Wikipedia

Vuelu 11 d'American Airlines

El vuelu 11 d'American Airlines del 11 de setiembre de 2001 foi unu de los secuestraos por un comandu terrorista d'Al Qaeda mientres los atentaos del 11 de setiembre de 2001. L'avión foi utilizáu polos sos secuestradores pa impactalo na Torre Norte del World Trade Center, en Nueva York.

Vuelu 11 d'American Airlines

Trayectoria del vuelu 11 d'American Airlines, de Boston a Nueva York.
Causa Secuestro
Llugar Nueva York, torre norte del World Trade Center
Coordenaes earth
Orixe Aeropuertu Internacional de Boston
Destín Aeropuertu Internacional de Los Angeles
Fallecíos 92 + 786 (Torre Norte)[1]
Implicáu
Tipu Boeing 767-223ER
Operador American Airlines
Rexistru N334AA
Pasaxeros 81 (inclúi los 5 secuestradores)
Tripulación 11
Sobrevivientes 0
[editar datos en Wikidata]

El vuelu operaba ente l'Aeropuertu Internacional Logan en Boston, Massachusetts, y l'Aeropuertu Internacional de Los Angeles. L'avión foi secuestráu por cinco homes mientres los primeres 15 minutos de vuelu, en mancando, a lo menos, a trés persones ya introducise na cabina de vuelu amenorgando al pilotu y al copilotu. Mohammed Atta, unu de los terroristes, que fuera entrenáu como pilotu d'aviación con esi envís, tomó'l control de l'aeronave,[2][3] y esvió la so ruta ensin que los controladores de tráficu aereu decatar de la situación hasta qu'alvirtieron que'l personal de tripulación dexara de contestar a los sos mensaxes y que Atta, equivocadamente, tresmitiera dellos anuncios de tráficu.[4] Dende'l mesmu avión, dos auxiliar de vuelu auxiliares de vuelu contautaron con American Airlines y apurrieron información sobre los secuestradores, l'estáu de los pasaxeros y la tripulación.[5]

L'avión foi estrelláu contra la Torre Norte del World Trade Center a les 8:46:30 hores ET. De resultes del impautu, finaron les 92 persones a bordu, incluyendo a los secuestradores. Ente los testigos presenciales del ataque, Jules Naudet captó dende la cai la secuencia col so cámara de videu,[6] que foi depués emplegada poles axencies de noticies pa informar del fechu, que nos primeros momentos especular con que pudiera tratase d'un accidente. La fuercia del impautu y el fueu subsecuente causáu pola esplosión del combustible de l'aeronave afectaron hasta tal puntu la estructura del edificiu, que causaron al poco tiempu'l so colapsu, atrapando nel so interior a miles de persones que trataben de fuxir y a decenes de miembros de los servicios de rescate.

Mientres los trabayos de desescombro nel allugamientu del World Trade Center que se realizaron nes selmanes siguientes, el personal de rescate llogró recuperar ya identificar los restos mortales de les víctimes del vuelu 11, anque munchos de los fragmentos corporales nun pudieron ser identificaos.[7]

Vuelu

editar
 
L'aeronave n'abril de 2001.

L'avión del vuelu 11 d'American Airlines yera un Boeing 767-223ER, cola matrícula N334AA.[8] La capacidá de l'aeronave yera de 165 pasaxeros, pero'l 11 de setiembre la nave llevaba namái 81 pasaxeros y 11 miembros de la tripulación. A pesar de que yera una carga llixera con un porcentaxe de 51% de capacidá, el factor permediu de carga del vuelu 11 nes mañanes del día martes yera de 39% mientres los meses anteriores al 11 de setiembre.[9] Los 11 miembros de la tripulación incluyíen el pilotu John Ogonowski, el copilotu Thomas McGuinness, y los auxiliares de vuelu, Barbara Arestegui, Jeffrey Collman, Sara Low, Karen Martin, Kathleen Nicosia, Betty Ong, Jean Roger, Dianne Snyder, y Madeline Sweeney.[10]

Embarque

editar

Mohammed Atta, el líder tácticu de los ataques, y el so colega, el secuestrador Abdulaziz al-Omari, llegaron al aeropuertu Jetport Internacional de Portland a les 5:40 UTC-5, el 11 de setiembre de 2001. Dambos tomaron el vuelu 5930 de l'aereollinia Colgan Air, que tenía programáu partir a les 6:00 de Portland, Maine escontra Boston, Massachusetts. Los secuestradores teníen billetes aéreos en primer clase con un vuelu con conexón a Los Angeles, California. Atta facturó dos maletes y al-Omari nenguna.[9] Cuando se rexistraron nel aeropuertu, el sistema informatizado de preselección de pasaxeros (CAPPS) escoyó a Atta pa una inspeición adicional del so equipaxe, pero embarcó ensin nengún problema.[11] El vuelu de Portland salió puntual y llegó a Boston a les 6:45. Otros trés secuestradores, Waleed al-Shehri, Wail al-Shehri, y Satam al-Suqami, llegaron al aeropuertu Logan a les 6:45, y abandonaron un automóvil arrendáu nes instalaciones de estacionamiento del aeropuertu. A les 6:52, Marwan al-Shehhi, el secuestrador que pilotó'l vuelu 175 d'United Airlines, realizó una llamada dende un teléfonu públicu nel aeropuertu Logan al teléfonu móvil de Atta.[9][12]

Atta y al-Omari rexistráronse y pasaron pol control de seguridá en Boston, por cuenta de que nun se-yos apurrió los billetes d'embarque pal vuelu 11 en Portland.[13] Nel azotáu rexistru dempués del vuelu de Portland, los axentes aéreos nun embarcaron les maletes de Atta nel vuelu 11.[14][15] Suqami, Wail al-Shehri, y Waleed al-Shehri tamién se rexistraron pal vuelu en Boston. Wail al-Shehri y Suqami, facturaron una maleta cada unu; Waleed al-Shehri nun facturó nenguna maleta.[9] El sistema CAPPS escoyó a los trés secuestradores pa una detallada revisión d'equipaxe.[16] El sistema de revisión CAPPS taba diseñáu namái pa esaminar l'equipaxe y por esta razón los trés secuestradores nun tuvieron un control de seguridá adicional nel puestu d'inspeición.[17]

A les 7:11 los cinco secuestradores atopábense a bordu del vuelu que tenía programáu partir a les 7:45.[18][12] Mohammed Atta sentar en clase executiva, nel asientu 8D con Abdulaziz al-Omari nel puestu 8G, y Suqami nel 10B. Waleed al-Shehri y Wail al-Shehri sentar en primer clase nos asientos 2B y 2A, respeutivamente.[16] L'avión rodó pela pista del accesu 26 y desapegó del aeropuertu Logan a les 7:59 pela pista 4R, dempués d'una demoranza de 14 minutos.[19][4]

Secuestru

editar
«Perbién, el mio nome ye Betty Ong. Toi… nel vuelu 11. El nuesu númberu 1 foi apuñaláu. El nuesu auxiliar ta apuñaláu. Naide sabe quién apuñaló a quién, y tampoco podemos llevantanos y dir escontra la clase executiva nesti momentu porque naide puede alendar. Y nun podemos entrar na cabina de vuelu, la puerta nun s'abrir».
Fragmentu de la conversación telefónica de l'asistente de vuelu Betty Ong cola llinia d'emerxencia d'American Airlines.[20]

La Comisión Nacional sobre los Ataques Terroristes a los Estaos Xuníos envaloró que'l secuestru empezó a les 7:57, cuando los pilotos cesaron de responder les solicitúes del control del tráficu aereu de Boston.[12] A les 8:13:29, l'avión devasaba los 26 000 pies (7900 m) d'altitú sobre'l centru de Massachusetts, y los pilotos respondieron la solicitú del control de tráficu aereu de realizar un xiru de 20 graos a la derecha. A les 8:13:47, el control de tráficu aereu pidió a los pilotos que xubieren a l'altitú de cruceru de 35 000 pies (11 000 m) pero nun llograron respuesta.[4] A les 8:16, l'avión nivelar a l'altitú de 29 000 pies (8800 m) y pocu tiempu dempués esvióse de la so ruta planiada.[4] El control de tráficu realizó múltiples intentos de comunicación col vuelu 11, pero nun llograron respuesta, y a les 8:21, el vuelu paró de tresmitir la señal en manera C del transpondedor.[12][4] Nun ta claru cómo los terroristes llograron entrar na cabina. Solo sábese qu'ente les 8:14 y les 08:19, el comandu mató a cinco persones: el pilotu John Ogonowski, el primer oficial Thomas McGuinness (asesináu por Atta y A el-Omari), dos asistentes de vuelu (probablemente Karen). Martin y Barbara Arestegui, asesinaos polos hermanos Al-Shehri) [11] y pasaxeru israelín de Daniel Lewin. Probablemente, Lewin (que sirvió mientres cuatro años en Sayeret Matkal del exércitu israelín) foi apuñaláu nel pescuezu por Satam al-Suqami por tratar d'evitar que los terroristes llegaren a la cabina. Acordies coles auxiliares de vuelu, Madeline Sweeney y Betty Ong, quien contautaron con American Airlines, los secuestradores apuñalaron a les asistentes de vuelu Karen Martin y Barbara Arestegui, y coraron nel gargüelu al pasaxeru Daniel Lewin.[21][22][23] Lewin, un empresariu d'Internet, sirvió nel pasáu como oficial na unidá d'élite Sayeret Matkal de les Fuercies de Defensa Israelinos.[24] Lewin taba sentáu nel asientu 9B, y Suqami taba sentáu nel asientu de tras, el 10B.[25] La Comisión Nacional sobre Ataques Terroristes suxirió que posiblemente Suqami apuñaló y asesinó a Lewin dempués de qu'él intentara evitar el secuestru.[12] Mientres una llamada de cuatro minutos col centru d'operaciones d'American Airlines, Ong informó sobre la falta de comunicación cola cabina de vuelu, la falta d'accesu a la cabina de vuelu, y les firíes de los pasaxeros.[5] Amás indicó los númberos d'asientu que fueron asignaos a los secuestradores, lo cual dexó más tarde a los investigadores conocer les sos identidaes.[5]

Mensaxe de Mohammed Atta a les 08:23

Primer anunciu de Mohammed Atta escucháu polos controladores de tráficu aereu de Boston a les 08:23.
¿Problemes al reproducir esti ficheru?

A les 8:23:38, Atta intentó realizar un anunciu a los pasaxeros, pero primió'l botón equivocáu y unvió un mensaxe al control del tráficu aereu.[26] Los controladores de tráficu aereu de Boston escucharon el mensaxe de Atta, «Tenemos dellos aviones, permanezan en silenciu y van tar bien. Tamos tornando al aeropuertu». A les 8:24:56, l'anunció, «Que naide se mueva. Tou va bien. Si intenten realizar dalgún movimientu, van poner en peligru a ustedes mesmos y al avión. Permanezan en silenciu».[4] Como antes, Atta pensaba que taba comunicándose namái colos pasaxeros, pero la so voz foi recoyida y grabada polos controladores de tráficu aereu. Dempués de les tresmisiones de Atta y la imposibilidá de contautar col avión comercial, el controladores de tráficu aereu de Boston diéronse cuenta que l'avión fuera secuestráu.[27] Darréu, el controladores de vuelos aldericaron avera del significáu d'esta frase ya intentaron descifrar si Atta indicaba qu'había más aviones secuestraos. A les 8:23, l'avión xiró en direición sur.[4] A les 8:32, el centru de comandu de l'Alministración Federal d'Aviación (FAA) en Herndon, Virxinia, notificó a la sede central de la FAA.[12]

Mensaxe de Mohammed Atta a les 8:33

Segundu anunciu de Mohammed Atta rexistráu a les 8:33.
¿Problemes al reproducir esti ficheru?

A les 8:33:59, Atta anunció, «Por favor, que naide se mueva, tamos tornando al aeropuertu, nun intenten nengún movimientu estúpidu».[4] A les 8:37:08, los pilotos del vuelu 175 d'United Airlines verificaron l'allugamientu y direición del vuelu 11 a los controladores de tráficu aereu.[28] El controladores de tráficu aereu de Boston safaron los protocolos estándares, y comunicáronse direutamente col Comandu de Defensa Aereu Norteamericanu (NORAD), específicamente cola sucursal del Sector Nordeste de Defensa Aérea (NEADS) en Roma, Nueva York.[12] NEADS pidió dos aviones caza F-15 de la base aérea nacional Otis Air, en Falmouth, Massachusetts por qu'interceptaren el vuelu 11. Los oficiales en Otis perdieron dellos minutos al intentar consiguir l'autorización por que los caces desapegaren.[12] El vuelu 11 fixo un xiru final escontra Manhattan a les 8:43.[4] La orde d'espachar los aviones F-15 en Otis foi concedida a les 8:46, y los caces desapegaron a les 8:53.[12][27] Nesi momentu, el vuelu 11 d'American Airlines yá s'estrellara contra la torre norte del World Trade Center. De los cuatro aviones secuestraos el 11 de setiembre, los nueve minutos de notificación adelantrada sobre'l secuestru del vuelu 11 foi la mayor cantidá de tiempu que NORAD tuvo pa responder primero que l'avión topetara contra'l so oxetivu.[29]

Impautu

editar
 
La torre norte del WTC amburando en llapaes tres l'impautu del vuelu 11. Foi la postrera de les dos torres en derrumbar.

A les 8:46:30, los secuestradores estrellaron deliberadamente el vuelu 11 na fachada norte de la Torre Norte (WTC 1) del World Trade Center.[4] L'avión viaxaba a una velocidá de 750 km/h y tresportaba alredor de 38 000 llitros de combustible. L'impautu producir al altor del pisu 80 de la Torre Norte.[30] David Angell, el creador y productor executivu de la serie televisiva Frasier, xunto a la so esposa Lynn Angell y l'actriz Berry Berenson tuvieron ente los pasaxeros que finaron.[31] En total, les 92 persones que taben a bordu del avión morrieron.[32]

Dellos testigos que vieron al avión volar a baxa altitú sobre Manhattan antes del choque pensaron que l'avión taba en peligru. L'oficial de policía de l'autoridá portuaria de Nueva York, William Ross, manifestó: «Intentaba reparar l'avión lo más cerca posible en busca de fumu, fueu o cualquier tipu de cercu de condensación. Nun había nengunu d'estos nicios. El tren d'aterrizaxe nun taba estendíu y les compuertes del tren d'aterrizaxe taben cerraes. L'avión, taba, como dixi, viaxando escontra al sur y moviéndose a alta velocidá. Volaba derechu y nun mesmu nivel. El pilotu nun paecía que tuviera lluchando por caltener el control del avión».[33] El teniente del Departamentu de Bomberos de Nueva York, William Walsh tamién vio al avión: «Albidrábamos que taba cayendo, pero nun escuchamos nenguna dificultá mecánica. Nun podíamos entender porque un avión d'American Airlines taba a tan baxa altitú nel centru de Manhattan. Pensábamos en ciertu mou que s'estremaría y dirixiríase escontra'l Hudson. Pero solo aumentó un pocu la so altitú, nivelóse, y dirixióse direutu escontra'l World Trade Center. Entós, antes de llegar al World Trade Center, paecía qu'aumentó la potencia. Namái víamos a esti avión con aldu escontra'l World Trade Center. De sópitu, retumbó, y sumió nel World Trade Center».[34]

El dañu causáu a la Torre Norte, destruyó les posibilidaes de cualquier tipu d'escape pa la xente que s'atopaba nos pisos sobre la zona d'impautu. Tolos conductos d'escaleres y elevadores dende'l pisu 92 escontra riba volviéronse intransitables, y quedaron atrapaes 762 persones.[35] Acordies con l'informe de la comisión sobre los ataques terroristes a los Estaos Xuníos, cientos d'individuos morrieron instantáneamente pol impautu, el restu de persones quedaron atrapaes y finaron pol subsecuente quema y fumu, tamién pol colapsu final de la Torre Norte, o en dellos casos, dempués de saltar del edificiu.[36] A lo menos un conductu p'ascensores tresportó combustible en procesu de combustión escontra los niveles inferiores, y esplotó nos niveles 23, 10 y nel antepar del llau oeste.[37][38]

Jules Naudet, un cámara francés y Pavel Hlava, un inmigrante checu, filmaron l'impautu.[6][39] Amás, una cámara web instalada por Wolfang Staehle nuna exhibición d'arte en Brooklyn, coles mires de captar imáxenes de Lower Manhattan cada cuatro segundos, tamién prindó imáxenes del vuelu 11 estrellándose contra la Torre Norte.[40]

Nun principiu, los medios de comunicación informaron qu'asocedió una esplosión o incidente nel World Trade Center. La cadena de televisión d'Estaos Xuníos CNN atayó un anunciu publicitariu a les 8:49 con un titular d'última hora que titulaba Desastre nel World Trade Center. Carol Lin, que foi la primer periodista en presentar la noticia de los ataques, dixo:

"Sí. Acaba d'asoceder. Ustedes tán viendo obviamente una toma en direuto bien perturbadora, y tenemos informes entá non confirmaos qu'un avión impactó nuna de les torres del World Trade Center. La oficina central de CNN, ta empezando nesti momentu a trabayar nesta noticia, obviamente llamando a les nueses fontes y tratando de determinar esautamente qu'asocedió, pero claramente daqué relativamente devastador ta asocediendo esta mañana nel estremu sur de la isla de Manhattan. Ye una vegada más, una imaxe d'una de les torres del World Trade Center”.[41]

Darréu, nuna llamada tresmitida en direutu por televisión dende l'axencia de CNN en Nueva York, Sean Murtagh, el vicepresidente de finances de CNN, informó qu'un avión comercial de gran tamañu que tresportaba pasaxeros topetara contra'l World Trade Center.[41] Finalmente, les otres cadenes de televisión atayaron la so programación habitual pa informar sobre la noticia del impautu. Nesi precisu momentu, el presidente de los Estaos Xuníos, George W. Bush, llegaba a la escuela Emma Y. Booker Elementary School en Sarasota, Florida por cuenta de una visita, cuando unu de los sos asistentes informó-y del desastre aereu. El presidente comentó, «Ye un error del pilotu. Ye increíble que daquién fixera esto. L'individuu tien de tener un infartu».[42] Les primeres noticies especularon que l'impautu fuera accidental, hasta que'l vuelu 175 d'United Airlines topetó contra la Torre Sur a les 9:02:59, 16 minutos dempués del impautu na Torre Norte.[43]

Consecuencies

editar
 
Tren d'aterrizaxe del vuelu 11, topáu nes cais West y Rector.[44]

Dempués del impautu, la torre norte amburóse y colapsó. A pesar de que l'impautu causó un estensu dañu estructural, el fueu provocáu pol combustible foi declaráu como la causa principal de los daños estructurales de la torre.[45][46][47] Amás de les víctimes del avión y los ocupantes del edificiu, cientos de socorristes morrieron cuando la torre colapsó.[48] El bancu d'inversiones Cantor Fitzgerald, que taba allugáu nos pisos 101-105 de la torre norte del World Trade Center, perdió 658 emplegaos, una cantidá considerablemente mayor a la d'otros emplegadores.[49]

Díes dempués del ataque, los rescatistas afayaron fragmentos corporales de les víctimes del vuelu 11 nel allugamientu del World Trade Center. Dellos socorristes atoparon cuerpos ataos a los asientos del avión, y tamién el cuerpu d'una auxiliar de vuelu coles sos manes ataes, lo cual suxer que posiblemente los secuestradores pudieron utilizar esposes de plásticu.[50][51] Mientres un añu, los médicos forenses identificaron los restos mortales de 33 víctimes que tuvieron a bordu del vuelu 11.[7] En 2006, tamién identificaron fragmentos corporales d'otros dos víctimes del vuelu 11 cerca de la Zona cero, ente los que s'atopaben los restos de la direutora d'asistentes de vuelu, Karen Martin.[52][53] Mientres el mes d'abril de 2007, los forenses reconocieron otra víctima del vuelu 11 por aciu una nueva teunoloxía d'identificación d'ADN.[54] Tamién s'identificaron los restos mortales de dos secuestradores, que potencialmente podríen pertenecer al vuelu 11, que fueron retiraos del área temporal del monumentu conmemorativo del 11 de setiembre.[55] Sicasí, los restos mortales de los otros secuestradores nun fueron identificaos y tán soterraos nel llugar conmemorativo coles otres víctimes.[56]

El pasaporte de Suqami aguantó l'impautu y cayó nuna cai aledaña. El documentu taba amugáu con combustible, y foi recoyíu por un transeúnte, qu'apurrió'l pasaporte a un detective del cuerpu de policía de Nueva York momentos primero que la Torre Sur colapsara.[57][58] Los investigadores recuperaron l'equipaxe de Mohammed Atta que nun foi embarcáu nel vuelu. Nel equipaxe de Atta atoparon el pasaporte y la llicencia de conducir d'Al-Omari, un video de simulación de vuelu p'aviones Boeing 757, una navaya plegable, y aerosol de pimienta.[15] Nuna grabación atopada meses dempués n'Afganistán, el líder d'Al Qaeda, Osama bin Laden, aparentemente atribuyóse l'ataque y dixo que'l creyó que les torres colapsaríen.[59] Les caxes negres pertenecientes al vuelu 11 y al vuelu 175 nunca fueron alcontraes.[60]

Dempués de los ataques, el númberu de vuelu de la mesma ruta y del llugar de despegue fueron camudaos pol vuelu 25 d'American Airlines, y amás reemplazóse'l Boeing 767 con un Boeing 757. Una bandera de los Estaos Xuníos foi izada na ponte aérea del aeropuertu Logan que foi utilizáu nel vuelu 11 el día de los ataques.[61]

Ver tamién

editar

Bibliografía

editar
  • Kean, Thomas y Hamilton Llee (2006). Without Precedent: The Inside Story of the 9/11 Commission. Alfred A. Knopf.

Referencies

editar
  1. ↑ https://www.bbc.co.uk/spanish/specials/1653_11s/
  2. ↑ Bernstein, Richard (10 de setiembre, 2002). . The New York Times. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  3. ↑ Fouda, Yosri (1 d'ochobre, 2006). «Focus: Chilling message of the 9/11 pilots» (inglés). The Sunday Times. Archiváu dende l'orixinal, el 2007-03-14. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 «Flight Path Study - American Airlines Flight 11» (inglés). National Transportation Safety Board (19 de febreru, 2002). Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Sullivan, Laura (28 de xineru, 2004). «9/11 victim calmly describes hijack on haunting tape» (inglés). The Baltimore Sun. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-06-04. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  6. ↑ 6,0 6,1 Carter, Bill (6 de febreru, 2002). «CBS to Broadcast Videotape Shot Inside Towers During Trade Center Attack» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2002.
  7. ↑ 7,0 7,1 O'Shaughnessy, Patrice (11 de setiembre, 2002). «More than half of victims IDD» (inglés). New York Daily News. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  8. ↑ National Transportation Safety Board (7 de marzu, 2006). «Brief of Accident» (inglés). National Transportation Safety Board. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Staff Report - "We Have Some Planes":The Four Flights - a Chronology» (inglés). National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-04-22. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  10. ↑ The Associated Press. «American Airlines Flight 11» (inglés). CNN. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  11. ↑ «Extract: 'We have some planes'» (inglés). BBC (23 de xunetu, 2004). Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 12,8 «We have some Planes» (inglés). National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  13. ↑ Kehaulani Goo, Sara (13 de febreru, 2005). «Papers Offer New Clues On 9/11 Hijackers' Travel» (inglés). The Washington Post. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  14. ↑ Dorman, Michael (17 d'abril, 2006). «Unraveling 9-11 was in the bags» (inglés). Newsday. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  15. ↑ 15,0 15,1 «Excerpts From Statement by Sept. 11 Commission Staff» (inglés). The New York Times (17 de xunu, 2004). Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  16. ↑ 16,0 16,1 «Investigating 9-11 -- The doomed flights» (inglés). San Francisco Chronicle (23 de xunetu, 2003). Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  17. ↑ «The Aviation Security System and the 9/11 Attacks - Staff Statement Non. 3» (inglés). National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  18. ↑ Federal Bureau of Investigation. «9/11 Investigation (PENTTBOM)» (inglés). Departamentu de Xusticia de los Estaos Xuníos. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  19. ↑ Johnson, Glen (23 de payares, 2001). «Probe reconstructs horror, calculated attacks on planes» (inglés). Boston Globe. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  20. ↑ Moyers, Bill (14 de setiembre, 2007). «Transcript» (inglés). Public Broadcasting Service. Consultáu'l 23 de xunu de 2008.
  21. ↑ Comisión Nacional sobre los Ataques Terroristes a los Estaos Xuníos (23 de xunetu, 2004). «Excerpt: A travel day like any other — until some passengers left their seats» (inglés). The Seattle Times. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  22. ↑ Bamford, James (28 de xunu, 2004). «Inside the failed Air Force scramble to prevent the Sept. 11 attacks» (inglés). MSNBC. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  23. ↑ Woolley, Scott (23 d'abril, 2007). «Video Prophet» (inglés). Forbes. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  24. ↑ Sisk, Richard (24 de xunetu, 2004). «First Victim Died A Hero On Flt.11 Ex-Israeli commando tried to halt unfolding hijacking» (inglés). Daily News. Consultáu'l 22 de xunu de 2008. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  25. ↑ Eggen, Dan (2 de marzu, 2002). «Airports Screened Nine of Sept. 11 Hijackers, Officials Say» (inglés). The Washington Post. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de xunu de 2012. Consultáu'l 22 de xunu de 2008.
  26. ↑ United States District Court for the Eastern District of Virxinia (7 de marzu, 2006). «USA v. Zacarias Moussaoui - Trial Testimony by David Raskin» (inglés). United States Department of Justice. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de mayu de 2007. Consultáu'l 23 de xunu de 2008.
  27. ↑ 27,0 27,1 «9/11 recordings chronicle confusion, delay» (inglés). CNN (17 de xunu, 2004). Consultáu'l 23 de xunu de 2008.
  28. ↑ Ellison, Michael (17 d'ochobre, 2001). «'We have planes. Stay quiet' - Then silence» (inglés). The Guardian. Consultáu'l 23 de xunu de 2008.
  29. ↑ Kean y Hamilton, p. 263
  30. ↑ Gann, Richard. «Federal Building and Fire Safety Investigation of the World Trade Center Disaster» (inglés). National Institute of Standards and Technology. Consultáu'l 26 de xunu de 2008.
  31. ↑ «American Airlines Flight 11 - Victims» (inglés). CNN. Consultáu'l 26 de xunu de 2008.
  32. ↑ Lago, Marisa (11 de setiembre, 2006). «S.F. firefighters, others honor peers who died on 9/11» (inglés). San Francisco Chronicle. Consultáu'l 26 de xunu de 2008.
  33. ↑ Ross, William (6 de marzu, 2002). «Memorandum:World Trade Center Disaster» (inglés). Port Authority of New York and New Jersey - The Memory Hole. Archiváu dende l'orixinal, el 16 de xunetu de 2008. Consultáu'l 27 de xunu de 2008.
  34. ↑ Walsh, William (11 de xineru, 2002). «World Trade Center Task Force Interview» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 27 de xunu de 2008.
  35. ↑ Dwyer, Jim; Eric Lipton, Kevin Flynn, James Glanz (26 de mayu, 2002). «102 Minutes: Last Words at the Trade Center; Fighting to Live as the Towers Die» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 27 de xunu de 2008.
  36. ↑ Kean, Thomas (21 d'agostu, 2004). «Heroism and Horror» (inglés). National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. Consultáu'l 27 de xunu de 2008.
  37. ↑ Cauchon, Dennis (4 de setiembre, 2002). «Elevators were disaster within disaster» (inglés). USA Today. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  38. ↑ Beaudry, Colette (21 d'agostu, 2005). «Inside 9/11» (inglés). National Geographic Channel. Consultáu'l 2 de xunetu de 2002.
  39. ↑ Glanz, James (7 de setiembre, 2003). «A Rare View of 9/11, Overlooked» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2002.
  40. ↑ Staehle, Wolfgang (1 de setiembre, 2006). «Rare Scenes from 9/11» (inglés). Vanity Fair. Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'avientu de 2013. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  41. ↑ 41,0 41,1 «Transcripts:CNN Breaking News -Terrorist Attack on United States» (inglés). CNN (11 de setiembre, 2001). Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  42. ↑ Balz, Dan (27 de xineru, 2002). «America's Chaotic Road to War» (inglés) páxs. A01. The Washington Post. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de mayu de 2012. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  43. ↑ Glaberson, William (13 de setiembre, 2001). «After the Attacks: United Flight 175; Second Plane to Strike World Trade Center Tower Took a Deliberate Path» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  44. ↑ Hamburger, Ronald; William Baker, Jonathan Barnett, Christopher Marrion, James Milke. «World Trade Center Building Performance Study» (inglés). Federal Emergency Management Agency. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  45. ↑ Gutierrez, Carlos; Michelle O'Neill, William Jeffrey (setiembre, 2005). «Final Report on the collapse of the World Trade Center Towers» (inglés). United States Department of Commerce. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  46. ↑ Miller, Bill (1 de mayu, 2002). «Report Assesses Trade Center's Collapse» (inglés) páxs. A03. The Washington Post. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de mayu de 2012. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  47. ↑ Williams, Timothy (5 d'abril, 2005). «Report on Trade Center Collapses Emphasizes Damage to Fireproofing» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  48. ↑ Nissen, Beth (21 de xunetu, 2002). «Police back on day-to-day beat after 9/11 nightmare» (inglés). CNN. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-12-25. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  49. ↑ «Cantor rebuilds after 9/11 losses» (inglés). BBC (4 de setiembre, 2006). Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  50. ↑ Sachs, Susan (15 de setiembre, 2001). «After the Attacks: The Trade Center; Heart-Rending Discoveries as Digging Continues in Lower Manhattan» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  51. ↑ Gardiner, Sean (15 de setiembre, 2001). «Hijackers May Have Used Handcuffs» (inglés). Newsday. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de marzu de 2007. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  52. ↑ Brubaker, Bill (2 de payares, 2006). «Remains of Three 9/11 Victims Identified» (inglés). The Washington Post. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  53. ↑ Holusha, John (2 de payares, 2006). «3 Trade Center Victims Identified by DNA» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  54. ↑ Gaskell, Stephanie (11 d'abril, 2007). «9/11 Passenger Idd» (inglés). New York Post. Archiváu dende l'orixinal, el 15 de setiembre de 2008. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  55. ↑ Kelley, Tina (1 de marzu, 2003). «Officials Identify Remains of Two Hijackers Through DNA» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  56. ↑ Standora, Leo (1 de marzu, 2003). «ID remains of two World Trade Center Hijackers» (inglés). New York Daily News. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  57. ↑ «the 9/11 Hijackers and Conspirators» (inglés) páxs. 40. National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  58. ↑ Hardy, David. «9/11 Commissioners Report. Hijackers Timeline» (inglés). Federal Bureau of Investigation. Archiváu dende l'orixinal, el 30 de mayu de 2008. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  59. ↑ «Transcript of Bin Laden Videotape» (inglés). National Public Radio (13 d'avientu, 2001). Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  60. ↑ «National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States» (inglés). Government Public Library. National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States (21 d'agostu, 2004). Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.
  61. ↑ Barry, Ellen (12 de setiembre, 2002). «Logan Airport bears memory of its fateful role with silence» (inglés). The Boston Globe. Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Vuelu_11_d%27American_Airlines&oldid=4290320»