Porzana pusilla

especie de páxaru
(Redirixío dende Gallineta nana)

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. La gallineta nana[2] (Porzana pusilla) ye una especie d'ave gruiforme de la familia Rallidae llargamente distribuyida por d'Eurasia, África y Australasia.

Porzana pusilla
gallineta nana
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Gruiformes
Familia: Rallidae
Xéneru: Porzana
Especie: P. pusilla
(Pallas, 1776)
Distribución
Sinonimia
Zapornia pusilla
Consultes
[editar datos en Wikidata]
Porzana pusilla

Descripción

editar
 
Exemplar n'Australia.
 
Gallineta nana (P. p. palustris) en Queensland, Australia.

La gallineta nana mide ente 17 y 19 cm de llargu y tien un valumbu alar de 33-37 cm.[3] Ye asemeyada a la gallineta ratera pero llixeramente menor, y les sos plumes primaries sobresalen menos per darrera cuando tien les ales plegaes. La gallineta nana tien un picu curtiu y rectu, de color mariellu o verdosu. Los adultos de gallineta nana tienen un plumaxe pardu acoloratáu con marques blanques irregulares nes partes cimeres, ente que la so cara, pechu y banduyu son de color gris azuláu. Los sos lladrales tán llistaos en negru y blancu. Tien la cola curtia y motuda na parte inferior. Les sos pates tienen deos llargos y son de color variable, verdoses o rosácees.

Les gallinetes nanes nueves son asemeyaes a los adultos, pero tienen un plumaxe más motudu. Los pitucos naciellos son negros, como en toles especies de rallidae.

Taxonomía y etimoloxía

editar

La gallineta nana clasifícase nel xéneru Porzana, que pertenez a la familia Rallidae, una familia d'aves acuátiques y semiacuátiques de tamañu mediu, anque pequeñes en comparanza col restu de Gruiformes. Les rallidae suelen tener la cola curtia, robustes pates con deos llargos, plumaxes discretos y el pescuezu más curtiu que les grúes. Los miembros de Porzana cararuterícense por escarecer de los conspicuos escudos fronteros del restu de rállides y ser más pequeños.

La gallineta nana describióse científicamente por Peter Simon Pallas en 1776,[4] col nome científicu de Rallus pusillus.[3] Darréu foi treslladada al xéneru Porzana, creáu pol zoólogu francés Louis Jean Pierre Vieillot en 1816.[4] Porzana ye la llatinización del términu vénetu sporzana usáu pa nomar a les gallinetes, ente qu'en llatín pusilla significa «nana».[5]

Reconócense seis subespecies de Porzana pusilla:[6]

Distribución

editar
 
Habiten nes güelgues.

La gallineta nana ye una ave migratoria que cría nes güelgues d'Europa, principalmente nel este, y n'Asia. La especie habitaba nes islles Britániques hasta mediaos del sieglu XIX, pero la población d'Europa Occidental amenorgóse considerablemente debíu al drenaxe de tarrenes húmedos y la consecuente destrucción del so hábitat. Al llegar la seronda migra pa pasar l'iviernu n'África oriental y el sur d'Asia. Tamién mora de forma sedentaria n'África y Australasia.

En setiembre del añu 2000 un exemplar d'esta especie foi columbrada na islla Attu en Norteamérica, pero la so presencia nel continente americanu ye aneudótica.

Conducta

editar
 
Porzana pusilla

La gallineta nana aliméntase na folla o n'agua poco fonda, atrapando'l so alimentu que detecta per aciu la vista. Aliméntense principalmente d'inseutos y pequeños animales acuáticos.

Mientres la estación de cría les gallinetes nanes suelen permanecer anubríes, y ye más probable sentir el so cantar qu'afayar la so presencia. Mientres la seronda pueden vese en bandaes migratories. Son aves bien ruidoses y el so cantar consiste nun rillu rápidu. Añera nun allugamientu secu xunto a banzaos y güelgues, depositando una puesta media de 4-8 güevos.

Estáu de caltenimientu

editar
Gallineta nana en Queensland, Australia.

Internacional

editar

A nivel global la gallineta nana considérase una especie so esmolición menor na llista colorada de la UICN.[1] La gallineta nana ye una de les especies a les que s'aplica'l Alcuerdu de Caltenimientu d'Aves Acuátiques d'África y Eurasia.

Australia

editar

N'Australia la gallineta nana nun ye una ave amenazada. Sicasí, el so caltenimientu varia ente estaos dientro del país. Por casu:

  • La gallineta nana apaez como especie amenazada nel Acta de Caltenimientu de Flora y Fauna del estáu de Victoria (1988).[7][8]
  • Nel añu 2007 la gallineta nana pasó a ser una especie vulnerable nel estáu de Victoria.[9]

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 BirdLife International (2012). «Zapornia pusilla» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.3. Consultáu'l 20 de mayu de 2015.
  2. URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  3. 3,0 3,1 Barry Taylor (2010), Rails: A Guide to Rails, Crakes, Gallinules and Coots of the World. Bloomsbury Publishing, p. 379 ISBN 1408135388
  4. 4,0 4,1 Zoonomen. «Taxonomía de Gruiformes.» (inglés). Consultáu'l 6 de mayu de 2015.
  5. James A. Jobling. Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Bloomsbury Publishing p. 315 y 325 ISBN 1408125013
  6. Frank Gill y David Donsker. Rails, gallinules & cranes Archiváu 2014-05-06 en Wayback Machine. IOC World Bird List versión 5.1.
  7. Department of Sustainability and Environment, Victoria
  8. Department of Sustainability and Environment, Victoria
  9. Victorian Department of Sustainability and Environment (2007). Advisory List of Threatened Vertebrate Fauna in Victoria - 2007. East Melbourne, Victoria: Department of Sustainability and Environment, páx. 15. ISBN 978-1-74208-039-0.

Enllaces esternos

editar