Wikipedia

Cathartes burrovianus

especie de páxaru


El aura sabanera[2] (Cathartes burrovianus) ye una especie d'ave carroñera de la familia Cathartidae.[3] Tamién recibe los nomes comunes de jote cabeza mariella (Arxentina), urubú cabeza mariella (Brasil), guala sabanera (Colombia), zopilote cabecigualdo (Costa Rica y Nicaragua), zopilote sabaneru (Méxicu), y cuervo cabeza mariella (Paraguái y Uruguái).[4] Foi considerada conespecífica col aura selvática (Cathartes melambrotus) hasta l'añu 1964, cuando dambos taxones fueron consideraos especies independientes.[5]

Cathartes burrovianus
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Dominiu: Eukaryota
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Subfilu: Vertebrata
Clas: Aves
Orde: Incertae sedis (en discutiniu) (posiblemente Falconiformes, Accipitriformes, Ciconiiformes o Cathartiformes) (para más información vease Cathartidae)
Familia: Cathartidae
Xéneru: Cathartes
Especie: C. burrovianus
Cassin, 1845
Distribución
Distribución de C. burrovianus
Distribución de C. burrovianus
Consultes
[editar datos en Wikidata]

El aura sabanera ye una ave de la rexón neotropical, que les sos poblaciones estender dende'l sureste de Méxicu, pasando por Centroamérica, hasta'l norte d'Arxentina y Uruguái en Suramérica. Habita en sabanes, banzaos estacionalmente anubiertos, pacionales de tierres baxes y montes bien degradaos.

Ye una ave grande, con una valumbu de 150 a 165 cm. El plumaxe del cuerpu ye de color negru, ente que la cabeza, que nun tien plumes, ye de color naranxa maciu con árees de color coloráu o azul. Como escarez d'una siringe, les sos vocalizaciones llindar a gurníos o siseos baxos.

Aliméntase de carroña y alcuentra los cadabres cola vista y l'olfatu, esta postrera una capacidá pocu común nes aves. Por cuenta de que'l so picu nun ye abondo fuerte p'abrir los gruesos cueros de los cadabres d'animales grandes, depende d'otres utres más grandes, como'l zopilote rei (Sarcoramphus papa), pa esto.

Al igual qu'otros utres americanes, el aura sabanera utiliza térmiques pa permanecer nel aire con un esfuerciu mínimu. Nun constrúi nial: pon los sos güevos sobre superficies planes, como suelos de cueves, o nos buecos de tueros. Alimenta a les sos críes por regurgitación.

Descripción

editar

El aura sabanera mide de 53 a 66 cm de llargu, con un valumbu de 150 a 165 cm y un llargor de la cola de 19 a 24 cm. El so pesu bazcuya dende 0,95 hasta 1,55 kg.[6] El so plumaxe ye negru con reflexos verdes. La cabeza nun tien plumes y ye de color mariellu, cola frente y nuca acolorataes y la corona de color azul buxu. L'iris de los sos güeyos ye coloráu. Les pates son de color blancu. El picu ye de color carne.[7] El güeyu tien una fila incompleta de pestañes nel párpagu cimeru y dos files nel párpagu inferior.[8] La cola ye arredondiada y relativamente corta pa una utre. La punta de l'ala zarrada estiéndese más allá de la cola.[9] Los exemplares xuveniles tienen un plumaxe marrón, la cabeza escura y la nuca blanca.[10]

El picu ye gruesu, arredondiáu na parte cimera y ganchudu na punta.[11] Los deos delanteros de los pies son llargos y nun tán afechos a garrar. Les apertures de les fueses nasales son allargaes y escarecen de tabique. Como los demás utres americanes, el aura sabanera escarez de siringe, y polo tanto nun puede emitir otru soníu qu'un xiblíu baxu.[12]

La so apariencia ye asemeyada a la del aura selvática (Cathartes melambrotus); sicasí, estremar d'esta en dellos aspeutos: Cathartes burrovianus ye más pequeñu y menos robezu que C. melambrotus y tien una cola más delgada y curtia; el so plumaxe tiende a ser marrón escuru, ente que'l plumaxe de C. melambrotus ye negru brillante; les sos pates son de color más claru y la so cabeza ye más naranxa y menos mariella que nel casu de C. melambrotus. Amás, el so vuelu ye menos estable que'l de C. melambrotus.[6] El aura sabanera tamién se paez al aura gallipavo (Cathartes aura).

Distribución y hábitat

editar
 
La sabana del Gran Chaco ye unu de los hábitats de C. burrovianus.
 
C. burrovianus en vuelu.

Tien una amplia distribución xeográfica, qu'inclúi Arxentina, Belize, Bolivia, Brasil, Chile, Colombia, Costa Rica, Ecuador, El Salvador, Guatemala, la Guayana Francesa, Guyana, Hondures, Méxicu, Nicaragua, Panamá, Paraguái, Perú, Surinam, Uruguái y Venezuela. Los sos hábitats naturales inclúin tierres baxes tropicales o subtropicales, anubiertes o que s'anubren estacionalmente, como sabanes, banzaos, pastizal, manglares y antiguos montes bien degradaos.[1] Incidentalmente puede analayar por escamplaes o campos secos.[10] Polo xeneral nun s'atopa en rexones de gran altitú.[6] Amás, el aura sabanera prefier vivir nes sabanes que nos montes, onde sigo vive'l aura selvática (Cathartes melambrotus).[13]

Comportamientu

editar

El aura sabanera vuela coles ales en posición de diedru, xeneralmente de forma solitaria, y escasamente alcuéntrase-y en grupos.[10] Muévese entamando a baxu altor sobre güelgues p'alcontrar carroña, y pósase en postes de barganales o n'otres perches baxes. Tien un típicu vuelu estáticu, utilizando térmiques pa caltener la so altitú ensin la necesidá de bater les sos ales.[11] Prefier caltenese a baxu altor, y raramente xube a altitúes mayores.[14] Créese qu'esta ave ye un tanto migratoria como respuesta a los cambeos del nivel d'agua onde habita.[14] Al igual qu'otres utres americanes, tien el vezu pocu común de la urohidrosis, mexando o defecando sobre les sos pates pa estenar el calor por evaporación.[15]

Alimentación

editar

El aura sabanera subsiste cuasi por completu de carroña.[16] Anque s'alimenta principalmente de cadabres, sábese que tamién caza pequeños animales acuáticos nos banzaos.[14][16] Prefier carroña con carne fresco, pero de cutiu nun puede faer el primer corte nos cadabres porque'l so picu nun ye abondo fuerte pa romper los gruesos cueros d'animales grandes. Nun come carroña n'estáu de descomposición avanzada, una y bones esta ta contaminada con toxines microbianes.[17] Al igual qu'otres utres, el aura sabanera desempeña un papel importante nel so ecosistema, llibrando al ambiente de la carroña qu'otra manera podría representar un biltu d'enfermedaes.[18]

 
Entamando en Méxicu.

Busca la carroña cola so aguda vista, pero tamién utiliza'l so sentíu del olfatu, una carauterística que comparte colos demás utres del xéneru Cathartes, pero pocu común nel mundu de les aves. Alcuentra la carroña al detectar el golor del etanotiol, un gas producíu al entamu de la descomposición nos animales muertos. El lóbulu olfativu del so celebru, responsable del procesamientu de los golores, ye particularmente grande en comparanza con otros animales.[17] Esta carauterística de les utres americanes foi utilizada polos seres humanos: inyéctase etanotiol nos oleoductos y, de siguío, los inxenieros en busca de fugues monitorean los vuelos de les utres que busquen alimentu.[19]

El zopilote rei (Sarcoramphus papa), qu'escarez de l'habilidá de goler carroña, sigue al aura sabanera escontra los cadabres, onde'l zopilote rei ruempe la piel del animal muertu. Esto déxa-y al aura sabanera aportar a les partes comestibles, yá que nun tener un picu abondo fuerte pa esgañar el gruesu cueru d'animales grandes. Este ye un exemplu de dependencia mutua ente especies.[20] A pesar d'esto, el aura sabanera ye xeneralmente movida y alloñada de los cadabres tantu pol zopilote rei como pol aura gallipavo (Cathartes aura), pos estos tienen un tamañu mayor.[18]

Reproducción

editar
 
Nel zoolóxicu de Tennoji n'Osaka.

Nun constrúi nial, sinón que pon los sos güevos na cornisa d'un cantil, nel suelu d'una cueva o nel buecu d'un árbol. Xeneralmente pon dos güevos, que son de color crema con manches marrones y grisessobremanera alredor de la parte más grande.[10] Los pitucos son altriciales, esto ye, nacen ciegos, desnudos y relativamente inmóviles; nun producen plumones sinón hasta más tarde. Los padres alimenten a les sos críes regurgitando na so picu comida predigerida, d'onde los pitucos entós beber. Les críes salen del nial a los dos o tres meses.[14]

Caltenimientu

editar

El aura sabanera ye una ave que s'atopa baxu esmolición menor d'alcuerdu a la UICN, yá que tien un enclín poblacional estable[1] y una población envalorada d'ente 500.000 y 4.999.999 individuos adultos.[21] Tamién tien una amplia distribución xeográfica, que s'estiende sobre una superficie de 7.820.000 quilómetros cuadraos.[21]

Taxonomía

editar

La especie C. burrovianus describióse per primer vegada por John Cassin en 1845.[22] Delles clasificaciones estremen dos subespecies:[23]

La subespecie Cathartes burrovianus urubitinga describióse pol ornitólogu austriacu August von Pelzeln en 1851; ye la mayor de les dos subespecies y distribúyese d'Arxentina escontra'l norte hasta Colombia. La subespecie nominal, Cathartes burrovianus burrovianus, ye más pequeña y distribúyese dende'l noroeste de Suramérica al traviés de Centroamérica hasta'l sureste de Méxicu.[13]

El nome del xéneru, Cathartes, significa «purificador» y provién de la forma llatinizada de la pallabra griega kathartēs/καθαρτης.[24]

Entá nun esiste claridá sobre l'allugamientu taxonómica exacta del aura sabanera y les demás seis especies d'utres americanes.[25] A pesar de que les utres del Nuevu Mundu y les utres eurasiáticos tienen una apariencia y funciones ecolóxiques asemeyaes, dambos grupos evolucionaron d'ancestros distintos en distintos partes del mundu. La midida na que son distintes ye onde s'enfoca anguaño l'alderique, con delles de les autoridaes taxonómiques más antigües suxiriendo que les utres americanes pueden ser ciconiformes y que tán más estrechamente rellacionaos coles cigüeñes.[26][27]

Autoridaes taxonómiques más recién asitien les utres americanes nel orde Accipitriformes xunto colos utres del Vieyu Mundu,[23][28][29] o los asitien nel so propiu orde: Cathartiformes.[30][31] Esta ye la posición del Comité de Clasificación d'América del Sur que retiró les utres americanes del orde Ciconiiformes pa treslladalos al orde Cathartiformes.[25][30] Al igual qu'otres utres americanes, el aura sabanera tien un númberu cromosómico diploide de 80.[32]

Notes y referencies

editar
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 BirdLife International (2012). «Cathartes burrovianus» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2013.2. Consultáu'l 13 d'abril de 2014.
  2. ↑ Bernis, F.; E. de Juana, J. del Hoyo, M. Fernández-Cruz, X. Ferrer, R. Sáez-Royuela y J. Sargatal (1994). «Nomes en castellán de les aves del mundu encamentaos pola Sociedá Española d'Ornitoloxía. Segunda parte: (Falconiformes y Galliformes)». Ardeola 41 (2):  páxs. 183-191. ISSN 0570-7358. http://www.ardeola.org/volume/41%282%29/article/183-191/285. Consultáu'l 12 de xunu de 2011. 
  3. ↑ Sistema Integráu d'Información Taxonómica. «Cathartes burrovianus (TSN 175269)» (inglés).
  4. ↑ «Cathartes burrovianus» (inglés). Avibase. Consultáu'l 12 de xunu de 2011.
  5. ↑ Wetmore, Alexander (1964). «A revision of the American vultures of the genus Cathartes». Smithsonian Miscellaneous Collections 146 (6):  p. 15. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Ferguson-Lees, James; David A. Christie (2001). Raptors of the World. Houghton Mifflin Field Guides, páx. 309–310. ISBN 0618127623.
  7. ↑ Bouglouan, Nicole. «Lesser Yellow-headed Vulture, Cathartes burrovianus» (inglés). oiseaux-birds.com. Consultáu'l 14 de xunu de 2011.
  8. ↑ Fisher, Harvey I. (febreru 1942). «The Pterylosis of the Andean Condor». Condor 44 (1):  páxs. 30–32. doi:10.2307/1364195. 
  9. ↑ Blake, Emmett Reid (1977). Manual of Neotropical Birds. University of Chicago Press, páx. 262. ISBN 0226056414.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Hilty, Stephen L. (1977). A Guide to the Birds of Colombia. Princeton University Press, páx. 88. ISBN 069108372X.
  11. ↑ 11,0 11,1 Terres, J. K. (1980). The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds. Nueva York: Knopf, páx. 957. ISBN 0394466519.
  12. ↑ Feduccia, J. Alan (1999). The Origin and Evolution of Birds. Yale University Press, páx. 300. ISBN 0226056414.
  13. ↑ 13,0 13,1 Amadon, Dean (1977). «Notes on the Taxonomy of Vultures». Condor (The Condor, Vol. 79, Non. 4) 79 (4):  páxs. 413–416. doi:10.2307/1367720. Archivado del original el 2011-06-06. https://web.archive.org/web/20110606141703/http://elibrary.unm.edu/sora/Condor/files/issues/v079n04/p0413-p0416.pdf. Consultáu'l 2015-11-12. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Howell, Steve N.G.; Webb, Sophie (1995). A Guide to the Birds of Mexico and Northern Central America. Nueva York: Oxford University Press, páx. 175. ISBN 0-19-854012-4.
  15. ↑ Sibley, Charles G. y Jon Y. Ahlquist (1991). Phylogeny and Classification of Birds: A Study in Molecular Evolution. Yale University Press. ISBN 0-300-04085-7.
  16. ↑ 16,0 16,1 Oliveira y Almeida, Thiago; Fernanda Carvalho Machado; Henrique Caldeira Costa (avientu 2010). «Exchanging carrion for fresh meat: the vulture Cathartes Burrovianus (Aves, Cathartidae) preys on the snake Xenodon merremii (Serpentes, Dipsadidae) in southeastern Brazil». Biotemas 23 (3):  páxs. 177-180. doi:10.5007/2175-7925.2010v23n4p177. ISSN 0103–1643. http://www.biotemas.ufsc.br/volúmenes/pdf/volume234/177a180a.pdf. Consultáu'l 14 de xunu de 2011. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Snyder, Noel F. R. y Helen Snyder (2006). Raptors of North America: Natural History and Conservation. Voyageur Press, páx. 40. ISBN 0760325820.
  18. ↑ 18,0 18,1 Gomez, LG; Houston, DC; Cotton, P; Tye, A (1994). «The role of greater yellow-headed vultures Cathartes melambrotus as scavengers in neotropical forest». Ibis 136 (2):  páxs. 193–196. doi:10.1111/j.1474-919X.1994.tb01084.x. http://md1.csa.com/partners/viewrecord.php?requester=gs&collection=ENV&recid=3646491&q=Cathartes+melambrotus&uid=791396595&setcookie=yes. 
  19. ↑ «Avian Olfaction». Cornell University. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2007.
  20. ↑ Muller-Schwarze, Dietland (2006). Chemical Ecology of Vertebrates. Cambridge University Press, páx. 350. ISBN 0521363772.
  21. ↑ 21,0 21,1 «Species factsheet: Cathartes burrovianus». BirdLife International (2011). Consultáu'l 15 de mayu de 2011.
  22. ↑ Cassin, John. «[untitled]». Proceedings of the Academy of Natural Science of Philadelphia 2 (8):  páxs. 212. «Near Veracruz, Mexico.». 
  23. ↑ 23,0 23,1 Clements, J.F.; T.S. Schulenberg, M.J. Iliff, B.L. Sullivan, & C.L. Wood. «The Clements Checklist of Birds of the World, Version 6.5». Cornell University Press. Consultáu'l 12 de xunu de 2011.
  24. ↑ Liddell, Henry George (1980). Greek-English Lexicon, Abridged Edition. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.
  25. ↑ 25,0 25,1 Remsen, J. V., Jr.; C. D. Cadena; A. Jaramillo; M. Nores; J. F. Pacheco; M. B. Robbins; T. S. Schulenberg; F. G. Stiles; D. F. Stotz y K. J. Zimmer. «A classification of the bird species of South America» (inglés). South American Classification Committee. American Ornithologists' Union. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2007.
  26. ↑ «Ciconiiformes» (inglés). Birds of the World. Zoonomen. Zoological Nomenclature Resource.
  27. ↑ Sibley, Charles G. y Burt L. Monroe (1990). Distribution and Taxonomy of the Birds of the World (n'inglés). Yale University Press. ISBN 0-300-04969-2.
  28. ↑ American Ornithologists' Union. «Check-list of North American Birds». AOU. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-06-06. Consultáu'l 14 de xunu de 2011.
  29. ↑ Congresu Ornitolóxicu Internacional. «IOC World Bird List version 2.8». COI. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-07-24. Consultáu'l 14 de xunu de 2011.
  30. ↑ 30,0 30,1 SACC. «Cathatiformes» (inglés). Consultáu'l 14 de xunu de 2011.
  31. ↑ Ericson, Per G. P.; Anderson, Cajsa L.; Britton, Tom; Elżanowski, Andrzej; Johansson, Ulf S.; Kallersjö, Mari; Ohlson, Jan I.; Parsons, Thomas J.; Zuccon, Dario & Mayr, Gerald (2006). «Diversification of Neoaves: integration of molecular sequence data and fossils» (n'inglés). Biology Letters:  páxs. 1-5. doi:10.1098/rsbl.2006.0523. http://www.systbot.uu.se/staff/c_anderson/pdf/neoaves.pdf. 
  32. ↑ Tagliarini, Marcella Mergulhão; Pieczarka, Julio Cesar; Nagamachi, Cleusa Yoshiko; Rissino, Jorge; de Oliveira, Edivaldo Herculano C. (2009). «Chromosomal analysis in Cathartidae: distribution of heterochromatic blocks and rDNA, and phylogenetic considerations». Genetica 135 (3):  páxs. 299–304. doi:10.1007/s10709-008-9278-2. PMID 18504528. 

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Cathartes_burrovianus&oldid=4269807»