Alemanes

(Redirixío dende Pueblu alemán)

Los alemanes (n'alemán Deutsche) son un pueblu que baxa de delles tribus xermániques qu'habitaben lo que sería darréu conocíu como la zona de fala alemana d'Europa.

Infotabla de grupu humanuAlemanes
Tipu Nación y población
Población total 150 000 000
Llingua alemán
Relixón protestantismu y catolicismu
Epónimu Alemaña
Xeografía
Estáu Alemaña, Austria, Liechtenstein y Suiza
[1][2]
[3]
[4][5]
[6]
[7][8]
[9][10]
[11]
[12]
[13]
[14]
[15]
[16]
[17]
[18]
[19]
Cambiar los datos en Wikidata

Cola fundación de la nación moderna d'Alemaña, qu'asocedió recién en 1871 y que nun incluyó tol territoriu de fala alemana d'Europa, el términu alemanes pasó tamién a designar a los residentes d'esta nación. Dientro de l'Alemaña moderna, los alemanes nesti sentíu quedaron definíos pol so ciudadanía (alemanes federales, Bundesdeutsche), que s'estrema de los pueblos con raigaños alemanes (Deutschstämmige). Históricamente, nel contestu del Imperiu alemán (1871-1918) y darréu, los ciudadanos alemanes (alemanes imperiales, Reichsdeutsche) yeren estremaos de los alemanes étnicos (Volksdeutsche).

De los aproximao 100 millones de persones que la so llingua materna ye l'alemán, unos 66-75 millones considérense alemanes. Esisten, amás, 80 millones de persones d'ascendencia alemana n'Arxentina, Australia, Brasil, Canadá, Chile, Estaos Xuníos, Francia, Polonia, Perú, Rusia, Uruguái y Venezuela. Amás, nel sieglu XIX hubo una importante folada d'inmigrantes alemanes nel departamentu de Santander, en Colombia. La mayoría de los alemanes residentes n'otros países nun tienen l'alemán como llingua materna.[20] Esto pon el númberu d'alemanes nel mundu ente 66 y 160 millones, dependiendo del criteriu que s'aplique.

Na actualidá, la xente de países onde la mayoría de la población fala alemán o esisten grupos significativos de persones de fala alemana fuera d'Alemaña, como Austria, Suiza, Liechtenstein y Luxemburgu, desenvolvieron la so propia identidá nacional y nun se refieren a sigo mesmos como alemanes nel contestu modernu.

 
Mapa del Imperiu romanu y Germania Magna a principios del sieglu 2.

La pallabra alemana Deutsche tien los sos oríxenes na pallabra diutisc (de diot[21] que significa 'xente') del altu alemán antiguu, refiriéndose al idioma xermánicu "de la xente". Nun ta claro que tan común, o si foi usáu dalguna vegada, esti términu foi utilizáu como un etnónimo n'alto alemán antiguu.

El so usu como un suxetu, ein diutscher nel sentíu de "un alemán" surde nel altu alemán mediu, evidenciado dende la segunda metá del sieglu XII.[22]

El términu alemans del francés antiguu ye tomáu del nome del pueblu alamán. Ente que la mayoría les Llingües romániques adoptaron esti términu (hasta'l día de güei), otros idiomes usen una pallabra de raigaños distintos pa referise a los alemanes, como ye'l casu del italianu qu'utiliza'l términu del nórdicu antiguu (tedeschi) o los términos finlandeses y estonios qu'utilicen el términu saxones (saksalaiset o sakslased).[23]

Historia

editar
 
Distribución xeográfica de les tribus xermániques escontra los años 100 - 300.

Históricamente los alemanes tuvieron estremaos en dellos pueblos o comunidaes distintes. Asina mientres la Edá Media la llingua común nel norte d'Alemaña fueron diversos dialeutos del baxu alemán mediu, una llingua que comparte numberoses isogloses col neerlandés, ente que'l centru y sur d'Alemaña la llingua predominante yera l'altu alemán mediu. Na parte oriental esistíen numberosos falantes de llingües eslaves occidentales, especialmente de polabo y sorabo. Los pueblos xermanos dende l'antigüedá reconociérense como pueblos emparentaos, magar nun tuvieron una unidá política y frecuentemente engardíen ente ellos, magar s'estremaben a sigo mesmos como coleutivos de los pueblos eslavos y de los romanos y otros pueblos d'Europa.

Los dos principales comunidaes llingüístiques alemanes (la del altu alemán y la del baxu alemán) remanecieron claramente mientres la Edá Media. La lliga hanseática amestó los pueblos del norte d'Alemaña con comunidaes escandinaves y báltiques, ente que'l centru y sur d'Alemaña yera otru ámbitu cultural distintu. Nesi periodu dambes comunidaes formaben parte d'una unidá política, altamente descentralizada que yera'l Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, el tratáu de paz de Westfalia en 1648, dexó un territoriu que darréu se convertiría na actual Alemaña. La contrarreforma sumó a la división llingüística del país, la división relixosa, una y bones el sur y oeste d'Alemaña siguiría siendo fundamentalmente católicu, ente que los luteranos yeren más numberosos nel norte. [ensin referencies]

Nacionalismu

editar

Al igual que n'otros países d'Europa, el nacionalismu llegó a Alemaña mientres el sieglu XVIII y XIX. El nacionalismu alemán basóse tradicionalmente nel idioma y la cultura, por cuenta de la falta d'un estáu centralizáu. L'oxetivu del nacionalismu alemán nel sieglu xix foi unificar los diversos estaos más pequeños nun Estáu nacional alemán únicu. Mientres el sieglu XIX creóse una forma estandarizada d'alemán usáu na alministración sobre la base del altu alemán. Dende mediaos del sieglu XIX el baxu alemán empezó a perder prestíu frente a la nueva forma de llingua estandarizada (magar mientres la edá media'l baxu alemán tuviera enforma prestíu al ser la llingua oficial de la Lliga hanseática).

La supresión francesa y les Guerres Napoleóniques, son consideraes como les principales causes del nacionalismu surdíu nos estaos alemanes. A partir de la confrontación contra Francia, y el surdimientu l'imperialismu rusu n'Europa oriental, los alemanes progresivamente empezaron a identificase más cola alministración del so país. Hasta entós predominaren les llealtaes o sentimientos patrióticos escontra la mesma ciudá o rexón d'orixe.

Relixón

editar

Na actualidá, los alemanes son principalmente cristianos, estremándose equitativamente ente protestantes y católicos. Históricamente los protestantes superaben a los católicos, representando dos terceres partes del país, principalmente na zona norte. Cola perda de les rexones protestantes depués de la Segunda Guerra Mundial, sumáu amás al aumentu del agnosticismu y ateísmu na rexón esti del país, la población protestante menguó hasta llegar a un porcentaxe similar al que representa'l catolicismu. Anguaño esisten rexones rurales y urbanes onde'l cristianismu dexó de predominar (principalmente les rexones qu'antes pertenecíen a l'Alemaña del bloque Esti). [ensin referencies] Per otra parte, la inmigración traxo principalmente católicos (italianos, polacos y croates).

Referencies

editar
  1. https://web.archive.org/web/20130402220059/http://www.german-times.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1127&Itemid=68
  2. https://web.archive.org/web/20160226114236/http://america.aljazeera.com/articles/2014/7/3/a-little-piece-ofgermanyintheheartofbrazil.html
  3. http://www.passeiweb.com/na_ponta_lingua/sala_de_aula/geografia/geografia_do_brasil/demografia_imigracoes/brasil_imigracoes_alemanha
  4. https://web.archive.org/web/20111006142933/http://www.cacw.com.ar/sitio/notes_detalle.php?id=NTk%3D]
  5. [https://web.archive.org/web/20100213071340/http://www.embajada-alemana.org.ar/cultures/beques1.htm
  6. http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=Y&Geo1=PR&Code1=01&Data=Count&SearchText=Canada&SearchType=Begins&SearchPR=01&A1=Ethnic%20origin&B1=All&Custom=&TABID=1
  7. https://www.webcitation.org/query?url=http://www.geocities.com/Heartland/meadows/7589/intro_en.html&date=2009-10-25+10:34:36]
  8. Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2012.
  9. http://www.ling.gu.se/projekt/sprakfrageladan/english/varldskarta/eng-fra.html]
  10. [http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/Lookup/2071.0main+features902012-2013
  11. http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/Lookup/2071.0main+features902012-2013
  12. pasáu colonu-y-el presente empresarial/a-14958983-1
  13. http://www.cobanav.net/folk_select.php?key=7
  14. http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLEN&PA=37325eng&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0-1,84,102,139,145,210,225&D6=a&LA=EN&HDR=G2,G3,G4,T&STB=G1,G5&VW=T
  15. http://www.provinz.bz.it/astat/de/service/256.asp?news_action=300&news_image_id=562996
  16. http://www.worldstatesmen.org/Paraguay.html
  17. http://www.theguardian.com/uk/2012/dec/14/german-born-population-uk-census
  18. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sz.html
  19. http://sisbib.unmsm.edu.pe/bibvirtualdata/publicaciones/inv_sociales/N22_2009/pdf/a05.pdf
  20. Falantes del alemán nel mundu
  21. Esti términu ye cognáu del antiguu itálicu *toutos 'pueblu' que darréu dio llugar al axetivu totus 'tou [el coleutivu]'
  22. e.g. Walther von der Vogelweide. ver Lexer, Mittelhochdeutsches Handwörterbuch (1872-1878), s.v. "Diutsche". El mediu altu alemán Cantar de Roland (ca. 1170) has in diutisker erde (65.6) for "in the German realm, in Germany". The phrase in tütschem land, whence the modern Deutschland, is attested in the late 15th century (e.g. Johann Geiler von Kaysersberg, Ship of Fools, ver Grimm, Deutsches Wörterbuch, s.v. "Deutsch").
  23. Una llista mas estensa atopar nel artículu Deutsch in anderen Sprachen (alemán n'otros idiomes)(de) de la Wikipedia n'alemán

Enllaces esternos

editar