Errico Malatesta

Errico Malatesta (4 d'avientu de 1853, Santa Maria Capua Vetere ^(es)  – 22 de xunetu de 1932, Roma), ye unu de los grandes teóricos del anarquismu modernu y con él podemos dicir que se cierra la etapa de los clásicos anarquistes (xunto a Pierre-Joseph Proudhon, Mijaíl Bakunin, Benjamin Tucker y Piotr Kropotkin).

Errico Malatesta
Vida
Nacimientu	Santa Maria Capua Vetere (es) , 4 d'avientu de 1853
Nacionalidá	Reinu d'Italia  (17 marzu 1861 -  22 xunetu 1932)
Llingua materna	italianu
Muerte	Roma, 22 de xunetu de 1932 (78 años)
Sepultura	Campo Verano
Causa de la muerte	neumonía
Estudios
Estudios	Universidá de Nápoles Federico II
Llingües falaes	italianu
Oficiu	activista, escritor, revolucionariu, periodista, sindicalista, anarquista
Trabayos destacaos	La anarquía (es) An Anarchist Program (en) Q99204156 Between Peasants (en)
Miembru de	Primera Internacional
Creencies
Relixón	ateísmu

El so pensamientu post-materialista abre una corriente, hasta'l momentu inesistente na teoría anarquista, fechu que lu va llevar a un conflictu ideolóxicu col mesmu Kropotkin al que va considerar cercanu al positivismu. Les sos teoríes van influyir nes nueves corrientes filosófiques que surden a fines del sieglu XIX y empiezos del XX en redol al neokantismu y neoidealismu.

Biografía y apurras teóricos

Errico Malatesta nació en Santa Maria Maggiore (güei Santa Maria Capua Vetere), a unos 30 quilómetros al norte de Nápoles, nel senu d'una familia de propietarios rurales. El padre Federico, cola muyer Lazzarina Rastoin, tenía una próspera fábrica de curtidos.

Realiza estudios nuna "Escuela Pía"; depués inscríbese na Universidá de Nápoles, onde estudia medicina mientres trés años, ensin graduase.

N'edá xuvenil abraza los ideales republicanos de Giuseppe Mazzini. El 25 de marzu de 1868 ye riquíu pola Comisaría de Nápoles por causa de una carta de calter subversivu dirixida a Víctor Manuel II; el 19 de marzu de 1870, entá con diecisiete años d'edá, sufre la primera d'una llarga serie de detenciones policiales, tres un motín entamáu per un círculu estudiantil republicanu de la Universidá de Nápoles.

Nel 1871, dempués de la Comuña de París, abandonó les idees republicanes p'abrazar l'anarquismu; nel mesmu añu inscribir na federación napolitana de l'Asociación Internacional de los Trabayadores.

En 1872 dir a Suiza pa participar nel Congresu internacional de Saint-Imier; naquella ocasión fíxose amigu de Mijaíl Bakunin, de quien se va considerar el so discípulu. Darréu, Malatesta empecipia un periodu de viaxes cola cuenta de participar en distintes baturicios sociales. Ente los países nos que viaxó figuren Suiza, España, Exiptu, Rumanía, Francia, Bélxica ya Inglaterra. N'Exiptu foi unu de los impulsores del movimientu anarquista local. En marzu de 1885, pa evitar la persecución n'Europa, decide fuxir a l'Arxentina. Allá va fundar sindicatos (la Sociedá Cosmopolita de Resistencia y Allugamientu d'Obreros Panaderos), va promover la organización del proletariáu, y al empar va introducise en fuertes lluches ideolóxiques con anarquistes individualistes.

En 1889 vuelve a Italia y empecipia una llarga etapa de creación y fundación de periódicos y revistes llibertaries como L'Associazione (1889), L'Agitazione (1897), L'Internazionale (1901), La Rivoluzione Sociale (1902), Volontà (1913), Umanità Nova (1920), Pensiero y Volontà (1924); de les cualos, los trés últimes son les más importantes pol so prestíu ente la prensa anarquista internacional de la dómina. En 1891, en Suiza, funda'l Partíu Socialista Revolucionariu Anárquicu, xuniendo anarquistes ciprinianos y anarquistes puramente dichos. Dempués de ser condergáu a siete meses de cárcel n'Italia y a arrestu domiciliariu, escapa a Inglaterra dende onde pasa llueu a Estaos Xuníos. En 1900 vive en L'Habana, y darréu treslládase a Nueva York y a Londres, onde trabaya de mecánicu lletricista mientres 13 años, sollerte siempres a los movimientos sociales y a caltenese al día col pensamientu científico y filosófico.

En 1907, nel Congresu Internacional Anarquista d'Ámsterdam (Actes del Congresu), vuelve a trate envolubráu en braceos contra los anarquistes individualistes. Este mesmu añu va publicar polémicos artículos atacando'l sindicalismu como cumal del anarquismu. Entendía por tal non a la participación de los anarquistes en sindicatos sinón a que los mesmos fundiérense nellos. Sostenía la necesidá de la participación nos sindicatos (y otres organizaciones populares de llucha) pero al empar la necesidá de la organización política de los anarquistes.

En 1914 intervién nel Congresu del Fascio Comunista Anarchico, según tamién participa nuna campaña insurreccional dirixida contra la Monarquía de Saboya y la Santa Sede. Cola llegada de la Primer Guerra Mundial, Malatesta amuésase absolutamente partidariu de la oposición activa al esfuerciu de guerra en tolos países por considerala una guerra fratricida en provechu de los intereses de minoríes esplotadores. Esto va producir la separación ideolóxica con Kropotkin (partidariu de l'alliniación con Francia ya Inglaterra). La separación se ejemplifica cola oposición de Malatesta al "Manifiestu de los 16" de Kropotkin.

En 1920 produzse una fola d'ocupaciones de fábriques per parte de los trabayadores onde Malatesta participa, siendo inspirador del movimientu (dende la Unione Sindicale Italiana). Cola llegada de Mussolini, Malatesta ye procesáu pola so participación antifascista en delles revistes. Prisioneru na so casa, aislláu y reprimíu pol fascismu, muerre'l 22 de xunetu de 1932 en Roma.

En rellación a les sos teoríes hai que dicir que les desenvolvió básicamente nun gran númberu de revistes y diarios que fundó y nos cualos participó viviegamente.

Alloñamientu ideolóxicu con Kropotkin

Les teoríes de Malatesta tienen una base y un orixe en Kropotkin, a pesar de que s'estremen en ciertos puntos, aumentando esti distanciamientu a lo llargo de les sos vides.

Les diferencies con Kropotkin pueden resumise en cuatro puntos.

• En primer llugar Malatesta, a diferencia de Kropotkin, cree que l'anarquismu nun puede basase nel cientifismu. Afirma que l'anarquismu ye un ideal ético y social propuestu a la voluntá llibre de los homes, siendo l'anarquía un orde natural, harmonía de necesidaes ya intereses de toos, llibertá completa nel sentíu d'una solidaridá coles mesmes completa, dándo-y un sentíu éticu y non científicu a la definición.

• De segundes, Malatesta, a diferencia de Kropotkin, afirma que la voluntá y la conducta del home nun tán predeterminados y polo tanto l'home fórmase socialmente.

• De terceres, critica la teoría de Kropotkin de "Tomar del montón"(Tomar los necesariu qu'haya nos primeros momentos revolucionarios), una y bones Malatesta afirma que nun se debe esperar de mano a producir y que nun hai tal montón porque para él solamente la bayura llograr col socialismu.

• Y finalmente, una gran diferencia que los alloñó definitivamente foi l'allugamientu de dambos ante la Primer Guerra Mundial: mientres Kropotkin apostaba pola intervención de los obreros na guerra xunto con Francia ya Inglaterra, Malatesta foi un fervorosu opositor a la participación de los obreros na guerra, viéndola como una simple llucha ente dos bandos igualmente imperialistes y pro-capitalistes.

Visión sobre'l sindicalismu

Errico Malatesta ¿hacia 1880?

Siguiendo col so pensamientu, cabo destacar la so particular visión sobre'l sindicatu y la so función dientro del movimientu anarquista. Malatesta parte de la premisa de que'l sindicatu ye necesariu, y que los anarquistes tienen de participar nél o fundalo cuando ésti nun esista. A pesar d'esto, afirma que'l sindicatu ye un mediu y non una finalidá. Esta idea basar nos sos barruntos sobre'l fechu de que'l sindicatu, si nun se tien clara la so función y confundir con una organización política, puede convertise nun pseudopartido, con enclinos xerarquizantes y autoritaries escontra la mayoría de los participantes que s'averen pol so cáracter reinvindicativo. Al empar, cree que'l sindicalismu nun tien de cayer nel error del oportunismu y conformismu social, nin na pura defensa de los intereses particulares pero qu'hai un enclín n'el mesmu sindicalismu que lu lleva a cayer neso (d'ende la necesidá de la organización anarquista separada). La esperiencia de la CGT francesa y el declinamiento del sindicalismu revolucionariu ante la represión de los Estaos y les concesiones de los mesmos escontra sectores moderaos y negociadores paecieren da-y la razón pa munchos anarquistes.

Concepción económica

Al respeutive de la so concepción no económico, la posición de Malatesta camuda a lo llargo de la so vida. Nun primer periodu coincide con Kropotkin al considerar el comunismu como un sistema económicu ideal. Pa él comunismu significa que "toos trabayen y toos esfruten de too. Basta solo saber cualos son les coses que se precisen pa satisfaer a toos y faer de cuenta que toes estes coses sían abondosamente producíes". Según l'autor, nun tendría qu'esistir nin la moneda nin nada que la sustituyera, anque sí un rexistru de les coses pidíes y les producíes con cuenta de tener la producción al altor de les necesidaes. Textualmente cita que "lo que queremos faer pola fuercia ye poner de mancomún los terrenes, materies primes, preseos de trabayu, edificios y toles riqueces qu'anguaño esisten" (dalgunos anarquistes interpreten que por esto se refier non al establecimientu del comunismu sinón a tomar de los medios de producción per parte de los trabayadores que los ponen en funcionamientu, esta interpretación tien enforma sentíu pos ye lo que propón nel mesmu testu del que ta sacada esa cita). A pesar d'esta afirmación, nun segundu momentu de la so vida, Malatesta sustitúi esti dogmatismu económicu redolada al anarcocomunismu por otra idea: la de que cada llocalidá de persones esperimente'l so sistema económicu ( mutualismu, cooperativismu, coleutivismu o comunismu). Anque Malatesta ta abiertu a que les comunidaes asuman el sistema económicu que prefieran, tien la certidume de que toes acabaren asimilando'l comunismu como sistema económicu ideal. D'esta manera afirma que "Referente a la manera d'entamase y de distribuyir la producción el pueblu va faer lo que quiera, tantu más cuanto que na práutica puede trate cual ye'l meyor sistema (...) cuando se viera cual sistema ye'l meyor (el comunismu, según él), los demás lo van dir adoptando".

Organización política y social

Sobre la organización política Malatesta sigue un métodu bien didácticu: en primer llugar define l'orixe del estáu y del gobiernu, darréu fai una crítica al sistema d'estáu y de gobiernu na actualidá y finalmente propón l'alternativa del anarquismu como organización social y política.

Pa Malatesta la pallabra Estáu significa'l conxuntu d'instituciones que sustraen al pueblu la xestión de los sos propios asuntos, para, por aciu la delegación, confiar a dellos individuos la facultá de faer lleis sobre toos y pa toos (nesto coincide con Engels). Amás, Malatesta aportuna nel fechu d'entender como sinónimos Estáu y gobiernu. L'abolición del estáu va ser, según él, l'abolición d'organización política que se sofita na autoridá, y al empar, la construcción d'una sociedá llibre y anti-autoritaria colos motores de l'harmonía y el concursu voluntariu, pa satisfaer toles necesidaes sociales.

L'autor, al empar, refuga dos tipos de definiciones d'Estáu: de primeres, refuga qu'estáu s'entienda como venceyu de conexón social, yá que poro, anarquía podría entendese como disgregación social. De segundes, refuga'l conceutu d'estáu puramente como poder central, yá que consecuentemente anarquía podría entendese solo como cantonalismu y comunalismu. Por estes dos razones, Malatesta propón evitar la frase "abolición d'estáu" y sustituyila por "abolición de gobiernu".

Sobre'l conceutu de gobiernu, Malatesta apunta qu'ésti se constituyó históricamente a partir d'un fechu de fuercia (usurpación) o de la imposición per parte d'un grupu social (predominiu de la minoría sobre la mayoría). Al respeutive de esti conceutu, l'autor danos dos definiciones contrapuestes. La primera, que según él ye la de "ellos" y consiste n'entender gobiernu como una entidá moral que contién atributos de razón, xusticia ya independencia, con un poder social astractu. La segunda definición, que según Malatesta ye la de "nós", definiendo'l gobiernu como un conxuntu de gobernantes que llexislen pa reglamentar les rellaciones del home, que decreten, que fuercen al serviciu militar, que castiguen, que monopolizan, que declaren la guerra y qu'obliguen a tol mundu cola cuenta de designios particulares. La so crítica al gobiernu basar nel fechu de que los gobernantes nun pueden tar escepcionalmente dotaos pa estremar a los mesmos individuos de los sos deliberaciones.

Una vegada refugáu por amplies razones el conceutu d'Estáu y gobiernu, Malatesta propón l'anarquía como modelu social y políticu en sustitución del modelu que impera na actualidá.

Según Malatesta, l'anarquismu tien una única razón de ser, y ye la rebelión moral contra la inxusticia. L'anarquismu naz cuando daquién ve que les causes de too mal son les lluches ente los homes col dominiu de los vencedores y l'esplotación de los vencíos; la sumisión d'unos ante los otros a lo llargo de la historia, cola consecuente nacencia del capitalismu, l'estáu y la propiedá privada.

Pa Malatesta, la base fundamental del métodu anarquista ye la llibertá. Según él, anarquía significa "non gobiernu", ye dicir que'l pueblu mesmu tien que decidir lo qu'hai que faer y cuando hai que faelo. Nel casu de dase situaciones que nun se puedan resolver de manera instantánea tendría d'escoyese delegaos, que seríen persones escoyíes ente les más intelixentes pero ensin nenguna autoridá sobre les demás. Añade que la organización tien d'empezar dende embaxo y dir xubiendo gradualmente (de lo simple a lo compuesto). La so concepción organizativa basar na esistencia de munches agrupaciones, dientro de les cualos esisten los distintos oficios, colos sos respeutivos delegaos. Estos seríen responsables de llevar les moliciones de l'agrupación a les asamblees, que les sos conclusiones seríen devueltes a les agrupaciones. La finalidá de l'anarquía puede resumise na necesidá de que surda una organización social que'l so oxetivu sía'l bienestar y la llibertá, la xunta y la fraternidá humana.

La so pequeña crítica al movimientu anarquista ye que, según el, a pesar que nun debe trate l'anarquía como daqué utópicu y llonxanu, desdexóse enforma de qué manera se llega a ella, despreocupándose de los medios y caminos pa enllantala. Al empar, fai delles aclaraciones sobre'l conceutu de "anarquista" y critica el pseudoanarquista. Según Malatesta, nun basta pa ser anarquista creer nel ideal de l'anarquía, sinón qu'hai que lluchar p'algamar, reclamando siempres llibertá y xusticia. Tamién refuga'l fechu d'apareyar el conceutu de rebelde al d'anarquista. Define a los rebeldes como individuos pertenecientes a la clase primida que nun refuguen convertise en opresores; individuos con mentalidá y sentimientos d'un burgués atayáu. Por tou esto, refuga'l tracamundiu ente rebelde y anarquista.

Un aspeutu a destacar ye la crítica a la democracia representativa que fai Malatesta. De primeres, la so crítica centrar nel sufraxu universal. Ésti, según l'autor, básase puramente na cantidá, fechu que nun contempla la equidad. Afirma que'l sufraxu universal nun ye namás que la capacidá de saber engañar a la masa y que xenera vencedores (col cinismu de la metá más unu) y vencíos. Amás, el fechu de que'l gobiernu seya escoyíu por una mayoría nun garantiza qu'ésti seya racional y xusto, nin qu'obre en favor de los intereses comunes. Tamién añade qu'amás de los problemes estructurales del sufraxu universal, los mecanismos eleutorales nun son capaces de representar auténticamente a les mayoríes.

Pa entender l'orixe del parllamentarismu, Malatesta fálanos de dos tipos de opresiones históriques: la opresión direuta por aciu la fuercia, o la indireuta, que va ser l'orixe del parllamentarismu. Asina, el parllamentarismu modernu, nun ye más que la dominación de la clase capitalista por aciu la fuercia aplicao sutil ya indireutamente. L'autor ejemplifica esti engañu afirmando que'l proletariáu, en munchos países, llogra mayoríes nes eleiciones del gobiernu. Esto nun ye más qu'una concesión de la burguesía pa evitar que'l pueblu desafíese absolutamente. Asina, el derechu de sufraxu concedíu al pueblu nun ye más que daqué ilusoriu y que solo sirve pa consolidar el poder de la burguesía, engañando de forma descarada al proletariáu. Por tou esto, Malatesta afirma que "entá col sufraxu universal, el gobiernu siguió siendo'l xendarme da la burguesía."

Crítica al marxismu y el bolxevismu

Ye importante tamién la crítica que Malatesta fai al marxismu y al bolxevismu que podemos resumir en cuatro puntos.

-De primeres Malatesta afirma que'l comunismu nun ye la resultancia lóxico y necesario de les fuercies económiques sinón el productu d'una conciencia xeneralizada de la solidaridá ente los homes, estremándose del conceutu marxista y bolxevique de comunismu.

-En segundu llugar critica'l conceutu de revolución que tien por meta instaurar el marxismu yá que pa él nun consiste en tomar del poder per parte de la clase obrera nin n'enllantar una dictadura del proletariáu; n'oposición a esto, Malatesta considera la revolución como un mediu pa liquidar a tou gobiernu y para tomar de posesión, per parte de los grupos trabayadores, de la tierra y los medios de producción.

-De terceres, l'autor alloñar del marxismu y bolxevismu yá que pa él la edificación d'una sociedá comunista tien de concebise como resultáu d'un llargu procesu evolutivu y nun puede ser uniforme nin simultáneu. Pal autor "nengún sistema puede ser vital y lliberar realmente a la humanidá de la atávica servidume, si nun ye frutu d'una llibre evolución".

-Finalmente, en rellación a la definición de rebelde vista enantes, puede entendese, anque sutilmente, que los individuos a los que se refier l'autor (aquellos pertenecientes a la clase primida que nun refuguen la idea de convertise en opresores) respuenden claramente a los bolxeviques y a la so idea de la dictadura del proletariáu.

Antiindividualismu

Yá conocemos, polo citao na biografía, los múltiples conflictos que Malatesta tuvo con anarquistes individualistes. L'autor siempres foi contrariu al individualismu, fechu que lu llevó a la enemistá ente dellos grupos anarquistes. L'autor afirma que l'acción social nun ye más que la resultancia del conxuntu de les iniciatives individuales. Al empar, ve la necesidá de que la suma d'individuos allegue al mesmu oxetu pa evitar diverxencies y oposiciones. Afirma que'l socialismu llibertario nun ye más que la voluntá de torgar que ciertos individuos priman a los otros, negando rotundamente la falsa definición de que'l socialismu llibertario basar n'aumentar la independencia individual en desterciu de lo social. El so antiindividualismu dar a conocer cuando Malatesta afirma que ye imposible la esistencia del individuu fora de la sociedá. Ye más, l'individuu humanu esisti gracies a la sociedá, la redolada y la hestoria; entendiendo la so esistencia como resultáu d'incontables xeneraciones pasaes y tamién como resultáu de la collaboración solidaria ente los sos contemporáneos. Malatesta llega a afirmar la imposibilidá del plenu individualismu yá que cualquier actitú individual inflúi direuta o indireutamente na sociedá. Con éses contrapone l'individualismu al conceutu de solidaridá.

El conceutu de solidaridá

Finalmente, ye importante poner énfasis nel conceutu de solidaridá, llargamente desenvueltu pol autor. Según Malatesta, el principiu básicu de l'anarquía ye la solidaridá voluntaria. La so estensa teoría sobre la solidaridá empieza colos oríxenes d'ésta. El ser humanu, dientro de la so redolada natural, precisa asegurase la esistencia d'una manera necesaria, instintiva ya inconsciente, por aciu dos tipos de llucha. La primera, de calter individual contra la so redolada y contra otros individuos. La segunda, muncho más importante, por aciu la cooperación, el sofitu mutuu y l'asociación contra factores naturales que nieguen el desenvolvimientu y el bienestar. Con éses la conclusión ye obvia: la cooperación ye la única manera que l'home tien pa progresar. L'home pudo salir del estáu de animalidad gracies al so instintu de sociabilidá cooperativa, faciendo que'l caltenimientu de la especie por aciu la solidaridá apuerte a el fondu de la naturaleza moral del home. Malatesta destaca l'adquisición del llinguaxe como factor vital pa llegar a la sociabilidá.

L'home tien la capacidá d'acomuñar de manera estensiva. Esto estremar de los animales, yá que la so capacidá asociativa nun llega más allá d'una comunidá. Por casu, les formigues pueden acomuñar dientro d'un formigueru, pero nunca coles formigues d'otru formigueru.

Malatesta coincide con Bakunin cuando afirma que la emancipación individual nun ye posible ensin la emancipación coleutiva, por aciu la solidaridá.

L'autor ve la solidaridá como un conceutu natural y evolutivo amestáu al home. A pesar d'esto, ve un quebre ente solidaridá y humanidá nun determináu momentu de la hestoria. Desque dellos homes afayaron que podíen aprovechase de la cooperación y solidaridá de tolos otros, sometiéron-yos so'l so dominación. Asina, la solidaridá que tendría que llegar a toles rellaciones humanes, sufrió un camudó de direición que traxo la nacencia de la propiedá privada y el gobiernu. D'esta miente esvióse la llucha de toos pal bienestar de la humanidá pola llucha de toos contra toos. Esta situación nun puede camudar hasta que los esplotaos de tol mundu nun se dean cunta que la so llibertá pasa pola posesión de los medios de producción, de la tierra y de los preseos de trabayu, esto ye, l'abolición de la propiedá individual. Cola abolición d'ésta, el gobiernu, el so principal defensor, tamién tendría de sumir de cuenta que la cooperación y la solidaridá volveríen ser llibres, voluntaries y direutes y desenvolveríense nel más altu grau.

Llegáu l'estáu d'anarquía la solidaridá espresar na llibre organización del trabayu, na distribución igualitaria de tola producción, y el trabayu pol bienestar de toos (siendo ésti una diversión deseyada yá que cada unu podría escoyer aquel trabayu que s'afixera a los sos enclinos).

Con éses resumiendo l'ampliu conceutu de Malatesta sobre la solidaridá, hai que dicir qu'ésta ye natural nel home, qu'en determináu momentu sufre un sópitu cambéu pa ser aprovechada en beneficiu d'unos pocos, siendo la propuesta del autor la reubicación de la solidaridá escontra'l bien de la humanidá llegando a un estáu d'anarquía, por aciu la supresión de la propiedá privada y del gobiernu.

Como conclusión, cabo destacar l'apurra de Malatesta abriendo nuevos caminos nel anarquismu del sieglu XX. Ésti fechu costó-y el distanciamientu colos grandes clásicos, como ye'l casu del so alloñamientu con Kropotkin.

Ye interesante rescatar la so concepción sobre'l sistema d'estáu y de gobiernu, la so teoría sobre la solidaridá humana, el so alloñamientu del positivismu y la so particular visión esperimentadora en rellación al modelu económicu anarquista.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Errico Malatesta.

• Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Errico Malatesta.
• Errico Malatesta and Revolutionary Violence
• Anarquía y anarquismu, estractu del pensamientu de Malatesta.
• Malatesta, por Vernon Richards
• [1] Enllaz a un llibreru (Christiebooks) onde puede aportase a la película 'Malatesta', de Peter Lilienthal (1970), y otros materiales allegaos a l'anarquía.
• Obres de Errico Malatesta PDF - RTF - TXT

• Datos: Q215673
• Multimedia: Errico Malatesta
• Cites famoses: Errico Malatesta
• Testos: Autor:Errico Malatesta