Día Internacional del Arguyu LGBT
El Día Internacional del Arguyu LGBT (lesbiana, gai, bisexual y transexual), tamién conocíu como Día del Arguyu Gai o a cencielles Arguyu Gai (n'inglés, gay pride), ye una serie d'eventos que cada añu los coleutivos LGBT celebren de forma pública pa encamentar pola tolerancia y la igualdá de los gais, lesbianes, bisexuales y transexuales. Esta fiesta realiza'l día 28 de xunu, habiendo celebraciones en redol a esi día, siendo común moveles al primer sábadu anterior o posterior al 28 de xunu, fecha en que se conmemoren los disturbios de Stonewall (Nueva York, EE.XX.) de 1969, que marquen l'entamu del movimientu de lliberación homosexual.[1] En dellos países la fecha orixinal puede camudar en casu de coincidencia con otros eventos locales d'importancia (eventos masivos o eleiciones polítiques) o bien conmemorar otres efemérides locales d'acontecimientos trascendentes pa los homosexuales.
| Día Internacional del Arguyu LGBT | ||
|---|---|---|
 Bandera gay esventolexando mientres el Día del Arguyu Gai 2008 en Madrid. | ||
| Día de celebración | 28 de xunu | |
| Llugar de celebración | Día Internacional | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
La noción básica del arguyu LGBT» consiste en que nenguna persona tien d'avergoñase de lo que ye, cualesquier seya la so sexu, orientación sexual o identidá sexual. El términu escoyíu («arguyu»), tien probablemente más sentíu, dende un puntu de vista filolóxicu, n'inglés que n'español. N'efeutu, la idea que paez tresmitir esti conceutu ye más bien la d'una dignidá intrínseca de cada ser humanu, que nun debe trate afeutada pola so conducta nin orientación sexuales. En tal sentíu, la traducción más correuta tendría de ser dignidá LGBT.
Diverses asociaciones y movimientos sociales vinieron denunciando nos últimos años, en países como España, lo qu'al so xuiciu ye un vaciamiento de les reivindicaciones d'estos coleutivos y la "mercantilización" d'esta fecha. Nesti sentíu, defenden la celebración d'un Arguyu Crítico que nun se llinde a ser una "fachada comercial".[2][3][4]
Disturbios de Stonewall y hestoria
editar
Los disturbios de Stonewall consistieron nuna serie de manifestaciones bonales y violentes contra una redada policial que tuvo llugar na madrugada del 28 de xunu de 1969, nel pub conocíu como'l Stonewall Inn del barriu neoyorquín de Greenwich Village. Frecuentemente cítase a estos disturbios como la primer ocasión, na hestoria d'Estaos Xuníos, en que la que la comunidá LGBT lluchó contra un sistema qu'escorría a los homosexuales col beneplácito del gobiernu, y son xeneralmente reconocíos como'l catalizador del movimientu modernu pro-derechos LGBT n'Estaos Xuníos y en tol mundu.
Mientres les décades de 1950 y 1960 los gais y lesbianes estauxunidenses teníen d'enfrentase a un sistema llegal muncho más contrariu colos homosexuales qu'en munchos de los países al este del telón d'aceru. Tolos estaos del país, sacante Illinois, penalizaben el sexu homosexual consentíu ente adultos nel ámbitu priváu; en 1961: «Un adultu acusáu del crime de tener sexu con otru adultu de manera consensuada na privacidá de la so casa podría tener una multa llixera o llegar a pasar cinco, diez o venti años -inclusive tola so vida- en prisión. En 1971 venti estados calteníen lleis sobre 'sexu sicopático' que dexaben la detención d'homosexuales por esa sola razón. En Pennsylvania y California los ofensores sexuales podíen ser zarraos n'instituciones mentales pa tola vida y [en] siete estados podíen ser capaos».La capadura, la terapia emética, la hipnosis, la terapia de electroshock y les lobotomías yeren usaes polos psiquiatra pa intentar "curar" a los homosexuales de los sos deseos mientres la década de 1950 y la de 1960. Los primeres grupos homófilos de EE. XX. intentaron demostrar que les persones homosexuales podíen inxertase na sociedá, y fomentaron una cultura de non confrontación ente homosexuales y heterosexuales. Sicasí, los últimos años de la década de 1960 fueron bien aturbolinaos, yá que había munchos movimientos sociales activos, tales como'l movimientu afroamericanu pro-derechos civiles (1955-1968), la contracultura de los 60 y les manifestaciones contra la guerra. Esti clima batallosu, xunto al ambiente lliberal del Greenwich Village, influyó por que se produxeren los disturbios de Stonewall.
Marches y celebraciones
editar
La celebración desenvuélvese comúnmente con coloridas «marches del arguyu» (n'inglés «pride parades», en francés «coles des fiertés») que coinciden, nel hemisferiu norte, col entamu del branu. Los símbolos del arguyu gai (la bandera colos colores del arcu iris y los triángulos roses) esíbense a esgaya nestes fiestes. Nes celebraciones suel dase cabida a actividaes qu'entepasen del marcu lúdicu: reivindicaciones sociales o polítiques qu'identifiquen a los coleutivos participantes. Na actualidá, una vegada superaes les lleis que penalicen les práutiques homosexuales en munchos países del mundu, reivindíquense la despenalización nel restu del mundu y otros asuntos nos qu'esiste discriminación contra los homosexuales, como la llegalización del matrimoniu homosexual o l'establecimientu de les families homoparentales (adopción de fíos por homosexuales), el respetu a la identidá sexual de les persones transexuales y los sos derechos al cambéu llegal de sexu y nome y derechos a tratamientos hormonales, quirúrxicos, etc, amás de denunciar la transfobia homo/lesbofobia entá esistente. Nos últimos años, cola cada vegada mayor fuercia del Movimientu LGBT, l'elementu políticu tuvo presente fuertemente ente les celebraciones, convirtiéndose nun preséu de presión política a los gobiernos en favor de los coleutivos homosexuales y cuntando con una fuerte participación de grupos d'esquierda, qu'asumieron les demandes LGBT como propies.
N'Europa cada añu los coleutivos homosexuales de tolos sos países escueyen una ciudá distinta de forma itinerante pa celebrar de unificadamente l'arguyu LGBT de tol continente, denominándose a esta marcha Europride.
La marcha del arguyu más importante n'Europa ye la de Madrid, con más d'un millón d'asistentes cada añu (pudiendo llegar a un millón y mediu na marcha normal y a dos millones na celebración del Europride en 2009).[5] Otres marches d'España son la de Barcelona (50.000 asistentes na marcha y 250.000 na celebración) Sevilla (8.000 asistentes), Valencia, Bilbao, La Coruña, Zaragoza o Palma de Mallorca ente otres. A nivel européu tamién son relevantes París o Londres con unos 500.000 asistentes caúna, Ámsterdam y Estocolmo con unos 300.000 asistentes caúna o Roma con 200.000 asistentes.
Nel continente americanu destaca l'arguyu LGBT más multitudinariu del mundu, que ye la marcha del Arguyu LGBT de São Paulo, con ente los 2'5 y 3 millones d'asistentes.[6] Igual d'importantes son les marches en Toronto, la San Francisco y de la Ciudá de Méxicu, esta postrera con más de 500 mil asistentes nel 2010.[7] Amás, la ciudá mexicana de Guadalajara foise asitiando con más adeptos cada añu, esta vegada con cerca de 30 mil asistentes, na ciudá considerada como la capital gai de Méxicu pola cantidá y calidá de los servicios pa la comunidá gai y lesbiana.[8]
Tamién destaca'l Mardi Gras gai y lésbicu de Sydney qu'a diferencia de les otres marches del arguyu celebrar en febreru, rematando'l branu austral.
Crítiques
editarDientro de la comunidá LGBT, dalgunos refuguen la noción d'arguyu LGBT pos perciben nella una énfasis escesivu na orientación sexual que nun consideren importante y una falta de discreción y modestia, lo que eventualmente podría perxudicar la moral pública, les creencies relixoses o inclusive la mesma causa de los derechos de los homosexuales al dar muestra d'estereotipos o faer demasiada exhibición de los derechos. Sicasí, proponen evitar un activismu estridente con cuenta de qu'incorporar más fácilmente'l discursu pola nun estrema de los homosexuales a les idees comunes que marca la opinión pública. Otros críticos ven na noción d'arguyu una suerte de despreciu escontra la identidá de cada individuu, pos cada unu, inclusive cada homosexual, vive la so orientación sexual ensin necesidá d'identificase con un estereotipu determináu.[9]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ McGarry, Molly; Fred Wasserman (1998). Becoming Visible: An Illustrated History of Lesbian and Gay Life in Twentieth-Century America. Penguin Studio. ISBN 0-670-86401-3.
- ↑ «Arguyu ye protesta». Diagonal (3 de xunetu de 2013).
- ↑ Manifiestu del Bloque Críticu del Arguyu del Sur. ARGUYU YE LLUCHA. Por un Arguyu críticu, anticapitalista y feminista. http://www.anticapitalistes.org/IMG/pdf/Manifiestu_conxuntu_Bloque_Criiticio_2013.pdf. Consultáu'l 7 de xunetu de 2013.
- ↑ Shangay Lily (6 de xunetu de 2013). «MADO: Arguyu Gaypitalista». Público.
- ↑ Europride espera 2,5 millones de visitantes. El País. 20 de xunu de 2007. https://www.elpais.com/articulo/espana/Europride/espera/25/millones/visitantes/elpepusoc/20070620elpepunac_14/Tes. Consultáu'l 23 de xunu de 2007.
- ↑ O Globo online, 05.06.2007: Parada gai é o eventu que atrai mais turistes a São Paulo, visitada'l día 26 d'agostu de 2009
- ↑ arguyu-recuerda-a-monsivais-y-moviliza-a-500-mil-persones-en-mexico&catid=3:notes&Itemid=3 Cola del arguyu recuerda a Monsiváis y moviliza a 500 mil persones en Méxicu. insurrectasypunto. 29 de xunu de 2010. http://www.insurrectasypunto.org/index.php?option=com_content&view=article&id=4229:marcha-del arguyu-recuerda-a-monsivais-y-moviliza-a-500-mil-persones-en-mexico&catid=3:notes&Itemid=3. Consultáu'l 3 de xunetu de 2010.
- ↑ Colen miles d'integrantes de la comunidá gai en Jalisco. insurrectasypunto. 21 de xunu de 2010. Archivado del original el 2010-11-27. https://web.archive.org/web/20101127062350/http://anodis.com/nota/16508.asp. Consultáu'l 3 de xunetu de 2010.
- ↑ COLEGUES. «Arguyu Gai de Madrid o cómo faer de la reivindicación un puxante negociu pa unos pocos». www.colegaweb.org. Consultáu'l 30 d'agostu de 2011. «La reivindicación inicial pa consiguir una equiparación xurídica plena y una llucha contra la discriminación, convirtióse nos últimos años nun meru parque temáticu del estereotipu gai onde se pon a la venta l'alma de la reivindicación, la llucha y los derechos de gais, lesbianes, bisexuales y transexuales [...] creemos qu'un antroxu d'estereotipos nun ye la meyor forma de pedagoxía social, y cola qu'amás munchos gais y lesbianes nun s'atopen representaos, y qu'en cuenta de siguir na nuesa xera social de convencer a esa parte de la sociedá qu'entá nun acepta la diversidá lo que llogramos ye tou lo contrario cerralos a la mesma y reafitalos nos sos estereotipos y visión negativa de la homosexualidá»
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Día Internacional del Arguyu LGBT.
Datos: Q25580261- Multimedia: International LGBT Pride Day
