Magán
Magán ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.
Magán | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Castiella-La Mancha | ||||
Provincia | provincia de Toledo | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Magán (es) | Enrique Julián Hijosa García | ||||
Nome oficial | Magán (es)[1] | ||||
Códigu postal |
45590 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 39°57′36″N 3°55′55″W / 39.96°N 3.9319444444444°O | ||||
Superficie | 29 km² | ||||
Altitú | 697 m | ||||
Llenda con | Villaluenga de la Sagra, Villaseca de la Sagra, Mocejón, Olías del Rey y Cabañas de la Sagra | ||||
Demografía | |||||
Población |
4038 hab. (2023) - 1786 homes (2019) - 1758 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 0% de provincia de Toledo | ||||
Densidá | 139,24 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
magan.es | |||||
Toponimia
editarEl términu "Magán" paez derivase d'un antropónimo a raigañu del afayu de delles inscripciones llatines.[2] Palombar propón el raigañu Mac- que se derivaría de *mak-, 'crecer', presente en llegües celtes, griegu, llatín y xermánicu.[3]
Xeografía
editarEl conceyu asítiase «nun baxu abellugáu de los vientos del Y.»[4] Pertenez a la contorna de La Sagra y llinda colos términos municipales de Cabañas de la Sagra, Villaluenga de la Sagra, Villaseca de la Sagra, Mocejón y Olías del Rey, toos de Toledo.
El nome de Magán, ye d'orixe Iranín. Na actual situación de la villa, atopábase un castiellu de caballeros-sacerdotes sufies denomináu "Magán" (podríamos dicir equivalentes a los monxos caballeros templarios). Esti castiellu foi conquistáu poles tropes de García Ibáñez, que proveniente de los montes ástur-lleoneses, xunir a les tropes d'Alfonsu VI en tomar de Toledo. García Ibáñez recibió'l so mayoralgu col nome de Magán (testos históricos consultaos na Biblioteca Nacional pol autor d'estes llinies: Julio Ignacio Magán).
Historia
editarD'orixe romanu, tendría gran importancia mientres el medievu pola so cercanía a Toledo.
De los tiempos de la dominación musulmana queden, al norte de la llocalidá, les ruines d'una fortaleza que paez ser árabe, y nun cuetu, al este, los restos d'un castiellu de la mesma dómina. Tres el fracasu de los almorávides na conquista de Toledo en 1114, Magán y otres llocalidaes vecines sufrieron les represalies d'estos exércitos.
Nel sieglu XIII dalgunes de les tierres del conceyu fueron donaes a la Orde de Monfrag, dempués fundida na de Calatrava.
A mediaos del sieglu XIX tenía 200 cases y el presupuestu municipal xubía a 12.000 reales de los cualos 7.000 yeren pa pagar al médicu y 1.600 al secretariu.[4]
Alministración
editarLlexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | Lluis del Ordi Martín | UCD |
1983-1987 | Lluis del Ordi Martín | AP |
1987-1991 | Lluis del Ordi Martín | PP |
1991-1995 | Jesús Aranda Muñoz | PP |
1995-1999 | Jesús Aranda Muñoz | PP |
1999-2003 | Jesús Aranda Muñoz | PP |
2003-2007 | Jesús Aranda Muñoz | PP |
2007-2011 | Jesús Aranda Muñoz | PP |
2011-2015 | Enrique Julián Hijosa García | PP |
2015-2019 | Mª del Carmen Pedraja Nieto | PSOE |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
.
Demografía
editarNa siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2006 según datos del INE.
1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1,081 | 1,122 | 1,127 | 1,137 | 1,163 | 1,227 | 1,317 | 1,500 | 1,662 | 1,989 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.
Gráfica d'evolución demográfica de Magán ente 1900 y 2014 |
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia |
Monumentos
editar- Ilesia parroquial de Santa Marina, d'estilu mudéxar-renacentista del sieglu XVI. Planta de tres naves sobre ocho columnes de piedra.[5]
Fiestes
editar- Últimu fin de selmana de xunetu: Virxe del Carmen.
- 18 de xunetu: Santa Marina.
- Penúltimu fin de selmana d'agostu. Purísima Concepción.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ García Sánchez, Jairo Javier (Toledo, 2004). Toponimia mayor de la provincia de Toledo (zones central y oriental). Institutu provincial d'investigaciones y estudios toledanos. páx. 215, ISBN 84-95432-05-6.
- ↑ Palombar Lapesa, Manuel (Madrid 1960). Antroponimia prerromana, páx. 359. CSIC. Enciclopedia Llingüística Hispánica I, páxs. 347-387.
- ↑ 4,0 4,1 Madoz, Pascual (1845-1850), Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar, 16 tomos, Madrid: Establecimiento literario-tipográfico de P. Madoz y L. Sagasti.
- ↑ «Diputación de Toledo». Consultáu'l 18 d'agostu de 2016.
Enllaces esternos
editar