Fonoloxía del alemán

La fonoloxía del alemán describe la fonoloxía del alemán estándar. Una y bones l'alemán ye un idioma pluricéntrico, hai delles pronunciaciones del alemán estándar, que, sicasí, concuerden en munchos aspeutos. Amás la fonoloxía alemana ye en ciertu puntu complicada.

Vocales

editar

Fonolóxicamente l'alemán estrema ente vocales llargues o tirantes /iː, yː, yː, (ɛː), øː, oː, oː/ y curties o laxas /ɪ, ʏ, ɛ, œ, ɔ, ʊ/. Esiste ciertu discutiniu sobre si'l contraste ye más de duración o de tensión muscular (nesti artículu vamos falar indistintamente d'una forma o otra). Na escritura la cantidá vocálica non siempres se marca claramente, polo qu'estes vocales represéntense frecuentemente namái por aciu los siguientes signos <i, ü, y, ö, ä, a, o, o> [les vocales en sílaba abierta tónica suelen ser llargues, ente que les vocales en sílaba trabada suelen ser curties, dacuando en sílaba trabada escríbese un -h tres la vocal pa indicar que se trata d'una vocal llarga (Mehr 'más', Sohn 'fíu', etc.), amás el dígrafu ie n'alemán modernu ye siempres una /iː/). Nuna sílaba átona esiste'l alófono [ə] de /y/, pero nun ye un fonema distintu. Igualmente n'alemán estándar en delles redolaes /r/ realizar por aciu el alófono vocálicu [ɐ] (tamién escritu como [r̩]) que tampoco ye un fonema independiente, sinón namái una rellación fonética de /r/. El siguiente cuadru recueye los alófonos vocálicos del alemán (el númberu de fonemes ye más amenorgáu):

  vocal anterior vocal
central
vocal
posterior
non arrondada arrondada
curtiu llarga curtiu llarga curtiu llarga curtiu llarga
zarrada i1 y1   o1
cuasi zarrada ɪ   ʏ     ʊ  
semicerrada y1 ø1 øː   o1
media   ə2    
semiabierta ɛ ɛː³ œ     ɔ  
abierta   a  
1 Les curties [ i y o y ø o ] namái apaecen en sílabes átones de préstamos, como Psychomytrie [psyçomeˈtriː]'psicometría'. Considérense usualmente como alófonos complementarios de los sos contrapartes llargues que nun pueden apaecer nuna sílaba átona.
2 El schwa [ə] apaez solamente en sílabes átones, como en bysetzyn [bəˈzɛt͡sən] 'ocupar'. De cutiu considérase un alófono complementariu de [ɛ] que nun puede apaecer en sílabes átones.
Si una tónica ta siguida pola coda de la sílaba, el schwa de cutiu sume, asina la tónica tresformar en silábica, como en Kissen [ˈkʰɪsn̩]"almada", Yeel [ˈyːzl̩] "pollín", besser [ˈbɛsr̩] "meyor". Note que la silábica [r̩] ye realizada como [ɐ] en munches variedaes, como besser [ˈbɛsɐ] "meyor".
³ La vocal non arrondada anterior semiabierta [ɛː] foi oxetu de munchos discutinios. Na actualidá la mayor parte de los falantes a cencielles realizar como vocal non arrondada anterior semicerrada [yː]. Otros autores llegaron a considerar que /ɛː/ ye una sobrecorrección.

Exemplos: Ähre [ɛːrə] 'espiga' (de trigu, etc.)—Ehre [yːrə] 'honor', y Bären [bɛːrən] 'osos'—Beeren [beːrən] 'bayes' suenen igual pa munchos falantes qu'usen [y:rə] y [be:rən] indistintamente.— L'estatus fonolóxicu de [εː] foi la fonte de munchos discutinios na lliteratura fonolóxica por delles razones:

  • L'insertamientu del fonema /εː/ ye una irregularidá nun sistema vocálicu que tien pares de vocales llargues y tirantes contra vocales curtios y relaxaes, como [o:] vs. [ɔ]
  • Constatóse que [ɛː] n'alto alemán débese más a una pronunciación hipercorrectiva empobinada (Bühnendeutsch) vista como una distinción consistente na real llingua vernácula, ente que dellos dialeutos (Mundarten) tienen una oposición de [y:] contra [ɛ:]; hai un pequeñu alcuerdu ente dialeutos de qu'esactamente los ítems léxicos fueren pronunciaos con [y:] y [ε:].
  • Ye posible suponer que [ε:] ye 'solamente' una pronunciación ortográfica (más qu'una traza orixinal' del idioma), esto ye, un intentu por parte de los falantes de 'falar como s'escribe' (sprechen wie gedruckt) y estremar les grafíes y y ä (esto ye, los usuarios del idioma dexen la esistencia de y y ä nel idioma escritu pa faeles distintes nel idioma faláu)
  • Munchos falantes con otru idioleutu estándar atopen muncha dificultá pa pronunciar pasaxes llargos con tolos [y:]s y [ε:]s nos llugares correutos; tales persones aparentemente tienen qu'imaxinase la ortografía de les pallabres en cuestión, lo que torga'l fluxu del discursu.
  • Les vocales anteriores arrondaes (sacante /ʏ/) centralícense; adicionalmente, /øː œ/ báxense ([ø̞̈ː œ̞̈]).[1]

Les vocales de cutiu analícense acordies con el contraste na tensión, siendo /i y o y ø o/ les vocales tirantes y /ɪ ʏ ʊ ɛ œ ɔ/ les sos contrapartes relaxaes. Como les vocales checked del inglés, les vocales relaxaes del alemán riquen ser siguíes d'una consonante, cola notable esceición de [ε:](que, sicasí, ta ausente en munchos dialeutos). Con cuenta de aplicar la distinción en pareyes de tirantes y relaxaes a toles vocales alemanes, dacuando [a] ye considerada la contraparte relaxada de la tirante [a:].

Diptongos

editar

Fonémicos

editar
 
Los diptongos del alemán estándar, de Plantía:Harvcoltxt
Puntu final
Anteriores Posteriores
Semiabiertas ɔʏ̯
Abiertes aɪ̯ aʊ̯

Los diptongos alemanes son /a͡ɪ a͡ʊ ɔ͡ʏ/, como en Ei /a͡ɪ/ "güevu", Sau /za͡ʊ/ "gocha", neu /nɔ͡ʏ/ "nuevu". Dacuando, éstos trescríbense como /a͡e a͡o ɔ͡ø/. . En llugar de la trescripción /ɔ͡ʏ/, tamién s'usa /ɔ͡ɪ/.

  • /aɪ̯/ foi descritu como [äɪ],[1][2] [äe̠][3] y [aɛ].[4]
  • /aʊ̯/ foi descritu como [äʊ],[2] [äʊ̞],[1] [äo̟][3] y [aɔ].[5]
  • /ɔʏ̯/ foi descritu como [ɔʏ],[2] [ɔʏ̞],[1] [ɔ̝y̠][3] and [ɔœ].[6]

El procesu de lenición ta ausente del alemán estánda; poro, les secuencies /aɪ̯ə aʊ̯ə ɔʏ̯ə/ nunca se pronuncien *[aə̯ aə̯ ɔə̯] nin *[aː aː ɔː].

Fonéticos

editar

Marginalmente, apaecen otros diptongos más, como por casu:

O en préstamos, ente otros, [œɪ̯ ɔʊ̯ ɛɪ̯ o̯a] como en

  • Feuilleton [fœɪ̯ˈtɔ̃], frecuentemente [føːiˈtʰɔŋ], [føːjiˈtʰɔŋ], *

Homepague [ˈhɔʊ̯mˌpʰɛɪ̯d͡ʒ], frecuentemente [ˈho:mˌpʰy:t͡ʃ], * Croissant [kro̯aˈsɑ̃], [krwaˈsɑ̃], [krwaˈsaŋ]. Usualmente estos nun se cunten como diptongos ente los falantes alemanes, quien frecuentemente sienten que son marques distintes de "pallabres estranxeres" (Fremdwörter).

  • Plantía:Harvcoltxt afirma que munchos falantes d'alemán van utilizar la espresión ok con [ɔʊ̯ˈkɛɪ̯] como una pronunciación posible con bastante frecuencia,[7] y qu'alternativamente, [ɔʊ̯] y [ɛɪ̯] pueden ser monoptonguizados a [oː] y [yː], respeutivamente.[7] Sicasí, nin Plantía:Harvcoltxt nin Plantía:Harvcoltxt reconocen estos como fonemes. Nel so llugar, prescríbense pronunciaciones con, respeutivamente, /oː/ y /yː/ en cada préstamu del inglés que contengan /oʊ/ y /yɪ/.

Nos dialeutos onde /r/ se vocaliza en [ɐ] na coda de la sílaba (ver embaxo), un diptongu termináu en [ɐ̯] puede formase, virtualmente, con cualesquier vocal, por casu en Tor [tʰoːɐ̯] «puerta» or in Würde [ˈvʏɐ̯də] «dignidá».

 
Diptongos alemanes que terminen en [ɐ̯] (parte 1), de Plantía:Harvcoltxt
 
Diptongos alemanes que terminen en [ɐ̯] (parte 2), de Plantía:Harvcoltxt
Diptongu Exemplu
Fonémicamente Fonéticamente AFI Ortografía Traducción
/iːr/ [iːɐ̯] [viːɐ̯] wir nós
/yːr/ [yːɐ̯] [fyːɐ̯] für pa
/oːr/ [oːɐ̯] [ˈʔoːɐ̯laʊ̯pʰ] <o>Ur</o>laub vacaciones
/ɪr/ [ɪɐ̯] [vɪɐ̯tʰ] wird él/ella conviértese
/ʏr/ [ʏɐ̯] [ˈvʏɐ̯də] W<o>ür</o>de dignidá
/ʊr/ [ʊɐ̯] [ˈvʊɐ̯də] w<o>ur</o>de Yo me/Él se/Ella convirtióse
/yːr/ [yːɐ̯] [meːɐ̯] mehr más
/øːr/ [øːɐ̯] [høːɐ̯] hör! ¡(Tu) escucha!
/oːr/ [oːɐ̯] [tʰoːɐ̯] Tor puerta
/ɛːr/ [ɛːɐ̯] [bɛːɐ̯] Bär osu
/ɛr/ [ɛɐ̯] [ʔɛɐ̯ftʰ] Erft Erft
/œr/ [œɐ̯] [dœɐ̯tʰ] dörrt Él/Ella ensuga
/ɔr/ [ɔɐ̯] [ˈnɔɐ̯dn̩] N<o>or</o>dean norte
/aːr/ [aːɐ̯] [vaːɐ̯] wahr verdaderu
/ar/ [aɐ̯] [haiɐ̯tʰ] hart duru


Plantía:Harvcoltxt nota que'l contraste de llargor nun ye bien estable antes non prevocálica /r/[8] y que "Plantía:Harvcoltxt, siguiendo los diccionarios que pronuncien (Plantía:Harvcoltxt, Plantía:Harvcoltxt) xulguen la vocal en Art, Schwert, Fahrt a ser llargues, ente que la vocal en Ort, Furcht, hart supónse que ye curtiu. La base fáctica d'esta supuesta distinción paez bien cuestionable."[8][9] Sigue afirmando que nel so propiu dialeutu, nun hai diferencia de llargor nestes pallabres, y que los xuicios sobre llargor de la vocal delantre de non prevocálica /r/ que sí mesmu se vocalizados son problemáticossobremanera, si /a/ preciede.[8]
Acordies con l'analís curtiu», los mentaos diptongos «llargos» analícense como [iɐ̯], [yɐ̯], [oɐ̯], [yɐ̯], [øɐ̯], [oɐ̯], [ɛɐ̯] y [aɐ̯]. Esto fai que /aːr/ non prevocálica y /ar/ homófonos como [aɐ̯] o [aː]. /ɛːr/ y /ɛr/ non prevocálicas tamién puede fundise, pero'l gráficu vocal en Plantía:Harvcoltxt amuesa que tienen en daqué distintos puntos de partida.
Plantía:Harvcoltxt tamién afirma que "la debilidá de la vocal prevese que tenga llugar nes vocales más curties; que n'efeutu, paecen dir de la mano cola vocal, encurtiándose en munchos casos."[8]

Consonantes

editar

Con aproximao 25 fonemes, el sistema consonánticu alemán presenta un númberu permediu de fonemes en comparanza con otros idiomes. Unu de los más dignos de mención ye la consonante africada inusual /p͡f/. El siguiente cuadru representa los alófonos consonánticos (non toos son fonemes distintos):

  Billabial Llabiu-
dental
Alveolar Post-
alveolar
Palatal Velar Uvular Glotal
Oclusiva p  b   t  d     k  ɡ (ʔ)¹
Africada pf͡   ts͡ tʃ ͡   dʒ͡2      
Nasal m   n     ŋ5  
Fricativa   f  v6 s  z ʃ  ʒ² ç³ x³ ʁ4 h
Aproximante         j    
Líquida     r4  l       ʀ4  
  1. Nos dialeutos septentrionales, [ʔ] apaez antes de raigaños con vocal inicial. De cutiu nun se considera un fonema sinón una marca opcional de llende de raigaños.
  2. [d͡ʒ] y [ʒ] apaecen solo en pallabres d'orixe estranxeru (Journal [ʒ̊ʊʁˈnaːl] 'diariu', Jeans [ʤ̥iːns] 'pantalones'). En dellos dialeutos, reemplazar por [t͡ʃ] y [ʃ] respeutivamente.
  3. [ç] y [x] considérense tradicionalmente como alófonos dempués de vocales anteriores y posteriores, comoquiera qu'haya a lo menos mínimu una pareya, gracies a la composición. Pa un analís más detalláu ver embaxo en ich-Laut y ach-Laut. Acordies con dellos analises, [χ] ye un alófono de [x] dempués de /a aː/ y acordies con dalgunos tamién dempués de /ʊ ɔ a͡ʊ/.
  4. [r], [ʁ] y [ʀ] son alófonos llibres ente sigo. [r] úsase solamente nos dialeutos meridionales. Na coda silábica, el alófono [ɐ] usar en munchos dialeutos, sacante nel suroeste.
  5. Dellos fonólogos refuguen /ŋ/ y en cuenta de ésti usen /nɡ/, y/nk/ en cuenta de /ŋk/. La secuencia fonémica /nɡ/ realízase como [ŋɡ] cuando /ɡ/ puede empecipiar un empiezu válidu de la siguiente sílaba que'l so nucleu ye otra vocal átona /ə/, /ɪ/, o /ʊ/. Convertir en [ŋ] d'otra manera. Exemplu:
    • dipthong /dɪftɔnɡ/ [dɪftɔŋ] : diphthongieren /dɪftɔnɡdirən/ [dɪftɔŋɡiːʁn̩]
    • Englisch /ɛnɡlɪʃ/ [ɛŋlɪʃ] : Anglu /anɡlo/ [aŋɡlo]
    • Ganges /ɡanɡəs/ [ɡaŋəs] ~ /ɡanɡɛs/ [ɡaŋɡɛs]
  6. [ʋ] considérase dacuando como alófono de [v], especialmente nos dialeutos meridionales del alemán.

Nun hai un alcuerdu completu sobre la naturaleza de /j/; describióse como una fricativa AFI: [ʝ],[10][11][12] Una fricativa, que puede ser fricada menos fuertemente que /ç/,[13] y un aproximante AFI: [j].[14]

Les oclusives sordes /t/, /p/, /k/ son aspiraes, sacante cuando van precedíes por una sibilante. Les obstruyentes /b d ɡ z ʒ/ son sordes [b̥ d̥ ɡ̊ z̥ ʒ̊] nos dialeutos meridionales.

Teniendo en cuanta les considerancies anteriores el cuadru fonémico de les pallabres patrimoniales del alemán sería:

Fonemes constrastantes n'alemán estándar
  Billabial Llabiu-
dental
Alveolar Post-
alveolar
Palatal Velar Uvular Glotal
Oclusiva /p/  /b/   /t/  /d/     /k/  /ɡ/
Africada /p͡f/   /t͡s/ /t͡ʃ/      
Nasal /m/   /n/      
Fricativa   /f/  /v/ /s/  /z/ /ʃ/ /x/ /h/
Aproximante         /j/    
Líquida     l       /r/  



Ich-Laut y ach-Laut

editar

El términu ich-Laut referir a la fricativa palatal sorda [ç]; el términu ach-Laut a la fricativa velar sorda [x]. N'alemán estos dos soníos son alófonos qu'apaecen en distribución complementaria . El alófono [x] apaez dempués de vocales posteriores y /a aː/ (por casu, en Buch [buːx] ‘llibru'); el alófono[ç] dempués de vocales anteriores (por casu, en ich [ɪç] ‘yo') y consonantes (por casu, en Furcht [fʊrçt] ‘mieu') (Kohler 1977, 1990; Wiese 1996: 210).

En préstamos, varia la pronunciación de les fricatives potenciales nel empiezu de les sílabes acentuaes: nos dialeutos septentrionales del alemán estándar ye [ç], ente que nos dialeutos meridionales ye [kʰ] (por casu, en China: [ˈçiːna] vs. [ˈkʰiːna]).

El sufixu diminutivu -chen siempres se pronuncia con un ich-Laut [-çən]. Usualmente, esta terminación provoca'l umlaut (comparar, por casu, Hund 'perru' con Hündchen ‘perrín');asina teóricamente podría apaecer solo dempués de vocales anteriores. Sicasí, en dellos acuñamientos relativamente recién, nun hai más llargu qu'un umlaut, por casu, na pallabra Frauchen [ˈfra͡ʊçən] ‘female dog master' (diminutivu de Frau ‘muyer'), de cuenta que una vocal anterior ye siguida por [ç], anque de normal tendría de ser siguida d'un it [x], como en rauchen [ˈraʊxən] ‘fumar'. Hai inclusive una pareya pa [ç] y[x] por cuenta de esti efeutu: [kuːçən] Kuhchen ‘vaquita' vs. [kuːxən] Kuchen ‘pastel'. Esta esceición a la distribución alofónica ye considerada por dalgunos como un efeutu de la llende morfémico. Sicasí, munchos fonetistas creen qu'esto ye un exemplu de fonemicización, onde los alófonos esperimenten una dixebra en fonemes separaos.

La distribución alofónica de [ç] dempués de vocales anteriores y [x] dempués d'otres vocales tamién s'atopa n'otros idiomes, como escocés, na pronunciación de light. Sicasí, nun ye per nengún mediu inevitable: l'holandés, el yidis y munchos dialeutos meridionales del alemán caltienen [x] en toles posiciones. Asina ye razonable suponer que nel antiguu altu alemán ih, l'antepasáu del actual ich, pronunciar con [x] más que con [ç]. Y mientres seya imposible saber con certeza si delles pallabres del anglosaxón como niht (actual night) pronunciar con [x] o [ç], [ç] dambes pronunciaciones son válides (ver Alófonos consonánticos).

A pesar de la hestoria fonética, la distribución complementaria de [ç] y [x] nel alemán estándar modernu descríbese meyor como la posteriorización de /ç/ dempués d'una vocal posterior, más que la anteriorización de /x/ dempués d'una vocal anterior, porque [ç] usar n'empiezos (Chemie [çemiː]) y dempués de consonantes (Molch [mɔlç]), y ye asina consideráu'l soníu básicu. Acordies con ciertos analises, el ach-Laut alemán estrémase entá más en dos alófonos, [x] y [χ]. Dalgunos dicen que [x] apaez /oː oː/ (por casu, en Buch [buːx] ‘llibru') y [χ] dempués de /ʊ ɔ a aː a͡ʊ/ (por casu, en Bach [baχ] ‘regueru'), otros dicen que [x] apaez dempués de /oː oː ʊ ɔ a͡ʊ/ y [χ] dempués de /a aː/.

Pareyes fortis-lenis

editar

Diverses consonantes alemanes apaecen en pareyes nel mesmu puntu d'articulación y na mesma manera d'articulación, esto ye, les pareyes/p-b/, /t-d/, /k-g/, /s-z/, /ʃ-ʒ/. Estes pareyes frecuentemente denominar pareyes fortis-lenis, yá que describiles como pareyes sorda/sonora nun ye fayadizu. Con ciertes calificaciones, /t͡ʃ-d͡ʒ, f-v/ tamién se consideren pareyes fortis-lenis.

Les plosivas fortis /p, t, k/ son aspiraes en munchos dialeutos (les esceiciones inclúin los dialeutos bávaru-austriacos). L'aspiración ye más fuerte nel empiezu d'una sílaba tónica (como Taler [tʰɑːlər]), más débil nel empiezu d'una sílaba átona (como Vater [fɑːtʰər]), y bien débil na coda (como en Saat [zɑːtʰ]).

Les consonantes lenis /b, d, ɡ, z, ʒ/ son sordes en munchos dialeutos meridionales del alemán. Por claridá, frecuentemente trescríbense como [b̥, d̥, ɡ̊, z̥, ʒ̊]. La naturaleza de la diferencia fonética ente les consonantes lenis sordes y les similares consonantes fortis sordes ye controversial. Xeneralmente descríbese como una diferencia na fuercia articulatorio y dacuando como una diferencia nel llargor articulatoriu; polo xeneral, supónse qu'una de les carauterístiques implica a la otra.

En munchos dialeutos del alemán, la oposición ente fortis y lenis neutralizaes na coda silábica, deber a un asordamientu terminal (Auslautverhärtung). Pocos dialeutos del alemán, como l'alemán suizu, presenten una esceición a esto.

En dellos dialeutos central y meridional, la oposición ente fortis y lenis neutralízase tamién nel empiezu de la sílaba; dacuando solo nel empiezu de sílabes tóniques, dacuando en tolos casos.

La pareya /f-v/ nun se considera una pareya fortis-lenis, sinón una simple pareya sorda-sonora, como /v/ permanez sonora en tolos dialeutos, incluyendo los dialeutos meridionales qu'ensorden les lenis. Xeneralmente, el meridional /v/ realízase como la sonora aproximante [ʋ]. Sicasí, los dialeutos meridionales estremen ente un fortis /f/ (como en sträflich [ˈʃtrɛːflɪç] del mediu altu alemán stræflich) y un lenis /f/ ([v̥], como en höflich [ˈhøːv̥lɪç] del mediu altu alemán hovelîch); esto ye análogu a la oposición de fortis /s/ ([s]) y lenis [z̥].

Acentu

editar

L'acentu n'alemán recái usualmente na primera sílaba, coles siguientes esceiciones:

  • Munchos préstamos, especialmente nomes propios, caltienen el so acentu orixinal.
  • Los verbos del grupu "-ieren" ("studieren", "kapitulieren", "stolzieren", etc.) reciben acentu na penúltima sílaba.
  • Alverbios compuestos, con her, hin, da, o wo como la so primer parte de la sílaba, reciben acentu na segunda sílaba.

Amás, l'alemán fai distinción d'acentu ente prefixos xebrables (acentu en prefixu) y prefixos indixebrables (acentu nel raigañu) en verbos y pallabres derivaos de tales verbos. Polo tanto:

  • Pallabres qu'empiecen con be-, gue-, er-, ver-, zer-, ent-, emp- y delles otres reciben acentu na segunda sílaba.
  • Pallabres qu'empiecen con ab-, auf-, ein-, vor- y munchos otros alverbios preposicionales reciben acentu na primera sílaba.
  • Dellos prefixos, notablemente über-, unter- y um-, pueden funcionar como prefixos xebrables ya indixebrables, y son tónicos y átonos, respeutivamente.
  • Raramente fórmense dos homógrafos con tales prefixos. Nun son puramente homófonos. Considérese la pallabra umschreiben. Como um•schreiben (prefixu xebrable), que significa "reescribir", y pronúnciase ['ʊmʃʀaɪbən], y el so sustantivu rellacionáu, die Umschreibung tamién recibe acentu na primera sílaba. Per otra parte, umschreiben (prefixu indixebrable) pronúnciase [ʊm'ʃʀaɪbən]. Esta pallabra significa "circunscribir", y el so sustantivu rellacionáu, die Umschreibung ("circunscripción", "circunlocución") tamién recibe acentu na segunda sílaba. Otru exemplu ye la pallabra umfahren. Con acentu nel raigañu ([ʊmˈfaːʀən]) significa "circunvalar (una torga na cai)", y con acentu nel prefixu ([ˈʊmfaːʀən]) significa "topetar con (un oxetu na cai)".

Cambeos fonéticos históricos

editar

La pareya de vocales del altu alemán medieval [ei]/[iː] y [ou]/[oː] fundiéronse en [ai] y [au], respeutivamente, nel alemán estándar modernu, anque munchos dialeutos caltienen esa distinción. Por casu, mientres heiß 'caliente' (mediu altu alemán heiz) y Eis 'xelu' (mediu altu alemán îs) riman nel idioma estándar, non asina nos dialeutos austru-bávaros (hoaß/äis), nin nos dialeutos alemánicus (heiß/iis), nin nel yidis (heys/ayz), tamién descendientes del mediu altu alemán.

Fusiones fonémicas

editar

Una fusión atopada en munchos acentos del alemán ye la de /ɛː/ (escrita ä(h)) con /yː/ (escrita y, ee, o eh). Dellos falantes funden los dos perdayuri, dalgunos estremar perdayuri, otros caltienen /ɛː/, estremen namái nel condicional formes de la fuerte verbos (por casu ellos estremen ich gäbe 'daría' vs. ich gebe 'doi', pero non Bären 'osos' vs. Beeren 'bayes').

Otra fusión común ye la de /ɡ/ nel final d'una sílaba /ç/ (dempués d'una vocal anterior) o, menos común, /x/ (dempués d'una vocal posterior o /a/). Nel casu de la terminación -ig, esta pronunciación ye prescrita pol estándar Siebs, por casu wichtig [ˈvɪçtɪç]. La fusión nun apaez nin n'alemán austrobávaru nin en alemánicu nin nos dialeutos correspondientes del alemán estándar.

Amuesa

editar

El testu de la muestra ye una llectura d'El vientu del Norte y el Sol. La trescripción fonolóxica trata a cada instancia de /ɐ/ y /ɐ̯/ como /ər/ y /r/, respeutivamente. La trescripción fonética ye una trescripción bastante estricta del acentu septentrional formal.[14] El falante transcrito na trescripción narrativa tien 62 años, y ta lleendo nun estilu coloquial.[14] Nun tán transcritas aspiraciones, paraes glotales y asordamientos de la lente dempués de consonantes sordes.

Trescripción fonémica

editar

/aɪ̯nst ˈʃtrɪtən zɪç ˈnɔrtvɪnt ʊnt ˈzɔnə | veːr fɔn iːm ˈbaɪ̯dən voːl deːr ˈʃtɛrkərə vɛːrə | als aɪ̯n ˈvandərər | deːr ɪn aɪ̯n ˈvarm ˈmantəl gəˌhʏlt var | dɛs ˈveːgəs daˈheːrkaːm || ziː vʊrdən ˈaɪ̯nɪç | das ˈdeːrˌjeːnɪgə fyːr deːn ˈʃtɛrkərən ˌɡɛltən zɔltə | deːr deːn ˈvandərər ˈt͡svɪŋən vʏrdə | zaɪ̯n ˈmantəl ˈapt͡el soːˌneːmən || deːr ˈnɔrtvɪnt bliːs mɪt ˈa elər ˈmaxt | aːbər jeː ˈmeːr yːr ˈbliːs | dɛstoː ˈfɛstər ˈhʏltə zɪç deːr ˈvandərər ɪn zaɪ̯nən ˈmantəl aɪ̯n || ˈɛntlɪç gaːp deːr ˈnɔrtvɪnt deːn ˈkamp͡f ˈaʊ̯f || nuːn ɛrˈvɛrmtə diː ˈzɔnə diː ˈlʊft mɪt iːrən ˈfrɔʏ̯ntlɪçən ˈʃtraːlən | ʊnt ˈʃoːnax ˈveːnɪgən ˈaʊ̯gənˌblɪkən t͡soːk deːr ˈvandərər zaɪ̯nən ˈmantəl aʊ̯s || da mʊstə deːr ˈnɔrtvɪnt ˈt͡la soːgueːbən | das diː ˈzɔnə fɔn iːm baɪ̯dən deːr ˈʃtɛrkərə var/[15]

Trescripción fonética

editar

[aɪ̯ns ˈʃtʁɪtn̩ zɪç ˈnɔɐ̯tvɪnt ʊn ˈzɔnə | veːɐ̯ fən iːm ˈbaɪ̯dn̩ voːl dɐ ˈʃtɛɐ̯kəʁə veːʁə | als aɪ̯n ˈvandəʁɐ | dɛɐ̯ ɪn aɪ̯n ˈvaɐ̯m ˈmantl̩ gəˌhʏlt vaɐ̯ | dəs ˈveːgəs daˈheːɐ̯kaːm || zɪ vʊɐ̯dn̩ ˈaɪ̯nɪç | das ˈdeːɐ̯ˌjeːnɪgə fʏɐ̯ dən ˈʃtɛɐ̯kəʁən ˌɡɛltn̩ zɔltə | dɛɐ̯ dən ˈvandəʁɐ ˈt͡svɪŋː vʏɐ̯də | zaɪ̯m ˈmantl̩ ˈapt͡el soːˌneːmː || dɛɐ̯ ˈnɔɐ̯tvɪm ˈbliːs mɪt ˈa elɐ ˈmaχt | abɐ jeː ˈmeːɐ̯ ɛɐ̯ ˈbliːs | dɛstoː ˈfɛstɐ ˈhʏltə zɪç dɐ ˈvandəʁɐ ɪn zaɪ̯m ˈmantl̩ aɪ̯n || ˈɛntlɪç gaːp dɐ ˈnɔɐ̯tvɪn dəŋ ˈkamp͡f ˈaʊ̯f || nuːn ɛɐ̯ˈvɛɐ̯mtə dɪ ˈzɔnə dɪ ˈlʊfp mɪt iːɐ̯n ˈfʁɔʏ̯ntlɪçn̩ ˈʃtʁaːln | ʊn ˈʃoːnaχ ˈveːnɪgŋ̍ ˈaʊ̯gŋ̍ˌblɪkŋ̍ t͡soːk dɐ ˈvandəʁɐ zaɪ̯m ˈmantl̩ aʊ̯s || da mʊstə dɐ ˈnɔɐ̯tvɪn ˈt͡la soːgueːbm̩ | das dɪ ˈzɔnə fən iːm baɪ̯dn̩ dɐ ˈʃtɛɐ̯kəʁə vaɐ̯][16]

Versión ortográfica

editar

Einst stritten sich Nordwind und Sonne, wer von ihnen beiden wohl der Stärkere wäre, als ein Wanderer, der in einen warmen Mantel gehüllt war, des Weges daherkam. Sie wurden einig, dass derjenige für dean Stärkeren gelten sollte, der dean Wanderer zwingen würde, seinen Mantel abzunehmen. Der Nordwind blies mit aller Macht, aber je mehr er blies, desto fester hüllte sich der Wanderer in seinen Mantel ein. Endlich gab der Nordwind dean Kampf auf. Nun erwärmte die Sonne die Luft mit ihren freundlichen Strahlen, und schon nach wenigen Augenblicken zog der Wanderer seinen Mantel aus. Da musste der Nordwind zugeben, dass die Sonne von ihnen beiden der Stärkere war.[17]

Traducción

editar

Hai enforma tiempu, aldericaben el Vientu del Norte y el Sol por saber cuál de los dos yera'l más fuerte. Al pasar pel camín un viandante bien abrigáu, decidieron que'l primeru que-y fixera quitar se l'abrigu sería'l más fuerte. El Vientu del Norte sopló con toles sos fuercies, pero cuanto más soplaba, más se tapaba'l caminante. En viendo que los sos esfuercios nun daben resultancia, el Vientu del Norte rindióse. Darréu, el Sol empezó a calecer l'aire colos sos prestosos rayos, y nunos curtios intres, el senderista empezó a esgobetase l'abrigu. Nesi momentu, al Vientu del Norte nun-y quedó más remediu qu'almitir que, de los dos, el Sol yera'l más fuerte.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Vease'l gráficu de vocales en Plantía:Harvcoltxt.
  2. 2,0 2,1 2,2 Fonte: Plantía:Harvcoltxt. Na páxina 14, l'autor afirma que /aɪ̯/, /aʊ̯/ y /ɔʏ̯/ son de la mesma calidá que les vocales de les que tán formaes. Na páxina 8, afirma que /a/ ye central baxa.
  3. 3,0 3,1 3,2 Vease'l gráficu de vocales en Plantía:Harvcoltxt. Nótese qu'a pesar de los sos puntos finales tura, Kohler inda los trescribe como /aɪ̯ aʊ̯ ɔɪ̯/, esto ye, con compensaciones más altes que les que realmente tienen.
  4. Fonte: Plantía:Harvcoltxt. Los autores nun apurren un gráficu de vocales. Otra manera, afirmen que más bien vagamente "el diptongu [aɛ̯] ye un compuestu monosilábicu que consiste na vocal abierta non arrondada [a] y la vocal anterior mediana non arrondada [ɛ]."
  5. Fonte: Plantía:Harvcoltxt. Los autores nun apurren un gráficu de vocales. Otra manera, afirmen que más bien vagamente "el diptongu [aɔ̯] ye un compuestu monosilábicu que consiste na vocal abierta non arrondada [a] y la vocal posterior mediana arrondada [ɔ]."
  6. Plantía:Harvcoltxt. Los autores nun apurren un gráficu de vocales. Otra manera, afirmen que más bien vagamente "el diptongu [ɔœ̯] ye un compuestu monosilábicu que consiste na vocal posterior mediana arrondada [ɔ] y la vocal frontera mediana arrondada [œ]."
  7. 7,0 7,1 Plantía:Harvcoltxt
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Plantía:Harvcoltxt
  9. Tamién sofitáu por Plantía:Harvcoltxt.
  10. Plantía:Harvcoltxt
  11. Plantía:Harvcoltxt. Los autores trescribir como /j/, esto ye, como aproximante.
  12. Plantía:Harvcoltxt. L'autor trescribir como /j/, esto ye, como un aproximante.
  13. Plantía:Harvcoltxt. L'autor trescribir como /j/, esto ye, como un aproximante.
  14. 14,0 14,1 14,2 Plantía:Harvcoltxt
  15. Nel alemán suizu estándar, sich, Nordwind, und, endlich, gab, einig, freundlichen y zog pronúnciense /zɪx/, /ˈnɔrdvɪnd/, /ʊnd/, /ˈɛndlɪx/, /gaːb/, /ˈaɪ̯nɪg/, /ˈfrɔʏ̯ndlɪxən/ y /t͡soːg/, respeutivamente. Nel alemán austriacu estándar, Nordwind, und, endlich, gab, einig, freundlichen y zog pronúnciense /ˈnɔrdvɪnd/, /ʊnd/, /ˈɛndlɪç/, /gaːb/, /ˈaɪ̯nɪg/, /ˈfrɔʏ̯ndlɪçən/ y /t͡soːg/, respeutivamente.
  16. Source: Plantía:Harvcoltxt. Notar que na trescripción orixinal nun s'indica'l llargor de la vocal, amás d'onde ye fonémica — esto ye, pa los pares /a/ - /aː/ y /ɛ/ - /ɛː/.
  17. Plantía:Harvcoltxt

Bibliografía

editar
  • Dudenredaktion; Kleiner, Stefan; Knöbl, Ralf (en German), Das Aussprachewörterbuch (7th edición), Berlin: Dudenverlag, ISBN 978-3-411-04067-4 
  • Kohler, Klaus J. (1977). Einführung in die Phonetik des Deutschen. Berlin: Y. Schmidt.
  • Kohler, Klaus J. (1990). German 20, páx. 48–50.
  • Kohler, Klaus J. (1999). Handbook of the International Phonetic Association: A guide to the use of the International Phonetic Alphabet [With accompanying German audiu files by the author]. Cambridge: Cambridge University Press, páx. 86–89. ISBN 0-521-65236-7.
  • Rues, Beate; Redecker, Beate; Koch, Evelyn; Wallraff, Uta; Simpson, Adrian P. (2007). Phonetische Transkription des Deutschen. Tübingen: Gunter Narr Verlag, páx. 86–89. ISBN 978-3-8233-6291-3.

Llectura adicional

editar
  • Odom, William; Schollum, Benno, German for Singers (2nd edición), New York: Schirmer Books, ISBN 978-0028646015 
  • Siebs, Theodor, Deutsche Aussprache, Berlin: Walter de Gruyter, ISBN 978-3110003253 

Enllaces esternos

editar

Plantía:Fonoloxíes d'idiomes