Wikipedia

Organización territorial de Méxicu

La organización territorial de Méxicu ta definida pola Constitución Política de 1917. Esti documentu define al país como un Estáu federal que se gobierna so la forma d'una república. El territoriu del país ta estremáu en 32 entidaes federatives, de les cualos, 31 estaos llibres y soberanos y la capital federal la Ciudá de Méxicu—.[1]

Estaos mexicanos actuales y la Ciudá de Méxicu

Historia

editar

La Independencia y l'imperiu constitucional

editar
 
Primer Imperiu Mexicanu

El 27 de setiembre de 1821 dempués de 3 sieglos de dominiu español, Méxicu algamó la so llibertá. Los Trataos de Córdoba reconocieron a la Nueva España como un Imperiu independiente, que reconocíase como "monárquicu, constitucional y moderáu".[2]

El Congresu constituyente en busca d'estabilidá escoyó como monarca a Agustín de Iturbide y de esta forma foi proclamáu emperador de Méxicu'l 18 de mayu de 1822.[3] Sicasí, l'Imperiu Constitucional nun tardó en demostrar la incompatibilidá de los sos dos integrantes principales, l'Emperador y el Congresu constituyente. Diputaos empezaron a ser encarcelaos pola so participación en conxures en contra del Imperiu Mexicanu y finalmente L'emperador Agustín I decidió esaniciar definitivamente al Congresu, estableciendo nel so llugar una Xunta Nacional Instituyente.[4]

La falta del Congresu y l'ausencia de soluciones pa los graves problemes polos que travesaba'l país aumentaron les combalechadures pa camudar el sistema imperial.[5] Antonio López de Santa Anna proclamó'l Plan de Casa Mata al que darréu se -y xuniríen Vicente Guerrero y Nicolás Bravo.[6] Iturbide entós viose obligáu a restituyir el Congresu y nun baldíu intentu por salvar l'orde , abdicó a la corona'l 19 de marzu de 1823.[7]

Sicasí, el Congresu declaró la nulidá del nomamientu de Iturbide y per ende la reconocencia de l'abdicación y fixo paecer la coronación de Iturbide como un error .[4]

La disolución del Imperiu dio asina llugar al primera reaxuste políticu del Méxicu independiente.

La República y la Xunión Federal

editar
 
División territorial de Méxicu, conforme la Constitución de 1824.

Tres la cayida del Imperiu surde'l Supremu Poder Executivu que sería l'encargáu de convocar la creación de la República Federal, tuvo vixente ente'l 1 d'abril de 1823 y el 10 d'ochobre de 1824.[8]

El baturiciu nes provincies yera tal que'l 21 de mayu de 1823 precisar nel artículu 6o. del proyeutu de bases de la República federativa que: Los sos partes integrantes son Estaos llibres, soberanos ya independientes no que toque á la so alministración y gobiernu.[9] N'otres pallabres, yeren llibres pa siguir el so destín como meyor paeciéra-yos. Sicasí, la mayoría de los agora Estaos Llibres que fueron convocaos a la integración d'una República Federal, aportaron a la Unión sacante la totalidá de l'antigua Capitanía Xeneral de Guatemala que formó la so propia República Federal.[10]

El 31 de xineru de 1824 expedióse'l decretu pol cual creóse'l Acta Constitutiva de la Federación Mexicana.[11] Nella integróse l'artículu 6º del proyeutu de bases de la República federativa. Pa determinar la división territorial del país utilizó'l criteriu de que los estaos convocaos a fundar la federación: "[...] nin fueren tan pocos que pola so estensión y riqueza pudieren en curtios años aspirar a constituyise en naciones independientes, rompiendo'l llazu federal, nin tantos que por falta d'homes y recursos viniera ser impracticable el sistema".[12]

Ente l'intre de 1823 y 1824 los diversos Estaos Llibres qu'integraríen nun futuru la federación yá empezaren la ellaboración de les sos propies constituciones y otros inclusive yá instalaren los sos Congresos constituyentes. Casos especiales fueron el de Yucatán, que'l 23 d'avientu de 1823 decide formar parte de la federación pero como República Federada[13] y el de Chiapas, que por aciu un referendu decide xunise a la federación el 14 de setiembre de 1824.[14]

Finalmente, promulgóse la Constitución Federal el 4 d'ochobre de 1824 naciendo asina los Estaos Xuníos Mexicanos. El país taba integráu por 19 estaos: Chiapas, Chihuahua, Coahuila y Texas, Durango, Guanajuato, Méxicu, Michoacán, Nuevo León, Oaxaca, Puebla de los Ángeles, Querétaro, San Luis Potosí, Sonora y Sinaloa o Estáu d'Occidente, Tabasco, Tamaulipas, Veracruz, Jalisco, Yucatán y Zacatecas. Amás, conformáronse 4 territorios federales: l'Alta California, la Baxa California, Colima, y Santa Fe de Nuevu Méxicu.[15] Dempués de la publicación de la constitución, nesi mesmu añu creóse'l Distritu Federal[16] y Tlaxcala, que caltuviera un estatus especial dende los tiempos de la conquista, integróse como territoriu.[17]

El 10 d'ochobre de 1824, Guadalupe Victoria tomó posesión como primer Presidente de Méxicu.[18]

República Centralista

editar
Ver tamién: Independencia de Yucatán
Ver tamién: Independencia de Texas
 
Movimientos separatistes xeneraos pola instauración del centralismu en 1835.

La estructura política de la República foi modificada por llei del 6 d'agostu de 1835, cuando s'instauró'l sistema centralista.[19]

Les entidaes qu'integraben a la República perdieron polo tanto la so llibertá, independencia y soberanía, quedando totalmente subordinaes al gobiernu central. Sicasí, la división territorial en sí permaneció igual pos el testu del artículu 8 d'esta llei namái determinó: El territoriu nacional va estremar en departamentos, sobre les bases de población, llocalidá y demás circunstancies conducentes: el so númberu, estensión y subdivisiones, va detallar una llei constitucional.

Les Siete Ley Constitucionales promulgáronse'l 30 d'avientu de 1836.[20] Foi la sesta d'elles la que s'ocupó de la configuración territorial nos sos artículos 1ᵉʳ y 2ᵘ; el 1ᵉʳ determinó, ratificando'l criteriu de la llei del 3 d'ochobre de 1835, que la República estremar en departamentos, estos en distritos y los distritos de la mesma en partíos. L'artículu 2ᵘ dispunxo que l'arreglu de la República en departamentos facer por una llei especial qu'habría de tener calter constitucional.

La llei en cuestión llamóse la Octava Base Orgánica, que formó de fechu un cuerpu amás de les Siete Ley. El primeru de los sos artículos dispunxo que'l territoriu nacional quedaría integráu por tantos Departamentos cuantos yeren los Estaos, salvo les variaciones de que:[21]

  1. Coahuila y Texas dixebróse en dos departamentos distintos.
  2. El territoriu de Colima amestóse al departamentu de Michoacán.
  3. El territoriu de Tlaxcala integróse al departamentu de Méxicu.
  4. Sumiría'l Distritu Federal.

D'alcuerdu a lo anterior, la nueva división territorial quedaba formada por 24 departamentos. Tal composición territorial, quedó considerada como definitiva hasta'l 30 de xunu de 1838, por llei d'esa fecha.[22]

Nesti ralu d'inestabilidá política tamién se manifestaron los problemes rexonales y los conflictos ente'l centru y les entidaes del país. Amenáronse rebeliones en dellos llugares, ente ellos:

  • Yucatán so la so condición de República federada declaróse independiente en 1840 —oficialmente en 1841—.[23] La República de Yucatán reincorporóse definitivamente a la nación en 1848.
  • Texas declaróse independiente por motivu del cambéu del sistema federalista al centralista oponer a participar nesti postreru. Convocó a una Convención n'Austin que declaró al pueblu de Texas en guerra contra'l gobiernu central de Méxicu, desconociendo, arriendes d'ello, a autoridaes y lleis. Naz asina la República de Texas.
  • Nos estaos de Nuevo León, Tamaulipas y Coahuila, grupos de rebeldes proclamaron la so independencia de Méxicu de volao (pocu menos de 250 díes); pero la República del Río Grande nunca se consolidó pos les fuercies rebalbes fueron ganaes poles fuercies centralistes, l'área máxima qu'apoderaron tuvo alcontrada a non más de 60 quilómetros del Río Bravo.
  • L'estáu de Tabasco decretó la so separación de Méxicu el 13 de febreru de 1841, en protesta pol centralismu imperante nel país y poles sanciones impuestes al estáu pol presidente Anastasio Bustamante. L'estáu reincorporaríase oficialmente a Méxicu el 2 d'avientu de 1842.
  • En Chiapas esistía'l problema de que la rexón del Soconusco caltuviérase indecisa ente xunise a Méxicu o a Guatemala, dende la declaración d'Independencia de dambes naciones en 1821. Namái habría de definise l'asuntu hasta'l decretu del 11 de setiembre de 1842, pol cual el Soconusco quedó xuníu a Méxicu y integróse-y al departamentu de Chiapas.[22]

Restauración del Federalismu y el Segundu Imperiu

editar

El federalismu foi restauráu pol presidente provisional José Mariano Salas el 22 d'agostu de 1846, como cambeos a la configuración territorial alzóse l'estáu de Guerrero —de manera provisional en 1849—, condicionándolo a l'aceptación de les llexislatures de Méxicu, Puebla y Michoacán, de quien yeren les rexones qu'habríen de resultar afeutaes.[24] El 5 de febreru de 1857 promulgóse una nueva constitución conocida como la Constitución Federal de 1857. En 1864, sicasí, tres la Intervención Francesa, restablecióse'l sistema monárquico y centralista, el Segundu Imperiu Mexicanu empobináu pol emperador Maximiliano d'Habsburgu. Este sería depuestu en 1867 y el federalismu republicanu sería restauráu nuevamente so la Constitución Federal de 1857. La Constitución Política de 1917 que surdiría de la Revolución mexicana confirmó'l sistema federal de gobiernu que duró hasta los nuesos díes.

Organización actual de los Estaos Xuníos Mexicanos

editar

Estaos

editar

Los estaos de la Federación Mexicana son llibres, soberanos, autónomos ya independientes ente sigo. Tienen la llibertá de gobernase según les sos propies lleis; tienen una constitución propia que nun hai de contradicir la constitución federal anque esta postrera namái toma temes de competencia nacional. Los estaos nun pueden realizar aliances con otros estaos nin con nenguna nación independiente ensin el permisu de tola federación salvo aquellos alcuerdos de defensa y proteición que caltengan los estaos fronterizos en casu d'una invasión. La organización política de cada estáu basar nuna separación de poderes nun sistema congresual: el poder llexislativu recái sobre un congresu unicameral a diferencia de la federación onde esisten dos cámares, el poder executivu ye independiente del llexislativu y recái sobre un gobernador electu por sufraxu universal y el so gabinete, y el poder xudicial recái sobre un Tribunal Cimeru de Xusticia. Yá que los estaos tienen autonomía llegal, cada unu tien los sos propios códigos civil y penal y un cuerpu xudicial.

Nel Congresu de la Unión, les entidaes federatives —los Estaos y la Ciudá de Méxicu— son representaos por trés senadores: dos electos por sufraxu universal con base nel principiu de mayoría relativa y unu asignáu al partíu que llogre la primer minoría. Amás, la federación conforma una circunscripción de la cual escuéyense 32 senadores según el métodu de representación proporcional con llistes abiertes de partíu. Los diputaos, otra manera, nun representen a los estaos, sinón a los ciudadanos. La Cámara de Diputaos y el Senáu integren el Congresu de la Unión.

Organización interna de los estaos

editar

Los estaos estrémense internamente en conceyos —o delegaciones, nel casu de la Ciudá de Méxicu—. Cada conceyu gocia d'autonomía na so capacidá pa escoyer al so propiu conceyu, que ye responsable, na mayoría de los casos, d'aprovir tolos servicios públicos que rica la so población. A esti conceutu, que surdiría de la Revolución mexicana conózse-y como conceyu llibre. El conceyu ye encabezáu por un presidente municipal, escoyíu cada trés años y ensin posibilidá de reeleición inmediata. Cada conceyu tien un cabildru integráu por rexidores en función del so tamañu poblacional. En total en Méxicu hai 2438 conceyos; l'estáu col mayor númberu de conceyos ye Oaxaca, con 570, y los estaos col menor númberu son Baxa California y Baxa California Sur, con namái 5.

Entidaes federatives de los Estaos Xuníos Mexicanos

editar
Entidaes federatives de Méxicu
# Entidá federativa Abreviatura Escudo / Emblema Capital Ciudá con
mayor población 		Superficie (km²)[25] Población (2015)[26] Densidá de población (hab/km²) Orde de creación Fecha de creación Allugamientu Lema
1 Aguascalientes Ags.   Aguascalientes Aguascalientes 05 618 01 312 544 210.93 02424 1819121405/02/1857[27]   Bona Terra, Bona Gens, Aqua Clara, Clarum Cœlum. (Tierra Bona, Xente Bono, Agua Claro, Cielu Claru.)
2 Baxa California B. C. Ficheru:Coat of arms of Baxa California.svg Mexicali Tijuana 071 446 03 315 766 44.16 02929 1819121416/01/1952[28] Ficheru:Baxa California in Mexico.svg Trabayu y Xusticia Social.
3 Baxa California Sur B. C. S. Ficheru:Coat of arms of Baxa California Sur.svg La Paz La Paz 073 922 0712 029 8.62 03030 1819121408/10/1974[29] Ficheru:Baxa California Sur in Mexico.svg
4 Campeche Camp.   San Francisco de Campeche San Francisco de Campeche 057 924 0899 931 14.20 02525 1819121429/04/1863[30]  
5 Chiapas Chis.   Tuxtla Gutiérrez Tuxtla Gutiérrez 073 289 05 217 908 65.45 01919 1819121414/09/1824[31]   Chiapas xúnenos.
6 Chihuahua Chih.   Chihuahua Ciudad Juárez 0247 455 03 556 574 13.77 01818 1819121406/07/1824[31]   Valentía, Llealtá, Hospitalidá.
7 Ciudá de Méxicu CDMX   — Iztapalapa 01 485 08 918 653 5960.27 03232 1819121429/01/2016[32]   Bien noble ya insigne, bien lleal ya imperial.
8 Coahuila de Zaragoza2 Coah.   Saltillo Saltillo 0151 563 02 954 915 20.16 01616 1819121407/05/1824[31]   Plus ultra ("Más allá" o "Más arriba")
9 Colima Col.   Colima Colima 05 625 0711 235 115.65 02323 1819121409/12/1856[33][34]   El temple del brazu ye puxanza na tierra.
10 Durango Dgo.   Victoria de Durango Victoria de Durango 0123 451 01 754 754 13.23 01717 1819121422/05/1824[31]  
11 Guanajuato Gto.   Guanajuato León de los Aldama 030 608 05 853 677 179.25 022 1819121420/12/1823[31]  
12 Guerrero Gro.   Chilpancingo
de los Bravo 		Acapulco de Juárez 063 621 03 533 251 53.26 02121 1819121427/10/1849[35]   La mio patria ye primeru.
13 Hidalgo Hgo.   Pachuca de Soto Pachuca de Soto 020 813 02 858 359 128.05 02626 1819121416/01/1869[36]   Independencia, Patria, Llibertá.
14 Jalisco Jal.   Guadalaxara Guadalaxara 078 599 07 844 830 93.52 099 1819121423/12/1823[31]  
15 Méxicu Méx.   Toluca de Lerdo Ecatepec de Morelos 022 357 016 187 608 678.80 011 1819121420/12/1823[31]   Llibertá, Trabayu, Cultura.
16 Michoacán de Ocampo Mich.   Morelia Morelia 058 643 04 584 471 74.20 055 1819121422/12/1823[31]   Heredamos llibertá, Vamos Mandar xusticia social.
17 Morelos Mor.   Cuernavaca Cuernavaca 04 893 01 903 811 363.22 02727 1819121417/04/1869[37]   La tierra va volver a quien la trabayen coles sos manes.
18 Nayarit Nay.   Tepic Tepic 027 815 01 181 050 39.01 02828 1819121426/01/1917[38]  
19 Nuevo León N. L.   Monterrey Monterrey 064 220 05 119 504 72.46 01515 1819121407/05/1824[31]   Semper Ascendens (Siempres Xubiendo).
20 Oaxaca Oax.   Oaxaca de Juárez Oaxaca de Juárez 093 793 03 967 889 40.54 033 1819121421/12/1823[31]   El respetu a dereches ayenu ye la paz.
21 Puebla Pue.   Puebla de Zaragoza Puebla de Zaragoza 034 290 06 168 883 168.56 044 1819121421/12/1823[31]   Xuníos nel tiempu, nel esfuerciu, na xusticia y na esperanza.
22 Querétaro de Arteaga Qro.   Santiago de Querétaro Santiago de Querétaro 011 684 02 038 372 156.45 01111 1819121423/12/1823[31]  
23 Quintana Roo Q. R.   Chetumal Cancún 042 361 01 501 562 31.29 03131 1819121408/10/1974[39]  
24 San Luis Potosí S. L. P.   San Luis Potosí San Luis Potosí 060 983 02 717 820 42.40 066 1819121422/12/1823[31]  
25 Sinaloa Ensin.   Culiacán Rosales Culiacán Rosales 057 377 02 966 321 48.24 02020 1819121414/10/1830[40]  
26 Sonora Son.   Hermosillo Hermosillo 0179 503 02 850 330 14.83 01212 1819121410/01/1824[31]  
27 Tabasco Tab.   Villahermosa Villahermosa 024 738 02 395 272 90.49 01313 1819121407/02/1824[31]  
28 Tamaulipas Tamps.   Ciudad Victoria Reynosa 080 175 03 441 698 40.77 01414 1819121407/02/1824[31]  
29 Tlaxcala Tlax.   Tlaxcala de Xicohténcatl Tlaxcala de Xicohténcatl 04 016 01 272 847 291.32 02222 1819121409/12/1856[41]   Trubiecu de la Nación.
30 Veracruz de Ignacio de la Llave Ver.   Xalapa-Enríquez Veracruz 071 820 08 112 505 106.42 077 1819121422/12/1823[31]  
31 Yucatán Yuc.   Mérida Mérida 039 612 02 097 175 49.37 088 1819121423/12/1823[31]  
32 Zacatecas Zac.   Zacatecas Zacatecas 075 539 01 579 209 19.73 01010 1819121423/12/1823[31]   Labor vincit omnia (El trabayu tou lo vence).

Notes:

  1. La capital de los Estaos Xuníos Mexicanos ye Ciudá de Méxicu (vease la nota 3).
  2. Sacantes s'indique lo contrario, les entidaes federatives van tener por nome Estaos Llibres y soberanos xuníos pol pactu federal.
  3. Cuando se constituyó la entidá p'allugar los poderes de la República Federal, creóse un distritu al cual dióse-y el nome de Federal que la so capital asitiar na ciudá de Méxicu. La crecedera desatamañada de la ciudá fixo qu'anguaño ocupe la mayor parte del distritu, polo que los términos Ciudá de Méxicu y Distritu Federal considerar na actualidá como sinónimos, inclusive jurídicamente, a rangu constitucional. Si'l Gobiernu federal camudara de see, el Distritu Federal se renombraría como estáu del Valle de Méxicu.
  4. Xunir a la federación col nome de Coahuila y Texas.
  5. Xunir a la federación col nome d'Estáu d'Occidente tamién reconocíu como Sonora y Sinaloa.
  6. Xunir a la federación como la República Federada de Yucatán[42] el 29 de mayu de 1823; conformada polos estaos actuales de Yucatán, Campeche y Quintana Roo, sicasí, foi hasta'l 23 d'avientu de 1823 cuando se-y almitió como estáu de la federación.

Ver tamién

editar

Notes

editar

Referencies

editar
  1. ↑ «distritu federal/ Reforma política, l'adiós al Distritu Federal - Forbes Méxicu». Consultáu'l 30 de xineru de 2016.
  2. ↑ «24 d'agostu de 1821. Róblense los trataos de Córdoba». Gobiernu Federal. Archiváu dende l'orixinal, el 2021-06-20. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  3. ↑ Álvarez Cuartero, Izaskun Op.cit. p.266
  4. ↑ 4,0 4,1 «La Transición del Imperiu a la República (1821-1823)». Estudios d'Historia Moderna y Contemporánea de Méxicu. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  5. ↑ Suárez y Navarro, Juan (1850). Historia de Méxicu y del xeneral Antonio López de Santa Anna, páx. 23.
  6. ↑ «Col Plan de Casa Mata dase'l primer pronunciamientu de tropes mexicanes.». Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  7. ↑ «El "Procesu" contra Agustín de Iturbide». Biblioteca Xurídica Virtual. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  8. ↑ «El Viaxeru en Méxicu (Páx. 30)». CDigital. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  9. ↑ «División Territorial de los Estaos Xuníos Mexicanos (1810-1995) Páx. 21». INEGI. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  10. ↑ «1 de xunetu de 1823. Les Provincies Xuníes del Centru d'América independizar de Méxicu». Gobiernu Federal. Archiváu dende l'orixinal, el 2021-06-21. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  11. ↑ «Acta constitutiva de la Federación Mexicana». 500 años de Méxicu en documentos. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  12. ↑ «División Territorial de los Estaos Xuníos Mexicanos (1810-1995) Páx. 22». INEGI. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  13. ↑ «Yucatán cumple güei 162 años de reincorporase a la República». Sipse. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  14. ↑ «14 de setiembre de 1824. Incorporación del estáu de Chiapas al pactu federal». Gobiernu Federal. Archiváu dende l'orixinal, el 2021-06-21. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  15. ↑ «Decreto. Constitución federal de los Estaos-Xuníos Mexicanos». 500 años de Méxicu en documentos. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  16. ↑ «distritu_que s'espresa_pa_la residencia_de_los_supremos_poderes_de_la_federaci_n.shtml Decreto. Señálase á Méxicu col distritu que s'espresa pa la residencia de los supremos poderes de la federación.». 500 años de Méxicu en documentos. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  17. ↑ «Decreto. Declárase á Tlaxcala territoriu de la federación». 500 años de Méxicu en documentos. Consultáu'l 12 de setiembre de 2010.
  18. ↑ «estaos xuníos-mexicanos&catid=122:ochobre&Itemid=223 10 d'ochobre de 1824. Toma posesión Guadalupe Victoria como primer Presidente de los Estaos Xuníos Mexicanos». Gobiernu Federal. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  19. ↑ «10 d'ochobre de 1824. El Congresu Constituyente de 1835-1836 y l'arreglu interior de los Departamentos». UNAM. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  20. ↑ «Lleis Constitucionales_de_l_208.shtml Decreto qu'expede les Lleis Constitucionales de la República Mexicana.». 500 años de Méxicu en documentos. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  21. ↑ «División Territorial de los Estaos Xuníos Mexicanos (1810-1995) Páx. 27». INEGI. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  22. ↑ 22,0 22,1 «División Territorial de los Estaos Xuníos Mexicanos (1810-1995) Páx. 28». INEGI. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  23. ↑ «Acta d'Independencia de la península de Yucatán.».
  24. ↑ «División Territorial de los Estaos Xuníos Mexicanos (1810-1995) Páx. 29». INEGI. Consultáu'l 13 de setiembre de 2010.
  25. ↑ «INEGI». Archiváu dende l'orixinal, el 23 de xunetu de 2011.
  26. ↑ Institutu Nacional d'Estadística y Geografía (ed.): «Méxicu en cifres: Información Nacional por entidá federativa y municipio» (2010). Archiváu dende l'orixinal, el 22 de payares de 2012. Consultáu'l 5 de marzu de 2011.
  27. ↑ «Calendariu d'Eventos Cívicos - Febreru». Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'abril de 2010.
  28. ↑ «nuesu_estáu/historia/transformacion.jsp Transformación Política de Territoriu Norte de la Baxa California a Estáu 29».
  29. ↑ «Secretaria d'Educación Pública». Archiváu dende l'orixinal, el 10 d'agostu de 2010.
  30. ↑ «Secretaria d'Educación Pública». Archiváu dende l'orixinal, el 26 d'ochobre de 2011.
  31. ↑ 31,00 31,01 31,02 31,03 31,04 31,05 31,06 31,07 31,08 31,09 31,10 31,11 31,12 31,13 31,14 31,15 31,16 31,17 31,18 «La Diputación Provincial y El Federalismu Mexicanu».
  32. ↑ «Conmemora la Secretaría de Cultura'l 185 Aniversariu del Decretu de Creación del Distritu Federal». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015.
  33. ↑ «nuesu_estáu/historia/efemerides/en-avientu.jsp Portal Ciudadanu de Baxa California».
  34. ↑ «Universidad de Colima». Archiváu dende l'orixinal, el 10 d'agostu de 2010.
  35. ↑ «Erección del Estáu de Guerrero».
  36. ↑ «divisiones territoriales-de-los conceyos-del estado-de-hidalgo-1 Congresu del Estáu Llibre y Soberanu d'Hidalgo». Archiváu dende l'divisiones territoriales-de-los conceyos-del estado-de-hidalgo-1 orixinal, el 24 de xunetu de 2008.
  37. ↑ «Enciclopedia de los Conceyos de Méxicu». Archiváu dende l'orixinal, el 18 de xunetu de 2011.
  38. ↑ «Gobierno del Estáu de Tlaxcala». Archiváu dende l'orixinal, el 18 de febreru de 2010.
  39. ↑ «Gobierno del Estáu de Quintana Roo». Archiváu dende l'orixinal, el 17 d'agostu de 2011.
  40. ↑ «Estáu_de_Sonora_y_Sinaloa.shtml 500 años de Méxicu en documentos».
  41. ↑ «Portal Gobierno del Estáu de Tlaxcala». Archiváu dende l'orixinal, el 27 d'avientu de 2009.
  42. ↑ «hestoria_de_la_rep_yuc.htm La historia de la República de Yucatán».
  43. ↑ «Himnu Veracruz».
  44. ↑ «Simbolismu de la bandera yucateca». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015.
  45. ↑ «La bandera yucateca». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015.
  46. ↑ «Ley con fecha de promulgación 16 d'avientu de 2004». Archiváu dende l'orixinal, el 30 d'avientu de 2009.

Bibliografía

editar
  • Título II, Capítulu II, artículos 42 al 48 de la Constitución Política de los Estaos Xuníos Mexicanos: De les partes integrantes de la Federación y el territoriu nacional.

Enllaces esternos

editar



Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Organización_territorial_de_Méxicu&oldid=4312492»