Wikipedia

Carduelis tristis

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Carduelis tristis
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Fringillidae
Xéneru: Carduelis
Especie: C. tristis
(Linnaeus, 1758)
Distribución

Distribución del xilgueru norteamericanu. Mariellu: branu solamente. Verde: a lo llargo del añu. Azul: iviernu solamente.
Distribución del xilgueru norteamericanu.

Mariellu: branu solamente.

Verde: a lo llargo del añu.

Azul: iviernu solamente.
Subespecies
  • C. t. tristis
  • C. t. pallidus
  • C. t. jewetti
  • C. t. salicamans
Sinonimia
Astragalinus tristis
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Carduelis tristis ye una especie de páxaru de la familia Fringillidae que s'atopa n'América del Norte, según en Les Bahames y nes islles Turques y Caicos.

Carauterístiques xenerales

editar

De vezos migratorios, mientres la dómina d'apareyamientu y crianza vive dende'l sur de Canadá hasta Carolina del Norte y mientres el iviernu va escontra'l sur, y llega hasta Florida y el norte y oriente de Méxicu.

Carauterízase por camudar dafechu de plumaxe y por un acentuáu dimorfismu sexual. El machu que tien plumaxe verde olivar a castañal mientres l'iviernu lluz mariellu brillante mientres el branu p'atraer a les femes mientres la temporada d'apareyamientu, en cuantes que'l plumaxe mate pardu amarellentáu de les femes faise más brillosa mientres el branu.

El xilgueru canariu granívoru ta afechu pal consumu de granes, gracies a la so picu en forma de conu y a les sos pates axiloses que-y dexen garrar los tueros cuando precisa abastecese. De calter social, mover en grupu p'alimentase y pa migrar. Defende un territoriu dientro del cual constrúi'l so nial. Reproducir a finales de xunetu. Tien una niarada al añu y xeneralmente ye monógamu.

El so hábitat preferíu son los praos. Prefier el contautu colos humanos, polo cual alcuéntrase-y cerca de los poblaos y nos suburbios de les ciudaes, atraíos pola comida puesta a la so disposición.

Descripción

editar
 
Machu con plumaxe d'iviernu.

El so cuerpu mide de 11 a 13 cm de llargor y 19 a 22 cm de valumbu. Pesa ente 11 y 20 gramos.[1] El so picu ye pequeñu, cónicu y de color rodáu la mayor parte del añu, pero mientres la primavera tórnase anaranxáu o naranxa en dambos sexos.[2] La forma y el tamañu del picu apúrren-y la so capacidá d'estrayer les granes de los cardos, xirasoles y otres plantes que componen la so réxime alimenticiu.[3]

El so plumaxe camuda dos veces, una vegada en primavera y la otra en seronda. El dimorfismu sexual qu'afecta'l color del plumaxe ye especialmente bultable tres la muda de primavera, cuando'l machu cubrir de colores vivos p'atraer a la fema.[3] Cada muda ye completa y non progresiva,[4] camuda toles plumes con esceición de les de la cola y les ales, que son aceitunaes o pardes nes femes y negres nos machos, y con bandes blanques que tamién tán siempres presentes.[2]

Una vegada completa la so muda primaveral, el machu exhibe un plumaxe mariellu llimón brillosu, color que toma de los pigmentos carotenoides de les plantes qu'inxer.[5] El so capuchón ye negru y el so banduyu, visible mientres el vuelu, ye blancu.[6] La fema presenta tonos mariellos sobre plumaxe castañu o aceitunáu.[4] Dempués de la muda de seronda les plumes tórnense mate. El páxaru toma un color gamuza sobre'l banduyu y marrón aceitunao nel llombu, cola cabeza mariella pálida. El plumaxe de seronda ye paecíu nos dos sexos, pero'l machu estremar por un baberu mariellu.[7] En delles rexones pierden cualquier rastru de plumaxe mariellu mientres l'iviernu y presenten tonos grises morenures o aceitunaos, perceptibles dende cerca.

Les críes y exemplares nuevos nun son del mesmu color de los adultos. Presenten plumaxe marrón mate na parte inferior y mariellu maciu na cimera; les ales y la cola son negros con marques color gamuza y non blanques, y la coloración ye similar en dambos sexos.[7]

Emite una serie de xiblíos melodiosos que xeneralmente empiecen con una nota llarga: en vuelu, suena como tsii-tsi-tsi-tsit. Mientres guara los güevos, la fema llama al machu con un titititit. Enantes de dexar el nial, los pitucos emiten un gritíu característicu chiki o chikoui.[3] Los adultos emiten dos tipos de berros pa defender el nial: unu ye un llamáu a otros xilgueros por que lu ayudar a distrayer al posible predador y l'otru ye pa prevenir y aselar a los pitucos.[8]

Taxonomía

editar

El xilgueru canariu ye una de les numberoses especies descrites pol naturalista suecu Carl von Linné na so obra Systema Naturae.[9] Incluyir dientro del xéneru Spinus, un grupu reserváu pa los xilgueros del Nuevu Mundu. En 1976 Spinus foi reclasificado como subxéneru del xéneru Carduelis.[10]

Los sos parientes más próximu son el xilgueru aliblanco o capina negra (Carduelis psaltria) y el xilgueru gris o lúgano de Lawrence (Carduelis lawrencei). Anque del mesmu xéneru, nun pertenez al mesmu subxéneru del xilgueru européu y el so parentescu ye alloñáu.[11] La pallabra llatina carduelis vien de carduus, que significa cardu. LEl nome de la especie, tristis, quier dicir "murniu", en llatín.[12]

Esti lúgano paez ser la especie esistente más antigua de la radiación evolutivo Meso Americana de los Spinus/Carduelis .[13]

La filoxenia y les sos consecuencies evolutives fuisti tamién estudiaes Antonio Arnaiz-Villena et al.[14][15][16][17][18][19][20]

Subespecies

editar

Pueden estremase cuatro subespecies de Carduelis tristis:[21]

  • C. t. tristis ye la más común. Alcuéntrase dende'l sur de Canadá hasta Colorado y pel branu llega hasta Carolina del Sur. Pasa l'iviernu al sur, inclusive en Florida y Méxicu;[22]
  • C. t. pallidus estremar de les otres subespecies por presentar un color más pálidu, por tener les marques blanques más visibles y porque el capuchón negru de los machos ye mayor. Ye un pocu más grande que C. t. tristis. El so hábitat branizu ye la Columbia Británica y l'occidente d'Ontario hasta Oregón al occidente. Pel iviernu llega hasta California y Méxicu;[22]
  • C. t. jewetti ye'l más pequeñu y foscu. Alcuéntrase dende l'aguada occidental del Cordal de les Cascaes, de la Columbia Británica hasta'l norte de California y en dellos llugares coincide con C. t. pallidus;[22]

Referencies

editar
  1. ↑ Carduelis tristis. The Georgia Museum of Natural History and Georgia Department of Natural Resources. Consultáu'l 26 de mayu de 2007.
  2. ↑ 2,0 2,1 American Goldfinch. Cornell Lab of Ornithology. Consultáu'l 2 de febreru de 2007.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Y. Hayakawa Archiváu 2011-09-27 en Wayback Machine. Hinterland Who's Who. Consultáu'l 2 de febreru del 2007.
  4. ↑ 4,0 4,1 K. McGraw, G. Hill, R. Parker American Goldfinch Archiváu 2008-05-13 en Wayback Machine. (n'inglés) Consultáu'l 6 de mayu del 2007.
  5. ↑ K. McGraw, G. Hill, R. Parker, «The physiological costs of being colourful: nutritional control of carotenoid utilization in the American goldfinch, Carduelis tristis», en Animal Behaviour, 2005, volume 69, 653-660. (n'inglés)
  6. ↑ American Goldfinch (Carduelis tristis). Michigan Department of Natural Resources. Consultáu'l 6 de mayu del 2007.
  7. ↑ 7,0 7,1 Unitt, Philip; Perretta, Nicole (Winter 2001). The American, Lawrence's, and Lesser Goldfinches (n'inglés). Consultáu'l 12 d'abril del 2007.
  8. ↑ R. Knight, A. Temple, « Nest defence in the American Goldfinch», en Animal Behaviour, 1987, volume 34, pages 887-897. (n'inglés)
  9. ↑ Carolus Linnaeus, Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, Tomus I, Editio decima, reformata, Holmiae, 1758, p.824.
  10. ↑ Thirty-third Supplement to the American Ornithologists' Union Check-list of North American Birds Archiváu 2008-05-16 en Wayback Machine. American Ornithologists' Union. Consultáu'l 24 de mayu de 2007
  11. ↑ BayScience Foundation Carduelis tristis(American Goldfinch). Consultáu'l 24 de mayu de 2007
  12. ↑ tristis Words by William Whitaker. Consultáu'l 24 de mayu de 2007.
  13. ↑ Arnaiz-Villena, A (2012). «Three Different North American Siskin/Goldfinch Evolutionary Radia-tions (Genus Carduelis): Pine Siskin Green Morphs and European Siskins in America». The Open Ornithology Journal 5:  páxs. 73-81. Archivado del original el 2013-09-21. https://web.archive.org/web/20130921054120/http://www.benthamscience.com/open/tooenij/articles/V005/73TOOENIJ.pdf. Consultáu'l 2015-06-19. 
  14. ↑ Zamora, J (2006). «Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies». Ardeola 53 (1):  páxs. 1–17. http://www.ardeola.org/files/1260.pdf. 
  15. ↑ Arnaiz-Villena, Antonio (1998). «Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs». Cell.Mol.Life.Sci. 54 (9):  páxs. 1031–41. doi:10.1007/s000180050230. PMID 9791543. Archivado del original el 2012-03-21. https://web.archive.org/web/20120321114437/http://chopo.pntic.mec.es/biolmol/publicaciones/goldfinches2.pdf. Consultáu'l 2015-06-19. 
  16. ↑ Arnaiz-Villena, A (2009). «Phylogeography of finches and sparrows». Nova Science Publishers. ISBN 978-1-60741-844-3. http://www.novapublishers.com/catalog/product_info.php?products_id=13642. 
  17. ↑ Zamora, Jorge (2006). «Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches according to molecular phylogeny». J Ornithol 147:  páxs. 448–56. Archivado del original el 2012-03-21. https://web.archive.org/web/20120321114538/http://chopo.pntic.mec.es/biolmol/publicaciones/desert-finch.pdf. Consultáu'l 2015-06-19. 
  18. ↑ Arnaiz-Villena, A. (2007). «Bayesian phylogeny of Fringillidae birds: status of the singular African oriole finch Linurgus olivaceus and evolution and heterogeneity of the genus Carpodacus». Acta Zoologica Sinica 53 (5):  páxs. 826–834. Archivado del original el 2013-06-04. https://web.archive.org/web/20130604215557/http://chopo.pntic.mec.es/biolmol/publicaciones/bayesian.pdf. Consultáu'l 14 d'avientu de 2009. 
  19. ↑ Arnaiz-Villena, A (2008). «Mitochondrial DNA Phylogenetic Definition of a Group'of "Arid-Zone" Carduelini Finches». The Open Ornithology Journal 1:  páxs. 1–7. doi:10.2174/1874453200801010001. http://chopo.pntic.mec.es/biolmol/publicaciones/Arid.pdf. 
  20. ↑ «mtDNA phylogeography of North American Carduelis pinus group of birds». Ardeola 54:  páxs. 1–14. 2007. http://www.ardeola.org/files/1298.pdf. Consultáu'l 20 de xunetu de 2010. 
  21. ↑ ITIS
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 American Goldfinch Carduelis tristis. Consultáu'l 24 de mayu de 2007.

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Carduelis_tristis&oldid=4279976»