Hidrografía d'Asturies
Asturies ye una rexón montascosa bien cercana al mar, polo que ta derrota por gran númberu de ríos, polo xeneral casi toos ellos curtios y bien caudalosos. El ríu más importante d'Asturies ye'l ríu Nalón, al que siguen los ríos Sella, Narcea y Navia. Otros dos ríos importantes, el ríu Eo y el ríu Deva solo escurren na so parte final per territoriu asturianu.
Los ríos nacen na divisoria d'agües de la cordal Cantábricu y ábrense pasu escontra'l mar Cantábricu. Caltienen una direición xeneral S-N, anque hai dalgunos —el mesmu Nalón, el Nora o'l Piloña— qu'en dalgún momentu siguen una direición E-O.
Los ríos asturianos escurren nel so cursu cimeru encaxaos en fondos valles, lo que favoreció la construcción de banzaos pal suministru y la xeneración d'enerxía hidroeléctrica.
Dende'l puntu de vista hidrográficu, Asturies nun cunta más que con una cuenca d'importancia, la del ríu Nalón, que drena casi la metá del territoriu asturianu. Sígen-y n'importancia la del ríu Navia —compartida con Galicia—, la del ríu Sella —que drena una pequeña parte de la provincia de Lleón—, la del ríu Esva y les de los dos ríos que llinden Asturies: pel oeste la del ríu Eo y pel este, la del ríu Deva.
| Cuenca | Ríu | Llargor ríu (km)[1] | Área cuenca (km²)[2] | % cuenca (en rellación a Asturies) |
| Cuenca del Eo | Ríu Eo | 91,5 | 272 | 2,9 |
| Cuenca costeres occidentales | Ríos Cabu y Porcía | 215 | 2,0 | |
| Cuenca del Navia | Ríu Navia | 99,4 | 1434 | 14,4 |
| Cuenca del Esva | Ríu Esva | 35 | 808 | 7,3 |
| Cuenca del Nalón-Narcea | Ríu Nalón | 129 | 4839 | 46,0 |
| Cuenca costeres centrales | Ríos Aboño, Piles, España, Colunga | 1036 | 8,3 | |
| Cuenca del Sella | Ríu Sella | 56 | 1191 | 11,4 |
| Cuenca costeres orientales | Ríos Nueva, y Les Cabres | 336 | 3,2 | |
| Cuenca del Deva | Ríu Deva | 64 | 419 | 4,1 |
Principales ríos d'Asturies editar
Na tabla siguiente inténtase identificar tolos ríos que la so llargor ye cimeru a 20 km, anque pueden faltar dalgunos. La tabla recueye los siguientes datos y carauterístiques:
- El nome. Polo xeneral, úsense los nomes más comúnmente utilizaos n'español.
- El llargor (km). Tien de tenese curiáu a la del usu de los datos de la tabla. Pa la mayoría de los ríos, les distintes fontes apurren información contradictoria sobre'l so llargor.
| Cuenques principales Nalón, Sella, Navia y Esva |
Cuenques costeres | Cuenques compartíes Eo y Deva | |||
- El cursu d'agua o masa d'agua na que'l ríu desagua.
- L'aguada a la que desagua cada ríu, por aciu el códigu de colores al marxe.
- Los rankings de llargor. Ellaboráronse dos rankings: unu xeneral, pa toa Asturies y el segundu, considerando solamente los ríos principales, esto ye escluyendo afluentes y recoyendo solo aquellos ríos que desaguan direutamente nel mar. P
Los ríos ordenar partiendo de la frontera con Galicia y avanzando escontra l'este hasta llegar a la llende con Cantabria.
| Llargor | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mar | Total | Ríu | Llargor (km) |
Cuenca | Caudal | Fonte | Desaguada | Conceyos (Conceyos) | Otres CC.AA. | |||
| 03 | 04 | Ríu Eo | 91,5 (99) |
828 | 19,61 | Fonteo (Lugo) | Ría del Eo (Cantábricu) | Santiso d'Abres y A Veiga (en Galicia: Baleira, Ribeira de Piquín, Meira, A Pontenova, Riotorto y Trabada |
 Galicia
| |||
| 07 | Ríu Suarón | 19,6 | Ría del Eo (Cantábricu) | Vilanova d'Ozcos y A Veiga | ||||||||
| 08 | Ríu Tol | ap. 15-20 | Mar Cantábricu | Castropol y Tapia de Casariego | ||||||||
| 10 | Ríu Porcia | ap. 15-20 | Sablera de Porcía (Cantábricu) | Castropol, Tapia de Casariego y El Franco | ||||||||
| 20 | Ríu Vío | ap. 5-10 | Sierra de Vara | Mar Cantábricu | El Franco | |||||||
| 02 | 03 | Ríu Navia | 99,4 (158) |
2578 | 62,85 | Pedrafita do Cebreiro (Lugo) | Ría de Navia (Cantábricu) | Ibias, Grandas de Salime, Allande, Pezós, Eilao, Bual, Villayón, Cuaña y Navia (en Galicia: Piedrafita do Cebreiro, As Nogais, Becerreá, Cervantes, Navia de Suarna, A Fonsagrada, Negueira de Muñiz) |
Galicia
| |||
| - | 08 | - | Ríu Ibias | 50,1 | Puertu de Zarréu | Ríu Navia | Degaña y Ibias | |||||
| - | - | - | Ríu Meiro | 20 | Ríu Navia | Bual y Cuaña | ||||||
| - | - | - | Ríu Lloredo | 14,2 | Ríu Navia | |||||||
| - | - | - | Ríu del Oru | 22,8 | Ríu Navia | |||||||
| - | - | - | Ríu Suarna | 14,5 | Ríu Navia | |||||||
| 21 | - | Ríu Frejulfe | ap. 5-10 | Sablera de Frexulfe (Cantábricu) | Navia | |||||||
| 22 | - | Ríu Barayo | ap. 5-10 | Sablera de Barayo (Cantábricu) | Navia | |||||||
| 09 | - | Ríu Negru | ap. 15-20 | 110 | Mar Cantábricu | Valdés | ||||||
| 06 | 13 | Ríu Esva | 41 | 461 | 10,40 | Sierra de Tinéu | Sablera de Cueva (Cantábricu) | Tinéu y Valdés | ||||
| - | 23 | - | Ríu Bárcena | 25,4 | Ríu Esva | |||||||
| - | 20 | - | Ríu Navelgas | 26,8 | Ríu Esva | |||||||
| - | 22 | - | Ríu Llorín y ríu Brañaḷḷonga | 25,3 | Ríu Esva | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Naraval | 15,3 | Ríu Esva | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Mallene | 13,2 | Ríu Esva | |||||||
| 23 | - | ríu Cabu | ap. 5-10 | Picu Parandiella | Mar Cantábricu | Cuideiru | ||||||
| 15 | - | Ríu Esqueiro | ap. 10-15 | Sablera de san Pedro (Cantábricu) | Cuideiru | |||||||
| 19 | - | Ríu Uncín | ap. 10-15 | Concha d'Artéu (Cantábricu) | ||||||||
| 01 | 01 | Ríu Nalón[3] | 140,8 | 3692 | 55,18 | La Nalona, nel puertu de Tarna | Ría de Pravia Cantábricu) | Casu, Sobrescobiu, Llaviana, Samartín del Rei Aurelio, Llangréu, Uviéu, Grau, Les Regueres, Candamu, Pravia, Sotu'l Barcu y Muros de Nalón | ||||
| - | - | Ríu Aranguín | 21,9 | Ríu Nalón | Salas | |||||||
| - | 02 | - | Ríu Narcea | 110,9 | 1135 | 15,77 | Fontes del Narcea | Ríu Nalón | Cangas, Tinéu, Miranda, Salas y Pravia | |||
| - | 09 | - | Ríu Pigüeña | 47,6 | 404,45 | Fonte de la Paradona | Ríu Narcea | Somiedo y Miranda | ||||
| - | - | ríu Somiedo | 21,3 | Ríu Pigüeña | Somiedo | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Nonaya | 16,4 | Ríu Narcea | |||||||
| - | - | Ríu Arganza | 24,1 | Ríu Narcea | ||||||||
| - | - | ríu Coto | 24,7 | Ríu Narcea | ||||||||
| - | 18 | - | Ríu Naviegu | 28,2 | Ríu Narcea | |||||||
| - | 12 | - | Ríu Cubia | 41 (28.8) | 210 | 5,13 | Picu La Berza, na Sierra de Porcabezas | Ríu Nalón | ||||
| - | - | Ríu Menéndez (o Les Vares) | 8,5 | Ríu Cubia | ||||||||
| - | - | ríu Vega | 11 | Ríu Cubia | ||||||||
| - | 05 | - | Ríu Nora | 77,6 | 380,71 | 20,98 | Ríu Nalón | Sariegu, Siero, Noreña, Uviéu, Llanera y Les Regueres | ||||
| - | 17 | - | ríu Noreña | 29,1 | Ríu Nora | |||||||
| - | 10 | - | Ríu Trubia | 46 (31.3) | Confluencia del Teberga y el Quirós | Ríu Nalón | ||||||
| - | - | ríu Caudal | 20,8 | Confluencia del Ḷḷena y l'Ayer | Ríu Nalón | Mieres, Morcín y La Ribera | ||||||
| - | f.o. | - | ríu Morcín | 7,6 | Ríu Caudal | |||||||
| - | f.o. | - | ríu Riosa | 15,1 | Ríu Caudal | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu San Juan | 10,6 | Ríu Caudal | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Turón | 11,5 | Ríu Caudal | |||||||
| - | 14 | - | Ríu Ayer | 38,5 | 280 | 10,88 | Puertu de Vegarada | Ríu Caudal | Ayer | |||
| - | f.o. | - | Ríu San Isidro | 19 | Puertu de San Isidro | Ríu Ayer | Ayer | |||||
| - | 16 | - | Río Ḷḷena | 32 (12.3) | Confluencia del Güerna y el Payares | Ríu Caudal | ||||||
| - | - | ríu Güerna | Río Ḷḷena | |||||||||
| - | - | ríu Payares | Puertu de Payares | Río Ḷḷena | ||||||||
| - | - | ríu Orllé | 11 | Ríu Nalón | Casu | |||||||
| 11 | f.o. | Ríu Alvares | 14 | Ría d'Avilés (Cantábricu) | Llanera y Avilés | |||||||
| 16b | - | ríu Raigaños | ap. 10-15 | Sablera de Salinas (Cantábricu) | Castrillón | |||||||
| 16 | - | ríu La Ferrería | ap. 10-15 | Santa María del Mar (Cantábricu) | Candamo, Sotu'l Barcu y Castrillón | |||||||
| 25 | - | ríu La Pregona | ap. 5-10 | Mar Cantábricu | Carreño | |||||||
| 18 | - | Ríu Aboño | ap. 10-15 | Sablera d'Aboño (Cantábricu) | Llanera y Xixón | |||||||
| 17 | - | Ríu Piles | ap. 10-15 | Sablera de San Llorienzo, (Xixón) | Xixón | |||||||
| 14 | - | Ríu España | ap. 10-15 | Picu Fariu | Mar Cantábricu | Sariegu y Villaviciosa | ||||||
| 12 | - | Ríu Valdediós | ap. 10-15 | Alto la Camp | Mar Cantábricu | Villaviciosa | ||||||
| 13 | - | Ríu Colunga | ap. 10-15 | Mar Cantábricu | Colunga | |||||||
| - | - | Ríu Carrandi | ap. 5-10 | Sablera de la Espasa (Cantábricu) | Caravia y Colunga | |||||||
| - | - | Ríu Xardón | ap. 5-10 | Sablera de Vega (Cantábricu) | Parres y Ribeseya | |||||||
| 05 | 07 | Ríu Sella[4] | 56 (66) |
1246 (1284) |
18,07 | Fonte del infiernu, Sajambre (Lleón) | Ría de Ribeseya (Cantábricu) |  Castiella y Llión
| ||||
| - | 19 | - | ríu Ponga | 27,8 | Puertu de Ventaniella | Ríu Sella | Ponga y Amieva | |||||
| - | 11 | - | Ríu Piloña | 43,2 (29.0) | 511,74 | 8,13 | Cecea, confluencia del Fuensanta y el Viao | Ríu Sella | Nava, Piloña y Parres | |||
| - | f.o. | - | Ríu de La Cueva | Ríu Piloña | Piloña | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Mampodre | 11,5 | Ríu Piloña | Parres | ||||||
| - | f.o. | - | Ríu Tendi | 10,3 | Ríu Piloña | |||||||
| - | f.o. | - | ríu Color | 13,9 | Ríu Piloña | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Espinaredo-río Infiernu | 17,3 (7,7) |
Ríu Piloña | Piloña | ||||||
| - | f.o. | - | ríu La Marea | 13,4 | Ríu Piloña | |||||||
| - | f.o. | - | Ríu Pra | 17 | Santu Medero | Ríu Piloña | Bimenes, Nava | |||||
| - | f.o. | - | Ríu Pendón | Sierra de Peñamayor (Nava) | Ríu Pra | Nava | ||||||
| - | - | Ríu Viao | El Solanu (El Remediu) | Ríu Piloña | Nava | |||||||
| - | f.o. | - | La Llavandera (ríu) | Verdera (Nava) | Ríu Viao | Nava | ||||||
| - | f.o. | - | Ríu Punegru | Pandenes (Cabranes) | Ríu Piloña | Cabranes, Nava | ||||||
| - | 20 | - | Ríu Dobra | 25,8 | Valdeón (Lleón) | Ríu Sella | Cangues d'Onís y Amieva | |||||
| - | 22 | - | Ríu Güeña | 23,7 | Ríu Sella | |||||||
| 24 | - | Ríu Guadamía | ap. 5 | El Colláu (Ribeseya) | Mar Cantábricu | Ribeseya, Llanes | ||||||
| 24 | - | Ríu Nueva | ap. 5-10 | Alto Riolar | Mar Cantábricu | Llanes | ||||||
| 26 | - | Ríu Purón | 5 | Sierra del Cuera | Mar Cantábricu | Llanes | ||||||
| 04* | 06 | Ríu Deva | 64 | 648,20 | 10,81 | Tina Mayor Mar Cantábricu | Llanes | Cantabria | ||||
| - | 15 | - | ríu Cares | 35 (54) |
Posada de Valdeón (Lleón) | Ríu Deva | Cantabria | |||||
| - | f.o. | - | Ríu Casaño | 14 | cerca de los llagos d'Enol | Ríu Cares | ||||||
Ver tamién editar
Referencies editar
- ↑ Los datos provienen de los mesmos artículos de la Wikipedia n'español, que, na mayoría de los casos, nun citen fontes.
- ↑ Los datos fueron llograos del Atles d'Asturies, editáu por Hidroeléctrica del Cantábricu, S.A., 1996, páx. 179.
- ↑ Datos procedentes de la Ficha-río-Nalón, de la Confederación Hidrográfica del Cantábricu, disponible en llinia en: web/func-startdown/150/lang,es-es/
- ↑ Datos procedentes de la Ficha-río-Sella, de la Confederación Hidrográfica del Cantábricu, disponible en llinia en: web/Documentos/L'Organismu/%C3%81mbito-Territorial/Fiches-de-los-r%C3%ADos-de-la-CHC/Ficha-r%C3%ADo-Sella/lang,es-es/
Enllaces esternos editar
Datos: Q5897149
