Pasaxe de Drake
El pasaxe de Drake, Pasu Drake o Mar de Hoces ye'l tramu de mar que dixebra América del Sur de L'Antártida, ente'l cabu de Fornos (Chile) y les islles Shetland del Sur (Antártida). Esti pasu marítimu, dacuando denomináu impropiamente estrechu, ye la más meridional de les rutes de comunicación ente l'océanu Pacíficu y l'océanu Atlánticu. Pel sur fai parte del indefiníu océanu Antárticu y al este llenda col mar del Scotia. El so anchor mínimo ye de 800 a 950 km y les sos agües son tradicionalmente consideraes polos navegantes como les más tormentoses del planeta.
| Pasaxe de Drake | |
|---|---|
 | |
| Situación | |
| Tipu | estrechu |
| Parte de | Océanu Glacial Antárticu |
| Coordenaes | 58°34′49″S 62°54′34″W / 58.580277777778°S 62.909444444444°O |
  Pasaxe de Drake Pasaxe de Drake (Atlánticu Sur) | |
| Datos | |
| Noamáu por | Francis Drake |
| Fondura | 4000 m |
 | |
Denominación
editarEl nome de Drake recuerda al corsariu inglés Francis Drake, quien col barcu Golden Hind en setiembre de 1578, y depués de cruciar l'estrechu de Magallanes, viaxó escontra'l sur y algamó una llatitú non determinada pudiendo ingresar al pasaxe de Drake. El nome ye d'usu xeneralizáu: la cartografía oficial chilena denominar pasu Drake y l'arxentina llamar pasaxe de Drake (anque esiste un proyeutu pa renombrarlo mar de Piedrabuena).[1] Otru nome utilizáu, principalmente n'España, ye'l de mar de Hoces, n'alcordanza del navegante español Francisco de Hoces a quien s'atribúi'l so descubrimientu en 1526.[2]
Xeografía
editar 
El pasaxe ye l'encruz más curtiu esistente ente L'Antártida y el restu de les tierres remanecíes del planeta. La llende ente l'Atlánticu y el Pacíficu ye consideráu, dacuando, como una llinia ente'l cabu de Fornos y les islles Shetland del Sur. Tamién se señala como llende natural ente dambos océanos la curva formada poles Antilles del Sur, o Arcu de Scotia, qu'enfusa escontra l'este. Anque la llende convencional más recurríu ye'l meridianu del cabu de Fornos, hasta tocar el paralelu 60º Sur, onde pa munchos países empieza'l océanu Antárticu.
El pasu ye mar abiertu, sacante poles pequeñes islla Diego Ramírez a unos 100 km al suroeste del cabu de Fornos. Nun hai nenguna masa de tierra significativa alredor del mundu a les llatitúes del pasu Drake, lo que dexa'l llibre desplazamientu de la corriente circumpolar antártica que lleva un enorme volume d'agua (alredor de 600 vegaes el fluxu del ríu Amazones) al traviés del pasaxe y alredor de L'Antártida.
Les agües del pasu son famoses polo tormentoses, con foles de más de 10 metros, non pocu frecuentes. Alcontráu ente los 56º y (aproximao) los 60º de latitud sur.
Los barcos nel pasaxe son frecuentemente bones plataformes pal avistamiento de ballenes, delfines y aves marines, como'l petrel xigante, otros petreles, albatros y pingüinos.
D'alcuerdu a estudios químicos de dientes de pexes topaos en roques sedimentaries oceániques, el pasu Drake taba cerráu hasta hai unos 41 millones d'años.[3] Primero que el pasu abriérase, l'Atlánticu y el Pacíficu taben dafechu separaos y L'Antártida escarecía de capa de xelu. Al xunise los océanus, la corriente circumpolar antártica empezó a fluyir, esfreciendo significativamente L'Antártida.
A pesar de ser el principal nexu d'unión ente'l Pacíficu y l'Atlánticu, pol destemple producíu nos últimos años nel polu norte, especúlase que va apaecer una vía muncho más segura y en munchos casos más rápida, el pasu del Noroeste.[4]
Estensión
editarXeneralmente considérase al pasaxe de Drake como'l tríangulo marítimu con un vértiz nel cabu de Fornos y los otros dos nes islles estremes del archipiélagu de les Shetland del Sur. La Organización Hidrográfica Internacional previo nel proyeutu de la 4° edición de la so publicación Limits of Oceans and Seas, comunicáu pola circular C55 del 7 de payares de 2001, treslladar dende'l cabu de Fornos a la islla Waterman, nel archipiélagu de Tierra del Fueu, el puntu estremu noroeste del pasaxe de Drake. La propuesta foi fecha pol Reinu Xuníu y aceptada per Chile y Rusia. Esti país propunxera incluyir al estrechu de Bransfield como parte del pasaxe de Drake, pero depués aceptó retirar la so propuesta. El proyeutu nun foi ratificáu y a setiembre de 2012 atópase entá en procesu de revisión.[5]
4. South Atlantic Ocean
(...)
Location of the northwest corner of Drake Passage has been changed from Cabu de Fornos further west to Isla Waterman (55°25'S – 70°00'W), as proposed by the UK and agreed by Russia and Chile.
(...)
10.13 Drake Passage
In the original proposal by Russia to define the limits, Bransfield Strait was included. Subsequent comments by the UK proposed it be excluded. In addition, a change to the location of the northwest corner from Cabu de Fornos further west to Isla Waterman (55°25'S – 70°00'W), proposed by the UK and agreed by Russia and Chile, has been included in the present description.Comentarios del proyeutu de la 4° edición de Limits of Oceans and Seas
D'alcuerdu a esta definición el pasaxe de Drake tien les siguientes llendes: dende la islla Waterman una llinia recta hasta'l cabu de Fornos, depués en llinia recta hasta'l cabu San Bartolomé na islla de los Estaos, percorriendo la mariña sur d'esta islla hasta'l cabu San Juan. Dende esti puntu una llinia recta hasta'l cabu Lloyd de la Islla Clarence (Antártica), percorriendo la mariña sur d'esta islla hasta la punta Craggy del cabu Bowles, dende onde sigue en llinia recta hasta'l puexu Norte de la islla Rey Jorge. Siguiendo pola mariña norte d'esta islla y depués pola de les islles Nelson, Robert, Greenwich, Livingston, Rugged y Nevada, hasta algamar el cabu Smith na islla Smith. Percuerre la mariña norte d'esta islla hasta'l cabu James, dende onde una llinia recta algama la islla Waterman.[6]
L'anchu mínimu del pasaxe de Drake, esto ye, el llargor total de la llinia imaxinaria que xune la punta más austral de la islla Horno (el cabu de Fornos) col sector terrestre más próximu de les islles Shetland del Sur ye de 808,17 km.[7]
Partiendo dende esti cabu chilenu, los primeres 47,6 km escurren sobre agües xurisdiccionales de Chile (el 5,88%). Siguiendo escontra L'Antártida, la llinia percuerre mientres 240,54 km por agües xurisdiccionales d'Arxentina (29,76%), hasta algamar agües internacionales, les que va percorrer nos siguientes 209,16 km (25,88%), pa cruciar el paralelu 60º S, esto ye, enfusar n'agües entendíes na zona sol Tratáu Antárticu, poles que va transitar los postreros 310,9 km (38,47%) para, finalmente, tocar les primeres mariñes antártiques.
Historia
editarYe xeneralmente aceptáu que'l barcu San Lesmes de la espedición de García Jofre de Loaísa algamó la llatitú de 55° Sur a fines de xineru de 1526 al mandu de Francisco de Hoces, depués de qu'una nube estremar de la boca oriental del estrechu de Magallanes. Llograron axuntase de nuevu cola espedición y cruciar l'estrechu.
Depués de cruciar l'estrechu de Magallanes a bordu del Golden Hind, Francis Drake dirixir escontra'l sur pel océanu Pacíficu, desembarcando y tomando posesión nuna islla ensin identificar que denominó Elizabeth Island en setiembre de 1578.[8]
El primer viaxe documentáu que travesó'l pasaxe de Drake foi la espedición neerlandesa de Willem Schouten y Jacob Le Maire, que'l 29 de febreru de 1616 afayaron el cabu de Fornos a bordu del barcu Eendracht.[9]
Anque'l pasu foi bien utilizáu mientres los dos sieglos siguientes, el so estremu sur —les islles Shetland del Sur— nun fueron oficialmente afayaes hasta'l 19 de febreru de 1819 pol marín británicu William Smith.
La xurisdicción sobre les agües del norte del pasaxe de Drake foi oxetu de disputa ente Arxentina y Chile hasta la firma del Tratáu de paz y amistá de 1984, qu'axudicó zones económiques esclusives pa los dos países y afitó parte de la llende nel meridianu del cabu de Fornos.
Referencies
editar- ↑ En 2006, nel Congresu arxentín, patrocináu pola Llexislatura de la provincia de Santa Cruz, foi presentáu un proyeutu pa renombrar l'estrechu como mar de Piedra Bona, encontáu na intención d'honrar a Luis Piedra Buena y retirar de la cartografía oficial arxentina'l nome del corsariu británicu, Francis Drake.[1] [2]
- ↑ Empieza la Campaña Antártica Española 2010-2011
- ↑ news.bbc.co.uk
- ↑ el pasu del noroeste, nel Árticu, abiertu per primer vegada
- ↑ Circular C55 del 7 de payares de 2001
- ↑ Mapa coles llendes propuestes pal pasaxe de Drake
- ↑ «Google Earth». Consultáu'l 13 d'ochobre de 2010.
- ↑ Wagner, Henry R., Sir Francis Drake's Voyage Around the World: Its Aims and Achievements, Kessinger Publishing, LLC, 2006, ISBN 1-4286-2255-1.
- ↑ Kelsey, Harry, Sir Francis Drake; The Queen's Pirate, Yale University Press, New Haven, 1998, ISBN 0-300-07182-5.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia sobre'l pasaxe de Drake.- Mapa coles llendes propuestes pal pasaxe de Drake y el mar del Scotia (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
Datos: Q143650- Multimedia: Drake Passage
