Guerra civil siria

(Redirixío dende Guerra Civil Siria)

Plantía:Llargu

Guerra civil siria
Parte de Primavera Árabe y Invierno Árabe (es) Traducir
Fecha 15 marzu 2011 → anguaño
Llugar (Siria)
Coordenaes 35°N 38°E / 35°N 38°E / 35; 38
Causes

Manifestaciones y posterior rebelión armada d'una fraición del exércitu y otros grupos armaos. Intervención de diverses potencies en favor o en contra del Gobiernu d'Al-Assad.

Entrada d'Estáu Islámicu provenientes d'Iraq.
Cambeos territoriales A partir del 4 de mayu de 2018: el Gobiernu siriu tien el 60,2% de los territorios sirios; El territoriu controláu por FDS constituyó'l 26,7%; 10,1% foi controláu por grupos rebalbos (incluyíu HTS); 3% taba en poder del EIIL
Belixerantes
Bandera de Siria República Árabe Siria
Fuercies aliaes

...Otros grupos armaos estranxeros

Bandera de Irán Irán[8] (dende 2013)
Hezbollah (dende 2012)
Kataeb Hezbolá[9]
Bandera de Rusia Rusia[10] (dende 2015)

Sofitu militar:

  Exércitu Llibre Siriu, sofitáu per Turquía
(oposición siria)
[14]

Compuestu por diversu grupos nel norte de Siria Exércitu de la Conquista

of Hamas.svg|20x16px|borde |alt=|link=]] Hamas (2012 - 2014) ...Otros grupos armaos estranxeros

Sofitu militar:


Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante[28][29] (dende 2013) (En guerra con tolos bandos)

Sofitu financieru:

(Negáu per dambos países y aldericáu por analistes)[17]
Rojava, Curdistán siriu (dende 2012)
Milicies Internacionales

Sofitu militar:


CJTF-OIR (dende 2014)

...Restu de países de la coalición
Figures polítiques





  • Comandantes

    * Bandera de Siria Abdullah al-Bashir[lower-alpha 20][50]



    Bandera de Estáu Islámicu Abu Bakr al-Baghdadi
    Fuercies en combate
    Bandera de Siria Fuercies Armaes de Siria
    • 11 800 vehículos loxísticos, infantería y de tresporte (2014)
    • 2000 cañones, 150 cañones autopropulsados (2014)
    • 499 aviones de combate (2014)
    • 110 helicópteros armaos (2014)

    Bandera de Siria Fuercies Paramilitares

    • 19 800 soldaos (2012)
    Bandera de Siria Exércitu Llibre Siriu y Faiciones Islamistes

    Según el ministeriu de defensa de Rusia en mayu del 2017 esisten alredor de 41.500 rebeldes en Siria: 14.500 in Idlib, Hama, Alepo y Latakia, 3000 na bolsa de Rastan al norte de Homs, 9000 en Ghouta oriental y 15.000 nel frente sur.[57]


    Rebeldes islamistes
    • Frente Islámicu: 45 000[58] • Brigada Ahfad al-Rasul: 10 000-15 000[59]
    • Frente Al-Nusra: 7000[60] – 15 000[61]



    Bandera de Estáu Islámicu Estáu Islámicu
    100 000 combatientes
    YPG:

    Yabat al-Akrad:

    • 7000[64] combatientes
    Baxes
    Bandera de Siria 63,820 soldaos muertos[65]
    • Bandera de Siria 58.130 milicianos muertos[65]
    • 1630 muertos
    7686 d'otros países chiítas
    Bandera de Siria 62039 muertos les FSA, curdos y desertores[66]

    Bandera de Estáu Islámicu : 63360 muertos[66]
    106.390 civiles muertos (19.811 neños y 12.513 muyeres)[67][68]
    88 soldaos estranxeros muertos (Bandera d'El Líbanu 48, Bandera de Xordania 7, 16,Bandera de Turquía 17) 353,935 muertos en total (según la OSDH, marzu de 2018)[67]
    1 millón de mancaos
    10 millones de movíos.[69]
    Más de 5 millones de movíos (Según otres fontes)[70][71][72]
    [editar datos en Wikidata]

    La guerra civil siria (árabe: الحرب الأهلية السورية al-Ḥarb al-ahliyya al-sūriyya) ye un conflictu bélicu empecipiáu a principios de 2011 y que se desenvuelve na actualidá en Siria. Nel so entamu les Fuercies Armaes de Siria enfrentar contra grupos armaos rebalbos, conocíos n'Occidente como la oposición siria. Más palantre, numberosos grupos y combatientes rebalbos xunir al Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante — Estáu Islámicu (EI) n'español; ISIS n'inglés, Daesh (n'árabe داعش), lo que-y dexó invadir vastes estensiones de Siria dende Iraq.[74] Pa 2017, el Gobiernu siriu entamó una gran campaña contra Daesh recuperando los territorios al oeste del Éufrates, el 6 d'avientu tantu autoridaes siries como ruses, proclamaron el final de la operación contra Estáu Islámicu.

    "La xera de ganar a les formaciones criminales de la organización terrorista Estáu Islámicu nel territoriu de Siria, llevada a cabu poles Fuercies Armaes de la Federación de Rusia, ta cumplida (...)  les fuercies del Gobiernu [siriu] col sofitu de les Fuercies Aérees ruses tomaron por completu'l control de la zona al noroeste de Abu Kemal: dende'l ríu Éufrates hasta'l pobláu Mezile, con una superficie total de 2.500 quilómetros cuadraos",  Xefe del principal mandu operativu del Estáu Mayor de les Fuercies Armaes de Rusia, Serguéi Rudskói.[75]

    "Toles agrupaciones del Estáu Islámicu en territoriu siriu fueron destruyíes, llográndose asina la lliberación de Siria (…) Al día de güei nun esisten zones d'esi país árabe so control del EI", jefe del Estáu Mayor Xeneral del Exércitu rusu, Valery Gerasimov.[76]

     "El ministru de Defensa rusu (Serguéi Shoigú) reportó que les operaciones nes veres occidental y oriental del Éufrates concluyeron con una derrota atayante de los terroristes (...) De xacíu, inda pueden haber focos de resistencia, pero polo xeneral, la ofensiva nesta etapa y nesta zona terminó (...) esta operación antiterrorista remató con una atayante derrota de los terroristes", presidente de la Federación Rusa, Vladimir Putin.

    "El terrorismu nun se llinda al EI, sinón que'l EI ye solo una parte d'este. [...] Tenemos qu'entender que cuando enfocamos solo nel EI, esto equival a un intentu de esvalixar l'atención del fechu de que'l terrorismu subsiste col sofitu d'Occidente. [El Frente] A el Nusra ta a la cabeza d'esti terror, mientres hayan organizaciones terroristes como'l EI o [el Frente] Al Nusra, esto significa que inda tamos en guerra. Asina que la guerra va terminar hasta que s'aniquile al postreru terrorista, ensin importar so qué nome", presidente de la República Árabe Siria, Bashar al Assad[77]

    Les protestes de marzu de 2011, derivaron nuna guerra civil ente les fuercies gubernamentales y l'oposición armada, desaguando nun conflictu internacional onde la llucha contra los terroristes entemecer col conflictu d'intereses de dellos países estranxeros, incluyíes los dos mayores potencies nucleares, según les potencies rexonales.[78]

    La organización qu'arrexuntaba, nun principiu, a la oposición siria foi'l Conseyu Nacional Siriu (SNC), con base n'Istambul, en 2011 incluyía a toles faiciones antigubernamentales. Sicasí, les diverxencies polítiques, militares y relixoses estremaron al SNC en 2012-13 (en grupos armaos, la oposición moderada y l'oposición radical). Pela so parte, los curdos crearon la so propia agrupación, de la que forma parte'l so brazu armáu Unidá de Proteición Popular (YPG poles sos sigles en curdu). Por cuenta de la división de les fuercies opositores, distintos grupos islamistes, como l'ex-Frente Al Nusra y del Estáu Islámicu, adquirieron un mayor protagonismu na so confrontación contra les fuercies gubernamentales.

    Dempués de que'l Gobiernu nun pudiera apangar el conflictu, dellos protagonistes internacionales, como EE.XX., Europa, Turquía y monarquíes d'Oriente Mediu, intervinieron direuta o indireutamente. Dende l'empiezu de la guerra, EE.XX. apurrió sofitu a la 'oposición moderada', como los grupos armaos del Exércitu Llibre Siriu, anque muncha d'esta ayuda terminó en manes de grupos islamistes, polo que, pa 2018 s'hubo frenáu toa ayuda a esti grupu, centrándose nes SDF.

    El presidente de Siria, Bashar al-Asad, declaró en delles ocasiones que tres la derrota de los terroristes, los militares de Turquía y EE.XX. tendrán d'abandonar el territoriu siriu o de lo contrario van ser espulsaos pola fuercia:

    «Si falamos de la presencia de militares sobre'l terrén, como ye'l casu de los soldaos turcos, si tamos lluchando contra los terroristes, tamién tenemos derechu a lluchar contra los qu'ocupen el nuesu país. Nesti sentíu, tantu los estauxunidenses como los turcos y los demás ocupantes, tendrán de dise pol so propiu pie o van ser espulsaos pola fuercia».[79]

    Al entamu, los rebeldes cuntaben con asistencia non letal, pero más tarde EE.XX. empezó a procurar financiamiento, armes y entrenamientu. Dempués, acabó almitiendo que parte de l'ayuda letal terminó en manes de terroristes que lu usaron tantu contra'l Gobiernu y los civiles, como contra la 'oposición'. Amás Arabia Saudita, Qatar, Kuwait, según Turquía apurriríen "millones de dólares" a los grupos terroristes, incluyíu'l Frente Al Nusra y el EI», según declaró en marzu de 2014 David Cohen, secretariu axuntu del Departamentu d'Ayalga pa Terrorismu ya Intelixencia Financiera de EE.UU.[78] Hasta'l 2016 envalorábase que los grupos armaos illegales recibieron unos 2450 sistemes portátiles de defensa aérea, 1750 sistemes antitanque, 650 llanzacohetes múltiples, más de 24000 proyeutiles de distintos tipos y más de 600 tonelaes d'esplosivos.[80]

    La coalición internacional liderada por EE.XX. (Central Join Task Force) na so Operación Resolvimientu Inherente empezó a llanzar ataques aéreos contra'l Estáu Islámicu en Siria'l 10 de setiembre de 2014, ensin l'aprobación del Gobiernu siriu. Magar l'oxetivu principal de la coalición yera lluchar contra'l EI, los sos ataques non siempres fueron precisos, cobrándose la vida de centenares de civiles y atacáu a posiciones ya infraestructura del gobiernu siriu, so la sida d'un ataque defensivu o d'ataques de represalia pol usu d'armes químiques.[78]

    Rusia, Irán y agrupaciones chiítas, como Hezbolá, sofiten al Gobiernu siriu que combate a Estáu Islámicu, grupos islamistes, l'exércitu llibre siriu sofitáu per Turquía y les fuercies democrátiques de Siria, sofitada por EE.XX. Dende'l 30 de setiembre de 2015, Rusia llevó a cabu una operación antiterrorista en Siria dempués de que'l presidente siriu solicitara ayuda militar. Nos cinco meses y mediu que duró l'operativu, les Fuercies Aérees ruses destruyeron más de 12000 blancos d'infraestructura. Según el ministru de Defensa rusu, Serguéi Shoigú, unos 35000 radicales fueron ablayaos mientres esi primer añu.[78]

    Amás d'acabar cola vida d'ente 300.000 y 470.000 persones, el conflictu desencadenó una crisis humanitaria. Pa 2016 de los 22 millones d'habitantes del país más de la miitad tuvieron que fuxir. 13 millones y mediu d'estos movíos internos precisen ayuda urxente. Amás, 4,8 millones llegaron fuxir a países vecinos; Turquía acoyó a 2,7 millones de sirios, El Líbanu a cerca d'un millón y cerca de 650000 fueron a Xordania. Trés cuartes partes de los refuxaos son muyeres y neños. Según cifres de Unicef, siquier 652 neños fueron asesinaos, un 20% más qu'en 2015. Amás, fueron reclutados, casi mil neños soldaos, pa lluchar direutamente en primer llinia. Los más vulnerables son los 2,8 millones que s'atopen en zones de mal accesu. D'ellos, 280000 vivieron so asediu, casi dafechu aisllaos de l'ayuda humanitaria. 338 centros médicos quedaron amenorgaos a escombros en 2016.[81]

    Por cuenta de la participación de numberoses potencies estranxeres denominóse-y una guerra subsidiaria. El gobiernu siriu cuenta col sofitu de Rusia, que lo considera un país aliáu dende tiempos de la Xunión Soviética, la República Islámica d'Irán y l'organización libanesa Hezbolá.[82] Defenden que les manifestaciones y primeres revueltes armaes fueron entamaes y financiaes por Occidente, según a dellos grupos yihadistes, pa bastiar la cayida del gobiernu y controlar el país,[83][84] opinión sofitada por dellos analistes.[85] La oposición siria» ye sofitada por Estaos Xuníos,[86] Turquía, Arabia Saudita y otros países aliaos occidentales y del golfu Pérsicu.[87][88][89] Les organizaciones internacionales acusaron al gobiernu siriu, EI y los grupos rebalbos de violaciones graves de los derechos humanos y de munches matances.[90][91][92][93][94]

    Pa primavera del 2018 tres la victoria en Adu Duhur, Guta Oriental y Qalamoon Oriental, diversos medios occidentales consideren que'l gobiernu siriu ganó de facto la guerra civil, anque nun controla tol territoriu de Siria. Pero, sofitáu per Rusia ya Irán, nun hai naide que realmente pueda enfrenta-y. La escasez de combatientes, equipu y capacidá evitó que pueda restablecer un control más ampliu.[95]

    Antecedentes

    editar

    Gobiernu de Asad

    editar

    El Partíu Baath Árabe Socialista llegó al poder en 1963, tres un golpe d'estáu. En 1966, otru golpe derrocó a; Michel Aflaq y Salah al-Din al-Bitar.[96] En payares de 1970, el Xeneral Hafez al-Asad, ministru de Defensa, encabezó lo que llamó una revolución correutiva», llegando a primer ministru de Siria Primer ministru.

    En marzu de 1971 Asad declaróse Presidente de Siria presidente, posición que caltendría hasta la so muerte nel 2000. De magar, la Caña Rexonal Siria secular del Partíu Baath caltúvose como l'autoridá política dominante. Los ciudadanos sirios solo podíen aprobar al Presidente por referendu y, hasta la eleición parllamentaria de 2012.[97]

    En 1982, nun clima d'insurxencia islámica que duró seis años, Hafez Al Asad, llevó a cabu una táctica de tierra quemada contra la ciudá de Hama, pa encalorar una revuelta islamista suní, ente quien se cuntaba al movimientu de los Hermanos Musulmanes.[98]

    L'actual presidente Bashar al-Asad, fíu de Hafez al-Assad, atopar nel poder dende'l 17 de xunetu de 2000, tres el fallecimientu del so padre. El so partíu pertenez al Frente Nacional Progresista, con mayoría nel parllamentu (134 asientos), y otros nueve miembros que representen a 35 partíos políticos. Bashar al-Asad y Asma al-Asad, la so esposa, nacida y educada nel Reinu Xuníu y musulmana sunni[99] Ente xunetu de 2000 y agostu de 2001, tuvo llugar una «Primavera de Damascu», con un intensu alderique políticu y social.[100] El periodu foi carauterizáu pola apaición de numberosos foros políticos o salones, onde grupos de persones con idees allegaes axuntar en cases privaes p'aldericar asuntos políticos y sociales. Activistes políticos tales como Riad Seif, Haitham al-Maleh, Kamal al-Labwani, Riyad al-Turk y Aref Dalila fueron importantes nel desenvolvimientu del movimientu.[101] Los foros más famosos fueron el de Riad Seif y el de Jamal al-Atassi.[102]

    Demografía

    editar

    La familia Asad pertenez a la secta alawí, una caña del chiismu qu'entendía un 12,6% de la población de Siria.[103] Los alawíes teníen mayoría nes grandes ciudaes y nos altos cargos del gobiernu, polo que, xeneraben rensía ente los suníes[104] que constituyíen la mayor parte de la población rural.[105]

    Bastantes miembros cercanos de la familia de Bashar al-Asad llograron puestos nel gobiernu dende l'ascensión del so padre al poder.[106]

    La guerra civil foi dexenerándose dende un conflictu favorecíu pola necesidá de cambeos políticos a un conxuntu de conflictos sectarios y d'intereses internacionales, en sofitu d'un determináu grupu étnicu. Por casu Irán sofita abiertamente a les milicies xiines, Arabia Saudita a los suníes y Turquía a la minoría turcomana. EE.XX. pela so parte sofita abiertamente a los curdos, que fueron declaraos enemigos de Turquía pola so conexón col PKK, que llucha contra'l gobiernu turcu. Per otru llau, atópase l'apuerto de miles d'estranxeros provenientes de diverses partes del mundu pa sofitar a un determináu bandu, yá seya económica o militarmente.

    Otros factores

    editar

    Sociedá y corrupción

    editar

    El descontentu contra'l gobiernu yera más fuerte nes poblaciones rurales de Siria, especialmente ente suníes conservadores y relixosos.[107] Estes zones incluyíen ciudaes con altos índices de probeza, como Daraa y Homs, y los distritos más probes de ciudaes grandes. Les desigualdaes socioeconómiques amontáronse significativamente tres les polítiques corporativistes empecipiaes por Hafez al-Asad nos sos últimos años y aceleraes pol so fíu Bashar. Con una énfasis nel sector servicios, estes polítiques tendíen a beneficiar a una minoría de la población, particularmente a aquellos que teníen conexones col gobiernu y miembros de la clase comerciante suní de Damascu y Alepo por aciu la concesión de privilexos económicos y fiscales.[107]

    Economía

    editar

    N'algamando un máximu en 1996, la producción menguó d'unos 610 000 barriles/día esi añu a 385 000 en 2010. Ante l'amenorgamientu de los ingresos y un déficit fiscal, en mayu de 2008 el gobiernu viose obligáu a retayar los subsidios de combustible, que consumíen el 15% del PIB, causando la triplicación del preciu de la gasolina y l'aumentu del preciu de los alimentos.

    A partir de 2006, Siria viose afeutada por una intensa seca, en parte debíu al cambéu climáticu. La rexón fíxose cada vez más templada y greba, con precipitaciones más irregulares ya intenses.[108] Ente 2002 y 2008, los recursos hídricos totales del país amenorgar a la metá,[108] anque tamién se citó como posible factor l'amenorgamientu del caudal del ríu Éufrates, por cuenta de la construcción de preses per parte de Turquía.[108] La seca, qu'afectó principalmente a zones rurales del Creciente Fértil,[109] provocó la desertificación de les tierres de cultivu y un éxodu rural, que dexaron centenares de villes abandonaes.[108] Los movíos, que proveníen de zones suníes, dirixir a les ciudaes costeres del país, apoderaes pola minoría alauita, xenerando tensiones sectaries.

    Amás, en 2010, una dura seca en China, la peor que sufriera'l país en sesenta años, xunto con diverses foles de calor o hinchentes en principales países productores de trigu como Ucrania, Rusia, Canadá y Australia, contribuyeron a la escasez d'esi cultivu. Ente xunu de 2010 y febreru de 2011 el preciu mundial del trigu doblóse, afectando especialmente a estaos importadores de trigu, azucre, sales como Siria.[110] Pa 2011, Siria enfrentar a un deterioru del nivel de vida nacional y a xubíes importantes nos precios de los productos básicos, con una alta inflación[109][111] El país enfrentábase tamién a tases de desemplegu xuvenil particularmente altes.[112][113][114][109]

    Gas natural

    editar

    Delles fontes suxirieron que la xeopolítica del gas natural d'Oriente Mediu xugó un papel na guerra, en mayor o menor midida.[115] Dende 2008, pel país trescurre'l Gasoductu Árabe, qu'esporta gas natural dend'Exiptu a Xordania, Siria y El Líbanu, con una caña submarina que llega a Israel.[116] Amás, en 2010 empezaron les negociaciones pa construyir un Gasoducto Irán-Iraq-Siria, que llevaría gas natural iranina dende'l xacimientu de South Pars, que comparte con Qatar, hasta'l Mediterraneu pa ser esportáu a Europa.

    El gasoductu, que consolidaría la posición d'Irán como potencia rexonal,[117] competía direutamente colos planes de Qatar de construyir otru gasoductu que pase per Siria.[118] Esti gasoductu trascurriría dende'l xacimientu qatarín al traviés de Arabia Saudita, Xordania y Siria p'algamar Turquía y la so Gasoductu Nabucco, tamién coles mires de llegar al mercáu européu. Amás, al contrariu que'l gasoductu iranín, ésti evitaría cualquier contautu con Rusia.

    Primavera Árabe

    editar

    La llamada Primavera Árabe foi un movimientu social que pretendía una remodelación política nos países de la rexón. N'avientu de 2010, apaecieron en Túnez protestes en masa anti-gubernamentales, y más tarde espardiéronse nel Mundu Árabe. En xineru y febreru de 2011, asocedieron revoluciones en Túnez y Exiptu, y los sos gobiernos, acusaos d'autoritarios, fueron derrocaos. Tamién en Libia asocedieron manifestaciones que derivaron nuna rebelión armada y más tarde nuna guerra civil. Otros países árabes tamién protestaron, y dellos gobiernos trataron de contentar al pueblu faciendo reformes y cambeos nel gobiernu.[119][120]

    Batallosos

    editar

    Tres l'apaición d'Estáu Islámicu, la intervención turca, el fin de la batalla de Alepo y los diversos conflictos ente los grupos insurxentes, la guerra civil siria pasó de ser una llucha por causes polítiques ente'l gobiernu col sofitu de la población urbana y l'oposición con sofitu de la población rural; a una llucha de distintes faiciones armaes sofitaes por diversu potencies pol control de territoriu, recursos y sofitu políticu-financieru internacional. En 2017 puede estremase 5 grandes faiciones:

    Fuercies Gubernamentales SAA y NDF

    editar
    Exércitu Árabe Siriu (SAA) y la Fuercia Aérea Siria (SyAAF)
    Bandera oficial de Siria.

    El gobiernu siriu ye sofitáu y defendíu poles Fuercies Armaes de Siria (SAA), les que, integraes pol Exércitu Árabe Siriu, l'Armada siria y la Fuercia Aérea Siria, encargar de combatir ciudá per ciudá a los rebeldes. Tres la segunda cayida de Palmira l'altu mandu rusu intervieno entá más nes SAA, tomando'l control de la planificación, estratexa y control de zones con batallones de policía militar. Entranando y armando batallones de fuercies especiales como les fuercies Tigre y los cazadores de terroristes.

    Les tropes gubernamentales dempués de la intervención de la Fuercia Aérea Rusa (RuAF) nel 2015 tomaron la iniciativa retomando sectores estratéxicos na campaña de Palmira y la batalla de Alepo, recuperando'l control de tolos grandes centros urbanos pal añu 2016. Los primeros años de la guerra fueron altamente costoses tantu en material bélico como en personal, debíu en parte a la falta de profesionalismo na infantería, lo cual provoca fuxíes innecesaries o captura del so material militar en retiraes desorganizadas, a esto amestábase'l fechu de que les deserciones sunitas que minaben la moral de la tropa, según la falta de cuerpos de fuercies especiales, policía militar, zapadores y brigaes aerotresportaes.

    Hezbolá

    Ante les enzancaos del Exércitu gubernamental pa recuperar el control del país, en mayu de 2013, el gobiernu siriu decidió pidir l'ayuda de Hezbolá, una organización militar d'El Líbanu qu'unvió miles de soldaos a la batalla en Qusair, lo que foi tacháu de «invasión» per dellos países.[121]

    Hezbolá compónse principalmente d'infantería llixera móvil, anque dende 2016 pasu ente pasu foi formando batallones mecanizados, de xuru con tanques y carros blindaos provistos pol gobiernu siriu. Dende l'entamu de la so participación na guerra siria, amodo foi convirtiéndose d'una guerrilla paramilitar a un exércitu regular. Pela so parte el gobiernu siriu anunció en diverses ocasiones el so total sofitu en casu d'un conflictu con Israel.

    El 11 de mayu anuncia que se retira de tola frontera libanesa con Siria, pasando'l so control al exércitu libanes.[122]

    Irán

    A mediaos de xunu de 2013, fontes ensin identificar reflexaes na prensa británica, falaben de la decisión d'Irán d'unviar un contingente de 4000 soldaos de la Guardia Revolucionaria Iranina pa lluchar en Siria.[123] La brigada de fuercies iranines esplegaes conocer como brigada Fatemiyoun. A diferencia de Rusia, l'ayuda d'Irán ye pocu conocida en cifres por non ser espublizada, anque consiste principalmente na so coordinación con distintes milicies chiies de delles nacionalidaes, más que nuna intervención direuta. Amás en delles ocasiones dexó a la RuAF utilizar los sos aeropuertos militares en misiones de bombardéu estratéxicu.

    Pa 2017 envalorábase qu'Irán sofitaba a más de 10000 milicianos de diverses nacionalidaes, amás del unvió de cientos de miembros de la guardia revolucionaria iranina.[124]

    Rusia

    militar rusa na Guerra Civil Siria]]

    Rusia sofita al gobiernu de delles formes, destacando la base Naval de Tartus. Sirve principalmente como base de suministru pa los buques de la flota del mar Negru y otres unidaes que s'atopen en travesía pol Mediterraneu.[125]

    Una ayuda direuta púdose ver per parte de la organización libanesa Hezbolá, que caltuvo un sofitu declaráu a al-Asad nos primeros años de guerra, y yá en 2013 unvió a dellos cientos de los sos soldaos a combatir de llau de les tropes gubernamentales de Siria. L'unvió de tropes de Hezbolá pudo vese en particular na batalla de Quseir de 2013, onde'l gobiernu llogró una victoria aclamada, según mientres la batalla de Alepo y la Operación Nube del Norte.

    El 23 de febreru al traviés d'un comunicáu tresmitíu pola televisión iraquina, el primer ministru Haider al Abadi dispunxo la execución d'ataques aéreos contra de les posiciones del Estáu Islámicu allugaes en territoriu siriu. El ministru aprofió que la llucha contra l'agrupación estremista intensificóse dempués de los últimos ataques suicides perpetaos en Bagdag y tán destinaos a protexer a los sos ciudadanos.

    «Unviemos a la nuesa Fuercia Aérea pa les operaciones d'ataque en contra del Estáu Islámicu en Siria», señaló al Abadi y destacó el llabor de los oficiales del Exércitu iraquín, a los que llomó de «héroes del aire», quien van lluchar contra los terroristes «que maten a los nuesos neños y ciudadanos en cualesquier parte».[126]

    Milicies Insurxentes

    editar
    Bandera de la Coalición Nacional Siria.
    Bandera representativa del Exércitu Llibre de Siria.

    Los opositores al gobiernu son variaos y bien heteroxéneos. Los sos fines van dende'l derrocamientu de Bashar al-Asad, una transición política, hasta la implantación d'una república islámica. Los rebeldes fueron sofitaos por una gran cantidá de naciones, sobremanera d'Occidente y del golfu pérsicu. Dientro d'estos aliaos atópense principalmente Estaos Xuníos, Reinu Xuníu, Francia, Turquía, Arabia Saudita y Qatar, que sofitaron económica y armamentísticamente a los rebeldes. N'especial estos trés últimos, quien los financiaron sistemáticamente.

    En 2017 el poderíu y la influyencia d'Al-Qaeda aumentaron de manera significativa, ente que los grupos armaos sirios cada vez yeren más débiles. El grupu terrorista Frente Fath al-Sham (ex-Frente Al-Nusra) y la banda Ahrar al-Sham, son dos grupos terroristes que consiguieron amentar el so poderíu y amenacien con erradicar a los grupos armaos con menos enclinos estremistes. L'Exércitu Llibre de Siria (ELS) foi unu de los que más vio perxudicada la so posición en Siria, yá que decenes de los sos integrantes y miembros d'otros grupos armaos xuniéronse a les files de Ahrar al-Sham o'l Frente Fath al-Sham. La insistencia d'una victoria militar de los dos grupos estremistes nuna victoria militar contra'l Gobiernu siriu y la so oposición a cualquier arreglu con Damascu, fueron los factores del aumentu de la so popularidá ente los opositores sirios y los insurxentes. L'apueste del ELS por un arreglu políticu y la so participación en delles de les rondes de negociaciones fueron dos de los puntos que los opositores sirios nun ven con bonos güeyos y por eso prefieren a los grupos islamistes. Sicasí, coles mesmes la medría del poderíu d'estos ta aumentando cada vez más les probabilidaes de qu'unu d'ellos, o nel peor de los casos, los dos, estableza un “califatu” al estilu de Daesh.[127]

    Representantes de 43 grupos armaos de la oposición siria'l 9 de setiembre de 2017 llegaron a un alcuerdu pa fundise nel marcu del Gobiernu Provisional de Siria. El vicepresidente de la Coalición Nacional de les Fuercies Siries Revolucionaries y d'Oposición, Abdulrajmán Mustafa, dixo qu'ente los grupos de la oposición qu'espresaron el deséu de xunise al nuevu cuerpu hai representantes de Ahrar al Sham, divisiones del Exércitu Siriu Llibre que participaron na Operación Escudo del Éufrates y otros grupos armaos de la oposición. Trátase d'agrupaciones como Yeish al Islam, Faylak al Sham, la División del Sultán Murad y el Frente de Damascu. El papel principal nel Exércitu Nacional va ser desempeñáu por Ahrar al Sham. El propósitu de la nueva formación ye llevar a cabo operaciones militares conxuntes pa espulsar a Bashar Asad del Gobiernu y combatir a les unidaes de autodefensa curdes. La idea gocia del respaldu total de Turquía, Arabia Saudita y Qatar.[128]

    Hayat Tahrir al-Sham (HTS)

    editar

    L'alianza Hayat Tahrir al-Sham (Xunta de Lliberación del Llevante), na que s'arrexunten los terroristes del Frente Fath al-Sham (enantes denomináu Frente Al-Nusra y venceyáu a Al-Qaeda) y grupos 'rebalbos' como'l Movimientu Nuredin al-Zinki, Liwa al-Haq, Yaish al-Suna y Yabhat al-Din.

    Frente Al-Nusra

    editar
    Bandera del Frente Al Nusra, grupu radical afiliáu a Al Qaeda.

    El Frente al-Nusra ye reconocíu como organización terrorista pol gobiernu siriu, amás de per países como Estaos Xuníos. Envalorábase que la cantidá de lluchadores xubía a ente 6000 y 10000 persones en 2012, incluyendo a combatientes estranxeros provenientes de Bosnia, Libia, Arabia Saudita, Exiptu, Xordania, Túnez, Palestina, El Líbanu, Australia, Chechenia, Kuwait, los Emiratos Árabes Xuníos, Azerbaixán, Francia, Iraq, España, Dinamarca y Taxiquistán.[129]

    La rellación ente'l Frente al-Nusra y los rebeldes moderaos foi tirante, a pesar de collaborar col Exércitu Llibre Siriu en delles batalles por necesidá. La visión relixosa estricta y la voluntá d'imponer la llei Sharia fadió a munchos sirios.[130] Dellos comandantes rebalbos acusaron a los yihadistes estranxeros de "roba-yos la revolución", escalar fábriques siries y amosar intolerancia relixosa.[131] El Frente Al-Nusra foi acusáu de maltratar a minoríes relixoses y étniques dende la so formación.[132]

    En 2018 les HTS atopar en franca guerra contra Llabrar al Sham (JTS).

    Turquía: Operación Escudo del Éufrates y Operación Caña de Olivar

    editar

    A partir del 24 d'agostu del 2016 tropes regulares turques atopar en Siria, como parte de la operación Escudo del Éufrates, que tenía como oxetivu establecer una franxa de seguridá na frontera turca con Siria que tuviera llibre tantu del Estáu Islamico como de les YPG (Turquía considera grupu terrorista polos sos vinculos col PKK, grupu armáu curdu qu'actúa en territoriu turcu). Pa lo cual el gobiernu turcu movilizó a la so infantería, artillería, tanques y aviación utilizando a los milicianos suníes y turcomanos del Exércitu Llibre Siriu, según reclutados nos campos de refuxaos. Pal 9 de marzu de 2017 Turquía dio per rematada la operación cola captura d'Al Bab.

    El 29 de marzu anuncióse que la operación de les fuercies turques Escudu del Éufrates nel norte de Siria concluyó con ésitu, el primer ministru turcu, Binali Yildirim, declaró que Turquía podría llanzar otra operación militar en Siria en casu d'amenaza.[133]

    La intención de Turquía d'utilizar la operación Escudo del Éufrates en Siria pa demostrar el so poderíu militar nun foi abondo esitosa, l'Exércitu turcu tardó 6 meses en tomar un territoriu relativamente pequeñu. Amás, nel marcu de la operación, 70 militares perdieron la so vida y decenes de vehículos y equipos militares turcos fueron destruyíos mientres la operación, ente ellos el 'invencible' tanque Leopard. Tocantes a la demostración de fuercia político, l'ésitu ye más evidente, per un sitiu, la operación aumentó la presencia de Turquía en Siria y los sos intereses son agora consideraos polos otros actores del conflictu. Per otru llau, nun llogró demostrar la so fuercia político a Estaos Xuníos, país que decidió sofitar a los curdos so la sida de la llucha contra'l Estáu Islamico.[134]

    El 15 de xunu de 2017 Turquía terminó la construcción d'un muriu na frontera siria con una estensión de 828 km.[135]

    El 20 de xineru del 2018, Turquía llanzó la so segunda ofensiva militar (operación Caña de Olivar) conxuntamente con unidaes del Exércitu Llibre Siriu que yá participaren na operación Escudo del Éufrates, nel norte de Siria, na provincia d'Afrin, onde s'atopaben asitiaos alredor de 5000 milicianos curdos de les YPG. Turquía dio por concluyida la ofensiva a finales de marzu de 2018 cuando los milicianos curdos fueron espulsaos de tola provincia de Afrin. 46 militares turcos perdieron la so vida nesta operación.

    La situación ye tirante colos milicianos curdos en Manbij, llocalidá nel norte de Siria que podria ser el proximo oxetivu del exércitu turcu. Les rellaciones ente Turquía y Estaos Xuníos empioraron nos ultimos meses debíu al sofitu militar brindáu polos americanos a les milicies curdes en Siria, a les cualos Turquía considera terroristes.

    Combatientes estranxeros

    editar

    En 2017 unos 10 000 radicales provenientes de los países postsoviéticos, incluyida Rusia, tán n'Oriente Próximu, según la xefa de l'Asamblea Interparlamentaria de la Comunidá d'Estaos Independientes (CEI), Valentina Matvienko.[136] Alredor de 5000 radicales procedentes de la Xunión Europea combaten en Siria, según l'asesor del ministru d'Esteriores del país árabe, Ayman Susan.[137] En 2017 envalórase que siquier 5000 milicianos Güigures chinos engarren en diversos grupos islamistes.[138]

    En total, so les banderes negres del 'Califatu', viven alredor de 50 civiles israelinos. Sicasí, en tolos casos, tratar d'árabes. Pocos teníen como propósitu acabar nos territorios controlaos por Daesh: la mayoría fueron a la guerra pa lluchar contra'l réxime asesín de Asad» ensin que-yos importara enforma a favor de quién llucharíen. Dellos partidarios de la teoría de la combalechadura afirmen que precisamente Israel creó y caltién a Daesh. Decenes de páxina web describen cómo los xudíos inventaron l'Estáu islámicu» col fin de esclavizar a los pueblos árabes qu'amen la llibertá. A pesar de que solo son teoríes que nun reciben demasiaos sofitos, ente los combatientes de Daesh atópense combatientes israelinos llegaos tamién d'Europa.[139]

    Fuercies Democrátiques de Siria (SDF)

    editar

    De primeres de la guerra los curdos aliar col bandu rebalbu, pero al volvese más inciertu l'aldu de la guerra tomaron una direición propia que ye la de crear un ente federal curdu al norte de Siria. Según datos de la CENTCOM pa entamos del 2017 el 60% de les SDF son milicies árabes, lo que convirtió en minoría a los curdos. Los SDF atopar nuna crisis interna sobremanera pola so rellación coles YPG que foi acusada per Turquía de ser estensión del PKK, grupu armáu curdu qu'actúa en territoriu turcu y al que'l gobiernu turcu considera terroristes. Ye financiada militar y económicamente por EE.XX. y Occidente. Atópase conformada na so mayoría por infantería móvil, tien principalmente carrocetes modificaes con ametralladores y vehículos con blindaxe artesanal, anque a partir del cambéu d'alministración n'EE.XX. l'ayuda militar foi n'aumentu. El presidente del curdistán iraquín criticar en delles ocasiones por non tener una estratexa clara y xunise según seya conveniente, polos sos alcuerdos tantu col gobiernu siriu como con EE.XX.

    El principal grupu de les SDF, el PYD y la so caña armada, les YPG tuvieron lluchando contra al-Nusra y el Estáu Islámicu dende 2012, amás de que s'atopa en franca llucha coles FSA nel corredor d'Azaz y atópase so l'amenaza d'una intervención turca, que desea faese col control de Manbij y eventualmente de Raqa. Los curdos collaboren col gobiernu siriu, lo que provocó fregadures coles milicies árabes sunitas que s'oponen, lo que desaguó en escaramuzas contra les posiciones del gobiernu en Hasaka y Qmishli, provocando que tanto Rusia como'l gobiernu siriu paralizara la unviada d'armamentu y pertrechos.

    El gobiernu curdu remanar nun sistema semi tribal, dirixíu por conseyos militares establecíos en grandes poblaos, lo qu'estazó los esfuercios sobremanera nel sector de Manbij, una y bones les milicies árabes y un sector curdu prefirió centrase en Raqa a pidimientu estauxunidense. La SDF tuvo bones resultaos nel norte semidesértico de Siria por atopase escasamente fortificáu, siendo deteníos en secu al atopase zones fortificaes. La so estratexa basar n'ataques rápidos en dellos frentes pa obligar a un repliegue, pa evitar embolsamientos, pero fíxose-y bien difícil tomar centros urbanos pola so falta d'infantería mecanizada y al llindáu sofitu aereu per parte de la coalición. La coalición nun puede dar más de 14 ataques diarios pa sofitar a les SDF, ente que la RuAF y la SyAAF llanza en permediu 80.

    Estaos Xuníos

    editar

    En mayu de 2017 los EEXX anuncien qu'entrenen al grupu Maghaweir Al Thowra n'a los Tanf, por que lluchen contra Estáu Islámicu.[140] El 9 de mayu'l gobiernu aprueba'l envio d'armamentu pesáu a los curdos a pesar de les oxeciones de Turquía, la unviada incluyiría munición, armes pequeñes, ametralladores, ametralladores pesaes, equipu de construcción como bulldozers y vehículos blindaos.[141][142]

    El 19 de mayu de 2018 anúnciase la suspención del financiamientu de les SDF, fueron recortaes decenes de miles de dólares asignaes pa los proyeutos rellacionaos con "la llucha contra l'estremismu violentu, el sofitu a la sociedá independiente y los medios independientes, el fortalecimientu de la educación y la promoción de la vixilancia de la comunidá".[143]

    Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante

    editar

    L'Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante (EIIL) ganó una gran cantidá de terrén nel nordeste de Siria empezando n'abril de 2013, y pa finales de 2013 controlaba una gran zona nesa rexón. L'Observatoriu Siriu pa los Derechos Humanos describir como «el grupu más fuerte».[144] Impunxo una estricta llei Sharia nel territoriu controláu. El grupu, líderáu pol iraquín Abu Bakr al-Baghdadi, taba hasta 2014 afiliáu con Al Qaeda, y tien una cantidá envalorada de 200 000 terroristes, incluyendo munchos estranxeros. Foi criticáu polos sos crímenes contra la humanidá.[145] Ye intolerante escontra grupos rebalbos non islamistes, periodistes estranxeros o trabayadores humanitarios, y secuestró, espulsáu o asesináu a dalgunos d'ellos.[146]

    Esti grupu tomó una gran importancia internacional al tomar delles ciudaes iraquines en 2014. D'esta forma, el EIIL convertir nel grupu terrorista más poderosu anguaño.[147]

    Amás de combatir a les fuercies lleales al gobiernu siriu, l'Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante s'hai enfrentando tamién a los demás rebeldes, incluyendo rebeldes radicales, como'l Frente al-Nusra, y a otros rebeldes más moderaos, como'l Exércitu Llibre Siriu.[148] Ante los conflictos internos, el 2 de febreru de 2014, Al Qaeda rompió los sos llazos col EIIL, indicando que "refuga la sedición ente les faiciones muyahidines nel Llevante".[149]

    Israel

    editar

    Anque Israel nun forma parte oficialmente de la Guerra Siria si hai bombardiáu posiciones gubernamentales, ademas de les posiciones iranies y d'Hezbola dientro del territoriu de Siria.

    El 10 de payares de 2012, los rebeldes tomaron casi tolos poblaos cercanos a la frontera colos Altos del Golán, onde hubo combates na zona que fixeron que Israel llanzara ataques de represalia contra Siria en dos causes, dempués de que proyeutiles de morteru aparentemente perdíos cayeron en territoriu baxu control d'Israel. Eso alzó la medrana de qu'Israel entrara direutamente nel conflictu.[150] Israel cañoneó a combatientes sirios dempués de que los disparos de la guerra civil en Siria algamaren los Altos del Golán, controlaos pol gobiernu israelín, el día 18 de payares.[151] Los israelinos bombardiaron territoriu siriu ente payares y avientu, y l'exércitu de Bashar al-Asad respondió con más ataques y ofensives a los militares israelinos.

    El 3 d'avientu del mesmu añu, el gobiernu israelín axustó con Xordania el permisu” pa bombardiar los arsenales químicos del exércitu siriu. Sicasí, les autoridaes xordanes negar a conceder l'autorización.[152]

    El 17 de marzu de 2017 cuatro aviones jets israelinos averar a Palmira col enfotu de bombardiar una posición del grupu Hezbola entrando al traviés d'El Líbanu, darréu Siria respondió llanzando un misil SA-5 contra los jets de combate y almitiendo que balto un jet y dañu a otru, ente qu'Israel nun almitió nengún tipu de baxa nos sos aviones de combate, utilizando'l país hebréu un sistema de defensa y destrucción de misiles denomináu Jetz III (Arrow 3), inclusive misiles disparar contra territoriu Israelín pero misiles sirios fueron destruyíos pol sistema antimisil Israelín.[153][154][155]

    El 21 d'abril l'exércitu israelín atacó con artilería les posiciones del gobiernu na provincia de Quneitra y cerca d'Al-Samadiniyah al-Sharqiyah, les SAA anuncien que los bombardeos nun causaron víctimes mortales.[156][157] Los ataques en díes posteriores causaron más victimas ente elles el coronel de la resistencia palestina Abdurahman.[158]

    El 25 d'abril el comandu isrealí confirma que la so campaña de bombardéu a Siria qu'empezó'l 17 de marzu acabó con siquier 100 misiles, asi como armamentu y equipu pela redolada de Palmira y nos altos del Golán que diben ser tresferíos a Hezbolá.[159]

    El 27 d'abril les fuercies israelies bombardiaron depósitos de municiones nel aeropuertu de Damascu.[160] El cual ye confirmáu pol ministru d'intelixencia israelina Yisrael Katz dempués de la visita del ministru de Defensa Lieberman a Rusia, amás del usu de los sos sistemes Patriot nos altos del Golán contra un dron en Siria.[161][162]

    El 24 de xunu la IAF atacó posiciones del exércitu siriu en Quneitra, dexando la meyora de los rebeldes na ciudá de Baath.[163][164] Anque l'ataque foi repelido a otru día.[165]

    El 25 de xunu tres una nueva meyora rebalba en Ba'ath, la IAF volvió a bombardiar les posiciones de la SAA, argumentando que fueu de morteru cayó nos altos del Golán.[166]

    El 7 de setiembre Israel bombardeó un centru militar científicu en Siria responsable de fabricar les armes químiques del réxime siriu. L'ataque cutió un cuartel de les fuercies gubernamentales y de los sos aliaos, según un depósitu de misiles tierra-tierra. El saldu resulto en siete muertos y mancaos.[167]

    El 16 d'ochobre caces israelinos destruyeron una batería antiaérea siria en siendo atacaos mientres un vuelu de reconocencia n'El Líbanu. Esta atopábase cerca de Damascu y foi inutilizada con cuatro bombes depués de que disparara un misil contra patrullar, ensin dar nel blancu. El gobiernu de Siria sostién sicasí que los aviones violaron l'espaciu aereu del país y qu'unu foi baltáu.[168]

    El 1 de payares caces israelinos apuntaron los sos ataques contra un almacén d'armes del Movimientu de Resistencia Islámica d'El Líbanu (Hezbolá), allugáu na llocalidá de Hisya, un centru industrial na provincia siria de Homs, pero fueron compensaos pola respuesta de misiles sirios. Medios sirios espresaron que l'ataque foi dirixíu contra una planta de cobre.[169]

    El 1 d'avientu Israel atacó con misiles un depósitu d'armes "estratéxicu" de la 1ᵉʳ División del Exércitu siriu asitiáu na provincia de Damascu. L'ataque asocedió na provincia de Damascu cerca de la capital, ente les llocalidaes de Kesweh y Sahnaya y según una fonte dellos proyeutiles fueron interceptaos por misiles tierra-aire llanzaos por Siria, ente qu'otros sí algamaron los sos oxetivos, causando grandes esplosiones.[170]

    El 3 d'avientu un misil foi llanzáu dende Siria escontra los Altos del Golán israelinos, que esti fechu foi denunciáu per Israel. Israel detalló que la cayida del proyeutil en suelu israelín puede debese a "fueu errante" proveniente de la llucha interna en Siria y espresu que nun hubo mancaos.[171]

    El 4 d'avientu aviones israelinos atacaron posiciones del Exércitu Siriu nel suburbiu de Jemraya. N'este ataque trés misiles israelinos fueron baltaos pola defensa aérea siria.[172]

    El 9 de xineru de 2018 l'aviación israelina apuntó contra la Brigada 155, onde se guarden llanzadores de proyeutiles Scud (depósitos d'armes del grupu terrorista Hezbollah). El gobiernu siriu declaro que respondió al ataque y valtamientu unu de los aviones atacantes. L'ataque tuvo llugar en rexón de Qutayfe, al nordeste de Damascu.[173] Según Siria Israel disparó cuatro cohetes, trés de los cualos cayeron cerca d'una posición militar. El restante sería interceptáu antes de llegar al so blancu. Ademas almitió perdes materiales.[174]

    El 10 de febreru de 2018 un caza F-16 israelín foi baltáu por un misil antiaéreo depués de que la Fuercia de Defensa d'Israel atacara dolce blancos pertenecientes a les fuercies iranies y a la Defensa Aérea Siria en Siria, esto asocedió na base aérea T4 na provincia de Homs. Ellí hubo trés muertos. Los aviones tamién destruyeron un depósitu de municiones. Créese que ye la primer vegada que la fuercia aérea israelina pierde un avión de combate nel conflictu siriu. El F-16 tornaba a la so base xunto cola so escuadrilla en destruyendo'l camión del centru de control del dron iranín cerca de Palmira y les sos instalaciones de llanzamientu cuando foi algamáu por una andanada masiva de cohetes de la defensa antiaérea siria cayendo sobre territoriu israelín. Los sos pilotos resultaron mancaos y hospitalizaos depués de que se eyectara. L'axencia siria SANA dixo que les defenses antiaéreas baltaron a "más d'un avión". L'ataque asocede depués de qu'un dron iranín hubiera incursionado nel so territoriu, que finalmente foi neutralizáu. Según Israel misiles antiaéreos fueron llanzaos escontra Israel, disparando les alarmes nel norte d'Israel. La perda d'un avión pa Israel marca un escalamiento seriu nel conflictu.[175][176][177]

    Jordanía

    editar

    Esti reinu nun participa de manera direuta na guerra siria, pero si de manera indireuta entrenando rebeldes nel fracasáu nuevu exércitu siriu, según con sofitu loxísticu y material a los EE.XX. y les sos tropes regulares na base de Az Zarqa a 43 km de la frontera con Siria, que foi cedida a EE.XX. que realizó delles operaciones de comandu col sofitu de tropes ingleses.[178]

    El Líbanu

    editar

    El 31 de mayu del 2017 l'exércitu libanés anuncia l'entamu del so depliegue na frontera con siria, reemplanzando a los milicianos de Hezbolá.[179]

    Desenvolvimientu inicial

    editar

    Primeres protestes y llevantamientos violentos (marzu-xunu de 2011)

    editar
    Manifestaciones, con banderes gubernamentales, en Duma, un suburbiu de Damascu. (8 d'abril de 2011)

    El conflictu empezó como insurrección civil, evolucionada de protestes pequeñes qu'empezaron nel país en xineru de 2011. El 15 de marzu empezaron a esguilar, na ciudá de Daraa, llamada n'ocasiones la "«Trubiecu de la Revolución», y más tarde por toa Siria.[180][181]

    El 20 de marzu, los manifestantes quemaron una sede del gobernante partíu Ba'ath, siendo reprimíos dempués poles fuercies del orde, morriendo 15 civiles.[182] Dos díes depués, el presidente al-Asad acusó a conspiradores estranxeros que sofitaben a Israel de provocar les protestes.[183]

    El 25 d'abril, l'exércitu siriu empezó a llanzar operaciones militares contra los alzamientos. Distintos países occidentales condergaron la represión de los disturbios.[184]

    Bandera oficial de Siria y bandera rebalba entemecíes.

    Para finales de mayu de 2011, 1000 civiles, amás de 150 soldaos y policías, morrieren nos enfrentamientos, ente que miles fueren deteníos.[185][186][187]

    El primer enfrentamientu armáu de gran magnitú diose'l 4 de xunu de 2011 en Jisr al-Shughur, cercana a la frontera con Turquía n'Idlib. Los manifestantes amburaron un edificiu con policías dientro. Ocho oficiales morrieron, los manifestantes asaltaron un cuartel de policía y tomaron les armes. Los enfrentamientos siguieron mientres los siguientes díes.

    A finales de xunetu del 2011, alredor de 1600 civiles y 500 miembros de les fuercies del orde morrieren. Mientres el mesmu periodu, el gobiernu entró na ciudá de Hama y empezó a asediarla, lo cual foi condergáu pola ONX y distintos gobiernos internacionales. El sitiu de Hama yá acolumbraba l'entamu de la guerra en Siria, al tiempu en que los muertos averar a los 2000.

    El 31 de xunetu, un grupu de desertores suníes del exércitu formaron l'Exércitu Llibre de Siria (ELS), que taba empobináu a derrocar al gobiernu. Escoyó como líder a Riyad al-Asaad.[188] La creación del ELS marcó l'entamu de la insurxencia armada.

    Insurxencia armada (xunetu-ochobre de 2011)

    editar

    El 31 de xunetu, un ataque a nivel nacional llamáu la masacre de Ramadán» resultó na muerte de siquier 142 persones.[189]

    Los opositores empezaron entós a armase pa lluchar en contra del gobiernu, lo que taba xestando l'entamu d'una guerra civil. Coles mesmes, fórmase'l Conseyu Nacional Siriu, una coalición de parte de les fuercies polítiques de Siria y del exiliu contraries al gobiernu.[190]

    Les deserciones del exércitu aumentaron ente los suníes.[191] Los ataques ente los rebeldes y l'exércitu fueron cada vez más fuertes. Destaquen los fregaos n'A los Rastan ente'l 28 y el 29 de setiembre, que dexaron más de 130 muertos.[192] Mientres los primeros meses, el ELS avanzó na Gobernación de Idlib, tomando la mayor parte. Esto foi posible gracies a que pudieron avanzar ensin inconvenientes pelos montes de Jabal al-Zawiya.[193]

    Españíu de la guerra civil

    editar

    El desastre en Homs

    editar
    Edificiu amburando en Homs (febreru de 2012).

    La ciudá de Homs foi llamada en 2011 «capital de la revolución», por ser unu de los llugares con más movilizaciones en contra del gobiernu y mayor presencia rebalba. Mientres tou 2011 y 2012, la ciudá foi escenariu de protestes y lluches armaes en contra de les fuercies gubernamentales. Siendo lliberada pol exércitu en 2013.

    Intentu d'altu al fueu

    editar

    El exsecretario de la ONX, Kofi Annan trazó un plan de paz pa Siria que pasaba por un altu al fueu ente dambos bandos. Dichu plan contemplaba l'esplegue de la Misión de Supervisión de les Naciones Xuníes en Siria (UNMISS) pa verificar el cese de la violencia y el cumplimientu del denomináu "alcuerdu de los seis puntos".[194] A pesar de qu'oficialmente dambos bandos comprometiéronse, el pactu nun foi respetáu.[195]

    El plan de paz dar por oficialmente fracasáu a principios de xunu, y un mes más tarde Annan arrenunció al so puestu como mediador, siendo releváu por Lajdar Brahimi.[196] La UNMISS permaneció activa ente abril y agostu de 2012, cuando'l Conseyu de Seguridá decidió nun anovar el mandatu de la misión.[197]

    Continuación de los combates

    editar

    El 25 de mayu de 2012, ente la cadena d'enfrentamientos que s'empecipiaren, na ciudá d'Hula, al norte de Siria, tuvo llugar una masacre per parte de les fuercies del exércitu, quien usaron fuerte armamentu y pertrechos de guerra en contra de la población.[198] Esta masacre dexó 108 muertos, de los cualos 49 yeren neños.[199] Otres 300 persones resultaron mancaes y la ciudá quedó con un dañu total.[200] Más tarde, en 2013, la ONX confirmó la implicación del Exércitu na masacre.[198] Como respuesta, l'Exércitu Llibre declaró l'entamu d'una ofensiva contra'l gobiernu, na cual abandonaben la so misión inicial de protexer a los manifestantes y pasaben a tener como oxetivu principal el derrocamientu de Bashar al-Asad.[201]

    Batalles en Damascu y Alepo

    editar
    Soldáu siriu en Damascu mientres la ofensiva rebelde xunto a una ametralladora PKM rusa

    El 15 de xunetu, los rebeldes atacaron la ciudá de Damascu causando miles de baxes civiles, incluyendo cientos de neños, con bombardeos discriminaos, pero les tropes del exércitu siriu llanzaron dellos bombardeos escontra ellos y les sos ofensives fueron muncho más potentes. Magar les insistencies de los rebeldes de siguir lluchando contra l'Exércitu, tuvieron d'arrenunciar el día 4 d'agostu, tres numberoses baxes. Según l'Observatoriu Siriu de Derechos Humanos —con sede en Londres—, les fuercies gubernamentales respondieron llevando a cabu delles execuciones en Damascu y los rebeldes muertos yeren más de 2000 pa finales d'agostu.[202][203]

    Magar que los rebeldes siguieron colos ataques a Damascu, pa finales de payares l'exércitu regular tomara nuevamente'l control de la mayor parte de la capital, consolidando la so posición tres dellos ataques nos barrios Qadam y Aasali, dos de los últimos focos de resistencia nel sur de la capital.[204]

    Los rebeldes tamién avanzaron en Alepo y empezaron una ofensiva'l 19 de xunetu. Nos primeros díes los rebeldes tomaron el barriu de Salahedin y avanzaron en Sahur y Hanano.[205] L'entós voceru del CNS George Sabra confirmó les ofensives, declarándoles daqué «crucial» nel cursu de la guerra.[206]

    Paralelamente, l'Exércitu Llibre llogró tomar les ciudaes de Rastan[207] y Maarat al Numan.[208]

    El 22 d'avientu de 2016 les fuercies del gobiernu siriu ganaron la batalla y con ello el control de la ciudá de Alepo a les fuercies rebalbes siries dempués de más de 4 años de batalla dende l'añu 2011.

    Guerra total

    editar
    Destrucción na yá afarada Homs.

    El 28 de payares de 2012, una serie d'esplosiones y llanzamientos de bombes asocedieron en Yarmana, Damascu. Fueron descubiertos dos coches bombes y más de seis artefacto esplosivos nel sector. Les cais quedaron dafechu quemaes y munchos coches esplotaron, les esplosiones afectaron a edificios y viviendes cercanes. L'ataque mató a 34 persones y dexó 81 mancaos.[209]

    El 23 d'avientu, Hama fuera tomada polos rebeldes una selmana antes, polo que'l gobiernu siriu nun tardó en responder. El gobiernu siriu dexó en claro que nenguna llocalidá so dominiu de los rebeldes taría a salvo.[210]

    Esti ataque llevó a la ONX a mandar al país a Lajdar Brahimi, que sostuvo una xunta col presidente de Siria. Brahimi nun llegó a nengún alcuerdu con Bashar al-Asad, pos esti negóse rotundamente a dexar el so cargu. Tres la xunta, la ONX afirmó que'l cese de la violencia en Siria taba lloñe. Nun se refugó una invasión al país per parte de los países que s'oponen al gobiernu siriu, sobremanera per parte de la OTAN.[211]

    Combates nos entamos de 2013

    editar

    El 2 de xineru la oposición denunció la muerte de siquier 30 persones tres un bombardéu perpetáu por Fuercia Aérea Árabe Siria (FAAS) contra una gasolinera nun suburbiu de Damascu.[212] El mesmu día les fuercies del oficialismo yá teníen controláu tol centru de la ciudá, faciendo que los rebeldes fuxeren pela rodiada.[213] Les Naciones Xuníes pela so parte, anunció que los muertos na guerra civil superaben los 60 000.[212]

    La mañana del 4 de xineru, un atentáu con un coche bomba españó nel norte de Damascu, causando la muerte d'once persones y dexando a más de 40 firíes. L'atentáu asocedió nun barriu ocupáu mayoritariamente pola comunidá alauita, que ye a la que pertenez el presidente siriu, Bashar al-Asad.[214]

    El 6 de xineru, Al-Asad dio'l so primer discursu públicu en cinco meses, nel cual prometía a los rebeldes parar colos ataques y la violencia, siempres y cuando estos tamién lo fixeren. Tamién llamó al diálogu ente dambes partes de la guerra y a un meyor entendimientu ente'l oficialismo y l'oposición rebalba.[215] La oposición siria refugó la proposición de diálogu del presidente.[216]

    El 9 de xineru, Naciones Xuníes anunció que los refuxaos de la guerra yá yeren más de 4 millones.[217] El mesmu día, los rebeldes lliberaron a 48 iraninos secuestraos mientres la batalla de Damascu (2012). La lliberación efectuóse yá que el gobiernu de Bashar al-Asad prometió escarcelar a más de 2000 presos civiles venceyaos colos rebeldes.[218] Mentanto, los rebeldes aseguraron tomar el control d'un aeropuertu militar nel norte d'Alepo.[219]

    Naciones Xuníes informó'l 11 de xineru que más de 600 000 sirios fuérense del país.[220] Pela so parte, Estaos Xuníos aportunó na salida de Bashar al-Asad, ente que Rusia opúnxose. Esto fixo qu'una xunta, convocada en Xinebra, fora un fracasu más pa intentar detener el conflictu.[219]

    Mientres la tercer selmana de xineru, dellos ataques costaron decenes de muertos. Activistes de la oposición dixeron qu'un ataque sobre territoriu controláu por rebeldes al suroeste de Damascu dexó 20 víctimes.[221] Per otra parte, el 15 de xineru dos españes destruyeron la Universidá de Alepo, causando la muerte de 83 persones y dexando a 162 firíes. El mesmu día, más de 50 países anunciaron que demandaríen al gobiernu siriu ante la Corte Internacional de Xusticia, acusando crímenes de guerra, severes violaciones a los derechos humanos y xenocidiu.[222]

    El 16 de xineru, los islamistes radicales doblaron les sos operaciones nel norte del país, llanzando una serie d'ataques en Idlib, provocando la muerte de 22 persones y severos daños na llocalidá.[223] El mesmu día, opositores al gobiernu denunciaron que fuercies gubernamentales realizaron una masacre en Homs na cual executaron a a lo menos 100 persones.[224]

    El 21 de xineru, 56 persones morrieron nos enfrentamientos del norte de Siria, nos cualos los rebeldes llucharon contra la milicia de la población curda, mui cerca de la frontera con Turquía.[225]

    El 6 de febreru, los rebeldes atacaron Damascu, darréu, les fuercies armaes arrodiaron la ciudá con tanques y armamentu. Dando entamu a una nueva xornada de fuertes enfrentamientos. Pal final del día, finaren cerca de 19 soldaos.[226]

    El 21 de febreru, una cadena d'ataques con coches bomba en Damascu, provocó la muerte de 84 persones, y mancadures a más de 200. Unu de los vehículos esplotó a escasos metros de les oficines centrales del partíu Baaz matando a 61 persones.[227] El 23 de febreru l'exércitu bombardeó con misiles Scud a Alepo.[228]

    El 25 de marzu, los rebeldes llanzaron proyeutiles nel centru de Damascu, cerca de la residencia de Bashar al-Asad, provocando daños materiales y dellos mancaos.[229] Díes dempués, un bombardéu rebalbu con proyeutiles a la Universidá de Damascu asesinó a dolce persones y dexó al llugar bien estropiáu.[230]

    El 29 d'abril Damascu volvió ser l'epicentru de los enfrentamientos cuando l'exércitu llanzó una serie d'ofensives y ataques a les llocalidaes invadíes pola oposición. Esi mesmu día, el primer ministru siriu, Wael al Halqi, tuvo a puntu de morrer nun atentáu rebalbu nes cercaníes de la so oficina. Ente que el 30 d'abril, un atentáu con un coche bomba asesinó a 13 civiles y dexó a 70 mancaos.[231]

    El 3 de marzu, los rebeldes llograron entrar en Raqa y tres tres díes de llucha ésta cayó nes sos manes, convirtiéndola na primera gran ciudá en cayer dafechu ante les manes del ELS. Mientres la so ofensiva, los rebeldes destruyeron cartelos d'Al-Asad y derrocaron la estatua de Hafez al-Asad, padre del presidente.[232] Dende esi mesmu día, Estaos Xuníos empezó a entrenar rebeldes en Xordania, y pela so parte Francia y el Reinu Xuníu prometieron aumentar la so ayuda a los mesmos. Pero contrariamente, Irán sostuvo la so ayuda al estáu siriu y amontó la unviada d'armamentu a los soldaos del exércitu regular.

    El Gobiernu y los rebeldes acusáronse mutuamente d'un ataque con armes químiques na llocalidá de Jan al-Assal, a ocho quilómetros de Alepo. L'aición que causaría siquier 26 muertos, incluyíos diez civiles y 16 militares, desenvolvióse'l 20 de marzu. Tamién un videu de Damascu siendo atacada por armes químiques foi espublizáu'l mesmu día.[233] Amás, el destacáu ulema suní Mohámed Saíd Ramadán al Buti foi asesináu'l 22 de marzu nun atentáu suicida qu'afaró la mezquita damascena de Eman. Xunto con él, finen 42 persones.[234] Dos díes depués, metanes choques ente les fuercies lleales y los insurxentes, el minarete de la Gran Mezquita de Alepo foi destruyíu y esbarrumbóse por completu.[235]

    Ofensives gubernamentales y de Hezbolá (abril-agostu de 2013)

    editar

    Pa mediaos de 2013, el gobiernu empezó a realizar efectives operaciones militares pa ganar a los rebeldes. Según tamién pidir l'ayuda a los sos principales aliaos; Irán, qu'ayudó a Bashar al-Asad con tropes, la organización libanesa Hezbolá, qu'unvió a miles de soldaos a lluchar xunto al exércitu y Rusia, qu'unvió frecuentemente armamentu a les Fuercies Armaes.[236]

    El campu de refuxaos de Zaatari en Xordania (xunetu de 2013).

    Na gobernación de Idlib, el 17 d'abril, les fuercies gubernamentales rompieron un bloquéu de seis meses na base militar de Wadi Deif, cerca de Maarat an-Numan. Informar d'enfrentamientos intensos alredor del pueblu de Babulin cuando les SAA flanquearon a les posiciones rebalbes. L'Exércitu intentó entós asegurar el control de la ruta que conducía a Alepo. Al llevantar l'asediu, pudieron unviar suministros per tierra a los dos bases militares, que dependieren d'una ponte aeréo.[237]

    El 24 d'abril, tres cinco selmanes d'enfrentamientos, el gobiernu prindó Otaiba, al este de Damascu. El pueblu tuviera so control rebalbu mientres ocho meses, y yera la principal ruta de suministros dende Xordania pa los rebeldes.[238] Mientres, nel norte del país, los rebeldes tomaron el control d'una posición importante cerca de la estratéxica base militar de Meneg, nes contornes de Alepo. Esto dexó-yos entrar nella tres meses d'asediu.[239]

    A empiezos d'abril, l'exércitu y Hezbolá, arrodiaron Qusair, cerca de Homs, en poder de los rebeldes y el 19 del mesmu mes, entraron na ciudá.[240] Mientres los combates, dalgunos de los rebeldes llanzaron cohetes a Hezbolá n'El Líbanu.[241] Nos restantes díes, les tropes de dambos bandos realizaron grandes ofensives y ataques, hasta que finalmente'l 5 de xunu, les tropes gubernamentales llograron vencer a los rebeldes. Esi mesmu mes, el gobiernu empecipió la llamada Operación Nube del Norte, dirixida a recuperar la ciudá de Alepo y el campu que lo arrodia, y desallugar a los rebeldes atrincheraos na mesma. Produciéronse dellos combates nos que los lealistas llograron una gran meyora.[242]

    El gobiernu empecipió dellos puntos d'enfrentamientos na ciudá de Homs. Por más d'un mes, les tropes gubernamentales reiniciaron numberosos combates pol completu control de la ciudá, batalles que dexaron cientos de muertos.[243] Tres les continues victories del gobiernu, los rebeldes ufiertaron una tregua en Homs mientres el Ramadán.[244]

    En xunetu, fuertes combates en Damascu, A la Dana, Idlib y otres ciudaes dexaron decenes de muertos y mancaos..[245]

    La masacre de Guta y el desarme químicu de Siria (agostu-setiembre de 2013)

    editar
    Civiles muertos dempués del ataque químicu de Guta.

    Según lo rebalbos, el 21 d'agostu, unes 1400 persones fueron asesinaes por un ataque con armes químiques, nel suburbiu de Guta, cerca de Damascu. Los rebeldes y diversos países que los sofitaben, encabezaos por EE. UU., responsabilizaron de momentu al Gobiernu. Tres la denuncia del usu d'armes químiques, dellos países reclamaron una investigación inmediata de los inspeutores de Naciones Xuníes, presentes a tan solo 10 quilómetros de la zona, al empar que crecíen los rumores d'intervención militar occidental. En tantu, los aliaos del gobiernu siriu, Rusia ya Irán, calificaron la denuncia de provocación entamada» y acusaron a los rebeldes del ataque col fin de favorecer una intervención estranxera.[246][247] Tres l'anunciu de la investigación, el gobiernu siriu autorizó l'accesu de los inspeutores.[248][249]

    El 26 d'agostu Estaos Xuníos anunció que l'usu d'armes químiques per parte del gobiernu siriu yera «innegable» y que con esto, el gobiernu siriu trespasara la llinia dispuesta pol presidente d'Estaos Xuníos, Barack Obama. El mesmu día, dellos gobiernos que sofiten a los rebeldes acotaron la información y axuntáronse en Amán pa estudiar una posible ofensiva militar en contra de Siria.[250][251][252][253] Rusia ya Irán, en tantu, alvirtieron en contra de la intervención, al igual qu'otres naciones como Australia y Exiptu.[246][254][255]

    El 30 d'agostu, en tantu, Estaos Xuníos y Francia anunciaron tar llistos pa un ataque sobre Siria. Sicasí, nel Reinu Xuníu el Parllamentu votó en contra d'una intervención militar en Siria, decisión que'l primer ministru Cameron dixo que respetaría.[256][257]

    Sergei Lavrov, y John Kerry mientres la negociación definitiva del 14 de setiembre.

    El 6 de setiembre, tres una xunta de la G20 en San Petersburgu, Estaos Xuníos, Francia, Australia, Canadá, Italia, Xapón, Corea del Sur, Arabia Saudita, España, Turquía y el Reinu Xuníu, anunciaron que sofitaben una «contundente respuesta internacional» contra'l gobiernu siriu, anque namái Estaos Xuníos, Turquía y Francia declararon que participaríen direutamente.[258] El 7 de setiembre, los países árabes del sur del Golfu Pérsicu: Arabia Saudita, Qatar, Kuwait, Emiratos Árabes, Omán y Baḥréin, sofitaron la ofensiva y pidieron una intervención inmediata» sobre Siria.[259] Mentanto, Rusia anunció que sofitaría al gobiernu siriu en casu de ser atacáu dende l'esterior,[260] aportunando en que l'ataque a Guta fuera una provocación cometida por fuercies rebalbes pa inducir una intervención militar estranxera.[261]

    El 9 de setiembre, hores antes d'una votación nel Congresu estauxunidense sobre la intervención en Siria, el ministru d'esteriores siriu, Walid Mualem, anunció la intención del so país de poner los sos arsenales químicos baxu control internacional a pidimientu de Rusia.[262] Ante esto, Obama ordenó retardar indefinidamente la votación sobre l'ataque nel Congresu.[263]

    Finalmente, dempués de dellos díes de negociaciones ente John Kerry y Serguéi Lavrov en Xinebra, Suiza, llegaron a un alcuerdu sobre la destrucción sistemática de les armes químiques de Siria.[264]

    Ofensives gubernamentales (setiembre-avientu de 2013)

    editar

    El 24 d'agostu, los rebeldes prindaron Arihah. Sicasí, les SAA retomaron el so control el 3 de setiembre.[265]

    A entamos de setiembre, Malula, foi invadida por rebeldes. Tres delles selmanes d'enfrentamientos, el gobiernu consiguió tomalo, y los 3000 habitantes del pueblu escaparon convirtiéndola nun pueblu pantasma.[266] Estáu Islámicu tomó'l control d'Azaz, hasta entós apoderada pol Exércitu Llibre de Siria.[267]

    Situación de Alepo n'ochobre de 2013, mientres la ofensiva gubernamental.

    A empiezos d'ochobre, el gobiernu llanzó una gran ofensiva pa reabrir una ruta de suministru ente Alepo y Damascu.[268] Los bombardeos y batalles en suburbios de Damascu y en Alepo dexaron más de 50 muertos, ente qu'otres 30 persones perdieron la vida por combates na aldega d'Al-Metras, na provincia de Tartus. Coles mesmes, el gobiernu sitió la llocalidá de Muadamia, nes contornes de Damascu.[269]

    Los combates siguieron mientres la festividá d'Eid al-Adha (celebridá del sacrificiu), que ye'l mayor ritu de los países árabes musulmanes.[269] Tantu en 2011 como en 2012, la guerra en Siria daba un altu al fueu por dicha celebración, pero en 2013 la situación foi distinta. En delles llocalidaes apoderaes polos rebeldes el gobiernu realizó bombardeos y na periferia de Damascu, según en dellos otros puntos, caltuviéronse encarnecidos combates. Solamente'l 15 d'ochobre morrieron casi 170 persones.[270] El 20 d'ochobre, un atentáu del Frente Al Nusra dexó 37 muertos en Hama y un coche bomba nes contornes de Damascu mató a 30.[271]

    A entamos de payares, tres feroces enfrentamientos que dexaron 50 muertos, los rebeldes llograron tomar unu de los depósitos d'armes más grandes del gobiernu, allugáu en Muheen, cerca de Homs.[272] En Damascu distintos atentaos dexaron 16 muertos y decenes de mancaos. Un ataque na plaza Hijaz dexó ocho muertos y 50 mancaos, ente que na sureña ciudá de Sueida, 8 persones morrieron nun atentáu.

    Mientres payares, el gobiernu llogró prindar delles aldegues cercanes a Alepo, incluyendo al-Safira, Tel Aren y Tel Hasel.[273] La cayida d'Al-Safira supunxo un golpe duru pa los opositores, yá que controlando la ciudá, yeren capaces de cortar los suministros gubernamentales ente Damascu y Alepo.[274] Les SAA tamién prindaron dellos pueblos al sur de Damascu.[275]

    La violencia siguió centrándose en Alepo, sobremanera cuando avientu, la SyAAF empezó a bombardiar la ciudá y a doblar la potencia de les sos ofensives. L'asaltu, empezáu'l 14 d'avientu, convertir nuna de les más fatales ofensives, dexando más de 400 muertos en dos selmanes.[276]

    El 11 d'avientu, Frente al-Nusra y Jaysh al Islam[277] se infiltraron nel área industrial d'Adra, al nordeste de Damascu. Por motivos sectarios, los rebeldes atacaron y masacraron a civiles alauitas, drusos, cristianos y xiinos. Siquier 32 civiles fueron asesinaos. En xineru de 2014 l'Exércitu Siriu recapturó Adra.

    Conflictu ente la oposición y l'Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante (xineru de 2014-presente)

    editar

    La tensión ente les fuercies rebalbes y el EI, amontóse desque EI prindara Azaz el 18 de setiembre de 2013.[278] El conflictu en Azaz resurdió a principios d'ochobre[279] y a finales de payares el EI prindó Atme, otru pueblu fronterizu, d'una brigada del ELS.[280]

    El 3 de xineru, l'Exércitu de los Muyahidines, l'Exércitu Llibre Siriu y el Frente Islámicu llanzaron una ofensiva contra'l Estáu Islámicu nes provincies de Alepo y Idlib. Un voceru de los rebeldes indicó qu'atacaren al EI nel 80 % de los pueblos en Idlib y nel 65 % en Alepo.

    El 6 de xineru, los rebeldes consiguieron espulsar a les fuercies del EIIL de la ciudá de Raqa.[281] El 8 de xineru los rebeldes espulsaron a la mayor parte de les fuercies del EI de la ciudá de Alepo. Sicasí, refuerzos del EI de la provincia de Deir-ez-Zor consiguieron retomar dellos vecinderos en Raqa.[282][283][284] A mediaos de xineru, el EI recapturó per completu la ciudá de Raqa.

    En febreru, el EIil foi espulsáu por completu de la provincia de Deir ez-Zor, en enfrentándose al Frente Al-Nusra, afiliáu tamién a Al Qaeda.[285] Pela so parte, el 9 de febreru'l grupu Jund al-Aqsa, afiliáu al Frente Islámicu, atacó Ma'an, con una presencia mayoritaria d'alauíes. Na masacre, siquier 21 civiles fueron asesinaos. En marzu, les fuercies del EI retirar por completu de la provincia de Idlib.[286][287]

    El 4 de marzu, el EI retirar d'Azaz y otros pueblos cercanos na frontera con Turquía, y consolidó'l so poder na provincia de Raqa, antemanando un enfrentamientu importante col Frente al-Nusra.[288]

    El 26 d'abril, el ELS anunció qu'empecipiara una ofensiva contra'l EI na provincia de Raqa, y que prindara cinco pueblos al oeste de la ciudá.[289]

    El 3 de xunu celebráronse Eleiciones presidenciales de Siria de 2014 nes rexones de Siria controlaes pol gobiernu.[290] El Presidente Bashar al-Asad ganó les eleiciones col 88,7% de los votos.[290]

    El 14 de xunu, les fuercies gubernamentales facer col control del pueblu fronterizu de Kasab, recapturando asina tolos territorios perdíos primeramente na ofensiva rebelde de Latakia. Pela so parte, los rebeldes prindaron Tall al-Gomo, cerca de Nawa na Gobernación de Daraa, y volvieron entrar na rexón de Qalamun,[291][292] lo qu'obligó al gobiernu siriu a llevar a cabu una segunda ofensiva pa esaniciar los apartaces rebalbos.

    A partir del 5 de xunu, les fuercies del Estáu Islámicu apoderar de grandes estensiones n'Iraq, amás d'armes pesaes y equipu del Exércitu d'Iraq. El grupu yihadista llevó parte d'esti equipu a Siria. El gobiernu siriu bombardeó bases del Estáu Islámicu en Raqa y Hasaka en coordinación cola contraofensiva del Exércitu Iraquín.[293]

    Con múltiples rexones d'Iraq y Siria conquistaes, los homes del Estáu Islámicu fundaron el so propiu país de facto y proclamaron nél el califatu —non reconocíu por nengún estáu—, actu inauditu dende'l derrocamientu del Imperiu otomanu en 1923.[294][295] El so líder, Abu Bakr al-Baghdadi foi proclamáu «califa Ibrahim», como soberanu sobre tolos musulmanes del mundu[296] el 29 de xunu.

    El 17 de xunetu l'Estáu Islámicu apoderar del campu petrolífero de Shaer, executando a funcionarios y soldaos prindaos. Tres una intensa batalla, les SAA lo recapturaron el 26 de xunetu. L'Estáu Islámicu aseguró que destruyeren les instalaciones y prindáu 15 tanques y docenes de cohetes.[297]

    En respuesta a les operaciones militares del gobiernu siriu l'Estáu Islámicu llanzó'l 23 de xunetu la so mayor ofensiva hasta la fecha contra les instalaciones militares gubernamentales nel este de Siria, n'espulsando a otros grupos rebalbos. El 25 de xunetu, el EIIL apoderar de la Base 17 en Raqa, única instalación qu'inda permanecía en manes de les fuercies gubernamentales dende la cayida de la ciudá en marzu de 2013.[298] El 28 de xunetu, siquier 50 soldaos sirios morrieron nuna emboscada en Abu Sharab.[299] El 26 de xunetu los rebeldes llanzaron otra ofensiva na gobernación de Hama pa prindar la ciudá y l'aeropuertu militar cercanu. Otru oxetivu yera solliviar la tensión en Alepo y cortar les llinies de suministros gubernamentales escontra la ciudá.[300]

    Ofensives en Qalamun y Latakia (febreru-mayu de 2014)

    editar
    Ofensiva rebelde de Latakia.

    El 4 de marzu, l'Exércitu Siriu tomó'l control de Sahel, na rexón montascosa de Qalamun, volviendo a entamar la batalla pol control de la rexón.[301] En prindando dellos pueblos y puntos estratéxicos,[302][303] el 16 de marzu, les fuercies gubernamentales, col sofitu de Hezbolá, prindaron Yabrud. Na batalla, l'Exércitu Llibre Siriu retirar de forma inesperada y el Frente al-Nusra quedóse solo na defensa de la ciudá.[304]

    El 18 de marzu, Israel fixo usu d'artillería contra una base militar siria cuando cuatros soldaos israelinos fueron mancaos por una bomba na ruta mientres patrullaben nos Altos del Golán ocupaos.[305]

    El 19 de marzu, l'Exércitu Siriu prindó Ras al-Ain cerca de Yabrud, tres dos díes de combates. Los rebeldes, pela so parte, prindaron la Cárcel de Daraa y lliberaron a mamplén de deteníos.[306][307][308] Mientres, el 20 de marzu, dellos grupos rebalbos islamistes y l'Exércitu s'enfrentaron en Hosn. L'Exércitu buscaba cortar les rutes de suministros y armes qu'entraben y salíen d'El Líbanu. El mesmu día l'Exércitu prindó Hosn, y con él, el Crac de los Caballeros.[308] Díes más tarde, el 9 d'abril, l'Exércitu prindó Rankus,[309] y el 26 d'abril Zabadani, dando asina fin a la batalla de Qalamun al prindar l'últimu bastión rebalbu importante de la zona.[310]

    El 21 de marzu, los rebeldes empecipiaron una ofensiva en Latakia. Amás d'algamar la mariña mediterránea, el so oxetivu estratéxicu yera obligar al gobiernu a esplegar tropes na zona amenorgando asina la presión n'otros frentes, como en Qalamun. El 22 consiguieron tomar el control del puestu fronterizu de Kasab, y pa finales de marzu consiguieren prindar Kasab, la villa costera de Samra y dellos pueblos y llombes cercanes. Mientres los enfrentamientos morrió Hilal Al-Asad, líder de la NDF en Latakia y primu de Bashar al-Asad.[311][312] Tres un tiempu de meyores, la ofensiva enllancóse y a fecha de mayu'l gobiernu consiguiera recuperar casi tol territoriu perdíu.

    En febreru dio entamu la batalla por Morek, tres la so captura polos rebeldes.[313] Más al norte, na provincia de Idlib, los rebeldes empecipiaron una ofensiva pa prindar Jan Sheijun y la ruta M-5 a principios de marzu. El 23 de marzu los rebeldes prindaron gran parte de Jan Sheijun,[314] y el 4 d'abril, el pueblu de Babulin, en Idlib, alcontráu na carretera principal.[315] El 12 d'abril, los rebeldes en Alepo atacaron el distritu industrial de Ramuseh, nun intentu de cortar la ruta de suministru ente'l aeropuertu y la base militar cercana al distritu. Los rebeldes prindaron tamién el vecinderu de Rashidin y partes del distritu de Yamiat al-Zahra,[316] El 24 d'abril, según el OSDH, los rebeldes prindaron Tell Ahrmar, en Quneitra.[317] Na gobernación de Hama prindaron Tel Malah.[318] En Daraa, los rebeldes prindaron la Base de la 61ª Brigada y del 74º Batallón.[319]

    El 7 de mayu, la ciudá de Homs foi apurrida a les tropes gubernamentales so una tregua, tres dellos años d'asediu. L'alcuerdu incluyía la evacuación segura de combatientes islamistes de la ciudá, en cuenta de un intercambiu de prisioneros y de dexar la entrada d'ayuda humanitaria a Nubul y Zahraa, dos enclaves xiines asediados polos rebeldes.[320] El 18 de mayu, el xefe de la Defensa Aérea de Siria, el xeneral Husein Ishaq, morrió de les firíes sufiertes mientres un ataque rebalbu contra una base de la defensa aérea cerca de Mleiha el día anterior.[321]

    Unidá na llucha (agostu de 2014-2015)

    editar
    Misiles disparaos dende barcos de combate d'Estaos Xuníos con oxetivos en Siria.
    Un avión de guerra de EE. UU. a puntu de combatir en Siria.

    El 11 de setiembre, l'Exércitu recapturó Halfaya, cerca de Hama.[322] Díes dempués, el EI sacupó Abu kamal, na frontera siriu-iraquina, ante la medría de los ataques contra les sos fuercies, cuantimás per parte de la tribu Al Shatat.

    Esi mesmu día, les fuercies especiales siries volaron la ponte de Assiyassa, dexando al ríu Éufrates como últimu mediu del EI para

    reabastecerse.[323]

    El 18 de setiembre'l Congresu de EE. UU. aprobó'l plan d'Obama p'armar y entrenar a los rebeldes pa lluchar contra Estáu Islámicu.[324] Cinco díes más tarde, ensin previa autorización del gobiernu siriu, empezaron los bombardeos.[325]

    El 21 d'agostu Daesh anuncia la incorporación de 6300 nuevos militantes nos sos campos d'entrenamientu na provincia de Alepo y Raqa, dende xunetu. Foi'l reclutamiento más numberosu dende la so formación n'abril del 2013. 3000 tienen pasaporte siriu, d'ellos 800 son desertores de Jabhat al-Nusra y otres formaciones islamistes. 3300 son orixinarios de Arabia, Europa, l'este d'Asia y árees curdes. 3100 llegaron a Siria al traviés de Turquía, ente que'l restu xuniéronse desertando d'otres milicies rebalbes. Los sirios recibíen 400 dólares al mes, los casaos 50 adicionales per cada neñu y 100 per cada esposa. Amás garantízase-yos una casa y combustible pa calefaición y l'autu. Los non sirios recibíen los mesmos beneficios, amás de 400 por gastos del viaxe de llegada.[326]

    A fines de payares, les SAA atacaron Estáu Islámicu, dexando 95 muertos y más de 120 mancaos tres diez bombardeo.[327] Mentanto, EI treslladara a decenes de presos de Mosul a territoriu siriu por medrana a una inminente ofensiva contra la urbe.[328]

    Entrada de Rusia na guerra (30 de setiembre de 2015-presente)

    editar

    En mayu la ancestral ciudá de Palmira (actual Tadmur) foi prindada por Estáu Islámicu, tres meses dempués la ciudá de Qaratayn (de mayoría cristiana) xunto con una docena de poblaos fueron prindaos na ofensiva de branu insurxente. Les SAA fueron forzaes a una retirada xeneral al trate devasaos poles ofensives en Idlib, Alepo, Deir ezZor y Hama. Sicasí, cola intervención de la RuAF a finales de setiembre, dexaron da-y al exércitu la oportunidá de contraatacar. Pela so parte, Estáu Islámicu aguantó múltiples ataques, perdiendo territorios n'a los Hasakah y Sinjar en manes de los curdos, Tikrit y Baiji ante l'exércitu iraquín y l'aeródromu de les Kuweiris ante l'exércitu siriu. Les SAA tamién fueron capaces de recapturar al Qadri, nel perímetru norte de les canteres de Palmira y la llomba de Syria Tel que dexa asaltar la entrada occidental de la ciudá, los campos gasíferos d'a los Sha'er a 4km de la ciudá.[329]

    El 30 de setiembre de 2015 el Conseyu de la Federación de Rusia aprobó la solicitú de Vladimir Putin, pal usu de les Fuercies Armaes. En particular, axústase l'usu de la fuercia aérea en Siria. La decisión foi tomada por unanimidá de 162 votos "pa", n'ausencia de les "astenciones" y votó "en contra".[330]

    El 11 de payares, la coalición islamista“Jaysh Al-Fateh” (Army of Conquest), lideraos Jund Al-Aqsa, prindó Morek, xunto con otros seis poblaos. El derrumbe de les defenses oficialistas, deber a la retirada de personal pa defender Khanasser de la ofensiva de Daesh, en concretu, tola 555 brigada de la 11 división blindada fueron unviaes a lliberar la carretera Khanasser-Ithriya. Quedando les defenses al cargu de les inespertes 47 y 97 brigaes de la 11 división blindada, siendo superaes rápido retirándose al norte de Ma'an y Souran.[331]

    El 24 de payares, l'exércitu turcu ablayó un El so-24 rusu que supuestamente sobrevolaba l'espaciu aereu de Turquía, lo qu'abrió una crisis diplomática ente dambos países.[332]

    El 16 y 22 de payares de 2015, EE. UU. disparó 5265 cargues de munición AP de calibre 30 mm cargaes con uraniu aprobetáu dende aviones A-10 Thunderbolt II, destruyendo cerca de 250 vehículos al este del país, informó'l voceru del Comandu Central d'Estaos Xuníos, el mayor Josh Jacques. Esti material tóxico foi utilizáu n'ataques aéreos contra camiones de petroleu n'árees controlaes por Estáu Islámicu. L'uraniu aprobetáu puede causar cáncer y defectos de nacencia. Realizáronse estos ataques a pesar de comprometese a nun usar armes d'uraniu aprobetáu nos campos de batalla d'Iraq y Siria. Nun ta claru si los ataques asocedieron cerca d'árees poblaes.[333][334]

    El 18 de payares a pesar de la movilización de les Fuercies Cheetah, les SAA fueron reforzaes por Hezbola, dexando'l cercu del aeródromu de Kuweiris en Alepo. Mientres la selmana Daesh tuvo reforzando los sos defenses en siendo devasaos poles SAA, tratando de tomar Al-Safirah, Tall Aren y la carretera Khanasir-Ithriyah, mientres la mañana les SAA recuperaron el distritu occidental de Humaymah al-Kabirah; dexando a les SAA a 4 quilómetros de Deir Hafer. El principal oxetivu de la campaña yera recuperar la planta termoeléctrica de Alepo asitiada al oeste del aeródromu, d'una capacidá de 1000 megawatts, colo que se devolvería la lletricidá a Alepo. Cientos de milicianos de Daesh quedaron envolsados en Dakwanah y Halabiyah.[335]

    El 30 de payares al Nusra declaró la guerra a Estáu Islámicu tres dellos ataques mutuos.[336]

    El 2 d'avientu Estáu Islámicu prindó al-Kafrah, Ash Shaykh Rih, al-Ball y Jarez averándose a Azaz en poder del Exércitu de la Victoria (coalición islamista), aprovechándose de la llucha d'estos contra les YPG, anque tuvieron de retirase a otru día.[337] Los insurxentes llograron recuperar Ibana, al-Kisha'ar, Malikia, Shawarghet Elarz y Tatumrash, tres una ofensiva dende Azaz y l'aeródromu de Menaj.[338]

    El 4 d'avientu les SAA tomaron Tal Dadin al sur de Alepo.[339]

    El 6 d'avientu nel campu norte de Latakia la 103 brigada de la Guardia Republicana xunto coles NDF de la ciudá de Latakia y Qurdaha, el Partíu Nacional Socialista Siriu (SSNP) y la Resistencia Siria (Muqawama Souri) llanzaron un ataque colos islamistes d'a los Nusra y les FSA. Prindando Jabal Al-Zahiyah ( montes de Zahiyah), el Puntu 812 y Jabal Al Azar ( montes Azar Mountains) en Jabal Al-Turkmen na frontera con Turquía.[340] Llogrando recapturar amás al Ghazalah, el monte de Firlalaq y les llombes cercanes de Jabal Al-Qazghadar. Depués de faese col control de Jabal Al-Akrad, avanzaron nos poblaos d'Al-Musharifa Fawqa, Al-Musharifa Al-Tahta, Raweesat Al-Maslaanah y Katf Al-'Alaanah. En tres díes d'ofensiva les SAA lliberó 75 quilómetros cuadraos en Jabal Al-Akrad.[341] Les SAA tomaron Nasr Allah al norte de Kuweires y Marhattan na redoma de Palmira.[342]

    El 18 d'avientu el Conseyu de Seguridá de la ONX aprobó por unanimidá una resolución de sofitu al plan qu'afita l'entamu en xineru d'un procesu de diálogu ente'l gobiernu y l'oposición.[343] El 11 de febreru'l ministru de Rellaciones Esteriores de Rusia, Serguéi Lavrov, el so homólogu estauxunidense, John Kerry, y l'unviáu especial del secretariu xeneral de la ONX sobre Siria, Staffan de Mistura, anunciaron que'l Grupu Internacional de Sofitu a Siria alcordaron implementar un altu'l fueu;[344] pero esti nun se realizó.

    La intervención de la fuercia aérea rusa dexó solliviar la presión sobre l'exércitu siriu al detener la meyora de les faiciones rebalbes. Asina, mientres los primeros meses, l'exércitu siriu empezó con pequeñes contraofensives que resultaron en meyores llindaes pero tamién consolidaron los sos frentes de batalla. L'exércitu rusu non solo intervieno apurriendo ataques aéreos, sinón que tamién unvió asesores militares pa reconfigurar la forma en que l'exércitu siriu taba conduciendo la guerra. Diose prioridá a la recuperación d'equipu militar averiáu y a camudar les formaciones de batalla, estableciendo infantería pa dar sofitu cercanu a les unidaes d'ataque mecanizadas, cosa que nun se vía nos primeros años de la guerra. Otru puntu bien importante foi la llegada d'armamentu modernu y potente, como los T-90. Estos factores, ente otros, dexaron al exércitu siriu llanzar esitoses ofensives en Alepo y Latakia. Tou esto forzó a EE.XX. a axustar un altu al fueu pa evitar el desmoronamiento de los rebeldes.

    El 14 de marzu, Putin anunció oficialmente l'entamu de la retirada parcial de les tropes de Rusia en Siria.[345] Pa mediaos de xunetu'l gobiernu siriu decretu una amnistía xeneral a tolos rebeldes qu'apurrieren les sos armes, lo que dexó esteblecer delles negociaciones pa la rindición de delles bolses rebalbes, como la posterior estradición a Idlib, xunto coles sos families y les sos armes llixeres, dexando solliviar los combates nel centru del país.

    Los combates en 2016 pueden estremase en dos grandes frentes, el primeru en Palmira na cual entamóse una gran ofensiva con sofitu aereu rusu, recuperándola casi intacta, anque volvería cayer en manes de ISIS n'avientu tres un enorme asaltu entamáu con tropes provenientes d'Iraq tres el cercu de Mosul. Con tomar de Palmira el gruesu de los combates centrar en Alepo. La cual llogró ser abarganada por completu dende'l norte cola captura de la ruta del Castello, pero nel branu una gran ofensiva rebelde proveniente del sur llogró abrir temporalmente'l cercu, que volvió cerrase definitivamente pa ochobre. En payares y avientu tres cruentos bombardeos tantu de l'aviación sirio y ruso, entartalló les defenses de los rebeldes obligándolos a una rindición total y posterior espulsión escontra Idlib.

    En Alepo dos enfermeres militares finaron y otros civiles resultaron mancaos de resultes d'un bombardéu de les fuercies rebalbes escontra un centru de salú rusu'l 5 d'avientu de 2016. Rusia denuncio que dichu bombardéu foi ayudáu a llevar a cabu por EE. UU., Reinu Xuníu, Francia ente otros aliaos.[346]

    Guerra contra Estáu Islámicu en 3 frentes y l'esmembramientu de la oposición (agostu de 2016-avientu de 2016

    editar

    A partir de la batalla de Alepo, la insurxencia perdió poder políticu y ventaya territorial, al nun controlar nengunu de los grandes centros urbanos. Como parte de la rindición los rebeldes perdieron gran cantidá de pertrechos, material pesao y les sos fábriques d'armamentu y misiles, según tanques, vehículos blindaos y personal. Lo que -yos imposibilitó armar una nueva ofensiva contra la ciudá, amás de les dificultaes loxístiques d'atender a los refuxaos y la guarnición espulsada de la ciudá, polo que munchos fueron escontra Turquía pa integrase a la Operación Escudo del Éufrates.[347]

    Les SAA una vegada terminaes les operaciones en Alepo y Wadi Barada concentrar nuna llucha frontera contra Estáu Islámicu p'alloñar lo más posible de los centros urbanos en tres sectores estratéxicos: el norte de Alepo, nel área de Khasnaser y en Palmira depués de la so caida n'avientu, esta operación terminaría cola lliberación de Abu Kemal a principios d'avientu y a la destrucción d'Estáu Islámicu, amenorgáu a delles poblaciones al norte del Éufrates, Daraa y el desiertu oriental.

    Les SDF tres la llucha cola SSA por Hasaka perdió casi tol sofitu del gobiernu, que llegaba inclusive a aprovilos d'armamentu, lo cual obligó a un cambéu d'enfoque, buscando agora la formación d'una rexón federal, col sofitu rusu. Esti proyeutu atópase na cuerda fluexa en primer llugar pola firme intención de Turquía de menguar la so influencia o esaniciala y l'ambivalente posición de los EE. UU. Les SDF dependen na actualidá por completu del sofitu de EE. UU. cola xustificación de lluchar contra'l EI, polo que terminada la campaña contra este empezaron a ser asediados per Turquía, ensin cuntar col sofitu militar d'EE.XX. yá que quieren evitar una llucha direuta con Rusia y Turquía.

    Fuercies Democrátiques Siries (SDF) - Operación Ira del Éufrates (Wrath of Euphrates)

    editar

    .El 26 de febreru continua la meyora nel área d'a los Kubhar, nun intentu de cortar la carretera Deir ez-Zo-Raqa.[348]

    El 2 de xineru les SDF lliberen les villes de Shali y Nediye.[349]

    El 3 de xineru llibérense Mahmudle, Mayan, Dehlan, Bîrsan, Swailem Êrîêr y Himariyan.[350]

    El 4 de xineru príndase Erbo, Dehlan, Arir, Swwillam, Khirbi Shekh Jiddi, Mahmudli,[351]

    En marzu de 2016, el Curdistán siriu declaró de forma unillateral la creación d'una entidá federativa» nel norte del país árabe. Anque'l gobiernu declarar en contra de la federalización, argumentando que Siria yera un país demasiáu pequeñu pa una estructura federal, yá que al tar nuna rexón desértica, gran parte del territoriu ta despobláu o pocu habitáu. Pa formar un exércitu federal conformáu principalmente por milicies curdu-árabes.

    Fase Dos: Aisllando Raqqa del so campu occidental

    editar
    Militantes de les SDF al nordeste de Raqa dempués del entamu de la segunda fase de la ofensiva.

    El SDF llanzó la segunda fase'l 10 d'avientu, parar prindar el noroeste y l'occidente de Raqqa y la base de Tabqa. Mientres el primer día, atacó'l sur del Tishrin.[352][353] En respuesta a les perdes territoriales, Daesh aumentó los sos ataques suicides.[354]El 19 d'avientu, Daesh llanzó un contraataque pa recuperar cuatro pueblos nel noroeste, pero foi repelido.[355][356]

    Batalla de Jabar

    editar
    Muertos d'ISIL cerca de Mahmudli

    El 21 d'avientu, les SDF prindaron cinco pueblos cercanos a Qal'en Ja'barra.[357][358] La coalición empezó a movese escontra Suwaydiya Saghirah y Suwaydiya Kabir, los últimos pueblos antes de Tabqa.[359][360] Les fuercies de Daesh fueron forzaes a retirase dempués de que les SDF rompieren el so defenses en Jabar; aguantando nel interior de la ciudá.[361][362][363]

    El 25 d'avientu Daesh retirar de Jabar, lo cual dexó a les SDF a 5 quilómetros (3.1 el mio) de Tabqa.[364][365]

    Batalla pola contorna de Jabar

    editar
    Un BMP de les YPG, siendo tresportáu al mandu de Mahmudli el 4 de xineru

    El 27 d'avientu, Daesh llanzó un ataque contra Secol nel campu norte.[366] A otru día, les SDF prindó Hadaj.[367] Dempués de tres díes de llucha, les SDF prindaron la mayoría de Mahmudli, el 1 de xineru de 2017. Les SDF anunciaron que dende'l llanzamientu de la segunda fase prindaren 110 pueblos, asesináu a 277 islamistes, y prindando 13.[368]

    Militantes de les SDF esaminen Qal'en Ja'barra. Daesh construyó túneles y depósitos d'armes nel castiellu medieval.[369]

    Les SDF prindaron Qal'en Ja'barra'l 6 de xineru.[370][371] Más tarde prindaron ocho pueblos y cinco villes nel frente de Ayn Issa.[372] El 7 de xineru, les SDF prindaron cinco pueblos algamando les contornes de Tabqa.[373][374] Daesh recapturó Suwaydiya Saghirah a otru día dempués d'un contraataque.[375]

    El 8 de xineru de 2017, fuercies especiales d'EEXX esplegar n'A el-Kubar, ente Raqqa y Deir ez-Zor, matando siquier a 25 militantes.[376]

    El 10 de xineru, Daesh llanzó un contraataque nel frente de Jabar recuperando delles posiciones.[377][378] Les SDF retomaron el control de Jabar y Qalat Jabar unos díes más tarde.[379][380]

    Daesh atacó a Jib Shair, pero fueron repelidos a otru día, dempués de que les SDF prindaron seis villes.[381] Les SDF más tarde anunciaron que les sos fuercies del frente de Ayn Issa y del frente de Qadiriya atopar en Kurmanju, asediando una bolsa de 45 pueblos y 20 villes.[382][383] Siendo prindaos a otru día, resultando na lliberación de 460 quilómetros cuadraos.[384]

    El 17 de xineru, 28 tribus árabes de Raqqa anunciaron el so sofitu a les SDF.[385][386] El 19 de xineru, Daesh llanzó un contraataque contra Suwaydiya Saghirah, sofitáu por morteros y ametralladores pesaes.[387][388] Les SDF atacaron Suwaydiya Kabir el 20 de xineru, y prindar el 22 de xineru.[389][390]

    Meyores nel norte y l'asaltu a Tabqa 

    editar

    Reconquista del Gobiernu Siriu (xineru 2017 - presente)

    editar

    Exércitu siriu, los sos aliaos y la Fuercia Aérea Rusa

    editar

    Ofensiva por Wadi Barada

    editar

    La fase final de la batalla de Alepo foi altamente costosa pa dambos bandos, obligó al exércitu a movilizar recursos y personal dende dellos sectores, lo que debilitó dellos frentes, dexando una gran ofensiva al norte de Hama y al oeste de Alepo mientres el branu del 2016, siendo repelidas en ciertu grau poles SAA, según la perda de Palmira mientres l'iviernu tres un l'ataque sorpresa de Daesh. Pa finales d'avientu, gobiernu y rebeldes acusáronse mutuamente de la destrucción de la planta d'agua nel manantial de Wadi Barada, que terminaría siendo lliberada poles SAA a finales de xineru tres intensos combates. Esta operación retrasó los planes de les SAA d'empecipiar una ofensiva por Palmira, dexando al EI retomar la so campaña de tierra quemada.

    Una vegada abarganáu Mosul a finales d'ochobre, un abondosu númberu d'integrantes de Daesh pasaron a Siria, lo que dexó entamar una gran ofensiva primero en Palmira obligando al exércitu a recular 40 km hasta l'aeropuertu T4, y depués un ataque sobre Deir ez-Zor, na cual l'exércitu perdió'l control del campusantu lo qu'estremó la bolsa en dos. Esta constitúi la derrota más importante de les SAA dende la intervención rusa en setiembre de 2015. Pa finales de xineru la ofensiva detúvose estabilizándose pa entamos de febreru, gracies a un ferrial bombardéu de la RuAF.

    En 2017 les ofensives del exércitu siriu carauterizar pol enfoque tradicional d'un solu frente empobináu a un oxetivu políticu, realizando un previu cercu y depués un ataque centráu na gastadura por aciu bombardeos de la SyAF y la RuAF y l'usu de blindaos col fin de buscar una rindición de los defensores primeramente abarganaos (estratexa usada nel asediu de Grosni, nes guerres chechenas, cola variante d'usar l'aviación en llugar d'artillería). Mientres les ofensives contra Estáu Islámicu basar nun frente sólidu siguiendo una carretera o una vía principal por aciu un ataque direutu, evitando asina un cercu obligando a una retirada improvisada de los defensores (basaes nes táctiques de guerra relámpago, usaes nel sieglu XX).

    Pel so llau l'exércitu siriu avanzó ensin grandes contratiempos siguiendo la carretera Alepo - Al Bab tomando poblaos y villes, pal 5 de febreru llegó hasta la villa de Umm Arkilah a poco quilómetros al sur d'Al Bab y el 13 de febreru algamaron Tadif onde s'afitó con Turquía la máxima meyora tomando como referencia la carretera M4.

    El 1 de xineru informar d'un atentáu con carro bomba de Daesh na base Tartus, dos kamikazes atentaron contra un puestu de control del Exércitu siriu nel puertu de Tartus, matando a dos axentes de seguridá y mancando a delles persones.[391]

    El 2 de xineru les SAA llanzaron una ofensiva en Sahrifa al oeste de la base T4.[392] El ministeriu de defensa rusu denuncia que se rexistraron 21 ataques de los grupos armaos nes gobernaciones de Alepo (7), Damascu (6), Latakia (5) y Hama (3). Na gobernación de Hama, los rebeldes atacaron con morteros y armes llixeres les llocalidaes de Suran y Maan, según les posiciones de les fuercies gubernamentales siries al oeste d'esti últimu pueblu.[393]

    El 3 de xineru la SAA tomó Basima nel valle de Wadi Barada y la base aérea de Hasrama en Guta oriental. En Alepo empezaron los trabayos de llimpieza d'escombros nos barrios de AlAnsari, AlZebdieh, Saif AlDawla nel este.[394]

    El 4 de xineru infórmase que'l númberu de llocalidaes siries que se sumaron al procesu de reconciliación alzar a 1.091, según el Centru rusu pa la Reconciliación.[395]

    El 5 xineru les SAA llograron repeler un contraataque de Daesh contra la base de Kiwires.[396] Daesh realizó un ataque suicida con coche bomba en Jable al sur de la base de Tartus, matando alredor de 14 persones.[397] Amás empezó a movilizar personal pa llanzar un ataque total contra Deir ezZor.[398]

    El 7 de febreru forzar tigre tomaron Majbel y Tell al Hawara a 4km al sur d'A los Bab. Daesh retomó la so ofensiva en Kasnahser na vía Damascu - Alepo. En Homs la SAA lliberó los campos de gas de Shaer al norte de Palmira y la carretera alredor de llagu Jabbul.[399]

    El 8 de febreru sigo la ofensiva al sur d'A los Bab tomando Tuman y Dayr Qaq, amás de la llomba d'Al-Wusta nel llagu Jabbul.[399]

    El 9 de febreru l'exércitu tomo'l control de Deir Qaq, Shamawiyah y Abu Taltal, atopándose yá nes contornes d'A los Bab. Continua la llucha en Khanaser l'exércitu trata d'emburriar al EI lloñe del camín que xune Alepo. Informar d'una emboscada nel campusantu de Deir ez Zor siquier 20 soldaos de les SAA prindaos.[400]

    El 10 de febreru les SAA lliberen Abul Taltal al sur de Tadif, n'A los Bab.[401] A otru día les SAA llegaron a la llinia apautada con Turquía.[402]

    El 12 de febreru les SAA repelieron una gran ofensiva per parte rebalbu tantu de Tahrir al Sham como de Ahrar al Sham, n'a el-Manshiyah en Daraa.[403] Amás tomaron Al-Mansourah y Khirbat Al-Jahish en Kuweires al norte de Alepo. Anúnciase tamién per parte de Xordania una coordinación col gobiernu pa un ataque conxuntu a Daesh.

    El 13 de febreru les SAA prindaron al-Magharah, Mareeh y Abo Jabbar al este de Rasm al-Sarhan nel campu de Alepo. Continua la meyora escontra Palmira el frente atopar a 20 km de la ciudá, mientres EI aplica política de tierra quemada y la baltadera de los sitios históricos mientres la so retirada.

    El 15 de febreru forzar tigre tomaron Musharifah, Bayjan, Tal Bayjan y Shuwaylekh nel norte de Alepo.[404] Se recapturó los campos de gas Hayyan nes contornes de Palmira.

    El 16 de febreru informar de la captura de Humimiah nel norte de Alepo, amás de que la ofensiva en Palmira atopar a 10 km de la entrada de la ciudá siguiendo la carretera M20.

    El 17 de febreru la SyAF llanzó panfletos al sur de Idlib solicitando la rindición del sector que controla Jund al Alqsa, aparentemente prepárase una ofensiva, n'habiendo repelido la meyora de Ahrar al Sham nel área.[405] La RuAF realizó múltiples ataques en Raqa, Daraa y Homs utilizando bombarderos El to-95MS/M, l'ataque foi perpetáu con misiles de cruceru H-101, los bombarderos tuvieron escoltaos en tou momentu por caces El so-30SM y El so-35S.[406] Daesh empezó a bombiar agua del llagu Assad na canal Al Jer p'anubrir les aldegues alredor del aeropuertu Kweires y detener la meyora de les SAA en Deir Hafer.[407] El Ministeriu d'Esteriores de Siria unvió dos cartes a la ONX pa solicitar qu'esa institución obligue a Turquía a poner fin a l'agresión y ocupación nel so territoriu.

    El 19 de febreru la SAA anuncia la captura de Tarfah Sharqiyah en Biyarat nel frente de Palmira.

    El 21 de febreru tomó la villa de Rasm Harmal al Imam al norte de Dayr Hafir, amás d'una contraofensiva en Daraa. Les SAA atópase yá a 5 km de la entrada de Palmira.[408] Anúnciase la rindición de los rebeldes nos barrios de Qaboun, Tishreen y Barzeh tres dellos díes d'asediu en Guta Oriental.

    El 22 de febreru anuncia la captura de Mazburah y Tabara Maddi/Tayyar Hamadah nel frente de Dayr Hafir, y la captura de Souq Al-Jabas al oeste de Alepo.[409] En Deir ez-Zor se recapturó la llomba de Alloush nel sur de la ciudá, na zona del campusantu.

    El 23 de febreru les SAA lluchen pol control de la escuela de conducción pela rodiada de Palmira nel sector d'Al-Biyarat, Daesh llanzó una contraofensiva faciendo recular el frente.[410] En Daraa avancen nel sur nel distritu d'Al-Manshiyah. Nel frente de Dayr Hafir lliberóse Rasm al Harmal y Rasm al Sheikh y empezó la meyora escontra'l sur col fin d'abarganar la ciudá. Na ciudá Alepo les SAA avancen nel distritu d'Al-Zahraa.[411]

    El 24 de febreru prindóse la llomba de Rashideen nel oeste de Alepo, y les aldegues de Manazir al Safr y A los Kitah al Norte.[412]

    Tres tomar d'a los Bab a finales de febreru y delles escaramuzas al sur de la carretera M4, Turquía se deslindó de la defensa ya intervención na zona, polo que los rebeldes tuvieron qu'abandonar la ofensiva y movilizase al norte pa participar nun futuru asaltu a Manbij y Afrín. Una vegada frenáu la meyora turca escontra'l sur, les operaciones militares del Exércitu Siriu empezaron a centrase pela redolada de Palmira, el norte de Alepo y los campos petroleros y gasíferos en Homs. L'exércitu turcu afirmó acabar con 3060 milicianos de Daesh (2647 muertos), 462 militantes de PKK-YPG (425 muertos) dende'l 24 d'agostu al 9 de marzu, lliberóse 243 poblaos y 2015 quilómetros cuadraos.[413]

    Campaña pel norte de Alepo y Dayr Hafir

    editar

    Batalla por Dayr Hafir

    editar

    La campaña pol campu del este de Alepo (2017), (ofensiva por Dayr Hafir (2017), foi llanzada pol Exércitu siriu pa torgar la meyora de fuercies rebalbes sofitaes per Turquía, y tamién tomar el baluarte de Dayr Hafir. Amás de llograr el control de la fonte d'agua p'Aleppo, en Khafsa y prindar l'aeródromu de Jirah. Con esta ofensiva emburriar a Deash escontra Maskanah y Homs central. Esta sería la ofensiva inicial de la campaña contra Estáu Islámicu, que terminaría cola so destrucción al sur del Éufrates tres la ofensiva contra Abu Kemal, a entamos d'avientu.

    Batalles por Palmira (2015-2017)

    editar

    Tres les socesives batalles pa faese cola ciudá de Palmira —la primera, en mayu de 2015, cuando cayó en manes del Estáu Islámicu; la segunda en xunetu-agostu de 2015 cuando l'Exércitu Árabe Siriu nun consigue retomar la ciudá; la tercera en marzu de 2016 cuando les fuercies siriu reconquistáronlo; la cuarta n'avientu de 2016 cuando l'Estáu Islámicu retomar de nuevu— na quinta, de marzu de 2017, l'exércitu siriu consigue retomar de la ciudá.[414]

    El 27 de febreru les SAA tomaron Jabal Hayyal.[415]

    Damascu y Homs

    editar

    El 11 de marzu'l ministru del Interior, xeneral Mohamad al-Shaar, fixo una inspeición del sitiu onde se produció un doble atentáu terrorista na zona de Bab al-Saghir en Damascu, contra visitantes de distintes nacionalidaes árabes, que cobróse la vida de 40 persones y dexó alredor de 120 mancaos, que fueron treslladaos a hospitales de Damascu y al-Muasat.[416] L'exércitu tomó la cai de Darb at-Tawila que coneuta'l barriu de Barzeh con Qaboun.[417] Les HTS anunciaron la so responsabilidá del atentáu.

    El 13 de marzu anuncia un alcuerdu pa la evacuación insurxente del barriu d'a los Wa'er en Homs, nun ralu de seis a ocho selmanes, empezando la evacuación a otru día.

    El 15 de marzu un triple ataque suicida foi perpetáu contra'l Palaciu de Xusticia de Damascu causó 35 muertos y más de 45 mancaos, el ministru siriu de Xusticia, Najm al Ahmad, indicó que llograron detener a otru terrorista que tamién diba perpetar un ataque suicida. Más tarde producióse otru ataque suicida nun restorán del barriu d'A los Rabua, a tres quilómetros del llugar de la primer esplosión, provocando una ventena de mancaos.[418] 1000 soldaos terminaron el so ensayamientos baxu tutelar d'instructores rusos, como parte de la 5ª Lexón del Exércitu.[419]

    El 16 de marzu príndase Rasm al-Kroum, Zubayda y Khassaf al norte; Zubaydah y Khasfah al sur de Dayr Hafir.

    El 19 de marzu delles faiciones de Guta oriental llanzaron una ofensiva conxunta, conquistando la central llétrica de Damascu provocando una corte de lluz y del internet na ciudá, amás d'avanzar nel área industrial. L'Exércitu siriu llogró revertir la ofensiva. L'ataque rebalbu empezó cola detonación dos coches bombes en Yobar.[420]

    El 20 de marzu l'Observatoriu Siriu de Derechos Humanos (OSDH) precisó que les SyAAF y los sos aliaos atacaron les posiciones, dende les que los insurxentes llanzaron ataques contra les fuercies siries en Damascu.[421] El ritmu de los combates empezó a baxar dempués de que l'Exércitu llograra atayar n'hores de la tarde la gran ofensiva. Les fuercies gubernamentales recuperaron les zones nes que se infiltraron, l'Exércitu adoptó una nueva estratexa militar basada nel usu d'un intensu fueu con una amplia cobertoria aérea, obligando asina a sacupar los puntos qu'atacaron ensin retirar los cadabres de los sos elementos.[422]

    Rebeldes sofitaos pol exércitu turcu (FSA) - Operación Escudo del Éufrates y Operación Caña de Olivar

    editar

    Los rebeldes del Exércitu Llibre Siriu sofitaos pol exércitu turcu avanzaron dende finales d'agostu de 2016, llegando a prindar la ciudá d'Al Bab en marzu de 2017. Mientres la ofensiva turca'l Estáu Islamico entamó dellos ataques nos que destruyó vehículos militares turcos incluyendo dellos tanques Leopard-2A4 de fabricación alemana. Un territoriu d'alredor de 2000 km² (incluyendo ciudaes importantes como Jarablus, Dabiq y Al Bab) foi lliberáu y 70 militares turcos perdieron la vida nesta operación.

    El 20 de xineru del 2018, Turquía llanzó la so segunda ofensiva militar (operación Caña de Olivar) conxuntamente con unidaes del Exércitu Llibre Siriu que yá participaren na operación Escudo del Éufrates, nel norte de Siria, na provincia d'Afrin, onde s'atopaben asitiaos alredor de 5000 milicianos curdos de les YPG. Turquía dio per concluyida la ofensiva a finales de marzu de 2018 cuando los milicianos curdos fueron espulsaos de tola provincia de Afrin. 46 militares turcos perdieron la so vida nesta operación.

    Insurxentes de la FSA, Ahrar al Sham y Hai'at Tahrir al Sham (HTS)

    editar

    Rotura Rebalba y apertura del Frente Sur

    editar

    El 3 de xineru les FSA auncian la lliberación de la presa de Zuluf de EI.[423]

    Tres la rindición en Alepo los grupos rebalbos sol auspicio de Turquía aceptaron un altu al fueu y la participación en conversaciones de paz en Astaná, lo cual provocó una gran rotura formándose dos grandes bandos les encabezadures pol antiguu frente al Nusra formó'l frente Hai'at Tahrir al Sham y los del bandu del Ahrar al Sham que decidieron acoyese a la invitación, anunciándose'l día 5 de febreru la llista de grupos acomuñaos a cada bandu. Delles escaramuzas dar en Idlib tantu nel campu, como na mesma ciudá.

    Pal 7 de febreru apaeció un nuevu grupu Liwa Aqsa, atacó y tomó por sorpresa distintes posiciones de la FSA nel norte de Hama. Pela so parte la ofensiva sofitada per Turquía retomó un nuevu intentu de tomar Al Bab, esta vegada con una incursión nocherniega.

    El frente sur nun fuera bien activu nos últimos años caracterizándose por escaramuzas aisllaes, tando práuticamente inactivu dende iviernu del 2016, pero dende'l 12 de febreru Ahrar al Sham encabezó un ataque sorpresa a Daraa p'apoderase de los sectores en control de les HTS y del gobiernu, al tar centraes les operaciones nel norte y centru de Siria foi imposible entamar una contraofensiva oficialista, centrándose más bien nuna gastadura por aciu bombardeos, pa estabilizar el frente.

    El 9 de febreru Hai'at Tahrīr has-Shām espublizó nun videu al so nuevu líder militar y antiguu líder de Ahrar as-Sham, Hāshim as-Shaykh, proclamando que lliberaren a Siria y pidiendo que se-y xunan los demás grupos islamistes. Llanzando darréu un ataque sorpresa nel norte de Latakia tomando Tell Rashu..[424]

    El 15 de febreru Jund- al Alqsa informó de la execución de siquier 100 combatientes que tenía prisioneros del bandu de Ahrar al Sham y HTS, anque'l númberu ye inciertu, yá que siguen los combates al sur de Idlib,[425] amás anunció tomar d'a los Tamanah.

    El 19 de febreru los rebeldes anunciaron qu'en Daraa les SAA perdieron 30 soldaos, 12 oficiales, 2 tanques, una ametralladora 23mm, un bulldozer y prindáu munición y una ametralladora de 14.5 mm.[426]

    El 20 de febreru Jaysh Khalid Ibn al-Walid (rellacionaos con Estáu Islámicu) tomaron les villes de Tasil, Hayt, Sahm Jolan, Adwan y Tal al-Jamou.

    El 21 de febreru anuncia un ataque de Ahrar al Sham escontra Mughayr y Buraydij nel norte de Hama, so control de les SAA.[427] En Daraa sigue la llucha contra Khalid Ibn Walid, anuncia tomar de la represa de Adwan.

    El 25 de febreru Daesh tomó Jalin y Kafr Tamer[428]

    Al Bab, Manbij y Jarabulus

    editar

    L'Exércitu turcu y los sos aliaos, en consolidando les sos posiciones n'A el-Bab, tienen entamáu dirixise escontra la ciudá Manbiy y la rexón de Afrín, sol control de les fuercies curdu-siries y les SDF.[429] El 27 de febreru los milicianos sofitaos poles Fuercies Armaes turques tomaron dellos pueblos cerca de la ciudá de Manbij de les SDF. Más tempranu Ankara esixó que les formaciones curdes, que considera una organización terrorista venceyada col Partíu de los Trabayadores de Curdistán (PKK), abandonen la ciudá y estrémense a la mariña oriente del ríu Éufrates.[430]

    El 26 de febreru les FSA comandadas por Sultán Murad llanzaron un ataque sorpresa contra les SAA en Tadif, informar de la captura de trés prisioneros y la muerte de 20 militares y dos tanques destruyíos.

    El 27 de febreru tres el zarru de la bolsa per parte de les SAA, les FSA comandados por sultán Murad llanzar a prindar poblaos dexaos por Estáu Islámicu al sur de la carretera M4.

    El 1 de marzu tomaron al Qarah y Tal Turin, llegando al pobláu d'a los Arimah siguiendo la carretera M4, que va direutamente escontra Manbij, mientres F-16 l'aviación turca bombardéu asities en Afrin, Menagh y Tal Rifat.[431]

    El 5 de marzu Turquía espreso que nun s'opón a que l'Exércitu siriu tome Manbij. El primer ministru turcu, Binali Yildirim, espresó'l beneplácito de Ankara ante la meyora de les fuercies siries, sofitaes per Rusia, escontra la ciudá de Manbij, allugada na vera occidental del Éufrates.[432]

    El 6 de marzu gran cantidá de movimientu nel sector de Jarablus mientres sigue la llucha contra les fuercies de Manbij.

    El 7 de marzu'l xefe del Estáu Mayor de Turquía, Hulusi Akar, axuntar colos sos homólogos de Rusia y EE. UU., Valery Guerásimov y Joseph Dunford en Antalya (Turquía).[433]

    El 11 de marzu EE. UU. afirma que les HTS son miembros d'A los Qaeda y considérase-yos terroristes.[434]

    El 13 de marzu Ahrar al Sham llanzó una ofensiva contra Al-Azraq y A el-Zaghab, al sur de Fuah. Amás del monte de Kurdish en Latakia.[435]

    El 15 de marzu'l representante oficial del opositor Exércitu Llibre de Siria (ELS), Osama Abu Zeid, anunció la so dimisión. «Presenté a los comandantes del ELS y el xefe de la delegación militar la solicitú de que nun puedo siguir faciendo'l mio trabayu por razones personales. Señores periodistes, sentar, nun va haber declaraciones». Más tarde el xefe d'Estáu Mayor del ELS, Ahmed Berri, dixo que l'organismu «va restituyir» a Osama Abu Zeid.[436]

    El 16 de marzu informar d'un bombardéu nuna mezquita cerca d'A los Jinah en Idlib, reportáronse más de 70 muertes. En primer instancia abarruntar de Rusia pero sobre la base de los restos de los misiles determinóse que yera d'orixe estauxunidense. La CENTCOM anunció que'l bombardéu diba dirixíu a una xunta de miembros d'a los Qaeda a pesar de que la evidencia demuestra que se realizó a 4 km de lo dicho por CENTCOM. Turquía, Qatar y diversos grupos declararon crime de guerra asoceder.[437] L'Observatoriu Siriu de Derechos Humanos (OSDH), refirióse al incidente como «una masacre», decenes de persones resultaron mancaes nel ataque. Ante los informes sobre la muerte de civiles, el voceru de CENTCOM, el coronel John J. Thomas, indicó que los sos fuercen nun tuvieron una mezquita como blancu, pero'l local foi algamáu por error.[438]

    Segunda Batalla por Hama y fin de la batalla por Dyar Hafir (20 de marzu-6 d'abril)

    editar

    Dende'l 21 de marzu les HTS y delles faiciones insurxentes llanzaron un ataque en tolos frentes contra'l gobiernu, lo cual dexó-yos llanzar se pel norte de Hama, siguiendo la mesma estratexa que'l branu anterior. Gracies al factor sorpresa y la movilización del exércitu siriu escontra'l norte, llograron grandes meyores llegando a les llendes de la ciudá, pero a la fin de la batalla les SAA non solo recuperó asitiar perdes, en 2017 sinón qu'emburrió a los rebeldes hasta Lantamina, recuperando asina les posiciones perdíes el branu anterior. La batalla de Hama foi n'estremu costosa pa dambos bandos, sobremanera pa les SAA que perdieron l'impulsu nel campu de Alepo, y la carrera contra les SDF por Tabqa y por al Raqqa.

    El 22 de marzu una fonte del Comité pa la Reconciliación comunicó que «545 persones del barriu d'A los Waer regularon el so estatus llegal d'alcuerdu al Decretu sobre l'Amnistía y l'alcuerdu (sobre la retirada de la oposición armada) d'A los Waer que la so implementación empezó esta selmana». Sorrayó que'l so comité sigue a diariu llamando a los combatientes a que se rindan y creando les condiciones por que puedan volver a la vida pacífica. El sábadu, 18 de marzu, 300 combatientes y más de 1065 miembros de les sos families salieron d'A los Waer escontra la ciudá fronteriza de Yarablus, nel norte de la provincia de Alepo.[439]

    El 27 de marzu empezó la salida del segundu grupu d'armaos y les sos families del distritu Al-Waer de la ciudá de Homs, 1.500 armaos y les sos families.

    El 1 d'abril salió'l tercer grupu d'armaos xunto coles sos families d'Al-Waer, 50 autobuses salieron con 836 insurxentes xunto coles sos families escontra Idlib. El gobernador de Homs informó que residentes d'Al-Waer empezaron a tornar, la Direición d'Educación abrió cuatro escueles pa recibir a los alumnos que resultaron movíos.[440]

    Damascu

    editar

    Los rebeldes encabezaos poles HTS llancen un ataque pa intentar recuperar el terrén que conquistaren na primera ofensiva llanzada na capital el 19 de marzu. Los rebeldes sufrieron dempués un importante retrocesu en Damascu dempués de que les SAA arrampuñáren-yos tolos puntos conquistaos mientres la so ofensiva.[441] El 22 de marzu'l frente estabilizóse, informar d'enfrentamientos nel área industrial. Los aviones sirios volvieron a entamar los ataques contra les posiciones y rutes de suministru insurxente. La cuarta xornada de la operación militar nes contornes de la capital siria empezó col fueu de la batería d'artillería emplazada nel monte Qasioun qu'apodera los altores de la ciudá. A ello siguiólu, aproximao a les 6.00 de la mañana, hora llocal, la ofensiva de l'aviación, qu'empezó a hostigar les fuercies y puntos de fueu de los estremistes nos barrios de Jobar y Kabun. Los enfrentamientos más cruentos tienen llugar na zona industrial d'A los Magasil, onde tropes d'élite del Exércitu Siriu siguen estrechando'l cercu alredor d'un gran grupu de terroristes bloquiáu la viéspora. En tantu, los militares llograron ampliar la zona de seguridá alredor de la plaza de los Abasíes, onde se restableció parcialmente'l tránsitu. La importancia estratéxica de Jobar deber a qu'ente esti barriu y la zona industrial de Kabun pasa la carretera que xune Damascu y Homs. Amás, la cercanía a la Ciudá Vieya d'esti barriu dexa a los estremistes atrincheraos ellí atacar a diariu otros barrios de la capital controlaos poles fuercies gubernamentales.[442] Más de 150 combatientes fueron esaniciaos y centenares resultaron mancaos nel barriu de Jobar, nel este de Damascu, informó la televisión estatal. Amás, la fonte señaló que tres coches bomba fueron destruyíos y neutralizáronse siete terroristes suicides qu'intentaron atentar contra instalaciones militares.[443]

    El 24 de marzu les tropes siries recuperaron el control de tola zona industrial nel este de Damascu. «Les unidaes de les nueses Fuercies Armaes en cooperación colos sos aliaos recuperaron el control sobre toles instalaciones y edificios de la zona industrial nel norte de Jobar, onde enantes s'atopaben los terroristes del Frente al Nusra», diz el comunicáu. Amás comunícase que los inxenieros yá empezaron a neutralizar los esplosivos dexaos.[444]

    El 1 d'abril les SAA avancen dende'l norte de Duma prindando Rayhan y l'hospital Ibn Sina.

    Qalamoon

    editar

    Aprovechando les ofensives de les SAA nes periferies de Palmira, dellos grupos insurxentes llanzar contra Daesh pol control de les zones desérticas de Qalamoon, aparentemente con sofitu de Xordania.

    El 20 de marzu informar de la captura de Jabal al-Naqab, Jabal Seis, Tays, Khabrat Makhul, Thatha, Saba Biyar, Saad Rishah y Jabal al-Sharqi.

    El 21 de marzu Ahrar al Sham anuncia la captura de Jaysh Usud al-Sharqiya.

    El 26 de marzu anuncia la captura de Kara'a, Diyatha y Saqiyah.

    El 27 de marzu anuncia la retirada de Daesh de tol frente de Swaida pa dir combatir en Raqqa tantu los insurxentes como les SAA apoderar de les zones dexaes, les SAA conquistaron 300 km cuadraos, tomando les aldegues de Khirbet Sa'd, Qasr, Bastarah, Rjam al-Dala, Sakia, Yellow Hill, Fadian, Ashihab, Ashheb, Sharq, Tall Al-Musaitbah, Tallul Salman, Shaqraniyah, ente que los insurxentes tomaron Shinwan, Bir Al-Awra,Bir Qaniyat, Rajm Al-Dawla,Asfar, Raheel.

    Afrín

    El 21 de marzu les SDF anuncien la llegada de dellos contingentes militares rusos.

    El 22 de marzu anúnciase que «Esta mañana, dende les 8 de la mañana (06:00 GMT), l'artillería turco empezó a bombardiar les aldegues fronterices de Afrin», indicó'l voceru de les YPG, Redur Xelil.[445]

    El 29 de marzu'l comandante de les YPG Sipan Hemo anunció que van coordinar con Rusia y EE. UU. pa poder llanzase a la conquista de Idlib una vegada terminen les operaciones en Raqqa.[446]

    El 22 de marzu anúnciase que Fuercies especiales estauxunidenses cortaron la principal ruta que coneuta la ciudá siria de Alepo con Al-Raqa. Siquier 100 soldaos estauxunidenses baxaron de los helicópteros y esplegar na zona pa estes operaciones. La sorpresiva ofensiva busca dos oxetivos: controlar la estratéxica ciudá d'Al-Tabqa y frenar la meyora del Exércitu siriu dende'l frente occidental escontra Al-Raqa.[447]

    El 24 de marzu les SDF anuncien la captura de Kerama al oeste de Raqqa. El voceru de les FDS, Talal Silou, aseveró al periódicu siriu Al Watan qu'en menos de 15 díes impondráse un bloquéu total a Al Raqa, dempués de lo que va arrincar la operación de lliberación de la urbe.[448]

    Represa de Tabqa

    editar

    El 22 de marzu Fuercies especiales d'EE.XX. realizaron en desembarque por aciu helicóteros a la rivera sur del Eufrates creando una cabeza de sablera, llanzando un ataque xunto con fuercies franceses escontra la represa, tomando pal 24 de marzu cerca de la cuarta parte de la represa. Esto obligó a Estáu Islámicu a traer refuerzos dende'l norte. Les SDF anunciaron que la controlaríen nes próximes 72 hores. El 26 de marzu empezó la ofensiva pa recuperar l'aeropuertu de Taqba. La presa de Tabqa, la más grande de Siria, allugada nel ríu Éufrates a unos 40 quilómetros de la ciudá de Raqa, sufrió daños y permanez fora de serviciu tres fuertes combates ente los miembros de les Fuercies Democrátiques Siries y l'Estáu Islámicu.[449]

    El 24 de marzu Ahrar al Sham anuncia la captura de Hawsh Hamad controlada por Estáu Islámicu.

    Bombardeos aliaos occidentales direutos contra Siria

    editar

    Ataque químicu en Khan Sheykhoun y l'ataque d'EE.XX. a Siria (4 d'abril-7 d'abril)

    editar

    El 4 d'abril se los rebeldes denuncien un ataque químicu na llocalidá de Khan Sheykhoun (Jan Sheijun), en primer instancia falar de 58 víctimes ente elles 11 neños, anque xubió col pasar de los díes, siendo inciertu los detalles y los culpables del ataque. La oposición hores dempués denunciaría l'usu de gas sarín, a pesar de delles incongruencies nes pruebes presentaes. Como represalia'l gobiernu d'EE.XX., la madrugada del vienres 7 d'abril los destructores estauxunidenses, USS Porter y USS Ross llanzaron 59 misiles de cruceru Tomahawk contra la base aérea Shayrat, que foi celebrada pola comunidá internacional.[450][451] El 7 d'abril de 2017 Estaos Xuníos llanzó siquier 50 misiles de cruceru Tomahawk contra la base aérea d'Ash Sha'irat na provincia siria de Homs. Les axencies AP y AFP

     
    El buque USS Ross disparando un misil Tomahawk contra la base aérea de Shayrat.

    informaron sobre'l llanzamientu de 60 y 70 misiles dende dos buques de guerra estauxunidenses. L'ataque produzse depués del ataque químicu de Jan Sheijun y por ello EE.XX. llanzó los sos misiles contra la instalación militar dende la que, según estimaciones de la Casa Blanca, les fuercies del gobiernu de Bashar al-Assad llevaron a cabu l'ataque químicu. Por cuenta de ello'l presidente d'EE.XX., Donald Trump, encamentó a toes a "les naciones civilizaes" a xunise a EE.XX. col fin de "terminar cola matanza y el derramamiento de sangre en Siria" y sorrayó que l'ataque respuende a un "vital interés de seguridá nacional" d'EE.XX. Los medios sirios calificaron l'ataque d'actu de "agresión" a pesar que nin la ONX nin la Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques (OPAQ) reportaron los resultaos de la so investigación sobre l'incidente y daqué que'l gobiernu siriu niega. Antes del ataque estauxunidense, el representante rusu ante la ONX, Vladímir Safronkov, alvirtió que tenía "nicios direutos" alrodiu de la preparación d'una operación militar en Siria y sorrayó que "toles consecuencies van pesar sobre la conciencia de quien entamen proyeutos asina.[452][453][454]

    Otres fontes de noticies informen sobre la destrucción de dellos misiles Tomahawk estauxunidenses per parte de caces La so-35 rusos, que fai que de los 59 misiles llanzaos solu 23 llegaron a impautar anque tamién s'argumenten fallos téunicos, anque esta última hipótesis ye improbable.[455]Per otra parte tamién s'informa sobre la presencia de militares rusos en dicha base mientres se desenvolvía l'ataque estauxunidense.[456]

    Como resultáu l'aviación siria perdió 9 aviones que s'atopaben n'arreglu, y estructures de radar, comedores y anexos na base, polo que dellos díes dempués la base pudo tar de nuevu en funcionamientu. Morriendo nel ataque'l Xeneral Shalal Khalif Ibrahim, comandante del segundu batallón del 136 reximientu, y 4 soldaos, el gobiernu denunció la muerte de dellos civiles de les zones cercanes a la base.[457][458]

    El ministru de defensa rusu declaró que solo 23 misiles dieron na base, siendo desconocíu'l paradoriu de los demás, amás de qu'alvirtieron al gobiernu siriu del ataque lo que dexó sacupar a los aviones operativos, y el personal de la base lo qu'amenorgó los daños.[459][460]

    Bombardéu de Damascu y Homs per Estaos Xuníos, Francia y Reinu Xuníu de 2018

    editar

    El 14 d'abril de 2018, Estaos Xuníos, Francia y Reinu Xuníu llevaron a cabo bombardeo contra'l réxime de Bashar al Assad, cola escusa de refugar el supuestu ataque químicu contra civiles na ciudá de Duma per parte del gobiernu siriu. Los bombardeos la cual cuntaron per parte d'Estaos Xuníos del llanzamientu de misiles Tomahawk y de bombardeos de bombarderos B-1 de llargu percorríu; per parte británica cuatro aviones Panavia Tornado GR4 armaos con misiles Storm Shadow bombardiaron. Francia, pela so parte, utilizó los sos aviones de combate Dassault Mirage y Rafale, llanzando un total de 12 misiles de cruceru, cabo esclariar que respeutives naciones utilizaron tamién les sos respeutives Armaes Navales. Estos bombardeos fueron dirixíos contra trés blancos venceyaos al programa d'armamentu químicu siriu en Damascu y en Homs, nel centru del país onde fueron atacaos un "centru d'investigación" nel estremu nordeste de Damascu y "depósitos" d'armes químiques, incluyíu gas sarín, na provincia central de Homs. Según el Ministeriu de Defensa rusu, la coalición llanzó 103 misiles aire-tierra contra oxetivos nes ciudaes de Damascu, Homs y Hama, 71 de los cualos fueron interceptaos polos sistemes de defensa antimisiles de Siria causando poques victimas militares siries.[461][462]L'ataque foi refugáu pol presidente rusu Vladimir Putin espresando que "l'ataque favorez a los terroristes y afonda la crisis humanitaria", antes l'embaxador rusu en Washington, Anatoli Antonov, alvirtió que "l'agresión contra Siria va tener consecuencies pa los países occidentales". El presidente siriu Assad afirmó qu'esta "agresión" nun fai más que "reforzar la so determinación de siguir lluchando y entartallar el terrorismu", un términu col que designa a los rebeldes. Per otra parte, el presidente d'Estaos Xuníos Donald Trump declaro nun tuit "mision cumplida"[463]

    Batalla por Taqba - Etapa tres l'ataque d'EE.XX. (8 d'abril- 6 de mayu)

    editar

    Nesti periodu les fuercies de les SAA tuvieron que detenese nel frente de Hama, a la mira de nuevos ataques per parte d'EE.XX., que caltenía los sos barcos nel mar Mediterraneu. Les operaciones aérees de la coalición tamién se detuvieron pola respuesta rusa de detener cualquier cooperación cola aviación aliada. Pela so parte les SDF aprovechando la retirada de les SAA del área de Jirah, y cola ayuda de comandos EE.XX. tomaron el control de delles aldegues al norte de Tabqa, que tres de delles selmanes de llucha facer col control de la ciudá y la so represa, colo que cortaron el pasu de les SAA qu'esperaba siguir la rivera sur del Eufrates, y llegar a al Raqqa. Turquía trató per diversu medios evitar qu'EE.XX. coordinara coles SDF la meyora a Raqqa, y nel so llugar utilizara a les FSA, p'asina menguar el poder de les YPG, estos intentos pasaron dende amenaces de fin de la cooperación hasta bombardeos en diverses zones de la frontera siria, lo cual obligó a los EE.XX. a mover parte de les sos fuercies regulares a la frontera siria colo que disuadió a los turcos de tratar de debilitar a les SDF. Gracies al ataque d'EE.XX. a Siria los rebeldes llograron pervalible tiempu pa entamar les sos defenses casi pulverizaes el mes anterior. Atrincherándose en Ziliquiat al sur de Latamina, el so últimu baluarte en Hama, que taba siendo asediado dende tolos lladrales, tando cerca de cayer pola ofensiva oficialista.

    El 8 d'abril militantes de Daesh intentaron romper la llinia de frente ente la ciudá de Tabqa y la presa del Éufrates mientres dos díes.[464] Siquier 381 persones —ente elles, 110 radicales— abandonaron el barriu Al Waer, l'últimu bastión de los rebeldes sirios en Homs. L'aviación siria fixo lo imposible en volver a entamar les misiones de combate a solo un día del bombardéu estauxunidense a la base aérea de Shairat, asitiada al sureste de Homs. Pela so parte, el xefe del Puestu d'Observación Siriu, Rami Abdallá, sorrayó que fueron los caces Sukhoi los que realizaron los ataques sobre les agrupaciones illegales nel este de la provincia.[465] Anúnciase que tres el bombardéu perpetáu por EE.XX., la base aérea de Shairat, na provincia de Homs, volvió funcionar.[466] L'Exércitu siriu anuncia qu'atacó a un avión de reconocencia d'EE.XX. nel campu de la provincia de Qamishli, nel nordeste de Siria.[467]

    El 9 d'abril los insurxentes realicen lentes meyores en Daraa utilizando ataques suicides nel distritu de Manshia. Les SAA pel so llau enfrentar a Deash nel desiertu central de Homs tomando'l monte de Shaer. Les SDF anunciaron haber repelido el contrataque de Daesh y tomar l'aldega de Abbad.[468]

    El 10 d'abril les SAA llograron realizar delles meyores y contraataques, aprovechando la reunudación de les operaciones aérees, recuperando Mardees nel frente de Hama, los montes d'A los Taj y Mazbad nel norte de Palmira. Pela so parte les SDF anunciaron la captura de Ayid Qabîr nel sur de Tabqa.[469]

    El 11 d'abril les SAA tomaron Tel Shuwehneh al norte de Alepo, l'aldega de Khirbet Anden al suroeste de Tamoura nel campu norte de Alepo. Nel sector de Palmira les SAA siguen avanzando escontra'l sur siguiendo la carretera 90, tomando Qasr al-Halabat, Syriatel y Jabal Aftar.[470]

    El 16 d'abril tres la llegada de refuerzos les SAA y el sofitu de la RuAF entamaron una gran ofensiva rompiendo pal mediudía les defenses rebalbes nel frente occidental tomando Souran y na tarde Tell Bizam y A el-Maktab recuperando toles posiciones perdíes na segunda batalla de Hama. Mientres los rebeldes llanzaron bombardeos empobinaos al aeropuertu de Hama. Según informa la páxina Web Al-Masdar News, los cazabombarderos rusos llanzaron fuertes ataques contra oxetivos terroristes en delles ciudaes de la provincia de Hama, nel oeste de Siria, provocando la muerte d'un númberu ensin especificar d'elementos contrarios.

    El 18 d'abril les SAA facer col control del banzáu de Abu Quilla en Homs central al norte del aeropuertu T4, emburriando a Daesh escontra'l norte, llanzando delles ofensives en diversos puntos de la bolsa de Idlib, nel norte en Sheik Aquil, Rashdin al este de Alepo y los montes de Shwehna al sur, mientres continua un intensu bombardéu de la RuAF.[471]

    El 19 d'abril les SDF siguen la so meyora en Tabqa tomando l'aldega d'a los Hittash al sur de la ciudá, mientres siguen averándose a Raqqa dende'l norte tomando BirJarba, Jarwa, Hatash, entrando asina nel valle de Jalab.[472] El gobiernu anuncia un alcuerdu pa la evacuación de los rebeldes abarganaos en Rankus y Sarghaya, amás del fin de la evacuación de 3000 persones de Fua y Kefraya.[473] Los rebeldes pel so llau anuncien una nueva ofensiva por Daraa.[474]

    El 20 d'abril los rebeldes llancen un ataque contra'l distritu al Manshiyaa en Daraa, anunciando la so captura.[475] Les SDF continua la so operación por Raqqa tomando Kabash Gharbi Saghir, Ruwayyan, Mazraat al-Hukumia y Tall Hazimah.[476]

    El 21 d'abril Daesh llanza un ataque contra Deir ezZor tomando'l monte Hrabresh. El gobiernu siriu anuncia les negociaciones con Rusia por armamentu y bateríes de defensa antiaérea, por contratos d'estraición de gas y petroleu, según la presidencia más de la metá de les defenses fueron destruyíes na guerra.[477][478] Anúnciase la llegada del sestu grupu de movíos d'a los Waer a Jarabulus, 2000 persones (450 families).[479]

    El 22 d'abril les SDF siguen col so intentu de formar un cercu nel norte de Raqqa tomando los poblaos d'Al-Hazimah y Mazra'at Tishrin.[480] Mientres les SAA ruempen les defenses rebalbes en Hama.

    El 23 d'abril les SAA tres 62 díes d'ofensiva entren en Qabun.[481] Infórmase que na ofensiva de Hama participa la RuAF pa protexer la meyora de les SAA.[482]

    El 24 d'abril les SAA lideraos polos ISIS Hunters tomaron les llombes 969,7,1108,1132 y 1062 cerca de los campos ash Shaer al este de Homs.[483] Les SDF completen el cercu al tomar Hazima al norte de Raqqa tomando los poblaos de Kebish El-Xerbî, Kebish El-Şerqî, Um El-Tenek, Ruquen, Mezrea Tişrîn, El mioşêrefa Bakurê , Mishêrfa Başûr, El-Rehyat, Bîr Cerbo, Cerwe, El-Hetaş, Mezrea El-Hikûme, Hezîme, Xelwe Ebîd, Holo Ebid, Ebare, El-Kalte, Til El-Seded, Sikeriye, El-Elo y Zehre, y 311 miembros de Daesh.[484] Con esta captura les SDF reabren la carretera Hasaka Alepo Damascu cerrada dende 2013.[485]

    Ataque Turcu a los curdos

    editar

    El 25 d'abril les fuercies aérees turques anuncien una campaña de bombardéu a los curdos en Siria ya Iraq, a los dos de la mañana ataquen de manera simultánea los cuarteles curdos nel pobláu de Derik nel noroeste de Siria y Sinjar n'Iraq, la parte curda confirmó l'ataque y la muerte de siquier 20 persones, 18 mancaos y 3 en situación crítica.[486][487] Les fuercies turques bombardiaron les posiciones de les YPG en Qarrah Chouk y el monte de Karaçok al sur de Malikiyah. L'artillería turco atacó delles posiciones en Tal Rifat, en respuesta los curdos anuncien el zarru de la frontera y la paralización de negociaciones.[488] El pentágo anuncia que l'ataque turcu foi realizáu de manera unillateral, ente que'l gobiernu estauxunidense pide'l cese d'hostilidaes.[489] Les SAA llogren faese col control de la planta de Tishreen en Badia al Sham nel desiertu de Damascu oriental.[490]

    El 26 d'abril repórtense meyores del exércitu turcu nes aldegues de Furfik, Firik, Marana'as y Ferferik nel norte de Afrín, col usu d'artillería y tanques.[491][492] Les YPG ordenen a tolos sos miembros nun dormir nes sos bases por medrana a un ataque turcu, y ordena l'ataque con morteros y artillería escontra Turquía na rexón de Hatay.[493] L'artillería turco, xunto con tanques ataquen Aradah y Dirbesiyê, les YPG anuncien la destrucción de 2 tanques turcos, la muerte de 3 soldaos turcos y 5 mancaos.[494][495]

    El 27 d'abril continua l'ataque de l'artillería turco na rexón de Afrín, atancando Mullah Khalil y Çeqela Jorin, según partes de la frontera siria[496]

    El 28 d'abril les SAA prindó la mezquita de Hedaya y l'estación llétrica mientres avanza amodo en Qabun, amás del pasu de Durrat na frontera con El Líbanu.[497] Los rebeldes de Guta oriental enfrentar ente sigo Jaysh al Islam atacó a Hai'at Tahrir al-Sham y Faylaq al-Rahman, nes llocalidaes de Irbin, Kafr Batna, Madyara y al-Ash'ari, Ahrar al Sham anunció la so intervención nos enfrentamientos perdiendo tres miembros pidiendo'l fin de la llucha.[498]

    El 29 d'abril Daesh llanzó un ataque sorpresa al sector de Kashnaser morriendo 30 soldaos de les SAA y 30 atacatantes de Daesh.[499] Tres dellos díes d'enfrentamientos EE.XX. unvia tropes a la frontera siria pa detener los ataques turcos.[500][501] Les SAA siguen la so meyora en Jobar nes contornes de Damascu algamando la escuela Abdul Ghani Bajqani, tornando más crítica la situación rebalba nel interior.[502]

    El 30 d'abril les SAA avancen nel este de Homs tomando Tell Al-Alam, Tadmuriyah, Jibab Hamad, Rajm al-Qasr, Rajm al-Ali, Rajm al-Mudraju y delles llombes y granxes al nordeste de la planta Ebla.[503]

    El 1 de mayu les SDF anuncien el control de toles zones urbanes de los barrios antiguos de Tabqa, quedando dos distritos y la represa, amás anuncien la entrada de tropes ruses en Afrin pa defender la zona de Turquía.[504] Los hermanos musulmanes y dellos grupos piden el cese al fueu en Gouta pa formar un grupu xuníu contra Assad.[505]

    El 2 de mayu'l grupu rebalbu Maghawir Al-Thawra anuncia la captura de Tarwaziyat Al-Waer, Sariyat Al-Waer, Jabal Ghurab, Badiyah Al-Sawab nel desiertu siriu de Daesh.[506]

    El 3 de mayu la delegación rebalba anuncia que nun va participar na ronda de negociaciones de Astaná.[507] Les SAA prindaron les villes de Tadmuriya-al Khaliliat-Al muhasham y delles llombes nos montes Shomriya nel este de Homs, amás anúnciase la creación de zones de desescalada de violencia siendo garantes Irán, Turquía y Rusia.[508]

    El 4 de mayu Turquía anuncia'l zarru del pasu Bab Al-Hawa / Cilvegozu en Idlib, mientres siguen les escaramuzas coles SDF nel norte de Siria.[509] Empieza l'octavu convói de desplazdos d'a los Waer escontra Jarabulus. Anúnciase un alcuerdu ente Daesh y les SDF pa la evacuación de Tabqa colo que se da por rematada la batalla cola captura de la ciudá y la presa.[510][511] Les SAA anuncien el control del área de Talila a 18 km al sur de Palmira.[512]

    El 5 de mayu'l Comandu estauxunidense almite que los sos ataques aéreos en marzu destruyeron parte d'una mezquita en Idlib.[513] Jaysh al Islam anuncia'l fin de la llucha contra les HTS.[513] Rusia declara que les 4 zones de seguridá apautaes entraren n'aición na nueche, mientres los rebeldes refuguen cualquier negociación con Rusia.[514]

    El 6 de mayu les SAA lliberen Talat Al-Sheyhat y Tel Rajam, les llombes de Shiha y Rajm al-A'ali mientres avancen nel monte de Shumariyah al oeste de Homs.[515] Les FSA anuncien la lliberación d'Al-Halbah y Wadi Dalhous nel desiertu oriental.[516]

    La batalla por Maskanah y Qabun (6 de mayu presente)

    editar

    El 7 de mayu les FSA llancen un ataque n'as Swayda nel desiertu occidental col sofitu de Xordania y EE.UU: tomando delles posiciones del gobiernu controlando tola área de Tall Saad, el grupu Maghaweir Al Thowra establecieron un pasu fronterizu nel área de Waleed, Iraq.[517][518] El gobernador d'Hatay y dellos grupos rebalbos desmintieron los rumores del esplegue de tropes regulares turques en Idlib.[519] Les SAA prinden Talat Mudrajat nel oeste de Homs y realicen una contraofensiva contra les FSA al este de la base d'a los Seen recuperando tola área de Badia al Sham.[520]

    Tres dellos meses de tregua, impulsaos pola segunda batalla de Hama, los grupos opositores alliniar a Hai'at Tahrir al-Sham y Faylaq al-Rahman, qu'encabezaron la ofensiva contra'l gobiernu en tolos frentes. En Gouta la ofensiva llanzar dende Jobar, anque los dos primeros díes supunxeron una meyora rebalba fueron refugaos y corralaes. Al perder l'oxetivu común les distintes faiciones entraron en conflictu que pasó de acusiones d'ataques a llucha frontera mientres casi un mes. El 28 d'abril los rebeldes de Guta oriental enfrentar ente sigo Jaysh al Islam atacó a Hai'at Tahrir al-Sham y Faylaq al-Rahman, nes llocalidaes de Irbin, Kafr Batna, Madyara y al-Ash'ari, Ahrar al Sham anunció la so intervención nos enfrentamientos perdiendo tres miembros pidiendo'l fin de la llucha.[498] El 19 de mayu tres dellos díes de escaramuzas y acusaciones la llucha ente rebeldes reiniciar en Gouta, ente Faylaq al-Rahman, Hai'at Tahrir al-Sham y Jaish al Islam na llocalidá de Hawsh al-Ashari.[521]

    El 9 de mayu les fuercies ruses na base de Hmeimim realicen una parada militar pel día de la victoria.[522]

    El 10 de mayu realiza la novena deportación d'a los Waer d'alredor de 2000 persones, na cual habíen soldaos rusos xixilando'l procesu.[523]

    El 11 de mayu les SAA tomen Rams Hamida en Homs.[524] Estáu Islámicu llanzó ataques sorpresa nel sur de Tabqa matando a más de 100 milicianos de les SDF.[525] Liwa Fajr al-Umma anuncia la so adhesión a Ahrar al-Sham en Ghouta, aportando a el tercer grupu armáu más poderosu.[526]

    El 14 de mayu repórtense enfrentamientos ente grupos rebalbos en Jarabulus, l'exércitu turcu tuvo qu'intervenir.[527]

    El 17 de mayu Estáu Islámicu llanza un ataque sorpresa en Hama prindando momentáneamente la carretera que va a Alepo nel área de Aqrab, dexando 34 muertos y 120 mancaos.[528][529] Tres la intervención del exércitu turcu en Jarabulus Ahrar al-Sham y al-Jabhat al-Asala wal Tanmiya son obligaos a salir de la ciudá.[530]

    El 27 de mayu les SAA llancen un ataque al sureste de Gouta, tomando delles posiciones en Beit Nayem.[531]

    El 31 de mayu les SAA tomaron l'aldega de Barguoti nel oeste de Homs.[532]

    El 1 de xunu un convói de refuxaos salió de Fua y Kafraya en direición a Alepo.[533]

    El 5 de xunu les SAA avancen al oeste de Salamiyah nel desiertu de Homs, siguiendo l'oleoductu.[534]

    El 19 de mayu'l grupu final de rebeldes sale del barriu d'a los Waer escontra Idlib y Jarabulus, declarándose oficialmente llibre al barriu a otru día.[535]

    El 20 de mayu dan protestes n'a los Bab pola destrucción de viviendes per parte del exércitu turcu p'ampliar la base de la llomba de Sheik Aqil, 300 policías de les FSA entrenaos per Turquía fueron multaos por faltar al trabayu, ente que 80 fueron despidíos por actividaes illegales.[536]

    El 8 de xunu 25 milicianos de los rebeldes apóyados per Turquía apurrir al sur de Tadif.[537]

    El 15 de xunu terminó la llimpieza d'escombros del distritu industrial d'a los Ramousah al sur de Alepo, delles tiendes y negocios reabrieron.[538]

    El 16 de xunu al Safwa atacó'l frente occidental de Alepo.[539] Les SAA lliberen Tall Dibaret Debbeh تلة دبارة الديبة al este de Salamieh.[540]

    El 18 de xunu Irán (IRGC) confirma'l llanzamientu de 6 misiles balísticos Zulfiqar de 700km de rangu a posiciones d'estáu islámicu na gobernación de Deir ezZor.[541]

    Meyora de les SDF escontra al Raqqa

    editar

    El 11 de mayu lliberen la villa de Kirban Khan, el Rafi, al Ansar al norte de Raqqa.[542] Alredor de 20.000 persones fueron movíes de les rexones cercanes de l'a los Raqqa.[543]

    El 13 de mayu conquisten la fábrica d'algodón a 4 km de Raqqa, y les villes d'Al-Atshana (al-Shahna), al-Malali y Tal Mahlas .[544]

    El 15 de mayu controlen la villa de Abdalah al Khalil y les 12 granxes circundantes lliberando 47 quilómetros cuadraos y la vila de la Khubra.[545]

    El 16 de mayu les SDF lliberen les villes de Abu Qira, al-Jiff, Arish y Baran.[546]

    El 17 de mayu avancen al oeste tomando Badr y nel este tomando Ghannam, Andalous y Maslum.[547]

    El 19 de mayu prinden Thoul Nayel, Hamrat Buwaytiyah, Al-Qadisiyah y Muddar a 5km nel noroeste de Raqqa.[548]

    El 22 de mayu tomen Salabihya nel oeste.[549]

    El 23 de mayu les SDF anuncien la captura de Bir Hammad y al Yamamah al oeste de Raqqa.[550]

    El 24 de mayu tres 3 díes d'ofensiva les SDF lliberen Hamra Nasir y Hamrat al Balasim al este y al Furqon al oeste.[551] Llegó un convói de más de 100 camiones con armes estauxunidenses: armes antitanque, lanzagranadas MK19, rifles M4 y M16, Humvees, camiones y otros vehículos militares.[552]

    El 25 de mayu les SDF llogren llegar al banzáu Baath camudándo-y el nome a Azadi.[553]

    El 29 de mayu les SDF avancen al sur de Tabqa tomando Bir Akhu Hadlah, Bir Hajj al-Mufazi, Bir al-David.[554]

    El 30 de mayu ante la meyora de les SAA llanzar a captura'l sur de Tabqa pa cortar el pasu a Raqqa prindando al Hawrah.[555] Al norte de Raqqa si llibera al Assidiya llegando a la entrada norte de Raqqa, mientres sigue la so meyora pa cortar la vía a Raqqa a les SAA tomando Hora, Baruda y Matruyah, Abu Kbei Sharqi yAbu Kbei Gharbi a 20 km al este de Tabqa, mientres Daesh replegar a Homs central y Deir ezZor, nel norte de Raqqa Daesh replegóse al interior de la ciudá y el cuartel.[556]

    El 3 de xunu tres dellos díes de llucha les SDF lliberen el pobláu de Mansoura al oeste de Raqqa.[557]

    El 4 de xunu les SDF anuncien la captura total de la presa de Baath, l'aldega de Hunaydah.[558] Daesh repliégase dafechu na ciudá y la base de la división 17 al norte de la ciudá, retirándose de Mazrat Harim al nordeste, Mazraat Qahtaniyah, Mazraat al-Adnaniyah, Bir al-Hashim, Yarub, Mazraat Rabia, as-Sukhuriyah al oeste[559][560]

    El 5 de mayu les SDF completen el cercu nel oeste tando yá a 3 km de la entrada occidental de la ciudá, príndase Khatoniya y Hawy Hawa . Les SDF anuncien la próxima ofensiva pela ciudá.[561][562]

    Segunda campaña pol desiertu Siriu (7 de mayu al 13 de xunetu)

    editar

    Primeramente empezó a lo llargo de la carretera que xune Damascu cola frontera iraquina. El so primer oxetivu yera prindar la carretera y el pasu fronterizu d'Al-Tanf, asegurando'l campu de Damascu d'un potencial ataque rebalbu. Más tarde, otros frentes tuvieron abiertos como parte de la operación mientres el desiertu, según la operación "L'Amanecer" contra Estáu islámicu coles mires de reabrir la carrertera Damascu-Palmira y preparar la ofensiva escontra Deir ez-Zor.

    El 22 de xunu les SAA prinden Wadi Al-Lawayzah cerca de la frontera iraquina al occidente d'Al-Bukamal / Deir Ez-Zor.[563]

    El 23 de xunu les SAA siguen la so meyora lliberando Wadi Al-Waer, el banzáu d'Al-Waer, Ard Al-Washash y Wadi Alluwayzi, llegando a 12 km de la estación de bombéu T2.[564] Les FSA llancen un ataque en Bir Qassaben Qalamoun tomando dellos puntos.[565]

    El 26 de xunu les SAA controlen Bir Dulaiyat al sureste de Palmira llegando al área de la base T2.[566] Les FSA llancen un contraataque recuperando l'área de Bin Qassab.[567]

    El 27 de xunu les SAA lliberen Bir Al-Jafeef y Bir Al-Buwaydah al sureste de Palmira.[568]

    La batalla por Masakanah (Operación Nube del Norte) 8 de mayu - 4 de xunu

    editar

    El 8 de mayu les SAA anuncien la movilización de les Fuercies Tigre al norte de la gobernación de Alepo, pa reiniciar la operación en direición a Tabqa y Raqqa. Les SAA realicen bombardeos nes villes onde fueron deteníes antes de la batalla de Hama. El 10 de mayu prinden Al Mahdoum al oeste de la base de Jirah.[569] El 11 y 12 de mayu Daesh llanzó un ataque a la carretera de Khasnaser y alredor de Jirah, cortando la meyora de les SAA siendo repelidos al anochecer.[570][571] Pero pal 12 de mayu les SAA prinden la base de Jirah la cual fuera la etapa terminal del avance antes de la batalla de Hama.[572] Los díes posteriores l'exércitu siriu avanzó nuna columna ríxida pa embolzar a Daesh contra'l Eufrates nel este y la llaguna de Jabbur nel oeste.

    La meyora oficialista foi constante pero lentu hasta'l 23 de mayu tomando la fábrica d'azucre en Tal al Hamra, les defenses de Daesh colapsen replegando tol frente escontra Maskana.[573] El 27 de mayu les SAA entartallen les defenses occidentales de Daesh nel llagu Jabbur tomando 11 villes.[574] Nel sur de Maskana forzar Tigre avancen tomando al Bouduna y Qari, llegando a la estación de tren.[575] El 29 de mayu les SAA controlen tola rivera del Eufrates al norte de Masakanah.[576]

    El 1 de xunu les SAA empiecen a cerrar el cercu dende'l sur de la ciudá tomando los cilos y les villes al sur. A otru día les defenses d'Estáu islámicu del suroeste de Maskanah colapsen, Daesh llanzar en retirada escontra Ithriya y Khanaser. Les tropes restantes de EI nel este replegar en Maskana, pela tarde y nueche les SAA sitien per completu la ciudá.[577] El 3 de xunu les tropes del exércitu entren Maskanah y Daesh anuncien la rindición de la ciudá.[578]

    Campaña de Damascu

    editar

    La Batalla por Qaboun, Tishreen y Barzeh

    editar

    Tres delles selmanes de sitiu, el 7 de mayu les SAA llogren romper les defenses rebalbes dende'l frente oriental de la bolsa, avanzando escontra l'oeste nun intentu de partir la bolsa en dos, lo que provocó que los rebeldes en Barze al trate abarganaos decidieren rindir el barriu. En Qaboun los rebeldes en primer instancia negar a rindise, pero al entrar les SAA dende'l frente occidental munchos depunxeron les armes, ente qu'otros trataron de llanzar un ataque final desesperáu al sur de la bolsa pa escapar a Jobar, rindiéndose definitivamente'l 12 de mayu. El 15 de mayu'l gobiernu proclamó la lliberación de los barrios tres la salida del últimu grupu d'insurxentes en direición a Idlib.[579][580]

    La Batalla pol distritu de Jobar y el valle de Ain Terma

    editar

    El 20 de xunu les SAA llancen un ataque dende tres direiciones, siendo repelidos al atapecer.[581] El 21 de xunu les SAA lliberen la escuela de conducción al sur de Ain Terma[582] y avancen hasta les mezquita de Gazwet Badr en Jobar.[583]

    Batalla de Daraa y el frente sur

    editar

    El 3 de xunu tres dellos díes de tregua les FSA llancen un asaltu contra'l sur de Daraa, obligando a una retirada de les SAA n'a los Manshiyah.[584]

    El 4 de xunu produz un intensu fueu d'artillería ente dambos bandos.[585]

    El 6 de xunu'l mandu de les FSA piden a los grupos del frete sur un ataque xeneral en Daraa.[586]

    El 10 de xunu les SAA llancen un ataque a la zona oriental de la ciudá.[587]

    El 22 de xunu les rebeldes llancen un atque contra posiciones de la cuarta división acorazada.[588]

    El 25 de xunu los rebeldes ataquen la ciudá de Baath.[589]

    Quinta fase de la Operación Ira del Éufrates 6 de xunu presente

    editar

    La Batalla d'a los Raqqa

    editar

    El 5 d'agostu los combatientes de la quinta brigada del Exércitu pudieron entrar na ciudá d'Al-Sujna, les fuercies siries abarganaron a la citada urbe dende delles exes distintes, d'oeste, suroeste, sur y sureste. L'Exércitu siriu llogró algamar la exa occidental tres la recuperación del estratéxicu monte de Yabal Tantour. Ye probable que l'Exércitu siriu abandone la exa oriental de la ciudá p'afalar d'esa manera a los terroristes de EllL a retirase de la zona, en llugar d'atrincherase pa un llargu asediu. Mientres los enfrentamientos les fuercies siries amás acabaron cola vida del altu comandante Muawiya al-Hadirmi al-Zabarjandi, quien foi 'emir' de EllL n'A el-Sujna dende mayu de 2015, cuando los terroristes apoderar d'esa urbe.[590][591] Les SAA prindaron Atshana, Muqlah Saghira y Muqlah Kabira al sur del Eufrates,[592] les SDF anuncien la captura del barriu al Karin en Raqqa.[593]

    El 22 d'agostu retomóse la conexón terrestre ente la capital y dalgunes de la llocalidaes siries. Ye'l casu de Qamishli, nel nordeste del país. Pa los residentes, yera impensable va unos meses viaxar a Damascu una y bones les carreteres taben cortaes dende l'entamu del conflictu.[594]

    El 24 d'agostu Amnistía Internacional denunció la peligrosa situación na que s'atopen los civiles bloquedos. Cientos d'ellos morrieron desque les Fuercies de Siria Democrática entraren nel feudu d'Estáu Islámicu. Naciones Xuníes cifra en siquier 20.000 los civiles atrapaos y pidió una posa humanitaria pa facilitar la salida de los civiles.[595]

    Batalla por Deir ez-Zor

    editar

    Na operación participen los soldaos del xeneral Hasan y les unidaes del Exércitu republicanu, encabezaes pol xeneral Zahredine. El Ministeriu de Defensa de Rusia informó que l'aviación rusa y la fragata Almirante Essen efectuaron un bombardéu que destruyó les posiciones de los terroristes de Daesh cerca de Deir Ezzor. Les tropes siries aprovecharon l'impautu d'esti ataque y rompieron l'asediu que los yihadistes calteníen sobre la llocalidá. La rexón de Deir Ezzor ye l'últimu baluarte siriu de Daesh, que lleva más de trés años asediando la capital de la gobernación.[596]

    Ígor Konashénkov, voceru del Ministeriu rusu, señaló'l 4 d'ochobre que los ésitos del Exércitu siriu y la Fuercia Aérea rusa na llucha contra los estremistes nel país árabe contravienen a los planes del mandu militar estauxunidense.

    Los mentaos ataques tienen una sola cosa de mancomún: toos vienen de una zona de 50 quilómetros alredor de la llocalidá de At Tanf, na frontera siriu-xordana. La mesma onde ta esplegada la misión militar d'EE.XX. y onde los estauxunidenses nun dexen averase nin a una distancia de cañonazu a les fuercies siries qu'escuerren a los estremistes

    Contraataque d'Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante

    editar

    Según el Ministeriu de Defensa rusu, la madrugada del 28 de setiembre unos 300 militantes del EI moviéronse tresportaos en decenes de vehículos touterrén hasta la ciudá d'A los Kariatein, na provincia de Homs, evitando los puestos secretos de control les fuercies siries "non por simple suerte". Esti grupu "cuntaba con coordinaes precises que pueden llograse solo con ayuda d'Intelixencia aérea. Unos datos, que al ser procesaos por especialistes, son apurríos pa realizar operativos de sabotaxe". Daesh trató de conquistar les zones altes d'A los Kariatein y esi mesmu día, l'Estáu Islámicu llanzó una serie d'ataques coordinaos contra otros puestos de les fuercies siries allugaos a lo llargo de la ruta Palmira - Deir ez Zor, utilizada p'abastecer a les fuercies siries nel valle del Éufrates. L'organismu militar rusu alvirtió a EE.XX. de que si consideren como casualidaes los últimos ataques del Estáu Islámicu, la Fuercia Aérea rusa ye capaz d'esaniciar toes estes "casualidaes" na zona sol so control.[597]

    Lliberación de la ciudá

    editar

    Les autoridaes siries proclamaron el 3 de payares la lliberación total de la ciudá tres la eliminación d'un gran númberu d'estremistes. La televisión oficial informó que los soldaos destruyeron armes y retiráu mines y esplosivos pertenecientes a los yihadistes. Magar esta victoria del exércitu siriu, el Dáesh inda sigue tando presente en zones del sur y l'este de la provincia de Deir al Zur, que tuvo controlada pol grupu Estáu Islámicu dende xunetu de 2014.[598]

    Ofensives del Exércitu Siriu, destrucción de les bolses rebalbes y la cayida de Afrín (xineru 2018 - presente)

    editar

    Ofensives contra los Rebeldes ya Islamistes per parte del Exércitu Árabe Siriu

    editar

    Ofensiva por Abu ad Duhur

    editar

    Tres la derrota d'Estáu Islámicu, les SAA movilizaron el so personal incluyíes forzar Tigre según milicianos escontra'l sur de Idlib, pa llanzar una gran ofensiva contra Abu ad Duhur y el so aeródromu en control de milicies islamistes. Xenerando un frente d'ataque de 20 km d'anchu, mientres se llanzaben ataques dende l'occidente de Kashnaser, Tres una lenta meyora los primeros díes, les defenses rebalbes colapsaron pal 8 de xineru batiéndose en retirada total hasta'l 10 de xineru entamando una contraofensiva xunto con ataques suicides y llixeres meyores en dellos puntos, pela redolada del aeropuertu y el sur de la ciudá de Abu ad Duhur. La contraofensiva foi despezada pela tarde del día siguiente. Mientas delles faiciones retirar escontra Idlib ante l'eminente cercu.

    El 23 de xineru les SAA prinden Khafiyah y Khafa al occidente de Abu al Duhur, abarganando la ciudá.[599]

    El 24 de xineru les HTS anuncien l'ingresu de tropes turques pa revisar el frente.[600]

    El 29 de xineru les SAA lliberaron la ciudá de Abu Al-Duhur de Hayat Tahrir Al-Sham, l'Exércitu volvió a entamar la so ofensiva alredor de Abu Al-Duhur aproximao a les 22:00, hora llocal, y consiguió cutir les defenses rebalbes en Tal Al-Izzo dempués d'una curtia batalla y allanó el camín pa imponer el control sobre'l distritu occidental, terminando cola lliberación de la ciudá.[601] Dempués de lo que les HTS retirar escontra Saraqib última llocalidá d'importancia antes de Idlib, onde soportaron un intensu bombardéu aereu, de la RuAF provenientes de la base aérea de Hmeimim.[602]

    Ofensiva por Guta Oriental (18 de febreru - 14 d'abril (1 mes, 3 selmanes y 6 díes))

    editar
     
    Operación acero de Damascu

    Tres la conquista de Guta Occidental y Abu ad Duhur, les fuercies de choque del exércitu siriu movilizar escontra Guta Oriental, incluyíes tolos batallones d'asaltu de forzar Tigre y la cuarta guardia republicana, tres dellos díes d'intensu bombardéu, el 25 de febreru llanzaron un asaltu nel frente oriental abarganando An Nasabiyah.

    Guta pal el 24 de febreru atopábase controlada na so parte oriental y norte por Jaysh Al Islam, una formación islamista sofitada por Arabia Saudita que busca reemplazar al Gobiernu secular por unu islámicu sunii (Jaysh Al Islam ye acusáu de ser sectariu ya igualmente repulsivo na so retórica, táctiques y oxetivos que'l EI. Arreyar n'execuciones públiques y el so fundador, el fináu Zahran Alloush, fixo un llamamientu públicu abogando por un llimpieza étnica contra les minoríes relixoses de Damascu), el sur atópase controláu por Faylaq Al Rahman, aliáu de Hayet Tahrir Al Sham (HTS), últimu nome de la filial d'A los Qaeda en Siria. HTS tamién tien una pequeña presencia en Guta Oriental, al igual que Ahar Al Sham y Nour Al Din Al Zenki, que solíen recibir armes estauxunidenses.[603]

    El 11 de marzu, les SAA arrodiaron Douma, dempués d'avanzar dende Mesaraba a Mudeira, pudiendo xunise al frente que venía dende Harasta, mientres delles unidaes fueron movilizaes p'asaltar Mesraba dende Beit Sawa.[604] Mientres la nueche l'exércitu siguía cola so meyora tomando delles zones cerca de Harasta, estremando la bolsa en 3, dexando llanzar una ofensiva contra Harasta.[605]

    Pal 25 de marzu más de 108.000 persones abandonaron Guta Oriental desque se declaró la tregua humanitaria a finales de febreru, según el Centru rusu pa la reconciliación. Taben habilitaos dos corredores pa la evacuación. Mientres, l'Exércitu recuperó'l control de Ain Tarma y Jarasta.[606]

    El 31 de marzu'l Mandu Xeneral del Exércitu y les Fuercies Armaes informaron que toles ciudaes y llocalidaes de Guta Oriental pasaron al control del Exércitu siriu, desbloquiando tamién, per primer vegada en siete años, l'autovía que comunica la capital col centru del país. Dempués de que siquier 6.000 insurxentes y les sos families abandonaren la zona.[607] Según l'el xefe del principal mandu operativu del Estáu Mayor de les Fuercies Armaes de Rusia, Serguéi Rudskói, "En total, dende l'empiezu de les poses humanitaries 143.194 persones fueron sacupaes de Guta Oriental, ente elles 105.857 civiles, según 13.793 militantes y 23.544 miembros de les sos families, (...) alredor de 40.000 persones tornaron a los sos llares".[608]

    El 6 d'abril les SAA asaltaron la ciudá de Duma, l'últimu feudu insurxente, dempués de que llanzaron dellos ataques con misiles contra Damascu. Los aviones de combate de Siria, sofitaos pola aviación rusa, volvieron a entamar los ataques aéreos. Les meyores del Exércitu siriu produciéronse un día dempués de la violación del alcuerdu d'evacuación de Duma, controlada por Yeish Al Islam, por cuenta de les diferencies ente los sos cabezaleros, esta fregadura producióse dempués del cambéu del xefe negociador Abo Ammar Dalwan (xefe de la oficina política) por Abo Qusay ad-Deirani (asistente de la oficina política de la faición insurxente).[609][610]

    El 7 d'abril tres un intensu bombardéu y un ataque dende diversos frentes rompieron les primeres llinies de defensa nel frente occidental encabezaos por forzar Tigre y les milicies palestines, ente que la Guardia Republicana avanzaba dende ar Rayahn, entrando a la ciudá pela nueche, amenorgando la so área de control a 19 quilómetros cuadraos.[611][612][613]

    El 13 d'abril armes químiques fueron llanzaes a la ciudá de Guta col fin d'esvalixar a los últimos grupos insurxentes de la zona. Magar el presidente al-Asad a negáu que foi'l so gobiernu quien ordenó l'ataque ye daqué claro que depués del incidente les sos fuercies armaes llograron disuadir los ataques del Isis na rexón. Los ataques con armes químiques dexaron un total de 59 muertos de los cualos 27 fueron civiles sirios.

    El 16 d'abril el Comandu Xeneral de les Fuercies Armaes de Siria proclamó oficialmente la lliberación de Duma y toa Guta Oriental. Les unidaes d'inxeniería empezaron a buscar y desactivar les mines y artefautos esplosivos instalaos polos terroristes en Duma. El Comandu Xeneral de les Fuercies Armaes del país árabe sorrayó que "nun va dexar de lluchar contra'l terrorismu y de desarraigarlo onde seya que s'atope nel territoriu siriu, inclusive si dalgunos países intenten protexelo".[614]

    Ofensiva por Qalamoon Oriental

    editar

    A principios d'abril, Rusia y Siria dieron un ultimátum a los milicianos armaos asitiaos nel este d'Al-Qalamun por qu'abandonaren la zona. Tres la derrota la derrota rebalba en Guta les SAA llanzaron una ofensiva contra Dumayr y Ruhayba, en fracasando les negociaciones de reconciliación, obligando a los rebeldes a rindise y apurrir les ciudaes pal 17 d'abril empezando'l treslláu de los rebeldes del grupu Maghawir Al-Sahra, a Idlib. Pal 20 d'abril forzar Tigre avanzaron ensin contratiempos nos montes de Jabal Batra y Jabal Afail onde s'escondieron los insurxentes que se negaron a rindise, aprovechándose de los sos sistemes de covarones, siendo hostigados con granaes y fueu d'artillería, pa obligalos a salir.

    El 21 d'abril los insurxentes empezaron a sacupar les ciudaes de Rohaiba, Yairud y Nasiria, esperábase la salida d'unos 3200 combatientes y los sos familiares abandonen, dirixir a la ciudá de Yarbulus y a Idlib. L'Exércitu siriu incuató siquier quince tanques de combate.[615]

    El 24 d'abril declárase oficialmente la lliberación de Qalamoon.

    Ofensiva pola bolsa de Rastán

    editar

    La bolsa de Rastán nel norte de Homs y sur de Hama, pa mediaos d'abril ye la última bolsa so control rebalbu, delles llocalidaes noroccidentales de la bolsa aceptaron l'alcuerdu de reconciliación, pero cola negativa de los insurxentes hai rindir se anunció la futura operación contra la bolsa, que soporta un intensu bombardéu y operaciones terrestres dende'l sur.

    El 28 d'abril los insurxentes sufrieron grandes perdes productu d'un intensu bombardéu en Hirbnafsah y Zara, morriendo siquier 15 militantes y decenes de mancaos.[616]

    El 9 de mayu continua la evacuación de los insurxentes, l'operativu ye dirixíu pol comandante de Forzar Tigre del Exércitu Siriu Xeneral Suheil Al-Hassan, los rebeldes del pandu d'a los Rastan apurrieron les sos armes pesaes y atópense a la espera del so treslláu a Jarabulus, ente que los rebeldes del norte de Homs refugaron l'alcuerdu y atópense a la espera de la ofensiva de les SAA.[617] Hasta la fecha sacupáronse 6194 insurxentes en direición a Jarabulus en dos díes, polo que, Turquía pidió retárdese la evacuación alegando motivos loxísticos, mientres la xornada apurriéronse 1 BMP, 4 morteros y municiones, rifles B9, MLRs de 107 mm, 1 ametralladora pesada 14.5 mm y una de 23 mm.[618]

    El 13 de mayu 100 autobuses entraron nel norte de la bolsa, saliendo 32 pela mañana.[619] Dellos grupos d'insurxentes de les HTS negáronse a salir de la bolsa avanzando al noroeste pa realizar el so defensa final, les HTS alieguen qu'apurrir la bolsa ensin engarrar daría la oportunidá d'una nueva ofensiva a gran escala del exércitu.[620]

    El 14 de mayu decenes d'autobuses entraron a les llocalidaes del campu norte de Homs y sur de Hama al traviés del corredor de Samalil.[621] 73 autobuses y decenes de vehículos particulares treslladaron a cientos d'insurxentes y los sos familiares dende la zona rural del norte de Homs y sur de Hama escontra'l sur de la provincia de Idleb. La mayoría de los salientes yeren de Houla y concentráronse enriba de la ponte de Rastán na carretera ente Homs y Hama.[622]

    El 15 de mayu les SAA anuncien la recuperación de 14 poblaos en Rastan tres la retirada de los insurxentes lliberando 230 quilómetros cuadraos, Qantra, Dalak, Quneitrat, Taloul Hamr, Daminah, Abu Hammam, Deir Foul, Khirbat Marar, Asaleh, Zafaraneh, Hawsh Hajjo, Ayn Hussein y Bregheth.[623]

    Campañes contra Estáu Islámicu

    editar

    Ofensiva pel sur de Damascu

    editar

    Tres el cese al fueu previo a la rindición de Duma, les SAA treslladaron el gruesu de la fuercies de choque al sur de Damascu, según milicianos palestinos, p'asaltar les posiciones d'Estáu Islámicu y les HTS, ofensiva retrasada pol ataque a Siria per parte de la coalición, en primer instancia llegar a un alcuerdu pa la salida de milicianos de les HTS lo que foi aprovecháu por Estáu Islámicu, pa tomar les posiciones dexaes. Una segunda ronda llogró un alcuerdu ente'l gobiernu y Estáu Islámicu pa la so salida a Deir ez Zor, siendo esta refugada per una parte de los milicianos, colo que'l 19 d'abril empezó la ofensiva terrestre dende tolos frentes, colapsando les defenses esteriores, dexando l'ingresu de les SAA en Yarmuk dempués de trés años de control del EI.

    El 20 d'abril l'Exércitu siriu recuperaron el control de la llocalidá estratéxica d'Al-Zin, cortando asina una ruta vital que coneuta les llocalidaes clave de Hayar al-Aswad y Yalda.[624]

    El 25 d'abril tres el colapsu de la primer llinia defensiva los defensores replegar a Hayar al Aswad, onde l'exércitu caltién un bombardéu constante con artillería pesao pa destruyir l'entrevesgáu sistemes de túneles, trincheres y posiciones fortificaes. Les HtS presentes nel campu de Yarmuk, condicionaron la derrota d'Estáu islámco como requisitu pa la so rindición.

    El 28 d'abril depués de 10 díes d'ofensiva les defenses nel frente occidental d'Estáu Islámicu colapsen obligando a una retirada total, perdiendo'l control d'un terciu del so territoriu, con esto les SAA y les milicies palestines recuperaron el control total del distritu d'a los Qadam, colo cual l'exércitu llanzó un ataque total dende toles direiciones escontra'l distritu d'Al-Hajar al-Aswad.[625] El colapsu d'Estáu Islámicu dar cola captura d'Al-Madaniyah el día anterior, colo cual les SAA asaltaron Al-Asali y A el-Jorah.[626]

    El 3 de mayu tres 14 díes d'ofensiva les fuercies palestines y les SAA partieron la bolsa en dos, depués d'un intensu combate y bombardéu continuu les llinies defensives colapsaron, obligando a los defensores a fuxir al centru d'a los Hajar al Aswad, pa enfrentar la resistencia final, ente que los demás combatientes de Daesh, abellugar en Yarmuk. Esta meyora diose gracies a la rindición de les HTS en Yarmuk, dexando l'asaltu dende toles direiciones.

    El 9 de mayu les milicies palestines y l'exércitu siriu destruyeron les defenses del norte de Hajar al Aswad na cai 30, faciéndose col control del estadiu Palestina, y les piscines Bassil, entrando nel campu de Yarmuk per primer vegada dende 2012.[627]

    El 10 de mayu les SAA tomaron el control total de los distritos de Yalda, Babila y Beit Sahm, en tomando'l control del frente con Estáu Islámicu.[628]

    El 13 de mayu mientres la mañana les SAA empobinaes pola 42 brigada de la Guardia Republicana asaltó'l frente de la cai 30 tomando la escuela Assad bin Furat,[629]l as milicies palestines avanzaron en Yarmouk dende la escuela Assad bin Furat asegurando tola área.[630] Mientres la tarde les SAA lideraos pola 105 brigada de la Guardia Republicana llanzaron l'asaltu final contra Hawar al Aswad dende'l frente oriental, tomando'l control de la municipalidá, la estación llétrica y la so contorna, l'área lliberada atopar al norte del campusantu de los mártires, onde aguantaba Estáu Islámicu, algamando l'encruz d'a los Jazeera.[631] Mientres la nueche volver# a entamar el bombardéu de les SyAAF.[632]

    El 18 de mayu Daesh llanzó un desesparado contraataque sobre les árees recién prindaes poles SAA en Hajar Al-Aswad, teniendo unes llixeres meyores nes primeres hores siendo entartallada a la fin del día nun asaltu de les SAA lideraes pola 42 brigada de la Cuarta división Mecanizada y la 105 brigada de la Guardia Republicana.[633][634]

    El 19 de mayu les SAA algamaron el frente de la cai Arooba y la mezquita Wassim, colo que s'atopen a 100 metros d'abarganar Hawar al Aswad, partiendo a les fuercies de Daesh en dos. Mientres s'anovó la meyora en Tadamon recuperando delles edificaciones.[635]

    Hasta'l 29 de mayu cerca de 800 persones, fueron atendíos pa normalizar la so condición xurídica en Babila, incluyendo un númberu de militantes que s'apurrieron a sigo mesmos y les sos armes a les autoridaes competentes y comprometiéronse a nun llevar a cobo a nengún trabayu qu'afecta a la seguridá de la patria y del ciudadanu.[636]

    Ofensiva pol desiertu de Deir ezZor

    editar

    El 10 de mayu les SAA encabezaos pola quinta lexón, despedazaron les defenses orientales d'Estáu Islámicu avanzáu más de 60 quilómetros dende al Mayadin, buscando cortar la bolsa en dos.[637]

    El 25 de mayu Estáu Islámicu llanzó un ataque en Badiya al Sham a 40 km al oeste d'a los Mayadeen, siendo deteníos tres delles hores de llucha.[638]

    El 1 de xunu anuncia la movilización de refuerzos, principalmente milicianos sofitaos per Irán, pa llimpiar el desiertu siriu (Badiya al Sham), dempués d'un alcuerdu con Israel pa mover toles fuercies iranines lloñe de los altos del Golán.[639] Mientres la nueche, Estáu Islámicu llanzó un ataque a 45 km d'a los Mayadin, contra les posiciones de les NDF.[640]

    El 7 de xunu les tropes de choque de la novena división lideraes pol coronel Nizar Fandi fueron esplegaes en Deir ezZor, pal asaltu a Badiya al Sham.[641]

    Ofensiva por Daraa

    editar

    Col fin de la batalla pel sur de Damascu, l'exércitu siriu empezó la movilización pa la ofensiva contra la última bolsa rebalba en Siria central, pa recuperar el control de les fronteres con Xordania y los altos del Golán. El 25 de mayu helicóptero de les SAA, refundiaron panfletos pidiendo la rindición de los rebeldes col fin d'evitar un asaltu direutu como asocedió en Guta Oriental.[642]

    L'exércitu movilizó al gruesu de les fuercies de choque, pa garantizar una ofensiva rescamplu.

    • Exércitu Siriu **

    4th Division

        • 39th Brigade
        • 40th Brigade
        • 42nd Brigade (Ghiath Forces)
      • 5th Armored Division
        • 15th Brigade
      • 9th Storming Brigade
        • Shock Troops
      • 15th Special Forces Division
      • Tiger Forces
      • Republican Guard
        • 105th Brigade
        • 106th Brigade
    • Paramilitares
      • Liwaa Al-Quds (Palestinian group based in Aleppo)
      • Palestine Liberation Army (PLA)
      • National Defense Forces (NDF)
      • Arab Nationalist Guard (paramilitary unit comprised of Arabs from all over the Middle East)
      • Syrian Social Nationalist Party (SSNP)
      • Al-Ba'ath Battalions

    La ofensiva ta entamada en tres fases: na primera la cuarta división va llanzar l'ataque dende Izra'a al norte de Daraa pa recuparar el pasu de Nassib, ente que les fuercies Tigre van asaltar el sur de la ciudá de Daraa y algamar la frontera con Xordania. Na segunda fase, envalórase tomar la estratéxica Tal Al-Harrah, pa dirixise escontra al Quneitra. Esti asaltu va ser líderáu por 9th Storming Division y Liwaa Al-Quds. Mientres les unidaes en Daraa van xunir a la cuarta división pa retomar el valle de Houran y la rexón de Lijat siguiendo la frontera col El Líbanu. Buscando dixebrar la bolsa rebalba y primilos a la so rindición, centrando la so fase final na destrucción d'Estáu Islámicu.[643] En contraste varios grupos rebalbos anunciaron habese xuníu nun comandu conxuntu llamáu Exércitu de la Salvación, pa faer frente a la inmemente ofensiva.[644] Fontes militares envaloren que ye la operación na que mayor cantidá de soldaos van participar, superando a los 2000 efectivos esplegaos na batalla de Ghouta Oriental.[645]

    El 31 de mayu la 42 brigada de la cuarta división (fuercies Ghiath) xunto con refuerzos de Liwaa al Quds, llegaron a Daraa, pa participar na ofensiva.[646]

    El 1 de xunu Estáu islámicu, llanzó un curtiu ataque sobre posiciones rebalbes na planicie de Yarmuk, nun se reportaron meyores.[647]

    El 2 de xunu forzar Tigre y milicianos de les tribus Raqqawi, pa la inminente ofensiva.[648]

    Operación Caña de Olivar 20 de xineru - 20 de marzu

    editar

    Dempués de delles amenaces y retrasos, l'exércitu turcu y parte de les FSA, nomaes agora Exércitu Nacional Siriu llanzaron una operación conxunta p'asaltar Efrín, tres cruentos bombardeos el 20 de xineru empecipiar col ataque.

    El 4 de xineru l'exércitu turcu empezó la movilización pal asaltu a les posiciones curdes.[649]

    El 7 de xineru la YPG anuncia que los EE.XX. va reconocer como un gobiernu alternativu en Siria.[650]

    El 11 de xineru Muaz Ebu Omar, líder de Faylaq Sham anuncia que la batalla por Afrín ye inminente, estima que 20000 homes del Escudu del Éufrates y l'exércitu turcu van ser cubiertos pola TuAF.[651] El presidente turcu denuncia l'intentu de crear un gobiernu paralelu empobináu polos curdos.[652]

    El 13 de xineru'l presidente turcu anuncia que si Afrin y Manbij nun se rinden de momentu la ofensiva va empezar nuna selmana.[653]

    El 14 de xineru la CJTFOIR al traviés del coronel Thomas Veale, anuncien qu'entrenen a 230 miembros de la SDF pa crear una guardia fronteriza, que va ser d'un total de 30000.[654]

    El 18 de xineru'l gobiernu turcu al traviés del ministru de defensa y les FSA anuncien la operación por Afrin, les FSA anuncien l'esplegue de 5000 homes pa la operación.[655]

    El 19 de xineru'l gobiernu turcu anuncia que la operación retrasar por mal tiempu.[656]

    El 20 de xineru les fuercies turques llancen un feroz bombardéu contra Afrin, realizando 108 ataques con 72 bombarderos.[657][658]

    El 21 de xineru empieza l'asaltu a Afrin, les FSA tomen el control de Adh Manli, Korni, Balikoy y Adama.[659] Rusia anuncia la retirada del so personal de Afrin tres la negativa de los curdos a negociaciones col gobiernu siriu.[660] Mahmoud Berxwedan, comandante de les YPG en Afrín anuncia una ofensiva contra la operación turca.[661]

    El 22 de xineru les FSA anuncien la captura de Sheikh Ubasi, Marsu, Tell Sheikh Harouz y Haftar.[662]

    El 23 de xineru les FSA anuncia la recaptura de les posiciones perdíes nuna contraofensiva de les YPG, amás de la captura de Omar Usagih, Adamli, Hamam y Qushla.[663][664] Les YPG auncian la recaptura de Hamam tres delles hores de llucha.[665]

    El 24 de xineru les YPG contraataquen al sur de Afrín recuperando'l pobláu de Hemame.[666] La cruz colorada curda denuncia la campaña de bombardéu turca, na que morrieron 5 civiles y 27 mancaos en Jindires.[667] Les YPG bombardien les posiciones turques en Bazara, mientres anuncien una movilización xeneral.[668] Según les fontes turques pa la fecha morrieron 268 militantes de les YPG, en 214 bombardeos.[669][670]

    El 9 de marzu'l presidente de Turquía, Recep Tayyip Erdogan, anunció que les tropes de Turquía y los sos aliaos arrodiaron Afrin y tán llistes pa entrar, amestó que les operaciones contra los milicianos curdos van ampliase, dempués de Afrin, a la ciudá noroccidental siria de Manbiy y a tol norte de Siria, hasta la frontera con Iraq. Esplicó que dende l'entamu de les operaciones militares fueron “neutralizaos” en Afrin un total de 3171 miembros de les YPG. El ministru d'Asuntos Esteriores de Turquía, Mevlut Cavusoglu, anunció pa mayu'l fin de les operaciones turques en Afrin, escenariu de la operación Caña de Olivar empecipiada'l 20 de xineru pol Exércitu turcu nel norte de Siria ante la esmolición pola creación d'un Estáu curdu' sofitáu por EE.XX. na zona, lindante col sur de Turquía.[671]

    El 18 de marzu les fuercies turques tomen la ciudá de Afraín

    Llucha interna

    editar

    El 13 de mayu'l grupu Jaysh Ahrar Al-Sharqiyah (qu'antes s'atopaba en Qalamoon) asaltó les posiciones de la División Al-Hamzaten l'interior de Afrín, prindando 15 milicianos según el so armamentu y vehículos.[672] En dos díes más de 20 militantes de distintos grupos fueron asesinaos n'atentaos individuales, les HTS culpen a infiltraciones gubernamentales.[673]

    El 19 de mayu, dellos grupos insurxentes han empezando a desmantelar la vía ferrial que crucia la rexón de Afrín, ente Qatamah y Midan Akbes. Tres la conquista de Afrin l'área foi escalada polos diversu grupos, pa vendelos en Turquía.[674]

    Asesinatos de líderes rebalbos

    editar

    Dende abril distintos miembros d'altu rangu fueron asesinaos por desconocíos, los rebeldes culpen a infiltraciones de grupo pro gobierno.

    El 1 de xunu un oficial de la Shari'ah conocíu como Abu Islam, foi asesináu por atacantes desconocíos.[675]

    Denuncies d'ataques de EE. UU. al Exércitu Siriu y de Rusia al Exércitu Llibre Siriu

    editar

    Tanto Rusia como Estaos Xuníos denunciaron que dambos países opuestos diplomáticamente na guerra civil han bombardiáu posiciones aliaes de dambos opuestos países (nel casu de Rusia, haise bombardiáu al Exércitu Siriu por EE. UU. Y en el casu d'Estaos Xuníos, Rusia hai bombardiáu al Exércitu Llibre Siriu).[676][677]

    Ataque de posiciones militares siries per parte de la coalición encabezada por EE. UU.

    editar

    En setiembre de 2016 la coalición liderada per Estaos Xuníos bombardeó posiciones militares del Exércitu siriu cerca del aeropuertu de Deir Ezzor, causando según l'exércitu rusu más de 60 baxes y más de 80 según l'Observatoriu Siriu de Derechos Humanos. El CENTCOM reconoció como un error l'ataque, ente que Rusia solicitó una xunta del Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes.[678] Estáu Islámicu apoderar de les posiciones militares siries de siguío, lo que motivó que fontes ruses y siries abarruntaren que l'ataque podía ser pa defender a los terroristes.[679]

    El 18 de mayu de 2017 un convói perteneciente a les fuercies siries foi atacáu pola aviación estauxunidense cerca d'Al Tanf. Según EE.XX. esti convói foi alvertíu de nun ingresar a la zona onde s'atopa una base de la coalición onde fuercies especiales britániques y estauxunidenses entrenen a rebeldes sirios. Estaos Xuníos unvió señales a Rusia por que les fuercies pro gubernamentales siries nun entraren na zona de seguridá de la coalición y Rusia trato d'alvertir a les fuercies siries d'esti ataque. Ocho combatientes morrieron depués del ataque. N'abril les fuercies del ISIS atacaron una base estauxunidense cercana a Al Tanf y trataron de faese cola base estauxunidense.[680][681]Tanto'l gobiernu rusu como siriu condergaron l'ataque.[682]

    El 6 de xunu de 2017 fuercies estauxunidenses atacaron a fuercies pro siries que se dirixíen nuevamente a la base d'A los Tanf, los mandos estauxunidenses dixeron que pidieron a les fuercies siries (al traviés de Rusia) que se retiraren del la base, espresaron que diches fuercies sufrieron les baxes de dos pieces d'artillería y una arma antiaérea, y estropió un tanque na incursión aérea. Desconozse'l númberu d'efectivos muertos.[683]

    Ataque a fuercies siries y posiblemente a contratistes rusos

    editar

    El 7 de febreru de 2018, la coalición liderada por EE.XX. mató a más de 100 combatientes lleales al réxime siriu (anque la cifra supera los 300 si cunten los civiles que perdieron la vida en distintos bombardeos nos últimos díes) dempués de qu'ésti bombardease y utilizara tanques pa disparar a les Fuercies Democrátiques Siries (SDF) y asesores del grupu líderáu per Estaos Xuníos. Créese qu'un numbero indetermináu de paramilitares rusos pertenecientes a la empresa contratista militar Wagner morrieron nel ataque estauxunidense.[684][685] Según la cadena de noticies CNN, hubo finaos paramilitares rusos ente'l total de los muertos. Rusia reconoció que posiblemente morrieren rusos mientres l'ataque estauxunidense en Siria. Primeramente, funcionarios d'Estaos Xuníos y Rusia dixeren que nun cuntaben con información de baxes ruses mientres l'enfrentamientu.[686]

    Combates aéreos y valtamientu d'aviones de combate

    editar

    El 24 de payares de 2015 producióse'l valtamientu d'un Sukhoi Su-24 de la Fuercia Aérea de Rusia por caces F-16 de la Fuercia Aérea de Turquía na frontera ente Siria y Turquía.

    El 18 de xunu de 2017 un avión de combate estauxunidense F-18 valtamientu a un jet de combate El so-22 siriu depués de que según Washington, esti postreru bombardiara posiciones de les Fuercies Democrátiques Siries (FDS) en Tabqa onde estes tuvieron combatiendo a los militantes de EI como parte de la estratexa pa recuperar la ciudá de Raqqa, sicasí nesa aición numberosos combatientes de les FDS resultaron mancaos y abandonaron la llocalidá. Dos díes depués Estaos Xuníos baltaría un dron siriu. Rusia, reaccionó al ataque alvirtiendo de que va considerar como oxetivos los aviones de la coalición que sían detectaos al Oeste del ríu Éufrates. Tamién amenació con romper la canal de comunicación con EE UU creáu pa evitar incidentes aéreos. Australia anunció, como procuru, la suspensión temporal de la so participación nos bombardeos en Siria de la coalición. Créese qu'esti ye'l primer combate aire-aire d'un avión estauxunidense (d'otres nacionalidaes hubo combates antes, por casu mientres la Intervención militar en Libia de 2011 cuando un avión caza francés valtamientu un avión Soko G-2 Galeb libiu, ademas otru avión libiu foi baltáu anque ensin conocencia sobre quien y como lo fixo, mientres la guerra)[687][688] con un avión tripuláu dende la campaña militar de Kosovo en 1999.[689][690][691]

    Ataques a instalaciones civiles per parte de la Coalición liderada por EE. UU.

    editar

    La coalición internacional liderada por EE.XX. reconoció'l 1 d'abril que los sos ataques causaren 396 muertos ente civiles en Siria ya Iraq ente 2014 y 2017. "«Pal día de güei, acordies colos datos pal periodu d'agostu de 2014 a febreru de 2017, la coalición llevó a cabu unos 18600 ataques aéreos (…) Nesti periodu'l númberu total de posibles muertos ente civiles ye de 396 persones», diz el comunicáu del mandu central.[692]

    Ataques a mesmes fuercies per parte de la Coalición

    editar

    La coalición liderada per Estaos Xuníos mató por error a siquier 18 soldaos de les SDF nun ataque aereu'l 11 d'abril del 2017, l'ataque foi realizáu en sofitu a les fuercies aliaes que lluchaben contra l'Estáu Islámicu al sur d'A los Thawrah, na gobernación de Raqa. L'ataque foi «solicitáu» poles fuercies aliaes, qu'identificaron l'allugamientu d'oxetivu como «una posición de combate del EI». Sicasí, en realidá yera "una posición de combate de les Fuercies Democrátiques Siries", esplica'l Mandu Central.[693]

    El 27 d'abril del 2017 la coalición anunció los sos datos de bombardeos: 20871 bombardeos, 12500 n'Iraq, 8371 en Siria, 992 díes de campaña, siquier 3164 civiles muertos, 76649 bombes llanzaes.[694]

    Armamentu na Guerra de Siria

    editar

    Al ser una guerra tan llarga y na que tán interviniendo práuticamente toles potencies, viose numberosos tipos d'armamentu, dende modernu proporcionáu por EE. UU. a los insurxentes, y Rusia a les SAA, armes de contrabandu provenientes de Turquía y Xordania, según enforma material bélico de diverses dómines tomaes de los almacenes y polvorinos del exércitu siriu ya iraquín.

    Pela so parte Rusia utilizó la so intervención como escaparate bélicu na cual probó tanto misiles de curtiu algame y llargu algame, según misiles intercontinentales llanzaos dende'l mar Caspiu, diversos bombarderos, fragates y les pruebes del portaviones Almirante Kuznetzov, buque insignia de l'armada rusa. Amás de sistemes antiaeros S-400 Triumf. Lo que valió como plataformes pa desenvolver delles millonarios contratos con India, Vietnam y China, y otros en negociación con Turquía, qu'esta precisada d'actualización de los sos blindaos que resultaron poco confiables contra les armes del EI.

    Fuercia Aereoespaciales Ruses (RuAF) y la Fuercia Aérea Siria (SyAF)

    editar

    Ye imposible saber a ciencia cierta la cantidá d'aviones en serviciu en Siria, si púdose identificar numberosos bombarderos de la serie Túpolev y caces Sukhoi. La Fuercia Aérea Rusa caracterizóse por bombardeos diarios a oxetivos en campu abierto o instalaciones específicos, sofitando a tropes en tierra solo en casos concretos o cuando s'atopen en situación de desventaxa. Esto demostró una bona fiabilidá de los aviones rusos, lo que disparó les ventes, amás del usu de misiles de toles variedaes. A diferencia de l'aviación estauxunidense, que los sos bombardeos na so mayoría sirven de soporte a tropes en tierra, lo que provocó qu'en munches ocasiones atacaren a les sos propies tropes y esporádicos ataques a oxetivos estratéxicos, lo cual foi blancu de crítiques non solo pola so poca efectividá nel terrén, sinón l'usu de F-22.

    Les misiones de bombardéu cuntar por decenes diaries, centraes na destrucción de fortificaciones, campos d'entrenamientos, puestos de control y en particular centros urbanos col fin de debilitar a les posiciones rebalbes. N'especial dende setiembre de 2016 na cual realizóse la postrera gran ofensiva, pasando a la defensiva.

    Armamentu llixeru

    editar

    Al igual que n'otros conflictos modernos, nun ye rara l'usu de los rifles d'asaltu de la serie AK, que son preferíes pola facilidá de fabricación y de caltenimientu, según la relativa variedá de fontes d'adquisición nel mercáu negru. Una de les constantes na guerra siria foi l'usu d'armamentu de fabricación artesanal (principalmente pol bandu rebalbu), nes cualos utilizáronse proyeutiles fechos de bombones traíos de contrabandu dende Turquía, que'l so mayor usu dar nel asediu de Alepo, amás Estáu Islámicu aumentó l'usu de drones con granaes o esplosivos, nos que s'usó cubierta plástica pa menguar asina'l pesu del esplosivu. El 20 de febreru cuatro soldáu rusos morrieron y dos resultaos mancaos por cuenta de un ataque con dron, T4 AFB a Homs[695]

    Otra carauterística de la Guerra Siria ye l'usu d'armamentu procedente de la segunda guerra mundial, que na so mayoría fueron adquiríes a distintes naciones previa la guerra de los 6 díes. Viose ametralladores MG-42 y MG-34 alemanes, según les sos variantes yugoslaves, cohetes, misiles antitanque, inclusive los raros tanques T-34 que fueron utilizaos pol bandu rebalbu hasta la ulitma fase de la batalla por Alepo. Amás de modernu armamentu como misiles TOW de fabricación estauxunidense o los tanques T-90 de fabricación rusa. Esta gran variedá d'armamentu proveniente sobremanera de contrabandu de Turquía o apurríu poles potencies intervinientes, demostraron la supramacía de ciertes armes y vehículos sobremanera de fabricación rusa, y les debilidaes de dellos como pasu colos tanques Leopard-2 de fabricación alemana, según los fusiles y misiles de fabricación estauxunidense.

    Como na mayoría de guerres modernes l'usu de mines foi intensu sobremanera per parte d'Estáu Islámicu, que desenvolvió una gran llinia de fabricación d'esplosivos, lo cual obligó a Rusia a esplegar dellos batallones de zapadores en terrén, anque munchos d'ellos fueron recubiertos de plásticu volviendo bien difícil la so detección.

    Tanques y vehículos blindaos

    editar

    Los tanques T-90A del Exércitu siriu fueren protagonistes de diversos videos grabaos y espublizaos polos terroristes al traviés de YouTube. En xunetu de 2016, por casu, apaeció un videu nel que trés misiles de Daesh atacaben al blindáu, pero naquella ocasión el sistema de defensa activa del tanque dexó-y aguantar al ataque. El carru de combate T-90A —una versión ameyorada de la versión clásica— ye usáu pol Exércitu rusu dende 2004 y les sos unidaes son producíes pol fabricante Uralvagonzavod (UVZ), una empresa rusa famosa polos sos tanques y otros vehículos tantu de combate como de tipu civil.[696]

    Ataques rusos a hospitales y escueles

    editar

    Una de les fontes preferíes d'esti tipu de los medios ye l'Observatoriu Siriu de Derechos Humanos (OSDH). Esta organización ye dirixida por una sola persona, Osama Ali Suleiman, que s'atopa en Coventry, Reinu Xuníu. Esto, sicasí, nun torgar a Suleiman publicar hestories sobre lo qu'asocede en Siria, nes qu'inclúin cifres sobre'l númberu de casualidaes, ensin demostrar cuál ye la so metodoloxía o la so manera de consiguir la información.[697]

    N'avientu de 2015, Amnistía Internacional acusó a Rusia d'atentar contra media docena d'hospitales, centros de salú y escueles en Homs, Idlib y Alepo. Les fontes usaes yeren entevistes telefóniques con activistes de derechos humanos locales en tierra, que la so identidá o veracidá nunca foi comprobada.[698]

    Los cascos blancos

    editar

    La organización de voluntarios Cascos Blancos anunció que'l so oxetivu consiste en protexer a la población civil de Siria guardando la neutralidá política y ensin esquerase nes hostilidaes. El documental británicu The White Helmets (Cascos Blancos) del direutor Orlando von Einsiedel sobre la guerra en Siria ganó anguaño'l Oscar na categoría del meyor curtiumetraxe documental. Esta organización opera principalmente nes zones controlaes polos rebeldes y foi acusada de falsificar pruebes de víctimes civiles de resultes de los supuestos ataques aéreos rusos. El portal de les Fuercies Revolucionaries de Siria publicó un videu qu'amuesa a combatientes de los Cascos Blancos participando nel 'flashmob' mannequin challenge. Una vegada que los usuarios d'internet decatar de lo desaveniente del videu, foi retiráu del portal. Los medios de comunicación allegaes a les autoridaes siries publicaron semeyes y videos qu'indiquen la conexón de los Cascos Blancos col Frente al Nusra y otros grupos. Unes fotografíes amuesen a representantes de les fuercies de defensa civil coles banderes d'A los Nusra percorriendo'l centru de Idlib.[699]

    Apaecieron videos nos que los Cascos Blancos rescaten a neños de debaxo de los escombros causaos por bombardeos. Pero publicaron grabaciones que demuestren la simulación de tales actos. Periodistes independientes y persones nes redes sociales han espuestos los llazos d'esta organización con grupos yihadistes, pero tamién cola intelixencia británica, ente otros.[700]

    Los miembros de la organización Cascos Blancos que pretenden defender a la población civil de Siria en realidá son partidarios del grupu terrorista Al Qaeda, declaró'l presidente siriu Bashar Asad. «Los cascos blancos son miembros d'A los Qaeda y ye lo que foi probáu (…) Los mesmos miembros que maten y executen son héroes humanitarios y agora inclusive tienen un premiu Oscar».[701]

    Armes químiques en Siria

    editar

    N'agostu de 2013 informar d'usu d'armes químiques nes contornes de Damascu, onde siquier 600 persones perdieron la vida. Tanto'l Gobiernu d'a l'A los Assad como la Coalición Nacional Siria desvenceyar d'aquellos fechos y acusáronse mutuamente. Barack Obama tuvo a puntu d'ordenar un ataque aereu contra Damascu pero, finalmente, el presidente rusu Vladímir Putin consiguió que los líderes mundiales apostaren por un procesu de control y d'eliminación internacional del potencial químicu-militar de Siria sol amparu de la ONX. El 23 de setiembre de 2013 el Conseyu de Seguridá de la ONX aprobó por unanimidá una resolución sobre Siria que sofitaba'l plan de la Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques (OPAQ) pa la destrucción de los arsenales químicos sirios, qu'acabaríen siendo neutralizaos a bordu d'un barcu norteamericanu Cape Ray. A principios de 2016 la OPAQ anunció la destrucción completa de les armes químiques sacaes del territoriu siriu a finales de xunetu de 2014.

    Consecuencies de la guerra

    editar
     
    Nel cuadru puede apreciase como aumentaron les muertes dende l'entamu del conflictu

    Hasta mayu de 2014, na guerra morrieren más de 160 000 persones, de les cualos 40 000 yeren civiles, 45 000 soldaos del exércitu oficial y 21 000 rebeldes. Esto fai del conflictu una pergrave crisis humanitaria, y una de les guerres más mortíferes del sieglu XXI.[702] Otros datos, apurríos pola organización opositora Observatoriu Siriu de Derechos Humanos, sostienen que les baxes taríen cercanes a los 120 000, mientres el conteo oficial de Naciones Xuníes cerró'l númberu en 100 000 muertos.[703]

    A partir de 2016, los medios empezaríen a falar d'un balance de más de 400 000 muertos pola guerra civil dende 2011, ente civiles y militares sirios o estranxeros, hasta avientu de 2016.

    Refuxaos

    editar
     
    Refuxaos sirios n'El Líbanu

    Para mediaos de 2013, envaloróse que más de 2 000 000 de persones escaparen de Siria a otres naciones, de les cualos 1 800 000 facer namái nel añu 2013 y ensin tomar en cuenta que tolos díes 6000 sirios más fuxen del so país.[704] Los civiles debieron fuxir desesperadamente de los sos llares pa salvase de morrer na guerra y el 50 % de los refuxaos son neños menores de 18 años.[704]

    Los países vecinos de Siria, al ser más accesibles, son los más ocupaos polos inmigrantes civiles. Xordania, El Líbanu y Turquía, ostenten la mayor tasa de refuxaos sirios nes sos tierres, allugando non menos de 400 000 persones cada unu. Naciones como Iraq, Exiptu y munchos países del Norte d'África, tamién s'atopen con un gran númberu de refuxaos sirios nel so territoriu. El númberu de refuxaos sirios n'El Líbanu llega a más de 700 000 persones, lo que representa'l 20% de la población libanesa, impactando a la comunidá internacional. Xordania, en tantu, acoyó a 520 000 sirios y Turquía a 460 000, faciendo qu'estes naciones arréyense cada vez más na guerra civil de la so nación vecina.[704] Otros movíos pudiéronse ver n'Iraq, onde llegaron 120 000 sirios y n'Exiptu, onde llegaron cerca de 110 000.

    Nel casu de los movíos interiores, envalórase que cerca de 4 500 000 persones atópense abellugaes dientro del territoriu siriu.

    Perdes económiques

    editar

    El conflictu afaró barrios enteros en ciudaes y poblaos del país, destruyíu gran parte de la so base manufacturera ya infraestructura y frenáu la producción y esportación de petroleu. Unos 10 000 edificios estatales fueron estropiaos y provocáronse perdes por 15 000 millones de dólares al sector públicu. La economía contráxose en más d'un 35%, en comparanza cola crecedera añal del 6% que'l país tuvo nos cinco años previos a qu'empezara'l conflictu. El país perdió casi'l 40% del so PIB, y les reserves internacionales menguaron considerablemente. La industria petrolera siempres foi unu de los puntos clave de la economía nacional. En 2008 el 22% de PIB recayía sobre esi sector, pero anguaño nun hai recursos pa desenvolver los xacimientos.[705]

    La inflación nel país hai aumentar un 200%, disparando los precios violentamente y dexando a la población nuna situación d'escasez esmolecedora. Tamién, informóse que la probeza nel país devasaría los 80% de la población siria; amás d'haber un 60% de desemplegu.[706] Nel país, hai escasez de too tipu de recursos esenciales, como l'alimentu, combustible y otros medios p'abastecese; el gobiernu nun puede importar bienes básicos como farina, trigu, azucre y arroz. Esto suma al recién informe qu'indica que cerca del 75 % de les instalaciones de producción nes principales ciudaes yá nun tán operatives.[707]

    Per otru llau, los costos de capital del Estáu cayeron un 75% y los privaos un 81%. Les dificultaes de tresporte tamién afectaron al sector agrícola, al puntu que munchos llabradores nun pudieron vender les sos colleches.[707]

    El dañu total a la economía de Siria envalorar ente en más de 100 000 000 000 de dólares, una de les perdes económiques más grandes nos últimos años.[707]

    Violaciones a los derechos humanos y crímenes de guerra

    editar

    Dambos bandos fueron acusaos repetidamente d'incurrir en violaciones de los derechos humanos por diversos gobiernos y organizaciones non gubernamentales.

    Siria recibió dures crítiques de parte d'organizaciones globales pola so actitú en redol al respetu de los derechos humanos.[708] Dende 1963 caltiénse a valir l'estáu d'emerxencia, que da a les fuercies de seguridá amplios poderes pal arrestu y detención de los ciudadanos.[709] El país ta gobernáu al traviés del unipartidismu estatal ensin eleiciones llibres.[709] Al tar en plenu estáu de guerra los derechos d'espresión, asociación y xunta tán puramente controlaos.[709][710] Les muyeres y les minoríes étniques enfrentar a la discriminación, sobremanera nos sectores controlaos por EI, yá que consideren infiel toa forma de cultu distintu a la sunnie.[709][710] Human Rights Watch afirma que la situación de los derechos humanos en Siria ye una de les peores nel mundu.

    Otru crime de guerra correspuende a la destrucción del heriedu cultural yá seya de manera indireuta productu de los desplazamientos polos combates, o la destrucción direuta como la realizó EI en Palmira o la destrucción productu de bombardeos o los túneles rebalbos que destruyeron seiciones medievales en Alepo per parte de los rebeldes nel so intentu de prindar la ciudadela.

    Usu d'armes químiques

    editar
     
    Mapa del ataque con armes químiques en Ghouta d'agostu de 2013.

    Les armes químiques tán prohibíes nel mundu y el so usu ye un crime de guerra. Sicasí, na guerra civil de Siria estes armes utilizáronse y llevaron a consecuencies nefastes. La ONX recibió quexes de posibles ataques con armes químiques hasta en 16 ocasiones. Siete caso fueron investigaos: en nueve consideróse que nun había "información abonda o creíble" y en cuatro casos les inspeutores de la ONX confirmaron l'usu de gas sarín. Los informes, sicasí, nun culparon a nenguna parte del usu d'armes químiques.[711]

    L'ataque con armes químiques más notable foi la Masacre de Ghouta, socedida'l 21 d'agostu de 2013, cuando 1400 persones morrieron afogaes por gases químicos. L'autoría de los ataques sigue ensin tar clara, y dambes partes del conflictu culpáronse mutuamente.[712] Esti ataque sollertó a la comunidá internacional y foi casi'l responsable d'una intervención militar internacional.

    Por cuenta de l'amenaza d'un ataque per parte d'Estaos Xuníos, el 9 de setiembre, Rusia encamentó a Siria a poner el so arsenal d'armes químiques so control internacional.[713][714] El 14 de setiembre, Estaos Xuníos y Rusia anunciaron en Xinebra que llegaren a un alcuerdu sobre cómo debía Asad apurrir les sos armes químiques.[715]

    Otres denuncies por supuestos ataques químicos asocedieron en marzu, cuando se faló de 26 muertos y 80 mancaos, y una n'abril, cuando miembros rebalbos afirmaron ser víctimes d'axentes químicos del gobiernu.

    Masacres coleutives

    editar

    Dende 2012 d'equí p'arriba, la violencia na guerra foi nun aumentu escomanáu y les denuncies de crímenes de guerra en tou los bandos fueron recurrentes. Esto ye particularmente oxetivu per parte de EI, qu'utiliza les execuciones como mediu propagandísticu, tantu de desertores como de prisioneros. N'otros casos estes afirmaciones son difíciles de confirmar o queda pocu claro los númberos, como foi nel casu de Alepo. Otra constante ye'l casu de los bombardeos y les cifres de víctimes, que nun pueden ser confirmaes por más d'una fonte.

    Les primeres denuncies empezaron en febreru de 2012 en Homs, onde los bombardeos del exércitu llegaben a asesinar per día a más de 200 civiles. Darréu, na ciudá Hula, afirmóse qu'una masacre foi llevada a cabu por miembros gubernamentales de Shabbiha (la fuercia de seguridá) la cual cobró la vida de 108 civiles, de los cualos 49 yeren neños. La Masacre de Hula fueron asesinatos despiadaos como fusilamientos ya inclusive puñalaes en contra de los civiles. A midida que avanzaba'l 2012, los asesinatos en masa yeren cada vez más brutales y frecuentes. La asediada ciudá de Hama tamién foi un puntu conflictivu onde se denunciaron masacres; como la qu'asocedió en xunu onde cerca de 80 civiles, ente ellos muyeres y neños, fueron executaos poles fuercies paramilitares del gobiernu siriu. N'avientu de 2012, na mesma ciudá, un bombardéu a una panadería asesinó a 90 civiles.[716]En 2013, delles llocalidaes fueron escenariu d'estes masacres sangrientes. Foi'l casu d'A los Baida y Banias, ciudaes onde 250 persones fueron executaes a manes de fuercies gubernamentales en mayu.[717] Asina mesmu, denuncióse una masacre en Alepo que dexó 147 muertos tres qu'estos cadabres fueren atopaos nun ríu de la ciudá. En xunu, na ciudá de Khan Al Assal, terroristes fueron acusaos d'asesinar a cientos de civiles y militares.

    El 21 d'agostu de 2013 nel suburbiu de Ghouta, nes contornes de Damascu, una matanza cobró la vida d'hasta 1400 civiles, 500 d'ellos neños, víctimes de bombes químiques. L'autoría de los ataques nunca foi esclariada. En setiembre de 2013, Naciones Xuníes afirmó que'l gobiernu fuera'l responsable d'ocho masacres coleutives a lo llargo del añu.[718]

    Los rebeldes tamién fueron culpaos por perpetar masacres similares mientres la guerra. Específicamente los rebeldes radicales, amestaos col terrorismu. Ye según el 12 d'ochobre de 2013, acusar a los rebeldes terroristes d'executar a 190 civiles na ciudá de Latakia, 65 de los cualos taben indefensos.[719]

    Violencia sectaria

    editar

    La guerra civil Siria dende la desapaición del Exércitu Llibre Siriu como unidá, tornóse pasu ente pasu nuna guerra asimétrica de bandos identificaos con una determinada orientación política y principalmente relixosa. La insurxencia representaos por principalmente HTS y Ahrar al Sham, son suníes que la so principal conseña ye la d'establecer el sunismu y el conseyu de la sharia como base d'estructura, al igual qu'Estáu Islámicu, tola insurxencia suní foi acusada de persecución a otres minoríes o grupos relixosos, según destrucción del patrimoniu cultural. Pel so llau les milicies non suníes xuniéronse al llau del gobiernu, lo que provocó dellos episodios de violencia desatamañada contra la población suní, lo mesmo qu'asocedió n'Iraq. Por otru, llau los curdos atopar en graves conflictos internos pola mesma división del pueblu curdu en musulmanes y yazidíes, según la so rellación colos curdos d'Iraq y Turquía, lo que provocó dellos episodios de violencia sectaria.

    El sofitu d'Irán a la población xiina y el de Arabia Saudita y los sos aliaos a los suníes, provocó l'aumentu d'esti conflictu nel cual va ser pocu probable una paz al curtiu plazu, y sobremanera una reestructuración d'un estáu unitariu. Rusia apuesta a la creación d'una nueva constitución na cual esaníciese'l calter árabe y estructura centralizada, a un estáu multicultural y federativa, similar a la mesma Rusia.

    Posibles soluciones al conflictu siriu

    editar

    Reforma constitucional

    editar

    El 20 de marzu'l presidente de siria, Bashar Asad, decidió crear una comisión constitucional nel Conseyu Popular de Siria (Parllamentu unicameral), declaró'l xefe del comité de la Duma d'Estáu (cámara baxa del Parllamentu rusu) p'asuntos internacionales, Leonid Slutski. La declaración foi fecha na xunta de la presidenta del Parllamentu siriu, Hadiya Abbas, cola delegación de diputaos rusos y los miembros de l'Asamblea Parllamentaria del Conseyu d'Europa, Pedro Agramunt. «Asad, nuna xunta cola delegación de la Duma d'Estáu, aprobó nuesa propuesta d'establecer una comisión constitucional nel Parllamentu», dixo. La decisión, amestó, foi tomada con encamientos de la Duma xunto con parllamentarios del Conseyu d'Europa y el presidente Agramunt. «Esta comisión va dexar xunir los resultaos del diálogu siriu en Xinebra, les conversaciones en Astaná, según diversos grupos de la sociedá siria (sobre la ellaboración de la Constitución)».[720]

    Les autoridaes siries tán abiertes al diálogu con tolos que depongan les armes y respeten la Constitución, afirmó'l presidente de Siria, Bashar Asad. «Siria ta abierta al diálogu con toos a condición de que depongan les armes y respeten la Constitución», dixo'l líder siriu, citáu pola Cancillería del so país, na xunta cola delegación de diputaos rusos y miembros de l'Asamblea Parllamentaria del Conseyu d'Europa (PACE), el 20 de marzu del 2017. Asad destacó tamién que les autoridaes del país consideren que puede resolvese la crisis en Siria solo avanzando simultáneamente en dos direiciones: la llucha antiterrorista y el procesu políticu.[721]

    Los representantes de la autoproclamada rexón federativa de Siria del Norte (los curdos sirios) tán dispuestos a participar nel trabayu de la comisión pa ellaborar la Constitución de Siria.[722]

    Conversaciones de Astaná

    editar

    El 9 de mayu les HTS anuncien que van atacar a cualquier grupu qu'allegue a les conversaciones de Astaná y a los que los protexan.[723]

    === Zones de Cese al Fueu Tanto Rusia, Irán como Turquía a partir del 2017 axustaron diverses árees de cese al fueu nes cualos les ONX negóse a participar comoquier, una y bones el gobiernu siriu niega la condición d'esplegue de fuercies de paz o monitores del procesu.[724]

    Reconstrucción de Siria

    editar

    El 13 de mayu del 2018 anúnciase la rehabilitación del tendíu llétricu a Deir ezZor, dexando la reconexión de la lletricidá a la capital provincial, per primer vegada dende l'entamu de la guerra. El fin de la obra foi anunciada pol primer ministru siriu Emad Khamis, nuna visita al valle del Eufrates.[725]

    El 14 de mayu la Empresa Xeneral de la Refinería de Homs llogró producir una variante l'aceite de compresores de fabricación estauxunidense que s'usaba na Fábrica de Gas del Sur de la Rexón Central, en escosándose la cantidá necesaria pa la Fábrica de Gas, y la imposibilidá d'importar l'aceite por cuenta de les restricciones económiques. La capacidá granible de la Fábrica d'Aceites Entemecíos llega a 60 mil tonelaes añales, los cuadros téunicos estudien la posibilidá de producir aceite pa frenos y tou tipu de carburantes.[726] Cola participación de más de 40 empreses especializaes n'alimentos, testiles y propietarios de microempresas, arrincó'l Festival de Compres “Tou lo Bono Ta en La nuesa Guta 2” en Duma, entamáu pola Compaña Sham, l'Establecimientu Siriu de Comerciu y la Gobernación de Damascu Campo.[727]

    El 19 de mayu reinicio'l so funcionamientu'l campu gasífero de Dabisan de 250,000 metros cúbicos diarios, nel campu occidental de Raqa. Mientres s'atopen en reahbilitación otros 3 campos, qu'alimenten centrales llétriques.[728]

    El 25 de mayu Samer Khalil, ministru siriu d'Economía y Comerciu Esterior, indicó que se riquir más de los 400 millones de dólares envaloraos pa la reconstrucción de Siria, no que fai a la so infraestructura y la so industria. El gobiernu envalora que l'apurra mayoritariu del gobiernu de Rusia tantu en financiamientu como en sofitu loxísticu. El so primer enfoque ye la reconstrucción de la so industria petrolera y gasífera, según la busca de nuevos xacimientos.[729]

    A entamos de xunu ciento de families empezaron el so regresu a les sos llocalidaes na contorna sureste de Idleb al traviés del corredor humanitariu de Abu al Duhur. 500 civiles volvieron per día, acompañaos con más de 100 vehículos particulares, na so mayoría son agrícoles. Traxeron consigo unos 5.000 cabeces de ganáu. Según el presidente del Conseyu Municipal de Zabadani, Bassel Dalati, más de 3.000 families tornaron, y a pesar de les condiciones climátiques d'agua nun se detuvo pa la organización de les habituales fiestes y antroxos del branu. concluyóse'l caltenimientu de la rede llétrica n'instalando a 70 tresformadores. Seis escueles de les distintes fases d'enseñanza recibieron alredor de 3.000 estudiantes, y tase trabayando pa la rehabilitación de cuatro escueles más.[730]

    1. Compuestu iniclamente por civiles armaos y desertores del exércitu gubernamental.
    Cargos
    1. Presidente de Siria y comandante supremu de les Fuercies Armaes de Siria.
    2. Primer ministru de Siria
    3. Ministru de Defensa de Siria
    4. Ex Ministru de Defensa.
    5. Ministru del Interior.
    6. presidente de la Coalición Nacional Siria.
    7. Ex presidente de la Coalición Nacional Siria.
    8. Ex presidente de la Coalición Nacional pa les Fuercies de la Oposición y la Revolución Siria.
    9. Califa del Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante.
    10. Líder del Partíu de la Unión Democrática.
    11. Presidente de Curdistán iraquín.
    12. Primer Ministru de Curdistán iraquín.
    13. Xefe del Estáu Mayor del Exércitu Siriu.
    14. Comandante de la 4ª División Acorazada.
    15. Xefe del Estáu Mayor de la Fuercia Aérea Siria.
    16. Xeneral de la Unidá d'Intelixencia de la Fuercia Aérea.
    17. Secretariu Xeneral de Hezbolá.
    18. Comandante de la Fuercia Quds.
    19. Secretariu Xeneral del PFLP-GC.
    20. Xefe del Estáu Mayor del Exércitu Llibre Siriu.
    21. Ex Xefe del Estáu Mayor del Exércitu Llibre Siriu.
    22. Ex Xefe del Estáu Mayor del Exércitu Llibre Siriu
    23. Ex Xefe del Conseyu Militar Supremu del Exércitu Llibre Siriu.
    24. Líder del Frente de los Revolucionarios de Siria.
    25. Líder del Frente Islámicu.
    26. Líder del Frente al-Nusra.
    27. Ex Comandante Xefe de la Brigada Tauhid.
    28. Comandante de les Unidaes de Proteición Popular.
    29. Comandante de les Unidaes Femenines de Proteición.

    Referencies

    editar
    1. «Aymenn al-Tamimi Speaks to Ali Kayali and Profiles “The Syrian Resistance,” a Pro-Assad Militia Force». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    2. «Aymenn Jawad al-Tamimi: The Druze Militias of Southern Syria». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    3. Aymenn Al-Tamimi (13 de payares de 2013). «The Druze Militias of Southern Syria». Consultáu'l 18 de payares de 2013.
    4. «Assad Réxime Lacks The Total Support of Syrias Christiansborg». (n'inglés)
    5. (n'inglés) Syrian war widens Sunni-Shia schism as foreign jihadis join fight for shrines. The Guardian. 4 de xunu de 2013. http://www.theguardian.com/world/2013/jun/04/syria-islamic-sunni-shia-shrines-volunteers. Consultáu'l 26 de xunu de 2014. 
    6. «Overview of some pro-Assad Militias». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    7. «The Deal in Yarmouk: End of the Tragedy or Empty Words?». Al Akhbar. 12 de febreru de 2014. Archivado del original el 2018-06-12. https://web.archive.org/web/20180612163110/https://english.al-akhbar.com/content/deal-yarmouk-end-tragedy-or-empty-words. Consultáu'l 14 de febreru de 2014. 
    8. Membrado, Zahida (1 d'ochobre de 2015). «Irán sofita los bombardeos de Rusia sobre Siria». Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    9. Hezbolá al Nuyaba: Nun vamos dir de Siria hasta espulsar a tolos terroristes.
    10. «Rusia podría convertise na llave de la solución de la crisis siria». RT (21 d'ochobre de 2015). Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    11. «It looks like Iraq has joined your beautifull country: Assad's side in the Syrian war» (inglés). Business Insider. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-06-12. Consultáu'l 16 de febreru de 2014.
    12. «Syria: North Korean military 'advising Assad regime'» (inglés).
    13. Chinese Admiral Visits Syria in Show of Support. ABC News. 8 d'agostu de 2016. http://abcnews.go.com/International/wireStory/chinese-admiral-visits-syria-show-support-41476745. Consultáu'l 21 d'avientu de 2016. 
    14. El términu rebeldes ye utilizáu de normal pola prensa internacional.
    15. «Guide to the Syrian opposition». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    16. 16,0 16,1 16,2 Hurtado, Luis Miguel (1 d'ochobre de 2015). «Quién ye quién nel aviesperu siriu». Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 «¿Quién sofita a los estremistes d'Estáu Islámicu?». BBC (1 de setiembre de 2014). Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    18. defensa siriu-confirma-l'ataque-de-israel-la base-aerea-de-mezze/ Ministeriu de Defensa siriu confirma l'ataque d'Israel a la base aérea de Mezze AMN - 07/12/2016
    19. base-aerea-cerca-de damascu Siria afirmó qu'Israel disparó misiles contra una base aérea cerca de Damascu Infobae - 7 d'avientu de 2016
    20. Londono, Ernesto & Miller, Greg. «U.S. weapons reaching Syrian rebels» (inglés).
    21. «Comandu especial británicu protexe a rebeldes sirios d'ataques de Daesh.» 6 de xunu de 2016. Sputnik.
    22. «Hollande confirms French delivery of arms to Syrian rebels.» 21 d'agostu de 2014. Archiváu 2019-03-27 en Wayback Machine AFP.
    23. «Militares franceses asesoraríen a rebeldes en Siria.»9 de xunu de 2016. AFP.
    24. reinu xuníu-envia-vehiculos-blindaos-a-los-rebeldes-sirios/ «El Reinu Xuníu unvia vehículos blindaos a los rebeldes sirios.» EFE. Consultáu'l 9 de xunu de 2016.
    25. «Germany Sending 40 Soldiers to Iraqi Kurdistan» (inglés). Naharnet (13 de setiembre de 2014).
    26. «Siria acusa a Alemaña y Francia de violar la so soberanía.»15 de xunu de2016. El Mundo. (EFE.)
    27. «Siria denuncia la "agresión a la so soberanía" por soldaos de fuercies especiales franceses y alemanes.» 15 de xunu de 2016. Público. (Axencies.)
    28. (n'inglés) New front opens in Syria as rebels say al Qaeda attack means war. 12 de xunetu de 2013. http://www.reuters.com/article/2013/07/12/us-syria-crisis-idUSBRE96B08A20130712. 
    29. (n'inglés) Syrian rebels launch fierce offensive against al Qaeda fighters. 4 de xineru de 2014. http://www.reuters.com/article/2014/01/04/us-syria-crisis-fighting-idUSBREA0308720140104. Consultáu'l 5 de xineru de 2014. 
    30. (Testu en turcu) http://www.ozgur-gundem.com/haber/170982/ozgurluk-ve-sosyalizmin-gulen-yuzuydu Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    31. (Testu en turcu) http://m.radikal.com.tr/dunya/kobanide_savasan_turkiyeli_solculara_isidciler_ne_sordu-1282919/ Consultáu'l 23 de xunetu de 2016
    32. http://325.nostate.net/tag/sosyal-isyan-social-rebellion/ Archiváu 2018-06-12 en Wayback Machine Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    33. Anarquistes ecoloxistes en Rojava (testu en turcu) http://sosyalsavas.org/2015/02/rojava-ve-kobanedeki-yeniden-insaa-surecinde-anarsist-ve-ekolojist-gerillalar/ Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    34. El comandante de TKP/ML TİKKO cayó mártir en Rojava https://anfespanol.com/cultura/el comandante-de-tkp-ml-tIkko-cayo-martir-en-rojava-935 Consultáu'l 16 d'agostu de 2017
    35. TKEP/L savaşçısı Sinan Arreyeş Afrin'de ölümsüzleşti https://komungucu.com/2018/02/23/tkep-l-savascisi-sinan-arreyes-afrinde-olumsuzlesti/ Consultáu'l 7 de marzu de 2018
    36. Comunistes españoles contra Daesh http://kaosenlared.net/videu-comunistes-espanoles-contra-estáu-islamico/ Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    37. Voluntarios anarquistes del DAF crucien a Kobane a combatir y otros a reconstruyir la ciudá en setiembre de 2014 http://www.alasbarricadas.org/noticias/node/32460 Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    38. «Die Welt: Die Christen in Syrien ziehen in die Schlacht». Die Welt (in German) (23 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 18 de payares de 2013.
    39. «KurdisCat: Anarquistes en Rojava crean un batallón propiu: IRPGF» (2 d'abril de 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-04-02. Consultáu'l 2 d'abril de 2017.
    40. Conoz a les anarquistes LGBT que van lluchar a Siria contra'l DAESH Meet the LGBT anarchists who've gone to Syria to fight Isis. 25 de xunetu de 2017. http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/lgbt-syria-isis-fight-rights-anarchists-queer-insurrection-islamic-state-a7859756.html. Consultáu'l 28 de xunetu de 2017. 
    41. Antifascista francés combatiendo en Rojava, VICE News n'inglés https://news.vice.com/article/meet-one-of-the-french-volunteers-fighting-against-the-islamic-state-in-syria Consultáu'l 23 de xunetu de 2016
    42. Entrevista con un combatiente anarquista antifascista griegu (testu n'Español) http://lapeste.org/2016/01/correspondencia-revolucionaria-con-rojava-entrevista-con-un-combatiente-anarquista-griegu/ Consultáu 23 de xunetu de 2016
    43. Anarquistes españoles en Rojava (testu en turcu) http://sosyalsavas.org/2015/09/iberyadan-rojavaya-anarsist-dayanisma/ Consultáu'l 22 de xunetu de 2016
    44. President al-Assad Appoints Xen. Fahd Jassem al-Freij Deputy Commander-in-Chief of the Army and the Armed Forces and Minister of Defense. Syrian Arab News Agency. 18 de xunetu de 2012. Archivado del original el 2012-07-23. https://web.archive.org/web/20120723145400/http://www.sana.sy/eng/21/2012/07/18/432218.htm. Consultáu'l 18 de xunetu de 2012. 
    45. «Syria's Assad replaces defense minister with army chief of staff.» Haaretz Daily Newspaper.
    46. (n'inglés) U.S. Condemns Terrorist Attacks in Iraq and Pledges to Help Combat al Qaeda. Departamentu d'Estáu de EE. UU.. 10 d'agostu de 2013. http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2013/08/213032.htm. 
    47. Siguen fuertes combates en provincia central siria 29 d'agostu de 2014 - PL
    48. Cai en combate'l xeneral siriu Issam Zahreddine en Deir Ezzor LaRepublica.es - 18 ochobre, 2017
    49. Perez na batalla por Kobani la combatiente curda más conocida RT - 6 de febreru de 2015
    50. 50,0 50,1 nomamientu-de-nuevu-xefe-pa-el so-ejerci Rebalbos sirios confirmen el nomamientu de nuevu xefe pal so exércitu periódicu=L'Universal. 8 de marzu de de 2014. http://www.eluniversal.com/internacional/conflictu-en-siria/140308/rebeldes-sirios-confirmen-el nomamientu-de-nuevu-xefe-pa-el so-ejerci. Consultáu'l 27 de xunu de 2014. 
    51. «O.N. withdraws staffers as violence rages in Syria» (inglés). CNN (25 de mayu de 2013).
    52. Evans, Dominic (16 d'ochobre de 2012). Estremaos rebalbos sirios llogren alcuerdu sobre lideralgu. Terra. http://noticias.terra.es/mundo/oriente-proximo/estremaos-rebalbos-sirios-llogren-acuerdo-sobre-lideralgu,95y161a08d56a310VgnCLD2000000ec6eb0aRCRD.html. Consultáu'l 8 de setiembre de 2013. 
    53. «FSA alliance pushes back against Islamic Front» (17 d'avientu de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 2019-10-22. Consultáu'l 19 d'avientu de 2013.
    54. «Leading Syrian rebel groups form new Islamic Front» (inglés). BBC (22 de payares de 2013). Consultáu'l 22 de xineru de 2014.
    55. «Al-Nusra leader injured by regime bombardment». Facebook. Consultáu'l 16 de mayu de 2013.
    56. Muerre'l líder d'un importante grupu rebalbu siriu en Alepo. 18 de payares de 2013. http://noticias.terra.com.pe/internacional/guerra-en-siria/muerre-el-líder-de-un-importante-grupu-rebalbu-siriu-en-alepo,330805af44a62410VgnCLD2000000ec6eb0aRCRD.html. Consultáu'l 27 de xunu de 2014. 
    57. .
    58. «Rebels top commander denies fleeing Syria to Qatar». Zaman Alwsl (12 d'avientu de 2013).
    59. «The Structure and Organization of the Syrian Opposition». Center for American Progress (14 de mayu de 2013).
    60. «Syria's Islamist fighters: Competition among Islamists» (n'inglés). The Economist. 20 de xunetu de 2013. http://www.economist.com/news/middle-east-and-africa/21582037-one-islamist-rebel-group-seems-have-overtaken-all-others-competition-among. Consultáu'l 26 de xunetu de 2013. 
    61. Syria interactive: the rebels, their weapons and funds. Channel 4. 29 de mayu de 2013. http://www.channel4.com/news/syria-files-interactive-rebels-weapons-money-ideology-assad. Consultáu'l 25 de setiembre de 2013. 
    62. (n'inglés) [https://now.mmedia.me/lb/en/NewsReports/566329-us-preparing-airbase-in-northeast-syria-reports US preparing airbase in northeast Syria: reports]. avientu de 2015. https://now.mmedia.me/lb/en/NewsReports/566329-us-preparing-airbase-in-northeast-syria-reports. 
    63. Kurdish militia has 35,000 fighters: spokesman. The Daily Star. 27 d'avientu de 2013. http://www.dailystar.com.lb/News/Middle-East/2013/Dec-27/242372-kurdish-militia-has-35000-fighters-spokesman.ashx#axzz2oNa3sbT8. 
    64. Mutlu Civiroglu (11 d'agostu de 2013) (n'inglés). Kurdish Commander: Jihadi Groups in Syria Have Hijacked FSA. Rudaw. http://rudaw.net/english/middleeast/syria/11082013. 
    65. 65,0 65,1 .
    66. 66,0 66,1 .
    67. 67,0 67,1 (16 de xunetu de 2017).
    68. «Violations Documentation Center» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2017.
    69. Fuxeron de Siria, toparon abellugu en Córdoba Consultáu'l 13 de xunu de 2016 - Lavoz.com.ar
    70. conflictu-en-siria_a_22019113/ «Más de 5 millones de persones fuxeron del conflictu en Siria: ONX.» 30 de marzu de 2017. The Huffington Post.
    71. «Guerra en Siria La cifra de refuxaos sirios supera yá los cinco millones, según ACNUR.» 30 de marzu de 2017. RTVE.
    72. cara-de-la guerra-en-siria-mas-de-5-millones-de-refuxaos «La cara de la guerra en Siria: más de 5 millones de refuxaos.» 30 de marzu de 2017. El Sol de Méxicu.
    73. «Ocho meses de protestes y represión» (29 de payares de 2011). ««Miles concentrar nes principales ciudaes siries respondiendo a la convocatoria por Facebook d'un 'Día de la Ira'»»
    74. «Estremistes destrúin ayalgues arqueolóxiques de 3000 años en Siria» (19 de mayu de 2014).
    75. (en castellanu) "Misión cumplida": Les Fuercies Armaes de Rusia confirmen la derrota del Estáu Islámicu en Siria. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/256993-rusia-siria-quedáu-poblacion-control-ei. Consultáu'l 1 de xineru de 2018. 
    76. (en castellanu) Rusia: Siria foi lliberada dafechu del Estáu Islámicu. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/256902-rusia-putin-estáu-islamico-atayante-derrota-siria. Consultáu'l 1 de xineru de 2018. 
    77. (en castellanu) Assad: "El terrorismu en Siria esiste gracies al sofitu d'Occidente". RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/257833-assad-terrorismu-siria-subsistir-sofito-occidente. Consultáu'l 1 de xineru de 2018. 
    78. 78,0 78,1 78,2 78,3 Cinco claves pa nun perdese nel 'llaberintu' de la guerra siria - RT. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/235478-claves-conflictu-siriu. Consultáu'l 9 d'abril de 2017. 
    79. Assad: "Tres la derrota de los terroristes, Turquía y EE.XX. van abandonar Siria o van ser espulsaos" - RT. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/236509-assad-gana-terroristes-turquia-eeuu. Consultáu'l 23 d'abril de 2017. 
    80. Sputnik. «Defensa rusa: la oposición siria recibe constantemente les armes del estranxeru». Consultáu'l 22 de febreru de 2017.
    81. «Siria: seis años de guerra» (15 de marzu de 2017). Consultáu'l 21 de marzu de 2017.
    82. «Al Nusrah Front claims 3 more suicide attacks in Daraa» (27 de payares de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-05-13.
    83. «Videu: Militares d'Estaos Xuníos entrenen a rebeldes sirios nuna base secreta de Quatar». RT (28 de mayu de 2014). Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
    84. «EUA unvia misiles a los rebeldes sirios pa un programa piloto». RT (17 de mayu de 2014). Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
    85. Coronel Pedro Baños Baxu: “Los servicios secretos de Turquía crearon l'Estáu Islámicu”. La Tribuna del País Vascu. 3 d'agostu de 2015. https://latribunadelpaisvasco.com/art/3297/-ldquo-los%20servicios%20secretos-de-turquia-crearon-el-estado-islamico-rdquo-. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2015. 
    86. «EE. XX. va apurrir a la oposición siria 27 millones de dólares adicionales». RT (5 de mayu de 2014).
    87. Iran's Relationship With Assad, Hezbollah In Lebanon And Houthis In Yemen Must Stop, Says Qatar's Foreign Minister. International Business Times. 5 d'agostu de 2015. http://www.ibtimes.com/irans-relationship-assad-hezbollah-lebanon-houthis-yemen-must-stop-says-qatars-2039884. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2015. 
    88. Kofi Annan: Syrians pay with their lives while rexonal powers wage proxy wars. 23 de mayu de 2014. http://www.theguardian.com/global-development/2014/may/23/kofi-annan-syrians-rexonal-proxy-wars. Consultáu'l 28 de mayu de 2014. 
    89. War in Syria: The Proxy Element. Oxford Research Group. 11 de xunetu de 2013. http://www.oxfordresearchgroup.org.uk/publications/briefing_papers_and_reports/war_syria_proxy_element. 
    90. Nebehay, Stephanie (27 d'agostu de 2014) (n'inglés). UN Details Rampant War Crimes By ISIS And Assad's Regime. http://www.businessinsider.com/r-islamic-state-and-syrian-government-committing-war-crimes-un-2014-8. Consultáu'l 27 d'abril de 2017. 
    91. Abdelaziz, Salma (2 de payares de 2012) (n'inglés). Syrian rebels blame 'heinous' executions on 'extremists'. http://edition.cnn.com/2012/11/02/world/meast/syria-civil-war/index.html. Consultáu'l 27 d'abril de 2017. 
    92. (n'inglés). 27 d'agostu de 2014. https://www.theguardian.com/world/2014/aug/27/syria-isis-war-crimes-united-nations-un títulu=Syria and Isis committing war crimes, says UN periódicu=The Guardian. Consultáu'l 27 d'abril de 2017. 
    93. opositores-y-al gobiernu siriu-de-crimenes-guerra/10001-3084079 La ONX acusa a los opositores y al Gobiernu siriu de crímenes de guerra. 1 de payares de 2016. http://www.efe.com/efe/espana/mundo/la-onu-acusa-a-los opositores-y-al gobiernu siriu-de-crimenes-guerra/10001-3084079. Consultáu'l 27 d'abril de 2017. 
    94. ONX acusa a rebeldes sirios de crímenes contra la humanidá periódicu=Milenio. 5 de marzu de 2013. http://www.milenio.com/internacional/ONX-acusa-rebeldes-crimenes-ataques_0_256774665.html. Consultáu'l 27 d'abril de 2017. 
    95. Marcus, Jonathan (14 d'abril de 2018) (n'inglés). Qué efectivu foi realmente l'ataque a Siria per parte d'Estaos Xuníos, Francia y Reinu Xuníu. BBC Mundu. http://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-43765491. Consultáu'l 15 d'abril de 2018. 
    96. Wilson, Scott (25 d'abril de 2011) (n'inglés). Syria escalates attacks against demonstrators. The Seattle Times. http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2014875394_syria26.html. 
    97. Protests in Syria Pose Challenges for the U.S. NPR. http://www.npr.org/2011/04/13/135383023/protests-in-syria-pose-challenges-for-the-o-s. 
    98. Shadid, Anthony (26 d'abril de 2011). «International Outcry Grows Over Syria Crackdown». Consultáu'l 3 de mayu de 2011.
    99. Golovnina, Maria (19 de marzu de 2012) (n'inglés). Asma al Asad, a "desert rose" crushed by Syria's strife. http://www.reuters.com/article/2012/03/19/us-syria-asma-idUSBRE82I0MB20120319. Consultáu'l 8 d'agostu de 2013. 
    100. (n'inglés) Non Room to Breathe: State Repression of Human Rights Activism in Syria. 19. Human Rights Watch. Ochobre de 2007.  páxs. 8-13. http://www.hrw.org/en/node/10646/section/4. 
    101. «Syria Smothering Freedom of Expression: the detention of peaceful critics». Amnesty International (5 de xunetu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'avientu de 2013.
    102. George, Alan (2003). Syria:Neither Bread nor Freedom. Zed Books, páx. 56-58. ISBN 1-84277-213-9.
    103. Heneghan, Tom (23 d'avientu de 2011) (n'inglés). Syria's Alawites are secretive, unorthodox sect. http://www.reuters.com/article/2011/12/23/us-syria-religion-alawites-idUSTRE7BM1J220111223. Consultáu'l 8 d'agostu de 2013. 
    104. «Syrian Crisis Tests the Mettle of Its Autocratic Ruler» (24 d'abril de 2011).
    105. «Syria – International Religious Freedom Report 2006» (inglés). Departamentu d'Estáu de EE. UU.. Consultáu'l 28 de xunu de 2009.
    106. Robin Wright (22 de febreru de 2008) (n'inglés). Sanctions on Businessman Target Syria's Inner Sanctum. The Washington Post. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/02/21/AR2008022102839.html. Consultáu'l 31 de marzu de 2010. 
    107. 107,0 107,1 (n'inglés) Rebels in Syria's largest city of Aleppo mostly poor, pious and from rural backgrounds. Fox News Channel. http://www.foxnews.com/world/2012/10/16/rebels-in-syria-largest-city-aleppo-mostly-poor-pious-and-from-rural/. Consultáu'l 28 de xineru de 2013. 
    108. 108,0 108,1 108,2 108,3 (n'inglés) Earth Is Parched Where Syrian Farms Thrived. The New York Times. 13 d'ochobre de 2010. http://www.nytimes.com/2010/10/14/world/middleeast/14syria.html?adxnnl=1&adxnnlx=1330449407-yAiPXrD1kQsKbG2Bb5A61A&pagewanted=1&_r=1&. Consultáu'l 5 d'agostu de 2014. 
    109. 109,0 109,1 109,2 Saleeby, Suzanne (16 de xineru de 2012). Sowing the Seeds of Dissent: Economic Grievances and the Syrian Social Contract's Unraveling. Jadaliyya. http://www.jadaliyya.com/pages/index/4383/sowing-the-seeds-of-dissent_economic-grievances-an. 
    110. Friedman, Thomas L- (2 de marzu de 2013). The Scary Hidden Stressor. The New York Times. http://www.nytimes.com/2013/03/03/opinion/sunday/friedman-the-scary-hidden-stressor.html?_r=1&. Consultáu'l 5 d'agostu de 2014. 
    111. Derhally, Massoud (6 de xunu de 2012). Syrian inflation reached 31.5% in April. Arabian Business. http://www.arabianbusiness.com/syrian-inflation-reached-31-5-in-april-460888.html. Consultáu'l 22 d'agostu de 2013. 
    112. «Youth Exclusion in Syria: Social, Economic, and Institutional Dimensions». Journalist's Resource. Consultáu'l 11 d'agostu de 2012.
    113. Amo, Deborah (avientu de 2010) (n'inglés). Syrian Youth Unprepared For Market-Driven Economy. http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=130222200. Consultáu'l 8 de setiembre de 2013. 
    114. had, Yi (2 de xunetu de 2012) (n'inglés). Unemployed Anti-War Protesters Demand Syrian Invasion. The Duffel. http://www.duffelblog.com/2012/07/unemployed-anti-war-protesters-demand-syrian-invasion/. Consultáu'l 8 de setiembre de 2013. 
    115. Siria, la estorbisa ente'l gas natural qatarín y Europa. ABC. 15 de setiembre de 2013. https://www.abc.es/internacional/20130915/abci-qatar-petroleo-siria-201309142123.html. Consultáu'l 4 d'agostu de 2014. 
    116. Syria Completes First Stage of Arab Gas Pipeline. Downstream Today. 18 de febreru de 2008. http://www.downstreamtoday.com/news/article.aspx?a_id=8761. Consultáu'l 23 de febreru de 2008. 
    117. «Tasnim News Agency - Hezbollah Official Hails Iran as Major Rexonal Power». Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    118. (n'inglés) IRAN-IRAQ: Pipeline to Syria Ups Ante in Proxy War with Qatar. Oilprice.com. 22 de febreru de 2013. http://oilprice.com/Geopolitics/Middle-East/IRAN-IRAQ-Pipeline-to-Syria-Ups-Ante-in-Proxy-War-with-Qatar.html. 
    119. manifestaciones/version-imprimible «Siria y Xordania sumir güei a les manifestaciones.» Público.
    120. ««Xordania, Palestina y Siria tomen nota y reformen los sos gobiernos.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    121. Caretti, Gonzalo (24 de mayu de 2013). «Al Qusair, la batalla estratéxica pol control de la frontera siriu-libanesa». RTVE. Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    122. «Hezbollah leader Nasrallah claims it has dismantled all military posts on the Syria-Lebanon border, and this area would now be patrolled just by the Lebanese army. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 6 d'agostu de 2017.
    123. «Iran to send 4,000 troops to aid President Assad forces in Syria» (16 de xunu de 2013). Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    124. «Iran "provides arms,financing and training and manages as many as 10,000 Iraqi Afghan and Pakistani Shia fighters in Syria" per DNI Coats - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 6 d'agostu de 2017.
    125. «L'Almirante Kuznetsov aldu al Mediterraneu». Rusia Güei (12 d'avientu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 2012-01-07. Consultáu'l 23 d'avientu de 2011.
    126. «Iraq ordena l'ataque al Estáu Islámicu en territoriu siriu - RT». Consultáu'l 25 de febreru de 2017.
    127. HispanTV. «Foreign Policy: Al-Qaeda empieza a tragase a la oposición siria - - HispanTV.com». Consultáu'l 20 de marzu de 2017.
    128. Sputnik. «Naz un nuevu 'Exércitu Nacional' en Siria» (castellanu). Consultáu'l 9 de setiembre de 2017.
    129. Abdul-Ahad, Ghaith (23 de setiembre de 2012). escritu en Londres. Syria: the foreign fighters joining the war against Bashar al-Assad. The Guardian. http://www.guardian.co.uk/world/2012/sep/23/syria-foreign-fighters-joining-war. Consultáu'l 9 d'avientu de 2012. 
    130. With wary eye, Syrian rebels welcome Islamists into their ranks. 25 d'ochobre de 2012. http://www.timesofisrael.com/with-wary-eye-syrian-rebels-welcome-islamists-into-their-ranks/. Consultáu'l 28 de xineru de 2013. 
    131. Chulov, Martin (17 de xineru de 2013). Syria crisis: al-Qaida fighters revealing their true colours, rebels say. Londres: The Guardian. http://www.guardian.co.uk/world/2013/jan/17/syria-crisis-alqaida-fighters-true-colours. Consultáu'l 26 de xineru de 2013. 
    132. «Catholic Priest Allegedly Beheaded in Syria by Al-Qaeda-Linked Rebels as Men and Children Take Pictures and Cheer». TheBlaze.com (30 de xunu de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-07-14..
    133. Sputnik. «Turquía anuncia que termina con ésitu la operación Escudo del Éufrates». Consultáu'l 30 de marzu de 2017.
    134. Sputnik. «¿Ésitu o desastre? El balance de la operación militar turca en Siria». Consultáu'l 14 d'abril de 2017.
    135. «Turkey has finished the construction of a 700-km wall(totally 828km) along its border with Syria - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 27 d'agostu de 2017.
    136. Sputnik. «Unos 10.000 radicales procedentes de la CEI podríen tar n'Oriente Próximu». Consultáu'l 14 d'abril de 2017.
    137. Sputnik. «Asesor del canciller siriu estima en 5.000 los terroristes en Siria procedentes de la XE». Consultáu'l 14 d'abril de 2017.
    138. «Syria says up to 5,000 Chinese Uighurs fighting in militant groups - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2017.
    139. Sputnik. «¿Por qué hai israelinos y xudíos europeos nes files de Daesh?». Consultáu'l 14 d'abril de 2017.
    140. «O.S forces are training Maghaweir Al Thowra at At Tanf, Syria for thier continued fight against ISIL - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2017.
    141. «US official says Trump administration approves providing heavier weapons to Syria's Kurds, despite Turkish objections. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 6 d'agostu de 2017.
    142. Redaición (9 de mayu de 2017) (n'inglés). Estaos Xuníos anuncia que va unviar armamentu a los curdos na guerra de Siria magar la oposición de Turquía. BBC Mundu. http://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-39864941. Consultáu'l 6 d'agostu de 2017. 
    143. (n'inglés) US halts financial assistance to northwest Syria. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 19 de mayu de 2018. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705155837/https://www.almasdarnews.com/article/us-halts-financial-assistance-to-northwest-syria/. Consultáu'l 19 de mayu de 2018. 
    144. (n'inglés) Al Qaeda-linked group strengthens hold in northern Syria. CNN. 6 de payares de 2013. http://edition.cnn.com/2013/11/05/world/europe/syria-turkey-al-qaeda/. Consultáu'l 3 d'avientu de 2013. 
    145. «Syria: Harrowing torture, summary killings in secret ISIS detention centres». Amnesty International (19 d'avientu de 2013). Consultáu'l 3 de xineru de 2014.
    146. Birke, Sarah (27 d'avientu de 2013). «How al-Qaeda Changed the Syrian War» (n'inglés). New York Review of Books. http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2013/dec/27/how-al-qaeda-changed-syrian-war. 
    147. «Cómo crear nuna selmana la potencia terrorista más poderosa del mundu». RT (20 de xunu de 2014).
    148. «fonte-de-problemes-en-m%C3%A1s-de-un-sentíu Al Qaeda en Siria: una fonte de problemes en más d'un sentíu» (15 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 25 de payares de 2013.
    149. (n'inglés) Al-Qaeda disavows ISIS militants in Syria. BBC. 3 de febreru de 2014. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-26016318. 
    150. «Rebalbos sirios tomen zona fronteriza con Israel.» Terra. Consultáu'l 11 de payares de 2012.
    151. «vegada-fueu-dende-siria Israel respuende otra vegada a fueu dende Siria». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
    152. «Israel pide permisu a Xordania pa bombardiar los arsenales químicos de Asad.» Te interesa. Consultáu'l 3 d'avientu de 2012.
    153. «Siria dispara misiles contra caces israelíes qu'atacaron oxetivos militares nel so territoriu.» 17 de marzu de 2017. El Mundo.
    154. «L'exércitu d'Israel bombardeó oxetivos en Siria, y Bashar al Assad respondió con un ataque misilístico.» 17 de marzu de 2017. AP.
    155. «Siria dispara misiles contra aviones israelíes qu'atacaben oxetivos nel so territoriu.» 17 de marzu de 2017. El País.
    156. «.@idfspokesperson: In response to the projectiles fired from Syria that hit the northern Golan Heights earlier this evening, the Israeli army targeted the launch sites. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    157. «The strikes against pro-government positions today by Israel seemed to have only caused material damage, possibly a tank and something else. Non human casualties. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    158. «One of pro-IS channels claims that Israeli airstrike in Quneitra killed Palestinian colonel Abdurahman - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    159. «Israeli senior army officer says that last month (March 17th) Israel had destroyed 100 Syrian missiles that were supposed to be transferred to Hezbollah in Syria. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    160. «Photo Showing the Perimeter of Damascus International Airport on Fire after being struck by Israel Israeli Jets. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    161. «Israel confirming strike is unusual, comes hours after Israeli Defense minister Lieberman visit to Russia met Foreign and Defense ministers - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    162. «Israeli army Utilize MIM-104 Patriot System to Intercept Possible Drone Above Golan Heights Near Syrian/Israeli Bordern - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    163. «Israeli aircraft targeted two syrian tanks and other Syrian army Sites in Quneitra - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 10 de setiembre de 2017.
    164. «Reports of Syrian rebels making gains in Baath City of Quneitra - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 10 de setiembre de 2017.
    165. «Quneitra: pro-Government forces seized back most of positions Rebels took yesterday on Baath City front - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 10 de setiembre de 2017.
    166. «Israeli air force reportedly striking targets in Syria following mortar impacts in the Golan - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 10 de setiembre de 2017.
    167. fuercies-israelies-bombardiaron-un centru militar-científicu-responsable-de-fabricar-les armes-quimicas-del-regimen/ Israel bombardeó un centru militar científicu en Siria responsable de fabricar les armes químiques del réxime de Bashar Al Assad Infobae - 7 de setiembre de 2017
    168. siendo-atacaos-mientres-un vuelu-de-reconocencia-en-el-libano/ Caces israelíes destruyeron una batería antiaérea siria en siendo atacaos mientres un vuelu de reconocencia n'El Líbanu Infobae - 16 d'ochobre de 2017
    169. Medios: Siria llanza misiles antiaéreos en respuesta a un ataque de los aviones isralíes Sputnik - 01.11.2017
    170. Militares d'Israel llancen misiles contra un "depósitu d'armes estratéxicu" del Exércitu siriu RT - 1 dic 2017
    171. misil-foi-llanzáu-dende-siria-escontra-los altos-del-golan/ Israel denunció qu'un misil foi llanzáu dende Siria escontra los Altos del Golán Infobae - 3 d'avientu de 2017
    172. VIDEO: Trés misiles israelíes son interceptaos cerca de Damascu RT - 4 d'avientu de 2017
    173. bombardéu-israeli-sobre-una base militar-siria-tuvo-como-oxetivu-un arsenal-misilistico-del grupu terrorista-hezbollah/ El bombardéu israelí sobre una base militar siria tuvo como oxetivu un arsenal misilístico del grupu terrorista Hezbollah Infobae - 9 de xineru de 2018
    174. siria Siria almiti "perdes materiales" por un bombardéu israelí a una base militar cerca de Damascu Infobae - 9 de xineru de 2018
    175. "Escalamiento seriu" nel conflictu en Siria: balten un avión de combate d'Israel qu'atacaba oxetivos iraníes BBC - 10 de xineru de 2018
    176. Siria balta un caza israelí que participaba nuna operación contra oxetivos iraníes EL PAÍS - 10 de febreru de 2018
    177. Israel atacó blancos en Siria y unu de los sos aviones foi baltáu Clarin - 10/02/2018
    178. «This compound is located East of Az-Zarqa city, Jordan. It is 43 km away from Syria border and its part of large Xordanian base. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2017.
    179. «The Lebanese Armed Forces have begun deploying along Lebanon's eastern border with Syria, replacing members of the Iranian-backed Hizbullah - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 11 d'agostu de 2017.
    180. Protestes en Daraa, Siria, siguen per cuartu día Archiváu 2018-10-04 en Wayback Machine PeopleDaily 2011:03:22
    181. «Mid-East unrest: Syrian protests in Damascus and Aleppo» (inglés). BBC (15 de marzu de 2011). Consultáu'l 15 de marzu de 2013.
    182. «The struggle for Syria in 2011». Understanding War. Consultáu'l 7 d'agostu de 2015.
    183. «Assad blames conspirators for Syrian protests». Consultáu'l 7 d'agostu de 2015.
    184. «Conderga unánime internacional contra la represión en Siria». Consultáu'l 18 de payares de 2015.
    185. US policy on Syria 'depends on success in Libya'. BBC News. 24 de mayu de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-13529923. Consultáu'l 7 de marzu de 2014. 
    186. Armed residents put up resistance to Syrian army. Khaleej Times (Dubai). 31 de mayu de 2011. Archivado del original el 2014-02-23. https://web.archive.org/web/20140223074232/http://www.khaleejtimes.com/DisplayArticle09.asp?xfile=data/middleeast/2011/May/middleeast_May870.xml&section=middleeast. Consultáu'l 2 d'abril de 2014. 
    187. Syria protests: Rights group warns of 'Deraa massacre'. BBC News. 5 May 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-13299793. Consultáu'l 2 de febreru de 2014. 
    188. "Thousands of Syrian Army defectors join militias". 27 de setiembre de 2011. http://www.worldtribune.com/worldtribune/WTARC/2011/me_syria1207_09_27.asp. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2011. 
    189. «Syrian army kills at least 95 in Hama: activist». Dawn. 31 de xunetu de 2011. http://www.dawn.com/news/648303/syrian-army-kills-at-least-95-in-hama-activist. Consultáu'l 7 de xunu de 2015. 
    190. Yezdani, İpek (23 d'agostu de 2011). Syrian dissidents form national council. The Edmond Sun. Archivado del original el 2012-12-04. https://archive.today/20121204175512/http://www.edmondsun.com/news_tab3/x2122765173/Syrian-dissidents-form-national-council. Consultáu'l 19 de payares de 2011. 
    191. «Interactive: Tracking Syria's defections.» Archiváu 2013-09-26 en Wayback Machine Al Jazeera (n'inglés).
    192. «traxedia-130-muertos-y-2-000-deteníos-en-al-rastan.html La represión siria causa otra traxedia: 130 muertos y 2000 deteníos n'A los Rastan». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
    193. «Syria sends extra troops after rebels seize Idlib: NGO - Region - World - Ahram Online». English.ahram.org.eg. Consultáu'l 16 de mayu de 2013.
    194. (n'inglés) Security Council Establishes UN Supervision Mission in Syria, with 300 Observers to Monitor Cessation of Violence, Implementation of Special Envoy's Plan. Departamentu d'Información Pública de les Naciones Xuníes. 21 d'abril de 2012. http://www.un.org/News/Press/docs/2012/sc10618.doc.htm. Consultáu'l 20 de xunu de 2012. 
    195. «Kofi Annan's six-point plan for Syria». Al Jazeera (27 de marzu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2019-06-20.
    196. «Brahimi sustitúi a Annan como mediador nel conflictu siriu.» ABC.
    197. «Siria: Conseyu de Seguridá nun va anovar mandatu de UNSMIS, va establecer oficina política». Centru de noticies de les Naciones Xuníes (16 d'agostu de 2012). Consultáu'l 18 d'agostu de 2012.
    198. 198,0 198,1 «Houla massacre: UN blames Syria troops and militia» (inglés). BBC News (15 d'agostu de 2012).
    199. Nebehay, Stephanie (29 de mayu de 2012). Most Houla victims killed in summary executions: O.N.. http://www.reuters.com/article/2012/05/29/us-syria-un-idUSBRE84S10020120529. Consultáu'l 29 de mayu de 2012. 
    200. Syria condemned for Houla massacre and shelling by UNA fecha=28 de mayu de 2012. BBC News. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-18229870. Consultáu'l 28 de mayu de 2012. 
    201. plan-de-paz-y-llanza-una-ofensiva-contra-al-asad «L'Exércitu Siriu Llibre da per termináu'l plan de paz y llanza una ofensiva contra Al Asad.» Noticies de Navarra.
    202. «Siguen los combates en Damascu y los rebeldes sirios busquen controlar la ciudá de Alepo.».
    203. «Executaes en Damascu más de 23 persones según una ONG.». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    204. «L'exércitu siriu y los rebeldes avancen escontra Alepo pa una "batalla decisiva" en retomando Damascu.» (25 de xunetu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'abril de 2013. Consultáu'l 25 de xunetu de 2012.
    205. «AFP: Siria amenaza con usar armes químiques.». Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'abril de 2013.
    206. «control-de-damascu-y-alepo,09f50555183b8310VgnVCM3000009acceb0aRCRD.html Exércitu y rebeldes lluchen en Siria pol control de Damascu y Alepo». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    207. «Syria rebels repel regime attack on Rastan, town held by opposition fighters.» The Star.
    208. ««Turkey intercepts Syrian plane as tensions mount.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    209. «Siquier 34 muertos nun doble atentáu en Damascu - La Nueva España - Diariu Independiente d'Asturies». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
    210. «Masacre nuna panadería Siria». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
    211. «Pa la ONX la situación en Siria ye crítica pero lo peor ta por venir». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
    212. 212,0 212,1 «La ONX afirma que la revuelta siria cobróse yá 60 000 muertos» (2 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    213. «La guerra civil en Siria provocó 60 000 muertos» (3 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    214. «Siquier once muertos en Damascu por un coche bomba» (4 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    215. «crisis siria Al Asad propón diálogu y una constitución pa terminar la crisis siria». CNN (6 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    216. «discursu-de-al-asad-nun apurre-novedad Oposición siria diz que'l discursu d'A los Asad "nun apurre novedaes"» (6 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    217. «guerra civil/siria/enche/la/onu/con/cuatro/millones/refuxaos.html La guerra civil en Siria enche a la ONX con cuatro millones de refuxaos». Europasur (9 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    218. «Rebalbos sirios ponen en llibertá a mediu centenar de rehenes iraninos» (9 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    219. 219,0 219,1 Carbajosa, Ana (11 de xineru de 2013). «Los rebeldes dan un golpe estratéxicu a l'aviación siria». Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    220. «La guerra civil movió a más 600 000 sirios» (11 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    221. «mediu/ Guerra civil en Siria desencadena “crisis humanitaria” n'Oriente Mediu». noticies24 (14 de xineru de 2015). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    222. «Suman 83 muertos por esplosión en-universidad-siria». El Informador (15 de nero de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    223. «suicides-en-el norte-de-siria.html Muerren 22 persones n'atentaos suicides nel Norte de Siria». Telam (16 de xineru de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    224. «Los opositores denuncien una nueva masacre con más de 100 muertos en Siria» (17 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    225. «Los choques ente rebeldes sirios y milicies curdes dexen más de 50 muertos» (22 de xineru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    226. «Los rebeldes sirios ataquen Damascu» (7 de febreru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    227. «Atentaos en Damascu dexaron 83 muertos nun día» (22 de febreru de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    228. «HRW cifra en 141 el númberu de muertos causaos por misiles contra Alepo» (26 de febreru de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    229. «Los rebeldes ataquen con fueu de morteru'l centru de Damascu» (25 de marzu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    230. «Dolce muertos nun ataque de la oposición a la universidá de Damascu» (28 de marzu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    231. «Un atentáu cóbrase siquier 13 vides nel centru de Damascu» (30 d'abril de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    232. «Los rebeldes quieren forzar el colapsu del réxime nel este de Siria» (19 d'abril de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    233. «Gobierno y rebalbos sirios acúsense mutuamente d'un ataque químicu» (20 de marzu de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    234. «Una bomba en Damascu mata a un importante clérigu suní prorrégimen y otres 42 persones». RTVE (22 de marzu de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    235. «Destruyíu'l minarete de la Gran Mezquita de Alepo» (25 d'abril de 2013). Consultáu'l 29 d'ochobre de 2015.
    236. «El sofitu d'Irán y Hezbolá dexó al réxime ganar terrén apocayá» (14 de xunu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    237. «Syrian forces Loyal to Asaad break Rebel Blockade in North Syria» (inglés). Jafria News (17 d'abril de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de payares de 2014.
    238. «Assad Thinks He's Winning The Syrian War – And He May Be Right» (25 d'abril de 2013).
    239. (n'inglés) Syria clashes destroy ancient Aleppo minaret. BBC. 24 d'abril de 2013. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-22283746. 
    240. «El Asad reforzar al tomar una llocalidá rebalba na frontera con El Líbanu» (19 de mayu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    241. «Cohetes de Siria cayen en bastión de Hezbolá». La Tercera (1 de xunu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    242. «L'Exércitu Siriu Empecipia la Operación “Nube del Norte” pa la Lliberación de Alepo». ABNA (9 de xunu de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-16. Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    243. «Encarnizados combates na ciudá siria de Homs». te interesa (12 de xunu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    244. «Combates intensificar en ciudá estratéxica siria de Homs». ABNA (8 de xunetu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    245. «Nuevu atentáu contra policías: 13 muertos». SIPSE (15 de xunetu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    246. 246,0 246,1 ¿Ye inminente un ataque contra Siria?. BBC Mundu. 26 d'agostu de 2013. https://www.bbc.co.uk/mundo/noticias/2013/08/130826_siria_intervencion_militar_internacional_ap.shtml. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    247. Reinu Xuníu y EE.XX. pueden empecipiar una operación militar en Siria “nunos díes editorial=RT. 26 d'agostu de 2013. http://actualidad.rt.com/actualidad/view/103949-siria-operacion-militar-entamu-proxima-semana. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    248. Rengel, Carmen (26 d'agostu de 2013). Siria acepta la inspeición de Naciones Xuníes ante la presión internacional. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2013/08/25/actualidad/1377430698_345804.html. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    249. Rengel, Carmen (26 d'agostu de 2013). La ONX investiga l'ataque químicu magar un tirotéu contra los inspeutores. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2013/08/26/actualidad/1377504260_475597.html. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    250. «Kerry afirma qu'uso armes químiques en Siria ye "innegable" y acusa a Damascu de destruyir pruebes». LaTercera.com. 26 d'agostu de 2013. http://www.latercera.com/noticia/mundo/2013/08/678-539615-9-kerry-afirma-que-uso-armes-quimicas-en-siria-ye-innegable-y-acusa-a-damascu-de.shtml. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    251. Mora, Miguel (25 d'agostu de 2013). François Hollande: “Les pruebes acusen a El Asad”. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2013/08/25/actualidad/1377457857_856385.html. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    252. Una xunta militar internacional sobre Siria empieza en Amán. terra.com.mx. 26 d'agostu de 2013. http://noticias.terra.com.mx/mundo/guerra-en-siria/una-reunion-militar-internacional-sobre-siria-empieza-en-amman,efd134dddd1b0410VgnCLD2000000dc6eb0aRCRD.html. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    253. «ataques-armes-quimicas-la-oposicion-pide-una-intervencion-internacional Siria: tres los ataques con armes químiques, la oposición pide una "intervención internacional"». infobae.com. 26 d'agostu de 2013. http://www.infobae.com/2013/08/25/1504100-siria-los ataques-armes-quimicas-la-oposicion-pide-una-intervencion-internacional. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    254. Moscú llama a Occidente a nun repitir "l'aventura iraquina" en Siria. RT. 25 d'agostu de 2013. http://actualidad.rt.com/actualidad/view/103918-rusia-occidente-siria-querra-irak. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    255. Australia oponer a una intervención militar estranxera en Siria. Telesur. 26 d'agostu de 2013. Archivado del original el 2020-08-04. https://web.archive.org/web/20200804004324/https://www.telesurtv.net/articulos/2013/08/26/australia-oponer. Consultáu'l 27 d'agostu de 2013. 
    256. Gallardo, Karla (29 d'agostu de 2013). sofitu-de-londres-816597 EE.XX. diz qu'atacaría Siria con o ensin el sofitu de Londres. 24 Hores (Chile). http://www.24horas.cl/internacional/eeuu-diz-que-atacara-siria-con-o-ensin-el sofitu-de-londres-816597. Consultáu'l 11 de setiembre de 2013. 
    257. reinu xuníu.html Presidente francés xuntar a EE.XX. pa formar una coalición p'atacar a Siria. Emol. 30 d'agostu de 2013. http://www.emol.com/noticias/internacional/2013/08/30/617167/hollande-diz-que-francia-esta-dispuesta-a-actuar-en-siria-ensin-el reinu xuníu.html. Consultáu'l 11 de setiembre de 2013. 
    258. siria periódicu=El Comercio Once países del G-20 sofitaron una respuesta internacional” contra Siria. 6 de setiembre de 2013. http://elcomercio.pe/actualidad/1627692/noticia-once-paises-20-sofitaron-fuerte-respuesta-internacional-contra siria periódicu=El Comercio. 
    259. golfu-piden-una-intervencion-inmediata-de comunidá internacional-en.shtml Países del Golfu piden una intervención inmediata de comunidá internacional en Siria. La Tercer. 7 de setiembre de 2013. http://www.latercera.com/noticia/mundo/2013/09/678-541531-9-paises-del golfu-piden-una-intervencion-inmediata-de comunidá internacional-en.shtml. Consultáu'l 11 de setiembre de 2013. 
    260. Rusia va ayudar a Siria en casu d'ataque, alvierte Putin. L'Universal. 6 de setiembre de 2013. http://www.eluniversal.com.mx/el-mundo/2013/rusia-ayudara-a-siria-en-casu-de-ataque-putin-948464.html. Consultáu'l 11 de setiembre de 2013. 
    261. Putin: “l'Ataque Químicu de Guta foi una Provocación de los Rebeldes”. Al-Esquitar (El Líbanu). 7 de payares de 2013. http://www.almanar.com.lb/spanish/adetails.php?eid=40335&cid=25&fromval=1&frid=25&seccatid=43&s1=1. Consultáu'l 11 de setiembre de 2013. 
    262. «Siria abraza la propuesta rusa pa desactivar un ataque internacional» (9 de setiembre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    263. «Rusia apurre a Estaos Xuníos el so plan pal control d'armes químiques en Siria» (11 de setiembre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    264. «EE.XX.-Rusia: alcuerdu en redol a armes químiques siries». Deutsche Welle (14 de setiembre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    265. «periferia-de-damascu-segun-los activistes-que-denunciaron-ayeri-1-300-muertes_wbWbvgfK5cW59BuTYpFP05/ L'Exércitu siriu sigue bombardiando la periferia de Damascu, según los activistes que denunciaron ayeri 1.300 muertes» (22 d'agostu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    266. «Batalla nel trubiecu del cristianismu siriu» (8 de setiembre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    267. «a-los rebeldes-del-els-en-la llocalidá siria-de-azaz,76de77f273971410VgnCLD2000000dc6eb0aRCRD.html Al Qaeda enfrentar a los rebeldes del ELS na llocalidá siria de Azaz». Terra Networks (2 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    268. «Boosted by Foreign Shi'ite Militia, Assad's Forces Advance on Aleppo». Voice of America (12 de payares de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    269. 269,0 269,1 «fiesta-del sacrificiu/ Los combatientes sirios siguen lluchando na Fiesta del Sacrificiu». Zona Franca (16 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    270. «Los combates prosiguen en Siria a pesar de la fiesta del sacrificiu» (15 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    271. «La conferencia de paz sobre Siria va tener llugar el 23 de payares» (2O d'ochobre de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    272. «control-del segundu-deposito-de-armes-en-siria.shtml Rebalbos tomen el control del segundu depósitu d'armes en Siria». La Tercer (6 de payares de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    273. «sos-posiciones-al este-de-alepo-con-toma-de-tel-hasel_8TfXyaC5n8JVGTJQbRsma1/ El réxime consolida les sos posiciones al este de Alepo con toma de Tel Hasel» (15 de payares de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    274. Caris, Charlie (5 de payares de 2013). «Regime Takes as-Safira and Continues Push to Aleppo» (inglés). Institute for the Study of War. Consultáu'l 20 de payares de 2013.
    275. (n'inglés) Syrian government gaining ground in war, strengthening hand ahead of proposed peace talks. The Republic. 16 de payares de 2013. Archivado del original el 2013-12-03. https://web.archive.org/web/20131203005551/http://www.therepublic.com/view/story/103cccc08de641eb90c69d1890aac1cb/ML-Syria-Tides-Of-War. Consultáu'l 2018-03-18. 
    276. «Siquier 39 muertos en bombardeos aéreos en Alepo» (28 d'avientu de 2013). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2015.
    277. (n'inglés) Islamists kill 15 Alawite and Druze civilians in Syria -activists. 12 d'avientu de 2013. Archivado del original el 2015-10-09. https://web.archive.org/web/20151009172352/http://in.reuters.com/article/2013/12/12/syria-crisis-adra-idINDEE9BB0AR20131212. Consultáu'l 16 d'avientu de 2013. 
    278. (n'inglés) Al-Qaida militants captured town in northern Syria. 19 de setiembre de 2013. http://bigstory.ap.org/article/jihadis-prinde-northern-syrian-town-near-turkey. Consultáu'l 4 de xineru de 2014. 
    279. (n'inglés) Syrian rebel factions tell al Qaeda groups to withdraw. 3 d'ochobre de 2013. http://www.france24.com/en/20131003-syrian-rebels-tell-qaeda-groups-withdraw-homs-isil-azaz/. Consultáu'l 4 de xineru de 2014. 
    280. (n'inglés) ISIL captures Syrian town on border with Turkey. World Bulletin. 22 de payares de 2013. http://www.worldbulletin.net/?aType=haber&ArticleID=123441. Consultáu'l 4 de xineru de 2014. 
    281. (n'inglés) Syrian rebels oust al-Qaida-affiliated jihadists from northern city of Raqqa. The Guardian. 6 de xineru de 2014. http://www.theguardian.com/world/2014/jan/06/syrian-rebeal-oust-a-qaidi-jihadists-raqqa?CMP=twt_fd. Consultáu'l 7 de xineru de 2014. 
    282. Golpe al cuartel de ISIS en Alepo. El Mundo. 9 de xineru de 2014. https://www.elmundo.es/internacional/2014/01/08/52cdb7fa268y3y732y8b457d.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2014. 
    283. (n'inglés) 'Hardly any' Qaeda militants left in Aleppo. Al-Arabiya. 8 de xineru de 2014. http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2014/01/08/Syria-jihadist-HQ-in-Aleppo-falls-to-rebels.html#.Us2d6frZNpI.twitter. Consultáu'l 9 de xineru de 2014. 
    284. (n'inglés) Syria: ISIS besieged by opposition fighters in Raqqa. Asharq Al-Awsat. 7 de xineru de 2014. Archivado del original el 2014-02-13. https://web.archive.org/web/20140213195950/http://www.aawsat.net/2014/01/article55326743. Consultáu'l 9 de xineru de 2014. 
    285. (n'inglés) Islamist rebels oust ISIS from Syria's Deir Ezzor. Al-Arabiya. 10 de febreru de 2014. http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2014/02/10/Islamist-rebels-oust-ISIS-from-Syria-s-Deir-Ezzor.html. 
    286. «إدلب خالية من " داعش " بشكل كامل .. و الثوار يعلنون بدء معركة تحرير " خان شيخون " ( فيديو ) | عكس السير دوت كوم». Aksalser.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2022-03-27. Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    287. Syria Comment - Joshua Landis (21 de febreru de 2014). «Saudis And CIA Agree To Arm Syrian 'Moderates' With Advanced Weapons - OpEd Eurasia Review» (inglés). Eurasiareview.com. Archiváu dende l'orixinal, el 13 de marzu de 2014. Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    288. Liz Sly for the Washington Post. «Renegade al-Qaida faction withdraws from Syrian border town of Azaz» (inglés). Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    289. «FSA strikes jihadist-held stronghold» (inglés) (26 d'abril de 2014). Consultáu'l 19 de mayu de 2014.
    290. 290,0 290,1 (n'inglés) Syria election: Assad win expected amid civil war. 3 de xunu de 2014. http://www.bbc.com/news/world-middle-east-27675343. 
    291. (n'inglés) Syrian troops recapture key border town near Turkey. 15 de xunu de 2014. http://news.oneindia.in/international/syrian-troops-recapture-key-border-town-near-turkey-1465950.html. 
    292. «Battles in Syria claim 50 lives» (inglés) (14 de xunu de 2014).
    293. «Syria pounds ISIS bases in coordination with Iraq» (inglés) (15 de xunu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-03-18.
    294. «9 questions about the ISIS Caliphate you were too embarrassed to ask». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    295. «Abu Bakr al-Baghdadi Becomes Caliph Ibrahim of Islamic State». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    296. ««Abu Bakr al-Baghdadi Becomes Caliph Ibrahim of Islamic State.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    297. (n'inglés) Syria retakes Homs gas field from hardline group. 27 de xunetu de 2014. http://www.reuters.com/article/2014/07/27/us-syria-crisis-gasfield-idUSKBN0FW0HO20140727. 
    298. ««Showdown begins between Syrian army, Islamic State.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    299. «Siquier a 50 soldaos sirios muerren nuna emboscada perpetada por yihadistes». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    300. «Syria rebels advance towards key airport in Hama | News, Middle East». Consultáu'l 31 de xunetu de 2014.
    301. «Syria Army Advancing on Key Rebel Town, Supply Route». Theepochtimes.com (20 de marzu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 5 d'agostu de 2014. Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    302. (n'inglés) Syria government forces seize strategic town near Lebanon border. LA Times. 8 de marzu de 2014. http://www.latimes.com/world/middleeast/la-fg-syria-fighting-20140309,0,6277729.story#axzz2vQOZESnL. 
    303. «Syrian army advances amid new wave of explosions». Archiváu dende l'orixinal, el 10 de marzu de 2014.
    304. (n'inglés) Syria conflict: Assad's forces fully control rebel stronghold of Yabroud, near Lebanon. 16 de marzu de 2014. https://www.abc.net.au/news/2014-03-16/syrian-forces-fully-control-rebel-stronghold-near-lebanon/5324608. 
    305. «Israel bombs Syria's Golan after blast - Middle East». Al Jazeera English. Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    306. «Syrian Troops Prinde Village Near Lebanon Border». The Associated. NPR. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de marzu de 2014. Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    307. «Syria rebels seize prison near Jordan, free inmates | Arab News — Saudi Arabia News, Middle East News, Opinion, Economy and more». Arabnews.com (14 de marzu de 2014). Consultáu'l 20 de marzu de 2014.
    308. 308,0 308,1 «-y régime syrien reprend -y Krak des Chevaliers et coupe la "route libanaise" des rebelles» (francés). Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    309. «Syrian army regains full control of Rankous | News, Middle East» (inglés). Consultáu'l 19 de mayu de 2014.
    310. ««Syria rebels surrender in border town.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    311. «Assad's cousin killed in fighting with syrian rebels near turkish border» (inglés). Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    312. «Assad cousin killed in Syria's Latakia» (inglés). Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    313. «Advances for rebel and Islamic fighters in Hama».
    314. «Rebels battle for northern Syria town» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-03-23. Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    315. (n'inglés) Rebels take northern Syrian town on main highway: activists. 4 d'abril de 2014. http://www.reuters.com/article/2014/04/04/us-syria-crisis-rebels-idUSBREA3319020140404. 
    316. «Syria rebels advance in Aleppo city». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    317. «السيطرة على تل استراتيجي جديد على الحدود مع الجولان المحتل».
    318. «Syria air defence head killed, rebels take northern town - Yahoo News UK» (inglés). Uk.news.yahoo.com (18 de mayu de 2014). Consultáu'l 18 de mayu de 2014.
    319. «Syria Daily, April 25: Insurgents Take Key Regime Position in the Southwest» (inglés). EA WorldView (25 d'abril de 2014). Consultáu'l 25 d'abril de 2014.
    320. (n'inglés) Evacuation truce in key Syrian city of Homs goes into effect. CNN. 7 de mayu de 2014. http://edition.cnn.com/2014/05/07/world/meast/syria-homs-truce/. Consultáu'l 8 de mayu de 2014. 
    321. «BBC News - Syria war: Air defence chief Xen Hussein Ishaq killed» (inglés). BBC (18 de mayu de 2014). Consultáu'l 18 de mayu de 2014.
    322. «Exércitu recupera la llocalidá de Halfaya nel campu de Hama». SANA (11 de setiembre de 2014). Consultáu'l 11 de setiembre de 2014.
    323. «L'Exércitu siriu causa grave derrota al EI en Deir Ezzor». Al Esquitar (17 de setiembre de 2014). Consultáu'l 17 de setiembre de 2014.
    324. «Congresu d'EE.XX. aprueba armar y entrenar a los rebeldes sirios contra'l EI». RT (18 de setiembre de 2014). Consultáu'l 18 de setiembre de 2014.
    325. «Con escusa del antiterrorismo, EE. UU. desamarra agua de fueu sobre Siria ensin autorización de Damascu editorial=LaRed21» (24 de setiembre de 2014). Consultáu'l 24 de setiembre de 2014.
    326. (n'inglés) 6,300 New Islamic State Fighters Recruited in Two Months. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 21 d'agostu de 2014. Archivado del original el 2018-07-02. https://web.archive.org/web/20180702182736/https://www.almasdarnews.com/article/6300-new-isis-fighters-recruited-2-months/. Consultáu'l 13 de mayu de 2018. 
    327. feudu-del estáu-islamico-95-muertos Sangrientu bombardéu d'A los Assad sobre'l feudu del Estáu Islámicu: 95 muertos. Infobae. 26 de payares de 2014. http://www.infobae.com/2014/11/26/1611199-sangrientu-bombardeo-al-assad-el feudu-del estáu-islamico-95-muertos. 
    328. L'Estáu Islámicu tresllada a presos d'Iraq a Siria por medrana a una ofensiva contra Mosul. Infobae. 26 de payares de 2014. http://www.infobae.com/2014/11/26/1611268-el-estado-islamico-tresllada-presos-irak-siria-medrana-una-ofensiva-contra-mosul. 
    329. (n'inglés) ISIS on the Brink of Losing Palmyra and Quryatayn. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 26 de payares de 2015. Archivado del original el 2018-05-20. https://web.archive.org/web/20180520142638/https://www.almasdarnews.com/article/19544/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    330. «The decision to use the Armed Forces of the Russian Federation abroad (Syria)» (rusu) (30 de setiembre de 2015).
    331. (n'inglés) Understanding the Syrian Army's strategic loss at Morek: Where do they go from here?. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 11 de payares de 2015. Archivado del original el 2018-06-30. https://web.archive.org/web/20180630110427/https://www.almasdarnews.com/article/understanding-the-syrian-armys-strategic-loss-at-morek-where-do-they-go-from-here/. Consultáu'l 13 de mayu de 2018. 
    332. «Turquía recupera'l cadabre del pilotu rusu del avión baltáu». ABC. 29 de payares de 2015. https://www.abc.es/internacional/abci-turquia-recupera-cuerpu-piloto-rusu-avion-baltáu-201511291051_noticia.html. 
    333. EE.XX. almite l'usu d'uraniu aprobetáu contra l'Estáu Islámicu en Siria - RT. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/231055-estaos-xuníos-uraniu-aprobetáu-siria. Consultáu'l 15 de febreru de 2017. 
    334. Sputnik. «EEUU usó uraniu aprobetáu en Siria». Consultáu'l 15 de febreru de 2017.
    335. (n'inglés) Loss of Kuweires Airport has ISIS Retreating in East Aleppo. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 18 de payares de 2015. Archivado del original el 2018-07-02. https://web.archive.org/web/20180702181202/https://www.almasdarnews.com/article/loss-kuweires-airport-isis-retreating-east-aleppo/. Consultáu'l 13 de mayu de 2018. 
    336. (n'inglés) Past 48 Hours in Syria. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 30 de payares de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705182532/https://www.almasdarnews.com/article/past-48-hours-in-syria/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    337. (n'inglés) Islamic State Take al-Kafrah, Moving Towards Azaz. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 2 d'avientu de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705175815/https://www.almasdarnews.com/article/islamic-state-take-al-kafrah-moving-towards-azaz/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    338. (n'inglés) All-Out War in Northern Aleppo - Map Update. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 3 d'avientu de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705180947/https://www.almasdarnews.com/article/all-out-war-in-northern-aleppo-map-update/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    339. (n'inglés) Past 24 Hours in Syria. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 4 d'avientu de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705235901/https://www.almasdarnews.com/article/past-24-hours-in-syria/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    340. (n'inglés) Syrian Army Prinde More Points on the Turkish Border: Turkey Unresponsive. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 6 d'avientu de 2015. https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-prinde-more-points-on-the-turkish-border-turkey-unresponsive/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    341. (n'inglés) Syrian Army Rolls Through Northeastern Latakia as the Islamists Retreat Towards Turkey. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 6 d'avientu de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705211132/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-rolls-through-northeastern-latakia-as-the-islamists-retreat-towards-turkey/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    342. (n'inglés) Last 48 Hours in Syria. AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز. 6 d'avientu de 2015. Archivado del original el 2018-07-05. https://web.archive.org/web/20180705234348/https://www.almasdarnews.com/article/last-48-hours-syria/. Consultáu'l 20 de mayu de 2018. 
    343. «Les potencies llogren l'aval de la ONX sobre'l plan de paz en Siria.» 18 d'avientu de 2015. El País.
    344. ««¿Avérase'l fin de la guerra? Rusia y EE.XX. alcuerden el cese del fueu en Siria.»». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    345. «de-siria_1168507/ Putin retirar de Siria». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
    346. Cómo efectuaron el bombardéu contra l'hospital rusu en Alepo Sputnik - 5 d'avientu de 2016
    347. «Infographics: FSA and related TSK backed Syrian Opposition forces involved in #EuphratesShield» (inglés). Consultáu'l 21 de febreru de 2017.
    348. «SDF - YPG Advance In Al Kubar Area. Battles And Many Airstrikes» (inglés). Consultáu'l 26 de febreru de 2017.
    349. «SDF captured Shali village on Ayn Issa front - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    350. «Mahmudle front, SDF liberated village Himaryan and surrounded Vilage Bir Sana - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    351. «Ain Issa front: SDF captured villages Erbo, Dehlan, Arir, Swwillam, Khirbi Shekh Jiddi - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    352. «Coalition warplanes target the northern countryside again, and the regime forces shell al-Vgeh in the countryside of Daraa after advancement of the factions» (10 d'avientu de 2016).
    353. «SDF: Phase 2 of Raqqa campaign begins, sights set on al-Tabqa dam» (10 d'avientu de 2016).
    354. Yakovlev, Ivan (19 d'avientu de 2016). «Syrian Democratic Forces reach Euphrates, besiege ISIS-held area». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-30.
    355. «ISIL launched counter-offensive west to Raqqa and regained several villages: Sayqul(صايقول), Khirbat Al Jahsha(خربة الجحشة), Al Majibina(المجيبنة), Khirbat Al Baqra(خربة البقرة)» (19 d'avientu de 2016).
    356. «ISIS attack thwarted, 9 mercenaries killed». Hawar News Agency (19 d'avientu de 2016).
    357. «YPG FORCES SEIZE JABAR, DEPLOY CLOSER TO AL-TABQA DAM» (21 d'avientu de 2016). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-30.
    358. Shiwesh, Ahmed (27 d'avientu de 2016). «Kurdish-led SDF forces expel ISIS from key town west Raqqa, kill over 50 jihadists». ARA News. Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-19. Consultáu'l 27 d'avientu de 2016.
    359. «KURDISH YPG SEIZES 3 MORE VILLAGES IN RAQQA PROVINCE, ADVANCING TOWARDS TABQA DAMN» (21 d'avientu de 2016). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-30.
    360. «Warplanes raid on Deir Ezzor and its western countryside and clashes continue in the western countryside of Raqqa».
    361. «The Syria Democratic Forces advance in the northern banks of the Euphrates River» (24 d'avientu de 2016).
    362. «At least 16 ISIS militants killed by SDF fire near Raqqa». ARA News (24 d'avientu de 2016). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-19. Consultáu'l 24 d'avientu de 2016.
    363. «Two more villages liberated in Raqqa following heavy clashes» (24 d'avientu de 2016).
    364. «SDF 5km from strategic Tabqa dam west of Raqqa» (25 d'avientu de 2016).
    365. «The Syria Democratic Forces and US Special Forces are 5 km away from the Euphrates Dam, kill 25 members of the "Islamic State" at least» (25 d'avientu de 2016).
    366. Antonopoulos, Paul (27 d'avientu de 2016). «ISIS attacks Kurdish positions south of Kobani». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-30.
    367. «A village liberated and 38 mercenaries killed». Hawar News Agency (28 d'avientu de 2016).
    368. «Kurdish-led SDF announces liberation of 110 villages, death of 277 ISIS militants in fresh operations near Raqqa». ARA News (1 de xineru de 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-19. Consultáu'l 2 de xineru de 2017.
    369. «US-backed Kurdish Forces Prinde Historic Castle From IS Near Raqqa». Voice of America (10 de xineru de 2017). Consultáu'l 23 de xineru de 2017.
    370. Kajjo, Sirwan (6 de xineru de 2017). «US-backed Forces in Syria Target Strategic IS-held Dam». Voice of America. Consultáu'l 6 de xineru de 2017.
    371. «Kurdish-Arab forces seize strategic Syria citadel from IS». Yahoo! News (6 de xineru de 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-12-14. Consultáu'l 6 de xineru de 2017.
    372. «Eight villages, five hamlets liberated in Raqqa». Hawar News Agency (6 de xineru de 2017). Consultáu'l 6 de xineru de 2017.
    373. «Helicopters bomb Morek and continuous clashes in the countryside Ain Issa and the Syria Democratic Forces advance in the area».
    374. «ISIS strategic stronghold was liberated». Hawar News Agency (6 de xineru de 2017). Consultáu'l 6 de xineru de 2017.
    375. «Violent clashes in several areas near the Euphrates dam in the northern countryside of Raqqa».
    376. «US special forces carry out secret ground raid against Isil in Syria, 'killing at least 25 jihadists'».
    377. «The "Islamic State" renews the counterattacks at the northern banks of Euphrates River». SOHR (10 de xineru de 2017). Consultáu'l 11 de xineru de 2017.
    378. Adra, Zen (10 de xineru de 2017). «Isis fights back US-backed fighters in northern Syria, captures historical castle». al-Masdar News. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-09-26. Consultáu'l 11 de xineru de 2017.
    379. «Raqqa offensive: Flood fears as SDF forces near Islamic State-held dam». Middle East Eye (12 de xineru de 2017). Consultáu'l 12 de xineru de 2017.
    380. «Third phase of Raqqa campaign announced». Rudaw (4 de febreru de 2017). Consultáu'l 14 de febreru de 2017.
    381. «ISIS attack repelled, 6 hamlets liberated». Hawar News Agency (11 de xineru de 2017). Consultáu'l 11 de xineru de 2017.
    382. «Two SDF fronts meet northwest of Raqqa, continue push for city». Rudaw (11 de xineru de 2017). Consultáu'l 12 de xineru de 2017.
    383. «التقاء المحورين يمهّد لتحرير الطبقة» (árabe). Hawar News Agency (12 de xineru de 2017). Consultáu'l 13 de xineru de 2017.
    384. «45 villages, 20 hamlets liberated in Raqqa campaign». Hawar News Agency (13 de xineru de 2017). Consultáu'l 13 de xineru de 2017.
    385. «Raqqa tribes declare support for SDF - ANHA».
    386. «Afarin Mamosta on Twitter».
    387. Haci, Siber (20 de xineru de 2017). «ISIS attacks YPG security centre west Raqqa, scores of Kurdish fighters killed». ARA News. Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-10. Consultáu'l 20 de xineru de 2017.
    388. Antonopoulos, Paul (19 de xineru de 2017). «ISIS attacks YPG security center near Raqqa, many casualties reported». al-Masdar News. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-11-30. Consultáu'l 20 de xineru de 2017.
    389. «SDF forces expel ISIS from strategic town near Raqqa, advance towards Tabqa Dam» (23 de xineru de 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-01-25.
    390. «The Syria Democratic Forces and US Special Forces are making a significant advancement towards the Euphrates Dam and near it, and seek to secure their way towards it» (22 de xineru de 2017).
    391. Sputnik. «Daesh reivindica l'autoría del ataque suicida en Tartus» (castellanu). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    392. «ISIL claims SAA who launches assaults on Sharifah for more than a week still fails to take the village from ISIL - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    393. Sputnik. «Observadores rusos denuncien 21 ataques de los grupos armaos en Siria» (castellanu). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    394. «Aleppo: repairment at the neighborhoods of AlAnsari, AlZebdieh, Saif AlDawla in East Aleppo» (inglés). Consultáu'l 10 de febreru de 2017.
    395. Sputnik. «Xuben a 1.091 les llocalidaes siries xuníes al procesu de reconciliación» (castellanu). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    396. «Syrian Arab Army repelled IS attack towards Kweires Airbase killing many fighters and destroying several technicals - Map of Syrian Civil War - Syria news today - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
    397. «Car bomb detonates at checkpoint at southeast entrance to Jableh, just south of Russia's main Syria airbase. Casualties reported - Map of Syrian Civil War - Syria news today - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
    398. «ISIL amasses large force for imminent Deir Ezzor offensive - Map of Syrian Civil War - Syria news today - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
    399. 399,0 399,1 «Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 8 de febreru de 2017.
    400. «Rebels claim to destroy a 2nd SAA tank at Kinsabba Front Area.» (inglés). Consultáu'l 9 de febreru de 2017.
    401. «View of Deir Ez Zor Military Airport today from a Syrian Air Force El mio-17» (inglés). Consultáu'l 10 de febreru de 2017.
    402. «IS relase from Khanasir area Aleppo also 11-12 bodies of Syrian Army shown» (inglés). Consultáu'l 11 de febreru de 2017.
    403. «The Syrian Arab Army repelled a large scale attack by rebels led by Tahrir al-Sham on al-Manshiyah, Daraa, non map change.» (inglés). Consultáu'l 12 de febreru de 2017.
    404. «East Aleppo CS: SAA Tiger Forces full control Shuwaylekh village» (inglés). Consultáu'l 15 de febreru de 2017.
    405. «Syrian airforce drops papers above Idleb south CS and Hama north CS urging rebels to surrender» (inglés). Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
    406. «to95msm-conducted-air-strikes-against Multiple El to-95MS/M conducted air strikes against ISIS targets in Raqqah, cruise missile were used.» (inglés). Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
    407. «ISIS started pumping water from Al-Assad dam lake into Al Jer chanal, to drown all the villages near Kweires AFB.» (inglés). Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
    408. «Russian military sappers came back from Syria» (inglés). Consultáu'l 21 de febreru de 2017.
    409. «West Aleppo: Souq Al-Jabas area (Aqrab) captured by SAA and Allies today» (inglés). Consultáu'l 22 de febreru de 2017.
    410. «Syrian Army advancing toward driving school west of Palmyra» (inglés). Consultáu'l 23 de febreru de 2017.
    411. «Syrian Army Advance in Al-Zahraa West Aleppo and control of several buildings» (inglés). Consultáu'l 23 de febreru de 2017.
    412. «Local sources reported that SAA captured Manazir al Safr and Al Kitah villages / There is non official statement» (inglés). Consultáu'l 24 de febreru de 2017.
    413. «a-balerar-de-rebalbos Homs empezar a balerar de rebeldes» (18 de marzu de 2017). Consultáu'l 21 de marzu de 2017.
    414. «fuercies-del-regimen-de-al-asad-retomen-la ciudá antigua-de-palmira Les fuercies del réxime d'a los Asad retomen la ciudá antigua de Palmira» (2 de marzu de 2017). Consultáu'l 21 de marzu de 2017.
    415. «SAA captured the highest point in Jabal Hayyal Palmyra - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 30 d'agostu de 2017.
    416. (n'inglés) Ministru del Interior: 40 mártires y alredor de 120 mancaos nel doble atentáu terrorista na zona de Bab al-Saghir en Damascu. L'Axencia Árabe Siria de Noticies. http://sana.sy/es/?p=62058. Consultáu'l 12 de marzu de 2017. 
    417. «SAA and allies have captured the Darb at-Tawila Street which links the Barzeh Neighborhood with Qaboun, in the outskirts of Damascus» (inglés). Consultáu'l 12 de marzu de 2017.
    418. Sputnik. «Xube a 35 la cifra de muertos pola esplosión nel Palaciu de Xusticia de Damascu». Consultáu'l 16 de marzu de 2017.
    419. HispanTV. «Rusia entrena a 1000 soldaos de la 5ª Lexón del Exércitu siriu - - HispanTV.com». Consultáu'l 16 de marzu de 2017.
    420. HispanTV. «Videu: Exércitu siriu repele masiva ofensiva terrorista en Damascu - - HispanTV.com». Consultáu'l 20 de marzu de 2017.
    421. HispanTV. . Consultáu'l 20 de marzu de 2017.
    422. HispanTV. «Exércitu siriu ataya una ofensiva contra Damascu - - HispanTV.com». Consultáu'l 20 de marzu de 2017.
    423. «FSA Southern Front Jaysh Ahrar al-Asha'er capturing Zalf Dam and expelling ISIS Rif Dimashq/Suwayda Desert - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 14 d'ochobre de 2017.
    424. «Activists: HTS seized Kafa-Sijnah in Idlib after clashes with» (inglés). Consultáu'l 13 de febreru de 2017.
    425. «Footage of Jund al-Aqsa clashing with HTS (Tahrir al-Sham) in southern Idlib countryside» (inglés). Consultáu'l 15 de febreru de 2017.
    426. «Syrian Army losses in Manshiyah district of Daraa City according to Syrian rebels: 30 soldiers + 12 officers, 2 tanks, 23mm gun + bulldozer destroyed and tank shells captured + a 14.5 gun, Daraa, Syria.» (inglés). Consultáu'l 20 de febreru de 2017.
    427. «Rebels launch assault on government hold Al Mughayr and Buraydij in northern Hama» (inglés). Consultáu'l 21 de febreru de 2017.
    428. «ISIS captured Castle farm base-Jalin and Kafr Tamer from other groups and entered Al Ashari town» (inglés). Consultáu'l 25 de febreru de 2017.
    429. HispanTV. «Ataque rescamplu: Exércitu siriu llibera zona al sur d'Al-Bab - - HispanTV.com». Consultáu'l 27 de febreru de 2017.
    430. Sputnik. «Oposición siria llibera pueblos en norte de Siria de milicies curdes». Consultáu'l 2 de marzu de 2017.
    431. «Euphrates Shield forces gained control of Tal Turin from YPG» (inglés). Consultáu'l 1 de marzu de 2017.
    432. HispanTV. «Turquía diz que nun s'opón a toma de Manbiy por Exércitu siriu - - HispanTV.com». Consultáu'l 5 de marzu de 2017.
    433. Los xefes militares de Rusia, EE. UU. y Turquía axuntar pa encetar la situación en Siria ya Iraq - RT. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/232685-xefes-militares-rusia-eeuu-turquia-reunion. Consultáu'l 7 de marzu de 2017. 
    434. «US State Deparment declares that HTS and all groups that merged into it are now considered Al-Qaeda and thus, HTS = a terrorist organization» (inglés). Consultáu'l 12 de marzu de 2017.
    435. «North Idlib: Rebels seized over Al-Azraq and Al-Zaghab positions South of Fuah.» (inglés). Consultáu'l 13 de marzu de 2017.
    436. Sputnik. «Voceru del opositor Exércitu Llibre Siriu anuncia la so dimisión». Consultáu'l 16 de marzu de 2017.
    437. «CENTCOM: The airstrike on» (inglés). Consultáu'l 17 de marzu de 2017.
    438. HispanTV. «Masacre en Siria: EEXX ataca mezquita en Idlib, muerren 42 civiles - - HispanTV.com». Consultáu'l 17 de marzu de 2017.
    439. Sputnik. «Más de 500 combatientes en Homs vuelven a la vida pacífica». Consultáu'l 23 de marzu de 2017.
    440. (n'inglés) Más de 800 armaos coles sos families salar del barriu d'Al-Waer escontra'l campu de Idleb. L'Axencia Árabe Siria de Noticies. http://sana.sy/es/?p=62980. Consultáu'l 1 d'abril de 2017. 
    441. «Segunda ofensiva de los rebeldes sirios en Damascu» (21 de marzu de 2017). Consultáu'l 22 de marzu de 2017.
    442. Sputnik. «Fuercia Aérea de Siria ataca al frente al Nusra nel este de Damascu». Consultáu'l 23 de marzu de 2017.
    443. Sputnik. «L'Exércitu siriu ablaya a más de 150 radicales nel este de Damascu». Consultáu'l 23 de marzu de 2017.
    444. Sputnik. «Tropes siries recuperen el plenu control de la zona industrial nel este de Damascu». Consultáu'l 25 de marzu de 2017.
    445. Turquía ataca aldegues siries y dexa múltiples mancaos - RT. RT n'Español. https://actualidad.rt.com/actualidad/233873-turquia-siria-mancaos. Consultáu'l 23 de marzu de 2017. 
    446. «YPG commander Sipan Hemo: We coordinate with both the US and Russia; if need be, we may head to Idlib to eradicate the terror threat, Syria.» (inglés). Consultáu'l 30 de marzu de 2017.
    447. HispanTV. «Fuercies d'EEXX corten principal ruta ente Alepo y A el-Raqa - - HispanTV.com». Consultáu'l 23 de marzu de 2017.
    448. Sputnik. «Fuercies Democrátiques de Siria tomen autopistes ente Al Raqa, Alepo y Deir Ezzor». Consultáu'l 25 de marzu de 2017.
    449. «Fuertes combates en Raqa provoquen un colapsu parcial de la presa más grande de Siria - RT». Consultáu'l 26 de marzu de 2017.
    450. «.@nbcnews confirms that more than 50 tomahawk missiles have just been fired by the US military into Syria. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    451. «Syrian state TV calls US strikes an act of "aggression". - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    452. «EE.XX. llanza siquier 50 misiles de cruceru contra una base aérea en Siria.» 7 d'abril de 2017. RT.
    453. «US Strike on Syrian Targets Caused 'Losses,' Military Source Says.» 7 d'abril de 2017. Sputnik.
    454. «UPDATED: U.S. Destroyers Fire 59 Tomahawks on Syrian Airfield in Retaliation for Chemical Attack.» 6 d'abril de 2017. USNI NEWS.
    455. 'Sujoi rusos destruyeron 36 misiles que Trump llanzó contra Siria' HispanTV - 16 d'abril de 2017
    456. base siria-atacada-por-eu/ Reporten presencia de rusos en base siria atacada por EU El Diariu - 6 d'abril de 2017
    457. «Syrian Military Source says U.S. strike on Syrian Air Base "led to losses" - State TV. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    458. «so22-bomber Video of the first Syrian Air Force (Sukhoi Su-22) bomber taking off from Shayrat Airbase after the US Tomahawk attack this morning. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    459. «Russian ministry of Defense says only 23 missiles hit a base - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    460. «Looks like one radar and one 2K12 Kub (SA-6) emplacement survived the Tomahawks - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
    461. SEMEYES: L'arsenal qu'Estaos Xuníos, el Reinu Xuníu y Francia emplegaron p'atacar a Siria RT - 15 d'abril de 2018
    462. Qué llugares de Siria fueron bombardeados y cómo quedaron TN - 14/04/2018
    463. siria-viola-la carta-de-la-onu-favorez-los terroristes-y-afonda-la_862732 Vladimir Putin: “L'ataque a Siria favorez a los terroristes y afonda la crisis humanitaria” TN - 14/04/2018
    464. Sputnik. «Daesh trata de llanzar contraofensiva cerca de Tabqa». Consultáu'l 9 d'abril de 2017.
    465. Sputnik. «L'aviación siria obliga a los rebeldes armaos a abandonar el so últimu bastión en Homs». Consultáu'l 9 d'abril de 2017.
    466. Sputnik. «Asina funciona la base aérea siria de Shairat tres el bombardéu d'EEXX». Consultáu'l 9 d'abril de 2017.
    467. HispanTV. «Exércitu siriu ataca a un avión d'EEXX y obligar a fuxir - - HispanTV.com». Consultáu'l 9 d'abril de 2017.
    468. «Heavy clashes west of Tabqa town surrounded by SDF» (inglés). Consultáu'l 11 d'abril de 2017.
    469. «Northern Hama: SAA Videu at Maardes during operation to control it.» (inglés). Consultáu'l 11 d'abril de 2017.
    470. «SAA captured Qasr al-Halabat - Syriatel and Jabal Abtar (picture of Syriatel) / south of Palmyra» (inglés). Consultáu'l 11 d'abril de 2017.
    471. «Clashes between Assad forces and rebels near of Rashdin neighbourhood and Shwehna Mountain North and West Aleppo» (inglés). Consultáu'l 19 d'abril de 2017.
    472. «BirJarba, Jarwa, Hatash villages captured by SDF from ISIS, SDF forces penetrating the Jalab valley - ISIS - ISIL map, map of war in Syria, Iraq, Libya - Daesh map - Mosul operation - isis.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    473. «Syria: About 3,000 people were evacuated today from Fuah and Kafraya. Another 300 people on 11 buses evacuated from Zabadani/Serghaya - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    474. «Daraa: Al-Bunian Al-Marsous op. room started new operations vs pro-Government forces. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    475. «Daraa: Al-Bunian Al-Marsous op. room announces takeover of Al-Salkhadi block from pro-Assad at far end of Manshiyah - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    476. «Syrian Democratic Forces captured Kabash Gharbi Saghir, Ruwayyan, Mazraat al-Hukumia and Tall Hazimah - ISIS - ISIL map, map of war in Syria, Iraq, Libya - Daesh map - Mosul operation - isis.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    477. «Syria and Russia are in negotiations on the supply of weapons, including air defense systems - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    478. «President Assad to RIA_Novosti and Sputnik: More than 50% of our air defences were destroyed by the terrorists. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    479. «The sixth batch of displaced people from al-Waer neighbourhood are expected to move towards Jarabalus on Monday (the 24th of April 2017) and the estimated number who will be displaced towards Jarabalus on the day is 2000 people (450 families). - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    480. «YPG-led SDF forces captured Al-Hazimah and Mazra'at Tishrin town, after heavy clashes against ISIS militants - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    481. «The government has reached Qabun urbanised areas from the orchards (62 days after the start of their offensive) and captured Imam Hussein Mosque block, east Damascus, Syria. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    482. «Russian officers participate the battle of Hama to mark rebels targets for CAS jets - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    483. «SAA led by #ISISHunters took control of 969,7,1108,1132 and 1062 heights near ash Shaer East Homs - ISIS - ISIL map, map of war in Syria, Iraq, Libya - Daesh map - Mosul operation - isis.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    484. «311 ISIS members were killed and 30 SDF fighters lost their lives since April 13. Captured villages: Kebish El-Xerbî, Kebish El-Şerqî, Um El-Tenek, Ruquen, Mezrea Tişrîn, El mioşêrefa Bakurê , Mishêrfa Başûr, El-Rehyat, Bîr Cerbo, Cerwe, El-Hetaş, Mezrea El-Hikûme, Hezîme, Xelwe Ebîd, Holo Ebid, Ebare, El-Kalte, Til El-Seded, Sikeriye, El-Elo and Zehre. - ISIS - ISIL map, map of war in Syria, Iraq, Libya - Daesh map - Mosul operation - isis.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    485. «Syria: Reopening of Hasaka-Aleppo-Damascus road for the first time since 2013 - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    486. «Turkish warplanes struck YPG Command HQ and villages in Derik at 2:00 am last night, simultaneous to strikes on Sinjar. Casualties reported. - Iraq news map - News from Baghdad Mosul Erbil and Ramadi - iraq.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    487. «PKK-affiliate officials: Turkish attacks have led to death and wounding of a number of our comrades, including 18 deaths in Derik, N-Y Syria. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    488. «Artillery shelling by Turkish army on SDF locations near of Tal Rifaat. Negotiations between SDF and other groups in North Aleppo stopped - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    489. «Pentagon says "deeply concerníi" by Turkish strikes on Kurdish forces: "We have expressed our concern to the government of Turkey." - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    490. «Progress of the Syrian army and allies in Eastern Damascus towards Syrian desert as they launch an offensive against the FSA after IS was expelled by the FSA - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    491. «Clashesh between YPG/YPJ and Turkish forces at Furfik village West to Afrin, as Turkish army attacking their positions - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    492. «Turkihs Army striking with tanks and howitzers YPG positions in Firfirk / Ferferik, NW of Afrin, and in Mara'naz, SW of Azaz. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    493. «YPG attacked with mortars Turkey's gendermerie building in Hatay - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    494. «Turkish army is heavily shelling Dirbesiyê town, Rojava, northern Syria. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    495. «3 Turkish soldiers killed and 5 soldiers wounded in clashes Derbesiyeh border by YPG forces - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    496. «Turkish army extended attacks on Afrin canton, bombarding Mullah Khalil and Çeqela Jorin in Shia district. YPG responding - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    497. «Army advancing in Qaboun and some unconfirmed reports about army control Hedaya mosque in Qaboun - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    498. 498,0 498,1 «This morning, fierce clashes erupted (again) between rebel factions controlling the besieged eastern Ghouta, east of Damascus. By most accounts, Jaysh al Islam launched attacks on Hai'at Tahrir al-Sham (previously Jabhat al-Nusra) and Faylaq al-Rahman, 2 rival factions. - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com» (inglés). Consultáu'l 1 d'agostu de 2017.
    499. «More than 30 ISIS troops killed in the assault on regime forces near Um Miyal town in Aleppo southern countryside - ISIS - ISIL map, map of war in Syria, Iraq,