Territoriu dependiente

Un territoriu dependiente, área dependiente o dependencia ye un territoriu que por diverses razones nun gocia de los privilexos de total independencia o soberanía, nin fai parte integral del Estáu que lo gobierna, denomináu frecuentemente metrópolis. Munchos d'esos territorios pueden ser consideraos como colonies o territorios d'ultramar y otros atópense despoblaos. Polo xeneral los territorios dependientes son territorios autónomos.

Edificiu del gobiernu de Xibraltar, una dependencia británica allugada na península ibérica. Nel so frontis flamean la bandera local y la bandera británica.
L'Av.Général-de-Gaulle, en Cayena la capital de la Guayana Francesa, un departamentu d'ultramar de Francia n'América del Sur.
Cascu urbanu de San Xuan de Puertu Ricu, capital de Puertu Ricu, rexón non incorporada de los Estaos Xuníos.

Los territorios dependientes cunten con un sistema alministrativu distintu al de la metrópolis o les unidaes que conformen la metrópolis (por casu, provincies y departamentos). Polo xeneral, gocien de menores derechos alministrativos y políticos qu'una subunidad nacional (autonomía o gobiernu llocal). Esti tipu d'alministración varia según el nivel de dependencia del territoriu. Munchos d'ellos tienen un sistema llegal separáu al de los estaos que los gobiernen, d'alcuerdu a los distintos sistemes llegales y constitucionales, esos territorios puede o nun ser consideraos parte d'esos estaos.

La mayoría de los territorios dependientes correspuenden a islles de baxa población que nun pueden sostener un gobiernu autónomu ya inclusive delles despoblaes dafechu. Otros territorios, sicasí, tienen una amplia población como ye'l casu de Ḥong Kong.

La definición de qué ye un territoriu dependiente y qué nun lo ye, ye complexa y munches vegaes polémica. En delles llistes son amestaos como territorios dependientes de Francia los departamentos d'ultramar, a pesar de que dende 1946 toos son departamentos dafechu integraos a la República Francesa.

El territoriu d'El Sáḥara Occidental, pendiente de referendu d'autodeterminación, tópase de facto so ocupación militar marroquina na so mayor parte, Mauritania ocupa la población de La Güera y el restu la parcialmente reconocida República Árabe Saḥariana Democrática. La potencia alministradora, España, informó al Secretariu Xeneral de la ONX el 26 de febreru de 1976 qu'arrenunciaba a los sos derechos y obligaciones sobre'l territoriu, ensin haber primeramente alcordáu coles Naciones Xuníes la tresferencia de soberanía. Sicasí dicha arrenunciu escarez d'efectos xurídicos ante la ONX.

Territorios non autogobernados según les Naciones Xuníes

editar

Les Naciones Xuníes caltienen una llista de territorios non autogobernados, que foi primeramente preparada en 1946 acordies con l'artículu XI de la Carta de les Naciones Xuníes. Esta llista ye actualizada pola Asamblea Xeneral por encamientu del Comité Especial de Descolonización.[1]

Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Anguila   Reinu Xuníu 91 12.800 Territoriu d'ultramar
  Les Bermudes   Reinu Xuníu 53 64.482 Territoriu d'ultramar
  Xibraltar   Reinu Xuníu 6,5 27.776 Territoriu d'ultramar[2]
  Guam   USA 549 163.941 Área entamada non incorporada
  Islles Caimán   Reinu Xuníu 260 41.934 Territoriu d'ultramar
  Islles Malvines   Reinu Xuníu 12.173 2.967 Territoriu d'ultramar[3]
  Islles Pitcairn   Reinu Xuníu 47 46 Territoriu d'ultramar
  Islles Turques y Caicos   Reinu Xuníu 430 20.556 Territoriu d'ultramar
  Islles Vírxenes Britániques   Reinu Xuníu 153 22.643 Territoriu d'ultramar
  Islles Vírxenes d'Estaos Xuníos   Estaos Xuníos 352 124.778 Área entamada non incorporada
  Polinesia Francesa   Francia 4.167 270.485 País d'ultramar (formalmente coleutividá d'ultramar)[4]
  Montserrat   Reinu Xuníu 102 9.341 Territoriu d'ultramar
  Nueva Caledonia   Francia 19.060 216.494 Coleutividá sui generis[5]
  Samoa Americana   Estaos Xuníos 199 57.881 Área ensin entamar nin incorporada
  Sáḥara Occidental   Marruecos (de facto)
  España (de iure)[6]
266.000 519.000 Territoriu apostáu[7]
Plantía:Xeodatos Santa Lena, Ascensión y Tristan da Cunha   Reinu Xuníu 410 7.460 Territoriu d'ultramar
  Tokeláu   Nueva Zelanda 10 1.405 Territoriu

Entidaes especiales reconocíes por trataos o alcuerdos internacionales

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Åland   Finlandia 6.784 26.711 Provincia autónoma[8]
  Hong Kong   China 1.092 7.303.334 Rexón alministrativa especial
  Macáu   China 27,3 451.000 Rexón alministrativa especial
  Svalbard   Noruega 62.049 2.701 Territoriu

Coleutividaes d'ultramar de Francia

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
Plantía:Xeodatos Saint-Martin   Francia 53,2 33.102 Coleutividá d'ultramar
Plantía:Xeodatos San Bartolomé   Francia 21 6.852 Coleutividá d'ultramar
  Saint Pierre y Miquelon   Francia 242 7.012 Coleutividá d'ultramar
  Wallis y Futuna   Francia 274 16.025 Coleutividá d'ultramar

Territorios esternos d'Australia

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Islles Ashmore y Cartier   Australia 5 0 Territoriu ensin autogobierno
  Islles del Mar del Coral   Australia 3 0 Territoriu esternu
  Islla Christmas   Australia 135 1.500 Territoriu ensin autogobierno
  Islles Cocos   Australia 14,2 629 Territoriu esternu
  Islles Heard y McDonald   Australia 412 0 Territoriu esternu
  Norfolk   Australia 34,6 1.828 Territoriu esternu

Estaos acomuñaos

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Islles Cook   Nueva Zelanda 240 21.388 Estáu asociáu
  Islles Marianes del Norte   Estaos Xuníos 477 80.006 Estáu llibre acomuñáu
  Niue   Nueva Zelanda 260 2.166 Estáu asociáu
  Puertu Ricu   Estaos Xuníos 9.104 3.916.632 Estáu llibre acomuñáu

Territorios ensin incorporar y non entamaos de los Estaos Xuníos

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Islla Wake   Estaos Xuníos 7,4 200[9] Territoriu ensin incorporar y non entamáu[10]
  Atolón Johnston   Estaos Xuníos 2,52 1.100[9] Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Islles Midway   Estaos Xuníos 5,18 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Petón Kingman   Estaos Xuníos 0,03 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Islla Jarvis   Estaos Xuníos 4,45 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Islla Baker   Estaos Xuníos 1,24 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Islla Howland   Estaos Xuníos 1,62 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu
  Islla Navaza   Estaos Xuníos 5,2 0 Territoriu ensin incorporar y non entamáu[11]

Otros territorios dependientes despoblaos o ensin población civil permanente

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Islla Bouvet   Noruega 58,5 0 Dependencia de Coronar
  Islla Clipperton   Francia 7 0 Dominiu públicu marítimu del tao
  Dependencia Ross   Nueva Zelanda 450.000 0 Dependencia en L'Antártida[12]
Plantía:Xeodatos Xeorxa del Sur Islles Xeorxa del Sur y Sandwich del Sur   Reinu Xuníu 3.093 0[13] Territoriu d'ultramar[14]
  Islla Pedru I   Noruega 156 0 Dependencia de la Corona en L'Antártida.[12]
Plantía:Xeodatos Provincia de Tierra del Fueu Sector Antárticu Arxentín   Arxentina 965.597 0 Departamentu arxentín en L'Antártida[15][12]
  Territoriu Antárticu Australianu   Australia 5.896.500 0 Dependencia en L'Antártida[12]
Plantía:Xeodatos Territoriu Antárticu Británicu   Reinu Xuníu 1.709.400 0 Territoriu d'ultramar en L'Antártida[16][12]
Plantía:Xeodatos XII Rexón de Magallanes y de L'Antártida Chilena Territoriu Chilenu Antárticu   Chile 1.250.257 130 Comuña chilena en L'Antártida[17][12]
Plantía:Xeodatos IOT   Reinu Xuníu 60 3.500[9] Territoriu d'ultramar[18]
  Tierra de la Reina Maud   Noruega 2.700.000 0 Dependencia de la Corona en L'Antártida[12]
Plantía:Xeodatos Territorios Australes Franceses   Francia 7.829 100 Territoriu d'ultramar con estatutu especial.[19]

Otres dependencies especiales autónomes

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Aruba   Países Baxos 180 103.000 País autónomu
  Curaçao   Países Baxos 444 133.644 País autónomu
  Groenlandia   Dinamarca 2.166.086 56.375 Territoriu autónomu
  Guernsey   Reinu Xuníu 78 65.031 Dependencia de la Corona
  Islla de Man   Reinu Xuníu 572 75.049 Dependencia de la Corona
  Islles Feroe   Dinamarca 1.399 48.228 Territoriu autónomu
  Jersey   Reinu Xuníu 116 90.812 Dependencia de la Corona
Plantía:Xeodatos San Martín (Países Baxos)   Países Baxos 34 33.119 País autónomu

Otres dependencies especiales

editar
Territoriu País Superficie (km²) Población Tipu de dependencia
  Acrotiri y Dhekelia   Reinu Xuníu 154 14.500 Bases soberanes
  Atolón Palmyra   Estaos Xuníos 5,56 0 Territoriu incorporáu y non entamáu
  Badea de Guantánamo   Cuba
  Estaos Xuníos
116 550 Base militar arrendada indefinidamente a Cuba, que caltién la so soberanía.[20]
  Bonaire   Países Baxos 288 10.185 Municipalidá especial[21]
  Jan Mayen   Noruega 373 18 Ensin estatus específicu
Plantía:Xeodatos Saba Saba   Países Baxos 13 1.424 Municipalidá especial[21]
Plantía:Xeodatos San Eustaquio   Países Baxos 21 2.498 Municipalidá especial[21]

Ver tamién

editar
  1. «Llista de territorios non autogobernados fecha poles Naciones Xuníes, actualizada a 2002». Archiváu dende l'orixinal, el 2005-08-02.
  2. Reclamáu por España
  3. Territoriu reclamáu pola Arxentina, pero so alministración británica
  4. Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 18 de mayu de 2013
  5. Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 2 d'avientu de 1986
  6. http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/XEN/N09/267/86/PDF/N0926786.pdf?OpenElement
  7. En 1990, l'Asamblea Xeneral reafitó que la cuestión d'El Sáḥara Occidental va ser resuelta pol pueblu saḥarianu nun referendu
  8. Rexón autónoma neutral y desmilitarizada pol Tratáu de París (1856)
  9. 9,0 9,1 9,2 Personal militar
  10. Reclamada poles Islles Márxal
  11. Reclamada per Haití
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 Reclamación de soberanía suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu
  13. El conservador del muséu de Grytviken y la so esposa son los únicos habitantes permanentes de les islles, xunto col maxistráu británicu y la so familia
  14. Territoriu reclamáu por Arxentina, pero so alministración británica
  15. Reclamáu na so totalidá pol Reinu Xuníu
  16. En parte reclamáu pola Arxentina y por Chile
  17. Reclamáu en parte pol Reinu Xuníu
  18. Reclamáu por Mauriciu y por Seixeles
  19. Forma parte d'esti territoriu la Tierra Adelia en L'Antártida, que ye una reclamación suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu.
  20. Cuba considera a la base como territoriu ocupáu y facer parte del Conceyu de Caimanera na Provincia de Guantánamo
  21. 21,0 21,1 21,2 Les Antilles Neerlandeses fueron eslleíes el 10 d'ochobre de 2010.

Enllaces esternos

editar