Wikipedia

Muerte de Muammar al-Gaddafi

La muerte de Muammar al-Gaddafi, el depuestu líder de Libia, asocedió'l 20 d'ochobre de 2011 mientres el final de la batalla de Sirte nes contornes de la so ciudá natal, Sirte, en Libia, según informó un oficial del Conseyu Nacional de Transición (CNT) a la canal de televisión qatarín Al Jazeera alredor del mediudía hora UTC, tres un ataque de la ONX al so convói. Tenía 69 años d'edá.[1]

Muerte de Muammar al-Gaddafi
Parte de Guerra de Llibia de 2011
Fecha 20 ochobre 2011
Llugar Sirte, Libia
Coordenaes 31°11′44″N 16°31′17″E / 31.1956°N 16.5214°E / 31.1956; 16.5214
Resultáu Muerte de Muammar al-Gaddafi
Belixerantes
Bandera de Libia República Libia Bandera de la Organización del Tratáu del Atlánticu Norte OTAN
 Bandera de Libia Gran Yamahiriya Árabe Libia Popular Socialista
Comandantes
Bandera de Libia Mustafa Abdul Jalil
Bandera de Libia Mahmoud Jabril
Bandera de Libia Suleiman Mahmoud
Bandera de Libia Hamid Hassy		 Bandera de Libia Muammar al-Gaddafi †
Bandera de Libia Moatassem Gadafi †
Bandera de Libia Abu-Bakr Yunis Jabr †
[editar datos en Wikidata]

Según revelaría l'autopsia, fecha pol médicu forense Ibrahim Tika, Muamar Gadafi foi asesináu por milicianos de la CNT de dos disparos a espetaperru, nel estómagu y na vidaya.

Antecedentes

editar

Dempués de la cayida de Trípoli en manes de les fuercies de los opositores del Conseyu Nacional de Transición (CNT) y l'Exércitu de Lliberación Nacional Libiu (ELNL) n'agostu de 2011, Gadafi y la so familia abandonaron la capital libia. Se rumoró que s'abellugó nel sur del país y foise nun pequeñu convói a Sirte el día de la cayida de Trípoli. El so fíu Moatassem Gadafi siguir nun segundu convói.[2]

El 19 d'ochobre el primer ministru de Libia Mahmoud Jabril dixo que se creía que'l líder derrocáu taría nel sur desértico, entamando una insurxencia ente les tribus pro Gadafi de la rexón. Nesi momentu la CNT tenía'l control de la ciudá pro Gadafi de Bani Walid al salir victoriosu na batalla homónima y estrechaba el cercu a la so ciudá natal de Sirte al este de Trípoli.[3] D'alcuerdu a dellos acontecimientos, Gadafi taría fuertemente armáu con lleales al so réxime en dellos edificios en Sirte per dellos meses cuando les fuercies de la CNT tomaren la ciudá;[4] Mansour Dao, un miembru del círculu internu de Gadafi y xefe de la Guardia Popular, dixo qu'esti taba desilusionáu y quexábase de la falta d'eletricidá y agua. Los intentos pa persuadilo de dexar el país y dexar el poder fueron inoraos.[2] Cuando l'últimu distritu lleal de Sirte cayó, Gadafi y otros miembros del gobiernu intentaron fuxir.[5]

Eventos

editar

Cerca de les 08:30 a. m. hora llocal (06:30 UTC) del 20 d'ochobre, Gadafi, el so fíu Moatassem, el so xefe d'exércitu y ex ministru de Defensa Abu-Bakr Yunis Jabr, el so xefe de seguridá Mansour Dao y un grupu de lleales intentaron escapar nun convói de 75 vehículos.[6][7] Un avión de reconocencia de la Real Fuercia Aérea Británica sobrevoló'l convói moviéndose a alta velocidá, dempués que fuercies de la OTAN interceptaren una llamada telefónica fecha por Gadafi.[8]

Esi avión de la OTAN abrió fueu sobre 11 de los vehículos, destruyendo 1 d'ellos. Un drone Predator operáu dende la Base Aérea Creech cercana a Las Vegas, Nevada,[7] Estaos Xuníos, disparó los primeres misiles al convói, atacando'l so oxetivu a 3 km al oeste de Sirte. Momentos dempués jets franceses siguieron el bombardéu.[9] El bombardéu de la OTAN inmovilizó enforma al convói y mató a docenes de combatientes lleales. Tres el primer ataque 20 vehículos salir de la carretera y movilizáronse al sur; un segundu ataque aereu estropió o destruyó a 10 d'estos. Según el Financial Times, unidaes de la Libia Llibre na zona tamién atacaron al convói.[10]

Según la OTAN esta nun taba enterada que al momentu del ataque Gadafi diba nel convói. La OTAN taba en concordanza cola Resolvimientu 1973 del Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes que nun dexa oxetivos individuales pero sí blancos militares. L'organismu internacional darréu declaró que la intelixencia militar aliada sabía que Gadafi diba nel convói y que l'ataque probablemente contribuyó a la so captura.[10] Tres l'ataque, que destruyó l'autu en frente del vehículu de los Gadafi, él, el so fíu Moatassem y el so ex ministru de Defensa Abu-Bakr Yunis Jabr abellugar nuna casa cercana que foi bombardiada por fuercies del ELNL. Moatassem axuntó a venti combatientes y corrió a mirar a los vehículos ensin daños, persuadiendo al so padre a dise. "El grupu abasnar a una nube d'arena", dicía un reporte de la ONX realizáu en marzu de 2012, y ellos abellugar ente dos tuberíes de drenaxe tando nuna posición defensiva. Unu de los guardaespaldes llanzó una granada a los rebeldes qu'avanzaben pero cayó nun muriu de cementu percima y cayó en frente de Gadafi. El guardaespaldes probó tirala, pero esplotó-y, matando a dambos: al guardaespaldes y a Yunis Jabr.[11]

Captura y muerte

editar
 
Muamar Gadafi n'avientu de 2003

Gadafi sobrevivió al ataque y abellugóse nuna tubería con dellos guardaespaldes. Un grupu de combatientes de la CNT abrió fueu, mancándolo nuna pierna y el llombu. Según un combatiente de la CNT, unu de los homes de Gadafi tamién lu disparó pa llibralo del so arrestu.[12][13][14][15]

Gadafi morrió pocu dempués. Reportóse que glayó: "nun disparen, nun disparen",[16][17] y cuando foi entrugáu por combatientes de Misrata sobre los daños fechos a esta ciudá poles sos fuercies na batalla de Misrata negó tar arreyáu y pidió a los sos captores nun matalo. Un combatiente demandó poner de pies a Gadafi, pero él opúnxose. "¡Tu perru! esto ye Misrata, ¡Misrata te prindó!" glayó-y un rebelde, cuspiendo na so cara, primero que Gadafi glayara "¡Tengan piedá!"[18] Gadafi apaez nun video diciendo "Dios prohibe esto." y "¿Conoces derechu al mal?" cuando-y glayaba a los sos captores.[19][20] Nun video del so arrestu ye envolubráu na capota d'un vehículu, por lluchadores rebalbos.[21][22] Un oficial de mayor categoría de la CNT dixo que nun había orde d'executalo.[22] Según otra fonte de la CNT, "atrapar con vida y cuando él aguantó ellos cutir y matar".[22] Mahmoud Jabril mentó un rellatu alternu, diciendo que "cuando l'autu movíase quedó metíu nun fueu cruciáu ente los revolucionarios y les fuercies de Gadafi na qu'él foi impactáu por una bala na cabeza."[23][24] Ta ensin esclariar si l'ataque aereu de la OTAN tomó parte n'asegurar la captura de Gadafi per parte de fuercies libies na zona.[10]

Les versiones oficiales del gobiernu provisional libiu de que Gadafi fuera mancáu y muertu nun tirotéu, o de que morriera mientres el treslláu n'ambulancia,[25] fueron desmentíes a les poques hores pola esistencia de dellos videos,[26] tomaos con teléfonos móviles, que dexaben comprobar que, vivu y mancáu, Gadafi foi solmenáu por un ensame de milicianos del Conseyu Nacional de Transición,[27] a los que glayaba "Nun disparen, nun disparen" y pidía clemencia,[17] lo que nun evitó que fuera lincháu polos sos captores. Les posteriores declaraciones a Al Arabiya del forense Ibrahim Tika, qu'esaminó'l cadabre, confirmaron la muerte de Gadafi por dos disparos a espetaperru, nel estómagu y na vidaya.[28] Estes escures circunstancies motivaron un pidimientu del Altu Comisionado de la ONX pa los Derechos Humanos, con sede en Xinebra, por que se realizara una investigación sobre elles,[29] suxerencia que foi refugada pol nuevu gobiernu, considerándola "una provocación", y acusando de camín "la hipocresía d'Occidente".[30] El 26 d'ochobre'l so representante ante la ONX volvió negar los fechos.[31] Pela so parte, l'Observatoriu de los Derechos Humanos denunció tamién la execución en masa de mediu centenar de partidarios de Gadafi nun hotel abandonáu de Sirte.[32]

Los rebeldes tamién executaron a sangre frío al so cuartu fíu, Moatassem. Anque, de nuevu según la versión oficial de la CNT, "el fíu de Gadafi foi atopáu muertu en Sirte" (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., circularon igualmente dellos videos d'él,[26] nos que se-y ve primero deteníu, mancáu pero n'aparente bon estáu,[33] y más tarde, yá muertu, coles mesmes ropes.[34]

El cadabre de Gadafi

editar

Treslláu a Misrata y exhibición pública

editar

El cadabre de Gadafi foi subsecuentemente treslladáu a Misrata al oeste de Sirte, onde un médicu forense determinaría que'l depuestu líder foi baleado na cabeza y l'abdome.[35] Les autoridaes interines de Libia decidieron guardar el so cuerpu “per unos pocos díes”, el ministru de Petroleu de la CNT Ali Tarhouni dixo "por qu'asina toos conozan que morrió."[36] Pa terminar el cadabre foi treslladáu a la cámara frigorífica d'un centru comercial onde a miembros del públicu dexóse-yos entrar pa velo,[37] tando'l so cuerpu n'exhibición pública hasta la tarde del 24 d'ochobre. Dellos videos fueron grabaos amosando'l so cuerpu nel centru esa cámara frigorífica.[38] Delles persones del ensame viaxaron cientos de quilómetros al traviés de Libia pa constatar que taba muertu; un espectador del ensame dixo lo siguiente alrodiu de la exhibición pública del so cadabre: "Dios fixo al faraón como exemplu de los demás. En casu de ser un bon home soterrar. Pero él buscóse'l so destín por sigo mesmu."[39] Un reporteru de Reuters que vio'l cuerpu dixo que tenía residuos de disparos nes firíes, consistentes con firíes de persones cuando ellos disparáronlu a espetaperru.[19]

El cuerpu tuvo exhibíu al igual que'l del so fíu, Moatassem, quien tamién morrió en custodia de rebeldes misratanos tres la so captura en Sirte el 20 d'ochobre. El cadabre d'esti postreru foi treslladáu de la cámara frigorífica pa ser soterráu coles mesmes que'l so padre'l 24 d'ochobre.[40]

Demandes pol cadabre

editar

Anque un voceru de la CNT dixo que'l cuerpu ensin vida de Gadafi en llugar de da-y lo a la so familia con una direutiva sería soterráu secretamente dempués que xueces conduxeren una autopsia pa determinar la causa de la so muerte,[6] el conseyu militar semiautónomo en Misrata dixo qu'anque sería soterráu oponer a la idea d'una autopsia.[41][42] Amnistía Internacional y Human Rights Watch llamaron a una autopsia independiente y una investigación sobre la so muerte en cautividá,[43] pero Mahmud Jabril dixo que nenguna buelga foi necesaria.[44]

Autopsia

editar

El 23 d'ochobre los resultaos de l'autopsia, fecha pol médicu forense Ibrahim Tika, qu'esaminó'l cadabre, fueron revelaos y confirmaron la muerte de Gadafi por dos disparos a espetaperru, nel estómagu y na vidaya, según les sos declaraciones a Al Arabiya.[28] Los analises d'ADN revelaron que'l pelo de Gadafi yera una peluca.[45]

Entierru

editar

Según anunció'l gobiernu provisional, a l'amanecida del 25 d'ochobre los cadabres de Gadafi, el so fíu Moatassem y el ministru de Defensa del so réxime Abu-Bakr Yunis Jabr fueron soterraos por dos miembros del Conseyu Nacional de Transición nun llugar desconocíu del desiertu, pa evitar que puedan ser oxetu de futures pelegrinaciones de los sos siguidores.[46][47][48][49] Según dellos oficiales de la CNT l'entierru foi asistíu por unos cuantu oficiales y parientes, incluyendo a un prisioneru de guerra, el ex-xefe de seguridá libia Mansour Dao.[50] Una canal de TV per satélite de Dubái, Emiratos Árabes Xuníos, Al Aan TV amosó material qu'amuesa'l llugar del funeral onde oraciones islámiques fueron feches.[51][52] El ministru d'Información Mahmoud Shammam dixo qu'una fatwa declara que: "Gadafi nun tenía de ser soterráu en campusantos musulmanes y nun tenía de ser soterráu nun llugar conocíu pa evitar una sedición."[53]

La captura y muerte del líder marcó'l fin de la Rebelión en Libia de 2011 y el definitivu fin del gobiernu de Gadafi nel país. El Conseyu Nacional de Transición finalmente asumió de manera provisional, oficialmente, el gobiernu y el control total del territoriu.

Subsecuentes captures o muertes de parientes y rellacionaos

editar

Los oficiales de la CNT tamién anunciaron que'l fíu de Gadafi, Moatassem, foi muertu en Sirte el mesmu día. Un posterior video amuesa superficialmente el cadabre d'ésti nuna ambulancia.[54] Un video amosáu en Arrai TV amuesa a Moatassem vivu y falando a los sos captores. Les circunstancies de la so muerte tán ensin esclariar.

Polo que respecta al fíu mayor de Gadafi, y el so previstu fíu socesor, Saif al Islam Gadafi, anque'l Conseyu Nacional de Transición libiu tamién aseguró nun principiu que-y prindara, la realidá ye que consiguió fuxir de Sirte el día anterior, o'l mesmu 20.[55] Según les sos declaraciones personales, "siguiría liderando la resistencia, y vengaría al so padre",[56] anque'l día 26 (pero de nuevu según la CNT) taría intentando apurrise direutamente al Tribunal Penal Internacional de L'Haya,[57] xunto con Abdullah Senussi, antiguu xefe del serviciu secretu libiu (que la so falsa captura en Trípoli tamién fuera anunciada'l día 20).[58] El día 19 de payares de 2011 un grupu de combatientes del Conseyu Nacional de Transición detúvo-y na rexón de Obari, unos 800 km al sur de Trípoli. Saif diba vistíu con ropa tuareg acompañáu de los sos guardaespaldes, y al paecer trataba de fuxir a Níxer; presentaba mancaes nuna mano, según paez de cuando l'ataque aereu del mes anterior. Foi deteníu ensin oponer resistencia y va ser lleváu a Trípoli.[59] Tres la so captura, el primer ministru interín de Libia, Abderrahim al Kib, declaró que: "A pesar de que figura como unu de los símbolos del vieyu réxime, va ser tratáu como un prisioneru de guerra conforme a les lleis internacionales". El fiscal xeneral de la Corte Penal Internacional (CPI), Luis Moreno Ocampo, contactó'l mesmu día coles autoridaes libies pa garantizar "una solución acorde a la llei" pa Saif al Islam: "Voi Dir a Libia p'aldericar cómo remanamos l'asuntu. Pero la noticia ye que Saif va tener xusticia. Ónde y cómo, eso vamos aldericar", dixo'l fiscal a los periodistes.[60]

Abdul Hakim Al Jalil, el comandante de la Brigada 11 del ELNL, manifestó que l'ex voceru de Gadafi Moussa Ibrahim foi prindáu cerca de Sirte. Reportar indiquen que Ahmed Ibrahim, un primu de Gadafi, tamién foi atrapáu.[61]

Reacciones internacionales

editar
Ver tamién: Reacciones internacionales a la muerte de Muamar Gadafi
  •   CNT: el voceru del Conseyu, Abdel Hafez Ghoga, declaró oficialmente que:
Anunciamos ante'l mundu que Gadafi morrió y el so cadabre ta en manes de los revolucionarios. Este ye un momentu históricu nel cual púnxose fin a la tiranía. La proclamación oficial de la lliberación del país va faese llueu.
  •   OTAN: magar que el organismu militar internacional nun-y tien dexáu dar de baxa a Gadafi pola resolución 1973 de Naciones Xuníes, reconoció'l so papel nel combate de la resistencia del réxime depuestu. En pallabres del so secretariu xeneral Anders Fogh Rasmussen asevera que la so presencia en Libia defínese como:
Oficialmente, nun se trataba de Gadafi. Les persones en particular nun son oxetivu de la nuesa misión. Creo que la misión en Libia puede sirvir de modelu pa futures operaciones de la OTAN. Con Gadafi, ye difícil imaxinar seguridá pal pueblu libiu.
  •   Xunión Europea: pal organismu d'integración europea, la muerte de Gadafi representa «el fin de la represión y el camín a entamar escontra un futuru democráticu». El primer ministru italianu, Silvio Berlusconi, manifestó que «la guerra terminó».[62]
  •   Xunión Europea: Herman van Rompuy: «La muerte de Gadafi marca'l fin d'una era de despotismu. Que Gadafi morriera nun ataque en Sirte tamién significa'l fin de la represión que'l pueblu libiu sufrió mientres demasiao tiempu.»
  •   Estaos Xuníos: para Hillary Clinton, secretaria d'Estáu, «entá nun confirmaron» enagora la muerte de Gadafi, y «nun garantiza» el final del conflictu internu en Libia. El presidente Barack Obama dixo: «Ustedes ganaron la so revolución» dixo a los libios por aciu un curtiu discursu nel Rose Garden de la Casa Blanca.[63] Sicasí, unos díes dempués, el 25 d'ochobre, conocíos meyor los detalles, declara nuna entrevista a la NBC:
«Nun foi daqué prestosa... Yo creo que ye necesariu ciertu decoro nel tratu de la muerte, inclusive de daquién que fizo coses tan tarrecibles».[64]
  •   Venezuela: Hugo Chávez dixo al enterase de la muerte de Gadafi: {{cita Recordar como un guerreru, un líder revolucionariu y agora un mártir...»[65]|}}
  •   Ecuador: Rafael Correa consideró que la muerte del ex líder libiu, Muammar Gadafi, foi un crime prindar vivu y executar». «Ye un crime qu'asesinaren a 3 nietos de Gadafi de 1 y 2 años d'edá, ye un crime y eso tendráse qu'investigar»,dixo'l mandatariu d'Ecuador.[66]
  •   Chile: l'empresariu Alfredo Moreno dixo «Naide puede allegrase pola muerte de naide. Él yera yá una persona buscada pola Corte Penal Internacional y fuera meyor que tuviera frente a los tribunales, pero estes son les coses qu'asoceden cuando hai una guerra», manifestó'l canciller chilenu.
  •   Albania: Bamir Topi el presidente d'Albania felicitó a los rebeldes pola eliminación del ex-líder Muamar Gadafi, una y bones esto representa'l fin de les hostilidaes en Libia y l'entamu d'una nueva era, según dixo'l presidente.
  •   Hungría: El canciller de la nación declaró que la muerte de Gadafi ponía fin a cuatro décades de tiranía, coles mesmes pidía que les fuercies estranxeres retirar de Libia pa empecipiar la reconstrucción del país.
  •   Zimbabwe: Cairo Mhandu que'l so voceru del presidente de Zimbabue, Robert Mugabe, espresó "Ye un día murniu pal pueblu libiu y pa toa África, un gran líder dexónos." Asina mesmu declaró qu'abogaba pola paz en Libia: "Esperamos que les aliances internacionales retírense llueu de Libia por que'l país empecipie la so reconstrucción".
  •   España: La ministra d'Asuntos Esteriores Trinidad Jiménez apeló a la reconciliación y ufiertó l'asistencia española nel próximu procesu de paz libiu. Asina mesmu, encamentó a los responsables de crímenes a rindir cuentes.[67]
  •   Reinu Xuníu: El primer ministru David Cameron declaró: "Tendríamos De recordar a los munchos, munchos libios que morrieron en manes del brutal dictador y el so réxime" y que "la xente de Libia tien güei una oportunidá inclusive mayor, dempués d'esta noticia, de construyir ellos mesmos un sólidu y democráticu futuru". Asina mesmu, el ministru d'Asuntos Esteriores William Hague llamentó que Gadafi fora asesináu primero que pudiera ser lleváu a xuiciu: "Nós nun aprobemos les execuciones estraxudiciales".[68][69]
  •   Rusia: El máximu responsable del Comité d'Asuntos Esteriores rusu Mikhail Margelov alvirtió que la guerra podría siguir a pesar de la muerte de Gaddafi.[70] El presidente de Rusia Vladímir Putin dixo: El presidente de Rusia dixo qu'Estaos Xuníos encamentó a matar a Gadafi y afirmó "Amosaron al mundu como él [Gadafi] foi asesináu; había sangre perdayures. ¿Eso ye lo qu'ellos llamen democracia?"[71]
  •   Turquía: El ministru d'Esteriores de Turquía Ahmet Davutoğlu declaró: "El destín de Gaddafi y el so réxime constitúi una amargosa lleición que tendría de ser revisada curioso con al respective de los movimientos de cambéu y tresformamientu na rexón".
  •   Brasil: La presidenta brasilana Dilma Rousseff declaró "Pienso que Libia va vivir un procesu de tresformamientu democráticu. De toes formes, eso nun significa que tengamos de celebrar la muerte d'un líder. El fechu de que Libia vaya a pasar por un procesu democráticu nun tendría de ser "celebráu", sinón sofitáu ya incentiváu y, ello ye que lo que deseyamos ye que [toos] los países tengan la capacidá, por ellos mesmos, de vivir en paz y democracia".[72]
  •   Irán: El voceru d'Esteriores, Ramín Mehmanparast, declaró: "ye lo prometío por Dios y el sinón ciertu de tolos tiranos y opresores de la hestoria que, al exercer el gobiernu faciendo casu omiso de los derechos de les naciones, nun acaben sinón siendo aniquilaos. La República Islámica d'Irán felicita esti trunfu, llográu con una gran y lloable resistencia a la sufierta nación musulmana de Libia y al Conseyu Nacional de Transición d'esti país".[73]
  •   Santa Sede: La Sede Apostólica respondió al eventu al reconocer a la CNT como'l llexítimu gobiernu libiu.[74]

Reacciones nes redes sociales y en Libia

editar

La noticia rápido esguiló los medios sociales d'Internet como Twitter, faciéndose rápido «Tema del momentu» en tol planeta.[76] Anque munchos duldaron de primeres de la noticia, decatáronse que yera cierta cuando medios de comunicación cercanos al sucesu como Al Jazeera tresmitieron perturbadoras imáxenes de Gadafi antes de morrer y dempués de la so muerte. En Libia tresmitieron imáxenes de como los ciudadanos «disparaben al aire» celebrando la muerte del dictador, nos puertos los barcos faíen sonar les sos serenes en señal de victoria.[77] El voceru del Conseyu Nacional de Transición dixo:

Tenemos De celebrar con procuru, prindemos a un Pexe Gordu» los ciudadanos tienen de saber qu'esto ye un trunfu pal pueblu libiu pero que se debe festexar con procuru y evitar los disparos al aire, yá en Trípoli tenemos 21 muertes.[78]
Makbuq Chanaán, voceru o voceru de la CNT

Sobrevivientes de la so familia

editar

Anguaño la so única fía Aisha al-Gaddafi, Safia Farkash & Mohammed Gadafi exiliáronse nuna parte d'Arxelia dende l'añu 2011, depués de que los rebeldes del Conseyu Nacional de Transición atacaren, destruyeren y quemaren la so casa en Sirte, Libia, la so familia fuxeron en 6 convoys direutu a Arxelia pa exiliase. El so fíu en Libia Saif al Islam Gadafi foi deteníu poles autoridaes del Conseyu Nacional de Transición diba fuxendo direutu a Níxer con un traxe beduín, foi encarceláu en Tripolí, en xunu del 2017 foi lliberáu.

Referencies

editar
  1. ↑ Greenhill, Sam (28 d'ochobre de 2011). escritu en London. «Gaddafi's killers will be put on trial over mob execution, vow Libya's new rulers». The Daily Mail. http://www.dailymail.co.uk/news/article-2054344/Gaddafis-killers-trial-mob-execution-vow-Libyas-new-rulers.html#ixzz1c2ehSpLU. Consultáu'l 28 d'ochobre de 2011. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Kareem Fahim (22 d'ochobre de 2011). «In his last days, Gadhafi survived on pastia and delusions». Star Tribune. http://www.startribune.com/world/132383263.html. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2011. 
  3. ↑ «Gaddafi 'is recruiting fighters from other African countries'». The Guardian. 20 d'ochobre de 2011. http://www.guardian.co.uk/world/2011/oct/20/gaddafi-recruiting-fighters-african-countries. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  4. ↑ «Libya's Moammar Gadhafi killed in hometown battle». MSNBC. 18 d'ochobre de 2011. http://www.msnbc.msn.com/id/44971257/ns/world_news-mideast_n_africa/t/libyas-moammar-gadhafi-killed-hometown-battle/. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  5. ↑ «Violent End to an Era as Qaddafi Dies in Libya». New York Times. 20 d'ochobre de 2011. http://www.nytimes.com/2011/10/21/world/africa/qaddafi-is-killed-as-libyan-forces-take-surt.html. Consultáu'l 29 d'ochobre de 2011. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Fahim, Kareem (22 d'ochobre de 2011). «In His Last Days, Qaddafi Wearied of Fugitive's Life». The New York Times. http://www.nytimes.com/2011/10/23/world/africa/in-his-last-days-qaddafi-wearied-of-fugitives-life.html?pagewanted=1&_r=2&hp. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2011. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Harding, Thomas (20 d'ochobre de 2011). escritu en London. «Vegas.html Col Gaddafi killed-convói bombed by drone flown by pilot in Las Vegas». The Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/libya/8839964/Col-Gaddafi-killed-convói-bombed-by-drone-flown-by-pilot-in-Las Vegas.html. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  8. ↑ «Wie die Nato Gaddafi jagte» (n'alemán). Spiegel. 21 d'ochobre de 2011. http://www.spiegel.de/politik/ausland/0,1518,793179,00.html. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  9. ↑ Williams, David (21 d'ochobre de 2011). escritu en London. «How a NATO air strike finished off Gaddafi». The Daily Mail. http://www.dailymail.co.uk/news/article-2051782/How-NATO-air-strike-finished-Gaddafi.html. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 James Blitz and Hugh Carnegy. "Tracamundiu sobre'l rol de la OTAN na muerte de Gadafi" (20 October 2011). Financial Times.
  11. ↑ «Gaddafi wanted to stage last stand in desert - O.N. report». Reuters. 2 de marzu de 2012. Archivado del original el 2015-04-20. https://web.archive.org/web/20150420224544/http://in.reuters.com/article/2012/03/02/libya-gaddafi-idINDEE8210HI20120302. Consultáu'l 2018-10-14. 
  12. ↑ Gabbatt, Adam (20 d'ochobre de 2011). escritu n'UK. «Gaddafi killed as Sirte falls – live coverage». The Guardian. http://www.guardian.co.uk/world/middle-east-live/2011/oct/20/gaddafi-killed-sirte-falls-live. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  13. ↑ David Martin – "Who shot Qaddafi? Was it his own bodyguards?" – CBS News – 20 October 2011. Retrieved 21 October 2011.
  14. ↑ Según Al Jazeera [1]
  15. ↑ Muammar Gaddafi killed as Sirte falls.
  16. ↑ «"Don't shoot": Qaddafi's last moments». CBS News. 20 d'ochobre de 2011. http://www.cbsnews.com/8301-503543_162-20123183-503543.html. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  17. ↑ 17,0 17,1 ¡Tenéi clemencia! ¿Nun conocéis la clemencia?' (El Mundo, 21-10-2011).
  18. ↑ «Libyan fighter : I spoke to Gaddafi before he died». BBC News. 28 de payares de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15889840. Consultáu'l 8 d'avientu de 2011. 
  19. ↑ 19,0 19,1 «Clues to Gaddafi's death concealed from public view». Reuters. 23 d'ochobre de 2011. http://www.reuters.com/article/2011/10/23/us-libya-gaddafi-finalhours-idUSTRE79M02W20111023. 
  20. ↑ «http://www.americamagazine.org/blog/entry.cfm?entry_id=4699». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
  21. ↑ «Gaddafie Captured alive then Executed footage.». Liveleak (20 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Gaddafi's death – who pulled the trigger?. 20 d'ochobre de 2011. http://www.reuters.com/article/2011/10/20/us-libya-gaddafi-finalhours-idUSTRE79J5Q720111020. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  23. ↑ «Muammar Gaddafi killed in Libya». BBC News. 20 d'ochobre de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15389550. 
  24. ↑ «El xefe del Conseyu de Nacional de Transición, Mahmud Jabril, daba la so propia (y oficial) versión. "Cuando foi alcontráu [Gadafi] gociaba de bona salú y llevaba una arma", aseguró. Según Jibril el derrocáu líder libiu sería treslladáu entós a un vehículu touterrén que se vio envolubráu nun intercambiu de disparos a consecuencia del cual el dictador morrió d'un disparu na cabeza» (El País, 21-10-2011).
  25. ↑ «El xefe del Conseyu de Nacional de Transición, Mahmud Jabril, daba la so propia (y oficial) versión. "Cuando foi alcontráu [Gadafi] gociaba de bona salú y llevaba una arma", aseguró. Según Jabril el derrocáu presidente libiu sería treslladáu entós a un vehículu touterrén que se vio envolubráu nun intercambiu de disparos a consecuencia del cual el exdictador morrió d'un disparu na cabeza» (El País, 21-10-2011).
  26. ↑ 26,0 26,1 Escoyeta de 12 videos sobre los últimos momentos de Gadafi y el so fíu Mutassim, n'El País, 24-10-2011.
  27. ↑ Dellos videos de la cadena Al Jazeera y de particulares.
  28. ↑ 28,0 28,1 [https://www.elmundo.es/elmundo/2011/10/21/internacional/1319209424.html?a=GUE48ec28y07f486991abfd096ffaf32d01c&t=1319215869&numbero= El Mundo, art. cit.
  29. ↑ La ONX pide una investigación sobre la muerte de Gadafi (El País, 21-10-2011).
  30. ↑ conseyu libiu-sotierra-a-gadafi-en-un llugar perdíu-en-el desiertu El Conseyu libiu sotierra a Gadafi nun llugar perdíu nel desiertu (Públicu, 26-10-2011): "Foi l'Occidente hipócrita'l que lo eponderó [a Gadafi], ¿nun tuvo [Tony] Blair nel so jaima? Agora quieren falar d'unos mozos que sentíen roxura escontra un dictador. Esos mozos atopar delantre, ¿qué diben faer, da-y un besu na cabeza? Seguro que se portaron con roxura”, señaló a Efe (el ministru d'Información de la CNT, Mohamed Shamam).
  31. ↑ La CNT aportuna en que Gadafi morrió por disparos recibíos antes de la so captura (Europa Press).
  32. ↑ Libia: 53 partidarios de Gaddafi fueron aparentemente executaos (Human Rights Watch, 24-10-2011).
  33. ↑ Al Mutasim Al Gaddafi diz: "Les mios firíes son medayes", Mutasim Gaddafi con vida dempués del so arrestu.
  34. ↑ Mutasim Gaddafi 20/10/2011.
  35. ↑ Barry Malone (20 d'ochobre de 2011). Gaddafi killed in hometown, Libya eyes future. http://www.reuters.com/article/2011/10/20/us-libya-idUSTRE79F1FK20111020. 
  36. ↑ «Libya delays burial plans for Muammar Gaddafi». BBC. 21 d'ochobre de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15398866. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  37. ↑ Gaddafi, in meat locker, still estremes Libya. 21 d'ochobre de 2011. http://www.reuters.com/article/2011/10/21/us-libya-idUSTRE79F1FK20111021. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  38. ↑ Kim, Kyle (21 d'ochobre de 2011). «Gaddafi's body "packed in shopping center freezer" (VIDEO) (GRAPHIC)». GlobalPost. http://www.globalpost.com/dispatch/news/regions/middle-east/111021/gaddafis-body-packed-shopping-center-freezer-ap-reports-pho. Consultáu'l 5 de xineru de 2012. 
  39. ↑ «Libya "liberated" but Gaddafi still unburied». Reuters. 24 d'ochobre de 2011. http://www.reuters.com/article/2011/10/24/us-libya-idUSTRE79F1FK20111024. Consultáu'l 24 d'ochobre de 2011. 
  40. ↑ «Ignominious end for dictator Gaddafi as he is buried with his son Mutassim in unmarked desert grave at dawn». The Daily Mail. 26 d'ochobre de 2011. http://www.dailymail.co.uk/news/article-2053110/Gaddafi-burial-Dictator-son-Mutassims-dead-bodies-unmarked-grave.html?ito=feeds-newsxml. Consultáu'l 26 d'ochobre de 2011. 
  41. ↑ «Muammar Gaddafi family demands body, Nato ends Libya war». Times of India. 22 d'ochobre de 2011. http://timesofindia.indiatimes.com/world/middle-east/Gaddafi-family-demands-body-NATO-ends-Libya-war/articleshow/10452972.cms. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2011. 
  42. ↑ «Sat, 22 Oct 2011, 18:41 GMT+3 – Libya». Al Jazeera. http://blogs.aljazeera.net/liveblog/libya-oct-22-2011-2041. 
  43. ↑ Hounshell, Blake (21 d'ochobre de 2011). «Does it really matter if Qaddafi was executed?». Foreign Policy. Archivado del original el 2011-10-23. https://web.archive.org/web/20111023215009/http://blog.foreignpolicy.com/posts/2011/10/21/does_it_really_matter_if_qaddafi_was_executed. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2011. 
  44. ↑ McElroy, Damien (22 d'ochobre de 2011). escritu en London. «Libya to greet dawn of new yera». The Daily Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/libya/8843756/Libya-to-greet-dawn-of-new-yera.html. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2011. 
  45. ↑ «Guedeya de pelo de Gadafi revela que yera d'una peluca».
  46. ↑ conseyu libiu-sotierra-a-gadafi-en-un llugar perdíu-en-el desiertu El Conseyu libiu sotierra a Gadafi nun llugar perdíu nel desiertu (Públicu, 26-10-2011)
  47. ↑ «Gaddafi buried in unknown location, reports say». The Guardian. 25 d'ochobre de 2011. http://www.guardian.co.uk/world/2011/oct/25/muammar-gaddafi-buried-libya. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2011. 
  48. ↑ «Gaddafi buried in secret location at dawn». ABC News (25 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 25 d'ochobre de 2011.
  49. ↑ «NTC says Gaddafi buried in secret grave». Al Jazeera (25 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 25 d'ochobre de 2011.
  50. ↑ Farmer, Ben (25 d'ochobre de 2011). escritu en London. «Libya: Gaddafi buried at dawn in secret desert grave as line is drawn under 42-year rule». The Daily Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/libya/8848866/Libya-Gaddafi-buried-at-dawn-in-secret-desert-grave-as-line-is-drawn-under-42-year-rule.html. Consultáu'l 26 d'ochobre de 2011. 
  51. ↑ Mousa, Jenan. «تجهيزجثمانالقذافيللدفنفيالصحراءالليبية - صورحصرية» (en árabe). Akhbar Alaan. Archivado del original el 2011-10-28. https://web.archive.org/web/20111028172017/http://akhbar.alaan.tv/video/alaan-reports/Processing-Gaddafi-body-burial-Libyan-desert/. Consultáu'l 28 d'ochobre de 2011. 
  52. ↑ Richardson, Clare (26 d'ochobre de 2011). «Gaddafi Funeral Video: Footage Claims To Show Secret Ceremony». Huffington Post. http://www.huffingtonpost.com/2011/10/26/gaddafi-funeral-video_n_1032728.html. Consultáu'l 28 d'ochobre de 2011. 
  53. ↑ «Col Gaddafi 'buried in secret, desert grave at dawn'». BBC. 25 d'ochobre de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15441867. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2011. 
  54. ↑ «Mutassim's body». Youtube. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2011.
  55. ↑ «Saif al Islam llamó repitíes vegaes a Gadafi antes de llograr fuxir». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
  56. ↑ Saif al Islam Gadafi promete lluchar "hasta'l final" pa vengar al so padre.
  57. ↑ Saif al Islam propunxo apurrise al TPI en L'Haya (Europa Press).
  58. ↑ «Los rebeldes maten a dos fíos de Gadafi en Sirte». El Mundo (20 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011.
  59. ↑ «https://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/11/20111119111936535209.html». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
  60. ↑ Saif al Islam, deteníu nel sur de Libia (El Mundo, 19-11-2011).
  61. ↑ «Muammar Gaddafi killed as Sirte falls». Al-Jazeera. 20 d'ochobre de 2011. http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/10/20111020111520869621.html. 
  62. ↑ «News of Gadhafi's Death Met With Relief». VOA News. 20 d'ochobre de 2011. http://www.voanews.com/english/news/africa/Reports-of-Gadhafis-Death-Met-with-Relief--132240193.html. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2011. 
  63. ↑ Toles cites sacaes de la noticia del proyeutu hermano, Wikinews.http://es.wikinews.org/wiki/Muerre_Muamar_el_Gadafi_en tomar_rebelde_de_Sirte
  64. ↑ Barack Obama llamenta la falta de “decoro” na muerte de Gadafi (El País, 26-10-2011). La crónica sigue: «EE UU nun llegó inda al puntu de condergar abiertamente la conducta del Conseyu Nacional de Transición en Libia, la nueva autoridá d'esi país, pero sí movilizó la so diplomacia pa vixilar la transición libia y tresmitió en priváu a los actuales dirixentes la necesidá de cumplir una serie d'esixencies democrátiques y de respetar los derechos humanos».
  65. ↑ «As it happened: Libya's Col Gaddafi killed». BBC. 20 d'ochobre de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15387872. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  66. ↑ «http://noticiasenlinea.com.ec/politica/21866_presidente-correa-condergo-crime-de-gadafi.html». Archiváu dende l'orixinal, el 19 de marzu de 2014.
  67. ↑ "Spanish Foreign Minister reacts to Gadhafi's death" – Think Spain – 21 October 2011. Retrieved 21 October 2011.
  68. ↑ «David Cameron: Remember Colonel Gaddafi Libya victims». BBC News. 20 d'ochobre de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/uk-15387273. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. ]
  69. ↑ «Presidente de Nicaragua Daniel Ortega conderga execución de Gadafi». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
  70. ↑ Libyan war can go on without Gaddafi – Russia's envoy. 20 d'ochobre de 2011. http://english.ruvr.ru/2011/10/20/59075793.html. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  71. ↑ Putin slams U.S. on Gaddafi killing. News. 15 d'avientu de 2011. http://news.xinhuanet.com/english/world/2011-12/15/c_131309049.htm. Consultáu'l 26 d'ochobre de 2014. 
  72. ↑ «Dilma diz que não se deve comemorar a morte de um líder y que Líbia merez apoio na transição» (en portugués). Zero Hora. 20 d'ochobre de 2011. http://zerohora.clicrbs.com.br/zerohora/jsp/default.jsp?uf=1&local=1&section=Mundu&newsID=a3533554.xml. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011. 
  73. ↑ «واکنش ایران به خبر مرگ قذافی» (en Persa). انتخاب. 21 d'ochobre de 2011. http://www.entekhab.ir/fa/news/41930/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%82%D8%B0%D8%A7%D9%81%DB%8C. Consultáu'l 16 de xunetu de 2012. 
  74. ↑ «Note from the Holy Sede after the death of Col. Gadaffi». Vatican Insider. 21 d'ochobre de 2011. http://www.lastampa.it/2011/10/21/vaticaninsider/eng/world-news/note-from-the-holy-sede-after-the-death-of-col-gadaffi-xgI2G8JmZv7qDIWrwNRJsI/pagina.html. Consultáu'l 13 de setiembre de 2016. 
  75. ↑ David S. Cloud." NATO commander expected to recommend ending Libya airstrikes" (20 October 2011).
  76. ↑ Según el ranking de Twitter
  77. ↑ «En Libia celebren la muerte de Gadafi». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
  78. ↑ «de construyir-un-pais-distintu-al-de-gadhafi-obama Los libios tienen de construyir un país distintu al de Gadhafi: Obama». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.

Enllaces esternos

editar


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Muerte_de_Muammar_al-Gaddafi&oldid=4318310»