Mitrídates VI (Griegu: Μιθριδάτης), (132 e.C. - 63 e.C.), llamáu Eupator Dionysius, tamién conocíu como Mitrídates el Grande, rei del Ponto dende'l 120 e.C. hasta la so muerte, en 63 e.C., n'Asia Menor. Foi unu de los enemigos más terribles y esitosos de Roma, y lluchó consecutivamente contra trés de los más grandes xenerales de finales de la República: Sila, Lúculo y Pompeyo.

Mitrídates VI
Reyes del Ponto (es) Traducir

119 edC - 62 edC
V. Mithridatész pontoszi király - Farnaces II del Ponto (es) Traducir
Vida
Nacimientu Sinop134 de edC
Nacionalidá Reinu del Ponto
Muerte Reino del Bósforo (es) Traducir63 de edC (70/71 años)
Causa de la muerte suicidiu
Familia
Padre V. Mithridatész pontoszi király
Madre Laódice VI
Casáu con Laódice del Ponto (es) Traducir
Berenice de Quíos (es) Traducir
Hipsicratea (es) Traducir
Monima (es) Traducir
Estratónice de Ponto (es) Traducir
Pareyes Adobogiona the Elder
Fíos/es
Hermanos/es
Pueblu Mithridatic dynasty (en) Traducir
Estudios
Llingües falaes griegu antiguu
Oficiu líder militar
Serviciu militar
Lluchó en guerras mitridáticas (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Historia

editar

Mitrídates VI yera fíu de Mitrídates V del Ponto (150 e.C.120 e.C.), llamáu Evergetes.

El so reináu personal empieza en 112 e.C., cuando tenía unos venti años d'edá. Arrodiáu de conseyeros griegos y cuntando con un poderosu exércitu, retomó de momentu la política expansionista del so padre.

 
Oriente Próximu nel 89 e.C.

A Mitrídates xunióse tamién gran parte de Grecia: los griegos, que nel pasáu sortearen el peligru de la invasión de los perses, aliáronse agora colos orientales gobernaos por un rei que reividicaba los sos raigaños perses. Foi ambiciosu, y trató de conquistar munchos reinos, incluyíu Bitinia, lo cual llevólu a un conflictu cola República Romana, en plena espansión.

En conquistando l'oeste de la península d'Anatolia nel añu 88 e.C., Mitrídates VI ordenó la matanza de los ciudadanos romanos qu'ende vivíen. Provocó la matanza de 80.000 ciudadanos, homes, muyeres y neños, y atraxo con ello la roxura de Roma. Tres la Primer Guerra Mitridática, ente l'añu 88 e.C. y el 84 e.C., Lucio Cornelio Sila venció a Mitrídates y espulsar de Grecia, pero dempués tuvo que volver a Italia pa enfrentase a la revuelta de Cayo Mario. Esto dexó a Mitrídates roblar una paz temporal, mientres la cual pudo preparar pa siguir la guerra conocida como Tratáu de Dárdanos.

Mitrídates reagrupó a les sos fuercies, y cuando Roma quixo anexonase Bitinia, atacó con un exércitu entá mayor, llevando a la Segunda Guerra Mitridática nos años 83 a 81 e.C. Enfrentóse primero a Lucio Licinio Lúculo, y dempués a Cneo Pompeyo Magno, quien finalmente lo ganó na Tercer Guerra Mitridática que duró ente los años 75 y 65 e.C.

Tres la so derrota, Mitrídates fuxó y trató de llevantar un nuevu exércitu, pero nun lu llogró. Nel añu 63 e.C., fuxó a Panticapaeum, onde foi forzáu pol so fíu Farnaces II a suicidase.[1]

Lleenda

editar

La vida de Mitrídates VI ta envolubrada en rellatos de tintes semilegendarios: nel añu de la so nacencia y nel de la so ascensión al tronu, apaeció nel cielu un cometa mientres setenta díes;[2] afírmase qu'a la muerte del so padre Mitrídates V, siendo inda un neñu, hubo de fuxir tarreciendo pola so vida, llevando mientres siete años una vida selvaxe,[2] y nun tornó sinón p'asesinar a la so madre Gespaepyris y al so hermanu Mitrídates Chrestos (l'Unxíu), pero non a la so hermana Laodice, cola que se casó.

Pliniu'l Vieyu, nel so Naturalis Historia, fai referencia a la so habilidá pa los idiomes:

Mitrídates, que foi rei de ventidós naciones, alministró les sos lleis en tolos sos idiomes, y podía falar cada unu d'ellos ensin emplegar intérprete.[3]

Sicasí, la lleenda más conocida ye la de la so resistencia a los venenos: nun intentu por protexese de posibles envelenamientos, acostumaba a esperimentar los efeutos de los tóxicos con delincuentes convictos y consigo mesmu, buscando un antídotu que lo caltuviera a salvo de posibles intentos d'asesinatu, lo cual atopó nel mitridato, un amiestu de sustancies vexetales y animales atribuyida a la so invención, que-y dexó inmunizarse. Según cuenta Apiano en Historia romana (XVI, 111), cuando foi ganáu por Pompeyo, Mitrídates VI intentó suicidase inxiriendo venenu pa evitar la so captura polos romanos, pero al tar inmunizado tuvo de recurrir a unu de los sos oficiales por que-y provocara la muerte a espada. Dión Casio y Juniano Justino, tamién faen referencia a la so resistencia al venenu.[4]Aulio Cornelio Celso, enciclopedista romanu del sieglu I e.C., recoyó na so obra De Medicina la composición del Mitridato o Mithridatium.[5]

Arte y lliteratura

editar

La vida de Mitrídates VI foi argumentu pa delles obres artístiques:

La ciudá d'Eupatoria, en Crimea (Ucraína), nómase asina nel so honor.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. LeGlay, A History of Rome, p. 100.
  2. 2,0 2,1 Juniano Justino, Epitoma Historiarum Philippicarum xxxvii.2.
  3. Pliniu'l Vieyu, Naturalis Historia vii.24.
  4. Dión Casio, Historia romana xxxvii.13; Juniano Justino, Epitoma Historiarum Philippicarum xxxvii.2.
  5. Aulio Cornelio Celso, De Medicina v.23.3.

Bibliografía complementaria

editar
  • McGing, B.C. The Foreign Policy of Mithridates VI Eupator, King of Pontus (Mnemosyne, Supplements, 89), Leiden: Brill Academic Publishers, 1986, ISBN 90-04-07591-7.
  • Curtis Ford, Michael. The Last King: Rome's Greatest Enemy (Novela).
  • Ballesteros Pastor, Luis. Mitrídates Eupátor, rei del Ponto. Granada: Serviciu de Publicaciones de la Universidá de Granada, 1996, ISBN 84-338-2213-6.
  • Ballesteros Pastor, Luis, Pompeyo Trogo, Justino y Mitrídates. Comentariu a el Epítome de la Historia Filípiques (37,1,6 - 38,8,1) (Spudasmata 154), Hildesheim-Zürich-New York, Georg Olms Verlag, 2013, ISBN 978-3-487-15070-3.

Enllaces esternos

editar