Carmona
Carmona ye una ciudá y un conceyu español de la provincia de Sevilla, Andalucía, España. Pertenez a la contorna Campu de Carmona,[2] anque xeográficamente tamién ta enmarcáu dientro de la contorna de Los Alcores.[3] La población en 2016 yera de 28.595 habitantes.[4]
Carmona | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Andalucía | ||||
Provincia | provincia de Sevilla | ||||
Partíu xudicial | Carmona | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Carmona (es) | Juan Manuel Avila Gutierrez | ||||
Nome oficial | Carmona (es)[1] | ||||
Códigu postal |
41410 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 37°28′16″N 5°38′32″W / 37.471111111111°N 5.6422222222222°O | ||||
Superficie | 924.12 km² | ||||
Altitú | 235 m | ||||
Llenda con | |||||
Demografía | |||||
Población |
29 551 hab. (2023) - 14 349 homes (2019) - 14 182 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 1.51% de provincia de Sevilla | ||||
Densidá | 31,98 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
Llocalidaes hermaniaes | Laudun-l'Ardoise | ||||
carmona.org | |||||
La distancia ente Carmona y Sevilla ye de 28 km y ente Carmona y Córdoba 95 km.
Xeografía
editarLa elevación más alta corresponder col allugamientu del Alcázar del Rey Don Pedro. Esta elevación ta nel este de la ciudá y algama una cota máxima de 257 msnm. El Guadalquivir escurre güei a unos 15 km al nordeste de Carmona. La Vega de Carmona ye una llanura llindada pelos ríos Corbonés, al nordeste, y Guadaíra, al suroeste.
La orografía carmonese cuenta con delles llombes y vaguaes. Al sur hai una elevación qu'acaba en forma d'esquina nun cantil. Esti llugar ye conocíu como El Picacho, y cuenta con una torre defensiva.
Llocalización
editarNoroeste: La Requexada y Brenes | Norte: Cantillana, Villanueva del Río y Minas, Alcolea del Río y Lora del Río | Nordeste: La Campana |
Oeste: Alcalá de Guadaíra y Sevilla | Este: Fuentes de Andalucía | |
Suroeste El Viso del Alcor y Mairena del Alcor | Sur: El Arahal y Paraes | Sureste: Marchena |
Demografía
editar2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
27,221 | 26,578 | 27,950 | 28,344 | 28,576 | 28,679 | 28,814 | 28,793 | 28,717 | 28,656 | 28 595 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
Nel nucleu principal, llamáu Carmona, concéntrase la gran mayoría de la población (23.134 habitantes en 2015). El restu atópase en dellos nucleos de población del términu municipal.[5]
Clima
editarCarmona tien un clima mediterraneu con una primavera con precipitaciones irregulares y abondoses. Les temperatures nesta estación son prestoses, anque de primeres de la mesma (abril) pueden producise xelaes débiles. Nel mes de mayu les mínimes ronden los 8 °C y les máximes los 24 °C-25 °C. La estación veraniega ye bastante llarga y puede esfrutase de bastantes hores de lluz siendo daqué calorosu, anque con mínimes fresques en redol a 13 °C-14 °C.
Na seronda les temperatures medies bazcuyen ente una mínima de 11 °C n'ochobre y xelaes más frecuentes a la fin de payares y avientu, con precipitaciones abondoses. Les máximes asitiar ente los 24 °C d'ochobre y los apenes 10 °C de payares y avientu, siguiéndo-y un iviernu con temperatures fríes y frecuentes xelaes por cuenta de la so altitú, con valores que n'ocasiones lleguen a algamar los -5 °C ó -6 °C de mínima. La temperatura mínimo absoluta rexistrada pola Estación Agroclimática de la Xunta d'Andalucía nel periodu 2000-2009 ye de -9.4 °C, el 28 de xineru de 2005.
Historia de Carmona
editarLa ciudá tuvo fortificada porque dende la so posición podíen vixilase Los Alcores, La Vega y Les Terraces.
De primeres llamábase Carmo. Tuvo poblada dende hai más de 5.000 años. Posiblemente foi una de les ciudaes más fortificaes del reinu de Tartessos. Darréu asitiáronse los fenicios, que se dedicaron a trabayar metales preciosos. El llugar, al igual que'l restu de la rexón, foi invadíu por Cartago. La Puerta de Sevilla caltién partes que son la etapa cartaxinesa.[6]
La ciudá participó col romanu Xuliu César na sulevación de la Hispania Ulterior. Sobre esta ciudá dixo: sobre esti llugar: "Carmona ye, con muncho, la ciudá más fuerte de tola provincia [Bética]" (en llatín Carmo, quae est longe firmissima totius provinciae civitas). Como xestu de agradecimeinto pol so sofitu, Xuliu César mandó-y a la ciudá'l estatus de conceyu y el derechu d'acuñar moneda.[6]
Na actual Plaza de riba había un foru romanu con columnes de capiteles corintios.[7] A esti foru podía llegase pela antigua Vía Augusta. Unu de los restos romanos más destacables ye la Necrópolis de Carmona, d'en redol al sieglu I.[6]
Tres la invasión musulmana del sieglu VIII pasó a ser la capital d'unu de los reinos de Taifas. Foi reconquistada en 1245 por Fernandu III el Santu, que la repobló y dotar de fueru propiu.[6] El monarca castellanu Pedro I convirtió a la llocalidá nuna de les sos residencies favorites y realizó obres de meyora nel alcázar. En 1630 Felipe IV dio a Carmona'l títulu de ciudá.[6]
L'Alcázar del Rey Don Pedro (tamién conocíu como Alcázar de riba) foi convertíu en Parador Nacional en 1976.[8] A finales del sieglu XX creóse'l Serviciu Municipal d'Arqueoloxía, pa realizar escavaciones, actuaciones de caltenimientu[9] y estudios. En 1997 entamó, xunto cola Universidá de Sevilla, el I Congresu d'Historia de Carmona.[10] Celebráronse ediciones posteriores d'esti congresu cada varios años.[11] Esti serviciu tamién ta venceyáu al Muséu y Centru d'Interpretación de la Ciudá, que s'alluga nel Palaciu del Marqués de les Torres.[12]
La oficina de llotería más antigua d'España atópase en Carmona. La so llicencia data de 1763.[13] En 1928 tocó-y un millón de pesetes na Llotería Nacional a Bernardo Enrique Cerezo, qu'utilizó esti dineru pa construyir un teatru. El teatru Cerezo rematar en 1934.[14]
Economía
editarCarmona y tola zona de Los Alcores constitúin una importante fonte de margues azules y grises que s'utilizaron tradicionalmente pa la fabricación d'adobes y pa l'alfarería. La llocalidá ta travesada por una veta de roca sedimentaria cola que se produz albero, que s'emplega pa pavimentar caminos y pa places de toros. La estracción de albero diose tradicionalmente en Carmona, Alcalá de Guadaíra y Dos Hermanas.[15] La roca amarellentada estrayer de canteres a cielu abiertu y esmagáyase en molinos.[15]
Carmona tien 63.905 hai de cultivos herbales, de les cualos 2.167 hai son d'algodón y 30.600 hai son de xirasol. Tien 14.413 hai de cultivos maderizos, de les cualos 4.795 hai son d'olivar d'aceituna de mesa.[16]
Heráldica
editarNel centru del escudo hai un "escudete d'azur" con un lluceru de plata, y alredor del escudete una "orla de plata" que lleva en "lletres d'azur" la frase en llatín: Sicut Lucifer lucet in Aurora ita in Vandalia Carmon (n'español "Asina ye como'l Lluceru lluz na Aurora, en Vandalia [Andalucía] Carmona").[17] La frase ye atribuyida a Fernandu III.[18]
Alministración municipal
editarL'últimu alcalde del periodu de la II República foi Curru Elías, que foi nomáu en 2010 Fíu Predilectu de la llocalidá.[19] Mientres el franquismu seríen alcaldes Blas Olivero Caballos, Francisco Ojeda Montero y Luis Zabala.
Alcaldes posteriores a 1979
editar- 1979-1987: José Luis Balboa Gómez (PSOE).[20]
- 1987-1991: Miguel Ángel Caro Yusta (PSOE).[21]
- 1991-1994: José Aurelio García Naveiro (PSOE).[22]
- 1994-1995: Enrique Rivas Gómez (PSOE).
- 1995-2007: Sebastián Martín Recio (IX).[23]
- 2007-2011: Antonio Cano Luis (PSOE).[24]
- 2011-actualidá: Juan Ávila Gutiérrez (PP).[25]
Llugares destacaos
editarEl Gobiernu declaró conxuntu históricu en 1963 a "la zona incluyida dientro del recintu cercáu de la ciudá de Carmona" y declaró monumentos históricu-artísticos a "les ermites de San Mateo y San Antón, la ilesia y torre de San Pedro, el conventu de la Concepción, los restos de la Vía Augusta y la so ponte".[26]
Cuenta con un muséu y una zona arqueolóxica onde hubo una necrópolis romana. Dientro de la necrópolis les tumbes principales son les de Sirvilia y la del Elefante. Caltiénense restos de la Vía Augusta y pequeñu Ponte Romana.[27] Tamién se caltién un anfiteatru romanu. En cierta forma, como les muralles fueron usaes por toles civilizaciones que s'asitiaron na urbe, los murios que se caltienen son tamién heriedu romanu, modificada darréu.
Dientro de l'arquiteutura defensiva cuenta col Alcázar del Rey Don Pedro (convertíu en parador), la Puerta de Sevilla (fortificada a manera de pequeñu alcázar), la Puerta de Córdoba y la Torre del Picacho.
Hai delles cases-palaciu, como son les del Marqués de les Torres (actual Muséu de la Ciudá), de don Alonso Bernal Escamilla, de los Aguilar, de los Domínguez, de les Rueda y de los Lasso.
Otru edificiu civil monumental ye'l teatru Cerezo, realizáu en 1934.
Hai un gran patrimoniu inmueble relixosu. Cuenta colos conventos de la Concepción, de la Trinidá, de Santa Ana, de les Descalces, de Madre de Dios y de Santa Clara. No que fai a templos tán la ermita de San Mateo, la ermita de San Antón, la ermita de La nuesa Señora de Gracia, la ilesia de San Pedro, la ilesia de Santa María de l'Asunción, la ilesia del Divín Salvador, la ilesia de San Bartolomé, la ilesia de San Blas, la ilesia de San Felipe y la ilesia de Santiago.
Nuna paraxa del conceyu atopa la conocida como Cueva de la Batida, que foi una cantera medieval.
-
Vega de Carmona.
-
Centru de Carmona.
-
Ilesia de Sta. María.
-
Un patiu del parador de Carmona.
-
Carmona vista dende lo alto de la Puerta de Sevilla.
-
Ilesia de San Blas.
-
Plaza de riba.
-
Plaza de riba y cúpula de la ilesia del Salvador.
-
Sta. María de l'Asunción. Interior.
-
Teatru Cerezo.
Rutes
editarCarmona forma parte de les siguientes "rutes", creaos a manera de consorcios pola Xunta d'Andalucía y por distintos pueblos pa fomentar el turismu en redol a temátiques concretes:
- Artealia-Campu Monumental: Foi creada por Carmona, Marchena, Osuna y Écija a partir del 2000. En 2015 esti consorciu clausuróse.[28]
- Ruta de Washington Irving: Ye una ruta que comunica Sevilla con Granada. El nome fai referencia a esti escritor d'Estaos Xuníos, que visitó la rexón en 1829. Foi creada nel añu 2000.[29][30]
- Ruta de la Tapa y la Bona Mesa: Trátase d'una ruta a nivel llocal por dellos restoranes de la ciudá.[31]
- Ruta Bética Romana: Ye una ruta por una serie de conceyos bien amestaos a la historia de la provincia Bética. Foi creada en 2009.[32] Toma los conceyos de Santiponce, Carmona, La Luisiana, Écija, Almodóvar del Río, Córdoba, Montoro, Almedinilla, Puente Genil, Osuna, Marchena, Xerez de la Frontera, Cádiz, Tarifa y Baena.[33]
- Ruta Camino de Pasión: Ye una ruta centrada nel arte sacro de los pueblos andaluces y na so etnografía. Foi creada en 2002. Componer los conceyos d'Alcalá la Real, Baena, Cabra, Lucena, Priego de Córdoba, Puente Genil, Carmona y Osuna.[34]
- Ruta de la Cueva de la Batida: Ye una ruta pol términu municipal. Empieza na Cuesta de San Mateo y termina na Puerta de Córdoba. Amás de la calzada romana y la pequeña ponte, puede apreciase una cantera medieval conocida como Cueva de la Batida.[35]
Los pelegrinos que diben a Santiago de Compostela dende'l sur d'España solíen siguir una vía romana que diba dende Mérida al norte d'España, conocida como la Vía de la Plata. Los pelegrinos que diben dende Sevilla incorporar a esa ruta. En 1997 creóse una asociación de conceyos con Xixón, Lleón, Zamora, Salamanca, Cáceres y Sevilla pal fomentu d'esta ruta. Na actualidá hai 26 conceyos. Carmona incorporar a esta asociación.[36]
Gastronomía
editarLos platos típicos de Carmona son los mesmos propios de toa Andalucía. Sicasí, la llocalidá produz un dulce xenuinu conocíu como torta inglesa. N'España ye habitual que los conventos produzan duces, y en Carmona'l conventu de Santa Clara realiza esti llabor.
No que fai a llicores, Carmona produz anís y una marca de xinebra con fresa llamada Puertu d'Indies. Esta xinebra foi llanzada en 2013 y espórtase a países de tol mundu.[37]
Fiestes
editarAl igual que n'otres llocalidaes españoles, celébrase'l Corpus Christi, la Cabalgata de Reis Magos, unos antroxos y unes fiestes patronales. El patrón de la ciudá ye san Teodomiro, que la so festividá ye'l 25 de xunetu. La patrona ye la Virxe de Gracia, que la so festividá ye'l 8 de setiembre.[38]
Dientro de les fiestes destaca l'Antroxu de Carmona. Celebrar dende 1986. Nél actúen nel teatru Cerezo cerca de 40 agrupaciones de Carmona o de la provincia.[39]
Patrimoniu musical
editarLa conocida como Banda de Carmona, oficialmente Banda de Cornetes y Tambores de La nuesa Señora de Gracia, foi fundada en 1995 y toca na Cabalgata de Reis de Carmona y nel cortexu de cofraderíes de Selmana Santa de Carmona y d'otres llocalidaes de la provincia. A partir del 2000 caltuvo una rellación bien cercanes cola Banda de Cornetes y Tambores La nuesa Señora de Setefilla, de Lora del Río, y cola Banda de les Cigarreres, de Sevilla.[40]
En 1995 fundóse otra banda, qu'en 1998 pasó a llamase L'Arrabalde. Toca dellos xéneros, como música procesional, zarzuela y bandes sonores.[41]
Selmana Santa en Carmona
editarLa Selmana Santa de Carmona foi declarada Fiesta d'Interés Nacional d'Andalucía n'avientu de 1999. Los representantes d'estes hermandaes integren el Conseyu Xeneral d'Hermandaes y Cofraderíes de Carmona.
La Hermandá Servita (Orde Seglar de los Siervos de la Bonaventurada Virxe María Doliosa) ye una orde fundada en 1739. Tien la so sede na ilesia del Divín Salvador. Procesiona con un pasu de paliu cola Virxe de los Dolores el Vienres de Dolores. Esta Virxe, de 1784, ta atribuyida a Cayetano da Costa.[42]
La Hermandá de la Esperanza (Real, Pernomáu y Fervorosa Hermandá del Santísimu Cristu de los Desamparaos y Cofradería de Nazarenos d'El nuesu Padre Jesús de la Coronación d'Escayos, María Santísima de la Esperanza y San Xuan Evanxelista). Foi fundada en 1566. Tien la so sede na ilesia del Divín Salvador. Procesiona con dos pasos el Domingu de Ramos y con un pasu'l Vienres Santu. Nel primer pasu va un Cristu de 1660 atribuyíu a Pedro Roldán y nel segundu una Virxe, d'antiguo acompañada del apóstol Juan, dambos del sieglu XVIII. El Vienres Santu procesiona el Cristu de los Desamparaos, anónimu del sieglu XVIII.[43]
La Hermandá de l'Amargura (Hermandá del Santísimu Cristu de San Felipe, Cofradería de Nazarenos del Señor de l'Amargura y María Santísima del Mayor Dolor) ye una cofradería fundada en 1897. Tien la so sede na ilesia de San Felipe. Procesiona el Llunes Santu con dos pasos. El so Cristu, de 1521, ye obra de Jorge Fernández Alemán y la Virxe, de 1762, ye obra de Benito de Hito y Castillo.[44]
La Hermandá de la Expiración (Pernomada Hermandá de la Sagrada Expiración de Cristu Señor Nuesu, María Santísima de los Dolores, María Santísima del Calvariu, San Xuan Evanxelista y San Blas) foi fundada en 1640. Tien la so sede na ilesia de San Blas. Cuenta con dos pasos. El Cristu, de 1947, ye obra d'Antonio Eslava Rubio y la Virxe ye anónima del sieglu XVIII.[45]
La Hermandá de les Congoxes (Antigua, Bien Pernomada y Venerable Hermandá Lateranense, Pontificia y Serífica Cofradería de Nazarenos de La nuesa Señora y Madre de les Congoxes, Sagráu Descendimiento, María Santísima de los Ánxeles y El nuesu Padre Jesús Cautivo de Belén) tien la so sede na capiya de San Francisco. Foi fundada en 1607. Procesiona con dos pasos el Miércoles Santu. El Cristu, de 1943, ye obra d'Antonio Eslava Rubio y la Virxe, de 1963, ye obra d'Antonio Castillo Lastrucci.[46]
La Hermandá de la Columna (Pernomada Hermandá d'El nuesu Padre Jesús na Columna, María Santísima de la Paciencia y Santiago Apóstol) foi fundada en 1656. Tien la so sede na ilesia de Santiago. Procesiona con dos pasos el Xueves Santu. Santiago Apóstol ye del taller de Pedro Roldán. El Cristu, de 1789, ye obra de Manuel García de Santiago. La Virxe, de 1952, ye de Francisco Buiza.[47]
La Hermandá de la Humildá (Antigua, Real y Pernomada Hermandá de les Bendites Ánimes y Cofradería de Nazarenos d'El nuesu Padre Jesús de la Humildá y Paciencia y María Santísima de los Dolores) foi fundada en 1604. Tien la so sede na ilesia de San Pedro. Procesiona con dos pasos el Vienres Santu. El Cristu, de 1740, ye atribuyida a José Montes de Oca. La Virxe, de 1730, ye atribuyida a José Montes de Oca.[48]
La Hermandá del Silenciu (Primitiva Hermandá de los Nazarenos de Carmona, Cofradería Pontificia y Real d'El nuesu Padre Jesús Nazarenu, Santa Cruz en Xerusalén, María Santísima de los Dolores y Divina Pastora de les Almes) foi fundada en 1597. Tien la so sede na ilesia de San Bartolomé. Procesiona con dos pasos el Vienres Santu. El Cristu, de 1607, ye obra de Francisco de Ocampo. La Virxe, de 1696, ye obra de José Felipe Duque Cornejo.[49]
La Hermandá del Santu Entierru (Real Hermandá del Santu Entierru de Cristu El nuesu Señor, María Santísima de la Soledá y Santa Ana foi fundada en 1971. Tien la so sede na ilesia de Santa Ana. Procesiona el Sábadu Santu con un pasu. El Jesús yacente ye obra de Francisco Buiza de 1975 y la Virxe ye obra del mesmu autor de 1972.[50]
Cine
editarDáu'l patrimoniu históricu-artísticu que tien Carmona, hanse filmado delles películes nesti conceyu. En 2006 l'asociación estauxunidense de llocalizaciones Location Manager Guild of America visitó Málaga, Sevilla y Carmona.[51] Esiste una esposición de los cartelos de les películes rodaes en Carmona nel teatru Cerezo, donada por Julio Pastor Navas.
Películes
editar
|
|
Series
editar- Procesu a Mariana Pineda (1984), Rafael Moreno Alba.[70]
- La intrusa (1990), Jaime Chávarri.[71]
- Ayalgueru (1999), Gil Grant.
- La Peste (2017), Alberto Rodríguez.[72]
Videos musicales
editar- Gold (1983), grupu Spandau Ballet.
- Llárimes de Fierro (2012), grupu El Barriu.[73]
Persones destacaes
editar
|
|
Hermanancies
editar- San Miguel de Allende, Méxicu. Dende 2006.[98]
- Laudun-l'Ardoise, Francia. Dende 2010.[99]
- Tifariti, El Sáḥara Occidental. Dende 2012.[100]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ «Orde de 14 de marzu de 2003, pola que s'aprueba'l mapa de contornes d'Andalucía a efeutos de la planificación de la ufierta turístico y deportivo». Boletín Oficial de la Xunta d'Andalucía (59): p. 6.434. 27 de marzu de 2003.
- ↑ A. Mallado (31 de mayu de 2006). . ABC de Sevilla.
- ↑ «Tabla2895» (castellanu). Consultáu'l 27 d'ochobre de 2017.
- ↑ . Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía (TORCA). Institutu d'Estadística y Cartografía. Xunta d'Andalucía. Consultáu'l 11 de xunetu de 2016.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Víctor García Moreno y Teresa Avenosa (2003). «Carmona», Los pueblos más bellos d'España, páx. 289-293. ISBN 8495088169.
- ↑ M. Belén, R. Anglada, A. Jiménez, R. Llineros, I. Rodríguez. . Conceyu de Carmona.
- ↑ María José Rodríguez Pérez (2013). La Rede de Paradores de Turismu (1928-2012). Universidá Politéunica de Madrid. Escuela Téunica Cimera d'Arquiteutura de Madrid.
- ↑ Francisco Eslava (23 de mayu de 1996). El Serviciu Arqueolóxicu llimpia los arcos de la Puerta de Sevilla. ABC de Sevilla.
- ↑ Francisco Eslava (29 de febreru de 1998). Trenta especialistes van participar nel II Congresu d'Historia. ABC de Sevilla.
- ↑ . Dialnet. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ Francisco Eslava (13 d'ochobre de 1998). Carmona. El Muséu de la Ciudá va centrar les Xornaes Europees del Patrimoniu. ABC de Sevilla.
- ↑ Alberto Mallado (22 d'avientu de 2015). Carmona tien la oficina de llotería más antigua d'España. ABC de Sevilla.
- ↑ . Base de dato Patrimonio Inmueble d'Andalucía. Institutu Andaluz de Patrimoniu Históricu. Xunta d'Andalucía.
- ↑ 15,0 15,1 Francisco Javier Andrade Sánchez y Vicente Flores Alés (22-24 d'ochobre de 1998). Fernando Bores Gamundi, José Fernández Salas, Santiago Huerta Fernández y Enrique Rabasa Díaz (ed.): . Institutu Juan de Herrera, Universidá d'A Coruña, Sociedá Española d'Historia de la Construcción, CEHOPU y Cedex.
- ↑ . Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía. Institutu d'Estadística y Cartografía. Xunta d'Andalucía. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ páx. 516. Xunta d'Andalucía.
- ↑ (2000) «Carmona», Tesoro de la provincia de Sevilla 1. ABC, páx. 6-32. «D.L. M-34.627-2000»
- ↑ Curru Elías, últimu alcalde republicanu, Fíu Predilectu de Carmona. Día de Carmona. 28 d'abril de 2010.
- ↑ Alcalde José Luis Balboa (PSOE): Toos vamos ser amigos y vamos trabayar n'equipu pa Carmona. ABC de Sevilla. 20 d'abril de 1979.
- ↑ Encarna Freire (20 d'ochobre de 1987). . ABC de Sevilla.
- ↑ . ABC de Sevilla (24 de febreru de 1994).
- ↑ Francisco Eslava (7 de xunetu de 1995). L'alcalde convoca una asamblea pa los que busquen trabayu. ABC de Sevilla.
- ↑ . Boletín Oficial del Estáu (5 d'ochobre de 2010).
- ↑ Carmona. El Conceyu reclama al gobiernu andaluz una deduda de 1,2 millones. ABC de Sevilla. 9 de febreru de 2015.
- ↑ . Boletín Oficial del Estáu (20 de mayu de 1963).
- ↑ . Patrimoniu Inmueble d'Andalucía. Institutu Andaluz de Patrimoniu Históricu. Consultáu'l 14 de xunetu de 2016.
- ↑ Trinidad Perdiguero (15 d'avientu de 2015). El Consorciu Artealia-Campu Monumental tamién echa'l zarru. Diariu de Sevilla.
- ↑ Leonor García (11 de payares de 2000). escritu en Málaga. Tres los pasos de Washington Irving. El País.
- ↑ . Xunta d'Andalucía. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ruta de la Plata. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Boletín Oficial del Estáu (10 de febreru de 2009).
- ↑ . Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Caminos de Pasión. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ruta de la Plata. Consultáu'l 25 de xunetu de 2015.
- ↑ . Ruta de la Plata. Consultáu'l 25 de xunetu de 2016.
- ↑ Rocío Muñoz (30 d'avientu de 2013). La destilación del ésitu por Puertu d'Indies. El Correo de Andalucía.
- ↑ . Rafaes. Consultáu'l 25 de xunetu de 2016.
- ↑ El Concursu d'Antroxu de Carmona cumple 30 años. El Día de Carmona. 22 de xineru de 2016.
- ↑ . Blogue oficial de la Banda de Carmona. Consultáu'l 14 de xunetu de 2016.
- ↑ . Banda L'Arrabalde. Consultáu'l 14 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 12 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 13 de xunetu de 2016.
- ↑ Hollywood interesar por usar los escenarios árabes d'Andalucía pa recrear otros países onde ye difícil rodar. 6 d'ochobre de 2006.
- ↑ Carmona va acoyer el rodaxe de 'Llibertador', sobre Simón Bolívar, con María Valverde y Juana Acosta. Europa Press. 16 de mayu de 2012.
- ↑ La película 'Manolete' va estrenase'l 24 d'agostu, seis años dempués del so rodaxe en Carmona. El Día de Carmona. 8 de xineru de 2012.
- ↑ Carmona, escenariu de rodaxes. ABC de Sevilla. 16 de payares de 2002.
- ↑ El rodaxe de la película de Blas Infante llega a Carmona. ABC de Sevilla. 17 d'abril de 2002.
- ↑ Francisco Eslava (27 d'agostu de 2000). El caserío carmonense sirve de plató pa "Don Juan Tenorio". ABC de Sevilla.
- ↑ Federico Casado Reina (7 d'abril de 2000). María Galiana, Niña Pastori y Juan Diego en "Fuxitives". ABC de Sevilla.
- ↑ 58,0 58,1 Alberto Mallado (4 de setiembre de 2002). La ciudá algama les 500.000 visites al añu con un modelu turísticu calidable. ABC de Sevilla.
- ↑ Ascensión Pumar (4 d'abril de 1998). Una finca sevillana convertir n'escenariu lorquiano col rodaxe de "Desierta". ABC de Sevilla.
- ↑ Rosa Llacer (2 de payares de 1995). Sardá, Gurruchaga y Loles León, andaluces de película a les órdenes de Betriú en Carmona. ABC de Sevilla.
- ↑ Miguel Olid (14 de xunetu de 2016). Empezó en Carmona'l rodaxe de la película "Belmonte", que quier estrenase el 28 de febreru. ABC de Sevilla.
- ↑ Luis Losada (10 de setiembre de 1986). Rodar en Gamona «Los invitaos», con Lola Flores y Amparo Muñoz na repartida. ABC de Sevilla.
- ↑ Escenes de Carmen rodar en Carmona. ABC de Sevilla. 7 d'agostu de 1983.
- ↑ . Filmoteca.org. Consultáu'l 14 de xunetu de 2016.
- ↑ Pepita Jiménez. ABC de Sevilla. 6 de febreru de 1975.
- ↑ Manuela. Web de Gonzalo García Pelayo.
- ↑ . Ipelículas. Consultáu'l 15 de xunetu de 2016.
- ↑ . Ipeliculas. Consultáu'l 15 de xunetu de 2016.
- ↑ Carmona va rindir un homenaxe a l'actriz Carmen Sevilla nel so festival de cine. ABC de Sevilla. 24 de setiembre de 2005.
- ↑ Marisol va cobrar ocho millones pol so papel en "Mariana Pineda". ABC de Sevilla. 7 d'avientu de 1983.
- ↑ (19 d'agostu de 2015).
- ↑ Alberto Rodríguez escueye Carmona pa rodar la serie de televisión 'La Peste'.
- ↑ (14 de xunetu de 2016).
- ↑ Índiz de la coleición de don Luis de Salazar y Castro XXI, páx. 326. «D.L. M-852-1958»
- ↑ Empiecen en Carmona les obres del pabellón deportivu 'Andrés Jiménez'. Europa Press. 14 d'avientu de 2015.
- ↑ . Dialnet. Consultáu'l 14 de xunetu de 2016.
- ↑ Francisco Eslava (1 de xineru de 2013). Fina Antonio Leíra, l'historiador más importante del sieglu XX en Carmona. El Día de Carmona.
- ↑ José L. García (26 d'abril de 2008). Antonio Eslava va folgar en Carmona, a los pies del Cristu del Descendimiento. ABC de Sevilla.
- ↑ . Canal Sur Turismu (21 de xunetu de 2015).
- ↑ . Humildá.org. Consultáu'l 15 de xunetu de 2016.
- ↑ . La web de Blue Jeans. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ Manuel Enrique Gutiérrez Camacho (4 de xunetu de 2007). Isidro de les Cagigas: realcuentru con un andalucista pocu conocíu (La so vinculación con Granada). Ideal.
- ↑ . Viator. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . Club Ciclista Carmona (27 d'ochobre de 2011).
- ↑ José Enrique Pinaglia Gavira (2001). «El dibuxu na obra del pintor sevillanu Joaquín Valverde». Universidá Complutense de Madrid. Facultá de Belles Artes. ISBN 978-84-8466-177-1.
- ↑ Montserrat Galí Boadella (2000). «José Arpa Perea en Méxicu (1895-1910)». Laboratorio d'Arte: Revista del Departamentu d'Historia del Arte (13): páxs. 241-261.ISSN 1130-5762
- ↑ . Web José María Requena. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . Alma Mater Hispalense. Universidá de Sevilla (2005). Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . Humanidaes. CCHS. CSIC. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . Universidá de Zaragoza. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . Visit Carmona (23 de marzu de 2016).
- ↑ Gregorio Belinchón (18 de payares de 2012). Fina Miliki, el payasu de delles xeneraciones. El País.
- ↑ . ABC. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ . ABC. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ Bernardo Carrasco Saavedra y Manuel de Alday y Aspee (1858). Sínodo de Santiago de Chile de 1688 y 1763. Institutu Francisco Suárez del CSIC ya Institutu de la Teoloxía Española de la Universidá Pontificia de Salamanca, páx. 245. ISBN 84-600-3169-1.
- ↑ . Ilesia de San Pedro, Carmona. Consultáu'l 16 de xunetu de 2016.
- ↑ La talla de san Teodomiro Mártir, patrón de Carmona, ye de José de Arce. El Correo de Andalucía. 12 de febreru de 2010.
- ↑ Memoria de la Delegación de Turismu de Carmona. 2003-2007. Delegación de Turismu de Carmona. 2007. p. 30.
- ↑ L'Asociación 'Carmona-Laudun Más Cerca' prepara una completa axenda pa la Comitiva Francesa. El Día de Carmona. 5 d'ochobre de 2015.
- ↑ Cerca de 300 neños saḥarianos van almorzar a diariu gracies a un proyeutu solidariu de Carmona. El Correo de Andalucía. 24 de marzu de 2015.
Enllaces esternos
editar- Web oficial del Conceyu de Carmona
- Carmona - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía (TORCA)
- Conseyería de Cultura de la Xunta d'Andalucía - Conxuntu Arqueolóxicu de Carmona
- Patrimoniu cultural de Carmona na Guía Dixital del Patrimoniu Cultural d'Andalucía
- Videu inmersivo “Sobre'l mar de trigu. Paisaxe de Carmona (Sevilla)”. Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu