Renania-Palatináu
Renania-Palatináu (n'alemán: Rheinland-Pfalz) ye unu de los 16 estaos federaos d'Alemaña. Tien una superficie de 19 846 km² y ta travesáu pelos ríos Rin y Mosela. La capital del estáu ye Mainz (Mainz n'alemán). Otres ciudaes importantes del estáu son Kaiserslautern, Tréveris, Koblenz y Ludwigshafen.
Xeografía
editarLugar xeográficos
editarL'estáu de Renania-Palatináu compónse xeográficamente del norte de les sierres del Rin (Rheinisches Schiefergebirge) y de la parte sur del Eifel, el Hunsrück, la parte oeste del Westerwald y la parte noroeste del Taunus, según el sur del Mainzer Becken. Tien montes, como'l Monte del Palatináu. L'estáu llenda colos estaos federaos de Renania del Norte-Westfalia, Hesse, Sarre, Baden-Wurtemberg, según con Bélxica, Francia y Luxemburgu.
Ríos y llagos
editarAl traviés del territoriu de Renania-Palatináu flúin ríos bien conocíos, como'l Rin, el Mosela, el Sarre y el Lahn, según el Nahe, el Sauer, l'Our, el Glan y el Sieg. El mayor llagu ye'l Laacher See que forma parte del cráter d'un volcán.
Montes
editarRexones
editarRenania-Palatináu componer de les siguientes rexones: al norte'l Westerwald, al oeste'l Eifel, en mediu del territoriu'l Hunsrück, al este'l Taunus y el Hesse Renano y al sur el Palatináu Renano o So Palatináu.
Historia
editarA empiezos del sieglu XIX y de resultes de les guerres Napoleóniques, el territoriu qu'entiende esti estáu pasó a formar parte de la Confederación del Rin, y tres el congresu de Viena xuntar a la Confederación Xermánica.
Renania-Palatináu foi formáu a la fin de la Segunda Guerra Mundial con partes de Baviera y del sureste de Prusia. El nuevu estáu foi conformáu llegalmente vía referendo'l 18 de mayu de 1947.
D'esta rexón provinieron históricamente importantes contingentes migratorios asitiaos especialmente n'Arxentina, Brasil, Nueva York, Valencia, Ruanda, Fujian y Iwate.
Cultura
editarMientres l'añu 2007 la rexón de Renania foi acoyida como parte de les actividaes de sofitu de la Capital Europea de la Cultura.
Museos
editar- Muséu del viticultura Alemaña en Oppenheim
Museos de Mainz
editar- Muséu d'Historia Natural
- Muséu Rexonal de Mainz
- Muséu de Gutenberg
- Muséu Central Romanu-Xermánicu
- Muséu de Navegación na Edá Antigua
- Muséu Catedraliciu Diocesanu
- Muséu Kupferberg
- Muséu del Antroxu de Mainz
- Muséu d'Historia de la Ciudá
- Santuariu d'Isis y de Magna Mater
Museos de Koblenz
editar- Landesmuseum Koblenz (na Fortaleza d'Ehrenbreitstein)
- Mittelrhein-Museum der Stadt Koblenz
- Wehrtechnische Studiensammlung Koblenz (WTS)
- Ludwig Museum nel palaciu de los Caballeros Teutones
- Casa Metternich
- Memorial de madre de Beethoven
- Rheinisches Fastnachtsmuseum
- Muséu del cava vinu esplumoso Deinhard
Deporte
editarLos dos equipos de fútbol más destacáu del estáu son el 1. FC Kaiserslautern y el 1. FSV Mainz 05.
El Nürburgring ye unu de los circuitos de carreres más prestixosos del mundu, con un trazáu completu de más de 25 km de llargu. Allugó'l Gran Premiu d'Alemaña de Fórmula 1, los 1000 km de Nürburgring del Campeonatu Mundial de Resistencia y les 24 Hores de Nürburgring.
El Rally d'Alemaña correr dende 2000 pela redolada de Tréveris, y pertenez al Campeonatu Mundial de Rally dende 2002.
Llugares históricos
editarNa rexón alza'l Burg Pfalzgrafenstein ("el Pfalz"); castiellu aduaneru sobre'l castru predresu Falkenau en mediu del Rin, frente a la villa de Kaub. Esti antiguu fuerte tien una torre del homenaxe pentagonal construyida pol emperador Lluis IV de Baviera. Alredor de la torre, ente 1339 y 1342, construyóse la muralla defensiva hexagonal, de dos metros d'altor y hasta 2,60 de grosez rematada por un adarve techado. Cambeos posteriores, realizaes ente 1607 y 1755, fueron les torretas de les esquines, el bastión del cañón, apuntando agües enriba y la carauterística cubierta barroca de la torre, cola qu'algama un altor de 36 metros. El castiellu yera un puestu pa la recaldación d'impuestos aduaneros. El castiellu foi adquiríu por Prusia en 1866 y usáu como torre de señales pa la navegación fluvial. En 1946 pasó a ser propiedá del land de Renania-Palatináu y tresformáu nun muséu.
Relixón
editarIlesia católica 55,7 %,[1] Ilesia Evanxélica n'Alemaña 31,4 %.[2]
Teatros
editarNel estáu federáu de Renania-Palatináu esisten cinco grandes teatros. Únicu nel so estilu ye'l Teatru Estatal de Mainz, y los otros son el Teatru de Pfalzbau Ludwigshafen, el Teatru de la Ciudá de Koblenz, el Teatru Municipal de Tréveris y el Teatru Palatín de Kaiserslautern. Esisten numberoses pequeñes agrupaciones teatrales d'aficionaos a lo llargo de tol estáu.
Economía
editarRenania-Palatináu ostenta l'índiz más eleváu d'esportación ente tolos estaos federaos y una crecedera económica superior a la media alemana.
Renania-Palatináu ye la rexón vinícola más estensa d'Alemaña con:
Hermanancies
editarLa rexón ta hermaniada coles siguientes rexones:
- Borgoña en Francia,
- Comunidá Valenciana n'España,
- la zona de fala alemana de Bélxica,
- el voivodatu polacu d'Opole,
- la rexón de Bohemia, República Checa,
- la provincia china de Fujian,
- l'estáu de Carolina del Sur nos Estaos Xuníos,
- la prefeutura xaponesa d'Iwate y,
- la república de Ruanda nel África Central.
Composición territorial
editarL'estáu federáu de Renania-Palatináu tien una composición territorial de 24 distritos rurales (Landkreise), 12 distritos urbanos (Kreisfreie Städte), 163 comunidaes (Verbandsgemeinde), 37 comunidaes independientes (verbandsfreie Städte und Gemeinden) según 2257 conceyos. Nel estáu parten unos 3 051 313 habitantes nos distritos y nes 12 ciudaes independientes viven de la mesma forma 1 009 792 habitantes (2004).
Distritos rurales
editar(con Matrícules)
|
|
Distritos urbanos
editar(denominaes colos sos matrícules)
|
|
Grandes ciudaes
editar(denominaes coles sos matrícules)
|
|
Ver tamién
editar- Rexón Rin-Meno
- Gastronomía del Palatináu
- Personalidaes célebres: Helmut KohlGyünter Verheugen.