Wikipedia

Sultanatu benimerín

Benimerines, mariníes, meriníes o merínidas (1244-1465) ye'l nome acastellanáu que reciben los Banu Marin, miembros d'un Imperiu d'orixe bereber zenata[1] que'l so nucleu fundamental taba nel norte del actual Marruecos. Mientres los sieglos XIII y XIV, los Benimerines tamién controlen, de volao, delles partes d'Andalucía y de la zona este del Magreb. Surdieron tres la cayida del Imperiu almohade y fueron reemplazaos pola dinastía wattásida.[2] Fueron fundadores del barriu Jdid en Fez, que convirtieron na so capital y onde tamién construyeron munchos monumentos.[3]

← Imperiu almohade
← Imperiu almohade		 Sultanatu benimerín
(de 1215 a 1465)		 Sultanatu wattásida →
estáu desapaecíu
Alministración
Capital Fez (es) Traducir
Forma de gobiernu monarquía
Llingües oficiales árabe
Relixón oficial sunismu, Ilesia Católica, xudaísmu y Sufismu
Xeografía
Economía
Moneda Dinar
Cambiar los datos en Wikidata

Orixe y primer espansión

editar

Los marínidas fueron una tribu nómada del este del Magreb (Ifrikiya,[4] Zibán[5]) que, dende'l Aurés a principios del sieglu xiii, foise moviendo pol altiplanu del Oranesado hasta la cuenca del ríu Muluya nel sureste marroquín.[6] Nel 1213 topar na contorna de Guercif, dende la que prosiguieron la so marcha escontra l'oeste, fundamentalmente en busca de meyores camperes, pos yeren pregueros nómades.[6] Pertenecíen a la numberosa confederación bereber cenete.[7][8] Apuraos pola fame, tres la derrota de Las Navas de Tolosa que debilitó a les autoridaes almohades empezaron a cruciar el ríu Muluya y a estendese escontra'l noroeste.[7] Nel 1216 infligieron una grave derrota al gobernador almohade de Fez y nel 1217 vencieron tamién al de Taza.[7][9] Magar el so escasu númberu, consiguieron estendese peles zones rurales y empezar a cobrar tributu a delles ciudaes, como Fez, Meknes y Rabat.[7][9] Los almohades fueron incapaces de vencelos.[7]

Victoria y eliminación de los almohades

editar

Nel 1245, conquistaron Meknes; nel 1248, Taza y Fez; nel 1251, Rabat y Salé; nel 1257, Siyilmasa —que depués perdieron—; nel 1269, Marrakech; nel 1271, la rexón del ríu Draa; y a lo último nel 1274, Tánxer, Ceuta y Siyilmasa.[9] A mediaos del sieglu xiii, sicasí, lo principal del territoriu benimerí topábase yá en poder de la confederación tribal que se foi tresformando progresivamente nun Estáu sedentario y dinástico, interesáu n'espandise tantu pol restu del Magreb como pola península ibérica p'apoderar les rutes comerciales de la rexón.[10] La capital del nuevu Estáu afitar en Fez.[11]

Nel 1243 o'l 1245, en tiempos d'Abu Yahya ibn Abd al-Haqq, los benimerines reconocieron l'autoridá de los sultanes hafsíes.[12]

Espulsaos de la so base sureña, los benimerines mover al norte empuestos por Abu Yahya ibn Abd al-Haqq y tomaron Fez en 1244, convirtiéndola na so capital. Una vegada instalaos en Fez, declararon la guerra a los debilitaos almohades cola ayuda de mercenarios cristianos. En 1269 Abu Yúsuf Yaqub (1259-1286) prindó Marrakech y fíxose col control de gran parte del Magreb escontra'l final de 1268, incluyendo l'actual norte de Marruecos, el norte d'Arxelia y Tunicia.

 
Interior de la madrasa Bou Inania en Meknes.

Campañes na península ibérica

editar

La primer espedición benimerín a la península ibérica llevar a cabu nel 1275.[11] El sultán Abú Yúsuf partió de Fez el 30 de marzu a Tánger; encamentó la espedición a unu de los sos fíos y aseguróse de que'l señor de Ceuta apurriera los navíos necesarios pa cruciar l'estrechu.[11] El 13 de mayu, les primeres fuercies benimerines desembarcaron en Tarifa.[11] A mediaos d'agostu siguió-yos el mesmu sultán, con más tropes.[13] Este axuntóse de siguío con Muhammad II de Granada y los arráeces de Málaga y Guadix, enemistados col señor de Granada, pa tratar de coordinar les sos fuercies.[14] L'exércitu benimerín empezó la incursión en territoriu castellanu'l 22 d'agostu.[15] Fundamentalmente, foi una acaballada na qu'afararon les tierres de Córdoba, Úbeda y Baeza.[16] En corriendo estes contornes, volver escontra Écija, onde vencieron a les huestes de Nuño González de Lara, adelantado de la frontera el 7 de setiembre; este, que tratara de refugar el combate, pereció nel choque.[17] El vencedores, sicasí, nun llograron tomar Écija y volvieron a Alxecires a mediaos de setiembre.[18] A finales d'ochobre, l'exércitu benimerín partió de nuevu, escontra les tierres sevillanes y depués a tratar en devanéu de tomar Xerez.[19] El 18 de payares taba de vuelta n'Alxecires, cargáu de botín.[18] El sultán volvió al Magreb el 19 de xineru del 1276, en roblando probablemente una tregua de dos años colos castellanos.[20]

Abú Yúsuf hubo d'encalorar ciertes rebeliones mientres la primer metá del 1276, que nun-y dexaron retornar a la península ibérica hasta l'añu siguiente.[21] Los preparativos retrasáronse tantu, que la espedición retrasar hasta xunu del 1277.[22]

Una vegada consiguíu esti oxetivu, trataron d'estender el so control al tráficu comercial del Estrechu de Xibraltar. Los nazaríes de Granada dexaron Alxecires a los Benimerines y estos declararon la guerra santa a los estaos cristianos, ocupando socesivamente les ciudaes de Rota, Alxecires y Xibraltar, sitiando Tarifa per primer vegada en 1294. Tamién influyeron fuertemente sobre la política del Reinu de Granada, onde a partir de 1275 destacaron importantes contingentes de tropes. Daquella reinaba en Castiella Alfonsu X, anque nel momentu de la primer invasión, qu'afaró los campos circundantes de poblaciones como Écija y Xerez de la Frontera, aquel topábase en tierres franceses pa tratar de consiguir la corona del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu. El sultán benimerín Abu al-Hasan y el rei de Granada entablan un alcuerdu mutuu d'alianza, predicando que "la tierra hispana va ser llueu conquistada y que va haber tierra pa tolos musulmanes". Nestes lluches muerre l'almirante Alonso Jofre Tenorio, que foi degolláu. Castiella llanzó delles incursiones na parte occidental del imperiu, escalando Salé en 1260 ya intentando una invasión xeneral en 1267, que foi repelida polos Benimerines.

Les lluches internes del reinu nun torgar que'l sultán Abu Saíd Uthmán II (1310–1331) construyera numberosos edificios en Fez, ente los cualos atopábense les madrasas que sirvieron pal reclutamiento de funcionarios como parte d'un plan pa centralizar el reinu y amenorgar la influencia de los morabitos.

Baxu Abu al-Hasan, el sultán negru, los Benimerines intentaron otra vegada unificar el Magreb. Asina, en 1337 l'imperiu de los Ziyánidas n'Arxelia foi conquistáu, siguíu en 1347 pola derrota del Imperiu háfsida d'Ifriqiya. Sicasí en 1340 los Benimerines sufrieron una aplastante derrota a manes d'una coalición castellanu-portuguesa na batalla del Salado, y finalmente tuvieron que retirase d'Andalucía. L'escalabru punxo fin a les campañes de la dinastía na península ibérica.[23] Abu al-Hasan foi depuestu pol so fíu Abu Inan Faris (1348–1358), quien trató de reconquistar Arxelia y Túnez. A pesar de dellos ésitos temporales, la dinastía empezó'l so cayente dempués del asesinatu de Abu Inan Faris, quien foi esgañáu pol so propiu visir en 1358.

Delles tribus árabes fuera del control del gobiernu estendieron l'anarquía per Marruecos, acelerando la decadencia del imperiu. Los morabitos cesaron el so sofitu al sultán y l'imperiu benimerín terminó quebrándose en dellos reinos minúsculos y ciudaes-estáu.

Dempués de 1420, los sultanes benimerines quedaron sol control de los Wattasíes, que como visires exercíen el poder real nel imperiu. Los sultanes benimerines, que de cutiu yeren neños, asocediéronse rápido, asegurando'l poder del visir. Sicasí los Wattasíes fueron incapaces de consolidar l'imperiu, de cuenta qu'en 1415 Portugal foi capaz d'ocupar la ciudá de Ceuta, y pa 1513 ganara'l control sobre tolos puertos importantes de la mariña atlántica de Marruecos. Dempués de que'l sultán Abd al-Haqq II (1421–1465) tratara en devanéu d'acabar col poder de los Wattásidas, éstos derrocaron finalmente a la dinastía benimerín.

 
Les tumbes benimerines en Fez, Marruecos.

Gobernantes

editar

Cultura

editar

Arte meriní

editar

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ (n'inglés) Marinid dynasty | Berber dynasty. Encyclopedia Britannica. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/365388/Marinid-dynasty. Consultáu'l 26 d'abril de 2017. 
  2. ↑ les civilisations de l'Afrique du nord (en francés)
  3. ↑ 'http://www.al-hakawati.net/english/Cities/fez.asp
  4. ↑ V. Piquet, Les civilisations de l'Afrique du nord: Berbères-Arabes Turcs, Ed. Colin, 1909
  5. ↑ A. Khaneboubi, Les premiers sultans mérinides, 1269-1331: Histoire politique et sociale, Ed. L'Harmattan, 1987, ISBN 2296385532, 9782296385535
  6. ↑ 6,0 6,1 Manzano Rodríguez, 1992, páxs. XXV-XXVI.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Viguera Molins, 2007, p. 320.
  8. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. XXV.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Manzano Rodríguez, 1992, p. XXVIII.
  10. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. XXIX.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Manzano Rodríguez, 1992, p. 18.
  12. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 4.
  13. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 20.
  14. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 21.
  15. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 22.
  16. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 23.
  17. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, páxs. 23-24.
  18. ↑ 18,0 18,1 Manzano Rodríguez, 1992, p. 25.
  19. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, páxs. 26-27.
  20. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, páxs. 28-29.
  21. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, páxs. 29, 36.
  22. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. 36.
  23. ↑ Manzano Rodríguez, 1992, p. XXIV.

Bibliografía

editar
  • Pumar Rodríguez, Miguel Ángel (1992). La intervención de los Benimerines na península ibérica (n'español). Conseyu cimeru d'investigaciones científiques. ISBN 9788400072209.
  • Viguera Molins, María Jesús (2007). Los reinos de Taifas y les invasiones magrebines : Al-Andalus del XI al XIII (n'español). RBA. ISBN 9788447348152.

Enllaces esternos

editar



Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Sultanatu_benimerín&oldid=4226842»