Liechtenstein
El Principáu de Liechtenstein[1] (alemán: Fürstentum Liechtenstein) ye un país d'Europa Central. Allugáu al sur del llagu de Constanza, llenda al oeste con Suiza y al este con Austria. L'occidente del país ocupa parte de la llanada del altu Rin, mentantu que la so parte oriental s'esparde peles lladeres de la cordelera del Rätikon (Alpes centrales).
.svg)
HistoriaEditar
El Principáu de Liechtenstein nació en 1719 de la xuntura, dientro del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, de los señoríos de Schellenberg y Vaduz. La nueva entidá siguió formando parte del Sacru Imperiu hasta 1806; nesi añu incorporóse a la Confederación del Rin, aquel estáu satélite del Imperiu francés que creara Napoleón dempués de conquistar la Renania. Tamién perteneció a la so socesora, la Confederación Xermánica, dende la so formación, decidida pol Congresu de Viena en 1815, hasta 1866. Nesi añu les engarradielles ente Austria y Prusia pa controlala acabaron nuna guerra, la Guerra de les Siete Selmanes, que ganaron los prusianos. Disolvióse la confederación, y el príncipe de Liechtenstein quedó como soberanu únicu del territoriu, que ganó ansina la so independencia.
El destinu del pequeñu país tuvo venceyáu al d'Austria hasta'l final de la Gran Guerra, pero la estroza económica d'esi país, derrotáu nel enfrentamientu, emburrió a Liechtenstein a establecer una xunión monetaria y aduanera con Suiza. Poco dempués, en 1921, apruébase una nueva constitución: anque l'estáu va siguir siendo una monarquía dirixida pol Príncipe, créase un parllamentu unicameral, que puede ser amás instáu a llexislar sobre cualquier cuestión que-y seya presentada por tres de les gemeinden o cola firma de 900 persones.
En 1938, primero de qu'Austria fora ocupada por el Reich, xubió al tronu el príncipe Franz Joseph II (1906-89). Na guerra el país permaneció neutral, y nun foi ocupáu polos nazis. N'acabando, entamó la industrialización. Les muyeres, d'otra banda, nun pudieron votar hasta 1984 (y entonces namái que nes eleiciones nacionales), y eso pol enfotu del príncipe. Esti morrió en 1989, y xubió al tronu el so fíu Hans-Adam II, que s'enfrentó al parllamentu en 1996. La coalición de partíos que gobernaba too siguío dende 1938 tentó de cambiar la constitución, recortando dellos de los poderes del príncipe. Esti amenazó con marchar del país si nun-y se respetaben los sos derechos alquiríos, y a lo último ganó la engarrada. Nún referendum celebráu en marzu de 2003 los habitantes del país apoyaron la nueva constitución del país, que permite al príncipe dellos poderes qu'anguaño yá nun tienen los soberanos d'otros países europeos: puede convocar referenda, proponer lleis y vetar les qu'apruebe'l parrlamentu y hasta disolver, en determinaes condiciones y col sofitu d'un referendum, la cámara llexislativa.
División alministrativaEditar
Liechtenstein ta dividíu n'once Gemeinden (conceyos):
| Nᵘ | Nome | Superficie (km²) |
% superficie Liechtenstein |
Población | % población Liechtenstein |
Densidá (hab./km²) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Vaduz | 17,3 | 108,13108,13% | 5668 | 14,9514,95% | 327,63 |
| 2 | Balzers | 19,6 | 122,5122,5% | 4628 | 12,212,2% | 236,12 |
| 3 | Eschen | 10,33 | 645,63645,63% | 4459 | 11,7611,76% | 431,66 |
| 4 | Gamprin | 6,1 | 38,1338,13% | 1663 | 4,394,39% | 272,62 |
| 5 | Mauren | 7,5 | 46,8846,88% | 4404 | 11,6111,61% | 587,2 |
| 6 | Planken | 5,3 | 33,1333,13% | 478 | 1,261,26% | 90,19 |
| 7 | Ruggell | 7,4 | 46,2546,25% | 2295 | 6,056,05% | 310,14 |
| 8 | Schaan | 26,8 | 167,5167,5% | 5998 | 15,8215,82% | 223,81 |
| 9 | Schellenberg | 3,5 | 21,8821,88% | 1091 | 2,882,88% | 311,71 |
| 10 | Triesen | 26,4 | 165165% | 5230 | 13,7913,79% | 198,11 |
| 11 | Triesenberg | 29,8 | 186,25186,25% | 2643 | 6,976,97% | 88,69 |
Na mayoría de los casos, una Gemeinde correspuende a una sola población.
Cinco de los gemeiden tán nel distritu eleutoral d'Unterland y los otros 6 alcuéntrense nel distritu eleutoral d'Oberland.
ReferenciesEditar
Enllaces esternosEditar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Liechtenstein 
.- Portal web del Principáu de Liechtenstein (n'alemán)
Datos: Q347- Multimedia: Liechtenstein
