Wikipedia

Homosexualidá na Antigua Grecia

(Redirixío dende Homosexualidá na antigua Grecia)

Na antigüedá clásica escritores como Heródoto,[1] Platón,[2] Jenofonte,[3] Atenéu[4] y munchos otros esploraron los aspeutos del amor homosexual na Antigua Grecia. La más estendida forma de rellación sexual homosexual dar ente homes adultos y mozos adolescentes, conocida como pederastia. Nun ta claru cómo se víen les rellaciones ente muyeres na sociedá, pero esisten exemplos tan antiguos como'l de Safu de Lesbos.[5]

Escena de cortexu pederasta. Detalle d'una vasía de figures negres ática, del sieglu IV e.C.

Contestu

editar
 
Kílix áticu (sieglu V e.C.) que representa un amante (ἐραστής) besando al so amáu (ἐρώμενος). Les representaciones d'escenes pederastes son abondoses nel arte griego.

Na Antigua Grecia nun se concebía la orientación sexual como identificador social, cosa que sí se fixo nes sociedaes occidentales nel últimu sieglu. La sociedá griega nun estremaba'l deséu o comportamientu sexual pol sexu biolóxico de quien participaren, sinón por cuántu s'afaía dichu deséu o comportamientu a les normes sociales. Estes normes basar nel xéneru, la edá y l'estatus social.[5] Esiste pocu material orixinal sobre cómo consideraben les muyeres l'actividá sexual.

Principalmente, hai dos puntos de vista sobre l'actividá sexual masculina na antigua sociedá griega. Dellos eruditos, como Kenneth Dover y David Halperin, afirmen qu'esistía una marcada polarización ente compañeros "activos" y "pasivos", penetrador y enfusáu, y esta polarización activu/pasivu taría acomuñada con roles sociales dominantes y sumisos: el rol activu acomuñar cola masculinidad, con un estatus social altu y cola edá adulta, ente que'l papel pasivu acomuñar cola feminidad, con un estatus social baxu y cola mocedá.[5] Según esta visión, cualquier actividá sexual na qu'un home enfusara a daquién socialmente inferior considerábase normal; considerábase «socialmente inferior» a muyeres, nueves, estranxeros, prostitutes y esclavitú#La esclavitú na antigüedá esclavos. Igualmente, ser enfusáu, especialmente por daquién socialmente inferior, podía ser consideráu vergonzosu.[5]

Otros estudiosos, sicasí, argumenten que les rellaciones ente homes de normal incluyíen a un home adultu y a unu nuevu: l'home mayor tomaría'l rol activu.[6] [7] Tamién les describen como «cariñoses», «amoroses» y «afeutives»,[8] y argumenten que la tradición griega de les rellaciones homosexuales yera central «na hestoria griega y la guerra, la política, l'arte, la lliteratura y la educación, resumiendo, nel milagru griegu».[9]

Pederastia

editar
Artículu principal: Pederastia na Antigua Grecia
 
Un mozu desnudu toca'l aulos pal comensal d'una llacuada. Copa colorada ática, pintor de Eveón, 460-450 e.C.

La forma más común de rellaciones sexuales ente homes en Grecia yera la paiderastia, combinación de dos vocablos griegos: παιδ- (raigañu de παῖς, παιδός, 'neñu' o 'rapazu') y ἐραστής (erastēs, 'amante'; cf. erotismu). D'esti términu, que significaba 'amor de neñu', provién la pallabra pederastia. La pederastia, tal como s'entendía na antigua Grecia, yera una rellación ente un home mayor y un mozu adolescente. N'Atenes l'home mayor yera llamáu erastés y encargábase d'educar, protexer, amar y dar exemplu al so amáu. El mozu yera llamáu erómeno y el so retribución al amante yera la so guapura, mocedá y compromisu.

Esistíen ellaboraos protocolos sociales pa protexer a los mozos del deshonor acomuñáu a ser enfusáu. Esperábase que'l erómeno respetara y honrara al erastés, pero non que lo deseyara sexualmente. Anque ser cortexáu por un home mayor yera práuticamente una prueba d'homía pa los mozos, un mozu con deséu sexual recíprocu para col so erastés tenía d'encarar un estigma social considerable.[5]

Los antiguos griegos, nel contestu de les ciudaes-estáu pederastes, fueron los primeres en describir, estudiar, sistematizar y establecer la pederastia como institución social y educativa. Yera un elementu importante de la vida civil, militar, filosófica y artística.[10] Esiste ciertu bancia ente los espertos sobre si la pederastia dar en toles clases sociales o si taba mayoritariamente llindada a l'aristocracia.

La moralidá de la pederastia foi exhaustivamente analizada na Antigua Grecia, siendo consideraos dalgunos de los sos aspeutos como infames y otros como lo meyor que la vida podía ufiertar. Nel diálogu platónicu de les Lleis, la pederastia carnal ye descrita como "contraria a la naturaleza"; sicasí, el interlocutores d'esti diálogu reconocen qu'una iniciativa pola abolición de la pederastia sería impopular na mayoría de les ciudaes estáu grieges.[5] [11]

Pederastia ente militares

editar
Artículu principal: Pederastia militar na antigua Grecia
 
Guerreros griegos nun ánfora de figures negres. Muséu del Louvre.

Cuando se fala de la homosexualidá nos exércitos de l'antigua Grecia méntase principalmente a la tropa sagrada tebana pero ésta nun ye l'únicu exemplu de práutiques homoerótiques o homosexuales ente los militares de los exércitos griegos. Yeren frecuentemente utilizaes tantu nel ensayamientu y entrenamientu militar, como pa caltener la moral y fortalecer los llazos y l'espíritu de combate de la tropa en tiempos de guerra.

El Batallón Sagráu de Tebas, una unidá militar separada del restu y acutada namái a homes y los sos mozos amaos, ye de normal consideráu como'l primer exemplu de cómo na Antigua Grecia usaba l'amor ente soldaos na tropa p'aguiyar el so espíritu combativu. Los tebanos atribuyíen al Batallón Sagráu'l poder de Tebas mientres la xeneración anterior al so cayida ante Filipo II de Macedonia, que quedó tan impresionáu ante'l so valor en combate que mandó construyir un momumento qu'entá güei caltiénse de pies nel llugar onde se soterró a los soldaos. Tamién criticó duramente les opiniones que los espartanos teníen del Batallón. Diz Plutarcu na so obra Pelópidas:

Perezan los que pudieren pensar qu'ente asemeyaos homes pudiera haber nada reprensible.[12]

Na mesma obra, Plutarco cita tamién la opinión de Pamenes de Tebas:

El Néstor de Homero nun foi bien habilidosu encabezando un exércitu cuando ordenó que los griegos formaren por tribus (...), pos tenía de xunir los amantes colos sos amaos. Porque los homes de la mesma tribu valórense bien pocu los unos a los otros cuando'l peligru acesma; pero un grupu encimentáu na amistá basada nel amor nunca va ser separáu pos, tarreciendo faltar, los amantes polos amaos, y éstos por aquellos, asina perseveran nos peligros los unos polos otros.[12]

Estes uniones tán reflexaes n'episodios de la mitoloxía griega, como la heroica rellación ente Aquiles y Patroclo na Ilíada, onde al paecer la so unión aguiyó tanto la moral como la valentía. Les uniones nel exércitu tomaben la forma típica de pederastia, siendo escases les rellaciones más igualitaries. Estes rellaciones quedaron documentaes por munchos historiadores griegos y en discursos filosóficos, según en descorteses menciones como la de Filipo II de Macedonia, recoyida por Plutarco:

Atopamos que la mayoría de les naciones guerreres son más adictes al amor, como los beocios, los lacedemonios y los cretenses. Y ente los más antiguos héroes nengunu foi tan amorosu como Meleagro, Aquiles, Aristómenes, Cimón o Epaminondas; el postreru de los cualos tuvo como concubinos a Asópico y a Cafisodoro, que foi asesináu xunto a él na Batalla de Mantinea y xaz soterráu bien cercanu a él.[13]

Mientres la Guerra Lelantina ente Eretria y Calcis, antes d'una decisiva batalla los calcidianos pidieron ayuda a un guerreru llamáu Cleómaco. Él respondió al so pidimientu, llevando al so amante por que reparara. Liderando la carga contra los eretrios, llevó a Calcis a la victoria pagando como aprecio la so propia vida. Los calcidianos alzáron-y una tumba nel mercáu en gratitud y adoptaron la pederastia.

Amor ente homes adultos

editar
Artículu principal: Homosexualidá

Dada la importancia que se daba na sociedá griega al cultivu de la masculinidad nos homes adultos, y la feminidad que s'acomuñar a ser enfusáu nes rellaciones homosexuales, les rellaciones ente homes adultos de estatus social comparable considerábense revesoses y de normal diben acompañaes de estigmatización social. Anque se consideraben normales si yeren continuación d'una antigua rellación pederasta, cuando'l erómeno yá llegara al maduror, como indicaba'l refrán: «Puedes llevantar un toru si portar de xatu».[14] Pueden atopase tamién esti tipu de rellaciones tantu nel rexistru históricu como nos mitos.

Patroclo y Aquiles

editar
Artículu principal: Patroclo y Aquiles
 
Aquiles y Patroclo.

La primer apaición rexistrada d'una unión emocional fonda ente homes antiguos na antigua cultura griega foi na Ilíada (800 e.C. ).[ensin referencies] Anque Homero nun describe explícitamente la rellación ente Aquiles y Patroclo como sexual, al entamu de l'antigüedá clásica (480 e.C. ) los dos héroes fueron interpretaos como iconos pederásticos. Al sentise los antiguos griegos incómodos con cualquier perceición d'Aquiles y Patroclo como adultos n'igualdá de condiciones, trataron d'establecer una clara diferencia d'edá ente dambos. Había desalcuerdu tocantes a quién exercía de erastés y quién de erómeno, una y bones la tradición homérica suxería que Patroclo yera mayor pero Aquiles el dominante. Otres opiniones de l'antigüedá consideren qu'Aquiles y Patroclo yeren a cencielles bien bonos amigos.

Tosquilo, na so traxedia Mirmidones, dibuxaba un Aquiles proteutor, yá que vengara la muerte del so amante entá cuando los dioses alvirtiéren-y de que-y costaría la mesma vida. Na Llacuada de Platón, d'otra parte, representar a Fedro afirmando que Homero enfatizó la guapura d'Aquiles, lo que lo definiría a él, y non a Patroclo, como erómeno.

Pareyes hestóriques d'homes adultos

editar

Conócense munches pareyes d'homes adultos na hestoria, nes que dambos son adultos. Ente éstes la d'Eurípides, na setentena, con Agatón d'Atenes, d'unos cuarenta. El llexendariu amor ente Alexandru Magnu y el so amigu de la infancia, Hefestión, considerar según teoríes alrodiu de les rellaciones personales d'Alexandru Magnu una rellación d'esti tipu.[ensin referencies]

Amor lésbico

editar
Artículu principal: Historia del lesbianismu
 
Representación de Safu nun frescu de Pompeya.

Safu, poeta de la isla de Lesbos, escribió numberosos poemes que describíen amores ente muyeres y moces. L'amor nestos poemes ye n'ocasiones correspondíu y n'otres non. Créese que Safu escribió unes 12.000 llinies de poesía sobre'l so amor por otres muyeres. D'éstes, tan solo sobrevivieron unes 600 llinies. Como resultáu de la so fama na antigüedá, ella y la so tierra convirtiéronse en símbolu del amor ente muyeres, anque aparentemente ella yera bisexual.

Tamién quedaron documentaes rellaciones erótiques pedagóxiques en Esparta, xunto col nudismu atléticu de muyeres. En La Llacuada de Platón apaecen muyeres que:

Nun s'esmolecen polos homes, pero tienen contactos con muyeres.[15]

Sicasí, polo xeneral esisten poques referencies historiográfiques de rellaciones amoroses y sexuales ente muyeres.[5] La muyer que practicaba la homosexualidá femenina na antigua Grecia yera denominada tríbada, del griegu τρίβω (tríbō, estregar).[16][17][18]

Discutiniu ente los espertos

editar

Les práutiques homosexuales nestes sociedaes (Atenes, Creta, Elis, Esparta, Tebas y otres) solo fueron encetaes en fondura tantu nos sos aspeutos históricos como éticos dende los años 1990. Unu de los los primeres estudiosos n'encetar la homosexualidá na antigua Grecia foi John Addington Symonds qu'escribió la tesis Un problema na ética griega en 1873, pero tuvo qu'esperar 28 años pa ser publicada en 1901.[19] Tamién se publicar nesta dómina los trabayos d'Erich Bethe en 1907. Edward Carpenter espandió l'algame del estudiu nel so trabayu de 1914 Tipos entemedios ente'l folclor primitivu. El testu esamina práutiques homoerótiques de too tipu, non solo pederastes, nuna amplia gama de cultures de tol mundu.[20]

Históricamente hubo un ambiente de censura nesta tema. La mayoría de los estudios sobre l'Antigua Grecia omitíen deliberadamente les referencies a la homosexualidá. Na novela de 1910 Maurice faise referencia a esti "códigu de silenciu" cuando un profesor de Cambridge anotaba "Omitir: referencia al innomable viciu de los griegos". Nos años 1940 H. Michell afirmó: "Esti aspeutu de la moral griega ye estraordinariu, y siendo ecuánimes, nun ye provechosu gusmiar demasiáu fondamente". Tres un llargu periodu marcáu pola censura en temes d'homosexualidá, los estudiosos empezaron a encetar la tema.[21]

N'Alemaña los estudios fueron siguíos pol espertu nel mundu clásicu Paul Brand qu'escribió, sol seudónimu de Hans Licht, Vida sexual na antigua Grecia publicáu en 1930. Hasta 1978 nun se publicar un llibru n'inglés que tratara n'esclusiva la tema histórica de la homosexualidá, Homosexualidá griega de K. J. Dover. La obra de Dover provocó una serie d'alderiques que siguen anguaño y xeneró un fuerte discutiniu nos griegos modernos por amosar esta imaxe de la Grecia antigua.

Estos espertos amosaron que les rellaciones sexuales ente persones del mesmu sexu yeren practicaes de manera abierta, en gran midida con permisu oficial, en munches árees de la vida dende'l sieglu VII e.C. hasta la era de l'antigua Roma.[ensin referencies]

 
Home ufiertando dineru a un mozu en cuenta de sexu.

Anque esta perspeutiva ye frutu del consensu de los espertos d'América del Norte y Europa del Norte, tamién hai opiniones qu'afirmen que les rellaciones homosexuales, especialmente la pederastia, yeren comunes solamente ente l'aristocracia y non ente la xente común (δῆμος , dêmos). Un eruditu qu'afirma esto postreru ye Bruce Thornton, quien argumenta que los insultos empobinaos a los homosexuales pasivos nes comedies d'Aristófanes amuesen el refugu de les xentes sencielles escontra la homosexualidá masculina.[22] Otros puntos de vista, como'l de la esperta Victoria Wohl, enfatizan que n'Atenes el deséu ente persones del mesmu sexu yera parte de la ideoloxía sexual de la democracia», compartida pola élite y el dêmos, de lo que son exemplu los tiranicidas Aristogitón y Harmodio.[23] Inclusive quien defenden que la pederastia taba llindada a les clases más altes conceden xeneralmente que yera «parte de la estructura social de la ciudá»[22] (πολις, polis).

Otru alderique ye si na rellación pederasta griega había reciprocidá o non. Unos afirmen que yera'l reflexu d'una rellación de superioridá y que'l erómeno a cencielles sometíase.[24] Ente que la mayoría sostién qu'había una rellación d'amor mutuo, espresión del deséu de dambes partes na que nun se forzaba al nuevu n'absolutu, como se representa nos alderiques de Platón.[25][26][27]

Fora del mundu académicu, tantu los opositores al movimientu de lliberación sexual como los nacionalista griegos enferronáronse, por razones polítiques, a la tesis de que la homosexualidá taba llindada a les élites.

La tema causó discutiniu na Grecia actual. En 2002, una conferencia sobre Alexandru Magnu foi asaltada porque un estudiu sobre la so homosexualidá diba ser presentáu. Cuando la película Alexandru Magnu, qu'amuesa a un Alejandro con escarceos románticos tantu con homes como con muyeres, foi estrenada en 2004, venticinco abogaos griegos amenaciaron con demandar a los productores de la película,[28] pero dexaron al ver una meyora de la película.[29] La película foi un fracasu en Grecia, onde s'esibió mientres tan solo cuatro díes.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ Heródoto, Hestories, 1.135.
  2. ↑ Platón, Fedro, 227a.
  3. ↑ Jenofonte. Memorables, 2.6.28; La Llacuada , 8.
  4. ↑ Atenéu, Llacuada de los eruditos,13:601-606.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 (n'inglés) Entrada homosexual nel Oxford Classical Dictionary, ISBN 0-19-860641-9.
  6. ↑ (n'inglés) T.K. Hubbard, How to Do the History of Homosexuality en Bryn Mawr Classical Review del 22-09-2003.
  7. ↑ (n'inglés) D.H. Mader, The Greek Mirror: The Uranians and their Use of Greece, en Same-Sex desire and Love in Greco-Roman Antiquity and in the Classical Tradition of the West, páxines 411-2. The Haworth Press, 2005. ISBN 978-1-56023-604-7.
  8. ↑ (n'inglés) Keith DeVries en Queer Representations: Reading Lives, Reading Cultures. New York University Press, 1997. ISBN 978-0-8147-1883-4.
  9. ↑ (n'inglés) W.A. Percy III, Reconsiderations about Greek Homosexualities en Same-Sex Desire and Love in Greco-Roman Antiquity and in the Classical Tradition of the West, páxines 47-8. The Haworth Press, 2005. ISBN 978-1-56023-604-7.
  10. ↑ (n'inglés) Golden M., Slavery and homosexuality in Athens, en Phoenix 1984 XXXVIII:308-324.
  11. ↑ Platón, Lleis 636, 838-841.
  12. ↑ 12,0 12,1 Plutarcu, Pelópidas 18. Ye posible atopar online el testu traducíu al castellanu [1] (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)..
  13. ↑ Plutarcu, Obres morales y de costumes (Moralia). Volume IV: Del amor, en "Flaviano y Autóbolo, fíos de Plutarco, 17". Ye posible atopar online el testu traducíu al inglés [2].
  14. ↑ Andrew Calimach, Lovers' Legends: The Gay Greek Myths
  15. ↑ Platón, La Llacuada (El Simposio), 191y. testu traducíu al inglés.
  16. ↑ The Independent. «Howard Jacobson: I'm tired of this tragedy and want to return to the comic coinage of life again» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 17 de xineru de 2009. Consultáu'l 18, 11 de 2008.
  17. ↑ Wilson, Emily. «Lady of Lesbos. Poet, courtesan, bisexual, victim... Emily Wilson looks beyond the labels for the essence of Sappho» (inglés). guardian.co.uk Series: London Review of Books. Consultáu'l 18, 11, 2008.
  18. ↑ Bryn Mawr Classical. «Naturalia non turpia. Sex and Gender in Ancient Greece and Rome. Schriften zur antiken Kultur- und Sexualwissenschaft. Herausgegeben von Wolfgang Bernard und Christiane Reitz. Spudasmata, 113. Hildesheim: Olms, 2006. Pp. 560; ills. 12. ISBN 978-3-487-13272-3.» (inglés). Reviewed by Michael Fontaine, párrafu 5. Consultáu'l 20, 11, 2008.
  19. ↑ A Problem in Greek Ethics
  20. ↑ Intermediate Types among Primitive Folk
  21. ↑ Richard Norton, Critical Censorship of Gay Literature (n'inglés).
  22. ↑ 22,0 22,1 (n'inglés) Bruce Thornton, Eros: The Myth of Ancient Greek Sexuality páxines 195-6. Westview Press, 1997. ISBN 0-8133-3226-5.
  23. ↑ (n'inglés) Victoria Wohl, Love Among the Ruins: the Erotics of Democracy in Classical Athens, páxines 6-7. Princeton University Press, 2002. ISBN 0-691-09522-1.
  24. ↑ Eva Keuls, The Reign of the Phallus: Sexual Politics in Ancient Athens, 1985
  25. ↑ James Davidson, The Greeks and Greek Love, Orion, 2006
  26. ↑ Robert B. Koehl, "Ephoros and Ritualized Homosexuality in Bronze Age Crete;" in Queer Representations: Reading Livers, Reading Cultures; Martin Duberman, ed. New York University, 1997
  27. ↑ Hein van Dolen, Greek homosexuality, [3]
  28. ↑ Noticia en [4] y [5] Archiváu el 31 d'avientu de 2007 na Wayback Machine..
  29. ↑ Noticia en [6].

Otros materiales bibliográficos

editar

Enllaces esternos

editar




Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Homosexualidá_na_Antigua_Grecia&oldid=4274099»