Steven Soderbergh
Steven Andrew Soderbergh (14 de xineru de 1963, Atlanta) ye un productor cinematográficu, guionista, direutor de fotografía, editor y direutor de cine d'Estaos Xuníos. Ganó'l Premiu Óscar al meyor direutor en 2000 pola película Traffic.
Biografía
editarPrimeros años y entamos
editarSoderbergh ye fíu de padres d'ascendencia sueca (l'apellíu orixinal, Söderberg, foi camudáu a Soderbergh cuando la familia emigró a los Estaos Xuníos). De neñu, la so familia camudar d'Atlanta a Baton Rouge (Luisiana), onde'l so padre convertir en Decanu d'Educación na Universidá Estatal de Luisiana (LSU). Ellí afayó la filmación siendo adolescente, dirixendo curtiumetraxes con película de Super 8 mm y equipu emprestáu por estudiantes de la Universidá.[8] Soderbergh asistió a la escuela secundaria en Luisiana State University Laboratory School, una institución empobinada pola Universidá. Mientres inda taba na secundaria, Soderbergh asistió a una clase d'animación de cine na universidá y empezó a realizar curtiumetraxes de 16 mm con equipu de segunda mano.[9] En llugar d'atender a LSU, Soderbergh probó suerte en Hollywood dempués de graduase de secundaria. Empezó trabayando como un anotador nun programa de xuegos y eventualmente atopó un trabayu como editor de cine freelance.[10] La so gran oportunidá llegó cuando dirixó'l video del conciertu 9012 Live de la banda Yes en 1985, pol cual foi nomáu a los Premios Grammy.[11]
Sex, Lies, and Videotape
editarNun foi sinón hasta que Soderbergh volvió a Baton Rouge cuando concibió la idea de Sex, Lies, and Videotape (n'español Sexu, mentires y video o Sexu, mentires y cintes de video), qu'escribió n'ocho díes. La película ganó la Palma d'Oru nel Festival Internacional de Cine de Cannes, y convirtióse nun ésitu comercial a nivel mundial y contribuyó descomanadamente a la revolución de cine independiente de los años 1990. El críticu de cine Roger Ebert consideró a Soderbergh "el chicu póster de la xeneración Sundance."[12]
Trabayu de 1993 a 1998
editarSex, Lies, and Videotape foi siguida por una serie de películes de baxu perfil que tuvieron poco ésitu na taquilla: Kafka, una película biográfica qu'entemez fechos reales y la ficción de Kafka (principalmente El castiellu y El procesu), escrita por Lem Dobbs y protagonizada por Jeremy Irons como Franz Kafka; King of the Hill, un drama de la era de la Gran Depresión aclamáu críticamente; Underneath, un remake de la película de 1949 de Robert Siodmak, Criss Cross; y Schizopolis, una comedia qu'él protagonizó, escribió, compunxo, rodó y dirixó.
El so fracasu comercial terminó en 1998 con Out of Sight, una adautación d'una novela d'Elmore Leonard, guiónizada por Scott Frank y protagonizada por George Clooney y Jennifer Lopez.[13] El filme foi emponderáu pola crítica, anque solo tuvo un ésitu moderáu na taquilla. Sirvió pa reafitar el potencial de Soderbergh, amás d'empecipiar una asociación codalosa artística ente Clooney y Soderbergh.
Más ésitu: 1999 y 2000
editarSoderbergh siguió l'ésitu de Out of Sight faciendo otra comedia de crime, The Limey, d'un guión orixinal de Lem Dobbs y protagonizada por actores veteranos como Terence Stamp y Peter Fonda. El filme foi bien recibíu, pero non tanto como Erin Brockovich (2000), escrita por Susannah Grant y protagonizada por Julia Roberts nel papel d'una madre soltera enfrentándose a la industria nun pleitu. Por esti papel Julia Roberts ganó l'Óscar a la meyor actriz en 2000. Más tarde, esi mesmu añu, Soderbergh llanzó'l so proyeutu más ambiciosu hasta la fecha, Traffic (con un metraxe de 147 minutos, el filme tenía 135 diálogos fechos en 8 ciudaes distintes), un drama social escritu por Stephen Gaghan.
Traffic convertir nel so más aclamada película dende Sex, Lies, and Videotape y valió-y el Óscar al meyor direutor en 2000. Tamién tuvo nomáu esi mesmu añu por Erin Brockovich. Ye l'únicu direutor que foi nomáu nel mesmu añu por Meyor Direutor por dos películes distintes nos Premiu Óscar, los Globos d'Oru y los premios del Directors Guild of America. Foi la primer vegada qu'esto asocedió nos Óscar en 60 años.
Trabayu de 2000 a 2007
editarOcean's Eleven, con un repartu d'estrelles y una estética llamativa, ye la película de mayor recaldación pa Soderbergh hasta la fecha, ganando más de $183 millones.[14] El protagonista de la película, George Clooney, tamién apaeció na película de 2002 Solaris, siendo ésta la tercer vegada que Clooney y Soderbergh trabayaben xuntos nuna película. Nel mesmu añu, Soderbergh fixo Full Frontera, que foi filmada na so mayoría en video dixital nun estilu improvisáu qu'esaniciaba la barrera ente les actuaciones de los actores cuando tán como personaxes y cuando tán interpretando a versiones ficticies d'ellos mesmos. El títulu ye una referencia a cuando un actor o actriz apaez totalmente desnudu na pantalla ("full fronteru nudity")
Siguiendo'l mesmu estilu de Full Frontal, el siguiente proyeutu de Soderbergh foi K Street (2003), una serie de televisión de 10 capítulos sobre políticos que coprodujo xunto a Clooney. La serie foi notable por ser parcialmente improvisada, según por ser producida nos cinco díes antes de la tresmisión de cada episodiu p'aprovechar los eventos recién na narrativa ficticia. Políticos verdaderos apaecieron tantu en cameos según versiones ficticies de sigo mesmos, al igual que los protagonistes, James Carville y la so esposa Mary Matalin. El programa causó discutiniu nes eleiciones primaries demócrates de 2004 cuando Carville díxo-y al candidatu Howard Dean una frase mientres una filmación que Dean depués usó nun alderique.
Ocean's Twelve, la secuela de Ocean's Eleven, foi la so siguiente película, estrenada en 2004. El bon alemán, un drama románticu protagonizáu por Cate Blanchett y George Clooney, foi llanzáu a finales de 2006. Ocean's Thirteen, la sesta collaboración de Clooney y Soderbergh, foi llanzada en xunu de 2007.
Trabayos recién
editarEn 2006, Soderbergh sorprendió con Bubble, un filme con un presupuestu de $1,6 millones protagonizáu por una repartu d'actores non profesionales. Apaeció en cines selectos y en HDNet coles mesmes y cuatro díes dempués foi llanzáu en DVD. Los xefes de la industria repararon con atención como esto asocedía, por cuenta de les implicaciones que la so inusual programa d'estrenu podría tener con películes futures.[15][16] Los propietarios de los cines, quien apocayá sufrieron descensos nel númberu d'espectadores, nun reciben bien a les llamaes películes “day-and-date”.[17] El presidente y xerente de la National Association of Theatre Owners, John Fithian, dixo indireutamente que'l modelu d'estrenu del filme yera “la mayor amenaza pa la viabilidá de la industria del cine d'anguaño.”[18] La respuesta de Soderbergh a eses crítiques foi: “Nun creo qu'esto vaya a destruyir la esperiencia de dir al cine más que la opción de pidir la comida pa llevar destruyera'l negociu de los restoranes”. Sicasí, la película tuvo poco ésitu tantu en taquilla como nel mercáu del video caseru.[19] A pesar d'esto, Soderbergh tien contratu pa realizar cinco películes más col mesmu tipu d'estrenu (day-and-date).
En 2007, Soderbergh y Tony Gilroy contribuyeron nun comentariu pal reestrenu del DVD de El tercer home por Criterion Collection. En 2008 dirixó dos películes alrodiu de Ernesto "Che" Guevara: Che: El Argentino y Che: Guerrilla, dambes protagonizaes por Benicio del Toro.
En 2008, Soderbergh filmó The Girlfriend Experience en Nueva York. El filme foi protagonizáu pola actriz pornográfica Sasha Grey.[20] El 18 de setiembre de 2009, estrenó The Informant!, una película basada na hestoria Mark Whitacre (interpretáu por Matt Damon), un executivu que trabayó col FBI pa revelar un casu de manipulación de precios.
En 2009, el cineasta dirixó una obra titulada Tot-Mom, basáu na historia real de Caylee Anthony pa la Sydney Theatre Company (Compañía Teatral de Sydney). Los ensayos empecipiaron en payares d'esi añu y la producción foi estrenada al mes siguiente.
Na seronda de 2010, filmó el thriller Andada, escritu por Scott Z. Burns. Con una repartu qu'incluyía a Matt Damon, Kate Winslet, Gwyneth Paltrow, Laurence Fishburne, Marion Cotillard y Jude Law, el filme narra una pandemia ficticia y los esfuercios d'un grupu de científicos p'afayar la causa y atopar una cura. Foi llanzada'l 9 de setiembre de 2011.
Ente setiembre y ochobre de 2011, Soderbergh filmó Magic Mike, película protagonizada por Channing Tatum, que narra les esperiencies del actor cuando trabayó nun club nudista masculín cuando yera nuevu. Tatum interpretó a Magic Mike, un baillarín esperimentáu, quien sirve como mentor al personaxe d'Alex Pettyfer, que ta basáu nel mesmu Tatum. El filme foi llanzáu nel branu de 2012.
El so próximu proyeutu foi'l thriller psicolóxicu Side Effects protagonizáu por Jude Law, Rooney Mara, Channing Tatum y Catherine Zeta-Jones. La película foi filmada n'abril de 2012 y estrenada el 8 de febreru de 2013. Tamién foi presentada nel Festival Internacional de Cine de Berlín de 2013.
Estilu de direición y collaboraciones con actores
editar“Siempres llevé bien con ellos”, diz Soderbergh sobre los actores, "Siempres intento tar seguru de que tean bien, y cuando tán nel plató dexar a soles. Nun me meto nel so camín."[21] El so estilu de dirixir non intrusivo fizo que grandes estrelles de cine interpretaren delles de les sos películes. Julia Roberts tuvo papeles secundarios en Ocean's Eleven, Ocean's Twelve y Full Frontal y amás ganó un Óscar a la meyor actriz pol so papel protagonista en Erin Brokovich. Benicio del Toro, quién tamién ganó un Óscar al meyor actor de repartu pol so trabayu en Traffic, va protagonizar Guerrilla. Otros actores habituales na filmografía de Soderbergh son Luis Guzmán (Out of Sight, The Limey y Traffic) y Don Cheadle (Out of Sight, Traffic, Ocean's Eleven, Ocean's Twelve y Ocean's Thirteen). Sicasí, l'actor que protagonizó non menos de 6 de les películes de Soderbergh ye George Clooney, con quién ye co-propietariu de la compañía de producción Section Eight Productions. La compañía produció los ésitos Far from Heaven, Insomnia y Syriana, según les películes empobinaes por Clooney Confessions of a Dangerous Mind y Good Night, and Good Luck. Otros actores que tuvieron so la so direición fueron Brad Pitt, Matt Damon, Catherine Zeta-Jones, Andy García, Al Pacino y Blake Lively.
Soderbergh de cutiu actúa como'l so propiu direutor de fotografía sol pseudónimu de Peter Andrews y dacuando como'l so propiu editor sol alies de Mary Ann Bernard. Mientres rodaba Traffic, Soderbergh quería ser acreditáu como "Editor de fotografía y Direutor". Sicasí, el Gremiu d'Escritores d'América nun dexaría otru creitu alantre del d'escritor. Como Soderbergh nun quería que'l so nome fuera usáu más d'una vegada, adoptó'l pseudónimu Peter Andrews, el primer y segundu nome del so padre.
Filmografía
editarDireutor
editar- Cine y televisión
- Logan Lucky (2017)
- The Knick (serie de televisión; 2014)
- Behind the Candelabra (2013)
- Side effects (2013)
- Magic Mike (2012)
- Haywire (2012)
- Andada (2011)
- And Everything is Going Fine (2010)
- The Informant! (2009)
- The Girlfriend Experience (2009)
- Che (2008)
- Gossip Girl (serie de televisión; 2007-2012)
- Life Interrupted (2007)
- Ocean's Thirteen (2007)
- El bon alemán (2006)
- Building Non.7 (2006)
- Bubble (2005)
- Ocean's Twelve (2004)
- Eros (2004, segmentu Equilibrium)
- Solaris (2002)
- Full Frontera (2002)
- Ocean's Eleven (2001)
- Traffic (2000)
- Erin Brockovich (2000)
- The Limey (1999)
- Out of Sight (1998)
- Schizopolis (1996, tamién actor y compositor)
- Gray's Anatomy (1996)
- Underneath (1995)
- King of the Hill (1993)
- Kafka (1991)
- Sex, Lies, and Videotape (1989, tamién editor de soníu)
Guionista
editar- Eros (2004, segmentu Equilibrium)
- Solaris (2002)
- Nightwatch (1997)
- Schizopolis (1996)
- Underneath (1995)
- King of the Hill (1993)
- Sex, Lies, and Videotape (1989)
Direutor de fotografía
editar- Magic Mike XXL (2015)
- The Knick (2014)
- Behind the Candelabra (2013)
- Side effects (2013)
- Magic Mike (2012)
- Haywire (2012)
- Andada (2011)
- The Informant! (2009)
- The Girlfriend Experience (2009)
- Che (2008)
- Ocean's Thirteen (2007)
- El bon alemán (2006)
- Bubble (2005)
- Eros (2004, segmentu Equilibrium)
- Ocean's Twelve (2004)
- Solaris (2002)
- Full Frontal (2002)
- Ocean's Eleven (2001)
- Traffic (2000)
- Schizopolis (1996)
Editor
editar- Magic Mike XXL (2015)
- The Knick (2014)
- Behind the Candelabra (2013)
- Side effects (2013)
- Magic Mike (2012)
- Haywire (2012)
- Andada (2011)
- The Girlfriend Experience (2009)
- El bon alemán (2006)
- Bubble (2005)
- Eros (2004, segmentu Equilibrium)
- Solaris (2002)
- King of the Hill (1993)
- Kafka (1991)
- Sex, Lies, and Videotape (1989)
Productor
editar- Solitary Man (2009)
- Wind Chill (2007)
- Michael Clayton (2007)
- Una mirada a la escuridá (2006)
- The jacket (2005)
- Good Night, and Good Luck (2005)
- Syriana (2005)
- Criminal (2004)
- Keane (2004)
- Naqoyqatsi (2002)
- Welcome to Collinwood (2002)
- Confessions of a Dangerous Mind (2002)
- Far from Heaven (2002)
- Pleasantville (1998)
- The Daytrippers (1996)
- Suture (1994)
Premios
editarPremiu Óscar:
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
1989 | Meyor guión orixinal | Sex, Lies, and Videotape | Candidatu |
2000 | Meyor direutor | Traffic | Ganador |
2000 | Meyor direutor | Erin Brockovich | Candidatu |
Premiu Globu d'Oru:
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
1989 | Meyor guión | Sex, Lies, and Videotape | Candidatu |
2001 | Meyor direutor | Erin Brockovich | Candidatu |
2001 | Meyor direutor | Traffic | Candidatu |
Premios BAFTA:
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
1990 | Meyor guión orixinal | Sex, Lies, and Videotape | Candidatu |
2000 | Meyor direutor | Erin Brockovich | Candidatu |
2000 | Meyor direutor | Traffic | Candidatu |
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: coleición en llinia del Muséu d'Arte Modernu de Nueva York. Identificador MoMA de artista: 37800. Data de consulta: 4 avientu 2019. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/2000.98.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20180426000955/https://www.europeanfilmacademy.org/2000.98.0.html. Data de consulta: 14 avientu 2019.
- ↑ «WGA Find a Writer». Consultáu'l 24 febreru 2020.
- ↑ «DGA Member Directory» (inglés). Consultáu'l 25 febreru 2020.
- ↑ «Steven Soderbergh en Hollywood.com» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 29 de xunu de 2012. Consultáu'l 20 d'avientu de 2007.
- ↑ «Biografía de Steven Soderbergh en IMDb» (inglés). Consultáu'l 19 d'avientu de 2007.
- ↑ «Biografía de Steven Soderbergh en Yahoo! Movies» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 29 de payares de 2015. Consultáu'l 19 d'avientu de 2007.
- ↑ «Biografía de Steven Soderbergh en allmovie» (inglés). Consultáu'l 19 d'avientu de 2007.
- ↑ Ebert, Roger (27 de xineru de 2006). «Bubble» (n'inglés). Chicago Sun-Times. http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20060126/REVIEWS/60117006/1023. Consultáu'l 10 de febreru de 2008.
- ↑ «Out of Sight en allmovie» (inglés). Consultáu'l 11 de febreru de 2008.
- ↑ «Resultaos de Steven Soderbergh en Box Office Mojo» (inglés). Consultáu'l 11 de febreru de 2008.
- ↑ Will Soderbergh's 'Bubble' Burst on Hollywood?.
- ↑ Anne Thompson (17 de marzu de 2006). «Distributors hold firm against day-and-date» (inglés). The Hollywood Reporter. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-05-18.
- ↑ Anne Thompson (13 de marzu de 2006). «Challenges Seen for Film Biz After 2005 Slide» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 29 de payares de 2015.
- ↑ Gary Gentile (18 de xineru de 2006). «'Bubble' hits theaters, TV, DVD on same day» (inglés). USA Today.
- ↑ Rob Thomas (17 de marzu de 2006). «Independents' day smaller markets to get films on TV at the same time they hit the theaters» (inglés). The Capital Times.
- ↑ Sullivan, David (14 d'ochobre de 2008). «Sasha Grey Stars in Steven Soderbergh Feature» (inglés). AVN. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-05-02. Consultáu'l 13 de xunetu de 2009.
- ↑ Ellen A. Kim (3 d'avientu de 2000). «"Traffic": Steven Soderbergh Interview» (inglés). Hollywood.com. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de xunu de 2012.
Enllaces esternos
editar- Steven Soderbergh na Internet Movie Database (n'inglés)
- Entrevista con The Believer (n'inglés)
- Entrevista con Wired (n'inglés)
- Entrevista con Guardian (n'inglés)
- Entrevista con Film Comment Archiváu 2008-12-16 en Wayback Machine (n'inglés)
- Sitio web de fanáticos de Steven Soderbergh (n'inglés)