Teoría del Big Bang
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
En cosmoloxía, denómase teoría del Big Bang o teoría del Gran Españíu a un modelu dientro de la teoría de la relatividá xeneral que describe el desendolcu del Universu primixeniu y la so forma. Téunicamente, trátase d'una coleición de soluciones de les ecuaciones de la relatividá xeneral, denomaos "Modelos de Friedmann - Robertson - Walker". El términu "Big Bang" úsase tanto pa referise específicamente al momentu nel qu'entamó l'espardimientu adicable del Universu (cuantificáu na llei de Hubble), como nun sen más xeneral pa referise al paradigma cosmolóxicu que desplica l'orixe y la evolución del mesmu. Curiosamente, foi l'astrofísicu inglés Fred Hoyle, ún de los detrautores d'esta teoría y, al empar, ún de los cabezaleros defensores de la teoría del estáu estacionariu, quien, en 1950 y pa chanciase, caricaturizó esta esplicación cola expresión big bang ("gran españíu", "gran boom" nel entamu del universu), nome col que se conoz anguaño tala teoría.
La idea central del Big Bang ye que la teoría de la relatividá xeneral pue combinase coles observaciones d'isotropía y homoxeneidad a gran escala de la distribución de galaxes y los cambeos d'allugamientu ente elles, permitiendo estrapolar les condiciones del universu enantes o dempués nel tiempu.
Una consecuencia de tolos modelos de Big Bang ye que nel pasáu l'universu tenía una temperatura más alta y una mayor densidá y, poro, que les condiciones del universu d'anguaño son desemeyaes de les condiciones nel pasáu o nel futuru. A partir desti modelu, George Gamow en 1948 pudo albidrar que tenía d'haber buelgues d'un Big Bang nun fenómenu bautizáu más sero como radiación de fondu de microondes cósmiques (CMB). El CMB descubriose nos años 60 y úsase como confirmación de la teoría del Big Bang sobro la so más importante alternativa, la teoría del estáu estacionariu.
Los trabayos d'Alexander Friedman, del añu 1922, y de Georges Lemaître, de 1927, utilizaron la teoría de la relatividá pa amosar que'l universu taba en movimientu constante. Poco dempués, en 1929, l'astrónomu d'Estaos Xuníos Edwin Hubble (1889-1953), descubrió galaxes más alló de la Vía Lláctea que s'allonxaben de nos, como si l'universu s'enanchare constantemente. En 1948, el físicu rusu nacionalizáu d'Estaos Xuníos, George Gamow (1904-1968), plantegó que'l universu criose a partir d'un gran españíu (Big Bang). Yá recién, inxenios espaciales puestos n'órbita (COBE) algamaron "oyer" el bauríu d'esti xigantescu españíu primixeniu.
Dependiendo de la cantidá de materia nel Universu, ésti pue espardese indefinidamente o acuartar adulces el so espardimientu hasta aportar a una contraición global. La fin d'esta contraición conozse con un términu contrariu al Big Bang: el Big Crunch o 'Gran Colapsu'
Ver tamién
editarReferencies
editarEnllaces esternos
editar- Cosmology Archiváu 2009-02-02 en Wayback Machine (n'inglés)
- "From the Big Bang to the End of the Universe. The Mysteries of Deep Space Timeline" (n'inglés)
- "Welcome to the History of the Universe". Penny Press Ltd. (n'inglés)