Chuck Yeager
Charles Elwood "Chuck" Yeager (13 de febreru de 1923, Myra (es) 
– 7 d'avientu de 2020, Los Angeles) foi un Xeneral de Brigada retiráu de Fuercia Aérea de los Estaos Xuníos consideráu como la primer persona en superar la velocidá del soníu nuna aeronave como pilotu en vuelu horizontal niveláu.[7]
.svg){kind=small}
La carrera de Yeager empezó na Segunda Guerra Mundial como soldáu rasu nes Fuercies Aérees del Exércitu de los Estaos Xuníos (USAAF). Dempués de trabayar como mecánicu d'aviones, en 1941 ingresó na escuela de formación de pilotos y, dempués de graduase, foi xubíu al emplegu d'oficial de vuelu (equivalente a subteniente), y convirtióse en piloto de combate de P-51 Mustang.
Dempués de la guerra, Yeager convertir en pilotu de pruebes de munchos tipos d'aviones, incluyendo aviones-cohete esperimentales.Como primer ser humanu en romper oficialmente la barrera del soníu, el 14 d'ochobre de 1947, voló l'avión esperimental Bell X-1 a Mach 1, a una altitú de 13.700 metros (45.000 pies). Anque Scott Crossfield foi'l primeru en volar más rápidu, a Mach 2 en 1953, Yeager pocu dempués, estableció un nuevu récor de Mach 2.44.[8]
Más palantre Yeager mandó escuadrones y ales de caza n'Alemaña y nel Sureste Asiáticu mientres la Guerra de Vietnam, y en reconocencia del so desempeñu naquelles unidaes foi xubíu a xeneral de brigada. La carrera de pilotu de Yeager estender mientres más de 60 años y haber lleváu a tolos rincones del mundu, incluyida la Xunión Soviética mientres l'apoxéu de la Guerra Fría.
La popularidá de Yeager disparar na década de 1980, destacando pola so figura prominente nel llibru de Tom Wolfe The Right Stuff y na so adautación na película The Right Stuff (1983), na que foi interpretáu por Sam Shepard.
Primeros años
editarYeager nació de padres granxeros, Susie Mae y Albert Hal Yeager en Myra, Virxinia Occidental y graduóse de la secundaria en Hamlin, Virxinia Occidental. Tuvo dos hermanos, Roy y Hal, Jr., y dos hermanes, Doris Ann (muerta por Roy con una escopeta cuando entá yera un ñácaru), y Pansy Lee. La so primer esperiencia colos militares foi como un adolescente na Citizens Military Training Camp en Fort Benjamin Harrison, Indianapolis, mientres los branos de 1939 y 1940. El 26 de febreru de 1945, Yeager casóse con Glennis Dickhouse y la pareya tuvo cuatro fíos. Glennis Yeager morrió en 1990. Ye tíu del ex receptor de béisbol Steve Yeager.
Carrera militar
editar
Yeager apuntóse como soldáu rasu nes Fuercies Aérees del Exércitu de los Estaos Xuníos (USAAF), el 12 de setiembre de 1941 y convirtióse en mecánicu d'aviones en George Air Force Base en Victorville, California. Nel reclutamiento Yeager nun yera seleccionable pal entrenamientu de vuelu por causa de la so edá (18 años) y el so nivel educativu (nun allegara la universidá), pero por cuenta de la entrada de los EE.XX. na Segunda Guerra Mundial dos meses más tarde, la USAAF modificó les sos normes de reclutamiento. Privilexáu con una visión inusualmente fuerte (una agudez visual nominal 20/10, qu'una vegada-y dexó disparar a un venáu a 550 metros [600 yardes]), Yeager amosó un talentu natural como pilotu y foi aceptáu pal entrenamientu de vuelu.
Recibió les sos ales y el so ascensu a oficial de vuelu en Luke Field, Arizona, onde se graduó cola promoción 43C el 10 de marzu de 1943. Destináu al Grupu de Combate 357 en Tonopah, Nevada, como pilotu de combate, volando en principiu'l Bell P-39 Airacobra (anque foi sancionáu con siete díes ensin volar por “podar” un árbol d'un agricultor de la zona mientres un vuelu d'entrenamientu), aun así foi unviáu a Europa cola so unidá'l 23 de payares de 1943.
Aparcáu nel Reinu Xuníu nel aeródromu de la RAF en Leiston. Yeager voló en combarte el fomidable P-51 Mustang col 363º escuadrón de caza. Llamó a los sos aviones ‘'Glamorous Glennis pola so noviu, Glennis Dickhouse Faye, quien se convirtió na so esposa en febreru de 1945. Yeager consiguiera una victoria antes de ser baltáu en Francia na so octava misión, el 5 de marzu de 1944. Llogró escapar a España el 30 de marzu cola ayuda de los maquis (resistencia francesa). Pasó por Sort agospiándose nel Hotel Pessets.[9] Tornó a Inglaterra'l 15 de mayu de 1944. Mientres la so estancia colos maquis, Yeager ayudó a los guerrilleros en xeres que nun implicaron combate direutu, anque sí ayudó a la construcción de bombas pal grupu, una habilidá qu'aprendiera del so padre. Foi condecoráu cola Estrella de Bronce por ayudar a otru pilotu, qu'había perdíu parte de la so pierna mientres l'intentu de fuga, al cruciar los Pirineos.
A pesar de la regla sobre que los "evasores" (pilotos escapaos), nun podíen volar sobre territoriu enemigu nuevamente pa evitar comprometer los grupos de la resistencia, Yeager foi reincorporáu al combate. El so casu xuniérase al d'otru evasor, el pilotu de bombarderu capitán Fred Glover, al falar direutamente col Comandante Supremu Aliáu, el xeneral Dwight D. Eisenhower, el 12 de xunu de 1944. Con Glover declarando los sos casos, argumentaron que por cuenta de que los aliaos yá invadieren Francia seis díes antes y el movimientu de resistencia maquis yera aquel día, abiertu y lluchaben contra los nazis xunto a les tropes aliaes, si Yeager o Glover fueren baltaos de nuevu, había pocu o nada que pudiera ser reveláu al enemigu.
Eisenhower dempués de llograr el permisu del Departamentu de Guerra, amosóse acordies con Yeager y Glover. Yeager dempués de la guerra acredita'l so ésitu na USAAF a esta decisión, diciendo que la so carrera de pilotu de pruebes siguió naturalmente dempués de ser un pilotu de combate condecoráu, amás de ser un mecánicu d'aviones antes d'asistir a la escuela pilotos. En parte, por cuenta de los sos antecedentes de caltenimientu, tamién se desempeñó con frecuencia como un oficial de caltenimientu nes sos unidaes de vuelu.
Yeager demostró escepcionales habilidaes de vuelu y lideralgu en combate. Convertir nel primer pilotu del so grupu en ser "as nun día", al baltar a cinco aviones enemigos nuna sola misión. Dos de les sos victories de "as nun día" fueron llograes ensin disparar un solu tiru: cuando taba en posición de disparu contra un Me 109, el pilotu alemán entró en llerza, rompió a la derecha y topetó contra'l so compañeru d'ala. Yeager vio que dambos pilotos llograron saltar. Terminó la guerra con 11,5 victories oficiales, incluyendo una de les primeres victories aire-aire sobre un avión de combate a reacción, un Me 262.
Otra victoria que nun se-y acredita oficialmente a Yeager, producir mientres el periodu anterior a ser restituyíu oficialmente al combate. Mientres un vuelu d'entrenamientu nel so P-51 sobre'l Mar del Norte, vio un Junkers Ju 88 alemán atacando a la tripulación d'un B-17 Flying Fortress. Yeager por instintu actuó y protexó al equipu del B-17 y baltó al Ju 88, pero por cuenta de qu'entá nun taba autorizáu a volar en combate, la película del so cámara nun se remanó y el creitu de la victoria vencer al so compañeru d'ala, Eddie Simpson, lo que sería'l so quintu valtamientu.
Nes sos memories de 1986, Yeager recordó con disgustu que, "cometiéronse otomíes per dambes partes" y rellató misiones tarrecibles ordenaes pola Octavu Fuercia Aérea de los EE.XX., como "bombardiar cualquier cosa que se moviera". Mientres l'informe d'una misión, bisbisó-y al Comandante Donald H. Boschkay: "si vamos faer de nuevu coses como ésta, lo meyor qu'aseguremos que tamos nel llau de los vencedores". Yeager señaló amás: "nun toi arguyosu d'esa misión d'ametrallamientu sobremanera contra la población civil. Pero ende tán, nel espediente y na mio memoria".
Yeager foi xubíu en Leiston a Alférez y a Capitán antes del final del so periodu de combate. Voló'l so 61ª y última misión de la guerra'l 15 de xineru de 1945 y tornó a los Estaos Xuníos a principios de febreru. Como evasor, recibió'l derechu a escoyer les sos nueves responsabilidaes na USAAF y por cuenta de que la so esposa taba embarazada, escoyó Wright Field, pa tar cerca de la so casa en Virxinia Occidental. El so eleváu númberu d'hores de vuelu y esperiencia de caltenimientu calificáu llevar a convertise nun pilotu de pruebes de naves reparaes, sol mandu del Coronel Albert Boyd, xefe de la División de Sistemes de Vuelu de Prueba d'Aeronáutica.
Pilotu de pruebes
editarDempués de la guerra Yeager siguió na apocayá formada Fuercia Aérea de los Estaos Xuníos (USAF), convirtiéndose en pilotu de pruebes y siendo finalmente escoyíu pa volar col avión propulsado con cohetes Bell X-1, nel programa del Comité Nacional Consultivu d'Aeronáutica (NACA), precursora de la NASA, pa la investigación del vuelu d'alta velocidá. Yeager rompió la barrera del soníu'l 14 d'ochobre de 1947, volando col X-1 esperimental a Mach 1 y a un altor de 13.700 metros (45.000 pies). Dos nueches antes del históricu vuelu, Yeager rompióse dos costielles mientres montaba a caballu. Tenía tanto mieu a que-y reemplazaren na misión que se movió al pueblu vecín pa tratase con un veterinariu y namái-y lo reveló a la so esposa y al so amigu Jack Ridley. Ridley construyó un dispositivu con un palu d'escoba que dexó a Yeager cerrar la cabina del avión X-1, bautizáu Glamorous Glennis n'honor a la so esposa, y que ta espuestu nel Muséu del Aire y l'Espaciu del Institutu Smithsonian.
Yeager rompió munches otres barreres de velocidá y batió numberosos récores d'altor. Foi tamién unu de los primeros pilotos estauxunidenses en volar con un MiG-15 dempués de que'l pilotu norcoreanu, Tte. Non Kum-Sok, desertara xunto col aparatu a Corea del Sur. Mientres la última metá de 1953, Yeager arreyar col equipu de les USAF que trabayaba cola aeronave Bell X-1A, diseñada pa devasar Mach 2 en vuelu a nivel. Esi añu, foi copilotu de l'aviadora civil Jacqueline Cochran, una amiga cercana, nel vuelu onde ella se convirtió na primer muyer que rompió la barrera del soníu.[10] Coles mesmes, el 20 de payares, la NACA y el so pilotu Scott Crossfield fueron los primeres en volar al doble de la velocidá del soníu col McDonnell Douglas Skyrocket. En vista d'esti fechu, Ridley y Yeager decidieron bater el récor de velocidá de Crossfield nuna serie de vuelos. Non yá batieron a Crossfield sinón que lo consiguieron a tiempu pa modificar les celebraciones del 50º aniversariu del primer vuelu de la hestoria y que nomaríen a Crossfield la persona más rápida sobre la tierra.
Carrera posterior
editar
En 1962 fundó la Escuela de Pilotos d'Investigación Aeroespacial de la USAF, entrenando astronautes pa la NASA y la USAF. Foi precisamente un accidente con unu de los F-104 Starfighter de la escuela'l que punxo fin a los sos intentos de bater récores. Ente avientu de 1963 y xineru de 1964 Yeager completó cinco vuelo col avión de la NASA M2-F1. En 1966 asumió'l mandu de la 405ª Ala de Vuelu, unidá esplegada al sur de Vietnam, nel sureste asiáticu. Ellí completó 414 hores de vuelu de combate, principalmente nel bombarderu llixeru B-57. En 1968 Yeager ye destináu como Xefe de la 4ª Ala de Combate Tácticu en Seymour Johnson Air Force Base, Carolina del Norte, y pilotó el F-4 Phantom II en Corea del Sur mientres l'incidente del buque de l'Armada USS Pueblo.
El 22 de xunu de 1969, Yeager foi xubíu a xeneral de brigada y foi nomáu en xunetu Vicecomandante de la 17ª Fuercia Aérea.
De 1971 a 1973, a instancies del embaxador d'Estaos Xuníos Joe Farland, Yeager foi asignáu a Paquistán p'asesorar a la Fuercia Aérea de Paquistán. Mientres la Guerra indo-paquistanina, Yeager, supuestamente, evaluó de que l'Exércitu paquistanín taría en Nueva Delhi nuna selmana. Nun ataque aereu indiu, el bimotor d'enllaz Beechcraft de Yeager foi destruyíu na base aérea de Chaklala pol entós teniente y más tarde, Xefe del Estáu Mayor Naval Almirante Arun Prakash de la India. Yeager se enfureció y esixó vengación a los EE.XX.
En 1975, dempués de ser destináu a Alemaña y Paquistán, retirar de les Fuercia Aérea na base aérea de Norton, pero siguió volando pa la USAF y la NASA como pilotu de pruebes y asesor na base de la Fuercia Aérea de Edwards, en California.
El 14 d'ochobre de 1997, nel 50º aniversariu del so vuelu históricu, Yeager voló con un nuevu Glamorous Glennis, un F-15, a Mach 1 col Teniente Coronel Troy Fontaine, y siguíos pol F-16 pilotáu por Bob Hoover, famosu pilotu d'exhibición aérea y "competidor" de Yeager na carrera pa devasar per primer vegada la velocidá del soníu. Este foi l'últimu vuelu oficial de Yeager nes Fuercies Aérees, pal que les sos últimes pallabres nel discursu de despidida fueron "tou lo que yo soi, deber a les Fuercies Aérees"[ensin referencies].
Yeager, que nun asistió nunca a la Universidá y que siempres s'amosó modestu cola so carrera, ye consideráu unu de los meyores pilotos de tolos tiempos. A pesar de la so falta d'educación cimera, Yeager dio siempres sofitu pa la educación nel so estáu natal. Per otra parte, l'aeropuertu Yeager, en Charleston (Virxinia Occidental), lleva'l so nome, al igual que la ponte Xeneral Chuck Yeager que crucia'l ríu Kanawha. Yeager foi presidente del Programa Águila Nueva de l'Asociación d'Aviación Esperimental (EAA). Yeager tamién foi miembru de la comisión investigadora de la esplosión del tresbordador espacial Challenger mientres la misión STS-51-L.
Chuck Yeager mora en Grass Valley, nel estáu de California.
The Right Stuff
editarYeager ye'l protagonista principal del llibru The Right Stuff de Tom Wolfe, y de la subsiguiente película titulada "The Right Stuff". Yeager fai delles apaiciones na película, y nuna escena onde dos reclutadores de la NASA tornen la ufierta del camareru (interpretáu por Yeager) d'una copa de güisqui escocés en favor d'una Coca-Cola. La escena ye una pequeña burlla a la NASA, una y bones esta negóse a reclutar a Yeager como astronauta pola so falta d'estudios universitarios. Nel filme puede vese un modestu y románticu Yeager bien similar al personaxe real. Pero otres de les sos aptitúes fueron sensiblemente recortaes. Por casu, Yeager ye una parte implicada y responsable del diseñu del X-1. Otra manera, na película amuésase cómo Yeager desapiega col NF-104 Starfighter ensin permisu de la torre de control, cuando en realidá Yeager sí disponía de permisu pa volar pero non pa intentar bater el récor d'altor, naquel momentu en manes de los soviéticus. Yeager, pola mor del accidente, sufrió quemadures de tercer grau na cabeza y nes manes debíos al cohete del asientu de eyección.
Disputes
editarEl 26 de febreru de 1945, Yeager casóse con Glennis Dickhouse, ella morrió de cáncer d'ovariu en 1990. El matrimoniu tuvo cuatro fíos (Susan, Don, Mickey y Sharon).[11]
N'agostu de 2003, Yeager casóse cola actriz Victoria Scott D'Angelo, 36 años más nuevu qu'él, y a quien conoció nel añu 2000 nuna ruta de senderismu nel Condáu de Nevada. Trés de los sos fíos interpunxeron querelles sobre'l control del so patrimoniu, sol barruntu que D'Angelo casóse con Yeager pola so fortuna. Pero Yeager considera que los sos fíos a cencielles quieren más dineru.
Díxose que'l pilotu alemán Hans Guido Mutke foi la primer persona en devasar la barrera del soníu'l 9 d'abril de 1945 nun Me 262 volando en picáu. Amás, al igual que l'alemán, munchos creen que'l primer pilotu d'Estaos Xuníos en superar Mach 1 foi George Welch nun XP-86 Sabre dos selmanes primero que Yeager y de nuevu 30 minutos dempués. Pero la USAF sostién que'l X-1 foi'l primer avión en superar la barrera del soníu en vuelu a nivel.
Bibliografía
editar- Josep Calvet, Los montes de la libertad, Alianza editorial, 2010.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w6t17d24. Apaez como: Chuck Yeager. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 2,0 2,1 «CNN». Consultáu'l 7 avientu 2020.
- ↑ Afirmao en: idRef. Identificador de referencia de idRef SUDOC: 034595163. Data de consulta: 11 mayu 2020. Editorial: Agencia Bibliográfica de Enseñanza Superior. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ National Aviation Hall of Fame ID: charles-chuck-yeager.
- ↑ «Recipients of the Presidential Medal of Freedom 1981-1989». Biblioteca y Museo Presidencial de Ronald Reagan. Consultáu'l 13 ochobre 2024.
- ↑ Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: kup19970000113104. Data de consulta: 15 avientu 2022.
- ↑ Brown, Alan (setiembre de 2007). Nasa.gov (ed.): «Chuck Yeager Recounts His Test Pilot Career for NASA Dryden Staff» (inglés). Nasa.gov. Archiváu dende l'orixinal, el 2017-06-11. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2009. «Famed test pilot Chuck Yeager, the first person to fly an aircraft faster than the speed of sound,»
- ↑ Yeager and Janos 1985, p. 252.
- ↑ Calvet, Josep (2010). Charles Yeager torna a Sort dempués de 66 años. http://blog.sandglasspatrol.com/index.php/noticias/52-hestoria/892-chuck-yeager-vuelve-a-espana-despues-de-66-ano.
- ↑ Yeager, Chuck y Leo Janos. Yeager: An Autobiography. Nueva York: Bantam, 1985. ISBN 978-0-553-25674-1.
- ↑ Tresniowski, Alex. "The Wife Stuff - Feuds, Trials & Lawsuits, Bills, Bills, Bills, Chuck Yeager." People, March 8, 2004. Retrieved: September 26, 2011.
Enllaces esternos
editar- Páxina web oficial (n'inglés)
- Charles Y. (Chuck) Yeager na web de la NASA. Archiváu 2011-07-13 en Wayback Machine (n'inglés)
- L'accidente de Yeager col avión NF-104 (n'inglés)
- https://web.archive.org/web/20130118011834/http://achievement.org/autodoc/page/yea0bio-1 Perfil biográficu y entrevista a Chuck Yeager (n'inglés)
- http://www.chuckyeager.org Chuck yeager FanSite (n'inglés)
Datos: Q271939
Multimedia: Chuck Yeager
