Publio Carisio (sieglu IedCAntigua Roma – probablemente sieglu IedC, valor desconocíu)[1] foi legáu del emperador César Augusto en Lusitania. Intervieno nes guerres cántabres contra los ástures.

Publio Carisio
promagistrado (es) Traducir

Vida
Nacimientu Antigua Romasieglu IedC
Nacionalidá Antigua Roma
Muerte valor desconocíu, sieglu IedC
Familia
Padre valor desconocíu
Madre valor desconocíu
Oficiu militar, militar de l'Antigua Romalegado romano (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata
Moneda emitida por Publio Carisio mientres les guerres cántabres pa pagar a les tropes con moneda fiduciaria.

Foi fíu de Tito Carisio. Ganóse l'enfotu de César Augusto nes guerres civiles, cuando lo noma legáu de Lusitania. Exerz esti cargu ente l'añu 26 e. C. y el 22 e. C..

La so intervención nes guerres cántabres foi decisiva pa la derrota de los ástures en Lancia y pa la posterior conquista de l'Asturies transmontana. Al mandu d'un exércitu formáu por trés lexones —la Legio V Alaudae, la Legio VI Victrix y la Legio X Gemina— y un númberu indetermináu d'unidaes auxiliares, gracies a la traición de los brigaecinos, pudo repeler l'ataque por sorpresa que los ástures entamaben contra les lexones acampaes xunto al Esla y dempués llanzar un contraataque contra la ciudá ástur de Lancia (Villasbariego, Llión).[2]

Carisio taba tamién al mandu de les lexones que sitiaron a los galaicos, cántabros y ástures nel monte Medulio.

Na conquista de l'Asturies transmontana (l'actual Asturies), les sos lexones abrieron una vía d'entrada al traviés de los montes de la cordal Cantábricu qu'inda caltién el so nome: la vía de la Carisa. Al pie de esta vía atopáronse los restos del campamentu romanu, nel monte Curriechos, qu'allugó a les sos tropes.

Terminada les guerres contra cántabros y ástures nel añu 25 e. C., funda la ciudá d'Emérita Augusta (Mérida) colos soldaos llicenciaos de les lexones V Alaudae y X Gemina.[3]

Mientres el so mandatu acuñó denarios de plata cola efixe d'Augusto nel anverso y el so nome y cargu —P. CARISIVS LEG AVGVSTI— nel aviesu; acuñó tamién dos series de rustas de bronce nun taller itinerante y en Lucus Augusti (Lugo) col bustu d'Augusto nel anverso y la caetra o escudu redondu indíxena nel aviesu.

A pesar de les sos victories, tuvo que faer frente a una sulevación de los ástures nel añu 22 e. C. na que foi aidáu por Cayo Furnio, mandáu de la Tarraconense, y que provocó'l so cese.[4]

Dión Casio atribúi esti llevantamientu a un comportamientu severo y cruel per parte de Carisio colos ástures; sicasí, Carisio tamién supo ganase les simpatíes de los pueblos indíxenes na so xestión, como prueba l'enfotu amosáu polos brigaecinos y el fechu de que'l so nome fuera tomáu por dalgunos d'ellos.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Dión Casio 53, 25, 8: Τίτος Καρίσιος, anque'l so verdaderu praenomen yera Publio, ente que Tito yera'l del so padre; Dión Casio confunde los praenomina de padre y fíu
  2. Floro 2, 33, 54-58; Orosio 6, 21, 9-10; Dión Casio 53, 25, 8.
  3. Dión Casio 53, 26, 1.
  4. Dión Casio 54, 5,1-3.

Bibliografía

editar
  • Jorge Camino, Yolanda Viniegra y Rogelio Estrada (2005): La Carisa: Ástures y Romanos Frente por frente, ISBN 84-7925-287-1.
  • Edmund Groag, "Carisius 1)", RE, Stuttgart 1899, vol. III-2, col. 1592.

Enllaces esternos

editar
  • Visita virtual interactiva a una recreación de los campamentos de la vía de la Carisa realizada pola empresa asturiana Virtway