Principáu de Galitzia-Volynia
El principáu de Galitzia-Volinia (depués reinu)[1] o reinu de la Rus o Galicia-Vladímir (llatín: Regnum Galiciae et Lodomeriae, Regnum Rusiae) foi un Estáu medieval monárquicu de la Europa oriental, que gobernaba les rexones de Galitzia y Volinia mientres 1199-1349. Xunto cola República de Nóvgorod y el Principáu de Vladímir-Súzdal, foi una de los trés potencies más importantes surdíes de la cayida de la Rus de Kiev. Dempués de la enorme destrucción causada pola invasión mongola de la Rus de Kiev en 1239-41, Danilo Románovich viose obligáu a xurar llealtá en 1246 a Batu Kan, de la Horda d'Oru. Esforcióse, sicasí, por llibrar al so reinu del xugu mongol, intentando ensin ésitu establecer aliances militares con otros gobernantes europeos.[2]
| ||||
---|---|---|---|---|
reinu | ||||
| ||||
Alministración | ||||
Capital |
Halych (es) Chełm Lviv Volodímir-Volinski (es) | |||
Forma de gobiernu | monarquía | |||
Llingües oficiales | antiguu eslavu oriental | |||
Relixón oficial | cristianismu ortodoxu | |||
Xeografía | ||||
Coordenaes | 49°55′N 24°58′E / 49.91°N 24.96°E | |||
Xeografía
editarLa Galitzia-Volynia occidental estender ente los ríos San y Wieprz, no que güei ye'l sureste de Polonia, ente que los territorios orientales entendíen les marismas del Prípiat (ríu Prípiat, na actual Bielorrusia) y el cursu cimeru del ríu Bug Meridional, na actual Ucrania. Controlaba'l territoriu de la Rus menora (Rus propria) qu'incluyía les tierres de la Rutenia Colorada, la Rutenia Negra y del restu del suroeste de la Rus de Kiev. Tamién apoderó de volao la rexón de Besarabia y Moldavia.
Mientres la so esistencia'l reinu tuvo arrodiáu pola Rutenia Negra, el Gran Ducáu de Lituania, el Principáu de Túrov-Pinsk, el Principáu de Kiev, la Horda d'Oru, el Reinu d'Hungría, el Reinu de Polonia, el Principáu de Moldavia y el Estáu monásticu de los Caballeros Teutónicos.
Historia
editarPuxanza y apoxéu
editarVolinia y Galitzia fueren orixinariamente dos principaos ruríkidas separaos, gobernaos por asignación rotativa de los miembros más nuevos de la dinastía de Kiev. La llinia de la que procedía Román caltenía'l Principáu de Volinia, ente qu'otra llinia, la de Yaroslav Osmomysl caltenía'l Principáu de Hálych (más tarde llamáu de Galitzia). Galitzia-Volynia foi creada tres la muerte, en 1198[3] ó 1199,[4] del últimu príncipe de Galitzia, Vladímir II Yaroslávich.
El príncipe Román el Grande de Vladímir-Volinia (moderna Volodímir-Volinski) adquirió entós el principáu de Galitzia, xuniendo dambos territorios nun Estáu. Daquella, les principales ciudaes yeren Hálych y Volodímir-Volinia. En 1204 prindó Kiev. Depués alióse con Polonia, robló un tratáu de paz con Hungría y desenvolvió rellaciones diplomátiques col Imperiu bizantín. Nel apoxéu del so reináu, convirtióse de volao nel más poderosu de los príncipes del Rus.[5] A la so muerte, el principáu entró nun periodu de caos, siendo apostáu per Polonia y Hungría, que llegaron a un compromisu en 1214, en favor del fíu d'Andrés II, Colomán de Lodomeria, que casárase con una fía de Leszek I el Blanco.
En 1221, Mstislav Mstislávich, fíu de Mstislav Rostislávich, lliberó Galitzia-Volinia de los húngaros, pero foi Daniel de Galitzia, fíu de Román, quien reunificó tolos territorios. Daniel ganó a polacos y húngaros na batalla de Yaroslav, y entartalló al aliáu d'aquellos, Rostislav Mijaílovich, fíu del príncipe de Chernígov en 1245. N'anguaño, el papa Inocencio IV dexó a Daniel ser coronáu rei, siendo l'únicu miembru de los ruríkidas en ser coronáu col títulu de Rex Russiae.
Sol reináu de Daniel, Galitzia-Volynia foi unu de los más poderosos estaos d'Europa central del este.[6] Florió la lliteratura, produciendo la Crónica de Galitzia y Volinia. La crecedera demográfica viose favorecíu pola inmigración del oeste y del sur, incluyendo a alemanes y armenios. El comerciu desenvolvióse, por cuenta de les rutes comerciales ente'l mar Negru con Polonia, Alemaña y el mar Bálticu.
Tres la muerte de Daniel en 1264, foi asocedíu pol so fíu Lleón I de Galitzia, que treslladó la capital a Lviv en 1272, y por dalgún tiempu pudo caltener la fortaleza del estáu.
Cayente y cayida
editarDempués de la muerte de Lleón I en 1301, siguió un periodu de cayente. Foi asocedíu pol so fíu Yuri I, que gobernó namái siete años, y perdió Lublin frente los polacos en (1302), y Transcarpatia frente a los húngaros. Dende 1308 hasta 1323 Galitzia-Volynia, foi gobernada conxuntamente polos fíos de Yuri I, Andrés y Lleón II. Al ser el reinu tributariu de los mongoles, participaron n'espediciones con Uzbeg Kan y el so socesor, Janibeg Kan.[7] Dambos morrieron en batalla en 1323, ensin herederos.
Dempués de la estinción de la Dinastía ruríkida, Volinia pasó a control del príncipe lituanu Liubartas, ente que los boyardos tomaron el control de Galitzia. Más tarde, en 1349, el rei Casimiro III de Polonia, mientres una invasión esitosa, prindó y anexonó Galitzia. Galitzia–Volynia cesó d'esistir como Estáu independiente.
Llista de gobernantes
editar- 1199-1205 Román el Grande
- 1205-1214 Crisis política **
1205-1206 Eufrosina Angelina (fía d'Isaac II Ángelo) como rexente de Daniel de Galitzia
- 1206-1211 fíos d'Ígor Sviatoslávich
- 1210 Rostislav II de Kiev
- 1211-1212 Mstislav el Mudu, como rexente de Daniel de Galitzia
- 1212-1214 Llevantamientu empobináu pol boyardo Volodyslav Kormylchych
- 1214-1232 Ocupación húngara, fíos d'Andrés II d'Hungría
- 1214-1220 Colomán, fíu d'Andrés (Rei de Galitzia y Lodomeria)
- 1220 Llevantamientu empobináu por Mstislav el Valiente
- 1220-1232 Andras de Galitzia, fíu d'Andrés
- 1232-1235 Daniel de Galitzia
- 1235-1238 fíos de Miguel de Chernígov
- 1238-1264 Daniel de Galitzia (2º gobiernu)
- 1264-1269 Poder dual, descendientes de Daniel
- 1264-1269 Švarnas
- 1264-1300 Lleón I de Galitzia
- 1300-1308 Yuri I de Galitzia
- 1308-1323 Poder dual, descendientes de Yuri
- 1308-1323 Lleón II de Galitzia
- 1308-1323 Andrés de Galitzia
- 1323-1349 Crisis política, gobiernu de facto por boyardos Dmytró Dedkó
- 1323-1325 Galitzia: Volodýmyr I of Galicia; Volinia: Liubartas
- 1325-1340 Yuri II Boleslav (compromisu d'unión)
- 1340 Ocupación de Galitzia por Casimiro III de Polonia, empiezu de la guerra **
1341-1349 Liubartas
- 1349 Galitzia ocupada per Hungría; Volinia per Polonia
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Tamién llamáu Gálich-Volhyn, Galicia–Volynia, Galicia–Volýn o Gálich–Volýn, Hálych–Volhyn y Halych–Volhynia.
- ↑ Vease en: Principality of Galicia-Volhynia.
- ↑ Dimnik, Martin (2003). The Dynasty of Chernigov - 1146-1246. Cambridge: Cambridge University Press, páx. (Chronological table of events) xxviii. ISBN 978-0-521-03981-9.
- ↑ Charles Cawley (19 de mayu de 2008). «Russia, Rurikids – Chapter 3: Princes of Galich B. Princes of Galich 1144-1199». Medieval Lands. Foundation of Medieval Genealogy. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
- ↑ http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?AddButton=pages\R\O\RomanMstyslavych.htm
- ↑ "Daniel Románovich". Encyclopædia Britannica. 2007. Britannica Concise Encyclopedia. 23 August 2007
- ↑ Michael B. Zdan. The Dependence of Halych-Volyn' Rus' on the Golden Horde, The Slavonic and East European Review, Vol. 35, Non. 85 (Jun., 1957), p. 522
Enllaces esternos
editar