Wikipedia

Estáu de los Eslovenos, Croates y Serbios

L'Estáu de los Eslovenos, Croates y Serbios foi'l nome d'un efímeru Gobiernu balcánicu qu'esistió dende'l 29 d'ochobre de 1918 al 1 d'avientu de 1918 autoproclamado poles rexones suroccidentales del Imperiu austrohúngaru dempués de qu'esti eslleir al rematar la I Guerra Mundial, al cargu de la población d'eslovenos, croates y serbios qu'habitaben eses rexones del Imperiu. Unos meses dempués de la so formación integrar nel Reinu de los Serbios, Croates y Eslovenos.

← Imperiu austrohúngaru
← Austria Alemana
 Estáu de los Eslovenos, Croates y Serbios
(de 29 ochobre 1918 a 1r avientu 1918)		 Reinu de los Serbios, Croates y Eslovenos →
estado histórico con reconocimiento limitado (es) Traducir
Alministración
Capital Zagreb
Forma de gobiernu Monarquía constitucional
República parllamentaria
Llingües oficiales eslovenu
serbocroata
Relixón oficial catolicismu, cristianismu ortodoxu y sunismu
Xeografía
Coordenaes 45°48′00″N 15°58′00″E / 45.8°N 15.966666666667°E / 45.8; 15.966666666667
Cambiar los datos en Wikidata
Mapa del antiguu Imperiu austrohúngaru, amosando les árees habitaes principalmente por eslovenos, croates y serbios. La mayoría d'estos territorios fueron incluyíos nel Estáu de los Eslovenos, Croates y Serbios.

Nome

editar

N'eslovenu, l'Estáu yera conocíu como Država Slovencev, Hrvatov in Srbov, en croata como Država Slovenaca, Hrvata i Srba, y en serbiu como Држава Словенаца, Хрвата и Срба o Država Slovenaca, Hrvata i Srba.

Los serbios a los que se refier el nome del Estáu son aquellos que moraben nos territorios del Imperiu austrohúngaru: Bosnia y Herzegovina, Voivodina, Croacia-Eslavonia (incluyendo Sirmia) y Dalmacia, incluyendo les Boques de Kotor y el Mariniegu de Montenegru hasta Spič, cerca de Bar, non a les poblaciones del Reinu de Serbia (qu'entendía les actuales Macedonia, Montenegru, Kosovu y Serbia).

Antecedentes

editar

Los diputaos eslavos del sur del Imperiu aprobaron en mayu de 1917 la llamada «Declaración de Mayu», na qu'espresaben el so deséu de formar un Estáu yugoslavu, dientro del Imperiu, plan que llegó a cuntar inclusive col sofitu beneplácito del emperador Carlos.[1]

A pesar de la ventaya militar a empiezos de 1918 pa los Imperios Centrales cola capitulación de Rusia, la nueva Ucraína, Rumanía, les primeres victories na ofensiva de primavera escontra París y de la reticencia de los Aliaos a sofitar l'esmembramientu del Imperiu austrohúngaru, este sufría una crisis interna creciente.[2] Debida en gran midida a la insatisfaición de los diversos nacionalismos presentes nel país, nel Sur aquella reflexábase nel sentimientu de discriminación de los políticos eslovenos en Cisleitania, na oposición a la división de los territorios de población croata ente esta y Transleitania y na situación de Bosnia-Herzegovina.[2] A empiezos de marzu, celebráronse les primeres xuntes de representantes de los distintos partíos serbios, croates y eslovenos austrohúngaros en Zagreb, por iniciativa de los diputaos d'estos partíos nes cortes austriaques (el llamáu «club yugoslavu»).[3] Ente les principales fuercies ausentes atopábense la Coalición Croato-Serbia, en Gobiernu rexonal, y el Partíu Llabrador Croata.[3] Estes llevaron a la redaición d'una proclama'l 3 de marzu na que s'espresaba'l deséu de formar un Estáu independiente y común pa los trés comunidaes.[4] La xunta encargó amás a una comisión la preparación d'una xunta nacional», que tenía d'axuntase al 21-22 d'abril.[4] Esta nueva xunta nun tuvo llugar pero, mientres el branu, formáronse diversos organismos nos territorios del sur del Imperiu que teníen d'integrase na xunta, a la que la Coalición gobernante en Croacia-Eslavonia siguía oponiéndose.[5]

Una nueva xunta en Zagreb el 14 de setiembre sirvió pa refugar les condiciones de paz presentaes pol ministru d'Esteriores austrohúngaru a los Aliaos y p'afitar la fecha final pa la xunta de la Xunta Nacional pal 5 d'ochobre.[5]

La viéspora de la fecha prevista, los miembros de la Coalición Croato-Serbia, según los socialdemócrates y los Llabradores Croates, decidieron xunise al nuevu organismu que tenía d'axuntase.[6] Tres una primer sesión preparatoria el 5, la fecha|6|10|1918}}, formar en Zagreb la Xunta Nacional d'Eslovenos, Croates y Serbios»,[7] que llueu se tresformó nel Gobiernu efectivu de los territorios del sur del Imperiu.[1] El 19 d'ochobre, antes del fin de los combates, presentó una constitución provisional.[1] L'oxetivu de la Xunta nun yera la formación d'un nuevu Estáu independiente formáu puramente polos territorios con población de llingua eslava del sur del Imperiu, sinón la unión d'estos colos reinos de Serbia y Montenegru nun nuevu Estáu «yugoslavu».[8]

El 21 d'ochobre, el presidente d'Estaos Xuníos Woodrow Wilson refugaba les propuestes de paz austrohúngares del día 4 y al día siguientes hubo grandes manifestaciones en Zagreb de sofitu a la Xunta.[9] Mientres los díes siguientes asocediéronse los contactos col Gobiernu llegal de Croacia-Eslavonia y colos mandos de les tropes imperiales acantonaes na ciudá.[10] Estos solicitaron y llograron de momentu la abrogación del xuramentu de llealtá al emperador.[10] El 28 el nuevu y últimu ministru d'Esteriores austrohúngaru, el conde Gyula Andrássy, presentó la so propuesta de paz a los Estaos Xuníos, mientres el ban de Croacia entrevistar col emperador y llograba el so beneplácito p'actuar autónomamente y los mandos militares en Zagreb sometíense finalmente a l'autoridá de la Xunta, que preparaba la xunta del Sabor del día siguiente.[11]

Historia

editar

L'Estáu foi proclamáu en Zagreb la fecha|29|10|1918}}.[12][1][13] El so cuerpu llexislativu yera'l Conseyu o Xunta Nacional (Narodno vijećy), creáu la fecha|6|10|1918}}[12] y formáu ad hoc por políticos influyentes de la dómina. El Sabor croata, n'aceptando l'autoridá de la Xunta, eslleióse.[14] El presidente yera un eslovenu, Anton Korošec, ente que los dos vicepresidentes, Svetozar Pribićević y Ante Pavelić (nun tien de confundir se con Ante Pavelić, líder del Estáu croata Nazi creáu en 1941), yeren serbiu y croata, respeutivamente.[7] A pesar de les sos rocees iniciales, el Gobiernu serbiu reconoció l'autoridá de la xunta de Zagreb el 8 de payares.[15][16]

El mesmu día de la proclamación de la independencia la Xunta trató d'asegurase'l control y la llealtá de les unidaes militares del territoriu.[17] El 31 la Xunta dio la representación estatal nel estranxeru al Comité Yugoslavu ya informó a los Aliaos de la so formación.[18]

 
El «sellu de Verigar», diseñáu por Ivan Vavpotič pa la única serie postal emitida pol Estáu, convertir n'unu de los símbolos del efímeru Estáu de los Eslovenos, Croates y Serbios.

Les aspiraciones del nuevu Estáu yeren incluyir tolos territorios del antiguu Imperiu austrohúngaru habitaos por eslovenus, croates y serbios.[12][19] Sicasí, los serbios de Voivodina (incluyendo les rexones del Bánato, Bačka y Baranja) refugaron esto y formaron la so propia alministración en Novi Sad so l'autoridá suprema del Gabinete Nacional de Serbia». Voivodina xunir al Reinu de Serbia[20] la fecha|25|11|1918}}. Un día antes d'esto, la fecha|24|11|1918}}, la rexón de Syrmia, que de primeres yera parte del Estáu, dixebróse y xunióse al Reinu de Serbia.

Pa evitar tener qu'apurrir la so armada a los ganadores de la guerra en conceutu d'arreglu de daños, l'Emperador dexó la totalidá de la KuK Kriegsmarine y la flota mercante, con tolos sos puertos, arsenales y fortificaciones costeres al Conseyu Nacional del Estáu (31 d'ochobre de 1918).[12][18] Unviaron asina notificaciones diplomátiques a los Gobiernos de Francia, Reinu Xuníu, Italia, Estaos Xuníos y Rusia, comunicando que'l Conseyu tomara la totalidá de la flota austrohúngara. La notificación unvió demasiao tarde: un comandu italianu yá atacara y fundiera al buque insinia de la flota, el SMS Viribus Unitis, en Pola pocu dempués de la so entrega a los representantes de la Xunta.[21] El restu de la flota estremóse darréu, principalmente ente Italia, Francia y Gran Bretaña.

Nes conversaciones ente unviaos de la Xunta, del Gobiernu serbiu y del Comité Yugoslavu en Xinebra ente'l 6 y el 9 de payares alcordóse la unificación del nuevu Estáu col reinu de Serbia, proclamóse'l deséu de puesta unión con Montenegru y decidióse la creación d'un nuevu Gobiernu conxuntu que nun supondría la disolución de los Gobiernos de los dos Estaos, sinón la restricción de los sos poderes.[16] Ante la oposición de ciertos destacaos políticos serbios, sicasí, el 14 informó a Korosec de la so intención de romper l'alcuerdu llográu.[22]

Si los Aliaos vieron a esti Gobiernu como un ardid pa quitalos del so botín de guerra, los Estaos neutrales señalaron la imposibilidá de demostrar la carauterística clave pa reconocer la soberanía d'un Estáu, esto ye, el control del territoriu. El Gobiernu nun foi reconocíu internacionalmente primero que'l Conseyu Nacional decidiera, la fecha|24|11|1918}},[15] xunise col Reinu de Serbia (que yá se xunió col Reinu de Montenegru, Voivodina y Syrmia) y formara el Reinu de los Serbios, Croates y Eslovenos la fecha|1|12|1918}},[15][23] arrenunciando al alcuerdu que'l so presidente Korošec llograra en Xinebra col primer ministru serbiu Nikola Pašić y los representantes del Comité Yugoslavu nel exiliu pa la unión cuasi-confederal de los dos Estaos, fundamentalmente por cuenta de la amenaza d'invasión de parte del so territoriu por Italia.[24][25]

El Gobiernu de Zagreb amosárase incapaz d'axuntar les fuercies armaes[21] necesaries pa controlar el territoriu y oponese a les meyores de les potencies vecines, y hubo de solicitar l'ayuda del Exércitu serbiu.[15] El campesinado, en plena revuelta,[25] ocupara les faciendes de los terratenientes, ente que los soldaos que tornaben del frente crearen una sensación de terror ente les clases adineraes.[15] Amenaciáu pol desorde interior[25] y pola meyora de les unidaes italianes, qu'empezaren la so marcha en Dalmacia, el 4 de payares la xunta solicitó la unviada d'unidaes regulares serbies,[22] sellando'l destín del nuevu Estáu.[15]

El 16 de payares, pocos díes dempués de llegar a Zagreb como representante del rexente serbiu Alejandro en respuesta a los pidimientos d'ayuda militar de la Xunta y en teniendo les primeres desavenencies polítiques con esta, el teniente coronel Dušan Simović informó a l'aisllada xunta sobre les conversaciones en Xinebra y de les sos conclusiones, aquel día invalidaes.[20]

El 23 y 24, nuna xunta de la Xunta presidida por Pribicevic que trataba d'acelerar la unificación con Serbia y Montenegru presentóse l'amenaza de Dalmacia de xunise a estes pola so cuenta si la Xunta nun aprobaba la unificación de los Estaos nun plazu de cinco díes.[26] La xunta escoyó un comité de siete miembros qu'escoyó, cola oposición de Stjepan Radic, una delegación de 28 representantes pa viaxar a Belgráu y tratar la unificación de los países.[27]

Pribicevic y los sos siguidores decidieron partir escontra Belgráu el 27 de payares, mientres la mayoría de los delegaos, convencíos de que se moveríen a la capital serbia más tarde, permanecieron en Zagreb.[28] Los delegaos llegaron a Belgráu el 28 y llueu llegaron a un alcuerdu col rexente y el Gobiernu serbios pa presentar les conclusiones de la xunta de la Xunta Nacional del 24 de payares, a lo que'l rexente respondería proclamando la formación del nuevu estáu yugoslavu unificáu.[28] La delegación ignoró les instrucciones recibíes mientres l'anterior xunta de la Xunta.[29] La tarde del 1 d'avientu tuvo llugar finalmente la ceremonia d'unificación.[29]

Mientres una pequeña parte de la delegación permanecía en Belgráu pa coordinar el nuevu Gobiernu conxuntu, la Xunta eslleíase'l 28 d'avientu.[30] La fecha|20|12|1918}}, constituyóse'l primer gabinete yugoslavu con diez antiguos miembros de la Xunta ente los ministros.[30]

Ver tamién

editar

Notes y referencies

editar
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Mocsy (1983), p. 18
  2. ↑ 2,0 2,1 Matijevic (2008), p. 52
  3. ↑ 3,0 3,1 Matijevic (2008), p. 53
  4. ↑ 4,0 4,1 Matijevic (2008), p. 54
  5. ↑ 5,0 5,1 Matijevic (2008), p. 55
  6. ↑ Matijevic (2008), p. 56
  7. ↑ 7,0 7,1 Matijevic (2008), p. 57
  8. ↑ Matijevic (2008), p. 51
  9. ↑ Matijevic (2008), p. 61
  10. ↑ 10,0 10,1 Matijevic (2008), p. 62
  11. ↑ Matijevic (2008), p. 63
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 Macartney, p. 363
  13. ↑ Matijevic (2008), p. 64
  14. ↑ Matijevic (2008), p. 65
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 Mocsy (1983), p. 19
  16. ↑ 16,0 16,1 Matijevic (2008), p. 70
  17. ↑ Matijevic (2008), p. 66
  18. ↑ 18,0 18,1 Matijevic (2008), p. 67
  19. ↑ Matijevic (2008), p. 69
  20. ↑ 20,0 20,1 Matijevic (2008), p. 77
  21. ↑ 21,0 21,1 Matijevic (2008), p. 68
  22. ↑ 22,0 22,1 Matijevic (2008), p. 71
  23. ↑ Trifkovic (1993), p. 530
  24. ↑ Macartney, p. 366
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Trifkovic (1993), p. 529
  26. ↑ Matijevic (2008), p. 78
  27. ↑ Matijevic (2008), p. 79
  28. ↑ 28,0 28,1 Matijevic (2008), p. 80
  29. ↑ 29,0 29,1 Matijevic (2008), p. 81
  30. ↑ 30,0 30,1 Matijevic (2008), p. 82

Bibliografía

editar

Enllaces esternos

editar










Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Estáu_de_los_Eslovenos,_Croates_y_Serbios&oldid=4098388»