Marca de Carniola
La Marca (o Margraviato) de Carniola (eslovenu: Kranjska krajina; alemán: Mark Krain) foi n'estáu nel sureste del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu na Alta Edá Media, el predecesor del ducáu de Carniola. Correspondía a groso manera a la presente rexón central de Carniola de l'actual Eslovenia. Nel tiempu de la so creación, la marca sirvía como defensa fronteriza contra los reinos d'Hungría y Croacia.
Historia
editarAntes de la llegada de los romanos (c. 200 e.C.), los taurisci habitaron nel norte de Carniola, los panonios nel sureste, los iapodes o Carni, una tribu céltica, nel suroeste.
Carniola formaba parte de la provincia romana de Panonia; la parte norte foi xunida a Noricum, les partes sudoccidental y sudoriental y la ciudá d'Aemona a Venecia y Istria. Nel tiempu d'Augusto tola rexón dende Aemona al ríu Kolpa pertenecía a la provincia de Cazumbre.
Dempués de la cayida del Imperiu Romanu Occidental (476), Carniola foi incorporada al reinu d'Italia, y (493) baxu Teodorico formó parte del reinu ostrogodu. Los carni vivieron ente l'altu Sava y el Soča, y escontra finales del sieglu VI los eslavos asitiar na rexón llamada polos escritores llatinos Carnia, o Carniola significando, "pequeña Carnia", i.e., part d'una mayor Carnia. Dempués el nome foi camudáu a Krajina o, n'alemán, Chrainmark. Los nuevos habitantes tuvieron suxetos a los ávaros, de los que finalmente s'esprendieron y xuniéronse al gran estáu eslavu de Samo.
Fundación
editarLa marca de Carniola al este de les aguaes de los Alpes Xulianos probablemente remóntase al sieglu novenu, cuando foi formada xunto a les marques de Carintia, Istria, y Panonia. Les más merdionales d'estes, Carintia y Carniola, yeren especialmente susceptibles a los raids maxares. En 952, Carniola foi puesta so l'autoridá del ducáu de Baviera, como lo taben Carintia, Istria y la Friuli.[1] En 976, l'emperador Otón II escoyó al so sobrín Otón de Suabia duque de Baviera y dixebró les marques del ducáu. Fixo a Carintia un ducáu por para Enrique'l Mozu de la dinastía bávara de los Luitpolding, qu'actuaba como una suerte de "xefe de policías de fronteres", controlando les marques de Istria, Verona (Friuli), y Carniola.[2]
En 1041, el rei Enrique III d'Alemaña dixebró Carniola del ducáu de Carintia y concedió la marca Víndica al anterior.[3] La razón pa la división foi parcialmente considerancies militares y parcialmente distinciones innates de la rexón, que la so carauterística de colonización alemana difería de la mesma Carintia al norte de los montes Karavanke. Carniola amás poblada mayoritariamente por bávaros con una minoría de suabos y retuvo la cultura eslovena ente que la mayoría de Carintia adoptó la cultura alemana. Les families bávara más prominentes fueron los Hoflein, Stein, Hertenberg, Reydeck, y Rabensberg, ente que les families suabes de los Auersperg, Osterberg, y Gallenberg tamién yeren representaes. Ye posible que Carniola inclusive tuviera asentamientos xermánicos dende'l Völkerwanderung, nel pequeñu monte nes cercaníes de Gottschee, al sureste de Liubliana.[3]
Primeramente, el margraviato yera fronterizu por Carintia y la Estiria al norte, el Croacia y Eslavonia al este, Istria y Dalmacia al sur, y Friuli, Gorizia, Udine y Gradisca al oeste. Les tierres de Carniola taben informalmente amestaes a les otres marques del sureste del Imperiu no que se llamó'l "complexu austriacu" por cuenta de la supremacía que rápido llogró Austria sobre les demás y la forma nestes tendieron a siguila.[4] Por cuenta de esta cohesión informal, Carniola yera tratada más como una parte xeográfica que como un tou y frecuentemente foi combinada colos sos vecinos y concedida como pagu per sofitu eleutoral. Sicasí, el so estatus como la más importante de les marques del sur ayudólu a retener los sos privilexos de marca hasta'l sieglu XIII y dempués qu'otres rexones, especialmente Friuli, perder.[2]
Gobiernu del Patriarcáu
editarEl 11 de xunu de 1077, Carniola y Istria fueron tresferíes por rei Enrique IV d'Alemaña al poderosu Patriarcáu d'Aquilea. Sicasí, los margraves inda yeren escoyíos y el territoriu yera alministráu como una provincia separada. Dempués de la estinción de la dinastía Turinxa de Weimar tres la muerte del margrave Ulrico II en 1112 (pudo abdicar de la so marca en 1107 o 1108), los patriarques tomaron el control del gobiernu del territoriu, contra la resistencia de la renana Casa de Sponheim, duques de Carintia dende 1122. Los patriarques partieron el territoriu ente distintos poderosos feudos, de los que los más prominentes yeren los condes de Andechs (dempués duques de Merania), la dinastía Meinhardiner de Görz, y los Condes de Celje.
Nel sieglu XII, la República de Venecia gradualmente adquirió la mariña de Istria y Carniola tomó'l control de lo que quedaba de la marca de Istria en redol a Pazin (Mitterburg). Llueu Carniola estendió sobre la pandu de Kras y tuvo dos pequeñes zones costeres nel Golfu de Trieste y el Golfu de Kvarner. Algamó'l valle del Isonzo, pero non hasta'l mesmu ríu. Esti cambéu na so constitución xeográfica foi acompañáu pola medría del interés de les potencies vecines ensin salida al mar. En 1245, el Patriarca Bertold dio Carniola al duque de la Casa de Babenberg, Federico'l Belicosu, con consentimientu real.
Gobiernu de Bohemia
editarEn redol a 1254, Carniola perdió los sos privilexos de marca. Cuando Federico'l Belicosu morrió en 1246, Carniola foi dada al últimu duque de los Sponheim, Ulrico III de Carintia, un primu del patriarca. Ulrico desenvolvió Carniola, dotando a la Ilesia de munches tierres y estableciendo una casa de moneda en Kostanjevica. Apurrió les sos tierres al rei Ottokar II de Bohemia de la dinastía Přemyslida en 1268. Ottokar tamién adquiriera Austria con Estiria, y escontra la muerte de Ulrico en 1269 xunió Carintia y Carniola a la so corona, que yá s'estendía hasta Königsberg, que fundara na so cruzada prusiana. Asina Carniola yera la posesión más al sur nuna llinia que s'estendía dende'l Adriáticu hasta'l mar Bálticu
En 1273 Ottokar quedó tracamundiáu nuna disputa col conde Rodolfo d'Habsburgu sobre la so eleición como Rei de los Romanos. Al añu siguiente Rodolfo y el Reichstag de Núremberg demandaron que tolos feudos adquiríos mientres el interregnum dempués del emperador Federico II Hohenstaufen en 1250 fueren devueltos a la corona imperial, una demanda que tendría d'aplicase p'Austria, Carintia y Carniola. Ottokar refugar, pero foi finalmente puestu baxu bano imperial en 1276 y obligáu a dexar les tierres, solamente reteniendo Bohemia y Moravia. So l'autoridá de los Habsburgos, Carniola convertir nuna frontera contra Venecia al oeste ente que la so frontera oriental con Hungría permaneció estable.
Gobiernu austriacu
editarRodolfo concedió Carniola a los sos fíos Alberto I y Rodolfo II en 1282 dempués d'axuntase en Augsburgu, pero contrariamente Carniola foi dexada al so aliáu'l conde Meinhard de Görz-Tirol, duque de Carintia dende 1286. Permaneció so la dinastía de los Meinhardiner hasta la muerte del duque Enrique VI de Carintia en 1335. El rei Xuan I de Bohemia arrenunció a los sos derechos d'heriedu y los duques Habsburgos Otón y Alberto II d'Austria llograron Carniola a pesar d'un alcuerdu qu'Enrique fixera col emperador Lluis IV de Wittelsbach onde les sos fíes Adelaida y Margarita del Tirol heredaríen les sos tierres.
El fíu d'Alberto, Rodolfo IV d'Austria declaró Carniola un ducáu de Carniola ducáu en 1365, anque al igual que les sos reclamaciones al títulu de "Archiduque d'Austria", nun sería confirmáu hasta muncho depués: esta vegada en 1590. Pal Tratáu de Neuberg de 1379, Carniola foi añadida a les posesiones d'Austria Interior de la dinastía de los Habsburgu.
Llista de margraves
editar- Poppo I, 1040-1044, Conde de Weimar, tamién Margrave d'Istria dende 1012
- Ulrico I, 1045-1070, fíu, Conde de Weimar, tamién Margrave de Istria dende 1060
- Poppo II, 1070-1098, fíu, tamién Margrave de Istria dende 1096
- Ulrico II, 1098-1107, hermanu, Conde de Weimar, tamién Margrave de Istria
- Engelberto I, 1107-1124, tamién Margrave de Istria, Duque de Carintia dende 1122
- Engelberto II, 1124-1173, fíu, tamién Margrave de Istria
- Bertoldo I, 1173-1188, tamién Margrave de Istria
- Berthold II, 1188-1204
- Enrique, 1204-1228
- Otón I, 1228-1234
- Otón II, 1234-1248
- Federico II el Belicosu, 1245-1246, Duque d'Austria y Estiria dende 1230
Casa de Sponheim:
- Ulrico III, 1248-1269, tamién Duque de Carintia dende 1256
- Ottokar II, 1269-1276, Rei de Bohemia, tamién Duque d'Austria, Estiria y Carintia
- Rodolfo, 1276-1286, rei alemán (Rei de Romanos) dende 1273, tamién Duque d'Austria, Estiria y Carintia hasta 1282.
Dinastía Meinhardiner:
- Meinhard, 1286-1295, Conde de Tirol dende 1258, tamién Duque de Carintia
- Enrique, 1295-1335, fíu, tamién Rei de Bohemia 1306 y 1307-10, Duque de Carintia y Conde de Tirol
Casa d'Habsburgu:
- Alberto II, 1335-1358, nietu del rei Rodolfo, Duque d'Austria y Estiria dende 1330, tamién Duque de Carintia
- Rodolfo IV, 1358-1364, fíu, tamién Duque d'Austria, Estiria y Carintia, Conde de Tirol dende 1363. Declarar a sí mesmu "Duque de Carniola" en 1364.
Notes y referencies
editarBibliografía
editar- Thompson, James Westfall. Feudal Germany, Volume II. New York: Frederick Ungar Publishing Co., 1928.
- Semple, Ellen Churchill. "The Barrier Boundary of the Mediterranean Basin and Its Northern Breaches as Factors in History." Annals of the Association of American Geographers, Vol. 5. (1915), pp 27–59.