Federalismu australianu

La Federación d'Australia foi'l procesu pol cual los seis colonies britániques de Nueva Gales del Sur, Queensland, Australia Meridional, Tasmania, Victoria y Australia Occidental constituyeron una federación a partir del 1 de xineru de 1901 pa formar la Mancomunidá d'Australia, de la cual convirtiéronse nos sos estaos componentes. Primeramente Fixi y Nueva Zelanda participaron nesti procesu, pero depués optaron por dixebrar se.

Antecedentes

editar

A partir de finales de la década de 1880 empecipióse'l movimientu federalista. El 24 d'ochobre de 1889, el Premier de Nueva Gales del Sur Sir Henry Parkes, produció la Proclama de Tenterfield, onde s'establecía que'l momentu llegara por que les colonies consideraren [la creación de] la Federación Australiana. Munchos políticos prominentes, como Parkes, fueron instigadores y promotores del movimientu federalista.

Mientres la siguiente década trabayóse arduamente nel desenvolvimientu de los principios de la mancomunidá. Optar por un sistema parllamentariu bicameral, formáu polos Senadores australianos y polos representantes. La oficina del Gobernador Xeneral d'Australia sería la representación de la Reina, esto ye, del gobiernu británicu. La Constitución tamién estableció la Corte Cimera, y estremó los poderes de gobiernu ente los estaos y el nuevu gobiernu de la mancomunidá.

La colonies primeramente fueron roceanes de delegar poder a un gobiernu nacional que tarrecíen apoderaríen les colonies más poblaes como Nueva Gales del Sur y Victoria. Queensland tarrecía l'adopción de lleis nacionales que torgaren la trayida de trabayadores canaques y punxera en peligru la so producción de caña d'azucre. Los estaos más pequeños tarrecíen tamién l'abolición d'impuestos que dexaríen la so producción a mercé d'estaos más grandes.

Los movimientos llaborales, representaos por delles organizaciones polítiques, antecesores del actual Partíu Llaborista d'Australia, tarrecíen que'l Senáu adquiriera demasiáu poder y fora una fuercia que torgara les reformes sociales.

Tocantes a la capital, les ciudaes rivales de Sydney y Melbourne difícilmente aceptaríen que la otra fuera la capital, de manera que s'estableció'l Territoriu de la capital australiana dientro de Nueva Gales del Sur onde moraría'l gobiernu central, ente que Melbourne sería la capital mientres se construyía la nueva capital. Nel llugar escoyíu establecióse la ciudá de Canberra.

Carauterístiques federales de la Constitución australiana

editar

El 1 de xineru de 1901 la nación Australiana surdió como una federación. El modelu de Federalismu australianu xuntar a los principios del modelu orixinal de los Estaos Xuníos d'América.

Australia nun tomó del sistema estauxunidense'l sistema de presidencia con llista de gobiernu, nin la Carta de Derechos, pero'l restu de les carauterístiques fueron cuasi toes iguales, incluyendo un altu grau d'autonomía pa les instituciones gubernamentales de la federación y los estaos, una división de poder ente estes organizaciones y una autoridá xudicial que determina cuando dalgún nivel de poder entepasóse nel usu de los sos poderes.

Hai otros aspeutos na Constitución d'Australia que reflexen la so naturaleza federal. Dalgunos d'ellos garanticen que la comunidá pórtese equitativamente con cada estáu ente qu'otres garanticen que los estaos pórtense equitativamente con al respective de los otros estaos.

Otra carauterística de la constitución que foi estrechamente acomuñada col principiu federal ye la representación nel Senáu. La cámara alta, con númberu de representantes igual pa tolos estaos, reflexa la unión de les comunidaes coloniales orixinales que gociaben d'iguales privilexos ente elles.

Desarrollu del federalismu australianu

editar

El balance de poder ente los distintos niveles de gobiernu, tal como foi pensáu polos fundadores de la nación yá nun s'apliquen. Esi balance movióse na so mayor parte de los estaos y gobiernos llocales al gobiernu de la mancomunidá. Ye posible estremar fases nel desenvolvimientu del federalismu australianu.

La primera d'elles pue ser descrita como federalismu coordináu, nel cuál la mancomunidá y los estaos yeren financiera y políticamente independientes dientro de les sos propies esferes de responsabilidá. Un factor mayor na espansión de los poderes de la mancomunidá foi la crecedera de los gastos de defensa que remataron cola participación d'Australia na Primer Guerra Mundial.

Dende finales de la guerra, los gobiernos conservadores de la mancomunidá intentaron tornar a un sistema de federalismu coordenáu. Pero en respuesta a presiones internes y esternes desenvolvióse un sistema de federalismu cooperativu dende les décades de 1920 y 1930. Los principales elementos d'esti federalismu inclúin l'establecimientu del Conseyu de Préstamos d'Australia en respuesta a la competencia intergubernamental nos mercaos de capitales; la coordinación de les polítiques de manexu económicu y presupuestariu mientres la gran depresión; y l'establecimientu de cuerpos consultivos, usualmente so la forma de Conseyos ministeriales.

El sistema de cooperación intergubernamental nun llogró sobrevivir enforma tiempu a la esguilada d'impuestos que sobrevieno dempués de la Segunda Guerra Mundial. En 1942 la mancomunidá introdució una llexislación que-y dio un monopoliu efectivu sobre l'impuestu sobre les rentes. Tres nun poder llograr los estaos invalidar esta llexislación, la uniformización de los impuestos convertir nel principal preséu de dominación financiera de la mancomunidá y del desbalance vertical nel sistema federal australianu. Esti sistema dexó a la mancomunidá avanzar n'árees que fueren responsabilidá tradicional de los estaos, pela vía de presupuestar programes de propósitu específicu en educación, salú y tresporte. Les rellaciones ente la mancomunidá y los estaos tuvieron en us puntu más baxu en 1975, cuando los estaos intentaron aguantar a la intervención cada vez más creciente de la mancomunidá nos asuntos rexonales.

Depués de la derrota del gobiernu de Whitlam, el Primer Ministru Malcolm Fraser llevó a execución una nueva política de federalismu coordináu. La resultancia foi un alcuerdu ente la mancomunidá y los estaos nel cual dambos niveles de gobiernu alcuerden un sistema de planificación cooperativa y de toma de decisiones.

A pesar de la centralización del poder llexislativu y financieru, hai munches árees onde'l Parllamentu Federal cadez de poderes pa regular asuntos d'interés nacional. Esto llevó a los gobiernos estatales y al gobiernu federal a cooperar pa crear rexímenes de regulación n'árees como'l mercadéu de productos agrícoles y polítiques de competencia.

Los Territorios

editar

El llugar de los Territorios Australianos dientro del sistema federal sigui produciendo discutinios. El poder pa llexislar sobre asunto de los territorios, asignáu al Parllamentu de la Mancomunidá pola Constitución, nun ta suxetu a llimitaciones. Xeneralmente asumir que'l parllamentu tien poderes plenos nos territorios, del mesmu tenor a los que tien cada estáu.

Ver tamién

editar

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar