Angeln
Angeln o Anglia (n'alemán: Angeln, en danés: Angel, en llatín: Anglia) ye una pequeña península (dientro de la mesma de la península de Xutlandia) en Schleswig Meridional, al norte de Schleswig-Holstein, Alemaña, sobresaliendo a la Badea de Kiel. Ta dixebrada de la cercana península de Schwansen (en danés: Svans o Svansø) pola ensenada de Schlei, y pola islla danesa d'Als pol estuariu de Flensburgu. La pertenencia de la Angeln antigua a estes fronteres ye incierta. Puede ser daqué mayor; sicasí, les fontes antigües concuerden principalmente en qu'incluyía'l territoriu de la Angeln moderna. La importancia de Angeln tesciende les sos pequeñes fronteres actuales, yá que ye d'onde se cree que proceden los anglos, una tribu xermánica que migró escontra'l centru, norte y este d'Inglaterra. Esta migración llevó a que la so nueva patria adquiriera'l so nome: "Inglaterra" (Tierra de los Anglos). Tanto Inglaterra como l'idioma inglés, por tanto, reciben los sos nomes de los anglos y de Angeln.
| Angeln | |
|---|---|
| Situación | |
 | |
| País |  Alemaña |
| Estáu federáu | Schleswig-Holstein |
| Tipu | península |
| Parte de |
Schleswig-Holstein Uplands (en)  |
| Coordenaes | 54°40′00″N 9°40′00″E / 54.6667°N 9.6667°E |
  Angeln Angeln (Alemaña) | |
| Datos | |
 | |
Nome
editarPiénsase que'l nome de los anglos deriva del nome del área qu'habitaron, Angeln. Apocayá plantegóse la hipótesis de que s'anició del raigañu xermánica pa estrechu (compárese col alemán eng = "estrechu"), que significa "l'Estrechu [d'agua]", esto ye, l'Estuariu de Schlei; el raigañu podría ser angh, "afechu". Otra teoría ye que'l nome significaba "anzuelu", como nel métodu de pesca llamáu "angling". Julius Pokorny, un destacáu llingüista del indoeuropéu, derivar de *ang-, "doblar".
Angeln ta asitiada na gran ensenada qu'enllaza la mariña báltica con Xutlandia, lo que ye principalmente la Badea de Kiel (Kieler Bucht), anque tamién la llamen Holsteiner Bucht.
Los anglos formaron parte de la Federación de los Ingaevones, col so míticu ancestru y dios de la fertilidá Yngvi, y dambos términos podríen compartir el mesmu raigañu (inglish -> anglish). Pokorny aprofia'l posible usu d'esti raigañu etimolóxicu n'otros nomes antiguos, como Hardanger y Angrivarii.
Historia temprana
editarLa rexón foi llar de la tribu xermánica de los anglos, que, xunto colos saxones y los xutos, dexaron les sos tierres pa migrar escontra Britania nos sieglos V y VI. Mientres el periodu 449-455, la Crónica anglosaxona, escrita en 890 aprox., describe cómo'l rei Vortigern (un rei tribal britanu) convidó a los anglos a venir y recibir tierres en cuenta de ayudar a defendese de los saquiadores pictos. Los anglos cumplieron con ésitu apautar y tomaron la tierra disponible, considerando a los britanos como xente de "menos valor" ( ello ye que'l despreciu racial de los anglos escontra los britanos foi un inventu del monxu Gildas, que ye parte fundadora del orixe del mitu. El so oxetivu yera vilipendiar la decadencia del lideralgu britanu). Siguió la emigración indiscriminada de los anglos y pueblos xermánicos emparentaos.
La Crónica, encargada pol rei Alfredo'l Grande, nutrir de tradiciones orales previes y de los pocos fragmentos escritos disponibles. El meyor d'estos, escritu alredor de 730, foi'l del monxu Beda, que la so historia de la Cristiandá inglesa contenía'l siguiente reporte del orixe y distribución de los anglos:
- "... de los anglos, esto ye, el país llamáu Anglia, y que se dixo, a partir d'esi momentu, que permaneció desiertu hasta la fecha, ente les provincies de los Xutos y los Saxones, baxaron los anglos orientales, los anglos centrales, los mercianos, tola raza de los northumbrios, esto ye, d'aquelles naciones que moren a la orila norte del ríu Humber, y les otres naciones de los ingleses." (Historia Eclesiástica de Beda de la Nación Inglesa, Llibru I, Capítulu XV, 731 A.D.)
La frase "al norte del Humber" referir al reinu septentrional de Northumbria, qu'inclúi lo que güei ye'l norte y el nordés d'Inglaterra y parte del sur d'Escocia. Mercia alcontrar nel centru d'Inglaterra y a les traces correspuende colo que se conoz agora como los Midlands Ingleses.
Abarruntóse mientres enforma tiempu de toles fontes xermániques qu'esti informe ye bien simple, un barruntu confirmáu pola arqueoloxía, esto ye, les fíbulas o broches usaos poles muyeres. N'esencia, hai dos tipos, el broche de platillo y el broche cruciforme. La mariña oriental y el norte británicu fueron poblaos por muyeres que llevaben broches cruciformes, que vinieron de la Escandinavia costera, de toa Dinamarca y de Schleswig-Holstein por tol sur hasta'l baxu Elba y por tol este hasta'l Oder, según un bolsu na mariña de Frisia, el llugar d'embarque.
El centru-sur de Gran Bretaña foi pobláu por muyeres que llevaben broches de platillo, que vinieron de la Baxa Saxonia, al sur del baxu Elba, y bolsos ente los entós francos xubiendo'l Rin y por tola mariña hasta la desaguada del Sena. Estes son les árees d'Inglaterra que son etiquetaes explícitamente como saxones: Sussex, Wessex y Essex. L'asentamientu de Kent ye atribuyíu a los xutos (que vivíen orixinalmente al norte de los anglos).
Esto lleva a la conclusión de que los "anglos" descritos por Beda incluyíen toles xentes que poblaron les modernes Schleswig-Holstein y Pomerania Occidental al sur del primer gran coldu del Elba, y potencialmente miembros de grupos rellacionaos lingüísticamente que fueron rexistraos so distintos nomes arrexuntaos por etnólogos posteriores como Ingaevones.
Historia recién
editar
Dempués de que los anglos partieron dende Angeln, pol sieglu VIII, la rexón foi ocupada polos viquingos daneses. Esto ta reflexáu nel gran númberu actual de topónimos que terminen en -by (que significa aldega) na rexón. Na dómina viquinga, el cronista Æthelweard informa que la ciudá más importante en Angeln yera Hedeby.
La historia posterior de Angeln ta incluyida na de la rexón mayor a la que pertenez, lo que vieno conocese como Xutlandia Meridional o Ducáu de Schleswig (en danés: Slesvig). Hasta'l sieglu XIX, la zona perteneció sobremanera a Dinamarca. Pero, en términos d'heriedu étnicu y llingüística, evolucionó una población mista xermanu-danesa. Dinamarca perdió Schleswig en favor d'Austria y Prusia en 1864 como resultáu de la Guerra de los Ducaos. En 1920, siguiendo a la derrota alemana na Primer Guerra Mundial, celebróse un pebiscito pa determinar qué zones tendríen de tornar al dominiu danés. Como resultancia del plebiscitu, gran parte de Schleswig retornó a Dinamarca, pero Angeln permaneció n'Alemaña. Vease'l Asuntu de Schleswig-Holstein pa una historia detallada.
Ver tamién
editarReferencies
editar- Historia Eclesiástica de la Nación Inglesa, Llibru I, Beda, c. 731
- La Crónica Anglosaxona: Traducida y oldeada por Anne Savage, Dorset Press, 1983, ISBN 0-88029-061-7
- Malcom Falkus y John Gillingham, Atles Históricu de Gran Bretaña, Crescent Books, 1987, ISBN 0-517-63382-5
Referencies
editarEnllaces esternos
editar- Beda, c. 731 A.D., Historia Eclesiástica de la Nación Inglesa
- Crónica Anglosaxona, c. 890 A.D. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- Ganáu de Angeln
- Turismu en Angeln
- Cinarchea (Películes arqueolóxiques de Schleswig-Holstein)
- Banderes condales y municipales (Schleswig-Holstein, Alemaña) Archiváu 2016-03-13 en Wayback Machine
- Genealogy in Schleswig-Holstein, Germany
Datos: Q506043
Multimedia: Angeln (peninsula)
