Mandragora officinarum
Mandragora officinarum o officinalis ye una especie de fanerógama del xéneru Mandragora, familia de les solanacees, que foi usada estensamente n'Europa como planta melecinal.
Mandragora officinarum  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| División: | Magnoliophyta | |
| Clas: | Magnoliopsida | |
| Subclas: | Asteridae | |
| Orde: | Solanales | |
| Familia: | Solanaceae | |
| Subfamilia: | Solanoideae | |
| Tribu: | Mandragoreae | |
| Xéneru: |
Mandragora L. 1735 | |
| Especie: |
Mandragora officinarum L. 1753 | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
editarYe una planta perenne qu'algama un tamañu de 0,1 m por 0,3 m. Tien flores hermafrodites (con órganos masculinos y femeninos) y son polinizaes por inseutos. La planta ye autu-fértil. Los raigaños tienen forma de cenahoria y puede algamar hasta 1,2 metros de llargu, de cutiu estrémense en dos y suxeren vagamente la figura del cuerpu humanu. Les fueyes crecen en rosetes y son ováu-oblongues a ovales, engurriaes, de 5 a 40 centímetros de llargu. Les inflorescencies producir en pedúnculos con flores de color blancu-verde o moraes, de casi 5 centímetros d'anchu, que producen frutos globulares, de color naranxa a colloraos, paecíu a tomates pequeños. Toles partes de la planta son venenoses.
Distribución
editarLa planta crez de forma natural nel sur y centru d'Europa y nes tierres alredor del mar Mediterraneu. Nel Campu de Xibraltar ye bien abondosu.
Cultivo
editarLa planta rique suelos bien drenaos que sían acedos o neutros. Puede crecer en semi-solombra (la lluz del monte) o ensin solombra. Aguanta ablucantemente bien el fríu, anque non tanto'l calor, sobremanera si recibe sol direutu, a diferencia del so pariente, la M. Autumnialis. Nun precisa demasiaos cuidos, pero si caltener un nivel razonable de mugor na tierra. Si se reseca por falta d'agua ye bien difícil recuperala.
Usos melecinales
editar
Anque demasiao tóxicu, pa utilizar en casa, los remedios qu'ésta planta tien son munchos.
Los indios americanos utilizaron el raigañu como un llaxante fuerte, pa tratar viérbenes, parásitos y pa numberoses otres coses.
El raigañu utilízase anguaño contra'l cáncer. La droga Etopósido non deriva del raigañu d'esta planta yá que Podophyllum peltatum nun tien nada que ver cola mandrágora.
La Mandragora officinarum tien una llarga historia d'usu melecinal, anque la superstición xugó un papel importante nos usos a los que s'aplicó. Escasamente prescríbese nel modernu herbolariu.
El raigañu frescu o seca contién alcaloides altamente venenosos, ente ellos l'atropina, hiosciamina, escopolamina, escopina y cuscohigrina.[1] El raigañu ye alucinógena y narcóticu. En cantidaes abondes, induz a un estáu d'olvidu y foi utilizáu como un anestésicu pa la ciruxía na antigüedá.[2] Nel pasáu, el zusmiu del raigañu finamente arralláu aplicábase externamente pa solliviar dolores reumáticos.[2] Tamién foi utilizáu internamente pa tratar la murria, les convulsiones, y les zunes.[2] Cuando se tomen internamente en grandes dosis, sicasí, dizse qu'escita'l deliriu y la llocura.[2]
Nel pasáu, cola mandrágora faíense, de cutiu, amuletos que se creía que traen bona suerte, curar la esterilidá, etc. Nuna superstición, dizse qu'aquellos que tiren escontra riba d'esti raigañu van ser condergaos al infiernu y el raigañu de mandrágora glayaba, al ser sacada del suelu, matando a tou aquel que la oyía.[3] Poro, nel pasáu, les persones arreyaben los raigaños a los cuerpos d'animales y depués utilizaben estos animales pa tirar de los raigaños de la tierra.[3]
Taxonomía
editarMandragora officinarum describióse por Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 181, nel añu 1753.[4]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «Substances isolated from Mandragora species». Phytochemistry 66 (20): páxs. 2408–17. 2005. doi:. PMID 16137728.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 A Modern Herbal, first published in 1931, by Mrs. M. Grieve, contains Melecinal, Culinary, Cosmetic and Economic Properties, Cultivation and Folk-Lore.
- ↑ 3,0 3,1 John Gerard. «Herball, Generall Historie of Plants». Claude Moore Health Sciences Library. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-09-01.
- ↑ Mandragora officinarum en Trópicos
- ↑ Mandragora officinarum en PlantList
Enllaces esternos
editar| Wikispecies tien un artículu sobre Mandragora officinarum. |
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Mandragora officinarum.- Ye obligatoriu indicar l'idioma de Wikisource.
- Mandrake (n'inglés)
- Mandragora (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
Datos: Q545550- Multimedia: Mandragora officinarum
Especies: Mandragora officinarum
