Magán

conceyu de la provincia de Cuenca (España)

Magán ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.

Magán
Alministración
País España
AutonomíaBandera de Castiella-La Mancha Castiella-La Mancha
Provincia provincia de Toledo
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Magán (es) Traducir Enrique Julián Hijosa García
Nome oficial Magán (es)[1]
Códigu postal 45590
Xeografía
Coordenaes 39°57′36″N 3°55′55″W / 39.96°N 3.9319444444444°O / 39.96; -3.9319444444444
Magán alcuéntrase n'España
Magán
Magán
Magán (España)
Superficie 29 km²
Altitú 697 m
Llenda con Villaluenga de la Sagra, Villaseca de la Sagra, Mocejón, Olías del Rey y Cabañas de la Sagra
Demografía
Población 4038 hab. (2023)
- 1786 homes (2019)

- 1758 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de provincia de Toledo
0.19% de Castiella-La Mancha
0.01% de España
Densidá 139,24 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
magan.es
Cambiar los datos en Wikidata
Ficheru:Magán, Conceyu.jpg
Conceyu de Magán

Toponimia editar

El términu "Magán" paez derivase d'un antropónimo a raigañu del afayu de delles inscripciones llatines.[2] Palombar propón el raigañu Mac- que se derivaría de *mak-, 'crecer', presente en llegües celtes, griegu, llatín y xermánicu.[3]

Xeografía editar

El conceyu asítiase «nun baxu abellugáu de los vientos del Y.»[4] Pertenez a la contorna de La Sagra y llinda colos términos municipales de Cabañas de la Sagra, Villaluenga de la Sagra, Villaseca de la Sagra, Mocejón y Olías del Rey, toos de Toledo.

El nome de Magán, ye d'orixe Iranín. Na actual situación de la villa, atopábase un castiellu de caballeros-sacerdotes sufies denomináu "Magán" (podríamos dicir equivalentes a los monxos caballeros templarios). Esti castiellu foi conquistáu poles tropes de García Ibáñez, que proveniente de los montes ástur-lleoneses, xunir a les tropes d'Alfonsu VI en tomar de Toledo. García Ibáñez recibió'l so mayoralgu col nome de Magán (testos históricos consultaos na Biblioteca Nacional pol autor d'estes llinies: Julio Ignacio Magán).

Historia editar

D'orixe romanu, tendría gran importancia mientres el medievu pola so cercanía a Toledo.

De los tiempos de la dominación musulmana queden, al norte de la llocalidá, les ruines d'una fortaleza que paez ser árabe, y nun cuetu, al este, los restos d'un castiellu de la mesma dómina. Tres el fracasu de los almorávides na conquista de Toledo en 1114, Magán y otres llocalidaes vecines sufrieron les represalies d'estos exércitos.

Nel sieglu XIII dalgunes de les tierres del conceyu fueron donaes a la Orde de Monfrag, dempués fundida na de Calatrava.

A mediaos del sieglu XIX tenía 200 cases y el presupuestu municipal xubía a 12.000 reales de los cualos 7.000 yeren pa pagar al médicu y 1.600 al secretariu.[4]

Alministración editar

Alcaldes dende les eleiciones de 1979
Llexislatura Nome Partíu
1979-1983 Lluis del Ordi Martín   UCD
1983-1987 Lluis del Ordi Martín   AP
1987-1991 Lluis del Ordi Martín   PP
1991-1995 Jesús Aranda Muñoz   PP
1995-1999 Jesús Aranda Muñoz   PP
1999-2003 Jesús Aranda Muñoz   PP
2003-2007 Jesús Aranda Muñoz   PP
2007-2011 Jesús Aranda Muñoz   PP
2011-2015 Enrique Julián Hijosa García   PP
2015-2019 Mª del Carmen Pedraja Nieto   PSOE
2019-2023 n/d n/d
2023- n/d n/d

.

Demografía editar

Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2006 según datos del INE.

Evolución demográfica de Magán
1996199819992000200120022003200420052006
1,0811,1221,1271,1371,1631,2271,3171,5001,6621,989
(Fonte: INE [Consultar])

NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.

Gráfica d'evolución demográfica de Magán ente 1900 y 2014
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia

Monumentos editar

  •  
    Ilesia de Santa Marina
    Ilesia parroquial de Santa Marina, d'estilu mudéxar-renacentista del sieglu XVI. Planta de tres naves sobre ocho columnes de piedra.[5]

Fiestes editar

  • Últimu fin de selmana de xunetu: Virxe del Carmen.
  • 18 de xunetu: Santa Marina.
  • Penúltimu fin de selmana d'agostu. Purísima Concepción.

Referencies editar

  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. García Sánchez, Jairo Javier (Toledo, 2004). Toponimia mayor de la provincia de Toledo (zones central y oriental). Institutu provincial d'investigaciones y estudios toledanos. páx. 215, ISBN 84-95432-05-6.
  3. Palombar Lapesa, Manuel (Madrid 1960). Antroponimia prerromana, páx. 359. CSIC. Enciclopedia Llingüística Hispánica I, páxs. 347-387.
  4. 4,0 4,1 Madoz, Pascual (1845-1850), Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar, 16 tomos, Madrid: Establecimiento literario-tipográfico de P. Madoz y L. Sagasti .
  5. «Diputación de Toledo». Consultáu'l 18 d'agostu de 2016.

Enllaces esternos editar