Salida del Reinu Xuníu de la Xunión Europea

procesu de negociación para la salida del Reinu Xuníu de la Xunión Europea

La salida del Reinu Xuníu de la Unión Europea, comúnmente embrivida como brexit ([ˈbreksit], acrónimu de les pallabres ingleses Britain y exit, ‘Gran Bretaña[nota 1] y ‘salida’),[1] ye un procesu políticu en cursu qu'escuerre'l abandonu del Reinu Xuníu de la Xunión Europea. Esta yera una meta política escorrida por determinaos partíos políticos, grupos civiles y persones del Reinu Xuníu dende 1973. Salir de la Unión Europea ye un derechu de los Estaos miembros reconocíu pol artículu 50 del Tratáu de la Unión Europea.[2]

El Reinu Xuníu (en naranxa) con al respective de la Xunión Europea (n'azul).
Resultaos por rexones del Referendu sobre la permanencia del Reinu Xuníu na Unión Europea de 2016 que ganó la salida, opción conocida popularmente como "brexit". En mariellu zones onde ganó la permanencia ("bremain") y n'azul la salida de la XE.

Yá en 1975 celebrárase un primer referendu sobre la permanencia del país na Comunidá Económica Europea, precursora de la XE, con resultancia favorable a la permanencia. En 2016 producióse un segundu referendu sobre la pertenencia, que se celebró'l xueves 23 de xunu, que refundió un resultáu favorable a la salida de la Unión Europea con casi un 52 % de los votos, frente a un 48 % qu'abogó pola permanencia.[3]

La resultancia nun foi uniforme en tol Reinu Xuníu, votándose a favor de la salida n'Inglaterra y Gales, ente que Escocia, Irlanda del Norte y el territoriu de Xibraltar[4][5] votaron pola permanencia. El gran pesu demográficu d'Inglaterra y l'alta participación nesta nación resultaron decisivos pa inclinar la balanza a favor de la salida. Nesti sentíu, dellos analistes señalen la posibilidá d'una rotura del propiu Reinu Xuníu, yá que podría traer de vuelta una frontera terrestre a la isla d'Irlanda y Escocia votó por permanecer nel Reinu Xuníu nel referendu celebráu dos años antes so la promesa de permanecer na Unión Europea.[6]

Ente les consecuencies inmediates que se producieron atopábase l'anunciu del entós primer ministru británicu, David Cameron, quien tuvo a favor de la permanencia del Reinu Xuníu na Unión, de dimitir antes del siguiente congresu nacional del Partíu Conservador, previstu pal 2 d'ochobre de 2016. La eleición del próximu líder "tory" taba programada pa dichu congresu, y apostaríase ente Theresa May y Andrea Leadsom, quien resultaron ganadores de la votación ente los parllamentarios del Partíu Conservador. Tres la retirada de Leadsom, Theresa May foi proclamada como socesora de Cameron direutamente, ensin primaries, y asumió l'encargu de formar Gobiernu'l 13 de xunetu.[7]

Per otra parte, la resultancia del referendu nun yera venceyante, yá que pa empecipiar el procesu de salida de la Unión Europea, el Parllamentu del Reinu Xuníu tenía que derogar una serie de lleis, y la Cámara de los Comunes podía echar embaxo cualquier iniciativa nesti sentíu.[8]

Finalmente, el 29 de marzu de 2017 en consiguiendo l'aprobación del parllamentu británicu, el Reinu Xuníu comunicó al presidente del Conseyu de la Unión Europea la so intención d'abandonar la Unión Europea, tal como establez l'artículu 50 del Tratáu de la Unión Europea. Esta comunicación dio entamu al procesu de salida, que según establez el tratáu, va tener una duración inicial de 2 años, prorrograble por alcuerdu unánime de los Estaos miembru.[9]

Historia

editar

El Reinu Xuníu xuntar a la Comunidá Económica Europea, comúnmente denominada polos británicos como'l Mercáu Común», el 1 de xineru de 1973, sol gobiernu conservador d'Edward Heath. El Partíu Llaborista, lideráu na oposición por Harold Wilson, allegó a les eleiciones xenerales d'ochobre de 1974 coles mires de renegociar los términos de pertenencia del Reinu Xuníu a la CEE y, darréu, celebrar un referendu sobre la permanencia na mesma en función de los nuevos términos.[10]

Referendu de 1975

editar
                           
Salida del Reinu Xuníu de la Xunión Europea
Xueves, 5 de xunu de 1975
 
     Siguir na XE
     Salir de la XE

En 1975 celebróse un referendu nel que l'eleutoráu decidió sobre la permanencia británica na CEE. Tolos principales partíos políticos y la prensa sofitaron la continuidá nel mercáu común. Sicasí, hubo quebres internes significatives ente los llaboristes (naquel momentu'l partíu gobernante), yá que los sos militantes votaren a favor de la salida nuna conferencia celebrada'l 26 d'abril de 1975, que la so duración fuera d'un día. Yá que el gobiernu taba estremáu ente acérrimos proeuropeos y antieuropeos, Harold Wilson autorizó que los sos ministros fixeren campaña pública en favor de cualesquier de los dos opciones. En total, siete de los trenta y dos miembros del gobiernu oponer a la pertenencia a la CEE.

El 5 de xunu de 1975, los eleutores tuvieron que decidir si votaben sí o non a la entruga: «¿Piensa que'l Reinu Xuníu tien de permanecer na Comunidá Europea (Mercáu Común)?». Tolos condaos alministrativos del Reinu Xuníu rexistraron una mayoría de votos afirmativos, cola esceición de les islles Shetland y les islles Hébrides Esteriores. Como resultancia, el Reinu Xuníu permaneció na CEE.[11]

Votos del sigo !Sí (%) Votos del non Non (%) Participación (%)
17 378 581 67,2 8 470 073 32,8 64,5

Periodu ente referendus

editar

El Partíu Llaborista, na oposición, fixo campaña nes eleiciones xenerales de 1983 por que'l Reinu Xuníu saliera de la Comunidá Económica Europea.[12] La propuesta nun tuvo mayor caláu pola aplastante victoria de Margaret Thatcher, que foi reelixida nes eleiciones.[12] A partir d'esi momentu, el Partíu Llaborista camudó la so política escontra Europa.[12]

Como resultancia del Tratáu de Maastricht, la CEE convertir na Xunión Europea. En 1994 formóse l'antiguu Referendu Party de la mano de sir James Goldsmith p'allegar a les eleiciones xenerales de 1997 coles mires de celebrar un referendu sobre la permanencia na XE.[13] Presentó candidatos en 547 circunscripciones naquelles eleiciones y consiguió 810 860 votos.[14] Nun llogró nengún escañu nel parllamentu pola dispersión del so votu, de manera que perdieron los sos depósitos (apurríos por Goldsmith) en 505 circunscripciones.[14]

A empiezos de la década de 1990 tamién se formó'l Partíu de la Independencia del Reinu Xuníu (UKIP). Ye un partíu euroescéptico en contra de la participación del Reinu Xuníu na Unión Europea. Consiguió'l tercer llugar nel Reinu Xuníu nes eleiciones europees de 2004, el segundu en les de 2009 y el primeru en les de 2014. Los comicios de 2014 fueron los primeres dende 1906 nos que'l partíu más votáu nun yera'l Partíu Conservador nin el Partíu Llaborista.

L'alderique volver a retomar en 2013 el primer ministru, David Cameron, al proponer un referendu sobre'l caltenimientu del Reinu Xuníu na Unión Europea, proyeutáu en 2014, pero marcáu para 2017.[15] A partir de la victoria nes eleiciones xenerales de 2015 del Partíu Conservador y poles presiones del nuevu partíu UKIP, que tien un importante respaldu de la población pola crisis económica y les presiones que xenera l'aumentu de la llegada de más migrantes d'Europa, el proyeutu de buscar la salida d'Inglaterra de la Unión Europea consolidóse, yá que yera unu de los puntos clave de la campaña.[16]

Mientres 2016 el primer ministru Cameron llevó a cabu una serie de negociaciones cola XE sobre concesiones que la Unión Europea podría realizar al Reinu Xuníu en cuenta de un gobierno británicu favorable a la XE.[17]

Referendu de 2016

editar
                           
Salida del Reinu Xuníu de la Xunión Europea
Xueves, 23 de xunu de 2016
 
     Siguir na XE
     Salir de la XE
Resultaos

El 23 de xunu de 2016 realizóse'l Referendu sobre la permanencia del Reinu Xuníu na Unión Europea, tamién conocíu como brexit, la resultancia indica que'l 51,9 % de los votantes yera partidariu d'abandonar la XE, frente a un 48,1 % partidariu de permanecer. Sicasí, n'Escocia, Irlanda del Norte y Xibraltar, amás de la mayoría de Londres, predominó la opción de la permanencia.[18] Tres los resultaos del referendu, el primer ministru David Cameron anunció la so dimisión del cargu n'ochobre del mesmu añu, argumentando qu'un lideralgu frescu tien de llevar al país a la opción escoyida na votación.[19] Una iniciativa popular de recoyida de firmes na web de pidimientos del parllamentu de Westminster por que'l parllamentu plantegárase la realización d'un segundu referendu percanció más de cuatro millones de sofitos nos díes siguientes a la consulta.[20] Debíu al gran sofitu popular recibíu por esti pidimientu, el comité de pidimientos de la Cámara de los Comunes programó un alderique en Westminster Hall, la segunda cámara d'alderique de los Comunes, pal día 5 de setiembre de 2016. Magar que esta cámara nun tien la capacidá d'aprobar proyeutos de llei nin decisiones que venceyen al gobiernu, ye inciertu la resultancia qu'esti alderique podría tener na opinión pública.[21]

El procesu de retirada del Reinu Xuníu de la Unión Europea empecipióse una vegada que'l Reinu Xuníu invocó l'artículu 50 del Tratáu de la Unión Europea, lo qu'asocedió'l miércoles 29 de marzu de 2017. Envalórase que'l procesu va durar ente 18 y 24 meses, abandonando'l Reinu Xuníu totalmente el club comuñal antes del 29 de marzu de 2019. Sicasí, si tuviera de ser prorrogáu'l plazu, precisaría l'autorización espresa de los Ventisiete, por unanimidá, amás de la conformidá del Reinu Xuníu.[9]

Votos del Sí Sí (%) Votos del Non Non (%) Participación (%)
16 141 241 48,1 17 410 742 51,9 72,2

Consecuencies

editar

Ente les consecuencies económiques que produció la resultancia del referendu atopa la cayida del rendimientu de los bonos británicos hasta'l mínimu dende 1703.[22] La divisa británica fundir al nivel de 1985 na mañana posterior al referendu.[23]

Dellos medios[24][25] informaron d'una folada d'hostilidá xenófoba poniéndola en rellación cola consulta y la so resultancia,[24][26] sollertando d'un aumentu d'ente un 54 % y un 57 % nos incidentes de racismu,[25][27] tando los ataques empobinaos principalmente contra musulmanes ya inmigrantes polacos,[27][28] anque tamién se rexistraron actos contra la comunidá española.[29][30] Un informe del Gobiernu británicu publicáu n'ochobre del mesmu añu confirmó que los crímenes d'odiu xubieron un 41 % tres el referendu.[31]

Otru problema que s'avivó foi la integridá territorial británica, dáu'l trunfu n'Escocia y Irlanda del Norte de la permanencia na Xunión Europea. N'Escocia un par d'años antes celebró un referendu d'autodeterminación nel que s'aprobó la permanencia nel Reinu Xuníu por mieu a qu'una eventual independencia supunxera la salida de la Unión, ente que n'Irlanda del Norte volvió abrir se l'alderique alrodiu de la unión col territoriu republicanu col fin de permanecer na Xunión Europea, unión que dempués del referendu ganó bastantes adeptos, anque nun hai planes de plantegar nuna consulta popular la reunificación de tola isla

A nivel européu, la necesidá d'encetar los problemes internos derivaos del referendu restaron tiempu al tratamientu de temes rellacionaes cola seguridá y la política esterior europea cola Guerra Civil Siria y la consecuente crisis migratoria.[32] Sicasí Jean-Claude Juncker, presidente de la Comisión Europea presentó'l Llibru Blancu sobre'l futuru d'Europa nel qu'espón cinco escenario posibles pa la evolución de la organización,[33] buscando dar impulsu a una refundación de la Unión Europea tres el Brexit.[34]

Per otra parte, Theresa May realizó una convocatoria d'eleiciones xenerales antemanaes nel Reinu Xuníu pal 8 de xunu de 2017, col enfotu de cuntar con “Un lideralgu seguru, fuerte y estable pa encarar el Brexit y dir más allá”.[35]

Ver tamién

editar
  1. Ye común l'usu nel Reinu Xuníu del términu "Britain" pa faer referencia al conxuntu al país, magar que Gran Bretaña como isla nun inclúi a Irlanda del Norte, país integrante del Reinu Xuníu.

Referencies

editar
  1. «brexit, en cursiva y con minúscula.» Fundéu. Consultáu'l 24 de xunu de 2016.
  2. «Glosariu de les síntesis». Consultáu'l 17 de xunu de 2017.
  3. «Estos son los resultaos del Brexit.» El Mundo.
  4. [1] El País.
  5. [2] El País.
  6. Hewitt, Gavin (n'inglés). «What next for the Conservative Party?» BBC News. Consultáu'l 24 de xunu de 2016.
  7. Maza, Celia (13 de xunetu de 2016). de-la carrera-pol lideralgu-conservador-HC13118593 Una muyer vuelve al númberu 10 de Downing Street. La Razón. http://www.larazon.es/internacional/andrea-leadsom-retirar de-la carrera-pol lideralgu-conservador-HC13118593. Consultáu'l 17 de xunu de 2017. 
  8. Rodríguez, Patricia (30 de marzu de 2017). derechu-de-la-ue.html Londres detalla cómo va aplicar la Gran Llei de Derogación del derechu de la XE. La Vanguardia. https://www.lavanguardia.com/politica/20170330/421316714730/londres-detalla-como-aplicara-la-gran-llei-de-derogacion-del derechu-de-la-ue.html. Consultáu'l 17 de xunu de 2017. 
  9. 9,0 9,1 Guimón, Pablo (29 de marzu de 2017). «Los pasos pa llegar hasta'l ‘Brexit’». Consultáu'l 17 de xunu de 2017.
  10. Asina foi l'otru referendu en Reinu Xuníu: el día que los británicos decidieron quedase n'Europa. BBC. 18 de xunu de 2016. http://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-36538735. Consultáu'l 17 de xunu de 2017. 
  11. Sahuquillo, María (18 de xunu de 2016). «Reinu Xuníu de norte a sur en 14 hores a bordu del tren del ‘Brexit’». Consultáu'l 17 de xunu de 2017.
  12. 12,0 12,1 12,2 Vaidyanathan, Rajini (4 de marzu de 2010). «Michael Foot: What did the 'longest suicide note' say?». BBC. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2015.
  13. Wood, Nicholas (28 de payares de 1994). EU Referendu Party founded by Sir James Goldsmith. The Times.  p. 1. 
  14. 14,0 14,1 «UK Election 1997: parties, party candidates, total vote, percentage vote, lost deposits [Archive]». Politicsresources.net. Consultáu'l 16 de xunetu de 2015.
  15. permanencia-a-la-ue/noticia/2683882/ www.ccma.cat.
  16. [3] www.elpuntavui.cat.
  17. [4] www.lemonde.fr.
  18. «El Brexit gana'l referendu: Reinu Xuníu escueye salir de la Unión Europea. ¿Qué pasa agora?».
  19. «David Cameron va dimitir como primer ministru británicu tres la victoria del Brexit».
  20. «Petition for second EU referendu reaches 4 million as hundreds attend anti-Brexit protest in London.» 28 de xunu de 2016. The Telegraph.
  21. «Petition: EU Referendu Rules triggering a 2nd EU Referendu» (inglés). Consultáu'l 3 de setiembre de 2016.
  22. Bonos gubernamentales del Reinu Xuníu
  23. www.elperiodico.com
  24. 24,0 24,1 «El ‘Brexit’ desamarra la rabia racista.» 26 de xunu de 2016. El País.
  25. 25,0 25,1 «Los episodios de xenofobia disparar tres la victoria del Brexit.» 28 de xunu de 2016. El Mundo.
  26. «Una campaña marcada pola intolerancia fai que sía aceptable ser racista en Reinu Xuníu.» www.eldiario.es, 28 de xunu de 2016.
  27. 27,0 27,1 «Los líderes relixosos británicos conderguen los biltos de xenofobia tres el Brexit.» 29 de xunu de 2016. El Mundo.
  28. «La xenofobia del 'Brexit' cebar colos europeos del Este.» 20 de setiembre de 2016. El Mundo.
  29. «Molición por una pintada racista na escuela española de Londres.» 1 de xunetu de 2016. El País.
  30. «Dexé de falar español pela cai dempués de que me glayaren nun autobús tres el Brexit.» eldiario.es, 6 de xunetu de 2016.
  31. «Los delitos xenófobos disparar tres el ‘Brexit’.» 16 d'ochobre de 2016. El País.
  32. Manga Martín, 2016.
  33. «Llibro Blancu sobre'l futuru d'Europa: reflexones y escenarios pa la Europa de los Ventisiete» (17 de xunu de 2017). Consultáu'l 13 de xunu de 2017.
  34. Rero, Raquel (1 de marzu de 2017). Cinco escenarios pa refundar la Unión Europea. Capital Radio. http://capitalradio.es/cinco-escenario-refundar-la-union-europea/?doing_wp_cron=1497722578.9392669200897216796875. Consultáu'l 17 de xunu de 2017. 
  35. Fresneda, Carlos (18 d'abril de 2017). Theresa May anuncia eleiciones antemanaes el 8 de xunu. El Mundo. https://www.elmundo.es/internacional/2017/04/18/58f5y4f4y5fdea48778b4648.html. Consultáu'l 17 de xunu de 2017. 

Bibliografía

editar