Wilhelm Eduard Weber
Wilhelm Eduard Weber (24 d'ochobre de 1804, Lutherstadt Wittenberg – 23 de xunu de 1891, Göttingen) foi un físicu alemán.[10]
La unidá del Sistema Internacional pal fluxu magnético, el Weber, (símbolu: Wb) foi bautizada nel so honor.
Biografía
editarNació en Saxonia-Anhalt, onde'l so padre, Michael Wèber, yera profesor de teoloxía. Wilhelm yera'l segundu de tres hermanos, toos ellos con una clara aptitú pal estudiu de les ciencies. Tres la disolución de la Universidá de Wittenberg, el so padre foi destináu a Halle en 1815. Wilhelm recibiera les sos primeres lleiciones de la mano del so propiu padre, pero foi unviáu al Asilu-Orfanatu y Escuela de Gramática d'Halle. Tres los sos estudios ellí, entró na universidá y empunxo los sos pasos escontra lo que se llamaba entós Filosofía Natural. Espuntó ente los sos compañeros y pol so trabayu frescu y orixinal. En doctorándose y convertise en profesor axuntu, foi nomáu Profesor Estraordinariu de Filosofía Natural n'Halle.
En 1831, encamentáu pol so amigu Gauss, foi llamáu a Göttingen (onde Gauss yá yera direutor del observatoriu astronómicu) como profesor de Física, a pesar de les sos 27 años d'edá. Les sos llectures yeren interesantes, instructives y suxerentes. Weber, sicasí sabía qu'aquelles llectures, anque profusamente ilustraes con gráficos y dibuxos yeren meros testos, polo qu'animaba a los sos estudiantes a esperimentar la física y aplicala pa esplicar con ella los fenómenos cotidianos fuera del llaboratoriu, col enfotu d'afitar nellos una conocencia verdadero y completo de la Física como daqué que nos arrodia más allá de les aules. Asina, Weber dexaba a los sos alumnos esperimentar ensin cargu dalgunu (naquella dómina l'usu del llaboratoriu pagaba aparte), nel llaboratoriu de la Facultá de Física. Cuando cuntaba 20 años, siendo entá estudiante, Wilhelm escribiera xunto col so hermanu Ernst Heinrich Weber, yá profesor d'Anatomía en Leipzig, un llibru tituláu Teoría ondulatoria y Fluidez, que dio a dambos autores una considerable reputación. Sicasí l'Acústica yera la caña de la Física preferida por Wilhelm, qu'escribió numberosos artículos sobre ello nel Poggendorffs Annalen, el Jahrbücher für Chemie und Physik, de Schweigger, y el periódicu musical de la dómina Carcilia. En Mechanik Der Menschlichen Gerverzeuge, (El mecanismu del caminar humanu), publicáu en 1836 foi otru importante estudiu realizáu xunto colos sos otros dos hermanos (Ernst Heinrich y Eduard Friedrich) nel que s'analizaben les claves de la postura arguta del ser humanu y del so movimientu, lo mesmo que de les tensiones y esfuercios soportaos por tendones y músculos.
Xunto col so amigu Gauss inventó en 1833 un nuevu tipu de telégrafu conocíu como Gauss-Weber. El receptor utilizaba los movimientos d'una barra que se movía pola aición del campu magnético d'un bobinado. Esta barra taba xunida a un espeyu que se movía a esquierda y derecha conforme facer la barra. Per mediu d'un antioyu l'observador estremaba los movimientos del espeyu reflexaos nuna escala. Esti telégrafu xunía'l llaboratoriu de Weber na universidá y l'observatoriu astronómicu nel que trabayaba Gauss, una distancia averada de 3 km.
Estremáu de les sos funciones pol Gobiernu de Hannover por causa de les sos opiniones polítiques de corte lliberal, Wilhelm dedicar a viaxar, visitando Inglaterra, amás d'otros países, y convirtióse en profesor de Física en Leipzig de 1843 a 1849, cuando se reinstaló de nuevu en Göttingen, onde dalgún tiempu dempués foi nomáu direutor del observatoriu astronómicu. Unu de los sos más importantes trabayos foi'l Atles des Erdmagnetismus (Atles de Xeomagnetismu), iguáu en collaboración con Gauss, y compuestu por una serie de mapes magnéticos de la Tierra qu'amenaron l'interés de les principales potencies del momentu pa crear "observatorios magnéticos". En 1864 y tamién en collaboración con Gauss publicó Midíes Proporcionales Electromagnétiques, conteniendo un sistema de midíes absolutes pa corrientes llétriques, que sentó les bases de les midíes qu'usamos anguaño. Dedicó los últimos años de la so vida al estudiu de la electrodinámica, sentando les bases pal posterior desenvolvimientu de la teoría electromagnética de la lluz.
Weber morrió en Göttingen a la edá de 86 años.
Escritos
editar- Gauss, Carl Friedrich (1840). Atles Des Erdmagnetismus: Nach Dean Elementen Der Theorie Entworfen. Leipzig: Weidmann'sche Buchhandlung. https://books.google.com/?id=uTkAAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=wilhelm+weber
- G.C.F. (1844). «Wilhelm Eduard Weber». Nature (Macmillan Journals ltd.) 44 (1132): páxs. 229–230. doi: . Bibcode: 1891Natur..44..229G. https://books.google.com/?id=Si8CAAAAYAAJ&pg=PA230&dq=wilhelm+eduard+weber. Consultáu'l 16 de payares de 2007. – obituary
- Urbanitsky, Alfred (1886). Electricity in the Service of Man. London: Cassell and Company. páxs. 756 – 758. https://books.google.com/?id=MEgOAAAAYAAJ&pg=PA756&dq=wilhelm+weber+physics – Telegraph of Weber and Gauss (with pictures)
- «Weber, Wilhelm Eduard». Virtual Laboratory. Max Planck Institute for the History of Science, Berlin. Consultáu'l 5 de setiembre de 2007.
- Jackson, Myles W. Harmonious Triads: Physicists, Musicians, and Instrument Makers in Nineteenth-Century German (MIT Press, 2006; paperback 2008).
Eponimia
editar- El cráter llunar Weber lleva esti nome na so memoria.[11]
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 30 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Find a Grave. Data de consulta: 17 mayu 2024. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ 6,0 6,1 URL de la referencia: https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA2617&pos=3.
- ↑ «Award winners : Copley Medal» (inglés). Royal Society. Consultáu'l 30 avientu 2018.
- ↑ URL de la referencia: https://www.bbaw.de/die-akademie/akademie-historische-aspekte/mitglieder-historisch/historisches-mitglied-wilhelm-weber-2938.
- ↑ Afirmao en: www.accademiadellescienze.it. Accademia delle Scienze di Torino ID: wilhelm-eduard-weber. Data de consulta: 1r avientu 2020. Llingua de la obra o nome: italianu.
- ↑ «Wilhelm Eduard Weber» (inglés). Encyclopedia Britannica. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2017.
- ↑ «Weber» (inglés). Gazetteer of Planetary Nomenclature. Flagstaff: USGS Astrogeology Research Program.
Enllaces esternos
editar- Varios autores (1910-1911), «Weber, Wilhelm Eduard», en Chisholm, Hugh (n'inglés), Encyclopædia Britannica. A Dictionary of Arts, Sciences, Literature, and General information (11.ª edición), Encyclopædia Britannica, Inc.; anguaño en dominiu públicu
- Biography and bibliography in the Virtual Laboratory of the Max Planck Institute for the History of Science