Hidrografía d'Asturies

Asturies ye una rexón montascosa bien cercana al mar, polo que ta derrota por gran númberu de ríos, polo xeneral casi toos ellos curtios y bien caudalosos. El ríu más importante d'Asturies ye'l ríu Nalón, al que siguen los ríos Sella, Narcea y Navia. Otros dos ríos importantes, el ríu Eo y el ríu Deva solo escurren na so parte final per territoriu asturianu.

Los ríos nacen na divisoria d'agües de la cordal Cantábricu y ábrense pasu escontra'l mar Cantábricu. Caltienen una direición xeneral S-N, anque hai dalgunos —el mesmu Nalón, el Nora o'l Piloña— qu'en dalgún momentu siguen una direición E-O.

Los ríos asturianos escurren nel so cursu cimeru encaxaos en fondos valles, lo que favoreció la construcción de banzaos pal suministru y la xeneración d'enerxía hidroeléctrica.

Dende'l puntu de vista hidrográficu, Asturies nun cunta más que con una cuenca d'importancia, la del ríu Nalón, que drena casi la metá del territoriu asturianu. Síguen-y n'importancia la del ríu Navia —compartida con Galicia—, la del ríu Sella —que drena una pequeña parte de la provincia de Lleón—, la del ríu Esva y les de los dos ríos que llinden Asturies: pel oeste la del ríu Eo y pel este, la del ríu Deva.

Cuenques hidrógráficas d'Asturies
Cuenca Ríu Llargor ríu (km)[1] Área cuenca (km²)[2] % cuenca (en rellación a Asturies)
Cuenca del Eo Ríu Eo 91,5 272 2,9
Cuenca costeres occidentales Ríos Cabu y Porcía 215 2,0
Cuenca del Navia Ríu Navia 99,4 1434 14,4
Cuenca del Esva Ríu Esva 35 808 7,3
Cuenca del Nalón-Narcea Ríu Nalón 129 4839 46,0
Cuenca costeres centrales Ríos Aboño, Piles, España, Colunga 1036 8,3
Cuenca del Sella Ríu Sella 56 1191 11,4
Cuenca costeres orientales Ríos Nueva, y Les Cabres 336 3,2
Cuenca del Deva Ríu Deva 64 419 4,1

Principales ríos d'Asturies

editar

Na tabla siguiente inténtase identificar tolos ríos que la so llargor ye cimeru a 20 km, anque pueden faltar dalgunos. La tabla recueye los siguientes datos y carauterístiques:

  • El nome. Polo xeneral, úsense los nomes más comúnmente utilizaos n'español.
  • El llargor (km). Tien de tenese curiáu a la del usu de los datos de la tabla. Pa la mayoría de los ríos, les distintes fontes apurren información contradictoria sobre'l so llargor.
Cuenca según el color del avisiegu
Cuenques principales
Nalón, Sella, Navia y Esva
Cuenques costeres Cuenques compartíes
Eo y Deva
  • El cursu d'agua o masa d'agua na que'l ríu desagua.
  • L'aguada a la que desagua cada ríu, por aciu el códigu de colores al marxe.
  • Los rankings de llargor. Ellaboráronse dos rankings: unu xeneral, pa toa Asturies y el segundu, considerando solamente los ríos principales, esto ye escluyendo afluentes y recoyendo solo aquellos ríos que desaguan direutamente nel mar. P
Los ríos ordenar partiendo de la frontera con Galicia y avanzando escontra l'este hasta llegar a la llende con Cantabria.


Principales ríos d'Asturies (primarios y afluentes de más de 20 km de llargor)
 
Llargor
Mar Total Ríu Llargor
(km)
Cuenca Caudal Fonte Desaguada Conceyos (Conceyos) Otres CC.AA.
03 04 Ríu Eo 91,5
(99)
828 19,61 Fonteo (Lugo) Ría del Eo (Cantábricu) Santiso d'Abres y A Veiga
(en Galicia: Baleira, Ribeira de Piquín, Meira, A Pontenova, Riotorto y Trabada
  Galicia
07 Ríu Suarón 19,6 Ría del Eo (Cantábricu) Vilanova d'Ozcos y A Veiga
08 Ríu Tol ap. 15-20 Mar Cantábricu Castropol y Tapia de Casariego
10 Ríu Porcia ap. 15-20 Sablera de Porcía (Cantábricu) Castropol, Tapia de Casariego y El Franco
20 Ríu Vío ap. 5-10 Sierra de Vara Mar Cantábricu El Franco
02 03 Ríu Navia 99,4
(158)
2578 62,85 Pedrafita do Cebreiro (Lugo) Ría de Navia (Cantábricu) Ibias, Grandas de Salime, Allande, Pezós, Eilao, Bual, Villayón, Cuaña y Navia
(en Galicia: Piedrafita do Cebreiro, As Nogais, Becerreá, Cervantes, Navia de Suarna, A Fonsagrada, Negueira de Muñiz)
  Galicia
- 08 - Ríu Ibias 50,1 Puertu de Zarréu Ríu Navia Degaña y Ibias
- - - Ríu Meiro 20 Ríu Navia Bual y Cuaña
- - - Ríu Lloredo 14,2 Ríu Navia
- - - Ríu del Oru 22,8 Ríu Navia
- - - Ríu Suarna 14,5 Ríu Navia
21 - Ríu Frejulfe ap. 5-10 Sablera de Frexulfe (Cantábricu) Navia
22 - Ríu Barayo ap. 5-10 Sablera de Barayo (Cantábricu) Navia
09 - Ríu Negru ap. 15-20 110 Mar Cantábricu Valdés
06 13 Ríu Esva 41 461 10,40 Sierra de Tinéu Sablera de Cueva (Cantábricu) Tinéu y Valdés
- 23 - Ríu Bárcena 25,4 Ríu Esva
- 20 - Ríu Navelgas 26,8 Ríu Esva
- 22 - Ríu Llorín y ríu Brañaḷḷonga 25,3 Ríu Esva
- f.o. - Ríu Naraval 15,3 Ríu Esva
- f.o. - Ríu Mallene 13,2 Ríu Esva
23 - ríu Cabu ap. 5-10 Picu Parandiella Mar Cantábricu Cuideiru
15 - Ríu Esqueiro ap. 10-15 Sablera de san Pedro (Cantábricu) Cuideiru
19 - Ríu Uncín ap. 10-15 Concha d'Artéu (Cantábricu)
01 01 Ríu Nalón[3] 140,8 3692 55,18 La Nalona, nel puertu de Tarna Ría de Pravia Cantábricu) Casu, Sobrescobiu, Llaviana, Samartín del Rei Aurelio, Llangréu, Uviéu, Grau, Les Regueres, Candamu, Pravia, Sotu'l Barcu y Muros de Nalón
- - Ríu Aranguín 21,9 Ríu Nalón Salas
- 02 - Ríu Narcea 110,9 1135 15,77 Fontes del Narcea Ríu Nalón Cangas, Tinéu, Miranda, Salas y Pravia
- 09 - Ríu Pigüeña 47,6 404,45 Fonte de la Paradona Ríu Narcea Somiedo y Miranda
- - ríu Somiedo 21,3 Ríu Pigüeña Somiedo
- f.o. - Ríu Nonaya 16,4 Ríu Narcea
- - Ríu Arganza 24,1 Ríu Narcea
- - ríu Coto 24,7 Ríu Narcea
- 18 - Ríu Naviegu 28,2 Ríu Narcea
- 12 - Ríu Cubia 41 (28.8) 210 5,13 Picu La Berza, na Sierra de Porcabezas Ríu Nalón
- - Ríu Menéndez (o Les Vares) 8,5 Ríu Cubia
- - ríu Vega 11 Ríu Cubia
- 05 - Ríu Nora 77,6 380,71 20,98 Ríu Nalón Sariegu, Siero, Noreña, Uviéu, Llanera y Les Regueres
- 17 - ríu Noreña 29,1 Ríu Nora
- 10 - Ríu Trubia 46 (31.3) Confluencia del Teberga y el Quirós Ríu Nalón
- - ríu Caudal 20,8 Confluencia del Ḷḷena y l'Ayer Ríu Nalón Mieres, Morcín y La Ribera
- f.o. - ríu Morcín 7,6 Ríu Caudal
- f.o. - ríu Riosa 15,1 Ríu Caudal
- f.o. - Ríu San Juan 10,6 Ríu Caudal
- f.o. - Ríu Turón 11,5 Ríu Caudal
- 14 - Ríu Ayer 38,5 280 10,88 Puertu de Vegarada Ríu Caudal Ayer
- f.o. - Ríu San Isidro 19 Puertu de San Isidro Ríu Ayer Ayer
- 16 - Río Ḷḷena 32 (12.3) Confluencia del Güerna y el Payares Ríu Caudal
- - ríu Güerna Río Ḷḷena
- - ríu Payares Puertu de Payares Río Ḷḷena
- - ríu Orllé 11 Ríu Nalón Casu
11 f.o. Ríu Alvares 14 Ría d'Avilés (Cantábricu) Llanera y Avilés
16b - ríu Raigaños ap. 10-15 Sablera de Salinas (Cantábricu) Castrillón
16 - ríu La Ferrería ap. 10-15 Santa María del Mar (Cantábricu) Candamo, Sotu'l Barcu y Castrillón
25 - ríu La Pregona ap. 5-10 Mar Cantábricu Carreño
18 - Ríu Aboño ap. 10-15 Sablera d'Aboño (Cantábricu) Llanera y Xixón
17 - Ríu Piles ap. 10-15 Sablera de San Llorienzo, (Xixón) Xixón
14 - Ríu España ap. 10-15 Picu Fariu Mar Cantábricu Sariegu y Villaviciosa
12 - Ríu Valdediós ap. 10-15 Alto la Camp Mar Cantábricu Villaviciosa
13 - Ríu Colunga ap. 10-15 Mar Cantábricu Colunga
- - Ríu Carrandi ap. 5-10 Sablera de la Espasa (Cantábricu) Caravia y Colunga
- - Ríu Xardón ap. 5-10 Sablera de Vega (Cantábricu) Parres y Ribeseya
05 07 Ríu Sella[4] 56
(66)
1246
(1284)
18,07 Fonte del infiernu, Sajambre (Lleón) Ría de Ribeseya (Cantábricu)   Castiella y Llión
- 19 - ríu Ponga 27,8 Puertu de Ventaniella Ríu Sella Ponga y Amieva
- 11 - Ríu Piloña 43,2 (29.0) 511,74 8,13 Cecea, confluencia del Fuensanta y el Viao Ríu Sella Nava, Piloña y Parres
- f.o. - Ríu de La Cueva Ríu Piloña Piloña
- f.o. - Ríu Mampodre 11,5 Ríu Piloña Parres
- f.o. - Ríu Tendi 10,3 Ríu Piloña
- f.o. - ríu Color 13,9 Ríu Piloña
- f.o. - Ríu Espinaredo-río Infiernu 17,3
(7,7)
Ríu Piloña Piloña
- f.o. - ríu La Marea 13,4 Ríu Piloña
- f.o. - Ríu Pra 17 Santu Medero Ríu Piloña Bimenes, Nava
- f.o. - Ríu Pendón Sierra de Peñamayor (Nava) Ríu Pra Nava
- - Ríu Viao El Solanu (El Remediu) Ríu Piloña Nava
- f.o. - La Llavandera (ríu) Verdera (Nava) Ríu Viao Nava
- f.o. - Ríu Punegru Pandenes (Cabranes) Ríu Piloña Cabranes, Nava
- 20 - Ríu Dobra 25,8 Valdeón (Lleón) Ríu Sella Cangues d'Onís y Amieva
- 22 - Ríu Güeña 23,7 Ríu Sella
24 - Ríu Guadamía ap. 5 El Colláu (Ribeseya) Mar Cantábricu Ribeseya, Llanes
24 - Ríu Nueva ap. 5-10 Alto Riolar Mar Cantábricu Llanes
26 - Ríu Purón 5 Sierra del Cuera Mar Cantábricu Llanes
04* 06 Ríu Deva 64 648,20 10,81 Tina Mayor Mar Cantábricu Llanes Cantabria
- 15 - ríu Cares 35
(54)
Posada de Valdeón (Lleón) Ríu Deva Cantabria
- f.o. - Ríu Casaño 14 cerca de los llagos d'Enol Ríu Cares

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Los datos provienen de los mesmos artículos de la Wikipedia n'español, que, na mayoría de los casos, nun citen fontes.
  2. Los datos fueron llograos del Atles d'Asturies, editáu por Hidroeléctrica del Cantábricu, S.A., 1996, páx. 179.
  3. Datos procedentes de la Ficha-río-Nalón, de la Confederación Hidrográfica del Cantábricu, disponible en llinia en: web/func-startdown/150/lang,es-es/
  4. Datos procedentes de la Ficha-río-Sella, de la Confederación Hidrográfica del Cantábricu, disponible en llinia en: web/Documentos/L'Organismu/%C3%81mbito-Territorial/Fiches-de-los-r%C3%ADos-de-la-CHC/Ficha-r%C3%ADo-Sella/lang,es-es/

Enllaces esternos

editar