Llista de basíliques y catedrales de Canaries

Les islles Canaries tuvieron un pesu bien importante na historia del catolicismu n'España. Los primeros conquistadores castellanos en triando l'archipiélagu llevantaron distintos ermites, ilesias y demás templos católicos. Dalgunos d'ellos pola so importancia histórica o devocional fueron proclamaes colos títulos más importantes que la Santa Sede puede da-y a una ilesia: Catedral y Basílica menor.

Catedrales de Canaries

Esisten na actualidá dos catedrales en Canaries:

Nome	Imaxe	Descripción
Santa Ilesia Catedral Basílica de Canaries		Foi edificada nel sieglu XVI y construyida a pidimientu de los Reis d'España na ciudá de Les Palmes de Gran Canaria. De primeres foi la única catedral del archipiélagu canariu por eso ye reconocida pol papa Lleón XIII como la catedral Primada del Atlánticu. Na actualidá, ye la sede de la Diócesis de Canaries qu'entiende les islles de Gran Canaria, Fuerteventura y Lanzarote (provincia de Les Palmes). Nella venérase la imaxe de Santa Ana, patrona de la ciudá de Les Palmes de Gran Canaria y de la islla de Gran Canaria. Ta considerada como'l monumentu arquiteutónicu más importante de Canaries.^[1]^[2]^[3]
Catedral de San Cristóbal de La Laguna Santa Ilesia Catedral de San Cristóbal de La Laguna		Ye una de les obres más reconocíes de Canaries, nella mora la Diócesis de San Cristóbal de La Laguna que engloba les islles de Tenerife, La Palma, La Gomera y El Hierro (provincia de Santa Cruz de Tenerife). El so estilu arquiteutónicu ye bien almiráu yá que tien distintos estilos, ente ellos: neoclásicu y neogóticu. El templu convertir en catedral en 1819, cuando s'establez na ciudá de San Cristóbal de La Laguna la nueva diócesis.^[4] La catedral ye tamién el santuariu de Nuesa Señora de los Remedios, patrona de Tenerife y de la Diócesis Nivariense.

Basíliques menores de Canaries

Pela so parte, na actualidá esisten cuatro templos que recibieron esta dignidá nel archipiélagu:

Nome	Imaxe	Descripción
Santa Ilesia Catedral-Basílica de Canaries		Foi declarada basílica de Canaries "basilicae canariensis", pol Papa Lleón XIII "Ad perpetuam rei memoriam" nel añu 1894, siendo obispu de la diócesis, Frai Cueto y Diez de la Maza.^[5]
Basílica y Santuario Mariano de La nuesa Señora del Pinu		Nella mora la patrona de la Diócesis de Canaries, la Virxe del Pinu. La basílica que foi reformada a lo llargo de los años atopar nel conceyu de Teror. Una carauterística d'esta basílica ye la popularmente llamada "Torre mariella" adosada nun llateral y que ye un símbolu d'esta basílica. Foi alzada a rangu basílical el 12 de xineru de 1916 siendo'l primer templu marianu de Canaries que recibía esta distinción.^[6]
Basílica de San Juan Bautista		Toma'l nome de San Xuan Bautista, patronu de la ciudá de Telde y nella venérase la imaxe del Santísimu Cristu de Telde. La so arquiteutura ta basada na gótica y nel so interior destaca'l retablu góticu-flamencu del altar mayor. Foi nomada basílica menor el 6 d'abril de 1973.^[7]
Basílica y Real Santuariu Mariano de La nuesa Señora de la Candelaria		Ye'l primer templu marianu de Canaries, según el principal santuariu de pelegrinación del archipiélagu. Nella mora la imaxe de la Patrona de Canaries, ye dicir la Virxe de Candelaria. La basílica atópase na Villa Mariana de Candelaria, y tien una gran importancia dientro del archipiélagu pos atrai cada añu a millones de pelegrinos de toa Canaries y de fora d'ella.^[8] El templu foi declaráu como basílica menor el 24 de xineru de 2011.^[9]

Otros templos importantes de Canaries

Parroquia Matriz de La nuesa Señora de la Concepción de San Cristóbal de La Laguna: la so importancia anicia en qu'históricamente foi'l templu matriz de la islla de Tenerife, amás de selo tamién de la ciudá de San Cristóbal de La Laguna, distinciones que caltién na actualidá. Recibió la categoría de parroquia matriz de la islla al nun esistir una catedral en Tenerife hasta 1819.

Real Santuariu del Cristu de La Laguna Real Santuariu del Santísimu Cristu de La Laguna: ye unu de los santuarios canarios más antiguos. Edificar en 1580, dempués de la conquista per parte d'Alonso Fernández de Lugo, nel templu atopa la imaxe del veneráu Santísimu Cristu de La Laguna, la cuál ye la imaxe cristolóxica más venerada de Canaries.

Real Santuariu Insular de La nuesa Señora de les Nieves: ye'l llar de la patrona de la islla de La Palma, la Virxe de les Nieves, el so elementu más carauterísticu ye'l bacón canariu asitiáu sobre la puerta principal del templu.

Parroquia de La nuesa Señora de la Concepción de Santa Cruz de Tenerife: ye una ilesia de la metrópolis de Santa Cruz de Tenerife. Por cuenta de la so importancia conozse como la Catedral de Santa Cruz, anque nun ye una catedral. Na ilesia atópase la imaxe de Santiago Apóstol, patrón de la ciudá de Santa Cruz de Tenerife y tamién s'atopa nel so interior la cruz cola que se fundó la ciudá.

Ermita de La nuesa Señora de los Dolores: curia la imaxe de La nuesa Señora de los Dolores, Patrona de la islla de Lanzarote. Atópase en Mancha Blanca, nel conceyu de Tinajo. Tien la categoría de Bien d'Interés Cultural de Canaries.

Parroquia de San Franciscu d'Asís y Santuario Mariano de La nuesa Señora de la Soledá Coronada. Atopar nel barriu de Triana de la ciudá de Les Palmes de Gran Canaria. Nesti templu atopa la imaxe mariana más venerada de la ciudá, Nuesa Señora de la Soledá de la Portería Coronada, que foi un regalu de la Reina Sabela I de Castiella al conventu franciscanu. La so coronación facer por mandatu del Beatu Papa Xuan XXIII, convirtiéndose asina na única imaxe de la Virxe María en recibir la coronación canónica de rangu pontificiu na diócesis de Canaries.

Ermita de La nuesa Señora de la Peña: curia la imaxe de Nuesa Señora de la Peña, Patrona de la islla de Fuerteventura. Atópase na Vega de Río Palmes, nel conceyu de Betancuria.

Parroquia Matriz de La nuesa Señora de la Concepción de La Orotava: ye la meyor amuesa del barrocu en Canaries, atópase na Villa de La Orotava na islla de Tenerife. La ilesia ye confundida por munchos turistes por una catedral, una y bones la ilesia aseméyase abondo a una. El templu ye dende'l 18 de xunu de 1948 Monumentu Históricu-Artísticu Nacional. La rica decoración que presenta ye la muestra de cantería más completa del barrocu en Canaries y foi llevada a cabu pol artista orotavense Patriciu José García, quien espresó por aciu símbolos la estrecha vinculación esistente ente Canaries y América.

Santuariu Insular de La nuesa Señora de los Reis: ye'l santuariu onde se venera a la patrona de la islla d'El Hierro, ye dicir la imaxe de Nuesa Señora de los Reis. La ermita atópase na Devesa de Sabinosa nel conceyu de La Frontera y ye'l principal centru de pelegrinación de la isla.

Ilesia de San Franciscu d'Asís: esti templu foi n'orixe un conventu Franciscanu y ye considerada dende l'añu 1869 como la segunda parroquia más importante de la ciudá de Santa Cruz de Tenerife, tres la Parroquia Matriz de la Concepción. La Ilesia de San Francisco ye unu de los meyores exemplos d'arquiteutura barroca en Canaries y una de les ilesies más riques en arte sacro del archipiélagu. Nesta ilesia atopa la imaxe del Señor de les Moliciones, veneráu sol títulu de Señor de Santa Cruz y que ye la imaxe más venerada de la ciudá.

Ilesia Matriz de Santiago de Los Caballeros: asitiada sobre'l Palaciu de los Guanartemes en Gáldar (Gran Canaria), foi construyida nel sieglu XV, so supervisión del arquiteutu Diego Nicolás Eduardo. Colos privilexos xubilares, almitíos por Xuan XXIII concediendo'l Xubiléu Plenariu y nel que Xuan Pablo II dio la Perpetuidad absoluta en 1992.

Ermita de La nuesa Señora de Guadalupe: ye'l llugar onde se venera la imaxe de Nuesa Señora la Virxe de Guadalupe, patrona de la islla de La Gomera. La ermita atópase na zona de Puntallana na capital de la isla, San Sebastián de La Gomera. La ermita foi fundada en 1542.

Cueva del Santu Hermanu Pedro: ta asitiada nel sur de la islla de Tenerife cerca d'El Médano. Ta consagrada a San Pedro de San José Betancur (Primer Santu de les islles Canaries). Nesta cueva ye onde'l Santu parar a folgar col so fatáu pel hibiernu pa recuperar de nuevu fuercies y andar el camín hasta'l so pequeñu pueblu nos altos de Vilaflor.

A parte d'estos templos, pueden mentase otros, tales como les parroquies matrices de les islles y de les capitales d'éstes non mentaes enantes: La Ilesia Matriz de San Agustín (parroquia matriz de Les Palmes de Gran Canaria y de la islla de Gran Canaria); la Ilesia Matriz d'El Salvador (parroquia matriz de Santa Cruz de La Palma y d'isla de La Palma); la Ilesia Matriz de La nuesa Señora de Guadalupe (parroquia matriz de Teguise y de la islla de Lanzarote); la Ilesia Matriz de La nuesa Señora de la Concepción (parroquia matriz de Valverde y de la islla d'El Hierro); la Ilesia Matriz de Santa María de Betancuria (parroquia matriz de la islla de Fuerteventura y de Betancuria); la Ilesia Matriz de l'Asunción (parroquia matriz de San Sebastián de La Gomera y de la islla de La Gomera); la Ilesia Matriz de San Ginés Obispu (parroquia matriz d'Arrecife, la capital de Lanzarote); y la Ilesia Matriz de La nuesa Señora del Rosario (parroquia matriz de Puerto del Rosario, la capital de Fuerteventura).