John von Neumann

John von Neumann (János Lajos Margittai Neumann) (28 d'avientu de 1903 – 8 de febreru de 1957) foi un matemáticu, nacíu n'Hungría, que fizo delles importantes contribuciones en física cuántica, análisis funcional, teoría de conxuntos, informática, economía y otres munches estayes.

John von Neumann
Vida
Nome completu	Margittai Neumann János Lajos
Nacimientu	Budapest, 28  d'avientu de 1903
Nacionalidá	Hungría Imperiu austrohúngaru Estaos Xuníos  (1937 -
Residencia	Estaos Xuníos
Grupu étnicu	asquenazí magiares pueblu xudíu
Fallecimientu	Walter Reed Army Medical Center , 8  de febreru de 1957 (53 años)
Sepultura	Princeton Cemetery
Causa de la muerte	cáncanu de próstata
Familia
Casáu/ada con	Klara Dan von Neumann  (1938 -  8 febreru 1957)
Fíos/es	ver Marina von Neumann Whitman
Estudios
Estudios	Universidá de Gotinga Universidad Eötvös Loránd (1921 - 1923) Philosophiæ doctor : Matemátiques Escuela Politéunica Federal de Zúrich (1923 - 1925) : Inxeniería química
Direutor/a de tesis	Lipót Fejér
Direutor/a de tesis de	Donald B. Gillies Maurice Pryce
Llingües	francés alemán llatín griegu antiguu Húngaru inglés
Alumnu/a de	László Rátz
Oficiu
Oficiu	matemáticu, informáticu teóricu, químicu, físicu, inxenieru, inventor, economista, físicu nuclear, profesor universitariu
Participante Proyeutu Manhattan
Emplegadores	Universidá de Princeton Universidá Humboldt de Berlín Comisión de Energía Atómica de Estados Unidos  (1955 -  8 febreru 1957)
Trabayos destacaos	Teoría de xuegos teoría ergódica Teoría de conxuntos von Neumann cellular automaton Vecindad de von Neumann von Neumann universal constructor Arquiteutura von Neumann álgebra de von Neumann von Neumann–Morgenstern utility theorem von Neumann regular ring
Premios	ver Medaya Presidencial de la Llibertá Medaya Carl-Gustaf Rossby  (1956) Premio Bôcher  (1938) Premio Enrico Fermi  (1956) Josiah Willard Gibbs Lectureship  (1944) Fellow of the American Physical Society Silliman Memorial Lectures Fellow of the Econometric Society
Miembru de	Academia Nacional de Ciencies de los Estaos Xuníos Academia Estauxunidense de les Artes y les Ciencies Sociedá Filosófica Americana Real Academia d'Artes y Ciencies de los Países Baxos
Creencies
Relixón	apostasia al catolicismu

El so nome orixinal yera János Lajos Margittai Neumann, y nació en Budapest (el mayor de tres hermanos). El so pá yera abogáu. Ya de nuéu víase que tenía capacidades estraordinaries de memoria y de cálculu. So pá mercó un títulu nobiliariu en 1913, y d'ehí la marca de nobleza d'Austria nel so apellidu, "von". Camudóse'l nome por "John" cuando foi a vivir a los Estaos Xuníos, nos años 1930.

Doctoróse en matemátiques na Universidá de Budapest a los 23 años. Estudió química en Suíza, y ente 1926 y 1930 foi profesor priváu en Berlín.

Invitáronlu na Universidá de Princeton en 1930, y foi ún de los cuatro primeros miembros del Institute for Advanced Study (Institutu d'Estudios Avanzaos). Ehí trabayó dende 1933 hasta que morrió.

En 1937 nacionalizóse ciudadanu de los Estaos Xuníos, y en 1938 diéron-y el Böcher Memorial Prize pol so trabayu n'análisis.

Von Neumann foi entamador en teoría de xuegos, trabayó nel Proyeutu Manhattan, y fízo trabayos perimportantes en mecánica cuántica, pero ye conocíu de manera especial pol so trabayu n'informática. L'arquiteutura von Neumann ye la de práuticamente tolos ordenadores non paralelos de anguaño, y ta venceyada al furrulamientu de los llinguaxes imperativos.

Selected works

• 1923. On the introduction of transfinite numbers, 346–54.
• 1925. An axiomatization of set theory, 393–413.
• 1932. Mathematical Foundations of Quantum Mechanics, Beyer, R. T., trans., Princeton Univ. Press.
• 1944. Theory of Games and Economic Behavior, with Morgenstern, O., Princeton Univ. Press, online at archive.org.
• 1945. First Draft of a Report on the EDVAC TheFirstDraft.pdf
• 1963. Collected Works of John von Neumann, Taub, A. H., ed., Pergamon Press. ISBN 0-08-009566-6
• 1966. Theory of Self-Reproducing Automata, University of Illinois Press.

• Datos: Q17455
• Multimedia: John von Neumann
• Cites famoses: John von Neumann