Policarpo Bonilla

Policarpo Bonilla
Presidente d'Hondures
diputáu del Congresu Nacional d'Hondures
Vida
Nacimientu	Tegucigalpa, 17 de marzu de 1858
Nacionalidá	Hondures
Muerte	Nueva Orleans, 11 de setiembre de 1926 (68 años)
Estudios
Estudios	Universidá Nacional Autónoma d'Hondures
Oficiu	políticu, abogáu
Creencies
Relixón	catolicismu
Partíu políticu	Partíu Lliberal d'Hondures

José Policarpo Bonilla Vásquez (17 de marzu de 1858, Tegucigalpa – 11 de setiembre de 1926, Nueva Orleans) foi un abogáu y políticu honduranu. Foi proclamáu Presidente'l 24 d'avientu de 1893 en rebelión contra'l gobiernu conservador constituyíu, exerciendo como ventenu sestu presidente en forma de facto a partir del 22 de febreru de 1894 hasta'l 31 de xineru de 1895 darréu foi electu ventenu séptimu presidente constitucional d'Hondures nel periodu del 1 de febreru de 1895 al 1 de febreru de 1899 al resultar vencedor n'eleiciones xenerales.

Biografía

José Policarpo Bonilla Vásquez, nació na ciudá de Tegucigalpa'l 17 de marzu de 1858; los sos padres fueron l'abogáu Inocencio Bonilla y la señora Juana Vásquez dambos de nacionalidá nicaraguana. Realizó los sos estudios cimeros na Universidá Central d'Hondures (güei UNAH) graduándose en Derechu. El 27 de setiembre de 1900 contrái matrimoniu con Enma Gutiérrez Lozano, hermana del diplomáticu abogáu Carlos Gutiérrez Lozano.

Policarpo Bonilla como empresariu, foi fundador de la Sociedá Fortín & Bonilla una empresa mercantil con un monto de cien mil Pesos, qu'empezó a funcionar en 1884 y de los cualos llogró bones ganancies, el llocal tuvo alcontráu nel ángulu de la Plaza Morazán, (enantes Casa Quan), a finales del sieglu XIX la sociedá quebróse, pero Bonilla, xunir a personaxes como Florencio Xatruch, los estauxunidenses Enrick Level y Thomas R Lombard, dambos neoyorquinos, coles mesmes como socios taben los mineros Sinesio Andino, quien yera l'alcalde municipal de Yuscarán, Abelardo Zelaya, José María Llazu, Manuel Siqueiros, ente otros empresarios que conformaron la Paradiso Reduction Co..^[1]

Vida

La so vida político y público empieza cuando foi parte de les alministraciones presidenciales, tantu del doctor Marco Aurelio Soto y del conservador xeneral Luis Bográn. Nel añu de 1880 ye electu Diputáu al Congresu Nacional. Darréu en 1883 ye nomáu Gobernador Políticu de Tegucigalpa, ye sustitución del traidor xeneral Longino Sánchez qu'intenta dar golpe d'estáu al presidente Luis Bográn. Para 1891 Candidatu presidencial pol lliberalismu nes Eleiciones xenerales d'Hondures de 1891, nes que salió vencedor el xeneral Ponciano Leiva del Partíu Progresista.

Al traviés de la so fuerte personalidá llogró inducir la creación del partíu políticu más antiguu d'Hondures el Partíu Lliberal d'Hondures que foi creáu al traviés d'una Convención de Líderes, un 5 de febreru de 1892. Movimientu políticu que se desenvuelve ante l'ausencia d'un sector social nacional dominante que dirixiera a la Sociedá Hondureña y la puxanza de les idees del lliberalismu económicu clásicu inglés. Polo cual los sos planteamientos sofiten el desenvolvimientu de la Economía d'Enclave que surdió cola Reforma Lliberal y que siguiera bien avanzáu'l sieglu XX.^[2]

Presidente d'Hondures

En 1893 Bonilla fungía nel cargu de Secretariu d'Estáu nel Despachu de la Gobernación, saliendo más tarde fora d'Hondures, un 24 d'avientu de 1893, sofitáu pol gobiernu lliberal de Nicaragua presidíu entós por José Santos Zelaya, Policarpo Bonilla proclámase Presidente d'Hondures na Mariña de los Amates, Nacaome, en rebelión contra'l gobiernu del Xeneral Domingo Vásquez lo que provocó un conflictu bélicu ente dambos países. Pero les tropes aliaes a Bonilla non llegarón a Tegucigalpa sinón hasta'l 22 de febreru de 1894^[3] triunfantes fixeron usu de la capital la denominada Revolución Lliberal de 1894 empobinada por Bonilla, instalando ésti'l so gobiernu na capital Tegucigalpa y alministrando el país hasta xineru de 1895, periodu nel cual, promúlgase la Constitución d'Hondures de 1894.^[4]

N'eleiciones xenerales ye electu Presidente Constitucional pal periodu del 1 de febreru de 1895 y nomándose a Manuel Bonilla como Vicepresidente, lo que valió pa considerase como otra "Dictadura republicana" n'Hondures. El so Vicepresidente xeneral Manuel Bonilla arrenunciara en fecha 11 d'avientu de 1896, acotando problemes de familia y tamién arrenunciara'l so Ministru de Facienda, xeneral Miguel Rafael Dávila Cuéllar. Esistía un descontentu nel país, mesmu que foi multiplicándose, hasta llegar al grau d'intentar dixebralo de la presidencia nuna rebelión armada ente partidarios "sotistas" y fuercies gubernamentales; El mesmu Doctor Enrique Soto, -primu hermanu de Marco Aurelio Soto- xunto a los sos siguidores tomarón Puerto Cortés y dende la república d'El Salvador los "Sotistas" al mandu de Manuel S. López tomarón la ciudá de La Esperanza^[5] y proclamarón como presidente al Doctor Enrique Soto, dicha rebelión foi entartallada y el doctor Bonilla siguió na presidencia hasta'l 1 de febreru de 1899.^[6]

Unionista

Intentó crear la Unión Centro Americana axuntándose para ello nel puertu d'Amapala, los presidentes de Nicaragua, El Salvador y Hondures, no que se denominó como'l Pactu de Amapala; esfuerciu unionista que terminó pola mor del trunfu de la revolución qu'en El Salvador, encabezaría'l Xeneral Tomás Regalado.^[7]

Diputáu por Copán y exílio

En 1903 Bonilla, ye electu diputáu representante por Copán, ante'l Congresu Nacional d'Hondures, mientres Juan Ángel Arias Boquín atopar na alministración, pero'l 8 de febreru de 1904 ye arrestáu y puestu en prisión hasta 1906, a la so salida viaxa con camín d'El Salvador onde encabeza un movimientu lliberal armáu que deponé al xeneral Manuel Bonilla como presidente nel Conflictu armáu n'Hondures de 1907.

Representante diplomáticu per Hondures

Bonilla foi nomáu Xefe de la Delegación d'Hondures a les Conferencies de Medicación na ciudá de Washington pa resolver los asuntos estremeros con Guatemala y Nicaragua. Darréu en 1919 siendo presidente Francisco Bertrand Barahona, nomó al Doctor Policarpo Bonilla como representante d'Hondures nes "Conferencia de Paz de París (1919) o Conferencies de Paz de Versalles, en Francia" que pondríen fin a la Primer Guerra Mundial.^[8]

Candidatu presidencial

De regresu n'Hondures el doctor Bonilla ye nomáu Presidente de l'Asamblea Nacional Llexislativa en 1921 y en 1923 foi nomáu candidatu presidencial nes Eleiciones de 1923 pol Partíu Lliberal Constitucionalista siendo'l so compañeru de fórmula y como Vicepresidente l'Abogáu Mariano Vásquez;^[9] estes eleiciones ganar Tiburcio Carías Andino y que nun tomo posesión, por cuenta de que Rafael López Gutiérrez declárose dictador en febreru de 1924, Más tarde y nel mesmu añu, una vegada vueltu a la normalidá política a Hondures, Policarpo Bonila ye candidatu presidencial nes Eleiciones xenerales d'Hondures de 1924, que ganara'l conservador Miguel Paz Barahona y a les cualos aduzse fraude y por cuenta de les persecuciones polítiques, ye obligáu al exiliu, aniciándose n'El Salvador y dellí parte escontra los Estaos Xuníos d'América, nación que sería la so última residencia finando'l 11 de setiembre de 1926 na ciudá de Nueva Orleans.

Ver tamién

Bibliografía

Cáceres Lara, Víctor. Gobernantes d'Hondures nel sieglu 20 de Terencio Sierra a Vicente Tosta, Editor Bancu Central d'Hondures, 1992, Procedencia del orixinal Universidá de Texas, U.S.A.

Martínez, José Francisco. Lliteratura hondureña y el so procesu xeneracional. Ediciones Nueva Universidá, Númberu 28 de Coleición Letra hondureñes. Universidá Nacional Autónoma d'Hondures, Editorial Universitaria. 1987.

Referencies

↑ Documentu del Xulgáu de primera Instancia de Yuscarán, El Paraísu de fecha 14 de febreru de 1885, sobre'l rescate que fai Paradiso Reduction Co. en favor de la Baldoquin Gold&Prestar.
↑ Biografía de Policarpo Bonilla [1]
↑ Barahona, Marvín. Hondures nel sieglu XX: una síntesis histórica. (páxina 31)
↑ Martínez, José Francisco. ”Lliteratura hondureña y el so procesu xeneracional.” Ediciones Nueva Universidá, Númberu 28 de Coleición Letra hondureñes. Universidá Nacional Autónoma d'Hondures, Editorial Universitaria. 1987. Páxina 140. (consultáu 2012)
↑ [2] (páxina 3)
↑ Víctor Cáceres Lara, La Revuelta d'Enrique Soto, La Tribuna, Hondures, edición de 21 de marzu de 2015.
↑ Curtia biografía de Policarpo Bonilla [3]
↑ Hondures defende al Kaiser Guillermo [4]
↑ Mariano Vásquez. (La Paz, 1859-1933) Abogáu y diplómático honduranu.

Enllaces esternos

Predecesor: Domingo Vásquez	Presidente d'Hondures 1894-1895	Socesor: Electu
Predecesor: Electu	Presidente constitucional d'Hondures 1895-1899	Socesor: Terencio Sierra

[1] Documentu del Xulgáu de primera Instancia de Yuscarán, El Paraísu de fecha 14 de febreru de 1885, sobre'l rescate que fai Paradiso Reduction Co. en favor de la Baldoquin Gold&Prestar.

[2] Biografía de Policarpo Bonilla [1]

[3] Barahona, Marvín. Hondures nel sieglu XX: una síntesis histórica. (páxina 31)

[4] Martínez, José Francisco. ”Lliteratura hondureña y el so procesu xeneracional.” Ediciones Nueva Universidá, Númberu 28 de Coleición Letra hondureñes. Universidá Nacional Autónoma d'Hondures, Editorial Universitaria. 1987. Páxina 140. (consultáu 2012)

[5] [2] (páxina 3)

[6] Víctor Cáceres Lara, La Revuelta d'Enrique Soto, La Tribuna, Hondures, edición de 21 de marzu de 2015.

[7] Curtia biografía de Policarpo Bonilla [3]

[8] Hondures defende al Kaiser Guillermo [4]

[9] Mariano Vásquez. (La Paz, 1859-1933) Abogáu y diplómático honduranu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]