Villaluenga de la Sagra
Villaluenga de la Sagra, enantes 'Pegines', ye un conceyu español de la provincia de Toledo, perteneciente a la comunidá autónoma de Castiella-La Mancha. Como'l so propiu nome indica pertenez a la contorna de La Sagra.
Villaluenga de la Sagra | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella-La Mancha | ||
Provincia | provincia de Toledo | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Villaluenga de la Sagra (es) | Francisco Javier Parra Durán | ||
Nome oficial | Villaluenga de la Sagra (es)[1] | ||
Códigu postal |
45520 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 40°01′49″N 3°54′37″W / 40.030277777778°N 3.9102777777778°O | ||
Superficie | 27 km² | ||
Altitú | 520 m | ||
Llenda con | Recas, Cedillo del Condado, Yuncler, Pantoja, Cobeja, Villaseca de la Sagra, Magán, Cabañas de la Sagra y Yunclillos | ||
Demografía | |||
Población |
4162 hab. (2023) - 1905 homes (2019) - 1910 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0% de provincia de Toledo | ||
Densidá | 154,15 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
villaluengadelasagra.es | |||
Toponimia
editarNa rellación de 1576 afírmase que se llamó en tiempos pasaos "Pegines de la Sagra". Según una rellación de 1782 llamóse "Villa Llonga" porque "estiéndise escontra Llevante una llarga distancia"; y por querer honrar el nome del capitán Manfredo de Luengo, que morrió al mandu de los suyos en combate colos enemigos de Paulo V.
Historia
editarLes paraxes qu'ocupen fueron conocíos dende la Prehistoria y la so población permanez nel so suelu dende los pastores célticos hasta la Reconquista. La villa ye nomada yá Villaluenga en 1477, contribuyía al sostenimientu de la Santa Hermandá de Toledo. A principios de sieglu XVI yeren señores del llugar los Silva. En 1520 tomó'l pueblu y el castiellu de la Águila, qu'ellí s'allugaba, l'obispu de Zamora para en 1522 volver pasar nuevamente al poder de los Silva. El castiellu dio nome al marquesáu de la Águila, creáu por Felipe IV en 1639, a favor de Juan Francisco Silva y Ribera, marqués de Montemayor.
Mientres la guerra civil, el pueblu convertir nuna base de control alemana pal centru del país pa siguir la meyora de la guerra y preparar la futura II Guerra Mundial, cola consecuente implantación de la colonia alemana.
Yá a empiezos del sieglu XX, el monte de la Águila, onde entá quedaben les ruines del formosu castiellu medieval, adquirir la Compañía Asland p'allugamientu de la factoría de cementu, güei en plena producción y qu'atraxo a grandes poblaciones vasques, gallegues, cántabres, asturianes y estremeñes, amás de los inxenieros franceses y catalanes que s'asitiaron nel barriu llamáu 'La Colonia' siguiendo los patrones urbanísticu y arquiteutónicu de la Europa nórdica. La creación d'esta inmensa fábrica dar nun momentu que se considera la llegada de la revolución industrial a la Sagra, con creación en masa d'industries, mines y xacimientos nos cerca de 40 pueblos que componen la pequeña contorna, convirtiéndose n'unu de los principales centros europeos d'ellaboración d'elementos constructivos (lladriyos, vidrios, polímeros aplicaos, texas etc..), lo qu'al pie de la industria siderúrxica toledana sentó les bases al actual entamáu industrial, qu'abandona adulces el modelu de la construcción pa enfusase asío nel i+d y teunoloxíes pocu rellacionaes hasta agora cola zona, como la sede n'España d'Airbus, llugar de fabricación del superavión de la mesma, centros farmaceúticos, motores, anque sigui predominando hasta agora la industria ladrillera, siderúrxica y cementera, componiendo un paisaxe de torres típicu de les zones que vivieron la revolución industrial.
Demografía
editarDebíu al encarecimientu de la vivienda nes ciudaes cada vez hai más población inmigrante, mayoritariamente madrilanos (sobremanera de les poblaciones del sur de la comunidá) y ciudadanos estracomunitarios (de fora de la Xunión Europea).
Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 2000 y 2012 según datos del INE.
1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2,639 | 2,629 | 2,639 | 2,642 | 2,648 | 2,678 | 2,792 | 2,929 | 3,049 | 3,216 | 3,469 | 3,756 | 3,887 | 3,950 | 4,030 | 4,083 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
Gráfica d'evolución demográfica de Villaluenga de la Sagra ente 1900 y 2012 |
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia |
Como puede reparase, ta produciéndose una aceleración na crecedera demográfica de la llocalidá (de 6 nuevos habitantes en 2001, a casi 200 nuevos habitantes en 2006), que se va ver acentuáu cuando concluyan los proyeutos urbanísticos que se tán llevando a cabu nestos momentos.
Esta crecedera demográfica ye visible según el INE a pesar de que munchos de los nuevos habitantes nun s'empadronen o lo faen años dempués de treslladase. Nun esisten otres estimaciones de población, pero créese que les del INE son inferiores a la realidá.
Economía
editarComo industria, merez especial atención la Fábrica de Cementu Asland, inaugurada nel añu 1.928 por S.M. el Rei D. Alfonsu XIII, acompañáu pol entós Presidente del Gobiernu, Xeneral Primo de Rivera y el Ministru de Fomentu, Conde de Guadalhorce. Pola Compañía tuvo presente'l pernomáu patriciu Conde de Güel y Marqués de Comillas, con tol Conseyu d'Alministración de la mesma. Foi bendicida pol Cardenal D. Pedro Segura y Sáenz, Primáu d'España.
Tamién, al ser una zona que'l so suelu ye aparente pa ello, esisten otres fábriques de materiales de construcción a parte de la fábrica de cementos, les fábriques y empreses d'esta industria son bien abondoses en tola contorna.
Amás d'ello, el pueblu tien 1 polígonu industrial (Polígonu Industrial La Jerecita) atestando cola vecina población de Cabanes y hai otru nun avanzáu estáu de construcción na Carretera de la Estación xunto a l'A-42 onde yá s'instalaron delles empreses.
Infraestructures
editarEn vehículu priváu
editarEl pueblu dispón d'accesu pola Autovía de Toledo (A-42) nel PK 49 (dambos sentíos) y nel PK 48 (sentíu Madrid) y una salida adicional nel PK 50 dende la "Urbanización el Pinar", tamién la ponte d'entrada al vecín pueblu Cabañas de la Sagra ta asitiáu nel términu municipal de Villaluenga, dando accesu tanto al citáu pueblu como al "Polígonu Industrial la Jerecita" de Villaluenga y a la carretera d'accesu a la Fábrica de cementos ASLAND.
Amás tien un puestu de peaxe na Autopista de peaje Madrid-Toledo (AP-41) qu'amenorga la distancia con Toledo y, magar tener más quilómetros direición Madrid, amenorga'l tiempu del trayeutu por cuenta de la ausencia de tráficu.
Amás de les víes rápides, Villaluenga tien conexón por aciu carreteres convencionales con Cobeja (Carretera TO-4511-V), Yuncler (TO-4340-V), Cabañas de la Sagra (N-401 o antigua carretera de Toledo) y Villaseca de la Sagra. Amás de la carretera TO-4510-V que comunica la estación de ferrocarril Villaluenga-Yuncler cola A-42 y que foi absorbida pol pueblu.
Tamién esisten caminos rurales non asfaltaos a poblaciones estremeres como Magán, utilizaos por tractores agrícoles y pa realizar senderismo y ciclismu.
Autobús
editarLa villa nun tien un bon sistema de tresporte públicu polo que la mayoría de desplazamientos facer en vehículos privaos, sicasí, oficialmente operen dos empreses d'autobuses (SAMAR y Aguado y Esteban) en dos paraes, una asitiada na Cai Lepanto (esquina cola Carretera de Cobeja) y otra na Plaza d'España a un llateral del conceyu.
L'institutu de la llocalidá cunta con 5 rutes d'autobuses gratuites pa los sos alumnos que comunica ésti coles poblaciones cercanes que nun pueden ser utilizaes pol restu de la población. La realización de los servicios d'estes rutes coinciden col horariu d'entamu y finalización de les clases, pudiendo llegar a haber 3 autobuses simultáneos cubriendo una ruta.
Al igual qu'asocede col institutu, la fábrica de cementos Asland pon a disposición de los sos trabayadores autobuses que cubren el trayeutu ente'l centru del pueblu y la fábrica.
Ferrocarril
editarTamién se dispón de dos estaciones de tren que, sicasí nun tán abiertes al tráficu de viaxeros. La primera, Villaluenga-Yuncler, asitiada na Carretera de la Estación, da serviciu a la llinia Madrid-Talavera y ye cabecera de la llinia Villaluenga-Algodor, esta postrera en bien mala traza en dellos tramos y utilizada namái pa mercantes y p'esviar trenes de la llinia Madrid-Talavera a los talleres de "La Sagra", esta estación sigue operativa pa dexar los cambeos de llinia nos trenes y rebasamientos (al ser la llinia de vía única). Una segunda estación denomada Villaluenga-Asland asitiar na llinia Villaluenga-Algodor y yera utilizada polos trabayadores de la fábrica de cementos Asland (que financió la creación de la citada llinia) y p'introducir na rede ferroviaria los trenes de mercancíes procedentes del ramal del que dispón la mesma fábrica, esta estación atópase abandonada. Dambes estaciones atopen protexíes pol so valor arquiteutónicu.
Apocayá'l conceyu aprobó una moción sofitando una iniciativa ciudadana que solicita la reapertura al públicu de la estación Villaluenga-Yuncler y la so incorporación a la rede de cercaníes de Madrid na so llinia C-5. Esa iniciativa tamién se sigue, con similares reivindicaciones en poblaciones como la cercana Illescas o les entá más próximes Numancia de la Sagra y Yuncos, que la so antigua estación (que s'allugaba ente dambos conceyos) foi baltada.
Equipamientos educativos
editarVillaluenga cuenta con una guardería, un colexu públicu (C.P. Juan Palarea), y un institutu (I.E.S. Castillo de la Águila), nos dos últimos impartir les enseñances de Primaria, Y.S.O y Bachilleratu.
Pertenez al distritu universitariu de la Universidá de Castiella-La Mancha, sicasí gran parte de los estudiantes qu'apuerten a estudios universitarios facer na provincia de Madrid gracies al Distritu Abiertu.
Dispón d'una biblioteca pública con un centru d'Internet y casa cultural
Seguridá ciudadana
editarCuenta con un cuartel de la Guardia Civil y col serviciu de la Policía llocal
fiestes
editar- Última selmana d'agostu: Feries y fiestes llocales.
- 24 de setiembre: La nuesa Señora de les Mercedes.
personaxes importantes nacíos en Villaluenga de la Sagra: l'atleta Jose Luis Gonzalez medayista nos xuegos olímpicos LOS ANGELES 84
Referencies
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos
editar