El Tratáu de Verdún foi un pactu alcanzáu'l 10 d'agostu de 843 ente Lotario I, Luis el Xermánicu y Carlos el Calvo —fíos de Ludovico Pío y nietos de Carlomagno—, na llocalidá francesa homónima.[1] Esti tratáu tuvo como orixe la ordinatio imperii, que decretaba la manera de proceder si finaba unu de los monarques subsidiarios ensin descendencia. Sicasí, esto dio como resultáu una serie de conflictos nel imperiu que, lloñe d'arreglar les divisiones, acentuar.[2][3] El documentu estableció les rexones que-y correspondíen a cada herederu y previu a la robla d'esti tratáu, alcordar ente ellos un compromisu d'ayuda mutua. Asina, púnxose fin a la guerra civil carolinxa» y al proyeutu de Carlomagno de faer resurdir l'Imperiu romanu, por aciu la firma de los Xuramentos d'Estrasburgu el 14 de febreru de 842.[4] En siendo lleváu a cabu'l repartu, surdieron tres territorio que pasaron a denominase Francia Occidental, Francia Media y Francia Oriental.[5]

Infotaula documentTratáu de Verdún
Tipu tratáu
Epónimu Verdun
Tema Francia Media, Francia Occidental y Francia Oriental
Llocalización Verdun
Publicación agostu 843
Robláu por Llotariu I, Carlos el Calvu y Luis el Germánico (es) Traducir
Serie
Cambiar los datos en Wikidata

Lotario I establecer n'Italia y foi'l depositariu del títulu d'emperador. Luis el Xermánicu afitó la so residencia en Baviera y concediéronse-y los territorios xermánicos y anexos que diben dende los Alpes hasta'l Rin. Carlos el Calvo recibió la parte occidental de lo que restaba del Imperiu carolinxu.[6] Gracies a esta repartida surdieron tres realidad sociu-polítiques desenvueltes como reinos independientes de les que Francia Oriental y Francia Occidental (xerme del futuru Reinu de Francia) subsistieron hasta'l sieglu X, a diferencia del territoriu central que foi absorbíu polos territorios occidental y oriental tres el fallecimientu de los herederos de Lotario I.[7]

Los partes del Tratáu de Verdún

editar

Tres la muerte de Luis el Piadosu, l'Imperiu carolinxu estremar ente los sos trés fíos: Carlos el Calvo, Lotario I y Luis el Xermánicu, siguiendo lo roblao nel Tratáu de Verdún. D'esta miente, a cada unu de los herederos foi-y dau un reinu: a Lotario I otorgar Italia, Luis el Xermánicu establecer en Baviera y Carlos el Calvo en Aquitania.[4] En dichu alcuerdo Lotario I acutóse'l títulu d'emperador y el repartu del Imperiu de Luis el Piadosu realizar de la siguiente manera ente los sos herederos:[4]

  • Luis el Xermánicu: Fuéron-y concedíos los países xermánicos y anexos al norte de los Alpes y al este del ríu Rin xuníos a los condaos de Speyer, Worms y Mainz; amás d'Alemaña y la Recia que correspondía a los territorios de los Cantón de los Grisones grisonos y Engadina.[8]
  • Carlos el Calvo: Axudicáronse-y, de norte a sur, les rexones al oeste del ríu Escaldia y los territorios occidentales dende la contorna de Cambray y Sedán hasta'l valle cimeru del Malme, el pandu de Longres, el Saona y el Ródano.[8]
  • Lotario I: Ye'l depositariu del títulu imperial. Modifica la so denominación, y a partir d'entós pasa a llamase «emperador cristianu» de los territorios ente'l reinu xermánicu del este y el reinu francés del oeste, amestáu a la península itálica. Los sos reinos conformen los territorios dende'l norte de Frisia, parte de la Borgoña hasta'l ríu Ródano y la Provenza.[9][8]

Consecuencies del Tratáu de Verdún

editar
 
División del Imperiu carolinxu según el Tratáu de Verdún:      Emperador Lotario I.      Carlos el Calvo.      Luis el Xermánicu.

Consecuencies xeográfiques

editar

Tres la muerte de Luis el Piadosu y el repartu a raigañu del Tratáu de Verdún, el títulu imperial quedó amenorgáu a un calter simbólicu. Dempués del repartu, Carlos II el Calvo recibió'l territoriu de la Francia Occidentalis, precursor de l'actual Francia. En llegando a Verdún, cada hermanu recibió'l so territoriu: Lotario I recibe la Francia Media, a Luis el Xermánicu apurrióse-y la Francia Orientalis y el territoriu restante hasta España fíxose-y entrega a Carlos, fechu reflexáu nos Añales de Flodoard.[10]

L'alcuerdu tuvo resultancies polítiques considerables. Coles mesmes, se evidenció el fracasu de la restauración imperial carolinxa, xestando'l xerme de lo que darréu seríen les naciones de Francia — al oeste— sobre la base del territoriu de Carlos; y nel poniente Alemaña —sobre la base de les rexones de Luis al este—. La demarcación de Lotario (que suel denominase Lotaringia, anque ye más correutu denominar con esi apellativu a la zona septentrional que se-y concedió al so renuevu Lotario II), entendía l'área que la historiografía designa col nome de Flandes —los actuales Países Baxos, Bélxica y Luxemburgu—; el sector allugáu al oeste del Rin — les actuales contornes franceses d'Alsacia y Lorena y paraxes de les actuales árees alemanes denominaes Renania — y los actuales territorios de Borgoña, Provenza y el norte de l'actual Italia.[4]

La so estabilidá foi bien insegura poles sos divisiones y repartida. Primero ente los renuevos de Lotario —Tratáu de Prüm, 855— y dempués ente les monarquíes vecines —Tratáu de Mersen, robláu'l 8 d'agostu de 870, y Tratáu de Ribemont, nel 880— y gracies al Tratáu l'Imperiu quedó de la siguiente forma: l'Imperiu francu foi estremáu en trés partes estremaes formando tres reinos: el reinu central, oriental y occidental.[11] El títulu d'emperador recayó sobre Lotario I, que de la mesma recibió'l reinu central, que la so estensión diba dende'l mar del Norte hasta'l golfu de Gaeta; incluyéndose les ciudaes d'Aquisgrán y Roma.[12] Pela so parte, Luis el Xermánicu facer col reinu oriental. A lo último, Carlos el Calvo recibió'l reinu occidental y, a pesar d'esta división del Imperiu carolinxu, formalmente sí se reconocería la unidá imperial, siendo coronáu como rei nel añu 848 en Orleans.[7][13]

Consecuencies polítiques

editar

Tres el repartu de Verdún, Carlos el Calvo recibió'l territoriu denomináu Francia Occidental, que'l so marcu cronolóxicu estender dende l'añu 843 hasta l'añu 987, surdiendo arriendes de la fragmentación del Imperiu carolinxu tres el Tratáu de Verdún. Tamién se-y denominó Reinu de los francos occidentales y ye el xerme del Reinu de Francia.[14] Cronológicamente, asitiar ente los años 843 al 987. Esti reinu surdió en produciéndose la división del Imperiu carolinxu a raigañu del Tratáu de Verdún y xeográficamente tomaba'l sur de l'actual Francia, rematando na denominada Marca Hispánica.[15][16] Sicasí, Carlos sostuvo un enfrentamientu col so sobrín Pipino II d'Aquitania, yá que al finar el so padre foi reconocíu como soberanu solu pola nobleza ensin tener en cuenta'l beneplácito del emperador, quien na asamblea de Worms del añu 939, escoyó a Carlos como monarca.[17][18] Pela so parte, Carlos el Calvo entró en guerra con Pipino nel añu 840. Asina, tres delles derrotes, nel añu 845 roblóse'l tratáu de Benoît-sur-Loire, reconociendo los derechos del so sobrín.[19] A partir del añu 840, abondaron batíes viquingues, siendo París escalada ente los años 856 y 862. Por ello, Carlos el Calvo tomó midíes que fueron ineficaces, siendo necesariu llegar a un vasallaxe colos viquingos, dexando -yos el territoriu que se denominaría Normandía.[20] Amás a esto xunieron les incursiones de los maxares a partir del añu 920.[21]

Pela so parte, el primoxénitu de Ludovico Pío sobre'l que recai'l títulu d'emperador, Lotario I, llogró como reino la Francia Media, que taba asitiada en mediu del mar del Norte y el mar Mediterraneu. Entendía lo qu'anguaño son los Países Baxos, Luxemburgu, Bélxica, l'oeste del Rin, Francia, Suiza y el norte d'Italia.[7] De la mesma, el Reinu de los Francos Orientales, llamáu tamién Francia Oriental, sería'l xerme de la futura monarquía n'Alemaña.[7] A Luis el Xermánicu correspondió-y la parte oriental mayoritariamente xermanu parlante, fechu que ye referíu nos Annales fuldenses, que faíen mención a la división del Imperiu y a la parte oriental que se-y dio a Luis el Xermánicu.[22] Esti territoriu taba compuestu de conquistes procedentes del sieglu viii, qu'incluyía los ducaos d'Alemaña, Baviera, Saxonia y Turinxa xunto coles marques danesa y eslava.[23]

El 10 d'agostu del añu 843, fináu Luis el Piadosu y tres una añada, los sos renuevos y herederos roblaron el Tratáu de Verdún por aciu el que Luis el Xermánicu llogró la parte oriental denominada Francia Oriental, que taba formada por incorporaciones rexonales del sieglu viii al Imperiu carolinxu, ente les que s'incluyíen: Alemaña, Baviera, Saxonia, Turinxa y les marques danés y eslavo que la so población yera xermanu y eslavu parlantes mayoritariamente, formando una población que s'estremaba por raza, costumes y llingua.[23]

Ver tamién

editar

Referencies

editar

Bibliografía

editar

Bibliografía adicional

editar

Enllaces esternos

editar