Woody Allen
Woody Allen, de nome real Allan Stewart Konigsberg (30 de payares de 1935, The Bronx) ye un direutor, guionista y actor d'Estaos Xuníos.
Biografía
editarNació nel barriu de Brooklyn, en Nueva York. Ye un de los direutores y guionistes cimeros de la cinematografía d'anguaño. Provién d'una familia acomodada xudía. De guaḥe deprendió a tocar el violín, colo qu'entamó la so faceta musical, conocida pol so trabayu na banda sonora de les sos películes. Gran aficionáu al Jazz, ye intérprete de clarinete y fizo delles xires cola so banda The New Orleans Jazz Band.
Allen entamó la su carrera como guionista pa otros humoristes a los 16 años. Compatibilizó esos trabayos colos sos estudios na Universidá de Nueva York y nel City College, onde entamó cursos de cinematografía y comunicación que nun finara. A los 19 años, casóse cola estudiante de filosofía Harlene Rosen, de la que se divorció en 1957, xustu nel añu en qu'algamó'l so primer premiu Emmy polos sos trabayos pa televisión, especialmente nel programa "The Ed Sullivan Show" y "The tonight show".
Hacia 1960 entamó una carrera en solitariu na qu'afitó la so imaxe "neurótica y pesimista". Les sos apaiciones na televisión y en dellos clubs fixéronlu abondu conocíu . El so primer trabayu en cine foi'l guión de "What's new Pussycat?" en 1965, a lo que-y siguió el so esperimentu de "metraxe atopáu" con "What's up, Tiger Lily?", na que-y punxu diálogos a una película filmada en Xapón.
En 1967 apaeció tamién na parodia inspirada nel personaxe James Bond, "Casino Royale". Dos años depués dirixe'l so primer trabayu como direutor, guionista y actor: "Take the money and run", a la que-y siguieron delles comedies qu'acabaron por convertir el so personaxe nun iconu de la comedia. A mediaos de la década de 1970, les sos películes entamen a amosar inquietúes como la filosofía, l'amor, la muerte... Esta etapa tien como obres cimeres "Annie Hall" (1977), el drama "Interiores", el so trabayu como actor na traxicomedia sobre les llistes negres nel Hollywood de los 50 "The front", o la ganadora de tres Premios Óscar "Hannah and Her Sisters", ente otres.
Na década de los 80 les sos películes algamaron mayor ésitu y nótase la influencia del cine européu (Ingmar Bergman, Fritz Lang o Federico Fellini, ente otres referencies), lo que lu convirtió nun direutor enforma más apreciáu n'Europa que nel su propio país. Hacia 1990 entama una nueva etapa con comedies mas intrescedentes. "Everyone Says I Love You" o "Mighty Aphrodite" son un exemplu.
Esta etapa coincide con un momentu perdifícil na esfera privada. La so muyer, la actriz Mia Farrow, déxalu dempués d'asoleyase la rellación qu'Allen caltuviera, y caltién, cola fía adoptada de Farrow, Soon-Yi Previn, de 16 años. Esto fizo qu'Allen pasara por una acusación de pederastia que dempués archivóse (Allen enxamás viviera con Previn una rellación padre-fía). Esti episodiu tuvo'l so reflexu nel film "Husbands and Wives", onde Allen y Farrow representaben a una pareya de bien d'años que se desanicia pola atraición que'l siente per una estudiante ventiañera. A la fin, Allen y Previn casáronse nel 1997 y adoptaron dos fíes (Bechet Allen y Manzie Tio Allen en referencia a los músicos de Jazz Sidney Bechet y Manzie Johnson).
Pese a los problemes privaos, Allen siguió rodando casique una película añal. Nel 2000, algama un ésitu valoratible cola su primer película con Dreamworks, "Small time crooks". Pa entós, les películes d'Allen ya recauden abondo más n'Europa que nel so país. Nel nuevu mileniu, Woody Allen yá ye un cineasta enforma consagráu col que nun dubien en rebaxar el so caché dellos de los más reputaos actores y actrices de Hollywood.
La so vieyera coincide tamién con cambios nes sos apaiciones en públicu. Asina, dempués de los atentaos del 11 de setiembre en Nueva York, en 2002 presentóse per primer vegada na gala d'entrega de los premios Óscar de Hollywood nun homenaxe a la so ciudá. Esi mesmu añu, asistió n'Uviéu a la entrega del premiu Príncipe d'Asturies de les artes, onde regresara nel 2005 pa participar nos actos del 25 aniversariu de la fundación qu'entrega los gallardones. Nesa visita, Allen confesóse ablucáu pola estatua que dende 2002 simula al direutor pasiando pel centru d'Uviéu.
Nel 2005, Allen presentó'l so primer trabayu rodáu n'Europa, "Match Point", estrenáu nel festival de Cannes y producíu en Londres.
Filmografía como actor
editar- 1965 : What's New, Pussycat?
- 1967 : Casino Royale de John Huston, Ken Hughes, Robert Parrish, Joe McGrath, Val Guest
- 1972 : Play it Again, Sam
- 1976 : The Front
- 1990 : Scenes From a Mall
Filmografía como direutor
editar- 1966 : What's Up, Tiger Lily?
- 1969 : Take the Money and Run
- 1971 : Bananas
- 1972 : Everything You Always Wanted to Know About Sex (But Were Afraid to Ask)
- 1973 : Sleeper
- 1975 : Love and Death
- 1977 : Annie Hall
- 1978 : Interiors
- 1979 : Manhattan
- 1980 : Stardust Memories
- 1982 : A Midsummer Night's Sex Comedy
- 1983 : Zelig
- 1984 : Broadway Danny Rose
- 1985 : The Purple Rose of Cairo
- 1986 : Hannah and Her Sisters
- 1987 : Radio Days
- 1987 : September
- 1988 : Another Woman
- 1989 : New York Stories
- 1989 : Crimes and Misdemeanors
- 1990 : Alice
- 1992 : Shadows and Fog
- 1992 : Husbands and Wives
- 1993 : Manhattan Murder Mystery
- 1994 : Bullets Over Broadway
- 1995 : Mighty Aphrodite
- 1996 : Everyone Says I Love You
- 1997 : Deconstructing Harry
- 1998 : Celebrity
- 1999 : Sweet and Lowdown
- 2000 : Small Time Crooks
- 2001 : The Curse of the Jade Scorpion
- 2002 : Hollywood Ending
- 2003 : Anything Else
- 2004 : Melinda & Melinda
- 2005 : Match Point
Bibliografía
editar- Getting Even (1971)
- Without Feathers (1975)
- Side Effects (1980)
- Woody Allen on Woody Allen (1995)
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://movies2.nytimes.com/books/first/m/meade-woody.html.
- ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: nm0000095. Data de consulta: 13 setiembre 2023. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: coleición en llinia del Muséu d'Arte Modernu de Nueva York. Identificador MoMA de artista: 32175. Data de consulta: 4 avientu 2019. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ URL de la referencia: https://biography.yourdictionary.com/woody-allen.
- ↑ Identificador de persona en The Peerage: p25315.htm#i253147. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑ Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ URL de la referencia: https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438. Data de consulta: 15 abril 2019.
- ↑ URL de la referencia: https://www.sfadb.com/Locus_Awards_1978.
- ↑ URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/1997.95.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20190624111932/https://www.europeanfilmacademy.org/1997.95.0.html. Data de consulta: 11 avientu 2019.
- ↑ URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/1998.96.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20191212141625/https://www.europeanfilmacademy.org/1998.96.0.html. Data de consulta: 13 avientu 2019.
- ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: ls008382443. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ URL de la referencia: https://www.beliefnet.com/celebrity-faith-database/a/woody-allen.aspx.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Woody Allen.- Biografía (n'inglés)
- Woody Allen Movies (n'inglés)
- Woody Allen en celebritywonder.com, dellos escritos recientes atribuyíos a Woody Allen
Datos: Q25089- Multimedia: Woody Allen
Cites famoses: Woody Allen
