Salé
Salé (n'árabe: سلا Salā, Slā en pronunciación marroquina) ye una ciudá de Marruecos asitiada na mariña atlántica, na oriella norte de la desaguada del ríu Bu Regreg, que la dixebra de la ciudá de Rabat. Tien unos 400.000 habitantes (2003). Forma, xunto con Rabat, la Prefeutura de Salé.
 Salé | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| Monarquía constitucional |  Marruecos | ||
| Rexón | Rabat-Salé-Kénitra (es)  | ||
| Prefeutura | prefeutura de Salé | ||
| Tipu d'entidá | gran ciudá | ||
| Nome llocal |
سلا (ar) ⵙⵍⴰ (tzm) | ||
| Códigu postal |
11000 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 34°03′00″N 6°49′00″W / 34.05°N 6.81667°O | ||
  Salé Salé (Marruecos) | |||
| Altitú | 116 m | ||
| Demografía | |||
| Población | 945 101 hab. (2024) | ||
| Porcentaxe | 86.74% de prefeutura de Salé | ||
| Viviendes | 256 144 (2024) | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | Hora central europea | ||
| villedesale.ma | |||
 | |||
Historia
editarFoi n'orixe una factoría romana llamada Sala Colonia. La ciudá como tal fundar nel sieglu X, cuando la tribu bereber de los Banū Ifrēn fixo d'ella la so capital. Desenvolvióse dempués so los almohades (sieglu XII) y los meriníes (sieglu XIV), gracies a la so posición estratéxica na ruta qu'amestaba a Fez y Marrakech y gracies al so puertu, principal puntu d'intercambiu marítimu ente Marruecos y Europa. Gracies a la so gran mezquita, construyida ente 1163 y 1184, y a la so madrasa o centru d'estudios islámicos, foi tamién unu de los centros relixosos más importantes de Marruecos. En 1260 foi atacada y amburada por una flota castellana d'Alfonsu X el Sabiu, lo que favoreció la construcción d'una muralla.
Al otru llau del ríu atopábase Salé la Nueva, tamién llamada Rabat, construyida a principios del sieglu XII sobre un antiguu fortín o ribat. A partir de 1610 lleguen a dambes ciudaes dellos miles de refuxaos moriscos espulsaos d'España, lo que supón un considerable aumentu de población y d'actividá de la ciudá. Estos llegaron en dos folaes: La primera, procedente de Hornachos, que los sos habitantes yeren encomenderos y teníen, poro, ciertos privilexos que-yos dexaron abandonar la Península con parte de los sos bienes al faelo voluntariamente. A los hornachegos siguieron otros moriscos espulsaos ensin bienes y ensin honra que buscaron vengación na piratería. Ente que los hornachegos dedicar a armar barcos, otros moriscos formaron les sos primeres tripulaciones.
La crecedera económica foi tal que, tres la espansión de Rabat y la so unión con Salé, en 1627 Rabat y Salé convertir nuna república independiente, llamada República de los Dos Orielles o del Bu Regreg, dirixida por corsarios (los "pirates berberiscos" de les cróniques españoles) y dedicada fundamentalmente a la piratería. En 1666 los alauíes (dinastía anguaño reinante en Marruecos) tomaron Rabat y acabaron cola república.
La verdadera decadencia llegó cuando, en 1755 el llamáu Terremotu de Lisboa, que'l so epicentru atopábase aproximao a la mesma alloña de Lisboa que de Rabat, causó un tsunami qu'esvió de forma permanente al Bu Regreg, inhabilitando'l puertu que, hasta entós, atopábase ingeniosamente asitiáu dientro de les muralles. El principal puertu del reinu movióse entós a Essaouira (Mogador), anque Salé caltuviera cierta actividá corsaria hasta una fecha tan tardida como 1829.
En 1912 establezse'l Protectoráu Francés en Marruecos, con Rabat como capital. L'hasta entós ciudá menor convertir nuna gran ciudá alministrativa, y Salé queda un tanto apostrada, anque se caltién como focu cultural y relixosu frente a la so vecina europeizada. El puertu de Salé perdió tola so importancia comercial, calteniéndose namái como puertu pesqueru.
En 1957 inaugúrase la primer ponte que xune dambes ciudaes.
Na actualidá, Salé ye una ciudá pocu visitada polos turistes y que cunta con una población bastante más conservadora en comparanza a Rabat. Esto postreru ye, xustamente, el curiosu de Salé, yá que la convierte nun llugar típicamente marroquín y con muncho menos influencia occidental. La xente vive en forma más austera y con más espiritualidá.
Un imperdible de Salé ye'l so medina, auténticamente marroquín, nel sentíu que ta fecha pa los locales y non pa los turistes. Ye por eso que puede apreciase un ambiente bien distinto al d'otres medinas.
La ciudá nun tien vida nocherniega y pa munchos ye una ciudá-cuartu de Rabat. De toes formes, los sos cafés son un prestosu llugar pa compartir cola xente, siempres xunto a un deliciosu té marroquino.
Pa los fanáticos del fútbol, l'equipu llocal ye'l Association Sportive Salé (ASS), qu'anguaño compite na primer división del fúbtol marroquín.
Clima
editar Parámetros climáticos permediu de Salé 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima media (°C) | 16.0 | 16.1 | 18.2 | 20.6 | 22.4 | 25.5 | 26.9 | 27.5 | 24.8 | 21.8 | 19.7 | 17.3 | 21.4 |
| Temperatura mínima media (°C) | 8.1 | 9.5 | 11.5 | 13.5 | 15.0 | 17.6 | 19.5 | 18.8 | 16.1 | 14.0 | 12.1 | 10.1 | 13.8 |
| Hores de sol | 189 | 175 | 230 | 259 | 270 | 288 | 316 | 301 | 290 | 244 | 216 | 200 | 2978 |
| [ensin referencies] | |||||||||||||
Ciudaes hermaniaes
editar| Ciudaes hermaniaes | |||||
 Tunicia
|
 | ||||
 Portugal
|
 |
 | |||
 Méxicu
|
 |
 | |||
 Rusia
|
.png){kind=small} |
 | |||
 Estaos Xuníos
|
 | ||||
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «Jumelage ente Sale/Ariana». REMESS. Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-05. Consultáu'l 23 de xineru de 2012.
- ↑ «Geminaçõye de Cidades y Vilas». Associação Nacional de Municípios. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-11. Consultáu'l 15 de payares de 2009.
- ↑ «Maroc-Mexique: développer xune coopération tous azimuts». Menara. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-09-24. Consultáu'l 23 de payares de 2004.
- ↑ 4,0 4,1 «-y Conseil communal de Salé approuve plusieurs accords de partenariat». Maghreb Arabe Presse (MAR). Archiváu dende l'orixinal, el 15/05/10. Consultáu'l 15/05/10.
