WikiLeaks (del inglés leak, «fuga», «pinga», «filtración [d'información]») ye una organización mediática internacional ensin ánimu d'arriquecimientu, que publica al traviés del so sitiu web informes anónimos y documentos peneraos con conteníu sensible en materia d'interés públicu, calteniendo l'anonimatu de les sos fontes.[2] El llanzamientu del sitiu realizar n'avientu de 2006, magar la so actividá empezó en xunetu de 2007-2008. Dende entós la so base de datos creció constantemente hasta atropar 1,2 millones de documentos.[3] El so creador ye Julian Assange y ta xestionáu por The Sunshine Press.[4]

WikiLeaks
El logotipu ye un reló de sable onde un planeta Tierra escuru pinga (leak, n'inglés) sobre otru más claru.
Información xeneral
URL https://wikileaks.org/
Eslogan Abrimos gobiernos
("We open governments.")
Comercial Non
Tipu de sitiu Alertador, denuncies
Rexistru 4 ochobre 2006
Idioma(es) disponibles inglés
Propietariu The Sunshine Press
Creador Julian Assange
Llanzamientu avientu de 2006
Ranking Alexa Creciente 8392 (agostu de 2015)[1]
Estáu actual Activu
[editar datos en Wikidata]

La organización ufiertar a recibir filtraciones que desvelen comportamientos non éticos nin ortodoxos por parte de los gobiernos, con énfasis especial nos países que considera tienen rexímenes totalitarios, pero tamién n'asuntos rellacionaos con relixones y empreses de tol mundu. Pel momento, les actuaciones más destacaes de WikiLeaks centráronse na actividá esterior de los Estaos Xuníos,[5] especialmente en rellación coles guerres d'Iraq y d'Afganistán.[6]

WikiLeaks describir a sigo mesma como una organización fundada a nivel internacional por disidentes chinos, según por periodistes, matemáticos, científicos y tecnólogos d'empreses start-up de los Estaos Xuníos, Taiwán, Europa, Australia, y Sudáfrica.[7] El creadores de WikiLeaks nun fueron identificaos formalmente.[8] Unu de los sos asesores, redactor xefe y actual direutor ye'l australianu Julian Assange. Dende setiembre de 2010, el so voceru ye Kristinn Hrafnsson, tres l'arrenunciu de Daniel Domscheit-Berg, quien entama fundar el so propiu portal de filtraciones.[9][10] Últimamente, dempués de la detención d'Assange el 7 d'avientu de 2010, Kristinn Hrafnsson toma les riendes de la organización.[11]

A pesar del so nome, WikiLeaks nun ye un sitiu wiki habitual, yá que realmente los llectores que nun tienen los permisos fayadizos nun pueden camudar el so conteníu. WikiLeaks usa una versión modificada del software de MediaWiki[4] y el so servidor principal ta agospiáu nel ISP suecu PRQ.[12] Pa protexer el anonimatu de los sos informantes, WikiLeaks utiliza OpenSSL, Freenet, Tor y PGP.[4]

Filtraciones más relevantes nel añu 2010

editar
 
Julian Assange, fundador y direutor de Wikileaks

Videu de tirotéu a periodistes (13 de xunetu de 2007 Baghdad airstrike)

editar

El día 5 d'abril de 2010 WikiLeaks publicó un videu del 14 de xunetu de 2007[13][14] nel que se ve cómo soldaos estauxunidenses disparen al reporteru de Reuters Namir Noor-Eldeen, al so ayudante y a nueve persones más, dalgunes d'elles cuando darréu diben llevase a los muertos y mancaos. Vese claramente que nengún d'ellos fixo l'amagu d'atacar al helicópteru Apache dende'l que se-yos dispara, anque tampoco lo ven. Anque l'axencia Reuters solicitó en numberoses ocasiones el material, foi-yos negáu hasta que WikiLeaks consiguir inéditu y punxo en xaque al aparatu militar de EE. UU.[15]

Diarios de la Guerra d'Afganistán: 25 de xunetu de 2010

editar

En rellación cola Guerra d'Afganistán empecipiada en 2001, el 25 de xunetu de 2010 los periódicos The Guardian,[16][17] The New York Times[18][19] y Der Spiegel[20] fixeron públicos un conxuntu d'unos 92.000 documentos sobre la Guerra d'Afganistán ente los años 2004 y 2009. Estos llegar al traviés de WikiLeaks ensin compensación económica a la páxina.[21]

Ente los documentos inclúyense sucesu non revelaos hasta'l momentu: víctimes civiles provocaes por soldaos d'Estaos Xuníos y por soldaos de los países aliaos, fueu amigo, conexones ente la intelixencia pakistaní y los talibanes insurxentes.[22][23][24][25] Otros documentos, en redol a 15.000, nun fueron lliberaos a falta de comprobar que nun supongan un peligru pa xente inocente, ente qu'otros nun van ser peneraos pol mesmu motivu.[26][27]

Estaos Xuníos acusó a WikiLeaks de poner en peligru la vida de civiles a los que se tomó declaración pa ellaborar los informes militares. El fundador de WikiLeaks, Julian Assange, manifestó que la Casa Blanca taba informada una selmana antes de la publicación al envís de "embrivir l'apaición de los nomes de dellos informantes". Según Assange, el Gobiernu de EE. UU. negar a collaborar y nun dio respuesta dalguna, amás, indicó que nun se publicaron otros 15.000 documentos pa protexer la identidá de delles persones qu'apaecen nellos.[28][29] Estos contactos previos a la publicación fueron negaos pol El Pentágonu.[30]

Rexistros de la Guerra d'Iraq: 22 d'ochobre de 2010

editar

El 22 d'ochobre de 2010 WikiLeaks fai públicu Iraq War Logs (Documentos de la Guerra d'Iraq), 391.831 documentos peneraos dende El Pentágonu (sede del Departamentu de Defensa de los Estaos Xuníos) sobre la Guerra d'Iraq y la so ocupación ente'l 1 de xineru de 2004 y el 31 d'avientu de 2009 nos que se revelen, ente otros asuntos, l'usu sistemáticu de tortures, la cifra de 109.032 muertos n'Iraq -de los que 66.081 fueron civiles, el 63%; 23.984 'enemigos etiquetaos como insurxentes'; 15.196 del "país anfitrión" (les fuercies del gobiernu iraquín) y 3.771 fueron muertos "amigos" (fuercies de la coalición)-. Acaldía, de media, morrieron 31 civiles, mientres un periodu de seis años. Nos Diarios de la Guerra d'Afganistán, publicáu enantes por WikiLeaks, que toma'l mesmu periodu, morrieron unes 20.000 persones. Amás del númberu de muertos y otros crímenes,[31] la filtración confirma l'ayuda d'Irán a les milicies iraquines. Como na filtración de los Diarios de la Guerra d'Afganistán el siguimientu de la filtración faise al traviés de la páxina de WikiLeaks y de les ediciones dixitales de The Guardian[32] y The New York Times,[33] Le Monde,[34] Der Spiegel,[35] El País, Al Jazeera[36] y el Bureau of Investigative Journalism.[37][38][39][40]

The Guardian informó que'l 21 d'ochobre recibiera tolos documentos.[41] El 22 d'ochobre de 2010 Al Jazeera, adelantrándose media hora al horariu establecíu, llanzó la filtración denomada Rexistros de la Guerra d'Iraq. Poco dempués de que'l material d'orixe tuviera disponible nos medios indicaos colgar na páxina web de WikiLeaks con funciones de busques dada la cantidá de material peneráu. La BBC citando al Pentágonu consideró los Rexistros de la Guerra d'Iraq "la mayor filtración de documentos clasificaos de la so historia."[42]

Según Julian Assange, los documentos de la Guerra d'Iraq publicaos reflexen la verdá de la Guerra d'Iraq:[43] les autoridaes estauxunidenses dexaron ensin investigar cientos d'informes que denunciaben abusos, tortures, violaciones ya inclusive asesinatos perpetaos sistemáticamente pola policía y l'exércitu iraquín, aliaos de les fuercies internacionales qu'invadieron el país. Oficiales británicos y estauxunidenses aportunaben hasta agora en que nun había rexistru oficial de les víctimes. Los informes, sofitaos por evidencies médiques, describen la situación de prisioneros colos güeyos vendados, maniataos, recibiendo golpes, latigazos y soportando descargues llétriques. Tou ello en conocencia del Pentágonu, de les autoridaes militares y polítiques d'Estaos Xuníos y tamién d'otres fuercies internacionales que participaron na Guerra d'Iraq (básicamente Gran Bretaña xunto con EE. UU.). Anque nun consta que los soldaos estauxunidenses perpetaren abusos, sí qu'utilizaron l'amenaza d'abusos per parte de les fuercies iraquines pa llograr información de los deteníos.[38][44]

Los papeles del Departamentu d'Estáu: 28 de payares de 2010 (Cablegate)

editar

El 28 de payares de 2010, WikiLeaks peneró a la prensa internacional una coleición de 251.187[45] cables o comunicaciones ente'l Departamentu d'Estáu estauxunidense coles sos embaxaes per tol mundu (denominaos n'inglés United States diplomatic cables leak, Cablegate o Secret US Embassy Cables).[46] Trátase de la mayor filtración de documentos secretos de la hestoria. WikiLeaks apurrió esa información a los diarios The Guardian,[47] The New York Times,[48] Le Monde,[49] El País[50][51][52] y al selmanariu Der Spiegel.[53]

Les filtraciones de telegrames y documentos, de calter non secretu, confidencial y secretos, afecten a un gran númberu de países, ente ellos a Afganistán, Alemaña, Arabia Saudía, Arxentina, Australia, Bolivia, Bosnia Herzegovina, Brasil, Canadá, Chile, China, Colombia, Corea del Norte, Corea del Sur, Cuba, Ecuador, Exiptu, El Salvador, Emiratos Árabes Xuníos, España,[54] Francia, India, Irán, Israel, Italia, Xapón, Kosovu, Kuwait, Méxicu, Nicaragua, Paquistán, Panamá, Paraguái, Perú, Reinu Xuníu, Rusia, Serbia, Siria, Sudáfrica, Turquía, Tunicia, Uruguái, Venezuela y Yeme.[55]

Archivu insurance.aes256

editar

El 29 de xunetu WikiLeaks añadió na so páxina de descargues sobre los Diarios de la Guerra d'Afganistán un enigmáticu archivu (insurance.aes256) denomináu insurance file ("archivu de seguru" n'inglés). L'archivu ye particularmente grande (1,39 GB), y ta cifráu con AES polo que se precisa d'una clave, de 256 bits, pa descifralo. Nin Wikileaks nin Julian Assange dieron aclaraciones sobre'l so conteníu o la so intención. Especular con que se trataría d'una filtración que la so contraseña facer pública en casu de que WikiLeaks sufriera dalgún ataque grave que fixera que la organización quedara incapacitada.[56] Sería un plan de continxencia conceptualmente similar al sistema de seguridá del "pedal d'home muertu" que s'usa nes llocomotores. A pesar de los ataques a la páxina de WikiLeaks l'archivu sigue tando disponible al públicu en sitios de descarga de torrents como The Pirate Bay o otros. Assange dixo públicamente:

Dende hai enforma tiempu tuvimos distribuyendo copies de seguridá cifraes de material qu'inda nun publiquemos. Tou lo que tenemos que faer ye lliberar la clave por que'l material quede automáticamente disponible.[57]

Filtraciones más relevantes nel añu 2012

editar

Global Intelligence Files leak - 2012

editar

La Filtración d'archivos de correos electrónicos de la empresa Stratfor en 2012 (conocíos n'inglés como Global Intelligence Files leak o Gifiles o The Stratfor files)[58] referir a la publicación y espardimientu de correos electrónicos de calter internu ente personal de l'axencia d'intelixencia privada y espionaxe d'Estaos Xuníos Stratfor según del personal de la empresa colos sos veceros. Los correos empezaron a publicar por Wikileaks el 27 de febreru de 2012. Según WikiLeaks, esisten unos 5 millones de correos electrónicos.[59] Estos correos daten dende xunetu del 2004 hasta avientu del 2011.[60] Stratfor indicó que WikiLeaks llogró dichos mails gracies a Anonymous depués de que'l sitiu web de Stratfor fuera hackeado nel añu 2011.[61]

WikiLeaks dexa l'accesu a una base de datos colos mensaxes de corréu electrónicu a "dos docenes de medios de comunicación de tol mundu". Ente esos medios de comunicación atopen los siguientes medios de fala hispana: Ciper (Chile), La Jornada (Méxicu), La Nación (Costa Rica), Páxina 12 (Arxentina), Plaza Pública (Guatemala), Público (España). Dalgunos de los otros medios son Owni (Francia), Rolling Stone (Estaos Xuníos), The Yes Men (Bhopal Activistes).[61]

Filtraciones más relevantes nel añu 2017

editar

El 7 de marzu de 2017, el portal aseguró llograr los detalles d'un programa de hackeo de teléfonos, ordenadores y televisiones per parte del espionaxe d'Estaos Xuníos, y empezó a penerar miles de documentos rellacionaos qu'atribúi a la CIA.[62] Incluyendo un programa llamáu "Añu Cero", qu'incluyiría toa una serie d'armes informátiques pa poder hackear teléfonos y dispositivos producíos por compañíes estauxunidenses, como los iPhone d'Apple, el sistema Android de Google, el Windows de Microsoft o les televisiones Samsung con conexón a Internet, que se convertíen en micrófonos tapaos al traviés de los cualos espiar a los sos usuarios.[62]

Bloquéu a WikiLeaks: Censura gubernamental, cancelación de servicios y ataques cibernéticos

editar

Por causa de la información sensible qu'alluga'l portal WikiLeaks n'agostu de 2010 el Partíu Pirata suecu robló con WikiLeaks un alcuerdu p'agospiar la so páxina web y poder consiguir la inmunidá de la so páxina.[63] Sicasí, por cuenta de la derrota eleutoral d'esti partíu, nun espolletó la iniciativa d'ufiertar inmunidá a WikiLeaks.[64]

Ante los ataques de denegación de serviciu (DDoS), pola filtración Cablegate el 30 de payares de 2010 WikiLeaks muda la so información a los servidores Amazon EC2 de computación en nube d'Amazon.[65]

La República Popular China, como parte de la so política de censura informática, bloquió los enllaces cibernéticos al sitiu de WikiLeaks el miércoles 1 d'avientu de 2010 ante la posibilidá de revelaciones de cables diplomáticos estauxunidenses unviaos poles embaxaes d'Estaos Xuníos en Seúl y Beixín, en referencia a Corea del Norte, aliáu de China.[66]

El día 1 d'avientu Amazon, ante les presiones del senador Joe Lieberman, dexa d'allugar a WikiLeaks. WikiLeaks, al traviés de Twitter, señala que si Amazon ta en contra de la Primer Enmienda tendría de dexar de vender llibros.[67] El Congresu de EE. UU. quier callar totalmente a WikiLeaks nel país prohibiendo'l so accesu y nel restu del mundu esaniciando d'Internet la so esistencia, asuntu que yá intentó con anterioridá.[68]

El día 2 d'avientu de 2010 la empresa provisora EveryDNS decide la rescisión del contratu con WikiLeaks cortando'l so accesu'l día 2 d'avientu a les 10 de la nueche.[69] El ministru francés Eric Besson pide a OVH que dexe d'allugar el portal de WikiLeaks.[70] El Partíu Pirata suizu ufierta agospiamientu a WikiLeaks cola nueva direición wikileaks.ch y dos direiciones IP d'accesu direutu: http://46.59.1.2 o http://213.251.145.96 ente otres.[71]

El 3 d'avientu llevóse a cabu una reforma de llei n'Estaos Xuníos conocida como'l Acta SHIELD (Securing Human Intelligence and Enforcing Lawful Dissemination), un cambéu del Acta d'espionaxe que prohibe la publicación d'información clasificada sobre secretos cifraos o comunicaciones internacionales d'intelixencia.[72]

El día 4 d'avientu de 2010 PayPal ataya la cuenta que tenía con WikiLeaks, al traviés de la cual la organización llograba financiamientu en forma de donaciones, aduciendo una supuesta violación de les polítiques d'usu en referencia a que nun tán dexaes "actividaes que defendan, promuevan, faciliten o induzan a otros a participar n'actividaes illegales".[73] El portal geek alt1040, ente otros, convocaron un boicotio de Amazon y Paypal por negar el serviciu a WikiLeaks.[74]

Nuna reacción al bloquéu de la direición central, simpatizantes crearon más de mil espeyos (en xineru de 2011, unos 1.400) de WikiLeaks.[75]

Darréu, el 6 d'avientu, MasterCard comunicó que nun diba aceptar el so sistema como mediu de pagos a WikiLeaks.[76] Esi día, PostFinance - Swiss Postal tamién bloquió la posibilidá de donaciones o pagos a WikiLeaks.

El 6 d'avientu en defensa de WikiLeaks, el grupu d'Internet Anonymous llanza una Operation Payback (ciberataques), contra PostFinance y PayPal pol bloquéu de les cuentes de WikiLeaks.[77] Esiste un videu en YouTube empobináu al gobiernu d'Estaos Xuníos esplicando que la Operation Payback ye contra les lleis de l'ACTA, la censura n'Internet y el copyright.[78] WikiLeaks manifestó que nun ta nin a favor nin en contra de los ataques cibernéticos nel so defensa, pero afirmó que son la espresión d'una parte de la opinión pública.

El 7 d'avientu de 2010 Visa retira la capacidá de faer donaciones o pagos a WikiLeaks.[79] En respuesta'l 8 d'avientu, la empresa islandesa DataCell, que facilita los pagos a WikiLeaks, decidió "tomar aiciones llegales inmediates pa faer posibles les donaciones de nuevu", afirmó'l xefe executivu de la compañía Andreas Fink, anunciando que va demandar a MasterCard y a Visa.[80]

El 9 d'avientu de 2010 Twitter atayó la cuenta d'unu de los grupos de sofitu a WikiLeaks, Anonymous y dempués Facebook esanició la páxina d'Operation Payback (Operación vengación) d'ataques DDoS en defensa de WikiLeaks no que yá se considera per parte de miembros de Anonymous como una guerra dixital pa protexer la llibertá d'información n'Internet.[81]

El 10 d'avientu de 2010, Anonymous decide modificar la so estratexa d'ataques a quien bloquiaron a WikiLeaks, menos ataques DDoS y más divulgación de les filtraciones de WikiLeaks.[82]

El Tribunal de Distritu de Reykjavík dictaminó que Valitor, que xestiona los pagos de Visa y MasterCard n'Islandia, nun tenía razón cuando-y torgó titulares de la tarxeta de donación de fondos pal sitiu. El tribunal dictaminó que'l bloquéu tien de ser retiráu dientro de los 14 díes o Valitor va ser multáu col equivalente a unos 6.000 dólares al día.[83]

Sofitos y crítiques

editar

Sofitos

editar
 
Daniel Ellsberg (2006), l'home que sopelexó los Pentagon Papers en 1971, sofitó en numberoses ocasiones a WikiLeaks.[84][85]

En xunetu de 2010, el presidente de Veterans for Peace, Mike Ferner, editorializó favorablemente sobre WikiLeaks.[86]

El documentalista John Pilger escribió un editorial n'agostu de 2010 a favor de defender a WikiLeaks, pos para él "representa a los intereses de la responsabilidá pública y una nueva forma de periodismu reñida cola dominación y el cinismu".[87]

Daniel Ellsberg, l'home que sopelexó los Pentagon Papers en 1971, ye un frecuente defensor de WikiLeaks.[84][85]

El congresista republicanu per Texas Ron Paul ye'l primer políticu estauxunidense que s'espresó públicamente a favor del fundador de WikiLeaks, Julian Assange, porque "nuna sociedá llibre supónse que sepamos la verdá".[88][89] El so colega de Florida Connie Mack IV tamién emponderó a WikiLeaks.[90]

El 9 d'avientu de 2010 el, entós, presidente de Brasil, Lula da Silva, defende a WikiLeaks y la llibertá d'espresión. Lula señala que la detención de Julian Assange sollerte contra la llibertá d'espresión.[91][92]

Tamién en 2010, el so fundador y Wikileaks recibieron el Sam Adams Award pol so trabayu amosando les males práutiques de los servicios d'intelixencia.[93]

El 1 de febreru de 2011, un miembru del parllamentu noruegu Snorre Valen, del Partíu de la Izquierda Socialista, unvió la nominación de WikiLeaks al Premiu Nobel de la Paz[94]

Pela so parte, dende les páxines del matutín montevideano El País, Hebert Gatto realizó un aponderamientu a WikiLeaks.[95]

Crítiques

editar

WikiLeaks recibió crítiques de múltiples fontes.[96]

En 2007 John Young, operador de Cryptome, abandonó'l so puestu nel direutoriu de WikiLeaks y acusó al grupu de ser "un conductu de la CIA".[97] Tamién duldó públicamente de la capacidá de WikiLeaks de protexer l'anonimatu de los informantes.[98]

En 2011, el reconocíu periodista hispanu-rusu Daniel Estulin publicó la obra "Desmontando Wikileaks".[99] Según les tesis d'esti autor, Wikileaks sería un montaxe col que pretende podese establecer la censura n'Internet, xustificándola por razones de seguridá y orde públicu.[100]

Bibliografía

editar

Bravo A., Mauricio, 2014; WkiLeaks: teoría y práutica d'un desacatamientu. Aproximamientos a un nuevu discursu políticu comunicacional na cibercultura. Ediciones Nueves Fojas, Santiago de Chile. ISBN 978-956-307-065-1.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. «Site Overview». Alexa Internet. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-12-04. Consultáu'l 3 d'agostu de 2015.
  2. Wikileaks: de cómo desatapar escándalos n'Internet, El País, 26/7/2010
  3. WikiLeaks. « WikiLeaks has 1.2 million documents?» (inglés). Consultáu'l 3 d'agostu de 2009.
  4. 4,0 4,1 4,2 WikiLeaks. «About» (inglés). Consultáu'l 4 d'ochobre de 2009.
  5. Wikileaks acorrexa la Diplomacia d'Estaos Xuníos
  6. Wikileaks. «Iraq and Afghan War Diaries» (inglés). Consultáu'l 3 d'avientu de 2010.
  7. «Wikileaks:About». WikiLeaks. Archiváu dende l'orixinal, el 14 de marzu de 2008. Consultáu'l 3 de xunu de 2009.
  8. Paul Marks (13 de xineru de de 2007). «How to leak a secret and not get caught». New Scientist. http://www.newscientist.com/channel/tech/mg19325865.500-how-to-leak-a-secret-and-not-get-caught.html. Consultáu'l 28 de febreru de 2008. 
  9. los-nanos_AHMzWWNG8HDEFEFWJIdNh7/ A WikiLeaks crécen-y los nanos, 10/11/2010, lainformacion.com
  10. guerra-en-iraq Revelaciones en WikiLeaks documentan crímenes toleraos por EU n'Iraq, 22/10/2010, CNN, Méxicu
  11. «Kristinn Hrafnsson toma les riendes y asegura que WikiLeaks va siguir operando». Alt1040. Consultáu'l 7 d'avientu de 2010.
  12. Asina figuraba na base de datos de RIPE a 4 d'ochobre de 2009.
  13. Un videu amuesa cómo l'Exércitu de EE. UU. matu a un fotógrafu de Reuters que s'introduxera en plena zona de guerra. Público. 5 d'abril de 2010
  14. Videu del tirotéu a 11 persones - Wikileaks, Iraq, YouTube
  15. «El videu de la matanza d'EEXX trunfa en YouTube, Europa Press, 7/4/2010, Público». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-04-10.
  16. Afghanistan war logs: Massive leak of secret files exposes truth of occupation, The Guardian, Nick Davies and David Leigh, 25/7/2010
  17. Wikileaks' Afghanistan war logs: how our datajournalism operation worked, The Guardian, guardian.co.uk, Simon Rogers, 27/7/2010
  18. In Disclosing Secret Documents, WikiLeaks Seeks 'Transparency', The New York Times, Eric Schmitt, July 25, 2010
  19. Editorial: Pakistan's Double Game, The New York Times, July 26, 2010
  20. Thema Wikileaks, Spiegel Online, 26/7/2010
  21. Davies, Nick. «Afghanistan war logs: Massive leak of secret files exposes truth of occupation» (inglés). The Guardian. Consultáu'l 26 de xunetu de 2010. «Non fee was involved and Wikileaks was not involved in the preparation of the Guardian's articles.»
  22. «Afghanistan war logs: the unvarnished picture» (inglés). The Guardian. Consultáu'l 26 de xunetu de 2010.
  23. casa blanca-movilízase WikiLeaks-Afganistán. La guerra al descubiertu, en nacionred.com, David Ballota, 26 de xunetu de 2010
  24. Amy Goodman. WikiLeaks facer de nuevu, n'Ensin Permisu, traducción del orixinal en democracy now, 1/8/2010
  25. Wikileaks afghan war diary, en democracy now
  26. «lluz_6YE2znPsvUr4K3gZBjbc74/ Wikileaks asegura qu'entá queden 15.000 informes d'Afganistán por salir a la lluz».
  27. «El Pentágonu: Wikileaks sería irresponsable si publica los documentos».
  28. WikiLeaks may already have blood on its hands over Afghan revelations, US says, 30 de xunetu de 2010, The Times
  29. «WikiLeaks defender de les acusaciones d'EEXX, Público, 29/7/2010». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-08-02.
  30. Europapress.es: El Pentágonu niega que WikiLeaks intentara contautar con ellos
  31. Los crímenes d'Iraq revelar al mundu, El País, 24/10/2010
  32. Iraq war logs: secret files show how US ignored torture, The Guardian, 22/10/2010
  33. The War Logs, The New York Times
  34. Iraq : l'horreur ordinaire révélée par Wikileaks, Monde, 23/10/2010
  35. Iraq War Logs. Der Spiegel
  36. Secret Iraq Files. Al Jazeera English.
  37. iraqwarlogs.com Bureau of Investigative Journalism thebureauunviestigates.com
  38. 38,0 38,1 Wikileaks revela que EE UU dexó tortures sistemátiques n'Iraq, El País, 22/10/2010
  39. páxina de wikileaks, consultada'l 23 d'ochobre de 2010
  40. Estaos Xuníos toleró tortures sistemátiques n'Iraq, Público, 23/10/2010
  41. Iraq war logs: secret files show how US ignored torture. The Guardian. 22 d'ochobre de 2010. http://www.guardian.co.uk/world/2010/oct/22/iraq-war-logs-military-leaks. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2010. 
  42. Huge Wikileaks release shows US 'ignored Iraq torture'. BBC. 23 d'ochobre de 2010. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-11611319. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2010. 
  43. El fundador de Wikileaks: "Los documentos revelen la verdá de la guerra d'Iraq", La ONX pide a Estaos Xuníos qu'investigue les tortures que revelen los nuevos documentos publicaos por wikileaks, El País, 23/10/2010
  44. páxina de WikiLeaks, consultada'l 23 d'ochobre de 2010
  45. Preguntes y respuestes sobre los papeles del Departamentu d'Estáu, diariu El País, 28 de payares de 2010.
  46. La mayor filtración de la hestoria dexa al descubiertu los secretos de la política esterior de EE UU, diariu El País, 28 de payares de 2010
  47. US embassy cables: browse the database, The Guardian, 28/11/2010
  48. State's Secret, Cables Depict U.S. Haggling to Find Takers for Detainees, The New York Times, 29/10/2010
  49. Documents Wikileaks, en Monde 039;', 30 de payares de 2010
  50. «Los Documentos secretos de WikiLeaks». Consultáu'l 6 d'avientu de 2010.
  51. «La mayor filtración de la hestoria dexa al descubiertu los secretos de la política esterior de EE UU». Consultáu'l 6 d'avientu de 2010.
  52. China apueste por apoderar una Corea unificada, El País, 30/11/2010
  53. Der Spiegel, Portada y páxines del especial sobre les filtraciones de los papeles del Departamentu d'Estáu de EE. UU. -WikiLeaks-
  54. Cables sobre España
  55. Una llacuada de secretos, El País, 30/11/2010
  56. http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2373974,00.asp El plan de contigencia de WikiLeaks: l'archivu insurance.aes256 (n'inglés)
  57. WikiLeaks ta llista pa lliberar l'archivu 'insurance file' si ye necesariu (n'inglés)
  58. Global Intelligence Files leak, en WikiLeaks
  59. Fahmida Y. Rashid (27 de febreru de 2012). WikiLeaks' Stratfor Email Release Raises Uncomfortable Questions. Archivado del original el 2013-03-07. https://wayback.archive-it.org/all/20130307231724/http://www.eweek.com/c/a/Security/WikiLeaks-Stratfor-Email-Release-Raises-Uncomfortable-Questions-734788/. Consultáu'l 28 de febreru de 2012. 
  60. Staff writer (28 de febreru de 2012). Stratfor was Dow's Bhopal spy: WikiLeaks. http://timesofindia.indiatimes.com/india/Stratfor-was-Dows-Bhopal-spy-WikiLeaks/articleshow/12062587.cms. Consultáu'l 28 de febreru de 2012. 
  61. 61,0 61,1 Cassandra Vinograd and Raphael Satter (27 de febreru de 2012). WikiLeaks publishes leaked Stratfor emails. http://www.newsday.com/business/technology/wikileaks-publishes-leaked-stratfor-emails-1.3560346. Consultáu'l 28 de febreru de 2012. 
  62. 62,0 62,1 «Wikileaks penera miles de documentos qu'atribúi a la CIA». Consultáu'l 2017.
  63. inmunidá-ente-el partíu pirata-suecu-y-wikileaks-en-manes-de-los votantes L'alcuerdu pola inmunidá ente'l Partíu Pirata suecu y WikiLeaks en manes de los votantes, 18 d'agostu de 2010, en nacionred.com
  64. Wikileaks y Pirate Bay nun van tener inmunidá parllamentaria
  65. web-de-wikileaks-camudar-a-los-servidores-de-amazon La web de Wikileaks camudar a los servidores de Amazon, Público, 1 d'avientu de 2010
  66. China bloquia accesu a sitiu dixital de WikiLeaks. Univision
  67. Estaos Xuníos estrecha'l cercu sobre Wikileaks, El País, 1/12/2010
  68. Oxetivu: Desenchufar dafechu a Wikileaks, El País, 2 d'avientu de 2010
  69. BBC Mundo: Cierren la páxina de WikiLeaks
  70. Francia estrecha'l cercu pa cerrar Wikileaks
  71. El dominiu Wikileaks.org queda inaccesible por decisión de la empresa provisora, El País, 3/12/2010
  72. EE. UU. presenta l'Acta SHIELD contra WikiLeaks, en Alt1040
  73. PayPal Announces It Will No Longer Handle Wikileaks Donations
  74. a-un-boycot-a-paypal-y-amazon-por-negar-el serviciu-a-wikileaks Convocar a un boicó a PayPal y Amazon por negar el serviciu a WikiLeaks, en Alt1040
  75. Simpatizantes crean más de 70 retruques de WikiLeaks na rede. El Universal
  76. «MasterCard pulls plug on WikiLeaks payments». Consultáu'l 7 d'avientu de 2010.
  77. Ciberataques pa defender a Wikileaks, Público 7/12/2010
  78. Youtube - Operation Payback - Anonymous Message About ACTA Laws, Internet Censorship and Copyright, 30/10/2010
  79. Wikileaks under attack: the definitive timeline, The Guardian, 7/12/2010
  80. WikiLeaks: DataCell va demandar a Visa por torgar donaciones
  81. Facebook cierra la cuenta del grupu de ciberactivistas defensores de Wikileaks, El País, 9/12/2010
  82. Ciberguerra contra los “antiWikiLeaks” evoluciona: menos DDoS y más divulgación de les filtraciones, en Alt1040
  83. http://www.wired.com/threatlevel/2012/07/wikileaks-visa-blockade/
  84. 84,0 84,1 Get your FREE! Nation User Name. «Greg Mitchell and Daniel Ellsberg on the WikiLeaks Document Dump». The Nation. Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  85. 85,0 85,1 «WikiLeaks: view of man behind Pentagon Papers leak». BBC News. Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  86. «Wikileaks revelations will spark massive resistance to Afghanistan War». Veterans For Peace (27 de xunetu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  87. «John Pilger: Wikileaks must be defendéi | Green Left Weekly». Greenleft.org.au (29 d'agostu de 2010). Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  88. Dooe, Mary (3 d'avientu de 2010). Ron Paul Defends WikiLeaks Founder's Rights. http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-20024605-503544.html. Consultáu'l 4 d'avientu de 2010. 
  89. El congresista republicanu Ron Paul sale en defensa de Julian Assange. El Mundu
  90. Levey, Cooper. «Rep. Mack: Americans 'have a right to know' contents of WikiLeaks dump». Floridaindependent.com. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 5 d'avientu de 2010.
  91. Toa solidariedade ao Wikileaks, Entrevista a Lula da Silva - TV -
  92. Lula diz que la detención de Assange "atenta contra la llibertá d'espresión", El País, 9/12/2010
  93. Sam Adams Associates for Integrity in Intelligence. «WikiLeaks and Assange Honored». Consortium News. Archiváu dende l'orixinal, el 31 de xunetu de 2012. Consultáu'l 22 de febreru de 2011.
  94. http://alt1040.com/2011/02/wikileaks-nomáu-al premiu-nobel-de-la paz#more-104144
  95. Hebert Gatto (8 d'avientu de 2010). «¿Qué significa?». EL PAIS. Consultáu'l 8 d'avientu de 2010.
  96. Richard Williams (28 de payares de 2010). WikiLeaks Revelations Get Global Prominence. Sky News Online. http://news.sky.com/skynews/Home/World-News/WikiLeaks-Website-Behind-US-Cable-Leaks-Goes-From-Humble-Start-To-Enemy-Of-Governments-Worldwide/Article/201011415837564?lpos=World_News_First_Home_Page_Feature_Teaser_Region_0&lid=ARTICLE_15837564_WikiLeaks%3A_Website_Behind_US_Cable_Leaks_Goes_From_Humble_Start_To_Enemy_Of_Governments_Worldwide. 
  97. «Exposed: Wikileaks' secrets (Wired UK)». Wired.co.uk. Archiváu dende l'orixinal, el 2016-04-29. Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  98. McCullagh, Declan (20 de xunetu de 2010). «Wikileaks' estranged co-founder becomes a critic (Q&A) | Privacy Inc. – CNET News». News.cnet.com. Consultáu'l 1 d'avientu de 2010.
  99. Desmontando Wikileaks. Ediciones del Bronce, Fecha Salida: 15/06/2011. ISBN 978-84-8453-193-7
  100. https://www.publico.es/culturas/383541/assange-ye-un personaxe-tragico-comico-dantescu-y-siniestru

Enllaces esternos

editar