Cymbopogon citratus

Cymbopogon citratus;
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
División:	Magnoliophyta
Clas:	Liliopsida
Subclas:	Commelinidae
Orde:	Poales
Familia:	Poaceae
Subfamilia:	Panicoideae
Tribu:	Andropogoneae
Xéneru:	Cymbopogon
Especie:	Cymbopogon citratus; (DC.) Stapf
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Cymbopogon citratus, ye una especie de yerba perteneciente a la familia de les poacees.

Descripción

Ye una planta yerbácea, perenne, arumoso y robusta que s'arrobina por fraes y pertenez a la familia de les Gramínees. Les flores axuntar n'espiguillas de 30-60 cm de llargor formando recímanos. Les fueyes son bien arumoses y allargaes como llistones, aspres, de color verde claru que broten dende'l suelu formando matos trupos. Les flores tán arrexuntaes n'espigues y vense doblaes al igual que les fueyes.

Distribución y hábitat

Ye natural de la India, Ceilán y Malasia. Na actualidá cultivar como planta melecinal en zones tropicales y subtropicales, incluyendo les Islles Canaries.

Nome común

Recibe tamién los nomes comunes de: hierba limón, cidrón de caña, limonaria, llimonucu, zacate de llimón, té de llimón, pajete, caña de llimón, caña santa, yerba de la calentura, paya de llimón, malojillo. En francés llámase “citronnelle”. En Venezuela ye conocida como "malojillo" o “citronera”. Tamién se conoz como yerba luisa, yerba luisa, anque estos nome aplicar con más propiedá a una planta bien distintu pero de golor similar, Aloysia citriodora.

Propiedaes

D'ella llógrase l'aceite esencial denomináu Lemongrass.
Ye carminativo, dixestivu y pal tratamientu de flatulencia.
En fervinchu utilízase como tónicu arumosu y febrífugo.
Ye bien usáu como empuste d'inseutos, particularmente mosquitos
Magar esti efeutu, ye pela contra, atrayente de les abeyes, polo que s'utiliza pa recuperar ensames
Tien efeutu conservante sobre dellos alimentos.

Los componentes activos principales del so estractu, geraniol y citronelol, son antisépticos y confiéren-y propiedaes fungistáticas ya inclusive bactericidas.

La yerba llimón crez en climes templaos y templaos. Rique pa la so crecedera la presencia de lluz. Aguanta a les severidaes del iviernu, yá que soporta lluvia pero non por demás. Nun tolera les borrines.

La cantidá d'aceite esencial de planta varia de mes en mes nel añu, siendo los meses de xunu, xunetu y agostu los que más aceite esencial produz la planta. Esto debe principalmente a que'l calor y el sol d'estos meses faen que la planta atrope más aceite esencial, ente qu'en dómines más húmedes el rendimientu d'aceite mengua.

Unes de les causes principales por que esti cultivu varie na so producción son los factores ambientales (condiciones climátiques, nutricionales y otros), que afecten direutamente na espresión de los xenes responsables de la producción de los principios activos.

Cultivu

Tien de preparar el suelu 40 díes enantes del plantíu, yá que este tien de tar en condiciones óptimas pa la bon crecedera de la planta, pa lo cual débese realizar les siguientes actividaes:

- Llavar la tierra (fondura de 30cm.), pa facilitar la crecedera de los raigaños.

- Llimpieza del suelu de toes maleces, por que éstes nun afecten la crecedera del nuevu cultivu.

- Regar dacuando, por que'l suelu cunte con condiciones óptimas pa la crecedera del nuevu cultivu.

- Asurcar el suelu.

- Asitiar una correuta cantidá d'abonu con productos tales como: cuchu bien lleldáu, azufre.

Usos

Usar na cocina asiática, especialmente na de Tailandia.

Científicos de la Universidá de Kyoto, Xapón, concluyeron que l'aceite esencial de Cymbopogon citratus demostró dafechu la so efectividá contra la bacteria Helicobacter pylori, ensin que dicha bacteria presentara resistencia al tratamientu con esti aceite esencial.^[1]

Taxonomía

Cymbopogon citratus describióse por (DC.) Stapf y espublizóse en Bulletin of Miscellaneous Information Kew 1906: 322, 357. 1906.^[2]

Etimoloxía

Cymbopogon: nome xenéricu que remanez del griegu kumbe = (barcu) y pogon = (barba), refiriéndose a les munches arestes y espates paecíes a un barcu.^[3]

citratus: epítetu llatín que significa "con arume de llimón".^[4]

Sinonimia

Andropogon cerifer Hack.
Andropogon citratus DC.
Andropogon citratus DC. ex Nees
Andropogon citriodorum hort. ex Desf.
Andropogon nardus subsp. ceriferus (Hack.) Hack.
Andropogon roxburghii Nees ex Steud.
Andropogon schoenanthus L.
Cymbopogon nardus (L.) Rendle
Cymbopogon nardus subvar. citratus (DC.) Roberty^[2]^[5]^[6]

Ver tamién

Referencies

↑ Resume n'inglés
↑ ^2,0 ^2,1 «Cymbopogon citratus». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 29 d'avientu de 2013.
↑ (n'inglés) Watson L, Dallwitz MJ. (2008). «The grass genera of the world: descriptions, illustrations, identification, and information retrieval; including synonyms, morphology, anatomy, physiology, phytochemistry, cytology, classification, pathogens, world and local distribution, and references». The Grass Genera of the World. Consultáu'l 26 de xineru de 2010.
↑ N'Epítetos Botánicos
↑ Cymbopogon citratus en PlantList
↑ «Cymbopogon citratus». World Checklist of Selected Plant Families. Archiváu dende l'orixinal, el 2020-05-30. Consultáu'l 29 d'avientu de 2013.

Enllaces esternos

[1] Resume n'inglés

[Trop-2] 2,0 ^2,1 «Cymbopogon citratus». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 29 d'avientu de 2013.

[Poa-3] (n'inglés) Watson L, Dallwitz MJ. (2008). «The grass genera of the world: descriptions, illustrations, identification, and information retrieval; including synonyms, morphology, anatomy, physiology, phytochemistry, cytology, classification, pathogens, world and local distribution, and references». The Grass Genera of the World. Consultáu'l 26 de xineru de 2010.

[4] N'Epítetos Botánicos

[5] Cymbopogon citratus en PlantList

[6] «Cymbopogon citratus». World Checklist of Selected Plant Families. Archiváu dende l'orixinal, el 2020-05-30. Consultáu'l 29 d'avientu de 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]