Lauren Bacall
Lauren Bacall (16 de setiembre de 1924, The Bronx – 12 d'agostu de 2014, Manhattan)[11][12] foi una actriz d'Estaos Xuníos.
Empecipió la so carrera como modelu, y dempués empezó a trabayar nel cine. Participó nunes 40 películes, ente les que destaquen los clásicos de cine negru Tener y nun tener (1944), The Big Sleep (1946), Dark Passage (1946) y Key Largo (1948), según otros filmes de xéneros diversos como How to Marry a Millionaire (1953), Designing Woman (1957), Harper (1966), Asesinatu nel Orient Express (1974) y The Mirror Has Two Faces (1996). Les sos interpretaciones facer acreedora de múltiples premios, ente ellos un premiu del Sindicatu d'Actores, un Globu d'Oru y dos Tony. Pola so trayeutoria profesional recibió'l Óscar honoríficu, según el premiu Cecil B. DeMille, el César Honoríficu y el Premiu Donostia.[13][14] Ye unu de los grandes mitos femeninos de la historia del cine, el American Film Institute considerar ente les 20 estrelles femenines más grandes de tolos tiempos.
Biografía
editar
Infancia y mocedá
editarNaz frutu del matrimoniu formáu por dos emigrantes xudíos afincaos nel Bronx: William Perske (nacíu en 1889 como Wulf Perski en Polonia; fináu n'Estaos Xuníos en 1982) y Natalie Weinstein-Bacal (nacida en 1901 en Rumanía como Natalie Weinstein; finada n'Estaos Xuníos en 1972). La so madre camudó l'apellíu primeru por Weinstein-Bacal y depués por Bacall. Lauren emplegaría'l segundu apellíu maternu. Un detalle singular de l'actriz ye que yera prima hermana de Shimon Peres, el 9ᵘ presidente d'Israel, una y bones el padre d'ella y el padre de Shimon yeren hermanos.
A los 15 años ingresó na American Academy of Dramatic Arts (Academia Americana d'Artes Dramátiques). Pa costearse los sos estudios trabayó como modelu y acomodadora nun cine. En 1941, a los 17 años, apaeció na portada d'una prestixosa revista de moda, Harper's Bazaar, qu'esteló al direutor Howard Hawks. Ésti pidió a la so secretaria que pidiera referencies sobre la nueva modelu; pero por un tracamundiu la secretaria convocó direutamente a Lauren a una cita en Los Angeles. Cuando Hawks conocer decepcionóse: a pesar de la so atayante fotogenia, Lauren yera una mocina más bien cobarde, de voz nasal. Debidamente adomada, la incipiente actriz dio un tonu más grave a la so voz; debutó como actriz en Broadway en 1942, y dos años dempués debutó nel cine per tolo alto: Hawks incluyir nun repartu xunto al consagráu Humphrey Bogart y la catapultó al estrellalgu.
Empiezos y consagración nel cine
editar
La primer película de Bacall convirtióse instantáneamente en clásicu: foi Tener y nun tener (To Have and Have Not), de Howard Hawks, na qu'apaeció xunto con Humphrey Bogart. D'esti rodaxe cúntase que nes primeres escenes Bacall taba tan nerviosa que tremecía y agachaba la cabeza. La so mirada de revisgu, productu de los nervios, terminó convirtiéndose nun signu de personalidá: aumentaba'l magnetismu del so fotogenia y dába-y mayor ambigüedá. Bacall repitió con Bogart n'otros trés filmes maxistrales: The Big Sleep (El suañu eternu) (1946), Dark Passage (La sienda tenebrosa) (1947) y Key Largo (Key Largo) (1948).
Anque'l so historial nel cine ye relativamente curtiu, en parte pol so criteriu selectivu, Lauren Bacall encetó xéneros diversos. En 1953 actuó xunto a Marilyn Monroe y Betty Grable na comedia How to Marry a Millionaire (Cómo casase con un millonariu), con gran ésitu de crítica y taquilla. Más tarde protagonizó'l melodrama Written on the Wind (Escritu nel vientu, 1956), xunto a Rock Hudson, Dorothy Malone y Robert Stack, so la direición de Douglas Sirk. Nel añu 1966 collaboró con Paul Newman en Harper.
Convertida yá nuna vieya gloria de la dómina dorada de Hollywood, a partir de la década de 1970 foi espaciando los sos trabayos. En 1974 participó na superproducción d'intriga Murder on the Orient Express ( Asesinatu nel Orient Express), con Ingrid Bergman y munches otres estrelles, y en 1976 trabayó con John Wayne na última película d'ésti: The Shootist.
Llabor teatral
editarEn 1942, fixo'l so debú en Broadway con Johnny 2 X 4, una obra en tres actos de Rowland Brown. Nesta interpretó un rol de repartu, tando la direición al cargu de Anthony Brown.
Los trabayos de Bacall en Broadway incluyeron Goodbye, Charley en 1959, Cactus Flower en 1965 y Applause en 1970. Esta última obra yera una adautación de la película All About Eve, que protagonizara Bette Davis; quien vio l'actuación de Bacall y emponderar diciendo qu'ella yera la única actriz apropiada pa tal personaxe.
Yá en 1981 Bacall protagonizó Woman of the Year, y nel West End londinense encabezó en 1985 el cartelu de Sweet Bird of Youth, la famosa obra de Tennessee Williams.
Última etapa
editar
En 1999 fixo la so última intervención teatral con Waiting in the Wings.
Ente los sos los sos trabayos más recién figuren Misery (1990) con James Caan y Kathy Bates (que ganó un Óscar); Prêt-à-porter de Robert Altman; Diamonds (1999); dos filmes de Lars von Trier (Dogville, 2003 y Manderlay, 2005) ; y una película rodada en Mallorca: El celu (1999), inspirada en Otra vuelta de tuerca de Henry James. Esta película dirixir Antoni Aloy y cuntó tamién cola participación de Harvey Keitel.
Lauren Bacall foi nomada al Oscar como Meyor Actriz de repartu (Best Supporting Actress Academy Award) pol so papel en The Mirror Has Two Faces (1996), filme empobináu por Barbra Streisand; pero foi ganada por Juliette Binoche pol so papel en The English Patient. Finalmente foi premiada con un Óscar honoríficu a la so carrera en 2009.
Vida personal
editarCon apenes 20 años, Lauren Bacall casóse con Humphrey Bogart, yá divorciáu y de 45 años, en 1945, y siguió al so llau hasta la muerte del actor en 1957 por causa de un cáncer. La rellación empezó ente bambalinas, estableciéndose una gran afinidá ente dambos actores y 18 meses dempués yá yeren maríos. De la unión con Bogart nacieron dos fíos: el productor de noticies Stephen Bogart y Leslie Bogart.
El so segundu maríu foi'l tamién actor Jason Robards (dende 1961 hasta'l so divorciu en 1969). Divorcióse ocho años dempués por cuenta de problemes d'alcoholismu per parte del actor. D'esta unión nació un varón, quien sería l'actor Sam Robards.
Fallecimientu
editarLa mañana del 12 d'agostu de 2014, fina na so casa de resultes d'un derrame cerebral.
Autobiografíes
editarLauren Bacall dexó escrites dos autobiografíes, Lauren Bacall By Myself (1978) y Now (1994). Lauren Bacall siguía siendo considerada como un mitu del cine clásicu y entá con 88 años participaba en filmes, siendo'l postreru The Walker, que foi presentáu nel Festival de Cine de Berlín.
Filmografía
editar- Tener y nun tener (To have and have not) (1944)
- Confidential Agent (Confidential Agent) (1945)
- El suañu eternu (Montaxe del direutor) (The Big Sleep) (1946)
- Two Guys from Milwaukee (Two Guys from Milwaukee) (1946)
- La sienda tenebrosa (Dark Passage) (1947)
- Key Largo (Key Largo) (1948)
- El rei del tabacu (Bright Leaf) (1950)
- El trompetista (Young Man with a Horn) (1950)
- Cómo casase con un millonariu (How to Marry a Millionaire) (1953)
- El mundu ye de les muyeres (Woman's World) (1954)
- Blood Alley (Blood alley) (1955)
- La tela d'araña (The Cobweb) (1955)
- Escritu sobre'l vientu (Written on the wind) (1956)
- Designing Woman (Designing Woman) (1957)
- Solombra namorada (The Gift of Love) (1958)
- La India en llapaes (Northwest Frontier) (1959)
- La pícara soltera (Sex and the Single Girl) (1964)
- Shock Treatment (Shock Treatment) (1964)
- Harper (Harper) (1966)
- Asesinatu nel Orient Express (Murder on the Orient Express) (1974)
- The Shootist (The Shootist) (1976)
- Perfect Gentlemen (Perfect Gentlemen) (1978)
- H.Y.A.L.T.H. (H.Y.A.L.T.H.) (1979)
- The Fan (The Fan) (1981)
- Cita cola muerte (Appointment With Death) (1988)
- Mr. North (Mr. North) (1988)
- Dinner at Eight (Dinner at Eight) (1989)
- Innocent Victim (Innocent Victim) (1990)
- A Little Piece of Sunshine (A Little Piece of Sunshine) (1990)
- Misery (Misery) (1990)
- Tou lo que quiero pa Navidá (All I want for Christmas) (1991)
- A Foreign Field (A Foreign Field) (1993)
- The Parallax Garden (The Parallax Garden) (1993)
- The Portrait (The Portrait) (1993)
- Pret a Porter (Pret a porter) (1994)
- Los revueltos archivos de la señora Frankweiler (From the Mixed-Up Files of Mrs. Basil Y. Frankweiler) (1995)
- The Mirror Has Two Faces (The mirror has two cares) (1996)
- El celu (El celu) (1999)
- La hestoria de Doris Duke (Too Rich: The Secret Life of Doris Duke) (1999)
- Diamonds (Diamonds) (1999)
- Dogville (2003)
- Gone Dark (2004)
- Birth (2004)
- El castiellu ambulante (2004)
- Manderlay (2005)
- The Sopranos (Episodiu 72, "Luxury Lounge") (2006)
- The Forger (2012)
Premios
editar- Premiu Oscar
| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Óscar honoríficu | Ganadora | |
| 1996 | Meyor actriz de repartu | The Mirror Has Two Faces | Nomada |
- Premios BAFTA
| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 1996 | Meyor actriz de repartu | The Mirror Has Two Faces | Nomada |
- Premiu Globu d'Oru
| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 1996 | Meyor actriz de repartu | The Mirror Has Two Faces | Ganadora |
| 1993 | Premiu Cecil B. DeMille | Ganadora | |
- Premios del Sindicatu d'Actores
| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 1996 | Meyor actriz de repartu | The Mirror Has Two Faces | Ganadora |
- Festival Internacional de Cine de San Sebastián
| Añu | Categoría | Resultáu |
|---|---|---|
| 1992 | Premiu Donostia | Ganadora |
Referencies
editar- Revista Sábadu de El Mercurio, nᵘ 467, páxines 32 y 33.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: http://www.nytimes.com/2009/10/30/arts/design/30antiques.html.
- ↑ «Famed actress Lauren Bacall dies at 89» (inglés). CNN (14 agostu 2014). Consultáu'l 20 agostu 2014.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 118505475. Data de consulta: 14 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: https://www.hollywoodreporter.com/news/lauren-bacall-dead-hollywood-icon-719699.
- ↑ «Lauren Bacall Dies at 89; in a Bygone Hollywood, She Purred Every Word» (inglés). The New York Times (12 agostu 2014). Consultáu'l 20 agostu 2014.
- ↑ Afirmao en: Geni.com. Perfil en Geni.com: 6000000002251346778. Data de consulta: 26 ochobre 2020. Llingua de la obra o nome: distintes llingües.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Identificador IMDb: ev0000003/2010/1.
- ↑ «Muerre Lauren Bacall, diosa de Hollywood.» El País. Consultáu'l 19 d'agostu de 2014.
- ↑ (n'inglés) «Lauren Bacall dead at 89». TMZ.com. Consultáu'l 19 d'agostu de 2014.
- ↑ Rocío Ayuso (16 de payares de 2009). «El Oscar quier a los sos mayores». El País. Consultáu'l 16 de payares de 2009.
- ↑ Adam B. Vary (15 de payares de 2009). «The Governors Awards: On the scene at Oscar's special honors» (inglés). Hollywood Insider. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-11-17. Consultáu'l 16 de payares de 2009.
Enllaces esternos
editar
Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Lauren Bacall.
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Lauren Bacall.
- Lauren Bacall na Internet Movie Database (n'inglés)
- Páxina de fans de l'actriz (N'inglés)
- Lauren Bacall (N'español)
- Lauren Bacall: páxina n'español.
- The look, homenaxe a Lauren Bacall: imáxenes escoyíes de l'actriz
Datos: Q104000- Multimedia: Lauren Bacall
Cites famoses: Lauren Bacall
