York
York ye una histórica ciudá fortaleza del norte de Yorkshire (Inglaterra), condáu del que ye capital. Nesta ciudá conflúin los ríos Ouse y Foss. La ciudá xugó un importante papel nos sos 2000 años d'historia.
York | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | Reinu Xuníu | ||||
Nación constitutiva | Inglaterra | ||||
Rexón | Nordeste d'Inglaterra | ||||
Condáu ceremonial | North Yorkshire | ||||
Área (es) | City of York (en) | ||||
Tipu d'entidá | ciudad condado (es) | ||||
Nome oficial | York (en) | ||||
Nome llocal | Jórvek (<abbr title="Llingua non definida na plantía {{obtener idioma}}.">non) | ||||
Códigu postal |
YO1, YO10, YO19, YO23, YO24, YO26, YO30, YO31, YO32 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 53°57′N 1°05′W / 53.95°N 1.08°O | ||||
Superficie | 271.94 km² | ||||
Altitú | 25 m | ||||
Demografía | |||||
Población | 208 400 hab. (2016) | ||||
Porcentaxe | 100% de City of York (en) | ||||
Densidá | 766,35 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Fundación | 71 | ||||
Prefixu telefónicu |
01904 | ||||
Estaya horaria |
UTC±00:00 (horario de invierno (es) ) UTC+01:00 (horariu de branu) | ||||
Llocalidaes hermaniaes | Dijon, Münster y Nankín | ||||
york.gov.uk | |||||
La ciudá foi fundada como Eboracum nel añu 71 d. C. polos romanos y convertir nuna de les dos capitales de la Britania romana. Mientres esi periodu, grandes figures tuvieron acomuñaes a esta ciudá, como Constantín el Grande. Tol Imperiu romanu foi gobernáu dende York por Septimio Severu mientres un periodu de dos años.
Más tarde llegaríen los anglos. La ciudá foi llamada Eoferwic y convirtióse na capital del Reinu de Northumbria. Los viquingos tomaron la ciudá nel 866, renombrándola Jórvic (d'onde procede l'actual nome). Mientres esti periodu de dominiu normandu foi la capital del reinu del mesmu nome, apoderando muncho más que'l norte d'Inglaterra. Alredor del añu 1000 pasó a llamase definitivamente York.
Ricardu II deseyó convertir a York na capital d'Inglaterra, pero foi depuestu antes. Tres la guerra de les Dos Roses, York agospió al conseyu del norte, y foi considerada la capital del norte. Tan solo duraría una década, la de 1660, pol cayente de la ciudá. Sicasí, York foi la ciudá condáu de Yorkshire, del cual emprestó'l so nome. La provincia de York ye una de les dos provincies de la ilesia anglicana, xunto cola de Canterbury.
Dende 1996, el términu de la ciudá de York describe una autoridá unitaria qu'inclúi les zones rurales más allá de les antigües llendes de la ciudá. La zona urbana cuenta con una población de 137.505 habitantes, ente que'l conxuntu entiende a unes 184.900 persones. Anguaño, el cascu vieyu de la ciudá ye un importante destín turísticu, qu'atrai a visitantes de tol mundu.
Etimoloxía
editarEl nome 'York' n'última instancia deriva del nome llatín de la ciudá, en diversos nomes emprestaos como Eboracum, Eburacum o Eburaci. La primer mención conocida de York rexistrada por esti nome ye d'alredor de 95-104 d. C.
La etimoloxía de Eboracum ye incierta. L'idioma de los brigantes nun foi rexistráu, créese que yera un idioma célticu emparentáu col galés. Asina, hai delles teoríes: que deriva de la pallabra proto-britona Eborakon, que puede significar ‘llugar de los árboles de texu" (en galés Efrog, Eabhrac en gaélicu irlandés, Iorc en gaélicu escocés, al que se sustituyó'l final “-akon” por “-acum”) o "el campu de Eburos". Otra teoría propón que quiciabes na zona falárase una llingua xermánica y polo tanto deriva de *eburaz, que significa ‘xabalín’.
Los anglosaxones qu'habitaben York nel conocer como Eoferwic. Dos sieglos más tarde, cola función de centru comercial viquingu, la ciudá foi conocida como Jórvík, que, según Régis Boyer, "ensin dulda significa 'badea del semental'".
Esti nome amenorgar a York nos sieglos posteriores de la conquista normanda d'Inglaterra, pasando del nome Yerk a Yourke inglés nel sieglu XI, llamáu tamién Yourke nel sieglu XI y depués Yarke nel sieglu XII. Sicasí, apaeció como York per primer vegada yá nel sieglu XIII.
Xeografía
editarLlocalización
editarYork atópase dientro del valle de York, una zona llana de tierres de cultivu, bordiada pelos montes Pennines (montes que van dende Dervyshire a Escocia y dixebren les tierra del norte n'este y oeste), los North York Moors y los Wolds, na confluencia de los ríos Ouse y Foss a la fin de la morrena na marxe esquierda de la postrera Edad Glaciar.[1]
La ciudá ye propensa a les crecíes del ríu Ouse. N'ochobre y payares de 2000, York sufrió'l peor hinchente de los postreros 375 años, con más de 300 cases anubiertes.[2] Por tou ello, cuenta con una estensa y eficaz rede proteutora contra hinchentes: murios a lo llargo del Ouse, una liftable y una barrera al traviés del ríu Foss nel que se xune a la del Ouse.
Muncha parte del territoriu dientro y fora de la ciudá tuvo siempres bien anubiertu mientres delles dómines por que la ciudá desenvolviérase. Ello ye que mientres la hexemonía de Roma, les tierres cercanes a los ríos Ouse y Foss yeren bien pantanoses, lo que facilitaba la defensa de la zona.
Clima
editarParámetros climáticos permediu de York, Inglaterra | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
Temperatura máxima absoluta (°C) | 16 | 17 | 22 | 25 | 30 | 32 | 34 | 33 | 29 | 27 | 20 | 17 | 34 |
Temperatura máxima media (°C) | 6.9 | 7.5 | 10.0 | 12.6 | 16.0 | 18.8 | 21.2 | 20.8 | 18.0 | 13.9 | 9.7 | 6.9 | 13.6 |
Temperatura mínima media (°C) | 0.8 | 0.9 | 2.4 | 3.9 | 6.7 | 9.7 | 11.8 | 11.6 | 9.5 | 6.6 | 3.3 | 0.9 | 5.7 |
Temperatura mínima absoluta (°C) | -16 | -10 | -13 | -3 | 1 | 2 | 5 | 5 | -1 | -4 | -8 | -11 | -16 |
Precipitación total (mm) | 52.7 | 39.9 | 44.9 | 50.1 | 43.8 | 58.0 | 53.2 | 62.4 | 46.9 | 57.7 | 57.8 | 55.8 | 626.0 |
Díes de precipitaciones (≥ 1 mm) | 11.1 | 9.1 | 9.5 | 9.3 | 9.1 | 9.3 | 8.9 | 10.0 | 8.6 | 10.4 | 11.3 | 10.7 | 117.2 |
Hores de sol | 40 | 59 | 98 | 141 | 190 | 218 | 229 | 203 | 156 | 103 | 65 | 47 | 1548 |
Fonte nº1: Met Office[3] | |||||||||||||
Fonte nº2: BBC Weather[4] |
Demografía
editarEn términos de clase social, York tamién tien poca variación cola mayoría d'otres ciudaes, nun esisten munches zones que puedan arrexuntase en distintes zones de trabayu o clase social. York tien un númberu llixeramente mayor de población de la tercer edá que la media nacional.[5][6]
Les zones de la ciudá y nucleos de población de la contorna
editar- Acaster Malbis, Acomb, Askham Bryan, Askham Richard
- Bishopthorpe, Bootham
- Cawood, Clifton, Copmanthorpe, Crockey Hill
- Deighton
- Derwenthorpe (Nueva villa, permisu concedíu de planificación urbana)
- Dringhouses
- Dunnington
- Earswick, Elvington
- Escrick
- Fishergate, Fulford
- The Groves
- Haxby, Heslington, Hessay, Heworth, Holgate, Holtby, Huntington
- Kexby, Knapton
- Layerthorpe
- Middlethorpe, Moor End, Murton
- Naburn, Nether Poppleton, New Earswick
- Osbaldwick
- Rawcliffe, Rufforth
- Skelton, South Bank, Stockton-on-the-Forest, Strensall, Stamford Bridge
- Tang Hall, Towthorpe
- Upper Poppleton
- West Huntington, Wheldrake, Wigginton, Woodthorpe
Los ings son praderíes d'hinchente a lo llargo del ríu Ouse, en cuantes que les esviaciones tán esvalixaes por tola ciudá en llugares pantanosos de baxa altitú.
Historia
editarPrehistoria y Edá Antigua
editarEsisten pruebes arqueolóxiques d'asentamientos nel mesolíticu del 8000-7000 e. C., anque nun se sabe con certeza si yeren asentamientos permanentes o temporales. Nel valle de York, nes faldes baxes de los Pennines llegar círculos de piedres megalíticos o crónlech, lo qu'indica que dende la prehistoria yera una zona habitada.
En tiempos de la conquista romana de Britania, l'área foi ocupada poles tribus conocíes polos romanos como los brigantes y los parisii. De primeres, los brigantes fueron veceros de Roma, pero más tarde volviéronse contrarios escontra'l poder romano. De resultes, la Lexón IXª romana foi unviada al norte de Humber: conquistó esa zona a los brigantes y construyó una fortaleza o castrum con empalizada de madera nun pequeñu pandu, na confluencia de los ríos Ouse y Foss, que les sos zones pantanoses exercíen de defensa, llamar Eboracum. Yera l'añu 71 d. C.[7]
Paez ser que d'esi nome derivaron los siguientes que tomó la ciudá y el que finalmente conocemos.
La fortaleza foi más tarde reconstruyida en piedra, cubría una área de 50 acres.[8] y allugaba una guarnición d'unos 6.000 soldaos. Gran parte d'esa fortaleza romana ta soterrada so los cimientos de la catedral o York Minster, y les escavaciones revelaron parte de l'antigua muralla.
Los emperadores Adriano, Septimio Severu y Constancio I caltuvieron la corte en York mientres delles de les sos campañes. Mientres la so estancia, l'emperador Severu proclamó a York como capital de la provincia de la Britannia Inferior y ye probable que se concedieren a York los privilexos de colonia o ciudá. Constancio I morrió mientres la so estancia en York, y el so fíu Constantín I el Grande foi proclamáu emperador poles tropes establecíes na fortaleza.
Los romanos esplotaron mines y la ganadería na zona.
Yá pa fines del sieglu II esistía una pequeña comunidá cristiana y el so obispu allegó al conceyu de Arles nel 314.
Edá Media
editarNa Edá Media la zona de York convertir en zona de batalla ente les tribus del norte y los reinos del sur, llevando con ello la devastación al llugar en munches ocasiones. Más tarde, coles invasiones bárbares del sieglu VI, llegaríen los anglos y saxones y sumió la diócesis (créese que Britania se descristianizó na so totalidá).
La ciudá foi llamada Eoferwic nel sieglu VII y convirtióse na capital del Reinu de Northumbria, sol reináu d'Edwin, qu'edificó la primer ilesia en madera pal so bautismu nel añu 627 (tres la restauración de la diócesis col obispu San Paulino nel 625, so la influencia del Papa Gregorio Magno, que yá lo intentó cola misión gregoriana encabezada por San Agustin en 597, pero dende Londres nun s'impulsó). El mesmu rei mandó reconstruyir esa ilesia en piedra, pero foi asesináu nel 633 y tuvo qu'acabala'l so socesor Oswaldo. Esta diócesis convirtió la ciudá en llugar d'estudiu, cola escuela catedralicia benedictina (llamada Escuela de San Pedro, una auténtica “pre-universidá” saxona fundada tamién nel 627 y que aportó a dirixida por sabios bien importantes, ente ellos Alcuino de York, que nel añu 782 foi llamáu a la escuela real d'Aquisgrán por Carlomagno.
Cola segunda folada d'invasiones bárbares, los viquingos tomaron la ciudá nel 866, renombrándola Jorvik. Mientres esti periodu de dominiu danés, foi la capital del reinu del mesmu nome, apoderando muncho más que'l norte d'Inglaterra, amás d'un centru comercial bien importante, col so puertu fluvial que s'integró nes rutes viquingues del norte d'Europa. La mesma ciudá camudó enforma. Remembrando esta dómina construyóse un muséu llamáu El Jorvik Viking Centre [1] Archiváu 2004-10-23 en Wayback Machine. L'últimu rei viquingu independiente de Jorvik Eric "Hachu sangrientu" foi espulsáu pol rei Edred en 965, completando la unificación de los reinos ingleses so los anglosaxones.
La segunda metá del sieglu X y el sieglu XI fueron años de munchos cambeos ente viquingos y saxones y alredor del añu 1000 la ciudá pasó a llamase definitivamente York (en dalguna de les sos variantes gráfiques). Nel 1012, toa Northumbria cayó en manes de los daneses so la corona de Canutu "el Grande", qu'estableció la Danelaw hasta l'añu 1035. Tres la so muerte y la de los sos socesores, Eduardo'l Confesor convertir en rei. Sicasí, la muerte ensin socesor d'Eduardo el Confesor dexó trés aspirantes que s'apostaron la isla: (Haroldo II d'Inglaterra "el Saxón", Guillermo "el Conquistador" y Harald III de Noruega[9]). Asina, el 20 de setiembre de 1066 Harald III de Noruega conquistó la ciudá, pero cinco díes más tarde foi asesináu por Harold II d'Inglaterra na batalla de Stamford Bridge. Sicasí, toa Inglaterra quedó definitivamente en manes normandes, tres la batalla de Hastings (1066), na que Guillermo'l Conquistador ganó y mató a Harold II.
Nesi mesmu añu, York foi Masacre del Norte afaráu y amburáu por Guillermo el Conquistador tres una revuelta anglosaxona. Como la vieya ilesia o minster anglosaxona quedó bien estropiada pol fueu, los normandos decidieron construyir la nueva n'otru sitiu. Finalmente, alredor del añu 1080, l'arzobispu Thomas empezó a construyir una catedral nel llugar de la orixinal, que col tiempu convertir nel actual York Minster. La catedral gótica que nos llegó tardó en construyise dos sieglos y mediu (ente'l sieglu XIII y el XV) y considérase la más formosa d'Inglaterra. Son bien famoses les sos vidreres gótiques. Na so cripta guarda restos de la ciudá romana y de la construcción del sieglu XII. Tien una casa del capítulu de segunda metá del sieglu XIII, con una bóveda espectacular, ensin soporte de columnes internu.
York empezó a espolletar de nuevu nel sieglu XII, convirtiéndose nun puertu rentable y centru de comerciu, particularmente de llana (que tamién producía).
El rei Enrique I concedió a la ciudá per primer vegada'l charter o capitulado de derechos (fueru) en 1155-1162, confirmándo-y derechos de comerciu n'Inglaterra y Europa.
Asina, foi creciendo y fíxose cinco veces más grande que la ciudá fortificada romana orixinal. Por ello, construyóse una nueva muralla ente 1250 y 1300 qu'arredolaba unos 263 acres nos que la población en crecedera apertábase. El territoriu de la ciudá cuntaba en total con 40 ilesies, 9 capiyes, 4 monesterios, 4 conventos, 16 hospitales y 9 cases de guildas o oficios pal comerciu y la confraternidad. La muralla caltién los sos cuatro puertes: Micklegate ("Cai Grande" en nórdicu antiguu) que cubre'l camín escontra'l sur, Bootham escontra'l norte, Monk escontra Scarborough y Walmgate escontra Hull. Toes elles tienen les carauterístiques típiques d'una puerta medieval (barbacana, garabatu, ponte levadizo, sala de guardia y torre de vixilancia).
En 1190 tuvo llugar en York una revuelta o pogrom contra los xudíos. Los xudíos buscaron abellugu na torre de Cliffords, una de les fortificaciones de la ciudá. Los antisemites aisllaron a los xudíos mientres díes hasta preparar l'ataque. Declaróse una quema, nun se sabe con certeza si de los sos persiguidores antisemites o de los mesmos xudíos. Finalmente 150 xudíos perdieron la vida.
Ricardu II (1377-1399) deseyó convertir a York na capital d'Inglaterra, pero foi depuestu antes.
D'esta Edá Media amás de les muralles y les puertes de la ciudá, caltiénense les cases de madera, especialmente nel barriu de Shambles (ente la catedral y el castiellu).
La ciudá sufrió un periodu de decadencia mientres la dómina Tudor. Sol reináu d'Enrique VIII, la disolución de los monesterios dio llugar a la fin de les cases monástiques de York. La mayoría de los católicos taben cafiantes con esta midida, y remontáronse na conocida como Pelegrinación de Gracia. Enrique VIII, finalmente, restableció'l Conseyu del Norte o Northern Convocation en York (la provincia de York ye una de les dos provincies de la ilesia anglicana, xunto cola de Canterbury) y esta tuvo entá mayor importancia nel reináu de Sabela I y recuperó la influencia de la ciudá.
En 1664, mientres la Guerra Civil, los parllamentarios asediaron York y estrozaron la so muralla, pero cola llegada del príncipe Ruperto con un exércitu de 15.000 homes llevantó l'asediu. Los parllamentarios replegar a seis milles de York col príncipe a la zaga, quien dempués sufrió una devastadora derrota na batalla de Marston Moor. De los 15.000 homes de Ruperto, 4.000 morrieron y 1.500 fueron fechos prisioneros. Por ello, l'asediu volver# a entamar, pero la ciudá yá nun aguantaría por muncho más tiempu, y el 15 de xunetu rindir a Sir Thomas Fairfax.
Paez ser que la ciudá tuvo siempres una gran coleición de plata que se perdió en gran parte na Guerra Civil pa consiguir dineru, y mientres el sieglu XVIII recuperóse y anguaño puede visitase na Casona House, la que yera la casa del alcalde (lord mayor). Tres ella ta la casa de la cofradería construyida en 1448 y que tres el bombardéu de 1942, volvió reconstruyise en 1960.
Tres la restauración de la monarquía en 1660 y la retirada de la guarnición de York en 1688, la ciudá foi adulces apoderada pola aristocracia local y la nobleza. La competencia de les ciudaes cercanes de Leeds y York Hull dio llugar a la perda de la so posición preeminente como centru de comerciu. Sicasí, el so papel como'l centru social y cultural pa los ricos del norte foi n'aumentu.
Ye poro, nel sieglu XVIII cuando empieza a recuperase la ciudá, cuando munches de les sos cases medievales fueron derruidas y construyéronse les nueves viviendes xeorxanes. Aun así, caltiénse gran parte de la muralla medieval, de la que la Torre Multiangular de principios del sieglu IV (que ta nos xardinos del muséu de Yorkshire), ye exemplu del trabayu en piedra romanu.
Del sieglu XVIII ye'l palaciu Beningborough Hall, xusto pela rodiada de York, qu'anguaño s'atopa en manes del Nacional Trust (institución que curia de munchos monumentos ingleses), con 162 hectárees de terrén y qu'alluga nel so interior una coleición de pintures interesante de la National Portrait Gallery.
Otru elementu destacable pela redolada y tamién construyíu nel sieglu XVIII ye'l Castle Howard, empezáu en 1702 por Vanbrugh por orde del tercer conde de Carlisle y que s'acabó 38 años más tarde, cuando yá nengunu de dambos vivía. Coles mesmes, les Assembly Rooms construyíes en 1731-1732 con una coleuta privao y diseñar pol conde de Burlington, convertir nel centru sociedá que taba de moda cola so gran sala central sofitada por columnes corinties. D'esti periodu son, de la mesma, el Teatru Real y la pista de carreres.
Edá Contemporánea
editarMientres la Revolución industrial desenvolvióse una industria de paños qu'usaba la llana llocal de los Pennines y los Wolds. L'abondosu carbón y fierro de la zona, tamién contribuyó al desenvolvimientu de la industria del fierro, la química y otres industries pesaes.
Ello ye que el verdaderu despegue de York volvió ser nel sieglu XIX, gracies al ferrocarril. George Hudson encargar de construyir un ferrocarril en York, en 1839. Anque la empresa de Hudson quebró, York convertir nun importante centru ferroviariu, qu'impulsó les industries de teles y chocolate locales. Col cambéu de sieglu, el ferrocarril agospió les obres de la sede y los emplegos del North Eastern Railway (Ferrocarril del Noroeste), qu'emplega a más de 5.500 persones en York. El ferrocarril sirvió tamién pa la espansión de Rowntree's Cocoa Works y Terry's Confectionery Works, que fueron los principales emplegadores de la ciudá y el rápidu y frecuente serviciu ferroviariu dende York a Londres dio llugar al asentamientu d'una serie d'empreses y apertura d'oficines na ciudá.
Sieglu XX
editarCol surdimientu del turismu modernu nel sieglu XX, el nucleu históricu de York convertir n'unu de los principales curiosos de la ciudá y en 1968 foi designada un "Área de Caltenimientu".
Patrimoniu
editar- El Castle Museum que ye unu de los museos etnográficos más importantes, col so "coleición Kirk" de cais reconstruyíes con fachaes de cases victorianes orixinales y habitaciones dende'l periodu xacobéu al victoriano, amás d'una coleición bien interesante de preseos musicales. La Debtor’s Prison que ta al llau, construyida en 1705 por Sir John Vanbrugh, ye una estensión del muséu, con una coleición de vida cotidiana nel so primer pisu y d'armes nel segundu. Detrás el molín de maíz "Raindale", a veres del Floss foi reconstruyíu.
- Amás de la catedral, la Ilesia de Tolos Santos (North Street) ye una apreciable obra de mediaos del sieglu XIV y cubrición de mediaos del XV (contién unes vidreres estimables y obres d'arte interesante.
- La City of York Art Gallery ye una galería con pintures de Guardi, Lely, Reynolds o Domenichino, una gran coleición de cerámica, fundada en 1879.
- La Torre Clifford, ye una de les dos torres que los normandos alzaron en cada llau del ríu sobre llixos artificiales: la del oeste sumió sacante'l so llixu: Baille Hill; la del este ye la reconstrucción del sieglu XIII tres les revueltes de 1190 contra los xudíos.
- La Guildhall o casa de guilda, foi construyida en 1456-1459 pela ciudá y la cofradería de los Santos Cristóbal y Jorge (destruyida polos bombardeos de 1942, reconstruyóse para 1960).
- En 1975 creóse'l National Railway Museum, xuniendo'l muséu del tren de York y el del tresporte de Londres. Ente les sos xoyes ta la llocomotora Mallard qu'en 1938 fixo'l récor de velocidá al vapor de 126 milles per hora y los vagones de luxu de les reines Adelaida y Victoria.
- Del sieglu XIV ye la Merchant Taylor’s Hall, que tuvo en manes del oficiu de Xastres dende siquier 1415 y los mercaderes (Merchant Adventurers) tamién teníen la so casa de cofradería dende 1367-1368 (que caltién una cubrición de madera bien interesante).
- En 1461 los chantres crearon el St. William’s College, que foi restauráu escontra 1900 y ye onde anguaño s'axunta'l Conseyu del Norte.
- St Anthony’s Hall construyíu en 1446-1453, con dos almacenes, que se convirtió en talle en 1551 y dempués en galeres, escuela, armería y llugar de xunta pa cofraderíes pequeñes, anguaño ye onde s'atopa'l Borthwick Institute.
- L'Abadía de St. Mary construyir nel sieglu XI, pero anguaño solamente queden les sos impresionantes ruines (la mayoría de la parte edificada nel sieglu XIII).
- La casa del tesoreru o Treasurer’s House yera la residencia del tesoreru de York y caltién delles partes del sieglu XIII, dientro de la casa del XVII.
- El Muséu de Yorkshire, ye una casa neoclásica diseñada por William Wilkins pa ser el muséu de la Sociedá Filosófica de Yorkshire (abrió en 1830) y amás una coleición interesante de material arqueolóxico romanu, contién un muséu d'historia natural.
L'apertura de la Universidá de York en 1963 traxo entá más prosperidá a la ciudá.
Economía
editarLa economía de York basar na industria de servicios, con un 87,1% en 2006 d'emplegu na ciudá. Esta industria inclúi al sector públicu, sanidá, educación, finances, IT y turismu, que cunta col 10,9% d'emplegu. El desemplegu en York ye un 1,9% más baxu al respective de la media del Reinu Xuníu (3%).[10] Los trés grandes centros d'emplegu nesta ciudá son el Conseyu de la ciudá de York, con unos 6500 emplegaos, la Norwich Union Life y Selby y la educación primaria de York, que tienen ente 3.000 a 5.000 emplegaos. Otros son Card Protection Plan, Nestlé, Shepherd Building Group y British Telecom, amás de les distintes compañíes de ferrocarriles.[11]
Alredor de los años 50, la economía de York taba basada na industria del chocolate y los ferrocarriles. Situación que duraría hasta'l principiu de los 80, cuando'l 30% de los trabayadores taben emplegaos en cinco centros d'emplegu y el 75% los trabayos de fábrica taben en cuatro compañíes. La mayoría de la industria del ferrocarril taba acabándose, incluyendo'l tresporte qu'emplegaba a más de 5.500 persones, acabándose finalmente nos 90.[12] York ye la sede de la fabricación de Nestlé Rowntree y de KitKat, Smarties, Yorkie... La fábrica de chocolate de Terry fai chocolate con naranxa, que taba tamién alcontráu na ciudá, pero cerró'l 30 de setiembre del 2005, cuando la producción foi treslladada polos propietarios, Kraft Foods, a Polonia. Sicasí, la histórica fábrica puede trate, asitiada xunto a la pista de carreres Knavesmire.
El 20 de setiembre de 2006 anuncióse que Nestlé diba retayar la so plantía, suprimiendo 645 emplegos de la fábrica de Rowntree.[13] This came after a number of other job losses in the city at Norwich Union, British Sugar and Terry's chocolate factory.[14] A pesar d'eso, la situación d'emplegu en York sigue boyante, cuntando siquier col mayor centru d'emplegu (NU) qu'entá emplega a más xente na ciudá que cinco años tras. [ensin referencies] La economía de York desenvolvióse nos campos de la ciencia, teunoloxía ya innovación cola creación del parque científicu xunto a la Universidá de York, y la ciudá ta convirtiéndose nel centru nacional de la ciencia. Ente 1998 y 2008 York recibió'l asentamiendo de 80 nueves empreses de teunoloxía punta, creándose 2800 nuevos emplegos nesti sector.[15]
Variación rexonal del productu interior brutu en llibres esterlines:[16]
Añu | Sector primariu | Sector secundariu | Sector servicios | Total |
---|---|---|---|---|
1995 | 30 | 579 | 1,443 | 2,052 |
2000 | 13 | 782 | 2,168 | 2,963 |
2003 | 16 | 779 | 2,505 | 3,299 |
Ciudaes hermaniaes
editarLa ciudá de York ta hermanada con:
Tamién tien alcuerdos de cooperación con:
Ver tamién
editarReferencies
editarNotes
editar- ↑ Hall, Richard (1996). English Heritage: Book of York, 1st Ed., B.T.Batsford Ltd, páx. 25. ISBN 0-7134-7720-2.
- ↑ Dennis, Ian A. (2002). «The impact of the October–November 2000 floods on contaminant metal dispersal in the River Swale catchment, North Yorkshire, UK» páxs. 1. Wiley InterScience. Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 23 de setiembre de 2007.
- ↑ «York climate». metoffice.gov.uk. Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
- ↑ «Average Conditions – York, United Kingdom». BBC Weather. BBC. Archiváu dende l'orixinal, el 2010-08-12. Consultáu'l 8 de marzu de 2010.
- ↑ «Welcome to York - York at a Glance». York Tourism Board (2005). Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 3 de setiembre de 2007.
- ↑ «Neighbourhood Statistics - York (Local Authority)». Office for National Statistics. Consultáu'l 3 de setiembre de 2007.
- ↑ Apaez documentáu nuna tablilla de Vindolanda datada ente los años 95-104.
- ↑ Unes 20 hectárees
- ↑ Harald Hardråde
- ↑ «Labour Market Profile York». NOMIS - official labour market statistics (2006). Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 19 de xineru 2008.
- ↑ «The Major Employers in the City of York Council area.». City of York Council (2006). Consultáu'l 19 de xineru de 2008.
- ↑ «The Future York Group Report: An Independent Strategic Review of the York Economy». The Future York Group Report (xunu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2011-10-01. Consultáu'l 22 de xineru de 2008.
- ↑ «More jobs lost at chocolate firm». BBC (2006). Consultáu'l 3 de setiembre de 2007.
- ↑ «Job losses 'bitter blow' for city». BBC (2006). Consultáu'l 3 de setiembre de 2007.
- ↑ «About Science City York». Science City York (2006). Consultáu'l 19 de xineru de 2008.
- ↑ Rexonal Gross Value Added|1.79 MiB Office of National Statistics (2005) (páxs.240-253)
Bibliografía
editar- Reader’s Digest Treasures of Britain and treasures of Ireland, 6ª ed., Londres, 1990.
- York Visitors Guide 2009
Enllaces esternos
editar