Reinu de Wurtemberg

	estáu desapaecíu
Alministración
Estáu desapaecíu	Imperiu alemán
Capital	Stuttgart
Forma de gobiernu	Monarquía constitucional
Llingües oficiales	alemán
Relixón oficial	Luteranismu
Miembru de	ver Confederación del Rin ; ;
Xeografía
Superficie	19508 km²
Demografía
Población	2 437 574 hab. (1910)
Densidá	124,95 hab/km²
Economía
Moneda	Württemberg gulden (en) , marco de oro alemán (es) y Papiermark (es)

El reinu de Wurtemberg (alemán: Königreich Württemberg) foi un antiguu estáu alcontráu nel suroeste de l'actual Alemaña.

Historia editar

El Reinu de Wurtemberg como esistió dende'l fin de les Guerres Napoleóniques hasta'l fin de la I Guerra Mundial. De 1815 a 1866 foi un miembru de la Confederación Xermánica y de 1871 a 1918 foi un estáu federal del Imperiu alemán.

Corona de Wurtemberg.

El nuevu estáu formar a partir del antiguu ducáu de Wurtemberg, conocíu tamién como Altwürttemberg (Antiguu Wurtemberg), al que s'habíen anexonáu territorios al este y al sur mientres les recién secularizaciones (Reichsdeputationshauptschluss) y la Paz de Presburgu.

Foi proclamáu reinu independiente por intervención de Napoleón Bonaparte el 1 de xineru de 1806 nel marcu de les Guerres Napoleóniques. Formó parte de la Confederación del Rin (1806-1813) y de la Confederación Xermánica (1815-1866). Dempués de la Guerra franco-prusiana (1870/71) integrar nel Imperiu alemán como Estáu miembru.

En 1850 el Reinu de Wurtemberg convertir n'unu de los primeres Estaos alemanes en disponer d'un sellu postal.^[1]

En 1866, Wurtemberg reconoció la disolución de la Confederación Xermánica y xuntóse al igual qu'otres potencies medies alemanes nun Schutz- und Trutzbündnis a Prusia, con trataos de proteición y collaboración secretos colos Estaos del sur d'Alemaña, que se fixo públicu en 1867. Sicasí, tantu la corte como'l gobiernu y el pueblu teníen oficialmente una actitú antiprusiana.

En 1871 Wurtemberg convertir nun estáu federáu del Reich Alemán; un importante amenorgamientu de la soberanía nacional foi la consecuencia. Wurtemberg perdió la posición internacional que tuviera hasta'l momentu, pero ganó en seguridá tanto interior como esterior. Les finances, la cultura y los ferrocarriles quedaron en manes de Wurtemberg; tamién se caltuvo l'alministración militar, correos y telégrafos propios. El impuestu sobre l'alcohol garantizóse-y hasta 1887.

El reinu dexó d'esistir oficialmente cuando'l rei Guillermu II de Wurtemberg viose forzáu a abdicar el 30 de payares de 1918.

Mientres l'Alemaña Nazi el réxime consideró que tol territoriu perteneciente al desapaecíu reinu formaba parte de Suabia.^[2]

Anguaño'l so territoriu forma parte del estáu federáu alemán de Baden-Wurtemberg.

Xeografía editar

Mapa del Reinu de Wurtemberg y la Provincia de Hohenzollern en 1888.

L'antiguu Reinu de Wurtemberg nos sos fronteres de 1813 taba asitiáu ente 47°34' y 49°35' llatitú norte y ente 8°15' y 10°30' llonxitú este. La so mayor estensión de norte a sur yera de 225 km y d'oeste a este 160 km. Les fronteres teníen un llargor total de 1800 km. La superficie total del Estáu yera de 19 508 km².

Al este Wurtemberg partía con el Reinu de Baviera, al norte y oeste col Gran Ducáu de Baden (o Baden) y al sur colos pequeños principaos de los Hohenzollern. Estos postreros pasaríen a Prusia nel añu 1850. Nel sureste, el Llagu de Constanza dixebraba al reinu de Suiza.

Nel tramu fronterizu con Baden, esistíen diversos enclaves, exclaves y delles particularidaes territoriales heredaes del orde feudal. Gracies al exclave de Wimpfen compartía tamién frontera col Gran Ducáu de Hesse.

Galería editar

Stuttgart ente 1890 y 1900
Federico I por Johann Baptist Seele (1806)
Palamento estatal en Stuttgart en 1833
Institutu Real d'Horticultura en Hohenheim
Palaciu de Rosenstein col túnel de Rosenstein en 1846 na apertura de la llinia ferrial Stuttgart-Esslingen
Vehículu motorizado de Daimler de 1886 (modelu)
Sinagoga en Heilbronn en 1900