Sestu Julio Frontino

Sestu Julio FrontinoSextus Julius Frontinus– (c. 40-103) foi un políticu del Imperiu romanu, unu de los más importantes aristócrates de finales del sieglu I. Ye principalmente famosu poles sos obres y escritos, especialmente por un informe nel que fala de los acueductos de la ciudá de Roma.

Sestu Julio Frontino
Gobernador romanu Germania Inferior, Antigua Roma (es) Traducir

80 - 83
Décimo Junio Novio Prisco Rufo (es) Traducir - Aulo Bucio Lapio Máximo (es) Traducir
Gobernador romanu Britania, Antigua Roma (es) Traducir

74 - 78
Quinto Petilio Cerial (es) Traducir - Cneo Julio Agrícola (es) Traducir
cónsul sufecto (es) Traducir

73 - 73
Cónsul romanu

Vida
Nacimientu Galia Narbonense (es) Traducircirca 30[1]
Nacionalidá Antigua Roma
Muerte 103 (greg.)[1] (72/73 años)
Familia
Fíos/es
Hermanos/es Julia Frontina (en) Traducir
Estudios
Llingües falaes llatín[2]
Oficiu políticu, funcionariu, escritor, inxenieru civil, inxenieru, militararquiteutu
Trabayos destacaos De aquaeductu (en) Traducir
Strategemata (en) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Carrera política editar

Lo primero que se conoz de la carrera de Julio Frontino foi la so eleición pa la pretura nel añu 70. En 73, Vespasiano nomólu 039;'consul suffectus.[3] Nel añu 75, unvióse-y a la provincia de Britania por qu'asocediera a Quintu Petilio Cerial nel gobiernu de la isla. Mientres el so cargu, Frontino apoderó a los siluros y a otres tribús contraries de Gales, estableciendo una nueva base pa la Legio II Augusta en Caerleon o Isca Augusta y un sistema de fortificaciones que constaba de fortaleces asitiaes a 20 km de distancia ente elles, incluyendo la de Luentinum, que tenía como oxetivu controlar les mines d'oru de Dolaucothi. Nel añu 78, Frontino foi asocedíu nel gobiernu de Britannia pol xeneral Cneo Julio Agrícola.

Poco dempués, ente 81 y 85, foi gobernador de la provincia Germania Inferior,[4] participando nes operaciones entamaes por Domicianu contra los catos. En 86 foi nomáu procónsul de la provincia Asia.[5]

 
Provincia de Britania.

Nel añu 95, Frontino foi nomáu comisionáu de los acueductos de la capital imperial (curator aquarum) pol emperador Nerva. Nel cargu tuvo pocos meses. Sicasí, daes les dificultaes vivíes p'apoderar el cargu, relativu a la mayor empresa del imperiu: el suministru d'agua de la ciudá de Roma, esto llevólu a siguir la redaición del informe inclusive n'abandonando'l cargu, hasta la so conclusión. Na introducción fai constar el fin col que lo escribió.

El cargu de curator aquarum yera esclusivu de persones de gran influencia política, lo que revela la importancia que Frontino llogró mientres la so carrera. Amás d'ello, Frontino formaba parte del Colexu d'Augures. Mientres el so cargu de comisionáu de les agües de la ciudá, Frontino redactó un informe relativu al estáu de tolos acueductos de la ciudá. Esti informe, el primeru que s'escribía avera de la tema, y el primeru calteníu redactáu en forma de prosa profesional, foi una de les más importantes fonte d'información sobre obres d'inxeniería de la Edá Clásica.

Mientres el so cargu, Frontino siguió la política d'otru estadista romanu, Marcus Agripa, quien nel añu 34 e.C. entamó una campaña pública d'arreglos y meyores de los edificios de Roma. Mientres la campaña d'Agripa, el Aqua Marcia foi sometíu a una importante renovación y ampliáronse les tuberíes de la ciudá. Al traviés d'estes aiciones, Agripa siguió la llinia qu'empecipiara tres el so nomamientu como conceyal (funcionariu encargáu de los edificios y festivales de Roma). Mientres l'edilatu d'Agripa, les cais reparáronse y les alcantarielles llimpiáronse y anovaron. En dómines posteriores, Agripa siguiría ameyorando y enguapeciendo la ciudá al ampliar la Cloaca Máxima, sistema d'alcantarilláu de Roma, y construyir termes, pórticos y xardinos.

En 98, por voluntá de Traxanu, foi escoyíu consul suffectus per segunda vegada, dientro de los socesivos sustitutos escoyíos pa suplir al fináu emperador Nerva,[6] rematando la so carrera en 100, cuando Traxanu nomar consul ordinarius xunto con él, algamando'l raru honor d'un tercer consuláu ensin pertenecer a la familia imperial.[7]

Los acueductos de Roma editar

 
Restos de los acueductos Aqua Claudia y Anio Novus, integraos como portones de la Muralla Aureliana nel añu 271.

La so obra más importante, De aquaeductu, constitúi un informe oficial pal emperador que rexistra l'estáu de los acueductos de Roma. De aquaeductu presenta la hestoria y descripción del suministru d'agua a Roma, incluyendo les lleis relatives al so usu y caltenimientu. Amás de describir la hestoria de tolos acueductos de la capital imperial, la obra de Frontino rexistra los tamaños de toles canales, les tases d'aprobación de la so construcción ente la población y la calidá de les agües de los acueductos en función de que la so fonte fuera un ríu, llagu o manantial. Ente los acueductos citaos nel escritu atopen el Aqua Appia, el Aqua Alsietina, el Aqua Tepula, el Anio Novus, el Aqua Virgo, el Aqua Claudia y el Aqua Traiana.

Lo primero a lo que Frontino dedicóse cuando foi nomáu comisionado de les agües de Roma foi a ellaborar un mapa del sistema d'acueductos, canales y alcantarielles de la capital con cuenta de poder evaluar el so tao enantes de dar nel so caltenimientu. En terminando'l mapa, Frontino alegó que munchos de los acueductos desdexárense y que nun funcionar a plenu rendimientu. Esmolecíu principalmente pola falta d'escupulicios de granxeros y comerciantes, qu'aprovechaben l'allugamientu de los acueductos pa inxertar tubos col fin d'apoderase de parte del suministru d'agua, Frontino apurrir a una fonda investigación a lo llargo de tola área pola qu'escurría l'agua. Frontino tomó como modelu la obra de Vitruvio, De Architectura, que fala de la construcción y caltenimientu de los acueductos nel sieglu anterior. De casualidá, axuntóse l'informe de Julio Frontino a la edición primera de Vitruvio publicada en Roma en (1486).

 
Restos del Aqua Claudia

Sistema de distribución editar

La manera en que se distribuyía l'agua en Roma dependía de la zona pola qu'entrara esta a la ciudá, de la so calidá y de la manera de xestionala. Por regla xeneral, l'agua de mala calidá se empleba pa regar xardinos, ente que namái la de meyor calidá taba destinada a ser consumida polos ciudadanos. Per otra parte, l'agua calidable entemedio emplegar pa suministrar a baños y fontes. Al aportar al cargu de comisionado, Frontino criticó que s'entemecieren ensin mieu agües procedentes de diferenctes fontes. Una de les sos primeres decisiones foi dixebrar les agües de cada acueductu.

Caltenimientu editar

Frontino caltuvo siempres una fuerte esmolición pola esistencia de fugues nel sistema, especialmente nos conductos soterraños, más difíciles d'alcontrar y reparar. Esti problema ye entá güei fonte d'esmolición ente los inxenieros. Los acueductos que circulaben percima del suelu caltener en bones condiciones, especialmente los que taben suxetos por estructures de gran tamañu. Según Frontino yera esencial caltener a los árboles a una distancia prudencial de los acueductos con cuenta de que nun estropiaren les estructures colos sos raigaños. Mientres el so tiempu nel cargu, Frontino reformó la llei que xixilaba l'estáu de los acueductos, modificando gran parte de los sos estatutos.

Strategemata editar

 
Edición de 1888 de la Bibliotheca Teubneriana.[1][2]

Mientres la so vida, Frontino escribió un tratáu teóricu sobre la ciencia militar, que perdióse. La obra que si perduró, el so Strategemata, ye una coleición d'exemplos de táctiques militares emplegaes mientres la hexemonía de los mundos griegu y romanu. Probablemente esta obra escribió sobre la base de les sos esperiencies béliques mientres dirixía los exércitos aparcaos en Britania contra les tribus natives de la isla.

Traducciones medievales editar

Nun tuvo la fortuna del otru autor romanu que trató sobre la guerra, Vegecio, pero tamién foi llargamente conocíu y lleíu mientres la Edá Media. Asina se fixeron traducciones al español, al catalán y al aragonés medieval.

La versión catalana, que se caltién nun únicu manuscritu (BNE, ms. 6293) foi la base de la versión aragonesa medieval (BNE, ms. 10198). Al castellán fixeron dos traducciones independientes: una anónima nel sieglu XV que se caltién en trés manuscritos (BNE, mss. 9253, 9608 y 10204) qu'acaben de ser publicaos[8] y una segunda traducción al cargu de Diego Guillén d'Ávila impresa en Salamanca en 1516.[9]

Referencies editar

Referencies editar

  1. 1,0 1,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 118536443. Data de consulta: 15 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: CONOR.SI. Identificador CONOR.SI: 27733603.
  3. CIL XIV 2242 = CIL VI 2016 = EE IX p 397 = Inscr.It 13-1, 2,7a, Cavo Monte (Italia): -----]ne[---] / Lat(inae) fuer(unt) VII K(alendas) Iul(ias) / [C]aesare Aug(usti) f(ilio) Domitiano / C(aio) Valerio Festo co(n)s(ulibus) / Lat(inae) fuer(unt) VII K(alendas) Iul(ias) / C(aio) Licinio Muciano I[II] / T(ito) Flavio [Sabín] II [co(n)s(ulibus)] / Lat(inae) [fuer(unt) ---] / [M(arcu)] Ar[reci]non [Clemente] / [---]M[---] co(n)s(ulibus) / [Lat(inae) fuer(unt) ---] / [---]II / [Sex(to) Iulio Fr]on[tinu(?)] co(n)s(ulibus) // [------------] / [L(ucio) El mio]n[ici]o [Natale] / [Q(uinto) Lici]nio Silvano Graniano [co(n)s(ulibus)] / Lat(inae) fuer(unt) pr(idie) I[dus] Iul(ias) / C(aio) Minicio Fundano / C(aio) Vettennio Severu co(n)s(ulibus) / Lat(inae) fuer(unt) pr(idie) Idu[s] Aug(ustas) / P(ublio) Aelio Hadriano / M(arcu) Trebatio Prisco c[o(n)s(ulibus)] / Lat(inae) fuer(unt) X K(alendas) Iul(ias) / P(ublio) Calvisio Tullo / L(ucio) Annio Llargu c[o(n)s(ulibus)] / Lat(inae) fuer(unt) III[----
  4. Inscripciones:
    • CIL XIII 8624 = AE 2003, 1224, Xanten (Alemaña): [I(ovi) O(ptimo) M(aximo) I]unoni / [Mine]rvae pro / [sal(ute) S]exti Iul(i)/ [Fro]ntini/ [leg(ati) Aug(usti)/ pro pr(aetore)/ ----------
    • AE 2003, 2054: [Imp(erator) Caesar divi Vespasiani f(ilius) Domitianus Augustus pontifex maximus tribunic(ia) potestat(y) --- imp(erator) --- p(ater) p(atriae) co(n)s(ul) --- equitibus qui militant in alis --- et peditibus et equitibus qui in cohortibus --- et I Lluz]nsium [et II Brittonum |(milliaria)] / [et I(?) civiu]m Romanu[rum et II Thracum ---/ --- et] III Breucor[um quae] / [sunt in Germa]nia sub Sex(to) Iul[io Frontino/ qui quina] et vicena plu[rave stipendia meruerunt] / [item dim]issis ho[nesta missione emeritis stipendiis // et II B]ritton[um |(milliaria) et I(?) civium] / [Romanoru]m et II Th[racum ---/--- et III B]reucor[um quae] / [sunt in Ger]mania [sub Sex(to) Iulio/ Frontin]o qui [---
  5. CIL III 14192,10, Laodicea ad Lycum (Turquía): [Imp(eratori) Domitiano] Caesa[ri Aug(usto) Germ(anico)] dedicante Sex(to) [Iulio Frontino] pro[c]o(n)[s(ule)]
  6. Inscripciones:
    • CIL XVI 42, Felsonana (Hungría): Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus / Aug(ustus) Ger(manicus) pont(ifex) maxim(us) tribunic(ia) potestat(y) co(n)s(ul) II / peditibus et equitibus qui militant in alis / duabus et cohortibus V quae appellantur / Siliana c(ivium) R(omanorum) et I Aug(usta) Ituraeor(um) et I Mon/tanor(um) c(ivium) R(omanorum) et I Batavor(um) |(milliaria) P(ia) F(idelis) et I Lusi/tanor(um) et I Aug(usta) Ituraeor(um) et II Batavor(um) / |(milliaria) et sunt in Pannonia sub Cn(aeo) Pinario / Aemilio Cicatricula Pompeio Longi/non item dimissis honesta missione / qui quina et vicena plurave stipendia / meruerunt quorum noma sub/scripta sunt ipsis liberis poste//risque eorum civitatem dedit et / conubium cum uxoribus quas tunc / habuissent cum est civitas iis data / aut si qui caelibes essent cum iis quas / postea duxissent dumtaxat singuli / singulas a(nte) d(iem) X K(alendas) Mart(ias) / Imp(eratore) Caesare Traiano Aug(usto) Ger(manico) II / Sex(to) Iulio Frontino II co(n)s(ulibus) / cohort(is) I Aug(ustae) Ituraeor(um) cui prae(est) / L(ucius) Callidius L(uci) f(ilius) Ste(llatina) Camidienus / dimisso honesta missione / ex pedite / P(ublio) Insteio Agrippae f(ilio) Cyrrh(o) // Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traia/nus Aug(ustus) Germanic(us) pontifex maximus / tribunic(ia) potestat(y) co(n)s(ul) II / peditibus et equitibus qui militant in alis / duabus et cohortibus V quae appellantur Si/liana c(ivium) R(omanorum) et I Aug(usta) Ituraeor(um) et I Mon/tanor(um) c(ivium) R(omanorum) et I Batavor(um) |(milliaria) P(ia) F(idelis) et I / Lusitanor(um) et I Aug(usta) Ituraeor(um) et II / Batavor(um) |(milliaria) et sunt in Pannonia sub Cn(aeo) / Pinario Aemilio Cicatricula Pompeio / Longino item dimissis honesta les mios/sione qui quina et vicena plurave sti/pendia meruerunt quorum noma / subscripta sunt ipsis liberis posteris/que eorum civitatem dedit et conubium / cum uxoribus quas tunc / habuissent cum / est civitas iis data aut si qui caelibes essent / cum iis quas postea duxissent dumtaxat ensin/guli singulas a(nte) d(iem) X K(alendas) Mart(ias) / Imp(eratore) Caesare Traiano Aug(usto) German(ico) II / Sex(to) Iulio Frontino II co(n)s(ulibus) / cohort(is) I Aug(ustae) Ituraeor(um) cui prae(est) / L(ucius) Callidius L(uci) f(ilius) Ste(llatina) Camidienus / dimisso honesta missione / ex pedite / P(ublio) Insteio Agrippae f(ilio) Cyrrh(o) / descriptum et recognitum ex tabula ae/nea quae fixa est Romae in muro post / templum divi Aug(usti) ad Minervam // C(ai) Iuni Primi / T(iti) Flavi Secundi / Sex(ti) Caesoni Callisti / T(iti) Flavi Abascanti / Q(uinti) Pompei Homeri / L(uci) Valeri Basternae / L(uci) Pulli Epaphroditi
    • AE 2003, 1033 = AE 2004, 858 = AE 2005, 884, Great Dunham (Gran Bretaña):[Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerv]a Traia[nus] / Aug(ustus) Germanic(us) po]ntifex / [maximus tribunic(ia) potestat(y) co(n)s(ul) II] / [eqquitibus et peditibus qui mili]tant in [alis ---/ et cohortibus --- quae appella]nt[ur --- / --- et I Hispanu]r(um) Campa[gonum ---]/A et I A[--- / --- m]illiari[a --- / ---]M[ // aut si qui] / caelibes y[ssen]t cum [iis quas postea duxissent] / dumtaxat singuli ensin[gules] / Imp(eratore) Caesar(y) divi Ner[vae f(ilio) Nerva Traiano Ger(manico) II] / Sex(to) [Iu]lio F[rontino II co(n)s(ulibus)] / alae I Pannonior(um) [cui praeest] / An[---
    • AE 1983, 783, Dunaujvaros (Hungría): I]mp(eratore) Cai[s(are) Traiano Aug(usto) Ger(manico) II] / Sex(to) [Iulio Frontino II co(n)s(ulibus)] / [co]hor[tis 3 cui pra(y)est] / Cn(aeus) [---] / dimis[so honesta missione] / C[---] / et [ // C(ai) Iun[i Primi] / T(iti) Fl[avi Secundi] / Sex(ti) Ca[esoni Callisti] / T(iti) Fla[vi Abascanti] / Q(uinti) Pompei Homeri / L(uci) Valeri Basternae / L(uci) Pulli Epaphroditi
    • RMD IV, 216, Elts (Alemaña): [Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus Aug(ustus) Germ(anicus) pont(ifex) maxim(us) trib(unicia) potest(ate) co(n)s(ul) II equitibus et peditibus exercitus Pii Fidelis qui militant in alis VI(?) et cohortibus XXV(?) quae appellantur Sulpic(ia) et Indian(a) et I Noricor(um) et I Batavor(um) et 3 et Afror(um) et I Hispanor(um) et I Pannonior(um) et 3 et I Thrac(um) et I Flavia Hispanor(um) et I Pannonior(um) et Delmatar(um) c(ivium) R(omanorum) et I Vindelicor(um) c(ivium) R(omanorum) mil(liaria) et I Raetor(um) c(ivium) R(omanorum) et I classica et I Lucensium et I] La[tob]icor(um) et Varcian[or(um) et I et II c(ivium) R(omanorum) et II et II Hispanu]r(um) et II Ástur(um) II Varcian(orum) et II [Brittonum mil(liaria) et II Thr]ac(um) et III Lusitanor(um) et III Breucor(um) [y]t I[III Thrac(um) et VI ] Breucor(um) et VI Raetor(um) et VI Brittonum [et sunt in Germani]a inferiore sub Imp(eratore) Traiano Aug(usto) [qui quina et v]icena plurave stipendia meruerun[t item dimissis ho]nesta missione emeritis stipendiis y[t classicis qui milit]ant sub eodem praef(ecto) L(ucio) Calpurnio Sab[ino senis et vic]enis stipendiis emeritis quorum non[mina subscrip]ta sunt ipsis liberis posterisque y[orum civitatem d]edit et conubium cum uxoribu[s quas tunc habuiss]ent cum est civitas iis data aut s[i qui caelibes essent cu]m iis quas postea duxissent du[mtaxat singuli sing]ulas a(nte) d(iem) X K(alendas) Mart(ias) Imp(eratore) C[aes(are) Traiano Aug(usto) G]er(manico) II Sex(to) Iulio Frontino II co[(n)s(ulibus) alae I Ba]tavorum cui prae(y)st [3] T(iti) f(ilius) Vol(tinia) Rufus [dimis]so honesta missione / ex gregale [3] Gaveri f(ilius) Batav(o) [et 3 Pere]grini filiae uxori eius Bat(avae) [et 3 a]y fil(ius) eiu[s et 3]ae fil(ius) [eius descriptum et] recognitum ex t[abula aenea quae fixa est Ro]mae in mur[o post templum divi Aug(usti) ad Minerva]m // [Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus Aug(ustus) Germ(anicus) pont(ifex) maxim(us) trib(unicia) potest(ate) co(n)s(ul) II equitibus et peditibus exercitus Pii Fidelis qui militant in alis VI(?) et cohortibus XXV(?) quae appellantur Sulpic(ia) et In]dian(a) et I Noricor(um) / [et I Batavor(um) et --- et Af]ror(um) et I Hispanor(um) et I Pannonior(um) / [et ---- et I Thrac(um) et I Fl]avia Hispanor(um) et I Pannonior(um) et Delmatar(um) / [c(ivium) R(omanorum) et I Vindel]icor(um) c(ivium) R(omanorum) mil(liaria) et I Raetor(um) c(ivium) R(omanorum) et I classica et I Lu/[censium et I Lat]obicor(um) et Varcianor(um) et I et II c(ivium) R(omanorum) et II et II Hispa/[nor(um) et II Ast]ur(um) et II Varcianor(um) et II Brittonum el mio/[l(liaria) et II Thrac(um) et III L]usitanor(um) et III Breucor(um) et IIII Thrac(um) / [et VI Breucor(um) et VI Rai]tor(um) et VI Brittonum et sunt in Germ(ania) / [inferiore el so]b Imp(eratore) Tra(i)anu Aug(usto) qui quin[a et vicena plurave stipe]ndia mer[uerunt i]tem dimiss[is honesta missione emeritis stipendiis et] classicis q[ui militant sub eodem praef(ecto) L(ucio) Calpurnio Sabi]non senis et------
  7. Inscripciones:
    • CIL VI 2222, Roma (Italia): -----]r / [ // ] Faustus / Cn(aeus) [---]llius Flaccus / Cn(aeus) [Pac]tumeius Syntrophus / Imp(eratore) Nerva Traiano Ca/esare Aug(usto) Ger(manico) III Sex(to) Iulio / Frontino III co(n)s(ulibus) magistri / anni CVII / M(arcus) Optic[i]us Helpistus / [---] Agathopus / [---]us Hermes / [---] Hermolaus // ] / Q(uintus) C[---] / magi[stri] / anni [---] / D(ecimus) Mundicius D(ecimi) l(ibertus) Potit[us] / Ti(berius) Claudius Ti(beri) l(ibertus) Zosimus / C(aius) Ummidius C(ai) l(ibertus) Fortunatus / M(arcus) Papinius M(arci) l(ibertus) Menodorus // [---] T(ito) Rustio Caepi / [---]LXXX / [--- Fe]lix / [----]anus / [----]us / [----]us / [
    • CIL XIII 7711, Brhöl (Alemaña): Imp(eratore) Caes(are) Ner[va] / Tra(iano) Aug(usto) Ger(manico) III Sex(to) / Iul(io) [Frontino] III co(n)[s(ulibus)] / Herculi S[axano ----] / tubic[ines ---] sub / [---]H[-----
    • IScM 1, 67, Istria (Rumanía): -----confluentes riv]o[rum Picusculi et Gabrani inde ab i]/[mo Gabrano ad c]a[p]ud [eiusdem inde --- iuxta rivum] / [Sanpaeum inde ad rivum T]o[rg]iculum [--]T[---] / [a rivo Calabae]o milia passum [circite]r DVII // [Exemplum decreti Mani L]aberi M[a]xi[m]i l[eg(ati) Aug(usti)] / [pr(o) pr(aetore) Imp(eratore) Caes(are) T]raian(o) G[ermanico III Iulio Fron]/[tinu III co(n)s(ulibus) V]III Kal(endas) [Non]vembres descriptum / [et recognit]um factum ex com[m(entariis) Mani Laberi] [Maximi] leg(ati) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) permi[ttente Fabio Pom]/[peiano quae iam scrip]ta sunt Charagon[io Philo]/[palaestro cond(uctori) pub]l(ici) portori(i) ripae Thr[aciae postulanti] / [ut portor]ium sibi Halmyridi[s et Peuci daretur secundum] / [forma]m quam accepit i[us exigendi portori habebit a fini]/[bu]s canabar(um) d[imensium usque ad [----/ ----] DVCETASA / [---] CIONARIIV / [ma]gistrat[us?] / [---] Histrian[orum?] / [---]ETREL / [----]CEROBAI / [v]eterano / NTAREQV[y --- M(anius) Labe]/erius Max[imus] / [---]AQVEL / [---]ACCOS / [----]SCEDA // "GR"
  8. Tratáu militar de Frontino. Humanismu y caballería nel cuatrocientos castellanu. Traducción del sieglu XV, ed. María Elvira Roca Barea. Madrid: CSIC, 2010. 288 pp. ISBN 978-84-00-09263-4.
  9. Pa una edición moderna vease Ángel Gómez Moreno, ed., Sestu Julio Frontino, Los cuatro llibros de los enxemplos, conseyos y avisos de la guerra (Strategematon). Madrid: Ministeriu de Defensa, 2005.

Enllaces esternos editar


Predecesor:
Tito Flavio Domicianu César II y Lucio Valerio Cátulo Mesalino
Cónsul suffectus del Imperiu Romanu
xunto con Marcu Arrecino Clemente

73
Socesor:
Vespasiano V y Titu Flaviu Sabín César Vespasiano III
Predecesor:
Cneo Domicio Tulo II y Traxanu II
Cónsul suffectus II del Imperiu Romanu
xunto con Traxanu II

98
Socesor:
Lucio Julio Urso II y Traxanu II
Predecesor:
Aulo Cornelio Palma Frontoniano y Quintu Sosio Senecio
Cónsul III del Imperiu Romanu
xunto con Traxanu III

100
Socesor:
Traxanu IV y Quintu Articuleyo Petu
Predecesor:
Quintu Petilio Cerial
Gobernador de la Provincia Romana de Britania
74 - 78
Socesor:
Cneo Julio Agrícola
Predecesor:
Décimu Xunu Noviu Prisco
Gobernador de la Provincia Romana de Germania Inferior
80-83
Socesor:
Aulo Bucio Lapiu Máximu
Predecesor:
Marcu Mecio Ablondu
Gobernador de la Provincia Romana d'Asia
85-86
Socesor:
Gayo Vetuleno Cívica Cerial