Gurbanguly Berdimuhamedow

Gurbanguly Berdimuhamedow (rusu: Гурбангулы́ Мяликгулы́евич Бердымухаме́дов, turcomanu: Gurbanguly Berdimuhamedow; 29 de xunu de 1957Babarap (es) Traducir) ye un odontólogu y políticu turcomanu, presidente de la República de Turkmenistán dende'l 21 d'avientu de 2006, tres la muerte de Saparmyrat Nyýazow. Perteneció al Partíu Democráticu de Turkmenistán, la única organización política llegal ente 1991 y 2012.

Gurbanguly Berdimuhamedow
2. presidente de Turkmenistán (es) Traducir

14 febreru 2007 - 19 marzu 2022
Saparmyrat Nyýazow - Serdar Berdimuhamedow
vicepresidente de Turkmenistán (es) Traducir

1r marzu 2001 - 14 febreru 2007 - Raşit Meredow (es) Traducir
Vida
Nacimientu Babarap (es) Traducir29 de xunu de 1957[1] (67 años)
Nacionalidá Bandera de la Xunión Soviética Xunión Soviética  1991)
Bandera de Turkmenistán Turkmenistán  (1991 -
Residencia Axgabat
Familia
Padre Berdimuhamedov Myalikguly Berdymuhamedovich
Casáu con Ogulgerek Berdimuhamedova
Fíos/es Serdar Berdimuhamedow
Estudios
Estudios Turkmenistan State Medical University (en) Traducir 1979)
Nivel d'estudios doctorado en Economía (es) Traducir
Doctor en ciencias de medicina (es) Traducir
Llingües falaes Turcomanu
rusu
Oficiu políticuodontólogu
Premios
Serviciu militar
Cuerpu militar Fuerzas Armadas de Turkmenistán (es) Traducir
Graduación xeneral del exércitu
Creencies
Relixón sunismu
Partíu políticu políticu independiente (dende 2013)
Partido Democrático de Turkmenistán (es) Traducir (hasta 2013)
sin afiliación política (es) Traducir
IMDb nm10062339
Cambiar los datos en Wikidata

Fiel a Nyýazow, fuera nomáu pol vice primer ministru de Turkmenistán. Ente les sos primeres aiciones como presidente diose la convocatoria d'eleiciones presidenciales ensin la participación de la oposición pal 11 de febreru de 2007, nes cualos llogró'l 89,23% de los votos y foi ratificáu nel so cargu, anque la oposición política denunció fraude masivu.

Berdimuhamedow buscó ameyorar los sistemes de salú y educación, amenorgar los subsidios del Estáu en gasolina, amontar l'accesu a Internet tantu en centros educativos como cafés y crear una zona turística nel mar Caspiu.[2] En febreru de 2012 foi reelixíu presidente col 97% de los votos cola participación de 96,7% de los eleutores y ensin la presencia d'observadores occidentales.[3] Nuevamente, en 2017, nes primeres eleiciones multipartidistes, volvió imponese col mesmu porcentaxe.[4]

D'alcuerdu a un reportaxe de la BBC esiste una estricta vixilancia policial en Turkmenistán; la situación económica de la xente común debilitóse pero nun s'asocederíen protestes por medrana a represalies tanto personales como coleutives escontra los sos familiares. Según Rachel Denber de Human Rights Watch, organización defensora de derechos humanos, la situación nesi país ye «pésima» y «nun hai llibertá d'espresión, nin pa rexuntase, nin llibertá relixosa».[5]

Biografía

editar

Primeros años

editar

Berdimujamédov nació'l 29 de xunu de 1957, en Babarab, no qu'agora ye Gökdepe, na Provincia de Ahal, na RSS de Turkmenistán, entós parte de l'antigua Xunión Soviética. Graduar nel Institutu de Medicina Estatal de Turkmenistán en 1979 y empecipió una carrera de dentista.[6] Tamién recibió un doctoráu en ciencies médiques en Moscú.[6] En 1992, tres la independencia del so país, yá se convirtiera en parte de la Facultá d'Odontoloxía nel Institutu Médicu.

Ministru de Salú

editar

En 1995, mientres el gobiernu de Saparmyrat Nyýazow, Berdimujamédov convertir en xefe del centru d'odontoloxía del Ministeriu de Salú ya Industria Médico.[7] Darréu foi nomáu Ministru de Salú, y más tarde Vice primer ministru de la República, anque siguía calteniendo'l lideralgu del Ministeriu de Salú.[8][9]

N'abril de 2004, Nyýazow suspendió'l salariu de Berdimujamédov, mientres tres meses porque los trabayadores de la salú tampoco fueron pagos.[7] Mientres el so mandatu, el Ministeriu de Salú ye conocíu por haber convencíu a Nyýazow de cerrar tolos hospitales del país quitando los d'Axgabat, en febreru de 2005, cola escusa de que les persones teníen de dir a la capital pa recibir tratamientu, provocando una crisis de salú nes principales ciudaes de la rexón.[10]

Presidente de Turkmenistán

editar

Llegada al poder

editar

El 21 d'avientu de 2006, Nyýazow, proclamáu presidente vitaliciu en 1999, finó d'un ataque al corazón.[11][12] Acordies cola constitución turcomana, Öwezgeldi Arreyaýew, quien yera Presidente de l'Asamblea, tenía d'asumir interinamente el Poder Executivu hasta que se celebraren eleiciones, sesenta díes dempués del fallecimientu del mandatariu incumbente. Sicasí, el Conseyu de Seguridá del Estáu de Turkmenistán designó a Berdimujamédov, Vice primer ministru, como Presidente interín.[13] La escusa dada pal saltu constitucional foi que nun se pudo escoyer a Arreyaýew como Presidente interín por cuenta de que empecipiárase un procesu criminal nel so contra por acosar sexualmente a la so nuera y conducila a un intentu de suicidiu.[14] Tamién foi acusáu de cometer abusu de poder y violaciones a los derechos humanos mientres el so exerciciu del cargu, polo que Berdimujamédov robló una orde considerándolo "incompatible" col cargu qu'ocupaba, y cola presidencia interina.[15]

A pesar de que taba constitucionalmente impidíu pa participar nes eleiciones presidenciales, una y bones esta prohibe al Presidente en funciones presentase como candidatu,[16]el 24 d'avientu, el Conseyu Popular Turcomanu votó por unanimidá esaniciar tal prescripción, faciéndolo elegible xunto colos otros seis candidatos, toos del Partíu Democráticu de Turkmenistán, l'únicu llegal del país dende la independencia.[17][18] Mientres el so interinato, el 26 d'avientu, Berdimujamédov encargar d'anunciar que les eleiciones seríen el 11 de febreru, y afirmó que realizaríen "na base democrática dexada pol gran líder Nyýazow", polo que nun llegalizó los partíos políticos opositores.[19] Según una nota publicada en Radio Free Europe, tratando d'impulsar la participación de los votantes, les autoridaes habríen advirtido a los habitantes de la provincia de Lebap que nun diben consiguir les sos raciones mensuales d'harina si nun votaben.[20] Coles mesmes, per primer vegada a los votantes d'edá avanzada prometióse-yos "regalos" si participaben na votación. Informes posteriores indicaron que'l regalu consistía en dellos tomos del llibru de cultu de Nyýazow, Ruhnama.[20]

Berdimujamédov foi sofitáu pola élite política,[21] y los resultaos oficiales amosaron que ganó col 89,23% de los votos, d'una participación supuestamente del 95%.[22] Organizaciones internacionales de derechos humanos y comunicación alegaron que la eleición foi fraudulenta.[23]

Reformes polítiques

editar

Les primeres polítiques de Berdimujamédov tres la so llegada al poder consistieron en derogar les lleis más escéntriques del gobiernu autocráticu de Nyýazow, y realizar delles reformes leve y lliberal. Retiró la prohibición de la ópera, el circu y el ballet, alegando que'l pueblu tenía derechu a manifestase per mediu del arte.[24] Devolvió la llibertá (con delles restricciones) del pueblu pa navegar per internet y reabrió los Cibercafés d'Axgabat.[25] Sicasí, la censura nun se detuvo na práutica y ye bien común ente la población l'autocensura.[26] La educación obligatoria ampliar de nueve a diez años y les clases de deportes y llingües estranxeres reintroducir nel plan d'estudios. El gobiernu anunció planes p'abrir delles escueles especializaes nel arte.[14] Más tarde, volvió abrir l'Academia de Ciencies de Turkmenistán, que fuera cerráu por Niyazov.[27] Sicasí, tamién prohibió la importación d'automóviles y camiones fabricaos antes de 2000.[28]

Berdimujamédov tomó tamién midíes p'amenorgar l'estensu cultu a la personalidá en redol a Nyýazow. Ordenó poner fin a los desfiles ellaboraos con música y baille qu'enantes teníen de realizase pa dar la bienvenida al Presidente cuando llegaba a cualquier llugar, y dixo que la parte del "xuramentu sagráu de los turcomanos" que fala de que la llingua de quien fale mal de Turkmenistán o'l so Presidente tien d'amostalgase, nun tien de recitar se delles vegaes al día, pero acutar pa "ocasiones especiales".[29] Tamién arrenunció al so derechu a camudar el nome de puntos d'interés, instituciones o ciudaes, llargamente utilizáu por Nyýazow p'aumentar el cultu a la so persona.[30] Restauró'l nome de los meses del añu polos anteriores del calendariu tradicional, y los díes de la selmana, que Nyýazow camudara por nomes rellacionaos a la so persona, el so llibru y la so madre,[31] y anunció planes pa retirar o treslladar les numberoses estatues d'oru del so predecesor de la plaza central d'Axgabat.[32] Sicasí, en 2015 una estatua d'oru xigante de Berdimujamédov montáu nun caballu sobre un cantil de mármol blanco foi alzada nel mesmu puntu.[33] En 2008, despidió a Akmyrat Rejepow, el xefe de seguridá del Presidente y el so predecesor dende diba munchos años y unu de los principales defensores del cultu a la personalidá de Nyýazow.[34]

 
Berdimujamédov xunto al presidente iranín Hassan Rouhani.

Otres reformes realizaes por Berdimujamédov consistieron nel amenorgamientu de la discriminación racial exercida pol gobiernu de Nyýazow contra les minoríes étniques uzbeca y rusa, a los funcionarios del gobiernu d'orixe étnicu non turcomanu que fueren despidíos por Nyýazow dexóse-yos tornar al trabayu,[35] lo que punxo fin a la política racista de Turkmenzación, dirixida por Nyýazow, que pretendía dar al pueblu turcomanu una identidá nacional dempués d'años de dominación soviética.[36] Tamién restauró les pensiones de 100.000 persones d'edá avanzada que les sos pensiones Niyazov amenorgara escusándose con una crisis presupuestaria ensin especificar.[37]

A pesar de lo que se considera un llixeru ameyoramientu, les organizaciones de derechos humanos afirmen que la situación del país na práutica nun ameyoró demasiáu y sigue habiendo múltiples violaciones a derechos fundamentales en Turkmenistán.[38][39] Acordies con Human Rights Watch, Turkmenistán "sigue siendo unu de los países más represivos del mundu. El país ta práuticamente zarráu al escrutiniu independiente, los medios de comunicación y les llibertaes relixoses tán suxetes a restricciones draconianas y los defensores de derechos humanos y otros activistes enfrentar a l'amenaza constante de represalies del gobiernu". Los familiares y acomuñaos de Berdimujamédov, según la mesma organización, esfruten d'un poder ilimitao y exercen un control total sobre tolos aspeutos de la vida pública, amás, dizse que'l Presidente camudó'l cultu a la personalidá de Nyýazow pol suyu propiu.[40]

Institución del multipartidismu

editar

Turkmenistán foi la única república de la Xunión Soviética en nun adoptar una forma de gobiernu multipartidista (siquier nominalmente) tres la so independencia. Nun hubo grandes esperances de cambéu nin siquier dempués de la muerte de Nyýazow. Ello ye que Berdimujamédov pronuncióse explícitamente en contra de cualquier movimientu escontra la democracia al estilu occidental.[41] Sicasí, en 2012 dexó la formación de dellos partíos políticos de la oposición, ente ellos el Partíu d'Industriales y Empresarios, n'agostu d'esi mesmu añu.[42] En 2013, Berdimujamédov arrenunció como miembru del Partíu Democráticu y afaló el sistema multipartidista, convirtiéndose nun candidatu independiente. Sicasí, los nuevos partíos fueron vistos por dellos sectores como una ferramienta del predominante Partíu Democráticu pa evitar crítiques, más que como una agrupación real d'oposición.[43] Los partíos opositores proscritos antes de la reforma nun fueron llegalizaos.

En febreru de 2017, realizáronse les primeres eleiciones presidenciales con candidatos de dellos partíos políticos. Les reformes constitucionales dexaríen a Berdimujamédov siguir siendo presidente hasta dempués de los setenta años (antes constitucionalmente prohibíu), y, de ser reelixíu, siguir nel cargu hasta 2024. Nominalmente, ocho candidatos aparte de Berdimujamédov apostáronse la presidencia. Berdimujamédov participó como candidatu independiente, pero entá sofitáu pol Partíu Democráticu, y acabó recibiendo'l 97.01% de los votos.[4]

Política esterior

editar
 
Berdimujamédov xunto a Dmitri Medvédev, de Rusia, y Nursultán Nazarbáyev, de Kazakstán.

Nel so primer viaxe presidencial nel estranxeru, Berdimujamédov visitó Arabia Saudita a mediaos d'abril de 2007. Ellí realizóse la pelegrinación Umrah y axuntóse col rei Abdullah.[44] A la fin d'esi mes visitó Rusia y axuntóse con Vladímir Putin.

Berdimujamédov y el socesor de Putin, Dmitri Medvédev, aldericaron les perspectives d'ampliar entá más el so comerciu y les rellaciones económiques. Emprestóse especial atención a la cooperación en materia d'enerxía y tresporte. Dambes partes esaminaron l'aplicación de los alcuerdos multillaterales sobre la construcción del gasoductu del Caspiu y el desenvolvimientu d'instalaciones de tresporte de gas esistente n'Asia Central. Tamién aldericaron la organización d'un serviciu de tren-ferry direutu a partir del puertu de Astracán.[45] Berdimujamédov comprometióse a ampliar la tubería Pricaspiysky sofitada per Rusia, sicasí esto entá nun se produció.[46]

Tres la muerte de Nyýazow, hubo muncha especulación ya incertidume sobre'l destín de los recursos naturales de Turkmenistán. Turkmenistán ye un país ricu en gas natural, y anguaño viende la mayor parte del so gas a Rusia y Ucraína. Sicasí, el recién cambéu de réxime plantegó preguntá sobre si'l nuevu clima políticu ayudaría países como la República Popular de China, la India, Irán y los Estaos Xuníos a a desempeñar un papel más destacáu nes rellaciones turcomanes. Turkmenistán ye un país sociu del programa d'enerxía INOGATE de la Xunión Europea, que tien cuatro tarrezas fundamentales: la meyora de la seguridá enerxética, la converxencia de los mercaos de la enerxía de los estaos miembros sobre la base de los principios del mercáu interior d'enerxía de la XE, el sofitu a la enerxía sostenible pal desenvolvimientu, y l'inversión pa proyeutos d'enerxía d'interés común y rexonal.[47]

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Enciclopedia Brockhaus. Identificador de Brockhaus Enzyklopädie en línea: berdimuhamedow-gurbanguly-mälikgulyyewic. Apaez como: Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedow. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: alemán.
  2. (2009) Government Printing Office: The World Factbook 2009 (n'inglés). Central Intelligence Agency. ISBN 1597974145.
  3. Presidente de Turkmenistán reelixíu col 97% de los votos. 13 de febreru de 2012. https://www.bbc.co.uk/mundo/ultimas_noticias/2012/02/120213_ulnot_turkmenistan_eleiciones. Consultáu'l 28 d'avientu de 2014. 
  4. 4,0 4,1 «Turkmenistan Leader Remains in Power». Voice of America. 13 de febreru de 2017. http://www.voanews.com/a/turkmenistan-leader-remains-in-power/3720906.html. Consultáu'l 17 de febreru de 2017. 
  5. Cómo ye vivir n'unu de los países con más represión del mundu. 28 d'avientu de 2014. https://www.bbc.co.uk/mundo/noticias/2014/12/141223_internacional_turkmenistan_mieu_vs?ocid=socialflow_facebook. Consultáu'l 28 d'avientu de 2014. 
  6. 6,0 6,1 And finally... how the march of a lone cockroach put 30 people out of work. The Guardian. 22 de febreru de 2008. https://www.theguardian.com/world/2008/feb/22/television. Consultáu'l 22 de febreru de 2008. 
  7. 7,0 7,1 «BBC NEWS - Asia-Pacific - Profile: Kurbanguly Berdymukhamedov». bbc.co.uk. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6346185.stm. 
  8. "Turkmenistan: Change Of Leadership Presents Many Dangers", Radio Free Europe/Radio Liberties, December 22, 2006.
  9. Press-Uz.info Archiváu 2007-09-30 en Wayback Machine, December 22, 2006 (in Russian).
  10. "Turkmenistan: President announces large-scale closure of hospitals" Archiváu 2006-12-25 en Wayback Machine, Amnesty International, March 24, 2005.
  11. Turkmenistan's 'iron ruler' dies. BBC News. 21 d'avientu de 2006. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6198983.stm. Consultáu'l 22 d'avientu de 2006. 
  12. President of Turkmenistan dies at 66. BreakingNews.ie. 21 d'avientu de 2005. http://www.breakingnews.ie/world/?jp=CWSNAUCWAUAU. Consultáu'l 22 d'avientu de 2006. 
  13. Two candidates named for Turkmen presidency. ITAR TASS. 26 d'avientu de 2006. http://www.tass.ru/eng/level2.html?NewsID=11118071&PageNum=0. Consultáu'l 26 d'avientu de 2006.  (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  14. 14,0 14,1 «Turkmen Dpty PM Berdymukhammedov appointed acting president». ITAR-TASS (21 d'avientu de 2006). (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  15. «Al Jazeera English - News - Niyazov Death Sparks Power Struggle». Archiváu dende l'orixinal, el 2007-01-03.
  16. «Legislationline.». legislationline.org. Archiváu dende l'orixinal, el 20 de marzu de 2009.
  17. «Asia-Pacific | New Turkmen leader is inaugurated». BBC News (14 de febreru de 2007). Consultáu'l 5 de setiembre de 2015.
  18. Михаил Тищенко (26 d'avientu de 2006). «Гурбангулы Бердымухаммедову поручили привести страну в светлое будущее: Бывший СССР». Lenta.ru. Consultáu'l 5 de setiembre de 2015.
  19. Turkmenistan Promises 'democratic' Elections — But As Defined By Late Authoritarian Leader. Theday.com. 23 d'avientu de 2006. http://www.theday.com/re.aspx?re=cc3958bf-7687-41fa-9hala2-7731y7eea9ce. Consultáu'l 23 d'avientu de 2006. 
  20. 20,0 20,1 Polls Closed In Turkmen Presidential Election. RFE/RL. February 11, 2007
  21. «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 30 de setiembre de 2007. Consultáu'l 26 d'avientu de 2006.
  22. High turnout for Turkmen election, BBC News, February 11, 2007.
  23. «Think Tank Blasts Turkmen Election». Associated Press (CBS News). 13 de febreru de 2007. Archivado del original el 24 d'avientu de 2007. https://web.archive.org/web/20071224082708/http://www.cbsnews.com/stories/2007/02/13/ap/world/mainD8N8NHBG0.shtml. Consultáu'l 14 de febreru de 2007. 
  24. Opera circus bans in Turkmenistan ended. USA Today. 20 de xineru de 2008. http://www.usatoday.com/news/world/2008-01-20-3593419088_x.htm. Consultáu'l 23 de xunetu de 2010. 
  25. [1] Usu incorreutu de la plantía enllaz rotu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  26. «Turkmenistan | OpenNet Initiative». Consultáu'l 14 de febreru de 2016.
  27. «Гундогар :: NEWS». Gundogar.org. Consultáu'l 5 de setiembre de 2015.
  28. Turkmenistan bans import of older cars. Radio Free Europe. 9 d'avientu de 2009. http://www.rferl.org/content/Turkmen_Government_Bans_Importing_Older_Cars/1899854.html. Consultáu'l 23 de xunetu de 2010. 
  29. Turkmenistan moves to reduce cult. MWC News. 10 de marzu de 2007. Archivado del original el 13 de marzu de 2007. https://web.archive.org/web/20070313203413/http://mwcnews.net/content/view/13117/195/. Consultáu'l 26 d'abril de 2007. 
  30. «Turkmenistan Restricts Presidential Prerogatives». RadioFreeEurope/RadioLiberty. Consultáu'l 5 de setiembre de 2015.
  31. «Turkmen go back to old calendar». BBC News. 24 d'abril de 2008. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7365346.stm. Consultáu'l 4 de mayu de 2010. 
  32. «Ex-Turkmen leader's statue moved». BBC News. 3 de mayu de 2008. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7382512.stm. Consultáu'l 4 de mayu de 2010. 
  33. «A horse, a horse … Turkmenistan president honours himself with statue». Guardian. 25 de mayu de 2015. https://www.theguardian.com/world/2015/may/25/horse-turkmenistan-president-statute-berdymukhamedov. Consultáu'l 9 de xunu de 2015. 
  34. «Turkmenistan: New President Sacks Long-Serving Security Chief». EurasiaNet.org (15 de mayu de 2007). Consultáu'l 5 de setiembre de 2015.
  35. Internet in Turkmenistan: A sign of hope?. New Eurasia. 20 de febreru de 2007. Archivado del original el 16 de mayu de 2007. https://web.archive.org/web/20070516173113/http://turkmenistan.neweurasia.net/?p=176. Consultáu'l 26 d'abril de 2007. 
  36. Turkmenistan: State Interfering In Religious Life Of Ethnic Uzbeks RadioFreeEurope/RadioLiberty
  37. «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'ochobre de 2008. Consultáu'l 13 de xunu de 2013.
  38. «Turkmenistan -Amnesty International Report 2007». Amnistía Internacional. Consultáu'l 23 de xunetu de 2010.
  39. «The EU should obtain significant improvements in the field of the human Rights». FIDH (5 de payares de 2007). Consultáu'l 23 de xunetu de 2010.
  40. «World Report 2014: Turkmenistan». Consultáu'l 28 de xineru de 2015.
  41. «Fresh optimism in Turkmenistan». BBC News. 21 d'avientu de 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7155476.stm. Consultáu'l 4 de mayu de 2010. 
  42. «Turkmenistan Gets Its Second Political Party» (inglés). Radio Free Europe (21 d'agostu de 2012). Consultáu'l 18 d'agostu de 2013.
  43. «Turkmenistan Gets First Legislator From 'Alternative' Party» (inglés). Radio Free Europe (10 de xunu de 2013). Consultáu'l 18 d'agostu de 2013.
  44. «BERDYMUKHAMMEDOV BURNISHES MUSLIM CREDENTIALS ON VISIT TO SAUDI ARABIA». cacianalyst.org. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de setiembre de 2007.
  45. High-level Russian-Turkmenistani talks were held in Ashgabat.. Ashgabat: Presidential Press and Information Office. 4 de xunetu de 2008. Archivado del original el 1 de mayu de 2011. https://www.webcitation.org/5yLySQtBf?url=http://archive.kremlin.ru/eng/text/news/2008/07/203558.shtml. Consultáu'l 1 de mayu de 2011. 
  46. Russian president strives for a breakthrough moment in Caspian basin energy game. Eurasianet. 2 de xunetu de 2008. http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav070208a.shtml. Consultáu'l 5 de xunetu de 2008. 
  47. «INOGATE». Consultáu'l 21 de febreru de 2015.

Enllaces esternos

editar


Predecesor:
'
Presidente de Turkmenistán
2006 - al presente predecesor = Saparmyrat Nyýazow
Socesor:
Nel cargu