Viaxe al traviés del tiempu

El viaxe al traviés del tiempu ye un conceutu de desplazamientu palantre o tras en distintos puntos del tiempu, similar a como se fai un desplazamientu nel espaciu. Amás, delles interpretaciones de viaxe nel tiempu suxeren la posibilidá de viaxes ente realidaes o universos paralelos.

Representación tridimensional del futuru causal y el pasáu causal d'un eventu. L'eventu en cuestión ye'l vértiz central del puntu de vista de la lluz (azul) onde se xunen el conu cimeru y l'inferior. Tolos puntos dientro del conu cimeru son el so futuru causal, tolos puntos nel conu inferior son el so pasáu, la exa vertical (colloráu) representa la meyora del tiempu y los dos fleches horizontales dos direiciones espaciales.

Esti artículu analiza la posibilidá teórica y téunica de viaxes nel tiempu, y la posibilidá de qu'esistan paradoxes acomuñaes a dichu viaxe al traviés del tiempu (por casu evitar la nacencia de los nuesos propios antepasaos o la paradoxa de los ximielgos).

Introducción

Los viaxes al traviés del tiempu na física

Acordies cola descripción convencional de la teoría de la relatividá, les partícules materiales al movese al traviés del espaciu-tiempu mover escontra alantre nel tiempu (escontra'l futuru) y escontra un llau o otru del espaciu. El fechu de que la enerxía total y la masa sían positives ta rellacionáu col fechu de que les partícules mover escontra'l futuru (en mecánica cuántica un cambéu de signu nel tiempu o una masa negativo son equiparables).

Un aspeutu comprobáu esperimentalmente de la teoría de la relatividá ye que viaxar a velocidaes cercanes a la velocidá de la lluz causa una dilatación del tiempu, pola cual el tiempu d'un individuu que viaxa a esa velocidá cuerre más amodo. Dende la perspeutiva del viaxeru, el tiempu "esternu" paez fluyir más rápido, causando la impresión de que l'individuu fixo un viaxe al traviés del tiempu. Sicasí, esti fenómenu en sí mesmu, nun ye lo que suel denominase como viaxe al traviés del tiempu.

El conceutu de viaxe nel tiempu foi frecuentemente utilizáu pa esaminar les consecuencies de teoríes físiques como la relatividá especial, la relatividá xeneral y la teoría cuántica de campos. Anque nun esiste evidencia esperimental del viaxe nel tiempu, sí esisten razones teóriques importantes pa considerar posible la esistencia de ciertu tipu de viaxe al traviés del tiempu. Sía que non, les teoríes actuales de la física nun dexen nenguna posibilidá de viaxar nel tiempu, nun espaciu-tiempu del tipu del que se cree ye'l nuesu espaciu-tiempu, que nun paez tener llinies temporales zarraes.

Argumentos favorables a la factibilidad

La teoría especial de la relatividá d'Albert Einstein (y por estensión la teoría xeneral) dexa explícitamente un tipu de dilatación temporal que pelo normal se podría denominar “viaxe nel tiempu”. La teoría sostién que relativamente a un observador estacionariu, el tiempu paez fluyir más amodo pa los cuerpos que se mueven rápido. Por casu, un reló que se mueve va paecer correr más lentu; al amontar la so velocidá y averase a la velocidá de la lluz va paecer detenese dafechu. Sicasí, esti efeutu namái fai posible'l viaxe nel tiempu” escontra alantre nel futuru, nunca escontra tras. Esti tipu de viaxe nun ye típicu de la ciencia ficción, y nun se tien nenguna dulda alrodiu de la so esistencia; sicasí, d'equí d'equí p'arriba “viaxe nel tiempu”, puramente dichu, va referir al percorríu con dalgún grau de llibertá escontra'l pasáu o'l futuru.

Munchos científicos consideren que'l viaxe al traviés del tiempu puramente dichu ye imposible. Esta opinión vese reforzada por un argumentu basáu na navaya de Occam. Cualquier teoría que dexe'l viaxe nel tiempu rique que delles situaciones rellacionaes cola causalidá (o, nel so casu, retrocausalidad) sían resueltes. ¿Qué pasaría si daquién trata de viaxar nel tiempu y matu al so propiu güelu? (Ver la “paradoxa del güelu”).

Amás, na ausencia de cualquier evidencia esperimental de la posibilidá del viaxe nel tiempu, ye teóricamente más simple suponer que nun puede asoceder. Ello ye que el físicu Stephen Hawking suxirió que l'ausencia de turistes del futuru constitúi un fuerte argumentu en contra de la esistencia del viaxe nel tiempu (vease Conxetura de proteición de la cronoloxía). Eso sería una variante de la paradoxa de Fermi (“si nun hai visitantes estraterrestres ye porque los estraterrestres nun esisten”), na que se falaría de “viaxeros del tiempu” en llugar de visitantes estraterrestres”. Daes estes circunstancies, otros suxeren —a los que sostienen la posición de Hawking— que nel casu de que nun futuru'l ser humanu pudiera viaxar al pasáu, ésti nun podría tornar a un espaciu temporal anterior al momentu de la puesta a puntu de la hipotética máquina del tiempu que lu dexara.

Tamién se suxirió que al viaxar al pasáu taría creándose” un universu paralelu y nun se viaxaría al propiu pasáu sinón a una copia d'ésti, pero con una diferencia: la esistencia d'un turista temporal. D'esta miente tendríase dos espacios temporales simultáneos: unu onde apaez un turista del tiempu y otru onde nun apaez. Ésta sería una hipótesis p'aldericar la paradoxa de “Si mañana entamo un viaxe a güei pa dicime 'hola', ¿por qué güei nun tengo un doble al mio llau diciéndome 'hola'?” Sicasí, asumiendo que'l viaxe temporal nun ye posible, tamién resulta interesante pa los físicos la entruga de por qué y qué lleis físiques torgar.

Argumentos contrarios a la factibilidad

Amás de delles oxeciones lóxicu y filosóficu, señaláronse un bon númberu d'argumentos físicos que suxeren imposibilidaes téuniques pa ciertes formes de viaxe nel tiempu, y qu'amosaron les dificultaes téuniques en qu'incurriríen delles propuestes de viaxe nel tiempu. Ye importante, destacar que dau la conocencia física actual, ye necesariu considerar les restricciones qu'impon la teoría especial de la relatividá p'aldericar la factibilidad de dichos viaxes. La teoría de la relatividá especial foi propuesta por Albert Einstein a principios del sieglu XX pa esplicar resolver dellos problemes surdíos nel marcu del electromagnetismu y qu'habíen quedáu manifiestu nel famosu esperimentu de Michelson-Morley. Albert Einstein publicó la so teoría en 1905; un pocu más tarde, en 1908, Hermann Minkowski afayó que dicha teoría podía formulase afechiscamente nun espaciu de cuatro dimensiones, na que la dimensión temporal yera precisamente la cuarta dimensión.

Representación llinial del tiempu, na concepción clásica prerrelativista del mesmu.

En dicha teoría poner en dulda'l conceutu clásicu de tiempu. Antes de la teoría de la relatividá los científicos asumieren una representación llinial pal tiempu, esto ye, represéntase como una recta imaxinaria que s'enllarga indefinidamente nel pasáu y el porvenir, apaez como un continuu ilimitáu nuna sola dimensión y nós ocupamos un puntu determináu (presente), que se mueve siempres na mesma direición. La división tripartita basa na representación gráfica del tiempu como una llinia, prinda la concepción xeneral del tiempu que teníen la mayor parte de los científicos hasta principios del sieglu XX; entá güei utilízase en física clásica y otres ciencies.

Ente los argumentos contrarios a la posibilidá de viaxe nel tiempu más comunes cabo destacar:

1. Nun espaciu-tiempu normal (i.e. unu que sía geodésicamente completu y globalmente hiperbólicu) una partícula nun puede siguir una trayeutoria zarrada nel espaciu-tiempu, polo que nun ye posible per mediu d'aceleraciones y deceleraciones volver al puntu de partida.
2. Munchos medios imaxinaos na ciencia ficción ignoren el principiu de caltenimientu de la enerxía.
3. Llevar una partícula a velocidaes cercanes a la lluz rique cantidaes d'enerxía progresivamente mayores.

La posibilidá de les paradoxes temporales

El principiu de autoconsistencia de Novikov y cálculos recién de Kip Thorne indiquen que simples mases pasando nel tiempu al traviés de furacos de guxán nun podríen xenerar paradoxes, yá que nun esisten condiciones iniciales qu'induzan una paradoxa una vegada que ye introducíu'l viaxe nel tiempu. Si les sos resultancies pueden ser xeneralizaos suxeriríen, curiosamente, que nenguna de les paradoxes formulaes nes hestories de viaxe temporal puedan ser realmente formulaes nun nivel físicu: esto ye, que cualquier situación que se provoque nuna hestoria de viaxe temporal puede dexar munches soluciones coherentes. Les circunstancies podríen sicasí, tornase casi increíblemente estrañes.

Los universos paralelos son una posibilidá teórica qu'evitaría la mayor parte de les paradoxes rellacionaes con viaxes al traviés del tiempu. La interpretación de mundos múltiples d'H. Everett suxer que tolos eventos cuánticos posibles pueden asoceder simultáneamente n'hestories esclusives. Estes hestories alternes o paraleles, formaríen un árbol ramificáu que simbolizaría tolos posibles resultaos de cualquier interacción.

Por cuenta de que toles posibilidaes esisten, cualquier paradoxa puede ser esplicada al asoceder los eventos paradóxicos nun universu distintu. Esti conceutu ye frecuentemente utilizáu na ciencia ficción. Sicasí, na actualidá, los físicos creen que dicha interacción o interferencia ente estes hestories alternatives nun ye posible (vease la conxetura de proteición cronolóxica de Stephen Hawking).

Paradoxa de la inesistencia de viaxeros del tiempu

Si tenemos en cuenta que cada vez sabemos más de física cuántica y que la teunoloxía progresa al traviés del tiempu, puede postulase que tendríamos de ser visitaos por viaxeros del tiempu, fechu non reparáu, y que puede ser consideráu una paradoxa. Pa esplicar esto, postulóse qu'esto puede indicar que la humanidá escastaráse antes d'afayar la teunoloxía de viaxar nel tiempu, lo que tamién s'aplicaría a presuntos mundos n'universos paralelos, porque ellos tampoco desenvolveríen la teunoloxía pa viaxar ente universos.

Otra paradoxa diz qu'entá siendo posible crear una máquina del tiempu dientro de cien años, esta nun podría volver más tras del momentu nel que se construyó dicha máquina porque se tardaría más de cien años en crear una rellación de tiempu de cien años. De la mesma, podría construyise una máquina mientres cientu diez años pa tornar tras nel tiempu cien años, pero non cuatrocientos. La única posibilidá sería, por casu, qu'otra civilización construyera una máquina muncho primero de la nuesa esistencia p'asina poder volver hasta'l puntu nel que se construyó, esto ye, antes de crease la tierra.

Otres esplicaciones menos convencionales y con carauterístiques pseudocientíficas, son aquelles que postulen la esistencia de viaxeros temporales ocultos. Tales viaxeros refugaríen manifestase públicamente y actuaríen como auténticos "turistes" temporales o observadores, ensin, aparentemente, mayor inxerencia nos asuntos de la humanidá actual, pero esta hipótesis sería, poques gracies, dafechu indemostrable. Alegóse, tamién, que ciertos individuos podríen ser viaxeros temporales más o menos ocultos, mentándose ente ellos a notables inventores o lliteratos; sicasí nenguna de les pruebes aducíes resulta convincente. De la mesma supuestos "visitantes" d'otres dómines probaron ser, en tolos casos, fraudes o productos d'informes inexactos. Ciertu autores menten como evidencia del viaxe temporal les muertes de civilizaciones con una teunoloxía bien similar a la nuesa, como por casu el mecanismu de Anticitera que data d'ente los años 82 y 65 a.C o les bateríes de Bagdag, procedentes de la mesma dómina. En toos estos casos la esistencia de tales dispositivos teunolóxicos pue ser esplicada muncho meyor enmarcándolos nel so contestu históricu.

Tipos de viaxes nel tiempu

Los equivalentes de viaxe temporal y viaxe a la velocidá de la lluz

Puede señalase que si daquién ye capaz de mover información d'un puntu a otru más rápidu que la velocidá de la lluz, d'alcuerdu a la relatividá especial, equival a qu'un observador percibe una tresferencia d'información escontra'l pasáu. Per otra parte, nun se propunxeron mecanismos físicos que suxeran qu'esa posibilidá ye téunicamente vidable acordies cola relatividá especial.

La teoría xeneral de la relatividá pela so parte ufierta delles posibilidaes teóriques adicionales. Esta teoría formulada por Einstein xeneraliza la teoría especial de la relatividá que consideremos hasta agora. Esta teoría amás de la so mayor xeneralidá ye capaz de describir afechiscamente la gravedá dende un puntu de vista relativista. La interpretación de la gravedá que fai esta teoría ye que la materia curvo” l'espaciu y el tiempu que s'atopa al so alredor. Estes propiedaes de la combadura abren nueves posibilidaes pal viaxe al traviés del tiempu:

• Teóricamente esisten soluciones de les ecuaciones qu'inclúin llinies temporales que se curvan alredor d'un círculu y se reconecten col so propiu pasáu. La primera y más famosa d'estes soluciones, conocida como universu de Gödel, foi topada por Kurt Gödel, anque dicha solución atribúi al universu ciertes carauterístiques físiques que nun paecen correspondese coles del nuesu universu. La teoría de la relatividá xeneral en sí mesma nun prohibe la curva temporal zarrada o curva zarrada de tipu tiempu (traducción lliteral del inglés closed timelike curve), que puede llegar a apaecer nes soluciones de les ecuaciones. Sicasí, la mayoría de los físicos cree que ye necesariu esplicar correutamente condicionar si pretende una descripción completa y realista, esto ye, les condiciones adicionales, que, de nun cumplise, esaniciaríen la posibilidá de les curves temporales cerraes por cuenta de les sos implicaciones paradóxiques, por casu aquelles que se rellacionen cola hipotética retrocausalidad (la posibilidá que tendría'l viaxeru al pasáu d'influyir nel mesmu, coles consiguientes resultancies nel presente, según vemos contempla la paradoxa del güelu).
• Esiste amás la posibilidá de que distintes rexones del espaciu primeramente dixebraes entren en contautu por aciu la formación d'un "ponte" o "furacu de guxán". Polo xeneral estes riquiríen pasar por estaos topológicamente non equivalentes qu'arreyen "resgón" del espaciu-tiempu, posibilidá apocayá considerada na teoría de cuerdes y esplicáu divulgativamente por Brian Greene en L'universu elegante.

Viaxes escontra'l futuru

En realidá toles partícules viaxen de cutio escontra'l futuru, una y bones el tiempu flúi siempres na mesma direición, y el pasu del tiempu ye namái'l movimientu escontra'l futuru, nos términos en que los describe la teoría de la relatividá. Esto asocede porque'l tiempu retardar al averase a un oxetu a la velocidá de la lluz. Sicasí, el fluxu de meyora escontra'l futuru puede ser daqué lentu pa la duración de la vida humana. Pa conocer lo que va asoceder mañana, tan solo tiense qu'esperar un día ensin necesidá de faer un desplazamientu nel tiempu, pero conocer el futuru alloñáu y, por casu, conocer a los nuesos tataranietos o contemplar la civilización dientro de mil años ye distinta. L'efeutu relativista de la dilatación del tiempu ufierta, siquier teóricamente, la posibilidá de viaxar al futuru evitando avieyar.

Na paradoxa de los ximielgos, los dos hermanos atopar nel futuru pero percorrieren caminos distintos, y unu d'ellos, el que s'acelerara hasta viaxar a gran velocidá nuna nave espacial, amenorgara'l so avieyamientu. Anque'l tiempu propiu midíu por un observador en movimientu al respective de otru va ser menor y la magnitú del efeutu vien dada pola velocidá (v) del observador en movimientu y la velocidá de la lluz (c):

$\Delta {\bar {t}}=\gamma \ \Delta t={\frac {\Delta t_{0}}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}}\,$

Sicasí, dende'l puntu de vista del propiu observador en movimientu, él mesmu ta en reposu y él nun atalantar# que tea avieyando más amodo. Ello ye que pa esti observador en movimientu sería l'observador en reposu quien taría avieyando más rápido. Namái en situaciones en qu'apaecen sistemes de referencia non inerciales en que los dos observadores atópense pue dase una situación en que dambos observadores coincidan en qu'unu d'ellos dos avieyó más amodo.

Si consideramos que daquién s'alloñar nuna nave con una velocidá que sía un 90% de la lluz, ya inorando l'efeutu de Dilatación gravitacional del tiempu pa simplificar, el tiempu trescurríu na nave sería unes 2,30 vegaes más lentu pa un observador na Tierra. Esto ye, qu'inclusive diendo a esta peralta velocidá namái ganaríamos un modestu factor dos nel nuesu viaxe al futuru. Pa faer viaxes interesantes al futuru precisamos que la nave vaya a velocidaes realmente considerables.

Pa viaxar a futuros más alloñaos 'namái' sería necesariu faer que la velocidá fuera entá más cercana a la de la lluz. La nuesa nave viaxando a gran velocidá nun camín con orixe y regresu a la Tierra ye una máquina del tiempu pa viaxar al futuru que, na midida na que téngase la capacidá d'amontar la so velocidá, puede tresportar a un viaxeru ensin avieyalo a cualquier tiempu posterior.

Rescampla que la construcción d'una nave, d'esti tipu de máquina del tiempu, anguaño ta fora de les posibilidaes téuniques de la nuesa civilización. Sicasí, hai exemplos que demuestren que la idea ye correuta. Na Tierra recibimos partícules que vienen del centru de la nuesa galaxa a distancies que la lluz tardiento miles d'años en percorrer. Esto ye, fueron producíes fai miles d'años terrestres. Sicasí, estes partícules nun pueden aguantar un viaxe nin siquier d'un minutu, yá que se desintegran en cuestión de segundos dempués de ser creaes. ¿Cómo esplicar esta paradoxa? Faciendo usu de la dilatación temporal: les partícules fueron aceleraes a velocidaes tan cercanes a la de la lluz que namái avieyaren segundos ente que na Tierra trescurríen miles d'años.

Una máquina del tiempu d'esti tipu ye unidireccional, esto ye, namái dexa viaxar al futuru. Esto, ensin dulda, llinda enforma l'encantu del viaxe. Nun sería posible, por casu, viaxar al futuru pa echar una güeyada a los resultaos d'un xuegu d'azar y volver tras. La posibilidá de viaxar al pasáu, que ye la que fai realmente interesante una máquina del tiempu, ye bien dudosa y puede afectar a principios bien xenerales. Ensin perder de vista estes restricciones, n'otru apartáu trátase cómo podría tresformase una máquina del tiempu unidireccional basada na paradoxa de los ximielgos nuna máquina del tiempu de dos direiciones usando un furacu de guxán'.

Viaxes al pasáu

Munchos de los viaxes al pasáu usaos n'argumentos de ficción, asumen que ye posible'l pasu dende un puntu del espaciu-tiempu sobre una llinia d'universu a un puntu anterior de dicha llinia d'universu, ensin especificar la trayeutoria espaciu-temporal siguida pol viaxeru nel tiempu. Esaminada dende'l puntu de vista d'un observador concretu, una partícula que viaxa al pasáu aparentemente sume nun intre dau y remanez nun intre anterior. Pero, tantu la desapaición de la partícula (entamu del viaxe escontra'l pasáu) como l'apaición de la partícula nel pasáu (llegada al pasáu), son violaciones clares del principiu de caltenimientu de la enerxía (si nun esisten más partícules arreyaes). Amás nun ta claru si la partícula que sume nel futuru y remanez nel pasáu ta siguiendo una trayeutoria fora del espaciu-tiempu. Un recurso de la ciencia ficción pa falar a un llugar fuera del espaciu-tiempu ordinariu ye'l conceutu de hiperespacio (magar nun paez esistir nengún axugu físicu claru de qué podría ser esa clase de hiperespacio).

El casu podría ser distintu si esisten más partícules arreyaes, dellos teóricos como Richard Feynmann propunxeron qu'una antipartícula podía ser concebida como una partícula ordinaria moviéndose escontra'l pasáu. Asina un fotón bien enerxéticu que crea un par electrón-positrón, pue ser concebíu como un fotón moviéndose escontra'l futuru que "topeta" contra un electrón moviéndose escontra'l pasáu y que ye rebotado escontra'l futuru. Dende'l puntu de vista d'un observador, l'electrón moviéndose escontra'l pasáu sería vistu como positrón y l'electrón rebotado como un electrón ordinariu, nun intre dau, l'electrón sería vistu dos vegaes, una vegada como positrón y otra como electrón. Un procesu d'esi tipu nun violaría'l principiu de caltenimientu de la enerxía yá qu'en tou momentu la trayeutoria taría contenida nel espaciu-tiempu y la partícula nunca sumiría de manera abrupta.

Métodos propuestos pa la so realización

Usu de los furacos de guxán

Representación 2D d'un furacu de guxán.

Una máquina de viaxe temporal propuesta qu'utilice un furacu de guxán funcionaría (hipotéticamente) de la siguiente manera: crear de dalguna manera un furacu de guxán. Un estremu del túnel ye aceleráu a una velocidá cercana a la de la lluz, quiciabes con una nave espacial avanzada, y entós tórnase de vuelta al puntu d'orixe. Por cuenta de la dilatación temporal (debida a la velocidá), l'estremu aceleráu del túnel avieyó menos que l'estremu estacionariu (dende'l puntu de vista d'un observador esternu).

Sicasí, el tiempu vese distintu al traviés del túnel que fora d'él: dos relós sincronizaos puestos en cada estremu del túnel van caltenese siempres sincronizaos (dende'l puntu de vista d'un observador dientro del túnel), ensin importar la diferencia de velocidá.

Esto significa qu'un observador qu'entrara al estremu aceleráu, saldría pel estremu estacionariu cuando l'estremu estacionariu tenía la mesma edá que l'estremu aceleráu nel momentu antes d'entrar. Por casu, si antes d'entrar al furacu de guxán l'observador notó que'l reló nel estremu aceleráu amosaba 1980 ente que'l reló nel estremu estacionariu yá dicía 1970 entós l'observador podría salir pel estremu estacionariu cuando'l reló estacionariu inda dicía 1960

Una llimitación significativa de tal máquina ye que namái ye posible viaxar escontra'l pasáu nel puntu inicial cuando foi creada la máquina; n'esencia, considérase más como un pasaxe al traviés del tiempu qu'un dispositivu que se mueve al traviés del tiempu: nun dexa que la mesma teunoloxía en sí mesmu viaxe al traviés del tiempu.

Esto puede dexar una esplicación alternativa a la paradoxa de Hawking: dalgún día podrá construyise una d'estes máquines al pasáu, pero inda nun fueron construyíes, polo que los turistes temporales nunca van poder llegar al nuesu presente.

Crear un furacu de guxán d'un tamañu apropiáu pa una nave macroscópica, caltenelo estable y mover unu de los sos estremos cola nave riquiría un nivel significativu d'enerxía nun orde enforma mayor que la cantidá d'enerxía qu'un sol como'l nuesu puede xenerar en tol so periodu de vida. La creación d'un furacu de guxán tamién riquiría la esistencia d'una sustancia llamada “materia exótico”, que —inda cuando nun ye imposible— nun se sabe si esiste en formes útiles pa la xeneración d'un furacu de guxán (Ver por casu l'efeutu Casimir).

Polo tanto ye inverosímil que tal dispositivu sía construyíu, inclusive con teunoloxía altamente avanzada. Per otra parte, furacos de guxán microscópicos entá pueden ser útiles pa unviar información de regresu al pasáu al traviés del tiempu.

En 1993, Matt Visser argumentó que los dos estremos d'un túnel de guxán con tal diferencia temporal inducida nun podríen ser axuntaos ensin xenerar un campu cuántico y unos efeutos gravitacionales que provocaríen que'l túnel colapsara o que los dos estremos se repelieran. Por cuenta de esto, los dos estremos nun podríen averase lo suficiente porque tendría llugar una violación de la causalidá. Sicasí, n'otru artículu de 1997, Visser conxeturó que la complexa configuración d'un aniellu Roman” (asina nomáu n'honor a Tom Roman) d'un númberu N de furacos de guxán alliniaos nun polígonu simétricu podría actuar como una máquina del tiempu, anque conclúi qu'esto nun sería tantu un defectu na teoría clásica de la gravedá cuántica, sinón más bien la prueba de que ye posible violar la causalidá.

Usu de cilindros rotatorios xigantescos

Otra teoría, desenvuelta pol físicu Frank J. Tipler, implica un cilindru rotatoriu. Si un cilindru ye lo suficientemente llargu y mestu, y xira lo suficientemente rápido en rellación a la so exa llonxitudinal, entós una nave que volara alredor del cilindru nuna trayeutoria espiral podría viaxar tras nel tiempu (o escontra alantre, dependiendo del sentíu del movimientu de la nave). Sicasí, el llargor, la densidá y la velocidá riquida son tan grandes que la materia ordinario nun ye abondo fuerte pa construyila.

Usu vórtices de lluz coherente (láser)

Ronald Mallett plantegó crear vórtices láser envolventes y incluyentes de los oxetos a cronotransportar, la so idea basar na Teoría Xeneral de la Relatividá, más esautamente nel postuláu pol cual la enerxía (nesti casu la lluz) non solo ye curvada pola gravedá sinón que puede tener efeutos másicos que curvan al texíu espaciu-temporal, faciendo abasnes de marcu y curves zarraes de tipu tiempu.

Usu d'una cuerda cósmica

Puede construyise un dispositivu similar a partir d'una cuerda cósmica, que ye un tipu de materia exótico especial, que la so esistencia ye postulada hipotéticamente en diverses teoríes físiques especulatives. Les enerxíes arreyaes pa interactuar con elles seríen probablemente prohibitivamente altes y de xuru constituyiríen una posibilidá tecnológicamente invidable.

El dispositivu por aciu cuerdes cósmiques propuestu por Richard Gott basar na solución de les ecuaciones de la relatividá xeneral pa esi tipu de materia exóticu. Acordies con l'esquema de Gott seríen necesaries dos cuerdes cósmiques moviéndose en direiciones opuestes. Al siguir una trayeutoria zarrada qu'arrodie les cuerdes llogra'l viaxe nel tiempu. Una carauterística notable d'esta solución ye que'l viaxe nel tiempu ye namái posible pa los observadores dientro d'una cierta rexón del espaciu-tiempu. Una vegada les cuerdes alloñáronse lo suficiente el mecanismu yá nun puede ser usáu pa realizar un viaxe nel tiempu.

Usu d'un nucleu atómicu pesáu

El físicu y escritor de ciencia ficción, Robert L. Forward suxirió qu'una aplicación inocente de la relatividá xeneral a la mecánica cuántica dexaría construyir una máquina del tiempu. Un nucleu atómicu pesáu asitiáu dientro d'un fuerte campu magnéticu podría allargar hasta formar un cilindru, que la so densidá y rotación seríen abondes pa viaxar nel tiempu. Los rayu gamma proyeutaos podríen dexar unviar información (anque non materia) de regresu al pasáu. Sicasí, él precisó qu'hasta que nun tengamos una sola teoría que combine la relatividá y la mecánica cuántica, nun vamos tener escurre si tales especulaciones son absurdes.

Usu del entrelazamiento cuánticu

Los fenómenos de la mecánica cuántica tales como'l teletransporte cuánticu, la paradoxa EPR (nomada poles iniciales d'Albert Einstein, Boris Podolsky y Nathan Rosen), o entrelazamiento cuánticu puede paecer que xenera un mecanismu que dexa la comunicación FTL (faster than light: más rápida que la lluz) o viaxe temporal. De fechu dalgunes interpretaciones de la mecánica cuántica (tales como la interpretación de Bohm) presumen que les partícules intercambien información de manera instantánea pa poder caltener la correlación ente elles. Einstein referir a esti efeutu como la “espeluznante [spooky] aición a distancia”.

Curiosamente, les regles de la mecánica cuántica paecen torgar la tresmisión d'información útil per estos medios, y polo tanto paez que nun dexara” el viaxe nel tiempu o la comunicación FTL. Esti fechu ye esaxeráu y mal interpretáu por cierto tipu de llibros y revistes de pretendida divulgación científica alrodiu de los esperimentos de teleportación. Na actualidá, la manera en que trabaya la mecánica cuántica pa caltener la causalidá ye una área bien activa d'investigación científica.

Ver tamién

• Furacu de viérbene
• Espaciu-tiempu
• Estructura causal
• John Titor
• Esperimentu Filadelfia
• Universos paralelos
• Más rápidu que la lluz
• Paradoxa del güelu
• Retrocausalidad
• Principiu de autoconsistencia de Nóvikov
• Máquina del tiempu
• Frank Tipler
• Ronald Mallett
• Conxetura de proteición de la cronoloxía
• Sergéi Krásnikov
• Proyeutu Montauk
• Vadim Chernobrov
• Lleendes urbanes sobre viaxes nel tiempu

Referencies

Referencies científiques

• Davies, Paul, Cómo construyir una máquina del tiempu, ISBN 0-14-200186-4.
• Davies, Paul, About Time ('Avera del tiempu') ISBN 0-684-81822-1.
• Gott, J. Richard, Time Travel in Einstein's Universe: The Physical Possibilities of Travel Through Time ('El viaxe nel tiempu nel universu d'Einstein: les posibilidaes físiques del viaxe al traviés del tiempu'), ISBN 0-618-25735-7.
• Nahin, Paul J., Time Machines: Time Travel in Physics, Metaphysics, and Science Fiction ('Máquines del tiempu: el viaxe nel tiempu na física, la metafísica y la ciencia ficción'), ISBN 0-387-98571-9.
• Pickover, Clifford A., Time: A Traveler's Guide ('Tiempu: guía pal viaxeru'), ISBN 0-19-513096-0
• Tipler, Frank J., Rotating Cylinders and the Possibility of Global Causality Violation (`Los cilindros rotativos y la posibilidá d'una violación global de la causalidá'), Physical Review (D 9, 2203), 1974.

Obres sobre viaxes nel tiempu na lliteratura y na historieta

• ASIMOV, Isaac: El fin de la eternidá.
• APPEL, Allen: Twice Upon a Time.
• SEBASTIAN BESTARD MOLINA, Operación Cronos, Tradinco, 2013, ISBN 978-9974-98-964-4.
• APPLEGATE, Katherine: Animorphs.
• BENFORD, Gregory: Cronopaisaje.
• BORGES, Jorge Luis: El xardín de senderos que s'encrucien; L'otru, en El llibru de sable.
• CARPENTER, Richard: Catweazle.
• CRICHTON, Michael: Esfera y Rescate nel tiempu.
• DICKENS, Charles: A Christmas Carol.
• GASPAR, Enrique: El Anacronópete (1887).
• MAURIER, Daphne Du: The House on the Strand.
• FINNEY, Jack: Time and Again, From Time to Time, The Third Level y otres.
• FORDE, Jasper: Lost in a Good Book.
• HEINLEIN, Robert A.: Puerta al branu, All You Zombies, By His Bootstraps, The Cat Who Walks Through Walls, Farnham's Freehold y Time Enough For Love.
• HERRNSDORF, Alejandro: Manual de los viaxes nel tiempu
• LAFFERTY, R. A.: Thus We Frustrate Charlemagne.
• LEM, Stanisław: Viaxe séptimu (Podróż siódma), en Diarios de les estrelles (Dzienniki gwiazdowe).
• NIFFENEGGER, Audrey: La muyer del viaxeru nel tiempu.
• NIVEN, Larry: Rotating Cylinders and the Possibility of Global Causality Violation.
• POWERS, Tim: Les Puertes de Anubis.
• ROWLING, J. K.: Harry Potter and the Prisoner of Azkaban.
• SWANWICK, Michael: Bones of the Earth.
• TARR, Judith; TURTLEDOVE, Harry: Household Gods (1999).
• TWAIN, Mark: A Connecticut Yankee.
• VONNEGUT, Kurt: Timequake (1997).
• WELLS, H. G.: La máquina del tiempu
• WILLIS, Connie: Doomsday Book (ISBN 0-553-56273-8) y To Say Nothing of the Dog.
• WILSON, Robert C.: A Bridge of Years (1991) y Los cronolitos (The Chronoliths, 2001).
• OESTERHELD, Héctor Germán: El Eternauta
• Kerstin Gier Kerstin: "Rubí (novela)"

Referencies filosófiques

• Wolf, Fred Alan: The Yoga of Time Travel, ISBN 0-8356-0828-X, 2004.

Referencies en videoxuegos

• The Legend of Zelda, Ocarina of Time.
• The Legend of Zelda, Skyward Sword.
• Saga Pokémon.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Viaxe al traviés del tiempu.
• Cyberdark.net, el viaxe nel tiempu na ciencia ficción.
• Ciencia-Ficción.com (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., glosariu de ciencia ficción: viaxes pol tiempu.
• La Crónica Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine, “Creen posible viaxar pol tiempu al traviés de los furacos negros”.
• HispAmp3.com, la física del viaxe nel tiempu.
• Noticies.info, resuelta una de les mayores dificultaes pa viaxar nel tiempu.
• Enclinos21.net, la máquina del tiempu ye cuestión de dineru y non de física.
• Usuarios.Iponet.es, el viaxe nel tiempu.
• Paradoxa del lingote de plata (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)..
• tiempu-ye-cuestion-de-dineru-y-non-de-fisica_a262.html Viaxar al pasáu o al futuru estrema a los científicos (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)..

• Datos: Q182154
• Multimedia: Time travel