Xeografía de Marruecos
Marruecos llinda pel norte col mar Mediterraneu con España nes sos fronteres terrestres con Ceuta y Melilla y l'océanu Atlánticu, xuníos pol estrechu de Xibraltar. con Mauritania. Al este con Arxelia y al oeste col océanu Atlánticu.
| Xeografía de Marruecos | ||
|---|---|---|
 Marruecos | ||
| Llocalización | ||
| Continente | África | |
| Rexón | África del Norte | |
| Carauterístiques xeográfiques | ||
| Superficie | 446 550 km² | |
| 446 300 km² (tierra) | ||
| 250 km² (agua) | ||
| Llinia de costa | 1.835 km (2.950 col Sáḥara Occidental) | |
| Puntos estremos | ||
| Puntu más altu | 4.165 m (Monte Tubqal) | |
| Fronteres territoriales | ||
| • Arxelia | 1.559 km | |
| • Sáḥara Occidental | 443 km | |
| • España (Ceuta) | 6,3 km | |
| • España (Melilla) | 9,6 km | |
| • Plataforma continental | 200 m o fondura d'explotación | |
| • Zona económica esclusiva | 200 nm (370 km) | |
| • Mar territorial | 12 nm (22,2 km) | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Relieve
editarEl relieve de Marruecos ye mayormente montascosu y la so altitú permediu ye d'unos 800 metros sobre'l nivel del mar.
Los montes ocupen más de dos tercios del territoriu marroquín y los sos altores nun son nada despreciables, pos dellos visos superen los 4.000 m, como'l Tubkal, qu'algama los 4.162 metros d'altitú. El país tien cuatro cadenes montascoses principales y ye l'únicu país del Magreb en tener un cordal inmensu, el Atles, estremada en trés partes.
Nel norte del país, los montes del Rif bordien el mar Mediterraneu, ente Tánger y la frontera d'Arxelia. El visu más altu del Rif algama los 2.456 m nel monte Tidirhine, na parte central del cordal. La vexetación varia dende l'oeste, onde crez sobremanera una vexetación perenne d'abetu, pinu y cedru nos altores, y encina, caxigal, sufrera y sabina nes zones baxes, escontra l'este, onde apaecen les estepes grebes y el maquis.[1]
Escontra l'interior del país apaecen los trés grandes cadenes del Atles, el Atles Mediu, el Altu Atles y el Anti-Atles. L'Atles Mediu estender de nordeste a suroeste ente'l Rif y el Altu Atles, dixebra les llanures grebes del este y les más húmedes del oeste. Al norte, ta separáu del Rif pol gargüelu de Taza, nel valle del ríu Inauen. Al este del cordal tópense macizos serrapatosos, como los jebel (montes) Bon Naceur (3.356 m) o Bouiblane (3.192 m), con importantes espesures de nieve pel hibiernu. Al oeste, la cadena anidiar pa dexar sitiu a relieves más abordables y pequeñes altiplanicies. El Atles Mediu ye la fonte de los ríos más importantes del país. Pel sur, ta bordiada pol Altu Atles.
El Altu Atles ta empobináu de suroeste a nordeste. Forma una inmensa barrera de casi 750 km de llargor que dixebra'l Marruecos saḥarianu del Marruecos atlánticu y mediterraneu. El conxuntu tien daqué más de 100.000 km² de superficie y los mayores altores del país. El relieve del Altu Atles estremar en tres entidaes distintos: el Alto Atles occidental, formáu mientres les eres Xurásico y Cretácicu, ta entalláu por fondos valles y tien el visu más altu nel Parque nacional del Tubkal, creáu en 1942 na redolada del Tubkal, colos sos 4.167 m y el monte Uanukrim (4.089 m). El Alto Atles central ye caliar, apoderáu por un relieve tabular que remata a 2.500 m, con un visu, el monte Ighil M'Goun, de 4.071 m. L'Altu Atles oriental empecipiar nel ríu Muluya y ta formáu por grandes pandos y visos como'l monte Ayachi (3.747 m). Escontra l'este los altores mengüen pa fundise col Sáḥara na frontera con Arxelia.
El Anti-Atles o Pequeñu Atles escurre de suroeste a nordeste al sur del Altu Atles, ente Agadir, na mariña, Uarzazate, la meca del cine de Marruecos, nel centru, y Tafilalet, al este, cerca de les dunes de Merzouga. Na so parte baxa, occidental, ta separáu del Altu Atles occidental pol ríu Los sos, que desagua en Agadir. Un allongamientu del Atles que remata nel monte Sirwa (3.304 m) dixebra esta aguada de la oriental, que s'empecipia nel gargüelu del ríu Dadés, afluente del ríu Draa, cerca d'Uarzazate, onde s'empecipia la ruta de les kasbahs. Al este atopen los montes Saghro (2500-2700 m).
Clima
editar
El clima de Marruecos puede estremase en dos rexones: el del noroeste, onde vive'l 95 per cientu de la población, y el del sureste, muncho más grebu. Na mariña mediterránea dase un clima templáu y paecencia al de la península Ibérica; na mariña atlántica ye más oceánicu, y faise cada vez más grebu a midida que viaxamos escontra l'este y escontra l'interior.
Na mariña mediterránea, los branos son relativamente templaos y los iviernos nidios. Les precipitaciones bazcuyen ente los 600-1.500 mm nel oeste, y los 300-700 mm nel este. La nieve ye abondosa nel altores. En Tánger, al oeste, cayen 735 mm en 84 díes, sobremanera ente ochobre y abril, con branos secos y temperatures que bazcuyen ente los 8 oC de mínima iverniza y los 26 oC de máximes veraniegues.[2] En Melilla, al este, cayen 391 mm en 43 díes y les máximes superen los 29 oC n'agostu. L'agua del mar bazcuya ente 16 y 23 oC. Na cadena del Rif, paralela al Mediterraneu, el clima vuélvese continental a midida que xúbese nos montes (Chauen, Issaguen, Targuist, Taza). Percima de 1.000 m, vuélvese alpín, con iviernos fríos y branos nidios (Bab Berred).[3]
Na mariña atlántica, el clima ye mediterraneu con influencia oceánica. Na mariña, los branos son ente templaos y templaos, y, pel hibiernu, más fríos que nel Mediterraneu (Rabat, Casablanca, Esauira, Larache). A midida que alloñámonos del mar, vuélvese más continental, con branos más templaos ya iviernos más fríos (Fez, Meknés, Khenifra, Beni Mellal). Percima de 1.000 m, el clima ye alpín, con branos nidios ya iviernos fríos (Ifrane, Azrou, Midelt, Imouzzer Kandar). Les agües ocilan ente los 500 y los 1.800 mm nel norte, con un importante descensu a midida que avánzase escontra'l sur. La nieve ye abondosa nos montes, con dos estaciones d'esquí, una nel Atles Mediu (Mischliffen), y otra nel Altu Atles (Oukaïmeden). En Casablanca, na mariña, cayen 375 mm en 72 díes, ente ochobre y abril; la temperatura medio de les máximes ye de 26 oC pel branu, pero puede llegar a 40 oC; la mínima de les medies ye de 9 oC en xineru, pero puede llegar a xelar.[4] En Esauira, el clima ye bien paecíu. En Fez, nel interior, llueve daqué más (550 mm) y les temperatures bazcuyen ente los 36 oC de media en xunetu y los 4 oC en xineru. En Ifrane, con clima alpín, cayen 1.185 mm en 108 díes, con poca agua ente xunu y setiembre y con 21 oC de media veraniega y 4 oC de media iverniza.[5]
Les rexones del sur y el suroeste de Marruecos tienen clima semiárido. Cayen ente 250 y 350 mm d'agua y les temperatures nun varien demasiáu al respective de les de la zona central, más estremaes nel interior. En Agadir, na mariña, cayen 224 mm en 35 díes y apenes llueve ente xunu y agostu, con temperatures que bazcuyen d'iviernu a branu ente 8 y 26 oC. En Marrakech cayen 281 mm en 59 díes, con medies máximes pel branu que superen los 36 oC y máximes absolutes de 49 oC.[6]
Al sur del Atles, el clima faise más secu. En Uarzazate, a 1.150 m d'altitú, cayen 112,2 mm añales en 33 díes, con medies máximes de 37 oC en xunetu y agostu, y mínimes de 17 oC n'avientu y xineru. En Merzouga cayen menos de 50 mm añales, con mínimes de 2 oC en xineru y máximes de 41 oC en xunetu.
Hidrografía
editar
Los ríos más importantes son el ríu Oum Er-Rbia y el ríu Sebú, que desagüen nel océanu Atlánticu, y el ríu Muluya, que desagua nel Mediterraneu.
Yá que el centru del país ye bien montascosu, los ríos dirixir escontra los trés aguaes que les arrodien, l'atlántica, la mediterránea y la presahariana. Nesta postrera solo atópase un ríu relevante, el ríu Ziz, col so afluente'l ríu Rheis, que sume nel desiertu, n'Arxelia.
Na aguada mediterránea destaca'l ríu Muluya (Moulouya), la mayor cuenca hidrográfica de Marruecos, nel que se construyeron dos preses, que dan llugar al banzáu de Mechra Homadi (1957) y al banzáu de Mohamev V (1967). Tien como afluente'l ríu Za.
Na aguada Atlántica los ríos son más numberosos y más curtios y caudalosos. Destaquen, de norte a sur, el ríu Lukus, el ríu Sebú, el ríu Bou Regreg, el ríu Oum Er-Rbia, el ríu Tensift y el ríu Los sos.
A lo último, al sur del Atles atopa'l ríu Draa, el más llargu, con más de 1.000 km, qu'encadena una serie d'oasis y kasbahs, y desagua nel Atlánticu.
Tocantes a los banzaos de Marruecos, construyéronse en redol a 140 de grandes dimensiones, na so mayor parte pal regadío, y el proyeutu ye construyir unu o dos grandes banzaos al añu hasta algamar el millón d'hectárees de regadío.
Datos básicos
editarVer tamién
editarGalería d'imáxenes
editar
Referencies
editar- ↑ «Contribution to the knowledge of the Moroccan mountain vegetation». Collectanea Botanica (29 de xunetu de 2009). Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ «Climatological Information for Tangier, Morocco». Hong King Observatory. Consultáu'l 1 d'avientu de 2017.
- ↑ «Climate-Morocco». Climates to Travel, World Climate Guide. Consultáu'l 1 d'avientu de 2017.
- ↑ «Climatological Information for Casablanca, Morocco». Hong Kong Observatory. Consultáu'l 1 d'avientu de 2017.
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 25 de setiembre de 2015. Consultáu'l 30 d'ochobre de 2015.
- ↑ «Marrakech, Morocco». NOAA. Consultáu'l 1 d'avientu de 2017.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Xeografía de Marruecos.
Datos: Q1977556- Multimedia: Geography of Morocco
