Lepidium sativum
El Lepidium sativum denominar tamién mastuerzu anque se-y conoz tamién por lepidio, o col nome de berru hortolanu o de xardín. Ye una planta de pequeñu tamañu bien emplegada nes ensalaes. Alcuéntrase frecuentemente cerca de los caminos nes fontes y les veres de los ríos. Ye orixinaria d'Exiptu y Asia occidental.
Lepidium sativum  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| División: | Magnoliophyta | |
| Clas: | Magnoliopsida | |
| Orde: | Brassicales | |
| Familia: | Brassicaceae | |
| Xéneru: | Lepidium | |
| Especie: |
Lepidium sativum L. | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
| Berros, crudos | ||
|---|---|---|
 | ||
| Tamañu de porción | ||
| Enerxía 31 kcal 130 kJ | ||
| Carbohidratos | 5.50 g | |
| • Zucres | 4.40 g | |
| • Fibra alimentaria | 1.1 g | |
| Grases | 0.70 g | |
| Proteínes | 2.60 g | |
| Agua | 89.40 g | |
| Retinol (vit. A) | 346 μg (38%) | |
| Tiamina (vit. B1) | 0.080 mg (6%) | |
| Riboflavina (vit. B2) | 0.260 mg (17%) | |
| Niacina (vit. B3) | 1.000 mg (7%) | |
| Vitamina B6 | 0.247 mg (19%) | |
| Vitamina C | 69.0 mg (115%) | |
| Vitamina E | 0.70 mg (5%) | |
| Vitamina K | 541.9 μg (516%) | |
| Calciu | 81 mg (8%) | |
| Fierro | 1.30 mg (10%) | |
| Magnesiu | 38 mg (10%) | |
| Fósforu | 76 mg (11%) | |
| Potasiu | 606 mg (13%) | |
| Sodiu | 14 mg (1%) | |
| Cinc | 0.23 mg (2%) | |
| % de la cantidá diaria encamentada p'adultos. | ||
| Fonte: Berros, crudos na base de datos de nutrientes del USDA. | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
editarYe una planta añal, qu'algama un tamañu de 30-60 cm d'altor, erecta, ramificada, glabra, raramente pilosa. Fueyes inferiores pinnatisectas o lyrada-pinnaes, de 4-10 cm de llargu, 2.5 a 3.5 cm d'anchu, subsésiles; laas fueyes cimeres lliniares, sésiles. Les in florescencies en recímanos bien ramificadoa, con 20-30 flores, ebracteaes. Flores pequeñes, de 3 mm de diámetru, de color blancu o rosado; pedicelo 2-3 (-5) mm de llongura nel frutu. Sépalos los de 1.5 mm de llargu, 1 mm d'anchu, oblongo, obtusu. Pétalos de 3 mm de llargu, 1 mm d'anchu, estrechar de siguío, ápiz arrondáu. Los frutos son silicues de 4.5-6 mm de llargu, 3.5-5 mm d'anchu, llargamente elíptiques a suborbiculares, glabres, estrechamente alaes y con mozquetes nel vértiz con estilu curtiu incluyíu; granes de 3 mm de llargu, 1 mm d'anchu, de color marrón.[1]
Culinariu
editarPor cuenta del so arume fresco y verde suelse emplegar n'ensalaes, entemecíu con otres hortolices, cocináu en sopes como guarnición al natural y en platos de carnes y pexes a la parrilla.
Melecinal
editarLes granes tienen una aición rubefaciente (activa la circulación sanguínea de la cara), cuenta con bien bones propiedaes como inductor del mambís (aperitivo). El berru tamién ye emplegáu como ingrediente en xarabes caseros y farmacéuticos pa tratar problemes respiratorios como'l catarru, asma, y hasta bronquitis, xunto al ayu.
Taxonomía
editarLepidium sativum describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 643. 1753.[1]
Lepidium: nome xenéricu que remanez del griegu, y significa "pequeña escama", en referencia al tamañu y forma de los frutos (silicues).
sativum: epítetu llatín que significa "cultivada"[2]
- Sinonimia
- Arabis chinensis Rottler ex Wight
- Cardamon sativum (L.) Fourr.
- Crucifera nasturtium E.H.L.Krause
- Lepia sativa (L.) Desv.
- Lepidium hortense Forssk.
- Lepidium spinescens DC.
- Nasturtium crispum Medik.
- Nasturtium hortense Garsault
- Nasturtium sativum (L.) Moench
- Nasturtium spinescens (DC.) Kuntze
- Thlaspi nasturtium Bergeret ex Steud.
- Thlaspi sativum (L.) Crantz
- Thlaspidium sativum (L.) Spach[3]
Nome común
editarNun hai conseñaos nomes comunes n'asturianu pa esta especie.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 «Lepidium sativum». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2014.
- ↑ N'Epítetos Botánicos
- ↑ «Lepidium sativum». The Plant List. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2014.
Bibliografía
editar- Précis de Matière Médicale,Paris, RR; Moyse, M. . Tome III. Paris: Masson, 1971, páxs. 22-4.
- La Guía Incafo de les Plantes Útil y Venenosu de la Península Ibérica y Baleares, Rivera, D; Obón, C. . Madrid: Incafo, 1991, páxs. 61; 476.
- Farmacognosia,Trease, GUE; Evans, WCh. . Méxicu D.F.: Interamericana--MacGraw-Hill, 1991, p. 585.
Enllaces esternos
editar| Wikispecies tien un artículu sobre Lepidium sativum. |
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Lepidium sativum.
Datos: Q27033- Multimedia: Lepidium sativum
Especies: Lepidium sativum
